ENZOOTYCZNA BIAŁACZKA BYDŁA EBB• Enzootic Bovine Leukaemia (EBL)

EBB • jest systemową chorobą nowotworową układu limfatycznego wywołaną przez egzogenny retrowirus BLV, którego cechą charakterystyczną jest posiadanie dwuniciowego RNA i enzymu RT
Istotą zakażenia jest uogólniony, niekontrolowany, nieodwracalny I bezładnie postępujący rozplem komórek układu limfatycznego.
(target cell - LIMFOCYT)

Etiologia
RETROWIRUS
Egzogenny wirus – sekwencja wirusowego DNA jest przedstawiona w komórkach chorych zwierząt, natomiast brak jej jest u zwierząt zdrowych
Endogenny wirus – przynajmniej jedna kopia genomu wirusa zintegrowana jest z DNA każdej komórki i każdego zwierzęcia danego gatunku

• Egzogenne retrowirusy spełniają postulaty Kocha

• Mimo, że wywołana przez nie choroba ma charakter nowotworowy zaliczana jest do chorób zakaźnych

• Zakażone zwierzęta reagują m.in. syntezą swoistych przeciwciał

Wirus

• Średnica 90 – 110nm

• Dwuniciowy RNA

• Replikacja in vitro w hodowlach limfocytów

• Stałooporne (?) antygeny p10-p24 oraz eteroworażliwe (?) antygeny gp 45 – gp70

• Odwrotna transkryptaza (Mg⁺⁺)

Występowanie EBB
Pierwsze doniesienia nt. białaczki pochodzą sprzed ok. 130 lat. Choroba budziła duże zainteresowanie, Jako jednostka nieuleczalna.
Pierwsze opisy choroby -1871 rok. Niemcy

Źródła zakażenia

• Zakażone lub chore zwierzęta

• Zmieszane z krwią płyny ustrojowe

• Zanieczyszczone krwią otoczenie, sprzęt, narzędzia

• Siara, mleko, nasienie

Grupę ryzyka stanowią zwierzęta > 2 roku życia, wirus zakażając limfocyty hamuje jednocześnie syntezę TNF Ralpha

Transmisja:

• Okres prenatalny
  zakażenia wertykalne (pionowe):
  +transowarialna?,

+transplacentarna – średnio 14-16%

• Brak dowodów na zakażanie zarodków (zona pellucida)

• Zakażenie w 1 trymestrze ciąży – tolerancja immunologiczna

• Immunokompetencja powyżej 4 m-ąca życia – produkcja przeciwciał

• Okres postnatalny
  zakażenia horyzontalne (poziome):
  +siara i mleko - <10% wszystkich zakażeń
  +zakażenia jatrogenne
  zabiegi z wynaczynieniem krwi, pobieranie krwi, kolczykowanie, dekoronizacja, korekcja racic, iniekcje leków, szczepienia, tuberkulinizacja, narzędzia chirurgiczne, badania rektalne i ginekologiczne
  +zakażenia transmisyjne – owady z rodziny Tabanidae
  +zakażenia kontaktowe – stały wzrost odsetka zwierząt zakażonych, chów alkierzowy, chów pastwiskowy, struktura wieku, 60% zakażeń dotyczy bydła w wieku 4 – 6 lat
  +wydzieliny i wydaliny – wysięk z nosa, ślina, nasienie, mocz, kał
  +zakażenia międzygatunkowe………………………..

Patogeneza:

1. Przyleganie wirusa do limfocyta

2. Przenikanie wirusa przez błony – ko faktory

3. Uwalnianie RNA

4. Replikacja RNA w cytoplaźmie i jądrze

5. Odwrotna transkryptaza – transkrypcja wirusowego RNA na cDNA limfocyta

6. Utrata supresorowej funkcji LB

7. Białaczka

Co się dzieje po ekspozycji? (niewidoczny schemat)

Następstwa skutecznego zakażenia:

• Faza subkliniczna – stan preleukemiczny:

Ok. 30 – 40% bydła w wieku 3 – 6 lat manifestuje zakażenie BLV przewlekłą limfocytozą (średnio 20 – 60 tys. L/µl). ALE: Kiedy wykonuje się badania morfologiczne u bydła? Wskazanie?

• Postać guzowata – stadium kliniczne choroby:
  u ok. ¹/₃ zwierząt z przewlekłą limfocytozą pojawia się postać guzowata – typowy nowotwór tkanki limfatycznej, najczęściej między 4-8 rokiem

Obserwowany obraz kliniczny EBB

• Spadek masy ciała (80%)

• Spadek produkcji mleka (77%)

• Limfadenopatia zewnętrzna – widoczna, wyczuwalna 58%

• Spadek apetytu (52%)

• Limfadenopatia wewnętrzna – widoczna dopiero w badaniu sekcyjnym 43%

• Gorączka 23%

• Upośledzenie oddychania 14,3%

• Obustronny wytrzeszcz oczu 13,2%

• Biegunka 12,7%

• Zaburzenia w krążeniu obwodowym 7%

Zwalczanie EBB w Polsce

Od 1979r. obowiązek ZGŁASZANIA I ZWLACZANIA na mocy wydanego Rozporządzenia zwierzę podejrzane o guzowatą postać podlegało zabiciu

Od 1990 białaczka w każdej postaci została włączona do chorób podlegających urzędowemu , zwalczaniu, przy czym przy uwalnianiu obór jako metodę uzupełniającą stosowane jest badanie serologiczne.

Diagnostyka EBB

• PRZYŻYCIOWA

• POŚMIERTNA (sekcja zwłok lub badanie poubojowe)

Rozporządzenie rozróżnia BADANIA DIAGNOSTYCZNE I TESTY

Większość przypadków EBB rozpoznawana jest na etapie przedklinicznym, przy zastosowaniu diagnostyki serologicznej.

Badania diagnostyczne obejmują:

Badanie histopatologiczne lub wykrycie kwasu nukleinowego wirusa występującego w formie prowirusa.

Testy obejmują:

ELISA – przy badaniu mleka lub serwatki

AGID, ELISA – przy badaniu krwi

Do badań diagnostycznych pobiera się:

• Wycinki chorobowo zmienionych narządów lub tkanek wraz z okolicznymi węzłami chłonnymi

• Wycinki guzków

• Wycinki chorobowo zmienionej skóry

• Wycinki lub całe zmienione węzły chłonne

Do testów pobiera się MLEKO/SERWATKĘ LUB KREW

KREW

• Pobiera się na 2 tyg przed i 1 tydz po porodzie krowy lub…(owcy??)

• Bez antykoagulantu

• Nie schładza się! Nie wolno zamrażać!

MLEKO

• (Z 4 ćwiartek??) w równych proporcjach

• Nie pobierać do 5-7dni od chwili porodu jeśli są zmiany (związane lub obejmujące wymię???)

Większość przypadków rozpoznawana jest na etapie przedklinicznym przy pomocy badań serologicznych (tutaj tabelka słabo widoczna)

Rozpoznawanie i zwalczanie EBB

Powiatowy lekarz weterynarii podejmuje czynność mające na celu potwierdzenie lub wykluczenie choroby jeśli

1. Otrzyma zawiadomienie o wystąpieniu choroby
   -postać kliniczna przyżyciowo, w badaniu poubojowym

2. Otrzyma zawiadomienie o wątpliwym lub dodatnim wyniku badań kontrolnych

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI z dnia 24 czerwca 2010
zmieniające rozporządzenie w sprawie określenia jednostek chorobowych sposobu prowadzenia kontroli oraz zakresu badan kontrolnych zakażeń zwierząt

Co roku ¹/₃ stad w Powiecie na obszerze którego w 99,8% nie stwierdzono enzootycznej białaczki bydła w ostatnich 2 latach. Bada się bydło>2 lat

ROZPORZĄDZENIE MR I RW z dnia 5 marca (2008?) w sprawie zwalczania enzootycznej białaczki bydła

Podejrzenie -> dochodzenie-> b. kliniczne, b. poubojowe, b. sekcyjne

Jeżeli konieczne to próbki do badań laboratoryjnych: HP, PCR, ELISA (mleko, serwatka, krew)/ AGID (krew)

Podejrzenie ->do czasu uzyskania wyników badań

1. Objęcie gospodarstwa nadzorem

2. Zakaz przemieszczania do i ze stada (wyjątek natychmiastowy ubój)

3. Odosobnienie zwierząt podejrzanych o chorobę

Wyniki wątpliwe (+/-)

• Kontynuacja prowadzonych badań i próbobrania

• Zawiadominie podmiotu skupującego mleko o ZAWIESZENIU STATUSU STADA urzędowo wolneo od EBB

Wyznaczenie ogniska:

• ZAKAZ przemieszczania bydła do i ze stada (wyjątek rzeźnia), karmienia mlekiem pochodzącym od krów chorych (wyjątek poddanie go obróbce cieplnej lub skarmianie we własnym gospodarstwie), dostarczanie mleka od krów z EBB do zakładów przetwórczych (wyjątek obróbka cieplna pod kontrola PLW)

• NAKAZ odosobnienia zwierząt chorych a nastepnie:

1. Nakaz zabicia lub uboju sztuk chorych pod nadzorem PLW

2. Nakaz zabicia lub uboju cieląt pochodzących od krów, u których stwierdzano chorobę.

Co po usunięciu sztuki chorej?

• Wszystkie pozostałe w stadzie zwierzęta podawane są 2 badaniom w odstępach 4 miesięcznych, ale nie dłuższych niż 12 miesięcy

• Pierwsze badania co najmniej po 3 miesiącach od usunięcia ze stada sztuki reagującej dodatnio oraz jej potomstwa

Aktualna sytuacja w Polsce:

Na terenie kraju nadal stwierdza się ogniska EBB

2007/763

2008/639

2009/755

Mimo to w 8 województwach udało się uzyskać status wolny od EBB, a w 6 uwolniono część powiatów.

Jak prowadzone będą dalsze badania?

- W rejonach uznanych za oficjalnie wolne roczne badania będą obejmowały do ¹/₅ stad bydła

- w rejonach które nie są oficjalnie uznawane za wolne od EBB roczne badania będą obejmowały ¹/₃ stad które mają status STAD URZĘDOWO WOLNYCH OD EBB na obszarach nie mających statusu urzędowo wolnego od EBB

Oraz wszystkie stada na terenach, gdzie w ostatnim badaniu kontrolnym odsetek zakażonych stad >0,2%

Podział stad:

1. Stada urzędowo wolne

2. Stada nie mające statusu „URZĘDOWO WOLNYCH OD EBB”

3. Stada zakażone

Stada urzędowo wolne:

Stada które otrzymały i utrzymują status stad urzędowo wolnych na skutek decyzji wydanej przez Powiatowego Lekarza Weterynarii po badaniach i zgodnie z wymaganiami Dyrektywy 64/432 czyli takie w których nie było dowodów w postaci objawów klinicznych lub na podstawie badań laboratoryjnych, na wystąpienie enzootycznej białaczki bydła w stadzie oraz że taki przypadek nie był notowany w ostatnich 2 latach oraz wszystkie zwierzęta powyżej 24 miesiąca życia w 12 miesiącach poprzedzających …. (?) reagowały ujemnie w 2 testach przeprowadzonych w odstępach czasu wynoszących co najmniej (4…..???)

Utrzymywanie statusu urzędowo wolnego:

Stado może utrzymać status, jeżeli:

- w stadzie nie wystąpiła enzootyczna białaczka bydła;

- każde zwierzę nowo wprowadzone so stada pochodzić będzie ze stada urzędowo wolnego od EBB;

- wszystkie zwierzęta będą reagowały ujemnie w testach przeprowadzonych w odstępach trzyletnich;

- zwierzęta wprowadzone do rozrodu z kraju trzeciego będą wprowadzane zgodnie z postanowieniami Dyrektywy 72/????

Stada urzędowo wolne:

Postępowanie: Stada urzędowo wolne bada się co 3 lata po uzyskaniu statusu.

Przemieszczenia zwierząt: Do stad urzędowo wolnych można wprowadzać zwierzęta

jedynie ……… ze stad urzędowo wolnych pod rygorem utraty statusu.

Ze stada urzędowo wolnego można dowolnie przemieszczać zwierzęta (poza?) przemieszczeniem do stad zakażonych do których nie można wprowadzać zwierząt.

Stada „nie mające statusu urzędowo wolnych”:

Stada które nie spełniają warunków dla stad urzędowo wolnych np.

- (brak?) decyzji Powiatowego Lekarza Weterynarii

- (brak?) możliwości udokumentowania badań

Aby uznane były jako stada urzędowo wolne wg polskiego prawa ……….. badaniom monitoringowym co 3 lata lub co roku i w których (w ostatnich) 2 lat nie stwierdzono przypadku białaczki.

Stada „nie mające statusu urzędowo wolnych”:

Postępowanie: W stadach tych wykonane będzie dwukrotne badanie u zwierząt powyżej 24 miesięcy życia w odstępach nie krótszych niż (4?) miesiące i nie dłuższych niż 12 miesięcy. Po wykonaniu tych badan z wynikiem ujemnym Powiatowy LW … wydać decyzję nadający stadu status stada urzędowo wolnego.

Stada „nie mające statusu urzędowo wolnych”:

Przemieszczenie zwierząt: do stad nie mających „statusu urzędowo wolnych” można wprowadzać zwierzęta jedynie ze stad urzędowo wolnych i ……… ze stad „nie mających statusu urzędowo wolnych” pod warunkiem że wprowadzone zwierzę jest po takiej samej lub większej ilości badań ( z wynikiem ujemnym) prowadzonych w …….. uwalniania jak pozostałe zwierzęta w stadzie do którego jest wprowadzane.

Ze stad nie mających „statusu urzędowo wolnych” można przemieszczać zwierzęta do innych stad nie mających „statusu urzędowo wolnych” pod warunkiem że są one po takiej samej ilości badań (jak zwierzęta w stadzie do którego są wprowadzane?)

Stada zakażone

W przypadku stada które miało wydaną decyzje stwierdzającą że jest urzędowo wolne pojawienie się seroreagenta białaczki (klinicznej?) powoduje utratę statusu stada urzędowo wolnego. Należy usunąć seroregenta/zwierzę chore i po upływie co najmniej 3 miesięcy należy przeprowadzić dwukrotne badanie wszystkich zwierzat w stadzie powyżej 12 miesiąca życia. Badanie o którym mowa należy wykonać odstępach czasu nie mniejszych niż 4 i nie większych niż 12 miesięcy jeżeli wyniki badań będą ujemne można przywrócic stadu status wolnego urzędowo (wstępnie zakładamy że o ile wcześniej nie …. za wolne, a teraz po dwukrotnym badaniu stada (coś o fałszowaniu historii stada i dyrektywie?)

Powiatowy LW może odstąpić od konieczności (uboju) cielęcia od zakażonej krowy jeżlei zostanie ono oddzielone (od reszty cieląt?) po urodzeniu. W takim przypadku musi ono zostać po ukończeniu 12 miesięcy poddane 2 testom przeprowadzonym w odstępie czasu nie krótszym niż 4 miesiące i nie dłuższym niż 12 miesięcy. Do czasu przebadania ww zwierzęcia stado ma status zakażonego.

Jeżeli takie stado nie było wczesniej uznane za urzędowo wolne, nie było lub nie można odtworzyć mówiącej o tym……………… pojawienia się seroreagenta należy również przeprowadzić powyższe postępowanie (jak w punkcie a) jednak w jego wyniku stada otrzymuja status „stada nie mającego statusu urzędowo wolnego”. W ……………. Statusu urzędowo wolnego u wszystkich zwierząt które ukończyły 24 miesięcy życia należy wykonać 2 badania w odstępach czasu nie mniejszych niż 4 miesiące i nie większych niż (12?) miesięcy. Jeżeli otrzymane wyniki będą ujemne po 2 takich ……. (chyba można nadać stadu status wolnego)

Stada zakażone

Przemieszczenia zwierząt: Zakazane jest przemieszczanie zwierzat zarówno do stada jak i ze stada za wyjątkiem transportu do rzeźni lub ubojni.

Mam nadzieję ze pomimo wielu kropek i znaków zapytania można domyślić się o co chodzi….;p

CHOROBA NIEBIESKIEGO JĘZYKA (BLUETONGUE – BT)

• Jest chorobą zakaźną, niezaraźliwą atakującą przeżuwacze domowe i dzikie

• Owce są najbardziej wrażliwe

• Bydło i kozy objawy słabsze lub przebieg subkliniczny

• Dzikie przeżuwacze przebieg ciężki do bezobjawowego

• Choroba nie atakuje ludzi, nie ma tez ryzyka w kontakcie z chorymi osobnikami czy rozprzestrzeniania poprzez mięso lub mleko

STRATY Z TYTUŁU BT

• Szacuje się je na ponad 3 mln dolarów rocznie

- upadki

- wybijanie stad

- ograniczeń (zakazu) obrotu

• Lata 1998 – 2002 – Basen Morza Śródziemnego
  - znaczne zwiększenie liczby ognisk
  - upadki wybicie 800 000 owiec

• Znaczenie dla międzynarodowego handlu zwierzętami i prod pochodzenia zwierzęcego

CECHY CHARAKTERYSTYCZNE CHOROBY

• Gorączka

• Zmiany zapalne błon śluzowych

• Obrzęki okolic głowy i szyi

• Zmiany krwotoczne

• Zasinienie języka

BT DAWNIEJ I DZIŚ

Afryka, Australia, płd. Azja, Ameryka Płn. Płd., Płd Europa

1 ognisko – II poł XIXw płd Afryka

• Importowane owce rasy merynos

• Rozprzestrzenianie na Zach i płn Afryki

• 1940 Ameryka Płn

• 1943 cypr

• Lata 50 Izrael, Portugalia, Hiszpania, Indie

• Lata 70,80 Egipt, Turcja, Grecja

• Lata 90 Włochy, Francja, Bułgaria, Serbia

• Macedonia, Chorwacja, Bośnia i Hercegowina

SYTUACJA W EUROPIE

• Ekspansja objęła pólkulę pólnocną zachorowania pojawiły się w stadach owiec na Balearach, Sardynii, Sycylii i na Korsyce jak w również w części Włoch, Hiszpanii i Portugalii

• W 2006 roku zostały zamknięte granice po uzyskaniu przez komisje europejską informacji o pojawieniu się wirusa w części Belgii (prowincja Liege) i Holandii

• Spośród naszych sąsiadów BT zidentyfikowano w Niemczech (Pn Nadrenia, Westfalia) co pociągnęło za sobą konsekwencje także dla Polski

SYTUACJA EPIZOOTYCZNA O.I.E. ROK 2003

• Bośnia i Hercegowina 3 ogniska u owiec i bydła

• Cypr 7 ognisk u owiec i kóz

• Francja 16 ognisk u owiec

• Hiszpania 16 ognisk u owiec

• Włochy 3681 ognisk u owiec i kóz
  - zachorowało 31370
  - padło 4389

WIRUS

• Rodzina Reoviridae (RNA)

• Rodzaj Orbivirus

• 24 serotypy (BTV1-BTV24)
  - różny stopień zjadliwości
  - brak odpowiedzi krzyżowej
  odporność na gnicie i wysuszanie (wiele m-cy)
  - odporność na środki odkażające

• Serotypy najczęściej izolowane
  lata 70,80 – 2,4,6,10, (15,16?)
  lata 1998 – 2002 1,2,9,4, (15,16?)

ŹRÓDŁA ZAKAŻEŃ

• Główne źródło – zwierzęta chore i w okresie wiremii

• Rezerwuar bydło i dzikie przeżuwacze (sarny)

• Przenoszone przez kuczmany (Cullicoides sp.)
  - zwierzęta w fazie wiremii->zwierzęta zdrowe
  - BTV w krwi – owce 50 dni, bydło 100 dni lub dłużej

WYSTĘPOWANIE BT

Choroba występuje sezonowo (lato) lub cały rok

Sprzyjają:

- tereny wilgotne

- dużo opadów

- aktywność wektora

WEKTORY DLA BTV

• Główny – Culicoides imicola
  - typowy dla Afryki płd. Azji
  - od 1982r w europie (Portugalia, Hiszpania, Grecja, Turcja)

• Możliwe – C. obsolotus i C. pulicaris
  - charakterystyczne dla płn. Europy
  - Włochy – przenoszą BTV 2

• C. pulicaris występuje w Polsce

KUCZMANY

Rząd: Diptera – muchówki

Podrząd: Nematocara – długoczułkie

Rodzina: Ceratopogonidae – kuczmany

Rodzaj: Culicoides

Gatunek: Culicoides imicola

Polska 42 gat.

Najczęsciej C. pulicaris i C. punctatus

Culicoides jako wektor
- wirusy WEE, EEE, VEE
- wirus NZK
- wirus Zachodniego Nilu
- pałeczki tularemii
- wiciowce, filarie koni, bydła, ptaków, ludzi

MODELOWANIE ROZPRESTRZENIANIA BT

Modelowe badania przeprowadzono w Portugalii

Regiony najbardziej zagrożone: Baleary, Sardynia, Korsyka, Sycylia, Włochy, Grecja, Zach. Turcja, płn Algieria i Tunezja.

PATOGENEZA BT

Zakażenie Culicoides (pobranie krwi od zwierzęcia w okresie wiremii 6 -8 dniowa replikacja BTV ->gr slinowy) - >ponowne ssanie (zakażenie zwierzęcia chorego) - >replikacja BTV w w.chłonnych, śledzionie, płucach i śródbłonku naczyń - >wiremia (trwa 50 – 100 i więcej dni, najwyższe miana BTV w krwi i śledzionie)

OBJAWY KLINICZNE BT

• Inkubacja 3 – 10 dni

• Zmienne natężenie objawów i przebiegu choroby zależne od
  - serotypu BTV
  - warunków środowiskowych
  - gatunku zwierząt

CHARAKTERYSTYCZNE ZMIANY W OKOLICY GŁOWY

Przekrwienie błon śluzowych, jamy ustnej, nosowej i spojówek
- obfite ślinienie
- wypływ śluzowo – ropno –krwisty i strupy wokół nozdrzy i oczu
- obrzęk warg i okolicy twarzowej
- Obrzęk i sinica języka bluetongue!
- ogniska dyfteroidalno – martwicowe i owrzodzenia (dziąsła, policzki, podniebienie, język, gardło, żwacz)

INNE OBJAWY KLINICZNE

• Zmiany w okolicy racic
  - zapalenie koronki, tworzywa racic i mięśni kończyn – kulawizna, sztywny chód, exungulatio
  - powikłania bakteryjne – pogłębienie zmian

• Wypadanie wełny

• Poronienia lub deformacje płodów (wodogłowie)

• Zachorowalność do 100%

• Śmiertelność 50 – 70% (zwykle 10 – 20%)

ŁAGODNA POSTAĆ BT

Dotyczy bydła i kóz

• Objawy słabo nasilone lub brak
  - przekrwienie śluzawicy i warg
  - wypływ z otworów nosowych
  - ogniska martwicy na dziąsłach i płytce zębowej
  - nadżerki na strzykach
  - przeczulica skóry (reakcja alergiczne)

DIAGNOSTYKA RÓŻNICOWA

Często spotykane objawy u bydła

• Utrzymująca się przez 24 – 48 godz. w (c.c.?) do 41˚C

• Zapalenie spojówek

• Zmiany na śluzawicy

• Kulawizny

• Obrzęki często kończyn tylnyh

• Pneumonia u cieląt

• Ronienia

ZMIANY AP

• Przekrwienie, obrzęk, wybroczyny, sinica, ogniska martwicy, - jama ustna żwacz,jelita ,płuca, śledziona, serce, mięsnie szkieletowe

• Wybroczyny u podstawy tętnicy płucnej – bardzo charakterystyczne!

• Zapalenie tworzywa racicowego

• Nacieczenie tk. podskórnej okolicy twarzowej

ROZPOZNAWANIE ZAKAŻEŃ BTV

• Sezonowośc i tereny enzootycznego wystepowania

• Charakterystyczne objawy i zmiany

• Badania laboratoryjne
  - krew na heparynę i surowicę
  - wycinki wątroby, śledziony, węzłów chłonnych

• Izolacja BTV – zarodki kurze lub HK (BHK 21, Vero)

• Identyfikacja BTV – IF, ELISA

• Serotypizacja – SN, RT –PCR
  - RT – PCR różnicowanie zwierząt naturalnie zakażonych od szczepionych

• Badania serologiczne
  - AGID,ELISA (zalecane przez O.I.E.)
  - OWD, HI, SN

	Wykazanie przeciwciał dla BT	Wykazanie kwasu nukleinowego wirusa	Zakażenie nastąpiło prawdopodobnie
	neg	poz	3 – 7 dni przed pobraniem krwi
	poz	poz	Powyżej 8 dni przed pobraniem krwi
	poz	neg	Na wiele tygodni przed pobraniem

WAŻNE ABY NIE PRZEOCZYĆ SEROTYPÓW BTV

1. PODEJRZENIE (OBJAWY KLINICZNE)

2. DIAGNOZA

• TESTY SWOISTE DLA GRUPY
  Competetive – ELISA
  Real time RT – PCR

• TESTY SWOISTE DLA TYPÓW
  izolacja wirusa
  PCR swoisty dla serotypu
  test seroneutralizacji SNT
  test neutralizacji wirusa VNT

ROZPOZNANIE RÓŻNICOWE

• FMD

• Pęcherzykowe zapalenie jamy ustnej

• Nadwrażliwość na światło

• MCF

• BVD

• BoHV – 1

• PI – 3

ZWALCZANIE BT

Podlega obowiązkowi zgłaszania i zwalczania z urzędu

- lista A O.I.E.
- notyfikacja w UE
- Zał. 2 do Ustawy z 14.03.2004r

ŚRODKI:

1. Wybijanie zwierząt chorych i zakażonych

2. Szczepienia

3. Ograniczenie (zakaz) importu owiec, kóz, bydła, z terenów zapowietrzonych

COUNCIL DIRECTIVE 2000/75/EC of 20 November 2000 laying down specific provisions for the control for the control and eradication of bluetongue

COMISSION DECISION of 25 November 2003 on protection and surveillance zones in relation to bluetongue

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI z dnia 12 maja 2004 w sprawie zwalczania choroby niebieskiego języka

ZAPOBIEGANIE

• Ograniczenie dostępu wektora do zwierząt
  - spędzanie zwierząt na noc do pomieszczeń
  - insektycydy miejscowo u zwierząt i w wokół pomieszczeń
  - środki niszczące larwy i dorosłe kuczmany
  - repelenty
  - osuszanie terenów podmokłych
  ->działanie skuteczne ale krótkotrwałe

• Immunoprofilaktyka swoista
  - najskuteczniejsza
  - szczepionki inaktywowane, atenuowane, podjednostkowe genetyczne – rózna skuteczność
  - handlowo dostępne atenuowane z określonym serotypem (brak odporności krzyżowej)

• South African Bluetongue vaccine (BTV 2)

• Najczęściej stosowana

• Nieszkodliwa I skuteczna u owiec

• Coroczne szczepienia samic 3 tyg. Przed kryciem (odporność bierna jagniąt przez 3 m –ce)

• Pozostałe zwierzęta w wieku 3 m-cy
  - Polska zakaz szczepień (szczepienia w razie zagrożenia) – Zal. 4 do Ustawy z 2004r.

ZAGROŻENIA ZWIĄZANE ZE SZCZEPIENIAMI

• Ochrona przed zachorowaniem, nie przed zakażeniem

• Pasaże szczepów szczepionkowych przez zwierzęta wrażliwe
  - rekombinacja szczepów szczepionkowych i zjadliwych
  - wzrost zjadliwości
  - selekcja nowych, odmiennych antygenowo szczepów

• Wirus szczepionkowy – właściwości teratogenne
  - nie zalecane szczepienia samic w I poł. Ciązy
  - możliwość przenoszenia wirusa szczepionkowego przez kuczmany na samice ciężarne

• Nie zalecane szczepienie bydła (nadwrażliwość)

• Wirus szczepionkowy w nasieniu tryków i buhajów (konsekwencje niewyjaśnione)

KONTROLA ZAKAŻEŃ BTV U PRZEŻUWACZY (Niemcy?)

• Szczepienia tylko przeciwko serotypowi …(5,8?) BTV

• 18 mln dawek u bydła i 2,8 mln dawek u owiec i 200 tys. Zakażeń u kóz

• Odpowiedź po szczepieniu

• Bydło 30 -50% i 71-78%

• Owce 95-100% i 95 -100%

• Reakcje niepożądane odnotowano u 947 sztuk bydła i 71 owiec

• U 3 osób zanotowano reakcje niepożądane po ekspozycji na szczepionkę

• Spadek liczby zachorowań u wrażliwych gatunków z 20812 w 2007 do 5112 w 2008

(na slajdach przedstawiona była jeszcze Francja i Anglia)

PERSPEKTYWY KONTROLI ZAKAŻEŃ BTV U PRZEŻUWACZY

• Utrzymywać szczepienia przeciwko BTV – 8(?) i BTV – 1 – musimy utrzymać import szczepień do 2009, eradykacja może zająć 3 – 5 lat

• Dokładnie przyglądać się BTV-6 i BTV – 11

• Być ostrożnym w importowaniu zwierząt ze stref, gdzie krążą serotypy BTV

• Przygotować się na nowe serotypy (zmiana klimatu)

• Powiększenie zasięgu wektorów

• Wzrost liczebności wektorów i wydłużenie sezonu wektorów

• Zwiększenie ilości wektorów zdolnych do przenoszenia BTV

• Rozszerzenie zdolności przenoszenia na inne Culicoides spp.

• Szybszy rozwój wirusa w organizmie wektora

• Częstsze i gwałtowne ruchy mas powietrza powodujące rozprzestrzenianie się wektorów na wieksze odległości

JAKIE DZIAŁANIA NALEŻY PODJĄĆ W PRZYPADKU W PRZYPADKU PODEJRZENIA WYBUCHU CHOROBY NIEBIESKIEGO JĘZYKA W GOSPODARSTWIE W EU

Przy podejrzeniu BT:

• Wstrzymany zostaje jakikolwiek ruch zwierząt z gospodarstwa i do gospodarstwa

• Zwierzeta trzyma się w zamknięciu i izolacji od innych osobników tak długo jak długo trwa aktywność kuczmanów przenoszących wirusa

• Regularnie stosuje się insektycydy, zabezpieczając nimi zarówno same zwierzęta jak i najbliższe otoczenie

• Zwłoki padłych zwierząt SA usuwane zgodnie z obowiązującymi zasadami utylizacji

JAKIE DZIAŁANIA NALEŻY PODJĄĆ W GOSPODARSTWIE W PRZYPADKU POTWIERDZENIA WYBUCHU CHOROBY NIEBIESKIEGO JĘZYKA?

Zakażone sztuki można likwidować, niemniej zakres tych decyzji ograniczony jest do niezbędnego minimum, gwarantującego że wirus nie rozprzestrzeni się dalej.

Zwłoki padłych zwierząt podlegają utylizacji zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Przy wybuchu choroby wdrożenie przewidzianych środków rozszerza się na obszar leżący w promieniu 20 km od gospodarstwa, w którym potwierdzono występowanie BT

Ustanawia się tzw. …………………… obejmujące 2 obszary…………………….. (ognisko choroby, strefa ochronna, strefa nadzoru, obszar zapowietrzony??)

Każdorazowo oba obszary obejmują łącznie teren w promieniu co najmniej ??? od ogniska, przy czym ich zasięg może ulegać zmianom, zależnie od sytuacji epidemiologicznej, geograficznej, meteorologicznej, czy administracyjnej.

JAKIE DZIAŁANIA MUSZĄ BYĆ PODJETE W STREFIE OCHRONNEJ I STREFIE NADZORU (STREFACH ZAMKNIETYCH)?

• W stadach zlokalizowanych na tych terenach prowadzone są urzędowe kontrole i badania zwierząt

• Obowiązuje zakaz opuszczania przez zwierzęta tych stref

• Zakaz obejmuje także obrót nasieniem, zarodkami i pobranymi komórkami jajowymi.

STREFY ZAMKNIĘTE W ASPEKCIE BLUE TONGUE

• Granice tych stref wyznaczane są przez czynniki geograficzne, ekologiczne, administracyjne, epizootiologiczne

• Nie muszą mieścić się w granicach administracyjnych państwa

• Zmiana zasięgu strefy zależy od
  warunków meteorologicznych
  obecności i miejsc występowania …… (kuczmanów?)
  wyników badań epizootiologicznych
  wyników badań laboratoryjnych

• W strefach wdrożone zostają programy zwalczania BT

  ……………………………………
  ……………………………………

ŚRODKI STOSOWANE W STREFIE OCHRONNEJ

• Identyfikacja wszystkich gospodarstw ze zwierzętami w strefie

• Kontrola epidemiologiczna – podlega na obserwacji objętych nadzorem grup bydła i populacji nosiciela

• Zakaz opuszczania obszaru przez zwierzęta z dopuszczeniem odstępstw jako zwolnienie z zakazu opuszczania strefy

• Mogą zostać wprowadzone szczepienia ochronne identyfikacją zwierząt szczepionych

ŚRODKI STOSOWANE W STREFIE NADZORU

• Identyfikacja wszystkich gospodarstw ze zwierzętami które znajdują się w strefie

• Kontrola epidemiologiczna - podlega na obserwacji objętych nadzorem grup bydła i populacji nosiciela

• Zakaz opuszczania obszaru przez zwierzęta z dopuszczeniem odstępstw jako zwolnienie z zakazu opuszczania strefy

• ZAKAZ SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH

KRWOTOCZNA CHOROBA ZWIERZYNY PŁOWEJ EHD

Epizootic Hemorrhagic Disease of Deer , Ibaraki disease

Zwrócono na nią uwagę w związku z BT

• Jest zakaźną niezaraźliwą choroba udomowionych i dziko żyjących przeżuwaczy o charakterze wektorowym – stawonogi

• Postać kliniczna choroby notowana jest praktycznie tylko u jeleni wirginijskich (Odocoileus virginianus), u owiec kóz i bydła rzadko

• Obie jednostki BT i EHD mogą atakować to samo zwierzę, albo występować jednoczesnie w tym samym ognisku choroby

Odocoileus virginianus – pospolity na obszarze Ameryki Północnej na południe od Kanady, występuje także w południowej Kanadzie w Meksyku i północnej części Ameryki Południowej aż po Peru

W wyniku introdukcji jelenie te wystepują także na niektórych obszarach północnej Europy.

Populacja ok. 30.000 zwierząt

• Wirusy krwotocznej choroby zwierzyny płowej należą do rodzaju Orbivirus z rodziny Reoviridae, bardzo blisko spokrewniony antygenowo i genetyczniez BT

• Aktualnie mówi się o wirusach EHDV (10 serotypów), z czego EHDV 1 i 2 występują endemicznie w Ameryce

• Obydwie grupy wirusów (EHDV, BTV) mogą krążyć w organizmach zwierząt na danym terytorium przy czym zachorowania wśród zwierząt notowanych w tym rejonie występuja z objawami typowymi dla BT

ETIOLOGIA

• Serotypy EHDV 1 (New Jersey) i 2 (Alberta) występują w Ameryce, Afryce, Australii i Japoni będąc przyczyną zachorowań zwierząt gospodarskich oraz dzikich przeżuwaczy

• Serotyp EHDV 7 i 6 powodują zasadniczo rozwój subklinicznej postaci choroby wg danych EPSA 2009 aktualnie mogą być także przyczyną klinicznych objawów choroby

• Serotyp okreslany jako Ibaraki, a także 5,6 i 8 notowany jest w Japonii, Korei i Tajwanie (zachorowania wśród bydła)

WIRUS

• Średnica 65-70nm

• Dwudziestościenny, 2 warstwowy kapsyd i potrójny płaszcz białkowy

• Białko VP2 odpowiada za hemaglutynacje i wiązanie wirionu z komórką, determinuje także swoistość antygenową

• Białka VP (3?) i 7 tworza rdzen wirusa, VP7 odpowiada za wiązanie się z receptorami błony komórkowej komara

Wirus replikuje się w cytoplazmie kmórkowej, wywarza również śródcytoplazmatyczne ciałka wtrętowe.

WYSTĘPOWANIE

Przypadki EHD notowano prawdopodobnie od 1950 i rózne miały nazwy.

Identyfikacja 1955, masowe upadki tych jeleni.

Wiekszość epizooti pojawia się późnym latem i jesienią. Zakażeniom sprzyjaja opady (wilgotność), ustają z pierwszymi przymrozkami.

Wirusy z serogrupy EHD przenoszone sa przez owady z rodzaju Culicoides.

C. variipennis – głowny wektor transmitujący zakażenie na terenie Ameryki Pn

C.imicola przenosi w Afryce, europie i na Środkowym wschodzie

C. insignis – Am centralna i południowa

C. wadai, brevitarsis, fulvus, antoni – Australia

EPIDEMIOLOGIA

• Najbardziej podatne na zachorowania są jelenie wirginijskie

• Opisano przypadki zachorowań u Mulaka oraz antylopy widłoroga

• Przeciwciała u wielu innych (wapiti, sarny, bizony)

• Ogniska choroby mają z reguły niewielki zasięg ale choruje i pada duża liczba zwierząt

PRZEBIEG CHOROBY U JELENI

• Choroba może rozwijać się po ok. 7 dniach od momentu zakażenia; niekiedy inkubacja trwa 10-20 dni i dłużej

• OIE przyjmuje 40 dniowy okres inkubacji

• Pierwszymi zauważalnymi objawami może być utrudnione oddychanie,przyspieszony puls, z powodu gorączki poszukuja zbiorników wodnych i tam brodzą, krwotoki i niedobór tlenu więc błona sluzowa jamy ustnej ma niebieskawy kolor. Po 36h stan wstrząsowy który zwykle kończy się śmiercią.

EHD u jeleni może przebiegać w 3 postaciach:

Przy przebiegu nadostrym występuje wysoka gorączka, zaburzenia w oddychaniu oraz szybko rozwijające się i postępujące obrzeki głowy i tułowia.Śmierć 8 -36h, u czesći brak objawów.

W postaci ostrej (klasyczna) krwawienia zlokalizowane w wielu tkankach (skóra, przewód pokarmowy, serce). Często ślinienie podbarwiony krwią wyciek z nozdrzy. Nadżerki i owrzodzenia na podniebieniu, języku , przedżołądkach.

Przy przebiegu przewlekłym choruja przez wiele tyg, po przechorowaniu bruzdy lub ubytki w ścianach racic, kulawizny. Owrzodzenia, blizny, nadżerki w żwaczu.

AP

Nadostra – obrzęki głowy, płuc, tułowia, oczu

Ostra – zmiany krwotoczne i obrzęki w róznych obszarach m. In. Na błonach śl, skórze, otrzewnej, serce, p.p., . Mogą także nadżerki i owrzodzenia w zwaczu,księgach. Szaro – białe ogniska martwicze na podniebieniu, języku, przełyku, żwaczu, księgach.

Przewlekła – ubytki i pierścienie na racicach, owrzodzenia i blizny w żwaczu.

EHD

• Mała liczba udokumentowanych przypadków klinicznej postaci choroby u zwierząt domowych

• Nie udało się wywołać objawów doświadczalnie zakażając bydło

• Zachorowalnośc wśród bydła waha się od 1 do (18?)%

• Mimo niskiej śmiertelności zkażenia powodują straty (spadek wydajności mlecznej)

• U kóz i swiń wiremia bez objawów klinicznych

• U Ru od zakażeń bezobjawowych do ciężkiej postaci rozwijającej się z obrzękiem głowy, uszu, powiek, wybroczynami i owrzodzeniami na błonach sluzowych, rozległe ubytki na języku i policzkach, ostre zwyrodnienie mięśni, zapalenie skóry koronki racicowej, kulawizna

PRZEBIEG CHOROBY U BYDŁA

Choroba Ibaraki (serotyp 2)charakteryzuje się:

• Gorączką i anoreksją,

• Trudności w przełykaniu (uszkodzenia mm poprzecznie prążkowanych ktrani, przełyku,języka, może doprowadzic do zachłystowego zap płuc)

• Obrzęki w okolicy głowy, nadżerki i owrzodzenia okolicy warg i brzegu koronki

• Wychudzeniem zwierzecia przy czym skóra może być obrzękła

• Sztywny chód, kulawizny

• Przy przebiegu epidemicznym ronienia i przedwczesne porody

DIAGNOZA RÓŻNICOWA BYDŁO

• BT

• BVD

• FMD

• IBR

• VS

• MALIGNANT CATARHALL FEVER

DIAGNOSTYKA

Przebieg kliniczny, zmiany sekcyjne

• Izolacja wirusa, DIF, techniki biologii molekularnej (RT –PCR)

  Wirus wykrywalny jest w tk do 160 dni

• Serologia (ELISA, SN, AGID, OWD, IFAT) przy jednorazowym badaniu nie ma znaczenia diagnostycznego, ponieważ duży odsetek zwierząt (jelenie) posiada przeciwciała

  Pary surowic po 5 -7 dniach każda