Lekcja 8: imperfectum

1

czasownik

czasownik

czasownik

czasownik

Imperfectum

Imperfectum

Imperfectum

Imperfectum = czas przesz y ṭnarracyjny, dokonany!’ odmieniany na temacie systemu praesentis.
cecha: augment

augment

augment

augment

aaaa

przed tematem

przed tematem

przed tematem

przed tematem

parasmaipadam

ātmanepadam

sg

dl

pl

sg

dl

pl

1

aaaavadam

m

m

m

aaaavadāva

āva

āva

āva aaaavadāma

āma

āma

āma

aaaavadeeee

aaaavadāvahi

āvahi

āvahi

āvahi aaaavadāmahi

āmahi

āmahi

āmahi

2

aaaavada aaaavadatam

tam

tam

tam aaaavadata

ta

ta

ta aaaavadathā

thā

thā

thā aaaavadethām

ethām

ethām

ethām aaaavadadhvam

dhvam

dhvam

dhvam

3

aaaavadatttt

aaaavadatām

tām

tām

tām aaaavadannnn

aaaavadata

ta

ta

ta

aaaavadetām

etām

etām

etām

aaaavadanta

nta

nta

nta

- je li temat czasownika rozpoczyna się samog oską, augment imperfektu podnosi ją na stopie v ddhi:

i icchati ai

ai

ai

aicchat ṭchcia ’

-

je li czasownik jest z prefiksem, augment wsuwa się między prefiks a temat:

sam + ud + sthā samutti hati samudaaaati hat ṭpowsta , podniós się’

przedrostki

przedrostki

przedrostki

przedrostki

::::

ati

ati

ati

ati poza, ponad; przekraczanie, wykraczanie

kram 1P ṭkroczyć’ atikrāmati

atikrāmati

atikrāmati

atikrāmati przekraczać

pat 1P ṭpadać’ atipatati

atipatati

atipatati

atipatati przeskoczyć, pominąć

prach 1P ṭpytać’ atiprcchati

atiprcchati

atiprcchati

atiprcchati ciągle pytać

anu

anu

anu

anu po, pó niej, za

gam 1P ṭi ć’ anugacchati

anugacchati

anugacchati

anugacchati i ć za, na ladować

vad 1P ṭmówić’ anuvadati

anuvadati

anuvadati

anuvadati powtarzać, przek adać

ṭna inny język’

bh 1P ṭbyć’ anubhavati

anubhavati

anubhavati

anubhavati do wiadczać, czuć

apa

apa

apa

apa na zewnątrz, poza, niew a ciwie, le ṭmoralnie’

nī 1PĀ ṭprowadzić’ apanayati

apanayati

apanayati

apanayati zwodzić

vad 1P ṭmówić’ apavadati

apavadati

apavadati

apavadati oczerniać, l yć

hr 1P ṭbrać’ apaharati

apaharati

apaharati

apaharati zabierać, uprowadzać

ava

ava

ava

ava w dó

tr 1P ṭprzekraczać’ avatarati

avatarati

avatarati

avatarati zstępować

budh 4Ā ṭpoznać’ avabodhyate

avabodhyate

avabodhyate

avabodhyate rozpoznać

lok 1Ā ṭwidzieć’ avalokate

avalokate

avalokate

avalokate spoglądać w dó

āāāā z powrotem, w kierunku, ku

gam āgacchati

āgacchati

āgacchati

āgacchati przychodzić

car 1P ṭporuszać się’ ācarati

ācarati

ācarati

ācarati zachowywać się,

postępować ṭzgodnie z, Acc.’

nī ṭprowadzić’ ānayati

ānayati

ānayati

ānayati przynie ć, przyprowadzić

ud

ud

ud

ud w górę

sthā 1P ṭstać’ utti

utti

utti

utti hati

hati

hati

hati wstawać, podnosić się

bh 1P ṭbyć’ udbhavati

udbhavati

udbhavati

udbhavati powstawać, rodzić się

pat ṭlecieć, padać’ utpatati

utpatati

utpatati

utpatati wznosić się, wzlatywać

hr ṭbrać’ uddharati

uddharati

uddharati

uddharati podnie ć, wybawić, uratować

upa

upa

upa

upa ku, w pobli e, do

gam ṭi ć’ upagacchati

upagacchati

upagacchati

upagacchati zbli ać się, podchodzić

di ṭpokazywać’ upadi ati

upadi ati

upadi ati

upadi ati pouczać, instruować

ni

ni

ni

ni w dó , do, w

gam ṭi ć’ nigacchati

nigacchati

nigacchati

nigacchati wej ć, osią ć, oddać się

czemu ṭzająć się’

vas ṭmieszkać’ nivasati

nivasati

nivasati

nivasati zamieszkiwać, osiedlać się

pra

pra

pra

pra do, naprzód, dalej ṭkontynuacja’

sthā ṭstać’ prati

prati

prati

prati hati

hati

hati

hati podnie ć się, powstać,

zwrócić się w stronę, kontynuować

bh ṭbyć’ prabhavati

prabhavati

prabhavati

prabhavati panować nad, rządzić

Lekcja 8: imperfectum

2

prati

prati

prati

prati ku, z powrotem, zwrotnie, re-akcja

gam ṭi ć’ pratigacchati

pratigacchati

pratigacchati

pratigacchati wracać

vad ṭmówić’ prativadati

prativadati

prativadati

prativadati odpowiadać

vi

vi

vi

vi przeciwko, odwrotnie, w opozycji; albo: roz-, na
wszystkie strony

smr ṭpamiętać’ vismarati

vismarati

vismarati

vismarati zapominać, nie pamiętać

hr ṭbrać’ viharati

viharati

viharati

viharati rozrywać się, sprawiać sobie

przyjemno ć

vad ṭmówić’ vivadati

vivadati

vivadati

vivadati oponować, sprzeciwiać się

bh ṭbyć’ vibhavati

vibhavati

vibhavati

vibhavati powstawać, rozciągać się,

przenikać

na 4PĀ ṭniszczeć’ vina yati

vina yati

vina yati

vina yati zniszczeć

kompletnie, ginąć, znikać

sam

sam

sam

sam razem, wspólnie, z-, spó -

gam ṭi ć’ sa

sa

sa

sa gacchati

gacchati

gacchati

gacchati i ć razem ṭw grupie’

vad ṭmówić’ sa

sa

sa

sa vadati

vadati

vadati

vadati rozmawiać, konwersować

hr ṭbrać’ sa

sa

sa

sa harati

harati

harati

harati zbierać razem, kolekcjonować

bh ṭbyć’ sa

sa

sa

sa bhavati

bhavati

bhavati

bhavati stawać się, być mo liwym

1. i yāya tava pustakamayaccha
2. nrpa me mitramamanye
3. tatkanakamicchāmo yu mat
4. ācāryo bālau vacana kathayati
5. ete mitre krī atām
7. du kha katha jayadhve
8. i ya pustakāni sa harati
9. vrk ā vyana yañjalena vinā
10. e a i ya sarvadā ku alam pa itāya
pratyavadat
11. tasyā smita ubha nimitta
mahyamabhavat
12. janā sukhamaicchan
13. tava īr a tudāmi a gena
14. yu māka nrpo nagaramalabhata
15. pa itā dhanamarthayante smat

16. dāso va prāsādāccorayati
17. nrpo jīvana du kham bodhati
18. ā rame nrpo bodhayata
19. sa sukhamiha nānvabhavat
20. āstrāni phalānyanayan
21. vana gacchāmi nrtyāmi ca
22. buddho du kha jīvane lokata
23. sa pa ito nrpo bhavati
24. satya bhā ase sukha ca labhase
25. bālau dharmamupadi āma
26. pattrāni vane nivasanti
27. āvāmācārya prcchāva
28. parvate u padmāni na vrddhanti
29. dhārmako nrpa svargamagacchat
30. gu ānyasmākam bāla sukha
yacchanti

āāāā rama

rama

rama

rama ṭm’ - a ram, pustelnia

katham

katham

katham

katham ṭnieodm.’ - jak? w jaki sposób? czemu?
ku ala

ku ala

ku ala

ku ala ṭmfn’ w a ciwy, odpowiedni, dobry

na

na

na

na ṭ4PĀ’ na yati, -te - niknąć, niszczeć, ginąć

nimitta

nimitta

nimitta

nimitta ṭn’ znak, oznaka, objaw, omen
padma

padma

padma

padma ṭn’ - lotos

prach

prach

prach

prach ṭ16’ prcchati - pytać
budh

budh

budh

budh ṭ1,4PĀ’ bodhati, -te; bodhyati, -te -

poznać, rozpoznać, nauczyć się

budh

budh

budh

budh ṭ10PĀ’ bodhayati, -te - przebudzić się,

ṭod’zyskać wiadomo ć

lok

lok

lok

lok ṭ1Ā’ lokate widzieć, postrzegać,

dostrzegać
vaca

vaca

vaca

vacana

na

na

na ṭn’ - s owo, mowa, wypowied

īīīīrrrr aaaa ṭn’ g owa
ubha

ubha

ubha

ubha ṭmfn’ pomy lny, askawy, dobry

sarvadā

sarvadā

sarvadā

sarvadā ṭnieodm.’ zawsze
smita

smita

smita

smita ṭn’ - u miech