OPINIE
Rozdział 5/2.A.5.
5/2.A.5. Ocena ryzyka zawodowego zbrojarza-
-betoniarza
Dariusz Płochocki zawodowego zbrojarza betoniarza
RozdziałOcena
5/2.A.5. ryzyka
5. Ryzyko zawodowe
luty 20095/2.A.5.
Spis treS
ci
1. Opis stanowiska pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
2. Zakres obowiązków zbrojarza-betoniarza. . . . . . . . 2
3. Organizacja pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
4. Wymagane kwalifikacje i przygotowanie do pracy . . 3
5. Identyfikacja zagrożeń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
6. Stosowane S
rodki profilaktyczne . . . . . . . . . . . . . . . 5
7. Statystyka wypadków na stanowisku pracy
za ostatnie 5 lat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
8. Karta oceny ryzyka zawodowego. . . . . . . . . . . . . . . 6
1. Opis stanowiska pracy
Zbrojarz-betoniarz wykonuje swoje prace na zamkniętych placach budów (tzn. Środowisko
pracy
w przestrzeni, w której prowadzone są roboty budowlane oraz zajmowanej przez
urządzenia zaplecza budowy). Teren prowadzonych robót jest ogrodzony w spo-
sób uniemożliwiający wejS
cie osób niezatrudnionych. Dodatkowo plac budowy
jest oznakowany.
CzynnoS
ci należące do obowiązków pracownika wykonywane są w trzech etapach: Etapy prac

przygotowanie elementów zbrojenia zgodnie z dokumentacją projektową,

ułożenie (montaż) przygotowanych wczeS
niej elementów zbrojenia w desko-
waniu,

ułożenie mieszanki betonowej w deskowaniu.
CzynnoS
ci związane z przygotowywaniem elementów zbrojenia pracownik
wykonuje na terenie zbrojarni.
Coraz częS
ciej inwestorzy (wykonawcy prac budowlanych) zamawiają gotowe ele-
menty zbrojenia, które przygotowywane są zgodnie z dokumentacją projektową
poza terenem placu budowy. W takim przypadku nie ma już potrzeby:

urządzania zbrojarni na placu budowy oraz

uwzględniania w ocenie ryzyka zawodowego czynników niebezpiecznych
bądx
szkodliwych, na które pracownicy są narażeni podczas wykonywania
prac związanych z przygotowaniem zbrojenia.
Praca prowadzona jest na otwartej przestrzeni i jest uzależniona od panujących
czynników atmosferycznych.
Zbrojarz-betoniarz wykorzystuje w pracy następujące narzędzia i elektronarzę-
dzia:

giętarkę mechaniczną i giętarkę ręczną,

klucze do gięcia stali,

nożyce ręczne i mechaniczne do cięcia stali,

szlifierkę kątową z tarczą do cięcia stali,
luty 2009 1
OPINIE 5. Ryzyko zawodowe
Rozdział 5/2.A.5.

proS
ciarkę,

wibrator pogrążalny i powierzchniowy (łatę wibracyjną),

pompę do betonu,

kosz zasypowy,

rozS
ciełacze do betonu,

cęgi, łopatę, młotek.
2. Zakres obowiązków zbrojarza-betoniarza
Do obowiązków zbrojarza-betoniarza należy:

obsługa urządzeń stanowiących wyposażenie zbrojarni zgodnie z instrukcją
użytkowania i instrukcją bezpiecznej obsługi i konserwacji,

przygotowanie elementów zbrojenia zgodnie z dokumentacją projektową,

ułożenie (montaż) przygotowanych wczeS
niej elementów zbrojenia w desko-
waniu zgodnie z dokumentacją projektową,

ułożenie mieszanki betonowej w deskowaniu zgodnie z dokumentacją projek-
tową i instrukcją bezpiecznego wykonywania prac zbrojarskich i betonowych
na placu budowy.
3. Organizacja pracy
W zakładzie pracy zatrudnionych jest 10 zbrojarzy-betoniarzy. Praca jest jednozmia-
nowa i trwa przez 6 dni w tygodniu z zachowaniem przeciętnie pięciodniowego ty-
godnia pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym nie przekraczającym 4 miesięcy.
Pracownik odpowiada za zgodne z dokumentacją projektową wykonanie zbrojenia
elementów żelbetowych.
Zabronione jest:

w czasie magazynowania  chodzenie po ułożonych elementach zbrojenia;

podczas przygotowywania zbrojenia:

przebywanie pracowników wzdłuż wyciąganego pręta zbrojeniowego
w momencie prostowania stali,

cięcie prętów zbrojeniowych o S
rednicy większej niż 20 mm nożycami ręcz-
nymi,

chwytanie ręką prętów w odległoS
ci mniejszej niż 0,5 m od urządzenia
tnącego w trakcie przecinania mechanicznego prętów zbrojeniowych;

w czasie transportu:

podchodzenie do transportowanego zbrojenia, znajdującego się w położe-
niu wyższym niż 0,5 m ponad miejscem ułożenia,

chwytanie rękami za skrajne elementy zbrojenia układanego w formy,

rzucanie elementów zbrojenia,

w trakcie betonowania  wylewanie mieszanki betonowej w deskowanie z wy-
sokoS
ci większej niż 1 m.
Prace konserwacyjne i naprawcze elektronarzędzi i urządzeń zasilanych ener-
gią elektryczną na terenie zbrojarni są wykonywane przez uprawnionego kon-
serwatora.
2 luty 2009
5/2.A.5. Ocena ryzyka zawodowego zbrojarza betoniarza OPINIE
Rozdział 5/2.A.5.
4. Wymagane kwalifikacje i przygotowanie do pracy
Na stanowisku zbrojarza-betoniarza można zatrudnić osobę, która:

ma przygotowanie zawodowe w zakresie prawidłowego  czytania dokumen-
tacji projektowej,

jest przeszkolona odpowiednio do zakresu obowiązków z tematyki dotyczącej
bhp,

zna i rozumie instrukcję użytkowania oraz instrukcję bezpiecznej obsługi i kon-
serwacji urządzeń stanowiących wyposażenie zbrojarni.
5. Identyfikacja zagrożeń
Lp. Zagrożenie lub czynnik ródło zagrożenia Możliwe skutki
niebezpieczny,
szkodliwy, uciążliwy
1 234
1. Poruszające się maszyny Poruszające się po placu Ciężkie uszkodzenie ciała
zagrażające potrąceniem, budowy pojazdy. Powyż- (m.in.: zmiażdżenia,
przygnieceniem. sze zagrożenie występuje, złamania, uszkodzenia
kiedy nie zostaną okreS
lo- organów wewnętrznych)
ne zasady ruchu na placu lub nawet S
mierć.
budowy i kierownictwo
budowy nie podejmie
działań organizacyjnych
zapobiegających wcho-
dzeniu pracowników na
teren pracy maszyn samo-
bieżnych.
2. Ruchome elementy Urządzenia stanowiące Ciężkie uszkodzenie ciała.
urządzeń technicznych wyposażenie zbrojarni na
zagrażające uderzeniem, placu budowy, np. nożyce
pochwyceniem. do cięcia stali, proS
ciarka,
giętarka, itp.
Zagrożenia występują
w przypadku demontażu
osłon przekładni paso-
wych lub trybowych bądx

też w przypadku przeby-
wania pracowników
wzdłuż wyciąganego prę-
ta zbrojeniowego w czasie
prostowania stali.
3. Przemieszczające się Zagrożenie występuje Ciężkie urazy ciała. Obra-
wyroby i materiały zagra- podczas transportu stali żenie ze S
miertelnym
żające uderzeniem, przy- z użyciem żurawia bądx
skutkiem.
gnieceniem. podczas nieprawidłowego
sposobu magazynowania
stali zbrojeniowej w krę-
gach.
luty 2009 3
OPINIE 5. Ryzyko zawodowe
Rozdział 5/2.A.5.
1 234
4. Naruszenie konstrukcji Zagrożenie występuje Ciężkie uszkodzenie ciała
obiektu budowlanego  podczas układania zbroje- lub nawet S
mierć.
katastrofa budowlana. nia lub układania mie-
szanki betonowej w de-
skowaniu. Przyczyną jest
wadliwe wykonanie de-
skowania bądx
miejscowe
przekroczenie dopusz-
czalnego obciążenia, jakie
zostało założone dla dane-
go systemu deskowania.
5. Obsuwające się masy Zagrożenie występuje Ciężkie urazy ciała.
ziemne zagrażające podczas układania zbroje- Obrażenie ze S
miertelnym
przygnieceniem. nia w deskowaniu ław skutkiem (możliwe udu-
fundamentowych bądx
szenie pod zwałami grun-
płyty fundamentowej tu).
w przypadku, gdy ww.
prace prowadzone są
w wykopie o S
cianach nie
umocnionych, bądx
wy-
konanych o nieprawidło-
wym nachyleniu.
6. Powierzchnie sprzyjające Nierówne i S
liskie drogi Złamania, zwichnięcia
upadkowi na tym samym komunikacyjne na placu kończyn, stłuczenia ciała
poziomie. budowy. i urazy głowy.
Brak ciągów komunika-
cyjnych w obrębie desko-
wania, np. stropu, gdzie
układane są elementy
zbrojenia.
7. Ostrza, ostre krawędzie. Krawędzie ciętych prę- Skaleczenia zakłucia,
tów, druty, elementy otarcia.
rusztowań, itp.
8. Używanie narzędzi Elektronarzędzia, takie Lekkie urazy ciała  skale-
o napędzie elektrycznym. jak szlifierka kątowa. czenia, otarcia i stłuczenia,
ale także poważniejsze
urazy związane z uderze-
niem odpryskiem z prze-
cinanego materiału
(zwłaszcza niebezpieczne
uderzenia odpryskiem
w obrębie twarzy  oka).
9. Używanie narzędzi Wykorzystywane narzę- Skaleczenia, zakłucia,
ręcznych. dzia ręczne, takie jak: cęgi, stłuczenia, uderzenia
nożyce ręczne do cięcia odpryskami materiału,
stali, itp.  zwłaszcza nie- najczęS
ciej dłoni.
sprawne lub x
le dobrane
do wykonywanego za-
dania.
4 luty 2009
5/2.A.5. Ocena ryzyka zawodowego zbrojarza betoniarza OPINIE
Rozdział 5/2.A.5.
1 234
10. Położenie stanowiska Upadek z wysokoS
ci przy Ciężkie urazy ciała
pracy na wysokoS
ci. układaniu zbrojenia w de- (zwłaszcza stłuczenia,
skowaniu, w przypadku złamania i zwichnięcia,
nie zastosowania zbioro- szczególnie kończyn oraz
wych S
rodków ochrony szczególnie niebezpieczne
zabezpieczających przed urazy głowy). Obrażenia
upadkiem z wysokoS
ci ze S
miertelnym skutkiem.
(balustrady bądx
niekom-
pletne rusztowania syste-
mowe).
11. Drażniące czynniki che- Mieszanka betonowa. Podrażnienia skóry, rąk,
miczne. oczu.
12. Dynamiczne obciążenie Transport ręczny elemen- Urazy kręgosłupa,
fizyczne. tów zbrojenia. np. przepuklina między-
kręgowa.
13. Statyczne obciążenie Wymuszona pozycja ciała Naciągnięcia mięS
ni i sta-
fizyczne. przy montażu elementów wów. Nawracające bóle
zbrojenia, np.: płyty den- zwyrodnieniowe.
nej, stropów.
14. Wibracje. Wibrator pogrążalny, łata Krótki czas narażenia,
wibracyjna. z reguły brak urazów.
15. Niebezpieczne napięcie Zagrożenie występuje pod- Ciężkie urazy ciała. Obra-
w przewodach elektrycz- czas obsługi elektronarzę- żenie ze S
miertelnym
nych. dzi, takich jak: szlifierka skutkiem.
kątowa, wibrator pogrą-
żalny bądx
innych maszyn
stanowiących wyposaże-
nie zbrojarni w przypadku
wystąpienia napięcia na
obudowie urządzenia.
16. Zmienne warunki atmos- Praca na otwartej prze- Choroby układu oddecho-
feryczne. strzeni. wego, w tym najczęS
ciej
przeziębienia.
6. Stosowane S
rodki profilaktyczne
Zbrojarz-betoniarz ma do dyspozycji: Odzież i obuwie
robocze

odzież i obuwie robocze (buty robocze z noskiem oraz buty gumowe do prac
przy układaniu mieszanki betonowej),

rękawice ochronne oraz

nakładki na ramiona przy pracach transportowych.
Ponadto pracownik wyposażony jest w indywidualne S
rodki ochrony: Ochrony
indywidualne

zabezpieczające przed upadkiem z wysokoS
ci, w sytuacji gdy nie można zasto-
sować zbiorowych S
rodków ochrony zabezpieczających przed upadkiem z wy-
sokoS
ci (np. barier),

hełm ochronny z paskiem podtrzymującym oraz

okulary ochronne przy pracach związanych z ułożeniem mieszanki betonowej.
luty 2009 5
OPINIE 5. Ryzyko zawodowe
Rozdział 5/2.A.5.
Instrukcje Zbrojarz-betoniarz ma także do dyspozycji na stanowisku pracy instrukcje:

użytkowania wykorzystywanych maszyn,

bezpiecznego wykonywania prac zbrojarskich i betonowych na placu budowy,

przeciwpożarową dla całego placu budowy.
Inne S
rodki profilaktyczne, to zapewniane przez pracodawcę:

przeglądy konserwacyjne maszyny,

podręczny sprzęt ppoż.,

apteczka pierwszej pomocy,

okresowe szkolenia bhp i badania lekarskie.
Szkolenia z zakresu bhp prowadzone są zawsze w przypadku wprowadzenia
zmian w organizacji ruchu na placu budowy.
7. Statystyka wypadków na stanowisku pracy za
ostatnie 5 lat
W omawianym okresie nie zanotowano żadnego wypadku przy pracy, któremu
uległby pracownik zatrudniony na stanowisku zbrojarza-betoniarza.
W analogicznym okresie nie zanotowano także żadnego przypadku choroby za-
wodowej.
8. Karta oceny ryzyka zawodowego
Poniższa karta oceny ryzyka zawodowego została opracowana w skali trójstopnio-
wej wg PN-N-18002:2000 Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy. Ogólne
wytyczne do oceny ryzyka zawodowego.
Zaznaczamy, że prezentowana karta jest jedynie dokumentem przykładowym. Na
konkretnych stanowiskach pracy w Państwa zakładach częS
ć ze zidentyfikowa-
nych zagrożeń może nie występować (np. z racji rodzaju wykorzystywanych ma-
szyn i narzędzi, organizacji pracy, itp.), ale mogą pojawić się inne, nieuwzględnione
w powyższej ocenie.
Zwracamy uwagę, że w poniższej ocenie ryzyka zawodowego uwzględniono sto-
sowanie S
rodków ograniczających zagrożenia.
Przypominamy także, że pracownik powinien być zapoznany z kartą oceny ryzy-
ka zawodowego razem z kartą identyfikacji zagrożeń. Dowodem potwierdzającym
zapoznanie się pracownika jest podpisana przez niego karta oceny ryzyka zawodo-
wego z datą i adnotacją  Zapoznałem się .
6 luty 2009
Rozdział 5/2.A.5.
Rozdział 5/2.A.5.
KARTA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO Data & ........... Numer Karty .................................................
Sporządził zespół
Liczba .......................................................................
narażonych .......................................................................
Stanowisko pracy Zbrojarz-betoniarz
........................ .......................................................................
Charakterystyka stanowiska pracy. Dokumenty odniesienia:
Praca zbrojarza-betoniarza polega na:
 rozp. MPiPS z 26.9.1997 r. w sprawie ogólnych przepisów
" obsłudze urządzeń stanowiących wyposażenie zbrojarni zgodnie z instrukcjami użytkowania
bhp (tj. Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650, ze zm.),
i instrukcjami bezpiecznej obsługi i konserwacji,
 rozp. MI z 6.2.2003 r. w sprawie bhp podczas wykonywania
" przygotowaniu elementów zbrojenia zgodnie z dokumentacją projektową,
robót budowlanych (Dz.U. Nr 47, poz. 401),
" ułożeniu (montażu) przygotowanych wczeS
niej elementów zbrojenia w deskowaniu zgodnie
 rozp. MG z 18.11.2002 r. w sprawie minimalnych wymagań
z dokumentacją projektową,
dotyczących bhp w zakresie użytkowania maszyn przez pra-
" ułożeniu mieszanki betonowej w deskowaniu zgodnie z dokumentacją projektową i instrukcją
cowników podczas pracy (Dz.U. Nr 191, poz. 1596, ze zm.),
bezpiecznego wykonywania prac zbrojarskich i betonowych na placu budowy.
 rozp. MG z 20.12.2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań
Zbrojarz-betoniarz ma do dyspozycji:
dla maszyn i elementów bezpieczeństwa (Dz.U. Nr 259,
" odzież i obuwie robocze (buty robocze z noskiem oraz buty gumowe do prac przy układaniu
poz. 2170, ze zm.),
mieszanki betonowej),
 rozp. MIPS z 10.4.2000 r. w sprawie bhp przy ręcznych pra-
" rękawice ochronne oraz nakładki na ramiona przy pracach transportowych.
cach transportowych (Dz.U. Nr 26, poz. 313, ze zm.),
Jest wyposażony w indywidualne S
rodki ochrony zabezpieczające przed upadkiem z wysokoS
ci,
 PN-N-18002:2000,
hełm ochronny z paskiem podtrzymującym oraz okulary ochronne przy pracach związanych
 instrukcje użytkowania elektronarzędzi i urządzeń stano-
z układaniem mieszanki betonowej.
wiących wyposażenie zbrojarni,
Zbrojarz-betoniarz ma także do dyspozycji na stanowisku pracy instrukcje:
 instrukcje zakładowe.
" użytkowania maszyny,
" bezpiecznego wykonywania prac zbrojarskich i betonowych na palcu budowy,
" przeciwpożarową dla całego placu budowy.
Zbrojarz-betoniarz wykorzystuje w pracy narzędzia i elektronarzędzia:
" giętarkę mechaniczną i ręczną,
" klucze do gięcia stali,
" nożyce mechaniczne i ręczne do cięcia stali,
" szlifierkę kątową,
" proS
ciarkę,
" wibrator pogrążalny i powierzchniowy,
" pompę do betonu,
" kosz zasypowy,
" cęgi, łopatę, młotek, rozS
ciełacze do betonu.
WZÓR
Rozdział 5/2.A.5.
7
Lp. Zagrożenie ródło zagrożenia CiężkoS
ć Prawdopodo- Oszacowanie Działania
Wyniki pomiarów szkód bieństwo ryzyka profilaktyczne
12 3 45 6 7
1. Poruszające się maszyny Poruszające się po placu budo- Duża Mało R
rednie  Stosowanie się do zasad organizacji ruchu
zagrażające potrące- wy pojazdy. Powyższe zagro- prawdopodobne dopuszczalne na placu budowy. Prawidłowe oznakowanie
niem, przygnieceniem. żenie występuje zwłaszcza i oS
wietlenie ciągów komunikacyjnych na
w sytuacji, kiedy nie zostaną placu budowy, w tym szczególnie miejsc
okreS
lone zasady ruchu na szczególnie niebezpiecznych (np. skrzy-
placu budowy i kierownictwo żowań). Wykorzystywanie ubrań roboczych
budowy nie podejmie działań z elementami odblaskowymi.
organizacyjnych zapobiega-
jących wchodzeniu pracowni-
ków na teren pracy maszyn
samobieżnych.
2. Ruchome elementy Urządzenia stanowiące wypo- R
rednia Prawdopodobne R
rednie  Zarówno prace konserwacyjne, jak i prace
urządzeń technicznych sażenie zbrojarni na placu dopuszczalne naprawcze urządzeń eksploatowanych na
zagrażające uderze- budowy, np. nożyce do cięcia placu budowy powinny być wykonywane
niem, pochwyceniem. stali, proS
ciarka, giętarka, itp. przez uprawnione osoby. Urządzenia powin-
ny być dopuszczone do eksploatacji przez
Zagrożenia występują także,
nadzór techniczny na placu budowy.
w przypadku demontażu osłon
przekładni pasowych lub trybo-
wych, bądx
też w przypadku
przebywania pracowników
wzdłuż wyciąganego pręta
zbrojeniowego w czasie pro-
stowania stali.
3. Przemieszczające się Zagrożenie występuje szcze- Duża Mało R
rednie  Prace transportowe z użyciem żurawia po-
wyroby i materiały za- gólnie, podczas transportu stali prawdopodobne dopuszczalne winny być prowadzone wyłącznie przez oso-
grażające uderzeniem, z użyciem żurawia bądx
pod- by, które przeszły szkolenie stanowiskowe
przygnieceniem. czas nieprawidłowego sposobu z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy na
magazynowania stali zbrojenio- stanowisku sygnalisty-hakowego.
wej w kręgach.
Rozdział 5/2.A.5.
8
WZÓR
12 3 45 6 7
4. Naruszenie konstrukcji Zagrożenie występuje podczas Duża Mało R
rednie  Zbrojenie można układać tylko na sprawdzo-
obiektu budowlanego  układania zbrojenia lub układa- prawdopodobne dopuszczalne nym i odebranym przez kierownictwo budo-
katastrofa budowlana. nia mieszanki betonowej w de- wy deskowaniu. W przypadku układania
skowaniu. Przyczyną jest wadli- mieszanki betonowej z kosza zasypowego,
we wykonanie deskowania mieszankę należy rozprowadzać równomier-
bądx
miejscowe przekroczenie nie po deskowaniu. IloS
ć (ciężar) składowa-
dopuszczalnego obciążenia, ja- nego zbrojenia na deskowaniu, np. stropu
kie zostało założone dla dane- należy dobrać do noS
noS
ci deskowania.
go systemu deskowania.
5. Obsuwające się masy Zagrożenie występuje podczas Duża Mało R
rednie  Kategoryczny zakaz wprowadzania ludzi do
ziemne zagrażające układania zbrojenia w desko- prawdopodobne dopuszczalne wykopu o nieumocnionych bądx
niepra-
przygnieceniem. waniu ław fundamentowych widłowo nachylonych S
cianach!
bądx
płyty fundamentowej
w przypadku, gdy ww. prace
prowadzone są w wykopie
o S
cianach nie umocnionych,
bądx
wykonanych o niepra-
widłowym nachyleniu.
6. Powierzchnie sprzyja- Nierówne i S
liskie drogi komu- R
rednia Prawdopodobne R
rednie  DbałoS
ć o ład i porządek. Działania ograni-
jące upadkowi na tym nikacyjne na placu budowy. dopuszczalne czające poS
piech. Zachowanie należytej
samym poziomie. ostrożnoS
ci.
Brak ciągów komunikacyjnych
w obrębie deskowania, np.
stropu, gdzie układane są ele-
menty zbrojenia.
7. Ostrza, ostre krawę- Krawędzie ciętych prętów, Mała Mało Małe  Stosowanie rękawic roboczych. Działania
dzie. druty, elementy rusztowań, itp. prawdopodobne dopuszczalne ograniczające poS
piech. Zalecenie zachowa-
nia należytej ostrożnoS
ci.
8. Używanie narzędzi Elektronarzędzia, takie jak szli- R
rednia Mało Małe Stosowanie sprawnych narzędzi (kontrole
o napędzie elektrycz- fierka kątowa. prawdopodobne i eliminowanie narzędzi uszkodzonych). Sto-
nym. sowanie rękawic roboczych. Działania ogra-
niczające poS
piech. Zalecenie zachowania
należytej ostrożnoS
ci.
WZÓR
Rozdział 5/2.A.5.
9
12 3 45 6 7
9. Używanie narzędzi Wykorzystywane narzędzia Mała Mało Małe  Stosowanie sprawnych narzędzi (kontrole
ręcznych. ręczne, takie jak: cęgi, nożyce prawdopodobne dopuszczalne i eliminowanie narzędzi uszkodzonych). Sto-
ręczne do cięcia stali, itp.  sowanie rękawic roboczych. Działania ogra-
zwłaszcza niesprawne lub x
le niczające poS
piech. Zalecenie zachowania
dobrane. należytej ostrożnoS
ci.
10. Położenie stanowiska Upadek z wysokoS
ci przy Duża Mało R
rednie  Stosowanie w pierwszej kolejnoS
ci zbioro-
pracy na wysokoS
ci. układaniu zbrojenia w desko- prawdopodobne dopuszczalne wych S
rodków ochrony zabezpieczających
waniu, w przypadku nie zasto- przed upadkiem z wysokoS
ci (balustrad),
sowania zbiorowych S
rodków a tam, gdzie to nie jest możliwe  stosowa-
ochrony zabezpieczających nie ochron indywidualnych.
przed upadkiem z wysokoS
ci
(balustrady bądx
niekompletne
rusztowania systemowe).
11. Drażniące czynniki Mieszanka betonowa. Małe Mało Małe Stosowanie rękawic i okularów ochronnych.
chemiczne. prawdopodobne Stosowanie kremów do rąk.
12. Dynamiczne obciążenie Transport ręczny elementów R
rednie Prawdopodobne R
rednie  Obowiązek przestrzegania norm doty-
fizyczne. zbrojenia. dopuszczalne czących ciężaru oraz dystansu, jaki mogą
pokonywać pracownicy przy transporcie
ręcznym. Wykorzystywanie urządzeń po-
mocniczych. Dodatkowe szkolenia z zasad
podnoszenia ciężarów oraz zespołowego
przenoszenia elementów o dużych gabary-
tach (szczególnie długich).
13. Statyczne obciążenie Wymuszona pozycja ciała przy R
rednie Prawdopodobne R
rednie  Stosowanie dodatkowych przerw w pracy.
fizyczne. montażu elementów zbrojenia, dopuszczalne Wykorzystywanie zbrojeń prefabrykowa-
np.: płyty dennej, stropów. nych. ZmiennoS
ć wykonywanych czynnoS
ci.
WłaS
ciwe przygotowanie sie do planowa-
nych zadań.
14. Wibracje. Wibrator pogrążalny, łata wi- Mała Mało Małe  Przestrzeganie instrukcji użytkowania i/lub
bracyjna. prawdopodobne dopuszczalne instrukcji bezpiecznej obsługi i konserwacji
urządzenia.
Rozdział 5/2.A.5.
10
WZÓR
12 3 45 6 7
15. Niebezpieczne napięcie Zagrożenie występuje podczas Duże Mało R
rednie  Prace konserwacyjne przeprowadzane przez
w przewodach elek- obsługi elektronarzędzi, takich prawdopodobne dopuszczalne osoby z odpowiednimi kwalifikacjami. Prze-
trycznych. jak: szlifierka kątowa, wibrator prowadzanie okresowych przeglądów stanu
pogrążalny, bądx
innych ma- elektronarzędzi i urządzeń zasilanych energią
szyn stanowiących wyposaże- elektryczną. Regularne pomiary sprawdza-
nie zbrojarni w przypadku wy- jące skutecznoS
ć ochron przeciwporażenio-
stąpienia napięcia na obudowie wych.
urządzenia.
16. Zmienne warunki Praca na otwartej przestrzeni. R
rednia Prawdopodobne R
rednie  Używanie przydzielonych sortów ubranio-
atmosferyczne. dopuszczalne wych z uwzględnieniem aktualnie występu-
jących warunków atmosferycznych.
Uwagi: Brak lub niestosowanie zabezpieczeń powoduje podwyższenie kategorii ryzyka, tzn. zwiększa prawdopodobień- Zatwierdził:
stwo zaistnienia wypadku, choroby.
WZÓR
Rozdział 5/2.A.5.
11
Rozdział 5/2.A.5. WZÓR
12