higienistka stomatologiczna 322[03] z1 04 n

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Elżbieta Ambroziak
Witold Kruglak

Prowadzenie dokumentacji stomatologicznej

322[03].Z1.04

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:
lek. med. Konrad Szymczyk
mgr Katarzyna Zarębska

Opracowanie redakcyjne:
mgr Elżbieta Ambroziak

Konsultacja:
mgr Ewa Kawczyńska-Kiełbasa

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 322[03].Z1.04
„Prowadzenie dokumentacji stomatologicznej”, zawartego w modułowym programie
nauczania dla zawodu higienistka stomatologiczna.

Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Dokumentacja stomatologiczna – opis, podstawy prawne

5.1.1. Ćwiczenia

5.2. Zasady prowadzenia, przechowywania i udostępniania dokumentacji

stomatologicznej

5.2.1. Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie higienistka stomatologiczna.

W poradniku zamieszczono:

–

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,

–

cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy z poradnikiem,

–

przykładowe scenariusze zajęć,

–

przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania–
uczenia się oraz środkami dydaktycznymi,

–

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego,

–

wykaz literatury.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania, np. samokształcenia
kierowanego, metody projektu, metody dramy.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

Schemat układu jednostek modułowych

322[03].Z1.01

Prowadzenie wywiadu chorobowego

322[03].Z1

Badania stomatologiczne

322[03].Z1.02

Wykonywanie badań jamy ustnej

322[03].Z1.03

Opracowywanie planu profilaktyczno-

leczniczego

322[03].Z1.04

Prowadzenie dokumentacji

stomatologicznej

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej, uczeń powinien umieć

–

czytać ze zrozumieniem teksty przepisów prawa,

–

skrupulatnie i rzetelnie stosować się do instrukcji,

–

posługiwać się oprogramowaniem komputerowym w zakresie edycji tekstu i sporządzania
prezentacji multimedialnych,

–

korzystać z wyszukiwarek internetowych,

–

planować i organizować własną pracę,

–

współpracować w zespole.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń, powinien umieć:

–

wyjaśnić pojęcie dokumentacja medyczna,

–

scharakteryzować rodzaje dokumentacji medycznej,

–

zinterpretować przepisy prawa dotyczące sporządzania, prowadzenia i udostępniania
dokumentacji medycznej,

–

określić zasady sporządzania i prowadzenia dokumentacji stomatologicznej,

–

określić zasady prowadzenia indywidualnej dokumentacji stomatologicznej,

–

wyjaśnić zasady udostępniania dokumentacji medycznej,

–

posłużyć się indywidualną dokumentacją medyczną pacjenta,

–

opracować informacje dotyczące stanu narządu żucia pacjenta,

–

zaplanować terminy badań kontrolnych oraz wizyt pacjentów u lekarza dentysty,

–

założyć kartę choroby pacjenta poradni stomatologicznej,

–

wykonać czynności związane z wypełnianiem indywidualnej dokumentacji pacjenta,

–

poprowadzić kartę badań kontrolnych pacjenta,

–

poprowadzić dokumentację wykonanych zabiegów stomatologicznych,

–

poprowadzić dokumentację sprawozdawczą poradni stomatologicznych,

–

posłużyć się specjalistycznymi programami komputerowymi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

…………………………………………….

Modułowy program nauczania:

Higienistka stomatologiczna 322[03]

Moduł:

Badania stomatologiczne 322[03].Z1

Jednostka modułowa:

Prowadzenie dokumentacji stomatologicznej 322[03].Z1.04

Temat: Specjalistyczne programy komputerowe w poradni stomatologicznej.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności zastosowania programów komputerowych do

prowadzenia dokumentacji stomatologicznej.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
–

wyszukać w Internecie i zainstalować wersje demonstracyjne potrzebnych programów
komputerowych,

–

ocenić przydatność poszczególnych programów dla różnych poradni i gabinetów
stomatologicznych,

–

zastosować opcje programów,

–

wykorzystać kompleksowo programy dla prowadzenia dokumentacji stomatologicznej.

Metody nauczania–uczenia się:
–

metoda projektu.

Formy organizacyjne pracy uczniów:
–

praca indywidualna,

–

praca w grupie.

Czas: 3 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:
–

stanowiska komputerowe z odpowiednim oprogramowaniem i dostępem do Internetu,

–

Poradnik dla ucznia.

Zadanie dla ucznia:

Wyszukaj w Internecie, zainstaluj i dokonaj analizy przydatności wybranego programu

komputerowego.

Przebieg zajęć:

Faza pierwsza
1. Nauczyciel omawia temat, cel lekcji i zadanie dla uczniów.
2. Uczniowie w grupie ustalają plan pracy, dzielą się na pary i losują typy poradni, dla

których będą szukać odpowiednich programów komputerowych.

3. Uczniowie w parach przeszukują Internet, pobierają i instalują wersje demonstracyjne

wybranych programów.

Faza druga
1. Uczniowie sporządzają spis specjalistycznych programów komputerowych, które

wyszukali w Internecie, notują ich szczegółowe przeznaczenie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. Uczniowie analizują programy wyjaśniając ich zastosowanie, wskazując wady i zalety.
3. Grupa dyskutuje nad przydatnością i specyfiką stosowania programów komputerowych

w pracy poradni stomatologicznej.

Zakończenie zajęć
1. Uczniowie dokonują wyboru najlepszych programów dla poszczególnych typów poradni,

argumentując wybór.

2. Uczniowie w wypowiedziach oceniają przydatność zadania i jego atrakcyjność.

Praca domowa

Sprawdź w wybranym programie komputerowym możliwość dostosowania opcji do

wymagań małego gabinetu stomatologicznego.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
–

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

…………………………………………….

Modułowy program nauczania:

Higienistka stomatologiczna 322[03]

Moduł:

Badania stomatologiczne 322[03].Z1

Jednostka modułowa:

Prowadzenie dokumentacji stomatologicznej 322[03].Z1.04

Temat: Wypełnianie standardowych druków Mz/St na podstawie kart pacjentów.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności wypełniania dokumentacji stomatologicznej.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
–

rozróżnić poszczególne druki Mz/St,

–

zastosować druki Mz/St w poszczególnych typach poradni stomatologicznych,

–

prawidłowo wypełnić formularze.

Metody nauczania–uczenia się:
–

pogadanka,

–

wiczenie,

–

dyskusja dydaktyczna.

Formy organizacyjne pracy uczniów:
–

praca indywidualna,

–

praca w grupie.

Czas: 2 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:
–

wzory standardowych druków Mz/St,

–

przykłady niepoprawnie i poprawnie wypełnionych dokumentów,

–

rzutnik pisma,

–

kartki z danymi przykładowych pacjentów,

–

Poradnik dla ucznia.

Zadanie dla ucznia:

Wypełnij różnorodne druki Mz/St na podstawie przypadków chorobowych.

Przebieg zajęć:

Faza pierwsza
1. Nauczyciel omawia temat, cel lekcji i zadanie dla uczniów.
2. Nauczyciel prowadzi wykład na temat zasad ogólnych i szczegółowych prowadzenia

dokumentacji stomatologicznej, ilustrując wykład przykładami dokumentów.

3. Uczniowie w grupach analizują przykłady poprawnych druków i wypełnionych

dokumentów oraz ich zgodność z poznanymi zasadami.

4. Uczniowie sporządzają notatkę, w której zawierają wnioski dotyczące zasad prowadzenia

dokumentacji stomatologicznej.

Faza druga
1. Uczniowie w parach analizują przykłady niepoprawnie sporządzonych dokumentów,

poprawiają błędy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. Uczniowie indywidualnie wypełniają druki Mz/St stosowane w różnych poradniach

stomatologicznych na podstawie danych przykładowych pacjentów.

Zakończenie zajęć
1. Nauczyciel podsumowuje zajęcia, ocenia wykonanie zadania. Omawia błędy popełnione

przez uczniów, ewentualnie indywidualnie zadaje ćwiczenia.

2. Uczniowie w wypowiedziach oceniają przydatność zadania i jego atrakcyjność.

Praca domowa

Załóż swoją kartę pacjenta ogólnej poradni stomatologicznej.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
–

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ĆWICZENIA

5.1. Dokumentacja stomatologiczna – opis, podstawy prawne

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przeanalizuj przykładową kartę pacjenta zamieszczoną w Poradniku dla ucznia. Określ,

czy treści w niej zawarte są zgodne z obowiązującymi przepisami. Uzasadnij odpowiedź,
powołując się na konkretne przepisy prawa.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) przeanalizować przykładową kartę pacjenta w Poradniku dla ucznia,
3) sformułować notatkę dotyczącą zgodności karty pacjenta z obowiązującymi przepisami,
4) sprawdzić poprawność wykonania zadania przez porównanie i przeanalizować efekt

pracy w grupie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

wiczenie,

–

dyskusja dydaktyczna.

Ś

rodki dydaktyczne:

–

notatnik,

–

Poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 2

Współpracując z lekarzem (w czasie ćwiczeń w gabinecie stomatologicznym) wypełnij

diagram uzębienia pacjenta. Zwróć uwagę na staranność i czytelność zapisu.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) przeanalizować instrukcje lekarza,
3) wypełnić diagram uzębienia pacjenta,
4) sprawdzić poprawność zapisu konsultując się z lekarzem,
5) dokonać korekty, jeśli wystąpiły błędy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

wiczenie,

–

pokaz z wyjaśnieniem.

rodki dydaktyczne:

–

stanowisko pracy zgodne z obowiązującymi w gabinecie zasadami,

–

diagramy uzębienia.

Ćwiczenie 3

Załóż kartę pacjenta dotyczącą profilaktyki chorób przyzębia i jamy ustnej. Zwróć uwagę

na poprawność i staranność zapisu.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać źródła informacji. Ćwiczenie należy wykonać
w parach.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) założyć kartę pacjenta,
3) porównać wykonanie zadania z pracami innych uczniów,
4) wykonać korektę swojej pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

wiczenie,

–

dyskusja dydaktyczna.

Ś

rodki dydaktyczne:

–

karty pacjenta,

–

Poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 4

Wypełnij druki dziennej ewidencji pacjentów zgodnie z poleceniem osoby nadzorującej

wiczenie. Zwróć uwagę na poprawność i staranność zapisu.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) przeanalizować odpowiedni fragment materiału nauczania w Poradniku dla ucznia,
3) przeanalizować instrukcję wypełniania druków dziennej ewidencji,
4) sprawdzić poprawność wykonania zadania i przeanalizować efekt pracy w grupie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z wyjaśnieniem,

–

wiczenie,

–

dyskusja dydaktyczna.

Ś

rodki dydaktyczne:

–

stanowisko pracy zgodne z obowiązującymi w gabinecie zasadami,

–

druki dziennej ewidencji pacjentów,

–

Poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 5

Przeanalizuj dokumentację sprawozdawczą poradni/gabinetu stomatologicznego oraz

zasadami prowadzenia dokumentacji stomatologicznej. Wypełnij odpowiednie druki. Zwróć
uwagę na poprawność i staranność zapisu.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) przeanalizować odpowiedni fragment materiału nauczania w Poradniku dla ucznia,
3) przeanalizować instrukcję wypełnienia druków,
4) wypełnić druki dokumentacji sprawozdawczej,
5) zweryfikować poprawność wykonania zadania poprzez konsultacje z prowadzącym

zajęcia,

6) zaprezentować i przeanalizować efekt pracy w grupie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

wiczenie,

–

dyskusja dydaktyczna.

Ś

rodki dydaktyczne:

–

druki dokumentacji sprawozdawczej poradni,

–

Poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 6

Korzystając ze skanera i komputerowych programów do konwersji formatu zapisu przenieś

poszczególne formularze wchodzące w skład dokumentacji medycznej na płytę CD i dysk
komputera. Wypełnij formularze w programie Word na podstawie danych z dokumentów
tradycyjnych. Zaproponuj grupie dyskusję na temat zalet i wad prowadzenia dokumentacji
w systemie komputerowym.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać źródła informacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zeskanować i zapisać elektronicznie formularze,
3) wypełnić i zapisać dokumenty w komputerze,
4) zaprezentować efekt pracy w grupie,
5) porównać swój tekst z pracami innych uczniów,
6) wykonać korektę swojej pracy,
7) wziąć udział w dyskusji na temat zalet i wad prowadzenia dokumentacji w systemie

komputerowym.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

wiczenie,

–

dyskusja dydaktyczna.

Ś

rodki dydaktyczne:

–

komputer z odpowiednim oprogramowaniem,

–

skaner,

–

tradycyjna dokumentacja stomatologiczna,

–

Poradnik dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Zasady prowadzenia, przechowywania i udostępniania

dokumentacji stomatologicznej

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przeanalizuj wykaz dokumentacji stomatologicznej i określ, w jakiej poradni lub

poradniach mają one zastosowanie.

Wykaz dokumentacji:

–

karta choroby poradni chirurgii stomatologicznej – Mz/St-7,

–

dzienna ewidencja przyjętych pacjentów poradni chirurgii stomatologicznej – Mz/St-18a,

–

ewidencja pacjentów poradni chirurgii stomatologicznej,

–

książka operacyjna – Mz/Szp-38,

–

skorowidz alfabetyczny pacjentów poradni chirurgii stomatologicznej,

–

dokumentacja pomocnicza,

–

karta informacyjna,

–

diagram zębowo-szczękowy z przebiegiem choroby,

–

karta znieczulenia ambulatoryjnego,

–

karta choroby poradni stomatologicznej – Mz/St-1,

–

dzienna ewidencja przyjętych pacjentów w specjalistycznej poradni stomatologii
dziecięcej – Mz/St-18Sb,

–

ewidencja i przebieg leczenia pacjentów,

–

terminarz wizyt i zaleceń dla pacjentów poradni stomatologicznej wieku rozwojowego
– Mz/St-25,

–

dokumentacja profilaktyczna, właściwa dla szkolnych poradni stomatologicznych,
np.: karta fluoryzacji, karta lakowania i lakierowania,

–

wykaz pacjentów objętych planowym leczeniem.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) przeanalizować odpowiedni fragment materiału nauczania w Poradniku dla ucznia,
3) przeanalizować wykaz dokumentacji,
4) określić typ poradni, w której stosuje się dokumentację,
5) sprawdzić poprawność wykonania zadania przez porównanie i przeanalizować efekt

pracy w grupie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

wiczenie,

–

dyskusja dydaktyczna.

rodki dydaktyczne:

–

wykaz dokumentacji,

–

Poradnik dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Określ i uzasadnij sposób postępowania higienistki stomatologicznej w opisanej sytuacji.

Opis sytuacji

Pod nieobecność lekarzy i kierownika chirurgicznej poradni stomatologicznej zgłosił się

petent z żądaniem wydania pełnej dokumentacji indywidualnej swojego znajomego, który
obecnie znajduje się w szpitalu i oczekuje na zabieg oraz jest pacjentem poradni. śądanie
wydania dokumentacji znajomego motywuje koniecznością dostarczenia personelowi szpitala
danych medycznych z historii choroby znajomego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować odpowiedni fragment materiału nauczania w Poradniku dla ucznia,
2) przeanalizować opis sytuacji,
3) wziąć udział w dyskusji,
4) zweryfikować wnioski konsultując się z prowadzącym zajęcia,
5) określić i uzasadnić postępowanie higienistki stomatologicznej.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

metoda analizy przypadku,

–

dyskusja dydaktyczna.

Ś

rodki dydaktyczne:

–

opis sytuacji,

–

Poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 3

Określ jak powinna zachować się higienistka stomatologiczna w poradni, w opisanej

sytuacji.

Opis sytuacji

Koleżanka zatrudniona w poradni na równorzędnym stanowisku, uległa wypadkowi

w trakcie pracy i przebywa w szpitalu. W dniu wypadku nie zdążyła podpisać żadnego
z dokumentów, do podpisania których tylko ona jest upoważniona. Obawiając się kontroli
dokumentacji w placówce, prosi higienistkę i upoważnia do podpisania dokumentów w jej
imieniu.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować odpowiedni fragment materiału nauczania w Poradniku dla ucznia,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2) przeanalizować opis sytuacji,
3) określić sposób postępowania w opisanej sytuacji,
4) wziąć udział w dyskusji,
5) zweryfikować poprawność wniosków poprzez konsultację z prowadzącym zajęcia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

metoda analizy przypadku,

–

dyskusja dydaktyczna.

Ś

rodki dydaktyczne:

–

opis sytuacji,

–

Poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 4

Przeanalizuj tekst dotyczący zasad prowadzenia dokumentacji medycznej i dokonaj

korekty błędów merytorycznych.

Szczegółowe zasady prowadzenia dokumentacji medycznej

Pełna dokumentacja medyczna indywidualna powinna zawierać:

1. Identyfikatory zakładu opieki zdrowotnej (poradni, gabinetu) w formie nadruku lub

pieczęcie określające:
–

nazwisko dyrektora zakładu,

–

pełny adres zakładu,

–

numer wpisu do rejestru,

–

numer PESEL.

2. Identyfikatory osoby, której dokumentacja dotyczy (lub zapis AA, jeśli ustalenie

tożsamości osoby jest niemożliwe):
–

nazwisko i imię (imiona),

–

miejsce urodzenia,

–

płeć,

–

adres zweryfikowany na podstawie dokumentu stwierdzającego tożsamość,
i uaktualniany numer REGON,

–

numer dokumentu uprawniającego do świadczeń zdrowotnych w publicznych
i niepublicznych zakładach opieki zdrowotnej, funkcjonującego w systemie
powszechnych ubezpieczeń zdrowotnych, np. książeczki ubezpieczeniowej,

–

książeczki RUM,

–

diagram uzębienia pacjenta.

3. Identyfikatory osoby (lekarza, higienistki stomatologicznej, asystentki, rejestratorki)

udzielających świadczeń, określające:
–

nazwisko i imię,

–

numer rejestru uprawnień zawodowych,

–

numer prawa wykonywania zawodu nadany przez okręgową radę lekarską,

–

odręczny czytelny podpis,

–

miejsce dokonania wpisu.

4. Informacje medyczne dotyczące udzielonych świadczeń zdrowotnych oraz inne

informacje wynikające z odrębnych przepisów są poufne i nie powinny się znaleźć
w dokumentacji indywidualnej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować odpowiedni fragment materiału nauczania w Poradniku dla ucznia,
2) przeanalizować tekst,
3) dokonać korekty błędów,
4) sprawdzić poprawność wykonania zadania przez porównanie i przeanalizować efekt

pracy w grupie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

wiczenie,

–

dyskusja dydaktyczna.

rodki dydaktyczne:

–

tekst do korekty,

–

Poradnik dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

TEST 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Prowadzenie dokumentacji
stomatologicznej”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

–

zadania 1, 2, 4, 5, 6, 8, 9, 12, 14, 16, 17, 18, 19, 20, są z poziomu podstawowego,

–

zadania 3, 7, 10, 11, 13, 15 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:

–

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

–

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

–

dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu ponadpodstawowego,

–

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym, co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. d, 2. d, 3. d, 4. c, 5. b, 6. d, 7. c, 8. b, 9. d, 10. a, 11. b,

12. d, 13. a 14. b, 15. c, 16. d, 17. a, 18. d, 19. b, 20. c.

Plan testu

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Wymienić cechy dokumentacji indywidualnej

Określić zawartość dokumentu medycznego

Określić cechy dokumentu medycznego

Wskazać źródła przepisów prawa

Rozróżnić zakresy odpowiedzialności służbowej

Rozróżnić rodzaje dokumentacji

Określić podmiot dokumentacji zbiorczej

Zidentyfikować pojęcie „osoba udzielająca
ś

wiadczeń medycznych”

Rozpoznać elementy dokumentacji zewnętrznej

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10 Określić rodzaj dokumentu medycznego

11 Zanalizować zasadę gromadzenia dokumentacji

12 Zidentyfikować symbole formularzy

13 Ocenić zakres stosowania przepisu

14 Rozróżnić rodzaje dokumentacji

15 Zastosować zasadę porządkowania rejestru

Określić sposób postępowania, gdy nie można
ustalić tożsamości pacjenta

17 Zdefiniować dokumentację sprawozdawczą

Określić celowość prowadzenia dokumentacji
sprawozdawczej

Scharakteryzować formę prowadzenia rejestru
ś

wiadczeń zdrowotnych

20 Wyjaśnić zasadę kompletności dokumentacji

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem, co najmniej

jednotygodniowym.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie

zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwe odpowiedzi. Tylko

jedna jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż rozwiązanie

zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

–

instrukcja,

–

zestaw zadań testowych,

–

karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Pełna dokumentacja indywidualna musi zawierać

a) identyfikator zakładu i pacjenta.
b) identyfikatory zakładu i pacjenta.
c) historie choroby.
d) identyfikatory zakładu, pacjenta, osoby udzielającej świadczeń oraz informacje

medyczne dotyczące pacjenta.

2. Dokumentem medycznym jest dokument, który co najmniej zawiera

a) oznaczenie pacjenta i datę sporządzenia.
b) oznaczenie zakładu i pacjenta.
c) datę i miejsce sporządzenia.
d) oznaczenia pacjenta i zakładu, dane medyczne i datę sporządzenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. Dokument medyczny

a) pozbawiony daty nie jest uznawany za ważny.
b) pozbawiony identyfikatora zakładu nie jest uznawany za ważny.
c) zawierający łącznie wszystkie wymagane dane jest ważny.
d) zawierający tylko datę i historię choroby pacjenta jest ważny.

4. Pełne teksty ustaw i rozporządzeń są publikowane w

a) gazetach codziennych.
b) dziennikach lokalnych
c) Dziennikach Ustaw.
d) Dziennikach Sejmowych.

5. Do zakresu czynności służbowych higienistki stomatologicznej należy

a) prowadzenie dokumentacji medycznej na wyłączną odpowiedzialność.
b) prowadzenie dokumentacji medycznej na zlecenie i pod nadzorem lekarza.
c) podpisywanie dokumentacji medycznej w imieniu lekarza.
d) sporządzanie dokumentacji medycznej w imieniu lekarza.

6. Dokumentacja prowadzona dla poszczególnych osób to dokumentacja

a) pomocnicza.
b) zewnętrzna.
c) sprawozdawcza.
d) indywidualna.

7. Dokumentacja medyczna zbiorcza odnosi się do

a) zakładu leczniczego.
b) ogółu personelu zakładu.
c) ogółu pacjentów korzystających ze świadczeń.
d) wszystkich osób zamieszkujących daną jednostkę administracyjną.

8. Podpis osoby udzielającej świadczeń w poradni stomatologicznej to podpis

a) kierownika zakładu.
b) lekarza, higienistki lub asystentki stomatologicznej.
c) pracownika rejestracji.
d) osoby zatrudnionej w poradni.

9. Skierowania, opinie, recepty, zlecenia na zabiegi są częścią dokumentacji medycznej

a) pomocniczej.
b) wewnętrznej.
c) Mz/ST.
d) zewnętrznej.

10. Dla pacjenta zgłaszającego się do poradni po raz pierwszy zakłada się kartę

a) pacjenta.
b) zdrowia.
c) pomocniczą.
d) sprawozdawczą.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11. Dokumenty włączone do dokumentacji wewnętrznej

a) są usuwane po roku od dnia sporządzenia.
b) nie mogą być usunięte.
c) są usuwane, gdy przestaną być potrzebne.
d) mogą być usunięte przy porządkowaniu kartotek.

12. Formularze dokumentów medycznych stomatologicznych mają symbol

a) St./lek.
b) M/stom.
c) Mz/Dent.
d) Mz/S.t.

13. Zgoda pacjenta na proponowane leczenie jest

a) koniecznym wpisem w karcie choroby.
b) czasami przydatna.
c) niekonieczna.
d) potrzebna dla celów statystycznych.

14. Ewidencja pacjentów i skorowidz to

a) te same dokumenty.
b) dokumenty ze sobą powiązane.
c) nazwy kopert w kartotekach.
d) różne nazwy kart pacjentów.

15. Prowadząc ewidencję pacjentów w szkolnym gabinecie stomatologicznym najwygodniej

jest zastosować porządek rejestru

a) cyfrowy.
b) terytorialny.
c) alfabetyczny.
d) środowiskowy.

16. Pacjent, którego tożsamości nie można ustalić

a) nie może być leczony.
b) ma założoną kartę z oznaczeniem pacjenta NN.
c) nie ma założonej karty, jest leczony.
d) jest kierowany do NFZ.

17. Statystyczne opracowanie danych związanych z udzielanymi świadczeniami to

a) dokumentacja sprawozdawcza.
b) dokumentacja indywidualna.
c) ewidencja świadczeń.
d) ewidencja materiałowa.

18. Stomatologiczna dokumentacja sprawozdawcza

a) nie ma związku z profilaktyką.
b) jest wyłącznie dla potrzeb GUS.
c) jest wyłącznie dla potrzeb NFZ.
d) może służyć do celów profilaktycznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19. Rejestr świadczeń zdrowotnych

a) może być prowadzony w formie elektronicznej.
b) musi być prowadzony w formie elektronicznej.
c) jest prowadzony na dowolnym nośniku.
d) nie musi być prowadzony.

20. Wymóg kompletności dokumentacji odnosi się do

a) liczby stron.
b) liczby wpisów dziennych.
c) treści i liczby zapisów.
d) liczby kartotek.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko...............................................................................

Prowadzenie dokumentacji stomatologicznej

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

TEST 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Prowadzenie dokumentacji
stomatologicznej”.

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

–

zadania 3, 4, 5, 6, 8, 10, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, są z poziomu podstawowego,

–

zadania 1, 2, 7, 9, 11, są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:

–

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

–

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

–

dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

–

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. b, 3. a, 4. b, 5. d, 6. a, 7.c, 8. b, 9. a, 10. b, 11. a,
12. b, 13. a, 14. d, 15. a, 16. c, 17. b, 18. a, 19. b, 20. d.

Plan testu

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Sklasyfikować dokumentację medyczną

Zastosować przepisy prawne

Rozróżnić identyfikatory

Zdefiniować zasadę selektywności dostępu

Scharakteryzować sposób zabezpieczania
dokumentacji elektronicznej

Podać zastosowanie podpisu elektronicznego

Określić sposób zakładania karty pacjenta NN

Zidentyfikować źródło zasady poufności

Określić czas przechowywania dokumentacji
pacjenta

Podać zasadę postępowania z dokumentacją
indywidualną

Zastosować przepis prawa dotyczący karty
pacjenta

12 Podać zasadę udostępniania dokumentacji

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13 Rozpoznać typy formularzy

14 Określić zastosowanie formularza

15 Zdefiniować pojęcie dokumentacja medyczna

16 Zastosować ustawę

Określić źródło przepisów dla placówek
medycznych MON

18 Określić źródła informacji prawnych

19 Określić rodzaje dokumentacji

20 Wskazać rodzaje dokumentacji

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem, co najmniej

jednotygodniowym.

zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

jedna jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż rozwiązanie

zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

–

instrukcja,

–

zestaw zadań testowych,

–

karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Zbiór dokumentów dotyczących 4 pacjentów należy do

a) dokumentacji indywidualnej.
b) dokumentacji zbiorczej.
c) karty choroby.
d) dokumentacji pomocniczej.

2. Dokumentacja wewnętrzna poradni

a) jest udostępniana wszystkim na żądanie.
b) może być udostępniona pacjentowi lub osobie upoważnionej.
c) nigdy nie może być udostępniona.
d) może być udostępniona tylko Urzędowi Statystycznemu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. Numer REGON jest częścią identyfikatora

a) zakładu opieki zdrowotnej.
b) pacjenta.
c) osoby udzielajacej swiadczeń leczniczych.
d) kierownika zakładu opieki zdrowotnej.

4. Zasada selektywności dostępu do dokumentacji medycznej wyraża się w dostępności dla

a) lekarzy.
b) ściśle określonych osób.
c) całego personelu medycznego placówki.
d) osoby rejestrującej pacjentów.

5. Zabezpieczenie elektronicznej dokumentacji medycznej wymaga stosowania

a) płyt CD dobrej jakości.
b) znacznika czasu.
c) certyfikatu.
d) podpisu elektronicznego, certyfikatu i znacznika czasu.

6. Bezpieczny podpis elektroniczny i certyfikat kwalifikowany może

zastąpić

a) podpis własnoręczny.
b) pieczęć.
c) identyfikatory.
d) datę.

7. Karta pacjenta NN, któremu udzielono pomocy doraźnej należy do

kartoteki

a) zewnętrznej.
b) biernej.
c) rejonów obcych.
d) archiwum.

8. Poufność danych w dokumentacji medycznej

a) zależy od etyki zawodowej personelu.
b) jest wymogiem prawnym.
c) nie jest obowiązkowa.
d) zależy od regulaminu zakładu.

9. W roku 2010 dokumentacja pacjenta, który ostatni raz zgłosił się w roku 2002, będzie

a) archiwizowana.
b) zniszczona.
c) uzupełniona.
d) przekazana do NFZ.

10. Indywidualna dokumentacja medyczna zewnętrzna jest

a) archiwizowana.
b) wydawana pacjentowi.
c) niszczona.
d) udostepniana.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11. Karta pacjenta leczonego na chorobę zakaźną powinna być

a) udostępniona SANEPID.
b) udostępniona każdej osobie na żądanie.
c) zdezynfekowana.
d) zniszczona.

12. Pacjentowi udostępnia się jego dokumentację

a) zawsze w oryginale.
b) w oryginale w określonej sytuacji.
c) nigdy w oryginale.
d) zawsze w postaci kopii i odpisów.

13. Karty Mz/St-10 i lOa są typowe dla

a) poradni ortodontycznej.
b) poradni stomatologicznej ogólnej.
c) indywidualnego gabinetu stomatologicznego.
d) dużej poradni ogólnej.

14. Terminarz wizyt i zaleceń dla pacjentów poradni stomatologicznej wieku rozwojowego

– Mz/St-25, jest typowy dla
a) oddziału chirurgii szczękowej.
b) poradni profilaktyki chorób przyzębia.
c) poradni stomatologicznej ogólnej.
d) poradni stomatologii dziecięcej.

15. Dokumentem medycznym jest każdy

a) wyodrębniony nośnik informacji zawierający określone dane.
b) sporządzony przez lekarza.
c) sporządzony przez higienistkę stomatologiczną.
d) zawierający dane pacjenta.

16. Przepisy zawarte w Ustawie o zawodzie lekarza

a) nie mają związku z prowadzeniem dokumentacji medycznej.
b) mówią o prawie lekarza do prowadzenia dokumentacji.
c) wskazują obowiązek i zakres prowadzenia dokumentacji medycznej.
d) określają obowiązki służbowe higienistek i asystentek stomatologicznych.

17. Zakłady opieki zdrowotnej należące do MON prowadzą dokumentację

a) na zasadach określonych przez Ministra Zdrowia.
b) na zasadach określonych przez Ministra Obrony Narodowej.
c) dowolnie.
d) zależnie od typu jednostki wojskowej.

18. Pełne teksty aktualnych przepisów dotyczących dokumentacji medycznej można

znaleźć w
a) Dziennikach Ustaw i internetowych stronach gov.pl.
b) archiwach zakładów opieki zdrowotnej.
c) dokumentacji zewnętrznej poradni.
d) regulaminie udzielania świadczeń zdrowotnych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19. Księgi, rejestry i kartoteki tworzą

a) dokumentację indywidualną.
b) dokumentację zbiorczą.
c) dokumentację sprawozdawczą.
d) dokumentację zewnętrzną .

20. Dokumenty medyczne dostarczone przez pacjenta włącza się do

a) ewidencji pacjentów.
b) zbiorczej dokumentacji.
c) rejestru usług medycznych.
d) indywidualnej dokumentacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko...............................................................................

Prowadzenie dokumentacji stomatologicznej

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. LITERATURA

1. Jańczuk Z.: Podręcznik dla asystentek i higienistek stomatologicznych. PZWL, 2006

Źródła internetowe
2. www.cokprm.gov.pl
3. www.mz.gov.pl

Literatura metodyczna
1. Figurski J., Symela K. (red.): Modułowe programy nauczania w kształceniu zawodowym.

Wydawnictwo ITeE, Radom 2001

2. Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia. WSiP S.A., Warszawa 1999
3. Okoń W.: Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej. Wydawnictwo Akademickie „śak”,

Warszawa 2003

4. Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE , Radom 2000
5. Plewka Cz.: Metodyka nauczania teoretycznych przedmiotów zawodowych. Cz. I i II.

Wydawnictwo ITeE, Radom 1999