monter instalacji gazowych 713[07] z1 10 n

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ

Wojciech Kacprzak

Wykonywanie konserwacji i napraw instalacji gazowych
713[07].Z1.10

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:
mgr inż. Małgorzata Skowrońska
inż. Zygfryd Gajewski

Opracowanie redakcyjne:
mgr Wojciech Kacprzak

Konsultacja:
mgr inż. Jarosław Sitek

Korekta:

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 713[07].Z1.10.
„Wykonywanie konserwacji i napraw instalacji gazowych” zawartego

w modułowym programie nauczania dla zawodu monter instalacji gazowych 713[07].

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej obowiązujące

podczas konserwacji i napraw instalacji gazowych

5.1.1. Ćwiczenia 12
5.2. Konserwacja i naprawa instalacji i przyłączy gazowych

5.2.1. Ćwiczenia 14
5.3. Przeglądy okresowe instalacji gazowych

5.3.1. Ćwiczenia 17
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu „Poradnik dla nauczyciela” „Wykonywanie konserwacji i napraw

instalacji gazowych”, który będzie pomocny w prowadzeniu zajęć dydaktycznych w szkole
zawodowej kształcącej w zawodzie monter instalacji gazowych 713[07]. Pomoże on także
w kształtowaniu umiejętności z zakresu wykonywania konserwacji i napraw instalacji
gazowych oraz w zdobyciu wiedzy o zasadach bhp i p.poż. obowiązujących przy tych
pracach.

W poradniku zamieszczono:

− wymagania wstępne określające umiejętności, jakie powinien posiadać uczeń, by mógł

bez problemów rozpocząć pracę ze swoim poradnikiem,

− cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy

z poradnikiem,

− wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas zajęć,
− przykładowe scenariusze zajęć,
− przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania-

uczenia oraz środkami dydaktycznymi,

− ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego,
− wykaz literatury, z jakiej uczniowie mogą korzystać podczas nauki.

Wskazane jest, by zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami, ze

szczególnym uwzględnieniem:
− metody tekstu przewodniego,
− pokazu z objaśnieniami,
− metody projektów,
− ćwiczeń praktycznych.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel

może posłużyć się zamieszczonym w rozdziale 6 zestawem zadań testowych, zawierających
różnego rodzaju zadania.

W tym rozdziale podano również:

− plan testu w formie tabelarycznej,
− punktacje zadań,
− propozycje norm wymagań,
− instrukcje dla nauczyciela,
− instrukcje dla ucznia,
− kartę odpowiedzi,
− zestaw zadań testowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

713[07].Z1

Technologia montażu instalacji gazowych

713[07].Z1.01

Wykonywanie prac przygotowawczo-zakończeniowych

podczas montażu instalacji gazowych

713(07).Z1.02

Wykonanie połączeń rur stalowych

w instalacjach gazowych

713[07].Z1.03

Wykonywanie połączeń rur miedzianych

w instalacjach gazowych

713[07].Z1.04

Wykonywanie połączeń rurociągów gazowych

z tworzyw sztucznych

713[07].Z1.05

Wykonywanie przyłączy do budynku

713[07].Z1.06

Instalowanie armatury i aparatury pomiarowej

713[07].Z1.07

Instalowanie szafek gazowych

i ich wyposażenia

713[07].Z1.08

Wykonywanie instalacji na gaz ziemny

713[07].Z1.09

Wykonywanie instalacji na gaz płynny

713[07].Z1.10

Wykonywanie konserwacji i napraw instalacji gazowych

Schemat układu jednostek modułowych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji jednostki modułowej „Wykonywanie konserwacji i napraw
instalacji gazowych” uczeń powinien umieć:
− organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,
− określać właściwości fizyczne i chemiczne gazu ziemnego i paliw płynnych,
− dobierać i obsługiwać narzędzia monterskie,
− wykonywać przyłączenia rur stalowych, miedzianych i z tworzyw sztucznych,
− dokonywać pomiarów elementów składowych instalacji gazowej,
− oceniać stan techniczny rur i łączników stalowych i miedzianych wykorzystywanych do

montażu,

− wykonywać połączenia rozłączne rur instalacyjnych stalowych i miedzianych,
− wykonywać połączenia nierozłączne rur instalacyjnych stalowych metodą spawania

gazowego,

− wykonywać prace podczas montażu instalacji gazowej zgodnie z obowiązującymi

przepisami bhp i ochrony ppoż.,

− wykonywać prace przygotowawczo-zakończeniowe podczas montażu instalacji

gazowych,

− wykonywać przyłącza gazowe do budynków,
− instalować armaturę i aparaturę pomiarową,
− instalować szafki gazowe wraz z ich wyposażeniem,
− wykonywać montaż instalacji gazowej na przegrodach budowlanych,
− demontować uszkodzone odcinki instalacji gazowej,
− klasyfikować urządzenia gazowe,
− stosować wytyczne lokalizacji urządzeń gazowych w pomieszczeniach,
− dobierać elementy uzbrojenia podejścia pod przybory gazowe,
− posługiwać się dokumentacją budowlaną,
− wykonywać przedmiary i obmiary robót,
− wykonywać pomiary i rysunki inwentaryzacyjne,
− uczestniczyć w dyskusji i wymieniać doświadczenia,
− korzystać z różnych źródeł informacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej „Wykonywanie konserwacji

i napraw instalacji gazowych” uczeń powinien umieć:
− zastosować przepisy bhp i ochrony ppoż. obowiązujące podczas konserwacji i napraw

instalacji oraz przyłączy gazowych,

− zorganizować i zlikwidować stanowisko konserwacji i napraw instalacji oraz przyłączy

gazowych,

− posłużyć się dokumentacją techniczną dotyczącą instalacji i przyłączy gazowych,
− zaplanować kolejność prac,
− dobrać narzędzia i sprzęt potrzebny do konserwacji i napraw instalacji oraz przyłączy

gazowych,

− ocenić stan techniczny materiałów stosowanych do konserwacji i napraw instalacji oraz

przyłączy gazowych,

− zlokalizować miejsce uszkodzenia instalacji i przyłączy gazowych,
− zastosować wymagania dotyczące konserwacji i napraw instalacji oraz przyłączy

gazowych,

− sprawować nadzór nad eksploatacją instalacji i przyłącza gazowego,
− sprawdzić szczelność instalacji gazowych,
− posłużyć się przyrządami pomiarowymi podczas badania instalacji gazowych,
− sprawdzić funkcjonowanie armatury gazowej, urządzeń zabezpieczających

i sygnalizujących,

− wykonać konserwację (smarować zawory) armatury gazowej,
− dokonać wymiany armatury gazowej, urządzeń zabezpieczających i sygnalizacyjnych,
− dokonać wymiany gazomierzy i reduktorów gazu,
− przeprowadzić próbę szczelności naprawionej instalacji i przyłącza gazowego,
− udrożnić instalację,
− odpowietrzyć instalacje gazowe,
− napełnić instalację gazem,
− uruchomić instalacje gazowe,
− usunąć gaz z uszkodzonego odcinka instalacji gazowej,
− zdemontować instalacje gazowe,
− przeprowadzić przegląd okresowy instalacji gazowych,
− wydać zalecenia pokontrolne,
− wykonać obmiar prac, rozliczyć robociznę, materiały i sprzęt,
− przygotować instalacje i przyłącza do odbioru,
− wykonać prace zgodnie z warunkami technicznymi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca ……………………………………………….
Modułowy program nauczania: Monter instalacji gazowych 713[07]
Moduł:

Technologia montażu instalacji gazowych 713[07].Z1.

Jednostka modułowa:

Wykonywanie konserwacji i napraw instalacji gazowych

713[07].Z1.10
Temat: Sprawdzanie szczelności kurków odcinających.

Cel ogólny: kształtowanie umiejętności w zakresie sprawdzania szczelności kurków
odcinających na instalacji gazowej.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:

− zorganizować stanowisko pracy do wykonania czynności sprawdzających kurki gazowe,
− dobrać odpowiednie narzędzia monterskie,
− dobrać materiały pomocnicze,
− sprawdzić nieszczelność różnymi metodami,
− likwidować powstałe podczas eksploatacji nieszczelności,
− wykonywać próby szczelności po wykonanej konserwacji.

Metody nauczania–uczenia się:

− ćwiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

− indywidualna pod nadzorem uprawnionego instruktora
Czas: 3 godziny lekcyjne (135min).

Środki dydaktyczne:

− teksty przewodnie do ćwiczeń,
− plansze ilustrujące konserwację i naprawy instalacji gazowych,
− filmy dydaktyczne,
− materiały podstawowe,
− materiały pomocnicze, uszczelniające,
− klucze monterskie,
− zbiornik ze sprężonym powietrzem,
− tester nieszczelności (zbiornik w aerozolu z pianką),
− eksplozymetr.

Przebieg zajęć:
1. Sprawy organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.
3. Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.
4. Realizacja tematu:
- Każdy uczeń montuje i demontuje kurki sprawne i niesprawne na istniejącej instalacji.
- Po napełnieniu instalacji gazem obojętnym dokonuje oceny sprawności kurków za

pomocą eksplozymetru lub testera.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

- W przypadku kurków niesprawnych stara się je uszczelnić poprzez docieranie, wymianę

uszczelnień itp.

- W trakcie wykonywanego ćwiczenia uczeń stosuje różne metody sprawdzania szczelności

wewnętrznej i zewnętrznej kurka mając do dyspozycji tester, wodę mydlaną
i eksplozymetr.

- Nauczyciel nadzoruje pracę uczniów i pomaga w osiągnięciu nowych umiejętności.

W razie trudności pomaga uczniowi i podpowiada najlepsze rozwiązania.

5. Po wykonaniu wszystkich ćwiczeń uczeń dokonuje analizy wykonanego zadania.
6. Uczeń przeprowadza samoocenę i wskazuje swoje mocne i słabe strony.
7. Nauczyciel analizuje pracę ucznia i stwierdza, czy przy każdej następnej próbie czyni on

postępy.

8. Uczniowie prezentują wyniki swojej pracy, porównują i wymieniają się nabytym w

trakcie wykonywania ćwiczenia doświadczeniem.

9. Klasa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny prac.

Zakończenie zajęć
Praca domowa
Odszukaj w literaturze wiadomości na temat : Rodzaje i budowa kurków odcinających
stosowanych w instalacjach gazowych. Na podstawie zgromadzonych informacji opisz
stosowane w gazownictwie urządzenia odcinające i opisz różnice między nimi. Przynieś tę
pracę na zajęcia.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

− anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych

umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca ……………………………………………….
Modułowy program nauczania: Monter instalacji gazowych 713[07]
Moduł:

Technologia montażu instalacji gazowych 713[07].Z1.

Jednostka modułowa:

Wykonywanie konserwacji i napraw instalacji gazowych

713[07].Z1.10
Temat: Odpowietrzenie instalacji gazowej.

Cel ogólny: kształtowanie umiejętności ponownego włączenia instalacji gazowej

wykonanej naprawie.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:

− zorganizować stanowisko do wykonania ćwiczenia,
− dobrać narzędzia i sprzęt,
− dobrać przyrządy pomiarowe,
− przygotować instalację do wykonania odpowietrzenia,
− odpowietrzyć instalację,
− sprawdzić skuteczność odpowietrzenia

Metody nauczania–uczenia się:

− ćwiczenia praktyczne
− metoda przewodniego tekstu

Formy organizacyjne pracy uczniów:

− indywidualna
− grupowa
Strategia: uczenie się przez doświadczenie pod nadzorem uprawnionego instruktora

Środki dydaktyczne:

− teksty przewodnie do ćwiczeń,
− filmy dydaktyczne,
− plansze – konserwacje i naprawy instalacji gazowych,
− butla z azotem i CO

− zestaw kluczy monterskich,
− eksplozymetr.
Czas: 3 godziny lekcyjne (135min).

Przebieg zajęć:
Zadanie dla ucznia
Przedmiotem zadania jest odpowietrzenie fragmentu instalacji sprężonym azotem

i sprawdzenie skuteczności tego odpowietrzenia przy pomocy eksplozymetru.

FAZA WSTĘPNA
Czynności organizacyjno-porządkowe, podanie tematu lekcji, zaznajomienie uczniów z pracą
metoda przewodniego tekstu.
FAZA WŁAŚCIWA
INFORMACJE

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. Rodzaje gazów stosowanych do odpowietrzania.
2. Ciśnienie gazu podczas odpowietrzania.
3. Jakie jest ciśnienie podczas napełniania instalacji gazem?
4. Jak sprawdza się szczelność podczas napełniania?
5. Jakie są środki ostrożności podczas napełniania instalacji gazem?
6. Jak sprawdzić że instalacja jest napełniona gazem?

PLANOWANIE
1. Przygotuj instalację do wykonania odpowietrzenia.
2. Wybierz gaz do odpowietrzenia instalacji.
3. Zaplanuj kolejność wykonywanych czynności i miejsc podłączenia do instalacji.
4. Przygotuj wąż gumowy do odprowadzenia mieszanki gazu z powietrzem.
5. Przygotuj naczynie z wodą mydlaną.
6. Ustal miejsce wypływu mieszanki powietrzno-gazowej zgodnie z zasadami

bezpieczeństwa pracy.

UZGODNIENIE
1. Omów wszystkie punkty z fazy planowania z nauczycielem.
2. Odnieś się do uwag i propozycji nauczyciela.

WYKONANIE
1. Przedmuchaj instalację w celu usunięcia ewentualnych nieczystości przed jej

nagazowaniem.

2. Podłącz instalację poza kurkiem głównym.
3. Sprawdź czy kurki odcinające instalację lub napełniony fragment instalacji są zamknięte.
4. Podłącz wąż gumowy z nasadką (z podwójną siatką bezpieczeństwa) zabezpieczającą

przed ewentualną eksplozją gazu do najdalej położonego punktu nagazowywanej
instalacji.

5. Wykonaj pracę zgodnie z obowiązującymi wymaganiami bhp.
6. Zwróć uwagę na dokładność wykonywanej pracy i konsekwencje w przypadku jej

niestarannego wykonania.

7. Przygotuj się do zaprezentowania swojej pracy. Zespoły uczniów wyznaczają lidera

grupy, który dokonuje prezentacji ćwiczenia.

SPRAWDZANIE
1. Czy poprawie zastało wykonane odpowietrzenie?
2. Czy instalacja gazu lub napełniony fragment prawidłowo został przygotowany

do napełnienia?

3. Czy prawidłowo został zamontowany wąż z nasadką i umieszczony w bezpiecznym

miejscu?

4. Czy wykonano nagazowanie zgodnie z obowiązującymi zasadami bhp?
5. Czy prawidłowo została sprawdzona jakość napełnienia instalacji?

ANALIZA

Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy ćwiczenia sprawiły im najwięcej

trudności. Nauczyciel podsumowuje całe ćwiczenie, wskazuje jakie nowe, ważne
umiejętności zostały wykształcone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać
w przyszłości.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

FAZA KOŃCOWA
Zakończenie zajęć
Praca domowa

Odszukaj w literaturze wiadomości na temat : Własności toksyczne i wybuchowe paliw

stosowanych w gospodarce komunalnej. Na podstawie zgromadzonych informacji opracuj
materiał dotyczący bezpieczeństwa pracy podczas konserwacji i remontów instalacji
gazowych i przynieś go na zajęcia.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

− anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, trudności

podczas realizowania zadania i zdobytych umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpożarowej obowiązujące podczas konserwacji
i napraw instalacji gazowych

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Opracuj instrukcję użytkowania udarowej wiertarki elektrycznej.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy podczas konserwacji
i naprawy instalacji gazowych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania w zakresie zagrożeń występujących przy pracy

elektronarzędziami (pkt. 4.1.1),

2) dokonać analizy materiału jednostki modułowej ze szczególnym uwzględnieniem

bezpiecznego użytkowania wiertarki,

3) wykonać ćwiczenie,
4) zaprezentować wykonanie ćwiczenia,
5) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– metoda przewodniego tekstu, pokaz z objaśnieniem.

Środki dydaktyczne:

– stół,
– krzesło,
– zeszyt,
– ołówek,
– gumka,
– katalog elektronarzędzi,
– plansze elektronarzędzi,
– dokumentacja techniczno-ruchowa typowej wiertarki,
– literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Dokonaj podziału urządzeń gazometrycznych i opisz ich zastosowanie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy podczas konserwacji
i naprawy instalacji gazowych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania w zakresie rodzajów urządzeń gazometrycznych

(pkt. 4.1.1),

2) dokonać analizy materiału nauczania ze szczególnym uwzględnieniem typów urządzeń

i ich przeznaczenia,

3) zapoznać się z instrukcją obsługi eksplozymetru,
4) wykonać ćwiczenie,
5) zaprezentować wykonanie ćwiczenia,
6) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– metoda przewodniego tekstu, pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

– stół,
– krzesło,
– zeszyt,
– ołówek,
– plansze stosowanych urządzeń gazometrycznych,
– instrukcja obsługi eksplozymetru,
– literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Konserwacja i naprawy instalacji gazowych

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dokonaj wymiany nieszczelnego kurka gazowego w czynnej instalacji z rur stalowych.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy podczas konserwacji
i naprawy instalacji gazowych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) dobrać ubranie oraz sprzęt ochrony osobistej,
3) dobrać odpowiednie narzędzia,
4) dobrać odpowiedni kurek i materiały uszczelniające,
5) odciąć gaz kurkiem odcinającym przy gazomierzu,
6) usunąć gaz z odcinka instalacji i przewentylować pomieszczenie,
7) wykonać wymianę kurka,
8) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
9) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– metoda przewodniego tekstu, pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

– instalacja gazowa z nieszczelnym kurkiem,
– klucze monterskie,
– kurek gazowy,
– materiały uszczelniające (taśma teflonowa lub włókna konopne z pastą uszczelniającą),
– ubranie ochronne, rękawice,
– literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Wykonaj próbę szczelności instalacji gazowej po wymianie nieszczelnego kurka

gazowego.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy podczas konserwacji
i naprawy instalacji gazowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) dobrać odpowiedni sprzęt i narzędzia,
3) podłączyć do instalacji manometr do pomiaru ciśnienia próbnego,
4) ustalić ciśnienie próbne zgodnie z wymaganiami,
5) napełnić instalację gazową gazem obojętnym,
6) wykonać próbę szczelności zgodnie z obowiązującymi warunkami technicznymi,
7) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
8) sprawdzić protokół z przeprowadzonej próby szczelności,
9) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– metoda przewodniego tekstu, pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

– instalacja gazowa z wymienionym kurkiem,
– butla z gazem obojętnym,
– manometr,
– klucze monterskie,
– ubranie ochronne, rękawice,
– literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 3

Zdemontuj odcinek rury w celu jej oczyszczenia i wykonaj jego montaż na tzw. długi

gwint.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy podczas konserwacji
i naprawy instalacji gazowych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) dobrać ubranie i sprzęt ochrony osobistej,
3) dobrać odpowiednie narzędzia,
4) dobrać materiały uszczelniające (taśmę teflonową lub włókna konopne z pastą

uszczelniającą),

5) rozmontować połączenie na długi gwint,
6) zdemontować odcinek rury do oczyszczenia,
7) oczyścić rurę,
8) zamontować oczyszczoną rurę i uszczelnić,
9) zamontować połączenie na długi gwint i uszczelnić,
10) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
11) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– metoda przewodniego tekstu, pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne.

Wyposażenie stanowiska pracy:

– stół monterski,
– instalacja z zanieczyszczonym odcinkiem rury,
– klucze monterskie,
– złączka i przeciwnakrętka dla długiego gwintu,
– materiały uszczelniające (taśma teflonowa lub włókna konopne z pastą uszczelniającą),
– szczotka druciana, drut stalowy,
– sprężarka sprężonego powietrza lub butla z CO

– narzędzia ślusarskie (młotek, kombinerki, gwintownica)
– ubranie robocze, rękawice, nakrycie głowy,
– literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Przeglądy okresowe instalacji gazowych

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Określ kolejne czynności dla sprawdzenia szczelności czynnej instalacji gazowej.

Wykonaj zestawienie sprzętu i aparatury kontrolno-pomiarowej oraz podaj warunki
techniczne przeprowadzenia kontroli szczelności.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy podczas konserwacji
i naprawy instalacji gazowych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z materiałem nauczania w zakresie obowiązkowych kontroli instalacji

gazowych (materiał nauczania pkt. 4.3.1.),

3) dokonać analizy materiału nauczania pod kątem sposobu wykonywania kontroli

przewodów instalacji gazowej,

4) zapoznać się z instrukcją wykonania zadania,
5) zapoznać się z dokumentacją techniczną zadania,
6) opisać kolejne czynności oraz wykonać niezbędne wykresy i zestawienia,
7) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
8) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– metoda przewodniego tekstu, pokaz z objaśnieniem.

Środki dydaktyczne:

– stół,
– krzesło,
– zeszyt,
– ołówek,
– gumka,
– instrukcja zawierająca dokumentację zadania,
– dokumentacja techniczna zadania,
– katalog przyrządów gazometrycznych,
– literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Wykonaj sprawdzenie czynnej instalacji gazowej w ramach corocznych przeglądów.

Prace wykonaj w obecności osoby uprawnionej do wykonywania tego typu prac.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy podczas konserwacji
i naprawy instalacji gazowych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z materiałem nauczania z zakresu okresowych kontroli instalacji gazowych

(materiał nauczania pkt. 4.3.1),

3) dokonać analizy materiału nauczania pod kątem sposobu i zakresu wykonania

corocznych przeglądów instalacji gazowych,

4) zapoznać się z instrukcją wykonania ćwiczenia,
5) dobrać narzędzia i sprzęt do wykonania kontroli instalacji gazowej,
6) dobrać urządzenie pomiarowe gazometryczne,
7) dobrać ubranie i środki ochrony osobistej,
8) wykonać ćwiczenie,
9) wypełnić protokół pokontrolny,
10) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
11) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– metoda przewodniego tekstu, pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

– aparatura kontrolno-pomiarowa do sprawdzania szczelności,
– klucze monterskie,
– instrukcja do wykonania ćwiczenia,
– literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

TEST 1

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Wykonywanie konserwacji
i napraw instalacji gazowych”.

Test składa się z 20 zadań, z których:

− zadania 1-16 są z poziomu podstawowego,
− zadania 17-20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 6 zadań z poziomu podstawowego,

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu

ponadpodstawowego,

Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. b, 3. c, 4. d, 5. a, 6. b, 7. a, 8. a, 9. b, 10. d, 11. c,
12. b, 13. a, 14. d, 15. b, 16. c, 17. b, 18. b, 19. b, 20. a
Plan testu

Nr zadania

Cel operacyjny (mierzone osiągnięcia ucznia)

Kateg

celu

Poziom

wymaga

Poprawna

odpowiedź

Określić warunki eksploatacji instalacji
gazowej w przypadku jej nieszczelności.

C P

2. Określić przynależność do danej grupy paliw.

C P

Rozpoznać właściwości charakterystyczne dla
gazów palnych.

A P

Określić warunki wymagane w zastosowanej
metodzie.

C P

Rozróżnić urządzenia gaśnicze i odpowiednio
je zastosować.

B P

Wymienić zakres obowiązków na stanowisku
pracy.

A P

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rozpoznać technologię wykonywanych
czynności naprawczych.

A P

Rozróżnić parametry odpowiednie dla
wykonywanej czynności.

B P

Zastosować odpowiednią metodę przy
demontażu.

C P

10.

Rozpoznać obowiązki montera w organizacji
pracy.

A P

11.

Rozpoznać cel podczas odpowietrzania
instalacji gazowej.

A P

12.

Określić zakres kontroli instalacji gazowej po
naprawie.

C P

13.

Rozróżnić parametry próby ciśnieniowej po
naprawie instalacji gazowej.

B P

14.

Określić przydatność stosowanej aparatury
kontrolno-pomiarowej.

C P

15.

Wymienić wymagania w sprawie kwalifikacji
zawodowych montera instalacji gazowych.

A P

16.

Scharakteryzować własności fizyczne użytego
materiału.

C P

17.

Określić termin wykonywania okresowej
kontroli instalacji gazu.

C PP

18.

Określić wymagania dla instalacji gazowej w
czasie okresowej kontroli.

C PP

19.

Dobrać odpowiednie elementy uzbrojenia pod
podejście do urządzenia gazowego.

C PP

20.

Określić technologię naprawy instalacji
gazowej.

C PP

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych,

jakie będą w teście.

5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).

6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.

7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony

na udzielanie odpowiedzi.

8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.

11. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.

12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które

sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.

14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję zanim zaczniesz rozwiązywać zadania.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem pytań testowych.
4. Przed wykonaniem każdego zadania lub udzieleniem odpowiedzi na pytania przeczytaj

bardzo uważnie polecenia.

5. Test zawiera 20 pytań o różnym stopniu trudności. Są to pytania: zamknięte,

wielokrotnego wyboru.

6. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi:

– w pytaniach wielokrotnego wyboru zaznacz prawidłową odpowiedź kółeczkiem.

W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź przekreślić znakiem X i otoczyć
kółkiem prawidłową odpowiedź.

7. Za każde poprawne rozwiązanie zadania otrzymasz jeden punkt.
8. Test składa się z dwóch części o różnym stopniu trudności:

I część – poziom podstawowy.
II część – poziom ponadpodstawowy.

9. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
10. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.

11. Na rozwiązanie testu masz 45 min.

Materiały dla ucznia:

– instrukcja,

– zestaw pytań i zadań testowych,

– karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

I część
1. Jeżeli podczas kontroli instalacji gazowej stwierdzono niekontrolowany wypływ gazu

nieprzekraczający 5 dm

/h to tą instalację:

a) można eksploatować,
b) należy ją natychmiast wyłączyć z eksploatacji,
c) doszczelnić w dowolnym czasie,
d) doszczelnić natychmiast.

2. Gaz ziemny wysokometanowy GZ50 należy do:

a) 6 grupy,
b) 2 grupy,
c) 4 grupy,
d) 8 grupy.

3. Wartość DGW dla metanu to:

a) 10%,
b) 2,5%,
c) 5%,
d) 9,5%.

4. Podczas stosowania metody sztucznego oddychania częstotliwość wdechu powinna

wynosić:

a) 5 x na minutę,
b) 5÷10 x na minutę,
c) 20÷25 x na minutę,
d) 15÷17 x na minutę.

5. Do gaszenia pożarów grupy A służą gaśnice:

a) pianowa,
b) halonowa,
c) proszkowa,
d) śniegowa.

6. Do obowiązków konserwatora instalacji gazowej należy:

a) konserwacja gazomierzy,
b) sprawdzanie szczelności przewodów i likwidowanie nieszczelności,
c) konserwacja reduktorów średniego ciśnienia,
d) wymiana gazomierzy.

7. Udrożnianie odcinków instalacji dokonujemy przez przedmuchiwanie:

a) azotem,
b) tlenem,
c) gazem GZ50,
d) gazem propano-butanowym.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8. Wysokość ciśnienia przedmuchania zanieczyszczonego przewodu to:

a) 0,5÷0,6 MPa,
b) 1,0÷1,5 MPa,
c) 0,1÷0,15 MPa,
d) 0,01÷0,05 MPa.

9. Celem ułatwienia rozłączenia instalacji gwintowanej stosuje się głównie:

a) krótkie gwinty,
b) długie gwinty,
c) złączki rozłączne,
d) kształtki przejściowe.

10. Przed rozpoczęciem naprawy przewodów gazowych należy powiadomić:

a) dostawcę gazu,
b) administratora budynku,
c) straż pożarną,
d) użytkowników instalacji gazowej.

11. „Odpowietrzanie” instalacji gazowej polega na usuwaniu z przewodów:

a) gazu palnego,
b) wody,
c) mieszanki gazu palnego z powietrzem,
d) gazu obojętnego.

12. Po przeróbce instalacji gazowej należy wykonać próbę szczelności:

a) ciśnieniem roboczym,
b) główną,
c) ciśnieniem dwukrotnie większym od ciśnienia roboczego,
d) wcale nie trzeba jej robić.

13. Ciśnienie czynnika próbnego w czasie przeprowadzania próby po przeróbce instalacji

w pomieszczeniach niemieszkalnych wynosi:

a) 0,05 MPa,
b) 0,15 MPa,
c) 0,2 MPa,
d) 0,5 MPa.

14. Przyrządy gazometryczne służą do pomiaru:

a) ciśnienia gazu,
b) przepływu gazu,
c) DGW i GGW,
d) do zlokalizowania nieszczelności instalacji gazowej.

15. Prace konserwacyjno-remontowe może wykonywać pracownik posiadający:

a) dyplom czeladnika w zakresie hydraulika,
b) świadectwo kwalifikacyjne w zakresie dozoru i eksploatacji przy urządzeniach

i instalacjach gazowych,

c) dyplom ukończenia Zasadniczej Szkoły Zawodowej,
d) dyplom mistrza w zawodzie monter instalacji sanitarnych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16. Uwolniony z butli gaz propanowy w stosunku do powietrza:

a) ma tą samą gęstość,
b) jest lżejszy,
c) jest około 1,6 razy cięższy,
d) jest około 2,5 razy cięższy.

II część
17. Okresowe kontrole instalacji gazowych powinny odbywać się co:

a) 2 lata,
b) 1 rok,
c) 4 lata,
d) 3 lata.

18. Ciśnienie czynnika próbnego w czasie przeprowadzania kontroli instalacji co 1 rok

wynosi:

a) 0,05 MPa,
b) 5 MPa,
c) 10 MPa,
d) 0,1 MPa.

19. Na podejściu przed urządzeniem gazowym zgodnie z obowiązującymi warunkami

powinien być:

a) trójnik do wykonywania próby szczelności instalacji,
b) dwuzłączka, kurek odcinający i trójnik do wykonywania próby szczelności,
c) dwuzłączka i trójnik do wykonywania próby szczelności,
d) tylko zawór kulowy.

20. Przedmuchiwanie zatkanych przewodów gazowych przeprowadza się w kierunku:

a) od najmniejszego przekroju do większego przekroju,
b) od największego przekroju do najmniejszego przekroju,
c) wymienia się rury gazowe i nie przedmuchuje,
d) jest obojętne w jakim kierunku.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ……………………………………………………..

Wykonywanie konserwacji i napraw instalacji gazowych

Zakreśl poprawną odpowiedź, wykonaj zadanie.

Numer

pytania

ODPOWIEDŹ

Punktacja

a b c d

10.

a b c d

11.

a b c d

12.

a b c d

13.

a b c d

14.

a b c d

15.

a b c d

16.

a b c d

17.

a b c d

18.

a b c d

19.

a b c d

20.

a b c d

Razem

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

TEST 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Wykonywanie konserwacji
i napraw instalacji gazowych”.

Test składa się z 20 zadań, z których:

− zadania 1-16 są z poziomu podstawowego,
− zadania 17-20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

dopuszczający- za rozwiązanie co najmniej 6 zadań z poziomu podstawowego,

dostateczny- za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

dobry- za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,

bardzo dobry- za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu

ponadpodstawowego,

Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. c, 3. d, 4. c, 5. c, 6. c, 7. c, 8. c, 9. a, 10. b, 11. b,
12. c, 13. d, 14. d, 15. c, 16. a, 17. b, 18. c, 19. b, 20. a

Plan testu

Nr zadania

Cel operacyjny (mierzone osiągnięcia ucznia)

Kateg

celu

Poziom

wymaga

Poprawna

odpowiedź

1. Wymienić rodzaje paliw gazowych.

A P

Rozpoznać zawartość i skład chemiczny
spalin.

A P

Scharakteryzować fizyczne własności
stosowanego materiału

C P

Rozpoznać wartości niebezpieczne dla gazów
palnych.

A P

5. Rozpoznać właściwości gazów palnych.

A P

Określić sposób udzielania pierwszej pomocy
przedlekarskiej.

C P

Rozróżnić urządzenia gaśnicze i odpowiednio
je zastosować.

B P

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zanalizować przyczynę zakłóceń w pracy
instalacji gazowej.

D P

Rozróżnić parametry odpowiednie dla
wykonywanej pracy.

B P

10.

Rozpoznać technologię wykonywanych
czynności naprawczych.

A P

11.

Rozpoznać zakres obowiązków wynikających
ze swojej pracy.

A P

12.

Rozróżnić parametry odpowiednie dla próby
ciśnienia.

B P

13.

Wymienić rodzaje materiałów pomocniczych
stosowanych przy pracach konserwatorskich.

A P

14.

Określić warunki wykonywania prób
szczelności instalacji.

C P

15.

Określić terminy wykonywania ponownych
prób szczelności.

C P

16.

Określić terminy wykonywania okresowych
kontroli instalacji gazowych.

C P

17.

Rozróżnić warunki, parametry odpowiednie
dla określonej pracy.

B PP

18.

Określić własności wpływające na jakość
paliw gazowych.

C PP

19. Ustalić miejsce lokalizacji kurka głównego. C

20.

Określić technologię naprawy instalacji
gazowej.

C PP

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych, jakie

będą w teście.

5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).

6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.

7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony na

udzielanie odpowiedzi.

8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

9. dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

10. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

11. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.

12. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.

13. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które

sprawiły uczniom największe trudności.

14. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.

15. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

bardzo uważnie polecenia.

5. Test zawiera 20 pytań o różnym stopniu trudności. Są to pytania: zamknięte,

wielokrotnego wyboru.

6. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi:

– w pytaniach wielokrotnego wyboru zaznacz prawidłową odpowiedź kółeczkiem.

W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź przekreślić znakiem X i otoczyć
kółkiem prawidłową odpowiedź.

7. Za każde poprawne rozwiązanie zadania otrzymasz jeden punkt.
8. Test składa się z dwóch części o różnym stopniu trudności:

I część – poziom podstawowy
II część – poziom ponadpodstawowy.

9. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania
10. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.

11. Na rozwiązanie testu masz 45 min.

Materiały dla ucznia:

– instrukcja,
– zestaw zadań testowych,
– karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

Część I
1. Paliwa gazowe w Polsce dzieli się na:

a) 4 podgrupy,
b) 5 podgrupy,
c) 6 podgrupy,
d) 3 podgrupy.

2. Podczas niezupełnego spalania gazu w spalinach znajdują się:

a) CO

b) NO

c) CO,
d) sadza.

3. Uwolniony z butli gaz butanowy jest w stosunku do powietrza,

a) lżejszy,
b) ma te samą gęstość,
c) jest około 1,6 razy cięższy,
d) jest około 2 razy cięższy.

4. Wartość DGW dla propanu to:

a) 9,5%,
b) 2%,
c) 2,12%,
d) 3,15%.

5. Czysty tlenek węgla jest gazem, który posiada:

a) zapach,
b) barwę,
c) właściwości toksyczne,
d) właściwości gazu obojętnego.

6. Po oparzeniu wskutek wybuchu gazu należy:

a) koniecznie zdjąć odzież,
b) oparzone miejsce pokryć mokrym opatrunkiem,
c) oparzone miejsce pokryć suchą gazą jałową,
d) delikatnie przebić pęcherze.

7. Do gaszenia pożarów grupy C służą:

a) gaśnice płynowe,
b) hydronetki,
c) gaśnice śniegowe,
d) specjalne koce przeciwpożarowe.

8. Zatkanie przewodu gazowego można rozpoznać po:

a) ciśnieniu w przewodzie,
b) zakłóceniu pracy gazomierza,
c) zachowaniu się płomienia np. w kuchni gazowej,
d) zmniejszonym zużyciu gazu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9. Maksymalne ciśnienie w bardzo trudnych przypadkach niedrożności przewodu nie może

przekraczać:

a) 2÷3 MPa,
b) 1÷2 MPa,
c) 0,5÷1 MPa,
d) 5 MPa.

10. Do udrażniania instalacji nie wolno używać:

a) azotu,
b) tlenu,
c) sprężonego powietrza,
d) drutu.

11. Po wykonaniu naprawy instalacji należy wykonać:

a) nowy projekt techniczny instalacji gazowej,
b) główną próbę szczelności,
c) odbiór techniczny przy udziale dostawcy gazu,
d) nie ma potrzeby wykonywania próby szczelności.

12. Wynik próby szczelności po remoncie jest pozytywny, gdy nie nastąpi spadek ciśnienia

po:
a) 15 minutach,
b) 1 godzinie,
c) pół godzinie,
d) 45 minutach.

13. Materiały pomocnicze konserwatora to :

a) uszczelki azbestowe,
b) złączki,
c) rury stalowe,
d) taśmy teflonowe uszczelniające.

14. Główna próbę szczelności wykonuje się:

a) wraz z urządzeniami gazowymi,
b) po zabezpieczeniu antykorozyjnym,
c) po zamknięciu kurków,
d) po odłączeniu odbiorników gazu.

15. Instalacje gazowe po głównej próbie szczelności, nie uruchomione, muszą mieć

przeprowadzoną ponownie próbę główną po upływie:
a) 3 miesięcy,
b) 1 roku,
c) pół roku,
d) nie trzeba ponownie powtarzać próby głównej, wystarczy próba uproszczona.

16. Kontrole okresowe instalacji gazowych przeprowadza się co:

a) 1 lat,
b) 8 lat,
c) 6 lat,
d) 2 lata.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

II część
17. Ciśnienie czynnika próbnego po przeróbce dla instalacji gazowej dla pomieszczeń

mieszkalnych wynosi:

a) 0,2 MPa,
b) 0,1 MPa,
c) 0,25 MPa,
d) 0,5 MPa.

18. Przynależność do danej podgrupy paliwa gazowego charakteryzuje:

a) zawartość CO

b) DGW,
c) liczba Wobbe’go,
d) GGW.

19. Przy zmianie zasilania instalacji z gazu sztucznego na gaz ziemny, kurek główny:

a) musi być umieszczony wewnątrz budynku,
b) musi być umieszczony na zewnątrz budynku,
c) może być umieszczony w piwnicy,
d) musi być umieszczony w szafce gazowej.

20. Podczas przedmuchiwania zapchanej instalacji gazowej należy wpuścić ciśnienie w rurę:

a) w sposób gwałtowny,
b) w sposób pulsacyjny,
c) równomiernie zwiększając ciśnienie,
d) utrzymując stałe ciśnienie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ……………………………………………………..

Wykonywanie konserwacji i napraw instalacji gazowych

Zakreśl poprawną odpowiedź, wykonaj zadanie.

Numer

pytania

ODPOWIEDŹ

Punktacja

a b c d

10.

a b c d

11.

a b c d

12.

a b c d

13.

a b c d

14.

a b c d

15.

a b c d

16.

a b c d

17.

a b c d

18.

a b c d

19.

a b c d

20.

a b c d

Razem

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. LITERATURA

1. Barczyński A., Podziemski T.: Sieci gazowe polietylenowe. PGNiG S.A., Warszawa 2002
2. Bąkowski K.: Gazyfikacja. WNT, Warszawa 1996
3. Bąkowski K.: Sieci gazowe, projektowanie – budowa. ARKADY, Warszawa 1978
4. Bąkowski K.: Sieci i instalacje gazowe. WNT, Warszawa 2002
5. Bąkowski K., Bartuś J. ,Zajda R.: Projektowanie instalacji gazowych. Arkady, Warszawa

1975

6. Cieślowski S. Krygier K.: Instalacje sanitarne cz.1 i 2. WS i P, Warszawa 1998
7. Dyb J., Miś R., Zawadzki T.: Egzamin kwalifikacyjny osób zajmujących się eksploatacją

sieci, urządzeń i instalacji gazowych. KABE, Krosno 2002

8. Lebiedowski M.: Uzbrojenie terenu. WPŁ, Łódź 2004
9. Otoka W. : Konserwacja i naprawa instalacji i urządzeń gazowych. ZZDZ, Warszawa

1974

10. Praca zbiorowa: Technologia instalacji wodociągowych i gazowych. REA, Warszawa

1998

11. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z 17 IX 1999 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny

pracy przy urządzeniach i instalacjach energetycznych (Dz.U. 80 poz. 912)

12. Rozporządzenie Min .Spraw Wewnętrznych i Administracji z 16 VIII 1999 r, w sprawie

warunków technicznych użytkowania budynków mieszkalnych (Dz. U. Nr 74 z 9 IX 1999
r. poz. 836) w zakresie rozdziałów 13 i 14

13. Woźniak L.: Eksploatacja domowych urządzeń gazowych. ZZDZ, Warszawa 1978
14. Zajda R., Gebhardt Z.: Instalacje gazowe oraz lokalne sieci gazów płynnych.

COBO-PROFIL, Warszawa 1995

15. Zajda R. Tymiński B.: Instalacje i urządzenia gazowe. CSG-PGNIG, Warszawa 1999