OPINIE
Rozdział 5/2.I.6.
5/2.I.6. Ocena ryzyka zawodowego na stanowisku
pracy lakiernika samochodowego
Lesław 2007zawodowe zawodowego lakiernika samochodowego
Rozdział 5/2.I.6.
5/2.I.6. Ocena
5. Ryzyko ryzyka
lipiecZieliński
Spis treS
ci
1. Opis stanowiska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
2. Zakres obowiązków lakiernika. . . . . . . . . . . . . . . . . 2
3. Organizacja pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
4. Wymagane kwalifikacje. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
5. Identyfikacja zagrożeń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
6. Stosowane S
rodki profilaktyczne . . . . . . . . . . . . . . . 6
7. Statystyka wypadków na stanowisku pracy
za ostatnie 5 lat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
8. Karta oceny ryzyka zawodowego. . . . . . . . . . . . . . . 7
1. Opis stanowiska
Lakiernik pracuje w warsztacie wykonujÄ…cym naprawy blacharki oraz lakiero- Åšrodowisko
pracy
wanie samochodów osobowych i dostawczych. Podstawowym miejscem pracy
lakiernika samochodowego jest wydzielone pomieszczenie warsztatu napraw
samochodów. Pomieszczenie to jest wyposażone w:

centralne ogrzewanie,

wentylacjÄ™ naturalnÄ…,

wentylację odciągową z wymuszonym nawiewem powietrza (ciepłe  zimne),

oS
wietlenie dzienne oraz sztuczne.
Pomieszczenie lakierni ma wysokoS
ć 3,3 m. Urządzenia wentylacyjne zapewniają
w ciągu godziny dziesięciokrotną wymianę powietrza w lakierni.
Temperatura w pomieszczeniu lakierni utrzymywana jest na poziomie nie niż-
szym niż +14°C, niezależnie od pory roku. Maksymalna temperatura to +20°C.
Oprócz pomieszczenia lakierni, pracownik wykonuje swoje czynnoS
ci także:

w magazynku lakierów i S
rodków pomocniczych  skąd pobiera konieczne do
pracy materiały,

na placu przed pomieszczeniem lakierni  gdzie pracownik manewruje pojaz-
dami przeznaczonymi do naprawy.
Lakiernik wykorzystuje w pracy polerki i szlifierki zarówno ręczne, jak i mecha- Wykorzystywa-
ne urzÄ…dzenia
niczne. Oprócz tego użytkuje oczyszczarkę strumieniową (wyłącznie w hermetycz-
nej komorze) oraz lepkoS
ciomierz i pistolet wysokociS
nieniowy o zredukowanym
ciS
nieniu do nakładania powłok lakierniczych. Pracownik wykorzystuje też narzę-
dzia ręczne (młotki, wkrętaki, klucze, szczotkę drucianą, itp.).
Podstawowe materiały wykorzystywane w pracy, to w szczególnoS
ci:

szpachlówka na bazie nienasyconej żywicy poliestrowej (składnik szkodliwy to
styren),

podkład akrylowy wraz z utwardzaczem (roztworem żywicy poliizocyjaniano-
wej w rozpuszczalnikach organicznych),
lipiec 2007 1
OPINIE 5. Ryzyko zawodowe
Rozdział 5/2.I.6.

lakier akrylowy z utwardzaczem (zawierają składniki szkodliwe: octan n-buty-
lu, solwent nafta, octan 1-metoksy-2-propylu, ksylen),

pasta polerska (składniki szkodliwe: tlenek glinu, benzyna ciężka obrabiana
wodorem).
2. Zakres obowiązków lakiernika
Zadania Do obowiązków lakiernika należy:

wstępne przygotowanie samochodu do lakierowania  tzn. prace demonta-
żowe i zabezpieczające;

przygotowanie powierzchni do lakierowania:

czyszczenie z błota i zanieczyszczeń,

usuwanie starych powłok lakierniczych i rdzy,

przygotowywanie powierzchni do szpachlowania i samo szpachlowanie,

wyrównywanie i szlifowanie;

lakierowanie,

ponowny montaż elementów;

czyszczenie końcowe samochodu.
Lakiernik jest odpowiedzialny również za utrzymywanie porządku w pomieszcze-
niu lakierni i na placu manewrowym.
3. Organizacja pracy
W warsztacie zatrudnionych jest łącznie dwóch lakierników. Praca jest dwuzmia-
nowa przez 5 dni w tygodniu. Każdy lakiernik pracuje samodzielnie na jednej
zmianie.
Lakiernik odpowiada za:

prawidłowe przygotowanie powierzchni do lakierowania,

zabezpieczenie powierzchni nie podlegajÄ…cych lakierowaniu przed ich zamalo-
waniem, a także

terminowe i jakoS
ciowe wykonanie prac,

stan techniczny powierzonego mu wyposażenia,

Å‚ad i porzÄ…dek w miejscu pracy oraz

przestrzeganie warunków ppoż. w miejscach wykonywania pracy (np. w la-
kierni).
Pracodawca-właS
ciciel warsztatu wyznacza lakiernikowi zakres i termin wykona-
nia prac.
Dobór lakieru (rodzaj i kolor) nie należą do obowiązków lakiernika.
Roboty blacharskie wykonywane sÄ… przez blacharzy samochodowych w innych
pomieszczeniach warsztatu.
2 lipiec 2007
5/2.I.6. Ocena ryzyka zawodowego lakiernika samochodowego OPINIE
Rozdział 5/2.I.6.
4. Wymagane kwalifikacje
Na stanowisku lakiernika można zatrudnić osobę, która:

ma wykształcenie zawodowe,

ma odpowiedni stan zdrowia udokumentowany aktualnym orzeczeniem le-
karskim o braku przeciwwskazań do pracy w lakierni.
5. Identyfikacja zagrożeń
Lp. Zagrożenie lub czynnik ródło zagrożenia Możliwe skutki
niebezpieczny,
szkodliwy, uciążliwy
1 234
1. Pożar, wybuch. Wykorzystywane w pracy NajczęS
ciej dochodzi do
lakiery, rozpuszczalniki poparzeń, ale zdarza się,
i ich opary. Zwłaszcza że w wyniku wybuchu
w przypadku: lub pożaru może dojS
ć
" przechowywania w miej- również do S
mierci
scu pracy materiałów pracownika lub ciężkiego
w iloS
ci większej niż uszkodzenia ciała.
niezbędna do pracy na
jednej zmianie roboczej,
" nieprzestrzegania prze-
pisów przeciwpożaro-
wych (wchodzenie do
lakierni ze x
ródłem
otwartego ognia np.
z zapalonym papie-
rosem),
" nieprzestrzegania zasa-
dy przechowywania
tamponów, itp. odpa-
dów nasączonych sub-
stancjami Å‚atwopalnymi
w zamkniętych pojem-
nikach.
2. Kontakt człowieka Poruszające się po placu Ciężkie uszkodzenie ciała
z pojazdami w ruchu  i w warsztacie samocho- lub nawet S
mierć.
potrącenie, przygniecenie. dy, szczególnie wjeżdża-
jące i wyjeżdżające.
3. Spadające przedmioty  Nieprawidłowo składo- Urazy ciała szczególnie
uderzenie, przygniecenie. wane: kończyn.
" pojemniki z mate-
riałami,
" narzędzia i
" pochodzÄ…ce z demonta-
żu elementy samochodu.
lipiec 2007 3
OPINIE 5. Ryzyko zawodowe
Rozdział 5/2.I.6.
1 234
4. Położenie stanowiska Podest (drabinka) do Urazy ciała (zwłaszcza
pracy na poziomie róż- malowania powierzchni stłuczenia, złamania
nym od powierzchni oto- dachu samochodu. i zwichnięcia kończyn)
czenia  upadek na niższy Zabrudzone schody wejS
- oraz szczególnie niebez-
poziom. ciowe do kanału. pieczne urazy głowy.
5. PoS
lizgnięcie, upadek na Nierówne, mokre i S
liskie Złamania, zwichnięcia
tej samej płaszczyx
nie. posadzki, bałagan na sta- kończyn, stłuczenia ciała
nowisku pracy. i urazy głowy.
6. Kontakt z nieruchomymi Elementy wyposażenia Urazy ciała  szczególnie
elementami  uderzenie. warsztatu (szafki i regały), kończyn i głowy.
wejS
cia, elementy kon-
strukcyjne samochodu.
7. Kontakt z ruchomymi Drzwi i okna warsztatu Urazy ciała  szczególnie
elementami  uderzenie. oraz drzwi, klapy samo- kończyn i głowy.
chodu, itp.
8. Kontakt z ostrymi i szorst- Elementy blacharki samo- Urazy najczęS
ciej dłoni
kimi krawędziami. chodu, wykorzystywane i palców (zwłaszcza
narzędzia i materiały otarcia i zakłucia).
(zwłaszcza podczas czysz-
czenia wstępnego oraz
obróbki przygotowywa-
nego do lakierowania ele-
mentu), krawędzie opako-
wań wykorzystywanych
materiałów (najczęS
ciej
w trakcie otwierania
puszek).
9. Kontakt z elementami Ruchome elementy elek- Urazy ciała  szczególnie
w ruchu  uderzenie, trycznych narzędzi  szli- dłoni.
pochwycenie. fierka, szczotka, polerka.
10. Praca z użyciem narzędzi Narzędzia ręczne  młotki, Skaleczenia, zakłucia,
bez napędu mechanicz- szczotki druciane, klucze, stłuczenia najczęS
ciej
nego. noże, itp. dłoni.
11. Odpryski czynnika Fragmenty błota, rdza, Urazy ciała  szczególnie
materialnego. szpachla, odłamki drutów dłoni. Najbardziej niebez-
szczotek  podczas pieczne sÄ… urazy twarzy,
oczyszczania powierzchni, w tym zaprószenia oczu
szlifowania. (możliwa nawet całkowita
utrata wzroku).
12. Prąd elektryczny o napię- Instalacja i wykorzysty- Porażenie prądem elek-
ciu do 1 kV. wane elektryczne narzę- trycznym  ciężkie uszko-
dzia ręczne oraz przeno- dzenie ciała, poparzenia,
S
ne x
ródła oS
wietlenia poS
rednio stłuczenia,
miejscowego. a w skrajnych przypad-
kach porażenia S
miertelne.
4 lipiec 2007
5/2.I.6. Ocena ryzyka zawodowego lakiernika samochodowego OPINIE
Rozdział 5/2.I.6.
1 234
13. Kontakt z elementami Węże zasilające narzędzia Urazy ciała  szczególnie
pod ciS
nieniem wyższym z napędem pneumatycz- kończyn i głowy (częste
od atmosferycznego. nym  najczęS
ciej w wyni- urazy oka).
ku wyrwania końcówki
lub uszkodzenia samego
węża.
14. Przeciążenie układu mię- Przetaczanie samocho- Urazy układu mięS
nio-
S
niowo-szkieletowego, dów (manewrowanie), wo-szkieletowego
lub szkodliwy ruch. przenoszenie, ustawianie przepuklina.
demontowanych elemen-
tów samochodu (zwłasz-
cza dużych gabarytów),
przenoszenie pojemników
z materiałami.
15. Wymuszona pozycja Praca z reguły w trudno Schorzenia układu mię-
ciała. dostępnych miejscach S
niowo-szkieletowego.
samochodu, ograniczone
powierzchnie miejsca
pracy.
16. Kontakt z substancjami Substancje zawarte Reakcje halucynogenne,
chemicznymi. Wchłania- w użytkowanych: bóle i zawroty głowy, sen-
nie par i gazów znajdu- szpachli, lakierach, noS
ć, zatrucie, podrażnie-
jących się w powietrzu. rozpuszczalnikach. nie układu oddechowego,
oczu, skóry oraz alergie.
W skrajnych przypadkach
utrata przytomnoS
ci.
17. Zapylenie. Pył podczas szlifowania Podrażnienie układu
elementów samochodu oddechowego oraz oczu.
(pył pochodzący z błota
i innych zanieczyszczeń
oraz pył z rdzy, zdejmo-
wanych starych powłok
lakierniczych, pył szlifo-
wanej szpachli).
18. Hałas. Silniki wykorzystywa- Uszczerbek słuchu. Przy
nych narzędzi z napędem dłuższym narażeniu
elektrycznym, oraz silniki pracownika  nawet
urządzeń wentylacyjnych. utrata słuchu.
Prace demontażowe z na-
rzędziami bez napędu.
19. Zmienny mikroklimat. Zmienne warunki atmos- Choroby układu oddecho-
feryczne zwłaszcza wego, w tym najczęS
ciej
w okresie jesienno-zimo- przeziębienia.
wym. Kontrast termiczny
pomiędzy mocno nagrza-
nym pomieszczeniem
lakierni, a placem przy
warsztacie.
lipiec 2007 5
OPINIE 5. Ryzyko zawodowe
Rozdział 5/2.I.6.
6. Stosowane S
rodki profilaktyczne
Åšrodki ochrony Lakiernik ma do dyspozycji S
rodki ochrony indywidualnej:

okulary ochronne,

maskę przeciwpyłową,

maskę przeciwgazową z pochłaniaczem typu A,

kombinezon z tkanin impregnowanych,

ochronniki słuchu,

rękawice ochronne z vitonu.
Lakiernika wyposażono także w odzież i obuwie robocze, w tym w:

rękawice robocze oraz

kurtkÄ™ zimowÄ… na okres jesienno-zimowy.
Instrukcje Lakiernik ma także do dyspozycji na stanowisku pracy instrukcje:

wykonywania prac lakierniczych,

postępowania z materiałami stosowanymi przy lakierowaniu,

obsługi narzędzi ręcznych z napędem elektrycznym,

transportu wewnętrznego,

przeciwpożarową.
Inne S
rodki profilaktyczne to:

przeglądy okresowe instalacji elektrycznej i instalacji sprężonego powietrza
oraz narzędzi ręcznych i z napędem elektrycznym (wszystkie zauważone
usterki usuwane są na bieżąco),

podręczny sprzęt ppoż.,

apteczka pierwszej pomocy,

okresowe szkolenia bhp i badania lekarskie,

nadzór nad stanem technicznym warsztatu wraz z wyposażeniem oraz pracą
lakiernika.
Szkolenia prowadzone sÄ… zawsze w przypadku wprowadzenia do stosowania no-
wego typu lakieru, szpachli o innych właS
ciwoS
ciach fizycznych i składzie che-
micznym.
7. Statystyka wypadków na stanowisku pracy za
ostatnie 5 lat
W ostatnich pięciu latach na stanowisku zanotowano jeden  lekki wypadek przy
pracy  potrącenie pracownika przez wjeżdżający do warsztatu samochód. Samo-
chód był prowadzony przez klienta.
Zagrożenie zostało ograniczone przez:

opracowanie i wprowadzenie zasad transportu wewnętrznego.

wprowadzenie zakazu samodzielnego wjeżdżania/wyjeżdżania klientom do
i z warsztatu.
W analogicznym okresie nie zanotowano żadnego przypadku choroby zawodowej.
6 lipiec 2007
5/2.I.6. Ocena ryzyka zawodowego lakiernika samochodowego OPINIE
Rozdział 5/2.I.6.
8. Karta oceny ryzyka zawodowego
Poniższa karta oceny ryzyka zawodowego został opracowana w skali trójstopnio-
wej wg PN-N-18002.
Jest to karta modelowa, w zwiÄ…zku z czym dla konkretnego lakiernika w danym
zakładzie pracy karta oceny ryzyka zawodowego może zawierać i inne zagrożenia
 specyficzne dla tego konkretnego stanowiska pracy oraz konkretnych czynnoS
ci
wykonywanych przez pracownika. Będzie to zależało od, np.:

zakresu obowiązków powierzonych lakiernikowi,

organizacji pracy warsztatu,

wyposażenia lakierni,

wykorzystanych materiałów, czy sprzętu.
JeS
li w warsztacie będą dokonywane naprawy samochodów innych niż osobowe (choćby autobusów) PRZYKA
AD
pojawią się zagrożenia związane z wykonywaniem prac na wysokoS
ci z pomostów czy drabinek.
Należy także pamiętać, że wynik poniższej oceny ryzyka zawodowego uwzględnia
stosowanie S
rodków ograniczających zagrożenia.
Przypominamy także, że pracownik powinien być zapoznany z kartą oceny razem
z kartą identyfikacji zagrożeń.
lipiec 2007 7
Rozdział 5/2.I.6.
Rozdział 5/2.I.6.
KARTA OCENY RYZYKA NA STANOWISKU PRACY Data & ........... Numer Karty ....................................
Sporządził zespół
Liczba ............................................................
narażonych ............................................................
Stanowisko pracy Lakiernik samochodowy
........................ ............................................................
Charakterystyka stanowiska pracy: Dokumenty odniesienia:
" przygotowanie samochodu do lakierowania,  rozp. MG,PiPS z 14.1.2004 r. w sprawie bhp przy
" przygotowanie powierzchni do lakierowania, czyszczeniu powierzchni, malowaniu natryskowym
" lakierowanie, i natryskiwaniu cieplnym (Dz.U. Nr 16, poz. 156),
" przygotowanie samochodu do odbioru,  rozp. MPiPS z 26.9.1997 r. w sprawie ogólnych prze-
" utrzymanie porządku w pomieszczeniu lakierni i placu przy warsztacie. pisów bhp (tj. Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650,
ze zm.),
Lakiernika wyposażono w:
 rozp. MZ z 3.10.2004 r. w sprawie bezpieczeństwa
" kombinezon z materiału powlekanego,
i higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu
" okulary ochronne,
pracy czynników chemicznych (Dz.U. z 2005 r. Nr 11,
" maskę filtrującą (przeciwpyłową),
poz. 86),
" maskę pochłaniającą (przeciwgazową),
 rozp. MZ z 2.9.2003 r. w sprawie oznakowania opa-
" ochronniki słuchu,
kowań substancji niebezpiecznych i preparatów nie-
" rękawice ochronne,
bezpiecznych (Dz.U. Nr 173, poz. 1679, ze zm.),
" odzież i obuwie robocze (rękawice, kurtkę na okres jesienno-zimowy),
 rozp. MPiPS z 29.11.2002 r. w sprawie najwyższych
" instrukcje  wykonywania prac lakierniczych, obsługi narzędzi ręcznych z napędem elektrycznym,
dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodli-
transportu wewnętrznego, przeciwpożarową.
wych dla zdrowia w S
rodowisku pracy (Dz.U. Nr 217,
Lakiernik ma do dyspozycji apteczkę pierwszej pomocy oraz podręczny sprzęt ppoż.
poz. 1833, ze zm.),
Lakiernik wykorzystuje w pracy:
 rozp. MPiOS, MPC, MZ z 13.4.1951 r. w sprawie
" polerki i szlifierki zarówno ręczne, jak i mechaniczne,
bezpieczeństwa pracy przy sprężarkach powietrznych
" oczyszczarkÄ™ strumieniowÄ…,
(Dz.U. Nr 22, poz. 174),
" narzędzia ręczne,
 rozp. MSWiA z 21.4.2006 r. w sprawie ochrony prze-
" lepkoS
ciomierz,
ciwpożarowej budynków, innych obiektów budowla-
" pistolet wysokociS
nieniowy o zredukowanym ciS
nieniu.
nych i terenów (Dz.U. Nr 80, poz. 563),
Podstawowe materiały to:
 rozp. MPiPS z 14.3.2000 r. w sprawie bhp przy ręcz-
" szpachlówka na bazie nienasyconej żywicy poliestrowej,
nych pracach transportowych (Dz.U. Nr 26, poz. 313,
" podkład akrylowy z utwardzaczem,
ze zm.),
" lakier akrylowy z utwardzaczem,
 PN-N-18002,
" pasta polerska.
 instrukcje zakładowe.
Rozdział 5/2.I.6.
8
WZÓR
Lp. Zagrożenie ródło zagrożenia CiężkoS
ć Prawdopodobieństwo Oszacowanie Działania
Wyniki pomiarów szkód ryzyka profilaktyczne
12 3 4 5 6 7
1. Pożar, wybuch. Wykorzystywane w pracy lakie- Duża Mało prawdopodobne R
rednie  Zakaz używania otwartego ognia i pale-
ry, rozpuszczalniki i ich opary. dopuszczalne nia tytoniu. Oznakowanie stref zagroże-
Zwłaszcza w przypadku: nia. Utrzymywanie wentylacji w ciągłej
" przechowywania w miejscu sprawnoS
ci. PrzeglÄ…dy i konserwacje
pracy materiałów w iloS
ci sprzętu elektrycznego wykonywane
większej niż niezbędna do przez osoby o odpowiednich kwalifika-
pracy na jednej zmianie cjach. Zapewnienie podręcznego sprzę-
roboczej, tu ppoż. Stosowanie obowiązujących in-
" nieprzestrzegania przepisów strukcji (zwłaszcza dotyczących wyko-
przeciwpożarowych (wcho- rzystywania materiałów łatwopalnych).
dzenie do lakierni ze x
ródłem Zwrócenie uwagi na zachowanie nale-
otwartego ognia), żytej ostrożnoS
ci.
" nieprzestrzegania zalecenia
przechowywania szmat
tamponów, itp. odpadów
nasÄ…czonych substancjami
łatwopalnymi w zamkniętych
pojemnikach.
2. Kontakt człowieka Poruszające się po placui wwar- Duża Mało prawdopodobne R
rednie  Zalecenie stosowania instrukcji trans-
z pojazdami w ruchu sztacie samochody, szczególnie dopuszczalne portu wewnątrzzakładowego, w tym
 potrącenie, wjeżdżające i wyjeżdżające. kategoryczny zakaz wjeżdżania i wy-
przygniecenie. jeżdżania klientom do i z warsztatu.
Działania ograniczające poS
piech. Za-
lecenie zachowania należytej ostroż-
noS
ci.
3. Spadające przedmioty Nieprawidłowo składowane: R
rednia Mało prawdopodobne Małe  Prawidłowe składowanie materiałów
 uderzenie, " pojemniki z materiałami, dopuszczalne i narzędzi na regałach oraz prawidło-
przygniecenie. " narzędzia i we regały. DbałoS
ć o ład i porządek
" pochodzące z demontażu w warsztacie. Stosowanie rękawic
elementy samochodu. i obuwia roboczego. Zalecenie zacho-
wania należytej ostrożnoS
ci. Działania
ograniczajÄ…ce poS
piech.
WZÓR
Rozdział 5/2.I.6.
9
12 3 4 5 6 7
4. Położenie stanowiska Podest (drabinka) do malowania R
rednia Mało prawdopodobne Małe  Prawidłowy stan techniczny podestu
pracy na poziomie róż- powierzchni dachu samochodu. dopuszczalne i drabinki. Bezwzględne przestrzega-
nym od powierzchni nie instrukcji prac lakierniczych. Za-
Zabrudzone schody wejS
ciowe
otoczenia  upadek chowanie należytej ostrożnoS
ci. Dzia-
do kanału.
na niższy poziom. łania ograniczające poS
piech.
5. PoS
lizgnięcie, upadek na Nierówne, mokre i S
liskie po- R
rednia Mało prawdopodobne Małe  Kontrola stanu posadzki  na bieżąco
tej samej płaszczyx
nie. sadzki, bałagan na stanowisku dopuszczalne uzupełnienie ubytków. DbałoS
ć o ład
pracy. i porzÄ…dek w miejscu wykonywania
prac. Zwrócenie uwagi na zachowanie
należytej ostrożnoS
ci. Działania ogra-
niczajÄ…ce poS
piech. Przestrzeganie sto-
sowania obuwia roboczego.
6. Kontakt z nieruchomymi Elementy wyposażenia war- R
rednia Mało prawdopodobne Małe  DbałoS
ć o ład i porządek. Działania
elementami  uderzenie. sztatu (szafki i regały), wejS
cia, dopuszczalne ograniczajÄ…ce poS
piech. Zalecenie za-
elementy konstrukcyjne samo- chowania należytej ostrożnoS
ci. Prze-
chodu. strzeganie stosowania odzieży, obu-
wia i rękawic roboczych.
7. Kontakt z ruchomymi Drzwi i okna warsztatu oraz R
rednia Mało prawdopodobne Małe  DbałoS
ć o ład i porządek. Działania
elementami  uderzenie. drzwi, klapy samochodu, itp. dopuszczalne ograniczajÄ…ce poS
piech. Zachowanie
należytej ostrożnoS
ci. Stosowanie
odzieży, obuwia i rękawic roboczych.
8. Kontakt z ostrymi Elementy blacharki samochodu, R
rednia Mało prawdopodobne Małe  Stosowanie rękawic roboczych. Dzia-
i szorstkimi krawędziami. wykorzystywane narzędzia i ma- dopuszczalne łania ograniczające poS
piech. Zalece-
teriały (zwłaszcza podczas czysz- nie zachowania należytej ostrożnoS
ci.
czenia wstępnego oraz podczas
obróbki przygotowywanego do
lakierowania elementu), krawÄ™-
dzie opakowań wykorzystywa-
nych materiałów (najczęS
ciej
w trakcie otwierania puszek).
Rozdział 5/2.I.6.
10
WZÓR
12 3 4 5 6 7
9. Kontakt z elementami Ruchome elementy narzędzi R
rednia Mało prawdopodobne Małe  Przestrzeganie instrukcji obsługi na-
w ruchu  uderzenie, ręcznych  szlifierka, szczotka. dopuszczalne rzędzi. Kontrola stanu technicznego
pochwycenie. narzędzi. Zakaz pracy w ubraniu z lu-
x
nymi połami, niedopiętymi rękawa-
mi, itp. DbałoS
ć o ład i porządek.
Działania ograniczające poS
piech. Sto-
sowanie odzieży i rękawic roboczych.
10. Praca z użyciem narzędzi Narzędzia ręczne  młotki, R
rednia Mało prawdopodobne Małe  Kontrola sprawnoS
ci narzędzi i ich od-
bez napędu mechanicz- szczotki druciane, klucze, dopuszczalne powiedni dobór do wykonywanych
nego. wkrętak, noże, itp. czynnoS
ci. Stosowanie odzieży i ręka-
wic roboczych. Zwrócenie pracowni-
kom uwagi na zachowanie należytej
ostrożnoS
ci.
11. Odpryski czynnika Fragmenty starego lakieru, Duża Mało prawdopodobne R
rednie  Odpowiednia technika wykonywania
materialnego. błota, rdza, szpachla, odłamki dopuszczalne prac. Stosowanie:
drutów szczotek  podczas
" okularów ochronnych,
oczyszczania powierzchni,
" rękawic roboczych.
szlifowania.
Działania ograniczające poS
piech.
Zachowanie należytej ostrożnoS
ci.
12. Prąd elektryczny Instalacja i wykorzystywane Mała Mało prawdopodobne Małe  Zapewnienie sprawnoS
ci instalacji
o napięciu do 1 kV. elektryczne narzędzia ręczne dopuszczalne i urządzeń elektrycznych  okresowe
oraz przenoS
ne x
ródła kontrole i przeglądy. Kontrola zabez-
oS
wietlenia miejscowego. pieczeń przeciwporażeniowych. Prze-
strzeganie zakazu wykonywania prac
przy urzÄ…dzeniach elektrycznych przez
osoby nieupoważnione.
13. Kontakt z elementami Węże zasilające narzędzia z na- Duża Mało prawdopodobne R
rednie  Kontrola sprawnoS
ci instalacji sprÄ™-
pod ciS
nieniem wyższym pędem pneumatycznym  naj- dopuszczalne żonego powietrza  zwłaszcza stanu
od atmosferycznego. częS
ciej w wyniku wyrwania połączeń i węży. Sprawdzanie stanu
końcówki lub uszkodzenia sa- technicznego narzędzi z napędem
mego węża. pneumatycznym. Zachowanie należy-
tej ostrożnoS
ci. Stosowanie rękawic
roboczych i okularów ochronnych.
WZÓR
Rozdział 5/2.I.6.
11
12 3 4 5 6 7
14. Przeciążenie układu Przetaczanie samochodów R
rednia Mało prawdopodobne Małe  Przestrzeganie instrukcji transportu
mięS
niowo-szkieletowe- (manewrowanie), przenoszenie, dopuszczalne wewnątrzzakładowego (technika ręcz-
go, lub szkodliwy ruch. ustawianie demontowanych ele- nych prac transportowych), dodatko-
mentów samochodu (zwłaszcza we szkolenia w tym zakresie. Stoso-
dużych gabarytów), przenosze- wanie obuwia i rękawic roboczych.
nie pojemników z materiałami. Działania ograniczające poS
piech. Za-
lecenie pracownikom zachowania na-
leżytej ostrożnoS
ci.
15. Wymuszona pozycja Praca w trudno dostępnych R
rednia Mało prawdopodobne Małe  Przestrzeganie instrukcji prac lakierni-
ciała. miejscach samochodu, dopuszczalne czych  odpowiednie przygotowanie
ograniczone powierzchnie miejsca pracy. Ograniczanie poS
piechu.
miejsca pracy. Zachowanie należytej ostrożnoS
ci.
16. Kontakt z substancjami Substancje zawarte w użytko- R
rednia Mało prawdopodobne Małe  Przestrzeganie instrukcji prac lakierni-
chemicznymi. Wchłania- wanych: szpachli, lakierach, roz- dopuszczalne czych i postępowania z materiałami
nie par i gazów znajdu- puszczalnikach. stosowanymi przy lakierowaniu. Spraw-
jÄ…cych siÄ™ w powietrzu. dzanie skutecznoS
ci wentylacji. Stoso-
wanie:
" maski z pochłaniaczem adekwatnym
do rodzaju używanych lakierów
i rozpuszczalników (okreS
lonych
w karcie charakterystyki substancji
niebezpiecznej),
" kombinezonu roboczego,
" okularów i rękawic ochronnych.
Pomiary stężenia substancji szkodli-
wych w S
rodowisku pracy.
17. Zapylenie. Pył podczas szlifowania elemen- R
rednia Mało prawdopodobne Małe  DbałoS
ć o czystoS
ć w pomieszczeniu.
tów samochodu (pył pochodzący dopuszczalne Kontrola działania wentylacji. Stoso-
z błota i innych zanieczyszczeń wanie okularów ochronnych, maski
oraz pył z rdzy, zdejmowanych filtrującej (przeciwpyłowej), odzieży
starych powłok lakierniczych, i rękawic roboczych. Dodatkowe szko-
pył szlifowanej szpachli). lenia z zasad użytkowania ochron
układu oddechowego.
Rozdział 5/2.I.6.
12
WZÓR
12 3 4 5 6 7
18. Hałas. Silniki wykorzystywanych narzę- R
rednia Mało prawdopodobne Małe  Stosowanie ochronników słuchu. Or-
dzi z napędem elektrycznym, dopuszczalne ganizacja pracy umożliwiająca prze-
oraz silniki urządzeń wentyla- miennoS
ć wykonywanych czynnoS
ci.
cyjnych. Prace demontażowe
z narzędziami bez napędu.
19. Zmienny mikroklimat. Zmienne warunki atmosferycz- R
rednia Mało prawdopodobne Małe  Używanie przydzielonych sortów ubra-
ne zwłaszcza w okresie jesien- dopuszczalne niowych z uwzględnieniem aktualnych
no-zimowym. Kontrast termicz- warunków atmosferycznych.
ny pomiędzy mocno nagrzanym
pomieszczeniem lakierni, a pla-
cem przy warsztacie (zwłaszcza
w okresie jesienno-zimowym
oraz wczesnÄ… wiosnÄ…).
Uwagi: Brak lub niestosowanie zabezpieczeń powoduje podwyższenie kategorii ryzyka, tzn. zwiększa prawdopodobieństwo Zatwierdził:
zaistnienia wypadku, choroby.
WZÓR
Rozdział 5/2.I.6.
13