OPINIE
Rozdział 5/2.F.4.
5/2.F.4. Ocena ryzyka zawodowego kierowcy
samochodu dostawczego
Lesław Zielińskiryzyka zawodowego kierowcy samochodu dostawczego
Rozdział 5/2.F
5/2.F.4. Ocena.4.
5. Ryzyko zawodowe
grudzień 2005
Spis treS
ci
1. Opis stanowiska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
2. Zakres obowiązków pracownika . . . . . . . . . . . . . . . 1
3. Organizacja pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
3. Wymagane kwalifikacje. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
5. Identyfikacja zagrożeń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
6. Stosowane S
rodki profilaktyczne . . . . . . . . . . . . . . . 3
7. Statystyka wypadków na stanowisku pracy
za ostatnie 5 lat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
8. Karta oceny ryzyka zawodowego. . . . . . . . . . . . . . . 4
1. Opis stanowiska
Podstawowym stanowiskiem kierowcy jest kabina samochodu dostawczego. Wyposażenie
samochodu
Stan techniczny samochodu należy ocenić jako dobry  auto ma 3 lata i 150 tys. km
przebiegu, co na samochód wyposażony w silnik Diesla nie jest dużo. Z istotnego
wyposażenia samochodu należy wymienić: wspomaganie kierownicy i układ ABS.
Warto też podkreS
lić, że auto nie posiada klimatyzacji.
CzęS
ć ładunkowa pojazdu jest zamknięta, z drzwiczkami usytuowanymi z tyłu po-
jazdu. Drzwiczki otwierają się na zewnątrz.
Na okres jesienno-zimowy zakładane są opony zimowe.
Dopuszczalna masa załadowcza pojazdu to 1000 kg.
Do stanowiska pracy kierowcy należy zaliczyć także:

magazyn załadunku towarów z rampą załadowczą i placem manewrowym,

wybetonowany plac z miejscem postojowym,

warsztat napraw i obsługi codziennej pojazdu,

trasę przejazdu z magazynu do odbiorców towaru  teren miejski o S
rednim na-
tężeniu ruchu,

miejsca składowania towarów u odbiorców  sklepy, z których częS
ć ma wejS
cie
od strony ulicy, a inne od strony zaplecza (najczęS
ciej wymaga to wjazdu na
dziedziniec wewnętrzny).
2. Zakres obowiązków pracownika
Do obowiązków kierowcy należy: Zadania

ręczny załadunek samochodu w magazynie (z rampy), towarami o ciężarze do
20 kg, w iloS
ci ok. 30 pojemników (pudeł) na kurs,

przewóz towarów do sklepów po trasie przejazdu ok. 15 km (w trakcie zmiany
roboczej kierowca pokonuje trasę 3-krotnie w ustalonych godzinach, a także
dodatkowo w razie potrzeb odbiorców),

ręczny rozładunek towarów z wniesieniem do sklepów,
grudzień 2005 1
OPINIE 5. Ryzyko zawodowe
Rozdział 5/2.F.4.

codzienna obsługa pojazdu  kontrola poziomu oleju silnikowego i innych
płynów eksploatacyjnych, sprawdzanie oS
wietlenia, stanu ogumienia itp. wraz
z uzupełnieniami i ewentualnym usuwaniem drobnych usterek.
Ponadto obowiązkiem kierowcy jest dwukrotna w ciągu roku wymiana kół z opo-
nami zimowymi/letnimi. Przeglądy okresowe i naprawy wykonywane są w warsz-
tacie specjalistycznym i nie należy to do obowiązków kierowcy.
3. Organizacja pracy
Praca kierowcy jest dwuzmianowa, przez 5 dni w tygodniu. Początek pracy to
godz. 500, koniec o godzinie 1300, w przypadku pierwszej zmiany. JeS
li w danym ty-
godniu kierowca pracuje na drugiej zmianie to jego godziny pracy przypadają od
1300 do 2100. W soboty kierowca ma tylko pierwszą zmianę.
Kierowca odpowiada za dostarczenie towaru w stanie nieuszkodzonym do wyzna-
czonych sklepów, w okreS
lonych terminach oraz za dokumentację związaną z to-
warem (faktury, podpisy, zapotrzebowania itp.). Pracownik odpowiada również za
stan techniczny pojazdu i prowadzenie dokumentacji pojazdu (karta pojazdu, fak-
tury za paliwo itp.).
4. Wymagane kwalifikacje
Prawo jazdy kategorii B, odpowiedni stan zdrowia potwierdzany badaniami
lekarskimi.
5. Identyfikacja zagrożeń
Lp. Zagrożenie lub czynnik ródło zagrożenia Możliwe skutki
niebezpieczny,
szkodliwy, uciążliwy
1 234
1. Kolizja drogowa. Uczestnictwo w ruchu R
mierć, ciężkie uszkodze-
drogowym. nie ciała.
2. Potrącenie, przygniecenie. Poruszające się pojazdy R
mierć, ciężkie uszkodze-
na placu magazynowym, nie ciała.
przy sklepach, podczas
naprawy awaryjnej samo-
chodu na ulicy.
3. Pożar. Wypadek drogowy, mate- R
mierć na skutek udusze-
riały łatwopalne w warsz- nia, ciężkiego oparzenia.
tacie.
4. Położenie stanowiska pra- Rampa magazynowa Ciężkie uszkodzenie ciała,
cy na poziomie różnym załadowcza. złamania kończyn, urazy
od poziomu otoczenia. głowy.
5. PoS
lizgnięcie, upadek na Nierówne, S
liskie Złamania, zwichnięcia koń-
tej samej płaszczyx
nie. powierzchnie, progi. czyn, stłuczenia ciała.
2 grudzień 2005
5/2.F.4. Ocena ryzyka zawodowego kierowcy samochodu dostawczego OPINIE
Rozdział 5/2.F.4.
1 234
6. Uderzenie, przyciS
nięcie Pojemniki, pudła na ram- Drobne urazy kończyn,
spadającym materiałem, pie i w samochodzie. palców.
przedmiotem.
7. Przeciążenie układu Przenoszone, układane Choroby układu szkiele-
ruchu. pojemniki, pudła towo-mięS
niowego, prze-
z towarem. puklina.
8. Uderzenie o nieruchome WejS
cia, dojS
cia. Drobne urazy całego ciała.
elementy.
9. Uderzenie ruchomymi Drzwi magazynu, skle- Drobne urazy ciała
elementami. pów, samochodu.  szczególnie kończyn
i głowy.
10. Prąd elektryczny. Urządzenia warsztatowe R
mierć na skutek poraże-
zasilane energią elek- nia prądem elektrycznym.
tryczną.
11. Gorące powierzchnie. Układ wydechowy Oparzenia termiczne
i układ chłodniczy częS
ci ciała  najczęS
ciej
samochodu. palców ręki.
12. Czynniki chemiczne Akumulator samocho- Oparzenia chemiczne
 kwas siarkowy. dowy. kończyn.
13. Ostre krawędzie. TaS
ma i krawędzie Drobne urazy palców
opakowań. ręki.
14. Praca z użyciem narzędzi Narzędzia ręczne. Skaleczenia, zakłucia.
z napędem lub bez napę-
du mechanicznego.
15. Zmienny mikroklimat. Zmienne warunki atmos- Choroby układu oddecho-
feryczne (zima, lato), wy- wego  przeziębienia,
soka temperatura i prze- udar cieplny.
ciągi w kabinie samocho-
du  podczas upałów.
16. Stres. Praca w ruchu ulicznym; Choroby układu krążenia,
odpowiedzialnoS
ć za po- zmęczenie.
jazd, towar i dokumen-
tację oraz wymuszane
tempo pracy  termino-
woS
ć dostaw.
6. Stosowane S
rodki profilaktyczne
Kierowcę wyposażono w: Środki
ochronne

odzież i obuwie robocze,

rękawice robocze,

kurtkę na okres jesienno-zimowy.
Kierowca ma do dyspozycji instrukcje: Instrukcje

obsługi pojazdu,

wykonywania ręcznych prac transportowych,

poruszania się ludzi i pojazdów na terenie firmy,

obsługi warsztatowej,

przeciwpożarową.
grudzień 2005 3
OPINIE 5. Ryzyko zawodowe
Rozdział 5/2.F.4.
Inne zastosowane S
rodki profilaktyczne to:

okresowe szkolenia bhp i badania lekarskie,

nadzór nad stanem technicznym pojazdu i pracą kierowcy,

podręczny sprzęt ppoż.,

oznakowania drogowe na placu magazynowym,

przeglądy okresowe pojazdu, bieżące usuwanie niedomagań, opony zimowe
na okres jesienno-zimowy,
7. Statystyka wypadków na stanowisku pracy
za ostatnie 5 lat
W ostatnich pięciu latach na stanowisku zanotowane tylko jeden  lekki wypadek
przy pracy. Było to przytrzaS
nięcie ręki kierowcy drzwiami magazynu (w 2001 r.).
Zagrożenie to zostało ograniczone poprzez zastosowanie skuteczniejszych zabez-
pieczeń przed samoczynnym zamykaniem drzwi.
8. Karta oceny ryzyka zawodowego
Poniżej zamieszczona karta oceny ryzyka zawodowego opracowana została w skali
trójstopniowej wg PN-N-18002. Jest to karta przykładowa, co oznacza, że dla kon-
kretnego kierowcy w Państwa zakładzie pracy karta oceny ryzyka zawodowego
może zawierać i inne zagrożenia  specyficzne dla tego konkretnego stanowiska
pracy (np. ze względu na zakres obowiązków lub rodzaj przewożonych towarów).
W wyniku poniższej oceny ryzyka uwzględniono zastosowanie S
rodków ograni-
czających zagrożenia.
Przypominamy też, że pracownik powinien być zapoznany z kartą oceny razem
z kartą identyfikacji zagrożeń.
4 grudzień 2005
Rozdział 5/2.F.4.
Rozdział 5/2.F.4.
KARTA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO Data & ........... Numer Karty ....................................
Sporządził zespół
Liczba ............................................................
narażonych ............................................................
Stanowisko pracy Kierowca samochodu dostawczego
........................ ............................................................
Charakterystyka stanowiska pracy: Dokumenty odniesienia:
" załadunek, rozładunek towarów,  PN-N-18002,
" dowóz do odbiorców,  ustawa Kodeks drogowy,
" obsługa codzienna pojazdu.  zakładowy regulamin pracy,
 instrukcje zakładowe,
 instrukcja obsługi pojazdu.
Lp. Zagrożenie ródło zagrożenia CiężkoS
ć Prawdopodobieństwo Oszacowanie Działania
Wyniki pomiarów szkód ryzyka profilaktyczne
12 3 4 5 6 7
1. Kolizja drogowa. Uczestnictwo w ruchu drogo- Duża Mało prawdopodobne R
rednie  Przestrzeganie przepisów Kodeksu dro-
wym. dopuszczalne gowego, dostosowanie prędkoS
ci do
warunków drogowych, opony zimo-
we w okresie jesień-zima, sprawnoS
ć
pojazdu, sprawnoS
ć psychofizyczna kie-
rowcy, działania zmierzające do ogra-
niczania poS
piechu.
2. Potrącenie, przygniecenie Poruszające się pojazdy na placu Duża Mało prawdopodobne R
rednie  Zwrócenie uwagi na rygorystyczne prze-
(inne pojazdy w ruchu). magazynowym, przy sklepach, dopuszczalne strzeganie przepisów Kodeksu drogo-
podczas naprawy awaryjnej sa- wego i instrukcji poruszania się po pla-
mochodu na ulicy. cu magazynowym, prawidłowa orga-
nizacja prac, zalecenie ostrożnoS
ci.
3. Pożar. Wypadek drogowy, materiały Duża Mało prawdopodobne R
rednie  Przestrzeganie przepisów Kodeksu dro-
łatwopalne w warsztacie. dopuszczalne gowego i instrukcji ppoż., zapewnienie
sprawnego sprzętu gaS
niczego (okre-
sowe kontrole), regularne przeglądy
i sprawdzanie sprawnoS
ci pojazdu.
WZÓR
Rozdział 5/2.F.4.
5
12 3 4 5 6 7
4. Położenie stanowiska pra- Rampa magazynowa załadowcza. R
rednia Mało prawdopodobne Małe  Zwrócenie uwagi na zachowanie ostro-
cy na poziomie różnym dopuszczalne żnoS
ci oraz ładu i porządku w trakcie
od poziomu otoczenia pracy na rampie, zwrócenie uwagi na
(rampa magazynowa). prawidłową organizację pracy.
5. PoS
lizgnięcie, upadek na Nierówne, S
liskie powierzchnie, R
rednia Prawdopodobne R
rednie  Stosowanie odpowiedniego obuwia
tej samej płaszczyx
nie. progi. dopuszczalne roboczego, dbałoS
ć o ład i porządek
w miejscu pracy, zalecenie ostroż-
noS
ci, kontrola stanu nawierzchni
(szczególnie w zimie) i usuwanie (ne-
utralizowanie) wszelkich zanieczysz-
czeń mogących powodować poS
lizg-
nięcie.
6. Uderzenie, przyciS
nięcie Pojemniki, pudła na rampie i sa- R
rednia Prawdopodobne R
rednie  Przestrzeganie instrukcji wykonywa-
spadającym materiałem, mochodzie. dopuszczalne nia ręcznych prac transportowych,
przedmiotem. stosowanie rękawic roboczych.
7. Przeciążenie układu Przenoszone, układane pojem- R
rednia Prawdopodobne R
rednie  Przestrzeganie instrukcji wykonywa-
ruchu. niki, pudła z towarem. dopuszczalne nia ręcznych prac transportowych.
8. Uderzenie o nieruchome WejS
cia, dojS
cia. Mała Mało prawdopodobne Małe  Zalecenie ostrożnoS
ci, działania ogra-
elementy. dopuszczalne niczające poS
piech.
9. Uderzenie ruchomymi Drzwi magazynu, sklepów, R
rednia Mało prawdopodobne Małe  Zalecenie ostrożnoS
ci, działania ogra-
elementami. samochodu. dopuszczalne niczające poS
piech.
10. Energia elektryczna. Urządzenia warsztatowe zasila- Duża Mało prawdopodobne R
rednie  Regularne przeglądy i kontrole spraw-
ne energią elektryczną. dopuszczalne noS
ci: instalacji i urządzeń zasilanych
energią elektryczną, urządzeń prze-
ciwporażeniowych; przestrzeganie za-
kazu wykonywania napraw instalacji
i urządzeń elektrycznych przez osoby
nieuprawnione.
11. Gorące powierzchnie, Układ wydechowy i układ R
rednia Mało prawdopodobne Małe  Przestrzeganie instrukcji obsługi po-
czynniki (układ wydecho- chłodniczy samochodu. dopuszczalne jazdu, wprowadzenie bezwzględnego
wy i chłodzenia silnika). obowiązku stosowania rękawic robo-
czych.
Rozdział 5/2.F.4.
6
WZÓR
12 3 4 5 6 7
12. Czynniki chemiczne  Akumulator samochodowy. Mała Mało prawdopodobne Małe  Przestrzeganie instrukcji obsługi po-
kwas z akumulatora. dopuszczalne jazdu, wprowadzenie bezwzględnego
obowiązku stosowania rękawic robo-
czych.
13. Ostre krawędzie. TaS
ma i krawędzie opakowań. Mała Mało prawdopodobne Małe  Zalecenie szczególnej ostrożnoS
ci,
dopuszczalne wprowadzenie bezwzględnego obo-
wiązku stosowania rękawic robo-
czych.
14. Praca z użyciem narzę- Narzędzia ręczne. R
rednia Mało prawdopodobne Małe  Przestrzeganie instrukcji prac warsz-
dzi z napędem lub bez dopuszczalne tatowych, wprowadzenie bezwzględ-
napędu mechanicznego. nego obowiązku stosowania rękawic
roboczych.
15. Zmienny mikroklimat. Zmienne warunki atmosferycz- Mała Prawdopodobne Małe  Używanie przydzielonych sortów
ne (zima, lato), wysoka tempe- dopuszczalne ubraniowych, zapewnienie napojów
ratura i przeciągi w kabinie sa- zimnych bądx
gorących w zależnoS
ci
mochodu podczas upałów. od pory roku.
16. Stres. Praca w ruchu ulicznym; odpo- R
rednia Prawdopodobne R
rednie  Prawidłowa organizacja prac, ograni-
wiedzialnoS
ć za pojazd, towar dopuszczalne czanie poS
piechu.
i dokumentację oraz wymuszo-
ne tempo pracy  terminowoS
ć
dostaw.
Uwagi: Brak lub niestosowanie zabezpieczeń powoduje podwyższenie kategorii ryzyka, tzn. zwiększa prawdopodobieństwo Zatwierdził:
zaistnienia wypadku, choroby.
WZÓR
Rozdział 5/2.F.4.
7