„Kampania informacyjna na rzecz promocji elastycznych form zatrudnienia”
Projekt współfinansowany przez Uni
ę
Europejsk
ą
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
ELASTYCZNE FORMY ZATRUDNIENIA
Z
Z
a
a
s
s
t
t
o
o
s
s
o
o
w
w
a
a
n
n
i
i
a
a
-
-
d
d
o
o
ś
ś
w
w
i
i
a
a
d
d
c
c
z
z
e
e
n
n
i
i
a
a
Laboratorium elastycznych form zatrudnienia
materiały edukacyjno - szkoleniowe
Warszawa - Łód
ź
, maj 2009r.
ELASTYCZNE FORMY ZATRUDNIENIA
Zastosowania - do
ś
wiadczenia
Laboratorium elastycznych form zatrudnienia
materiały edukacyjno - szkoleniowe
Autorzy:
•
Piotr Kołodziejczyk
•
Zbigniew M
ą
czka
•
Zbigniew Olejniczak
red. Zbigniew Olejniczak
PUBLIKACJA DYSTRYBUOWANA BEZPŁATNIE
SPIS TRE
Ś
CI
Cz
ęść
I
Elastyczne formy zatrudnienia w jednostkach samorz
ą
du tery-
torialnego Jak efektywniej wykonywa
ć
zadania publiczne?
Wst
ę
p
4
Ustrój samorz
ą
du a wykonywane zadania publiczne
5
Podstawy prawne zatrudnienia pracowników w jednost-
kach samorz
ą
du terytorialnego
6
Przegl
ą
d elastycznych form zatrudnienia
6
Do
ś
wiadczenia samorz
ą
du Miasta Poznania w wykorzy-
stywaniu elastycznych form zatrudnienia
6
Warunki i bariery wprowadzania elastycznych form za-
trudnienia w administracji publicznej
12
Rekomendacje zastosowania elastycznych form zatrud-
nienia w instytucjach rynku pracy
14
Cz
ęść
II
Praca tymczasowa jako innowacyjna forma zatrudnienia
15
Praca tymczasowa
17
Aspekty prawne organizowania zast
ę
pstwa na stanowi-
sku pracy
16
Nowe tendencje w rekrutacji pracowników (w tym tym-
czasowych)
21
Korzy
ś
ci dla osób poszukuj
ą
cych prac
ę
22
Rodzaje umów zawieranych z agencj
ą
pracy tymczaso-
wej
23
Kontrakt
26
Zapotrzebowanie na pracowników
29
Cz
ęść
III
Telepraca
31
Porozumienie sprawie warunków stosowania telepracy
32
Umowa o wykorzystanie przy wykonywaniu pracy sta-
nowi
ą
cego własno
ść
telepracownika
33
Wyliczenie proponowanego ekwiwalentu
34
4
Piotr Kołodziejczyk
Pozna
ń
ELASTYCZNE FORMY ZATRUDNIENIA
W JEDNOSTKACH SAMORZ
Ą
DU TERYTORIALNEGO
JAK EFEKTYWNIEJ WYKONYWA
Ć
ZADANIA PUBLICZNE?
WST
Ę
P
Powodem powołania ka
ż
dej organizacji jest konieczno
ść
wykonywania okre
ś
lonych zada
ń
. Ludzie
tworz
ą
przedsi
ę
biorstwa dla osi
ą
gania celów gospodarczych, jednostki wspólnot społecznych tworz
ą
organizacje dla wypełnienia zada
ń
publicznych, których stopie
ń
skomplikowania lub poziom koniecz-
nych do poniesienia nakładów przekracza mo
ż
liwo
ś
ci pojedynczych osób. Wspólnoty te s
ą
czasem
elementem ustroju pa
ń
stw przybieraj
ą
c form
ę
samorz
ą
du gminy, powiatu czy województwa. Czasami
za
ś
s
ą
samoorganizuj
ą
cym si
ę
zbiorem obywateli zebranych wokół potrzeby zrealizowania jakiej
ś
społecznej potrzeby.
By zrealizowa
ć
zadania organizacje zatrudniaj
ą
pracowników. Zatrudnienie to miewa ró
ż
ne formy.
Czasami, tak bywa w przypadku organizacji pozarz
ą
dowych,
ś
wiadczenie pracy nie jest zwi
ą
zane
z formalnym stosunkiem pracy, odbywa si
ę
na zasadzie wolontariatu. Najcz
ęś
ciej jednak dla wykona-
nia zada
ń
zatrudnia si
ę
pracowników.
Dominuj
ą
c
ą
form
ą
zatrudnienia, zarówno w organizacjach gospodarczych (przedsi
ę
biorstwach) jak
i w jednostkach wspólnot samorz
ą
dów ró
ż
nych szczebli jest zatrudnienie na podstawie umowy
o prac
ę
. Forma ta bywa czasem niedogodna dla obu stron stosunku pracy, dla pracodawcy bywa na
przykład zbyt kosztowna. Dotyczy to zwłaszcza sytuacji wyst
ą
pienia silnej konkurencji na rynku do-
staw usług i towarów, kiedy zaniedbanie redukcji kosztów pracy mo
ż
e oznacza
ć
bankructwo
przedsi
ę
biorstwa. W przypadku organizacji publicznych, problemem mo
ż
e by
ć
brak w bud
ż
ecie wy-
starczaj
ą
cych
ś
rodków na zatrudnienie potrzebnych specjalistów – zwłaszcza je
ś
li specjalista ten ma
unikatow
ą
wiedz
ę
, z której samorz
ą
d korzysta sporadycznie, w nieregularnych odst
ę
pach czasu.
Cz
ę
sto zdarza si
ę
,
ż
e pełnoetatowe zatrudnienie jest tak
ż
e niekorzystne dla pracownika. Nierzadko
bowiem młoda matka (lub ojciec) nie mo
ż
e podj
ąć
pracy w okresie niemowl
ę
ctwa swojego dziecka.
Postawienie młodego rodzica przed konieczno
ś
ci
ą
podj
ę
cia zatrudnienia na pełen etat jest cz
ę
sto
niemo
ż
liwe do realizacji i w praktyce oznacza rozwi
ą
zanie stosunku pracy. W dłu
ż
szej perspektywie
czasowej jest to niekorzystne zarówno dla pracodawcy, jak i pracownika. Umo
ż
liwienie elastycznego
ł
ą
czenia opieki nad dzieckiem z jak
ąś
form
ą
kontynuowania kariery zawodowej daje dwojakiego ro-
dzaju korzy
ś
ci. Po pierwsze jest korzystne dla rozwoju dziecka i tworzenia si
ę
wi
ę
zi rodzinnych. Po
drugie, co szczególnie wa
ż
ne w czasie szybko zmieniaj
ą
cych si
ę
wymaga
ń
kwalifikacyjnych pracow-
ników, pozwala na ci
ą
gły rozwój zawodowy i niweluje bariery powrotu na rynek pracy.
Obserwacja poziomu zatrudnienia w elastycznych formach, w krajach o wy
ż
szym ni
ż
Polska stopniu
rozwoju gospodarczego i społecznego, a zwłaszcza analiza dynamiki wzrostu udziału tej formy za-
trudnienia w
ś
ród ogółu pracuj
ą
cych, pozwala przypuszcza
ć
, i
ż
formy takie b
ę
d
ą
coraz cz
ęś
ciej
wybierane zarówno przez pracodawców jak i pracobiorców. Z powy
ż
szych stwierdze
ń
wynika tak
ż
e
jasno,
ż
e elastyczne formy zatrudnienia nie s
ą
celem samym w sobie. S
ą
one narz
ę
dziem lep-
szego wykonywania zada
ń
przez poszczególne organizacje i sposobem pełniejszej realizacji
ludzkich aspiracji, dlatego b
ę
d
ą
stosowane coraz powszechniej. Powinno to znale
źć
odbicie
w prowadzonej przez pa
ń
stwo polityce zatrudnienia. Postulat ten odnosi si
ę
zarówno do sfery regulacji
(na przykład tworzonego prawa) jak i praktyki stosowania tej polityki przez organy pa
ń
stwa. Chodzi tu,
na przykład, o przygotowanie instytucji publicznych, w tym instytucji rynku pracy, do ułatwiania
i promowania tych form zatrudnienia na otwartym rynku pracy.
5
Niniejsze opracowanie ma na celu ułatwi
ć
, poprzez pokazanie konkretnych przypadków zastosowania
elastycznych form zatrudnienia w samorz
ą
dzie terytorialnym, przygotowanie wprowadzenia ich do
praktyki instytucji rynku pracy. Wskazanie warunków, które trzeba stworzy
ć
, by racjonalnie wprowa-
dza
ć
takie formy zatrudnienia, jest tu rzecz
ą
kluczow
ą
.
Wa
ż
ne jest te
ż
poznanie barier wdra
ż
ania tego typu rozwi
ą
za
ń
. Wiedza ta winna pozwala
ć
na przygo-
towanie narz
ę
dzi wprowadzania elastycznych form zatrudnienia: programów szkoleniowych dla
poszukuj
ą
cych pracy i pracodawców lecz tak
ż
e pracowników instytucji rynku pracy. Programów, które
b
ę
d
ą
ułatwia
ć
takie formy zatrudnienia. Jest to szczególnie wa
ż
ne w okresie kryzysu finansowego,
rodz
ą
cego du
ż
e perturbacje na rynku pracy. Dla obu stron stosunku pracy elastyczne formy zatrud-
nienia mog
ą
by
ć
szans
ą
na przetrwanie ci
ęż
kiego czasu.
USTRÓJ SAMORZ
Ą
DU A WYKONYWANE ZADANIA PUBLICZNE
Zadania specyficznego typu samorz
ą
du jakim jest Pozna
ń
- miasto na prawach powiatu - okre
ś
lone s
ą
przez wiele ustaw, z których szczególne znaczenie maj
ą
dwie ustawy ustrojowe. Pierwsza z nich,
Ustawa z dnia 8 marca 1990r. o samorz
ą
dzie gminnym, wymienia w artykule 7 ogóln
ą
, bardzo pojem-
n
ą
formuł
ę
, i
ż
zadaniem własnym gminy jest „zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty”. W dalszej
cz
ęś
ci tego artykułu wymieniony jest, w dwudziestu punktach, katalog zada
ń
szczegółowych obejmu-
j
ą
cy sprawy: ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomo
ś
ciami, ochrony
ś
rodowiska i przyrody oraz
gospodarki wodnej, gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego, wodoci
ą
-
gów i zaopatrzenia w wod
ę
, kanalizacji, usuwania i oczyszczania
ś
cieków komunalnych, utrzymania
czysto
ś
ci i porz
ą
dku oraz urz
ą
dze
ń
sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych,
zaopatrzenia w energi
ę
elektryczn
ą
i ciepln
ą
oraz gaz, lokalnego transportu zbiorowego, ochrony
zdrowia, pomocy społecznej, w tym o
ś
rodków i zakładów opieku
ń
czych, gminnego budownictwa
mieszkaniowego, edukacji publicznej, kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz
ochrony zabytków i opieki nad zabytkami, kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych
i urz
ą
dze
ń
sportowych, targowisk i hal targowych, zieleni gminnej i zadrzewie
ń
, cmentarzy gminnych,
porz
ą
dku publicznego i bezpiecze
ń
stwa obywateli oraz ochrony przeciwpo
ż
arowej i przeciwpowo-
dziowej, w tym wyposa
ż
enia i utrzymania gminnego magazynu przeciwpowodziowego, utrzymania
gminnych obiektów i urz
ą
dze
ń
u
ż
yteczno
ś
ci publicznej oraz obiektów administracyjnych, polityki pro-
rodzinnej, w tym zapewnienia kobietom w ci
ąż
y opieki socjalnej, medycznej i prawnej, wspierania
i upowszechniania idei samorz
ą
dowej, promocji gminy, współpracy z organizacjami pozarz
ą
dowymi,
oraz współpracy ze społeczno
ś
ciami lokalnymi i regionalnymi innych pa
ń
stw.
Bardzo podobna jest konstrukcja Ustawy z dnia 5 czerwca 1998r. o samorz
ą
dzie powiatowym, stano-
wi
ą
ca w art. 4. i
ż
„powiat wykonuje okre
ś
lone ustawami zadania publiczne o charakterze
ponadgminnym w zakresie: edukacji publicznej, promocji i ochrony zdrowia, pomocy społecznej, poli-
tyki prorodzinnej, wspierania osób niepełnosprawnych, transportu zbiorowego i dróg publicznych,
kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami, kultury fizycznej i turystyki, geodezji, kartografii
i katastru, gospodarki nieruchomo
ś
ciami, administracji architektoniczno-budowlanej, gospodarki wod-
nej, ochrony
ś
rodowiska i przyrody, rolnictwa, le
ś
nictwa i rybactwa
ś
ródl
ą
dowego, porz
ą
dku
publicznego i bezpiecze
ń
stwa obywateli, ochrony przeciwpowodziowej, w tym wyposa
ż
enia
i utrzymania powiatowego magazynu przeciwpowodziowego, przeciwpo
ż
arowej i zapobiegania innym
nadzwyczajnym zagro
ż
eniom
ż
ycia i zdrowia ludzi oraz
ś
rodowiska, przeciwdziałania bezrobociu oraz
aktywizacji lokalnego rynku pracy, ochrony praw konsumenta, utrzymania powiatowych obiektów
i urz
ą
dze
ń
u
ż
yteczno
ś
ci publicznej oraz obiektów administracyjnych, obronno
ś
ci, promocji powiatu,
współpracy z organizacjami pozarz
ą
dowymi”. Lista zada
ń
powiatu składa si
ę
zatem z dwudziestu
dwóch elementów. Uzupełniona jest o zapisy, i
ż
powiat musi wykonywa
ć
okre
ś
lone w innych usta-
wach zadania i kompetencje kierowników powiatowych słu
ż
b, inspekcji i stra
ż
y, a tak
ż
e niektóre
zadania z zakresu administracji rz
ą
dowej wykonywane przez powiat.
6
Zadania jednostek samorz
ą
du terytorialnego s
ą
, jak to cz
ę
sto bywa w praktyce stanowienia prawa
w Polsce, ustalane w sposób bardzo nieostry. Cz
ęś
ciej zadekretowany jest obowi
ą
zek realizowania
pewnego procesu ni
ż
efektu (mierzalnego celu), do którego ów proces ma doprowadzi
ć
. Z przepisu
prawa nieraz nie bardzo wiadomo, co po przyj
ś
ciu do pracy ma robi
ć
pracownik wykonuj
ą
cy na przy-
kład zadanie prowadzenia „polityki prorodzinnej, w tym zapewnienia kobietom w ci
ąż
y opieki
socjalnej”. Dla tak okre
ś
lonego zadania trudno jest wprowadzi
ć
miary efektywno
ś
ci, zatem nie mo
ż
na
stwierdzi
ć
, jaka forma organizacji sposobu wykonywania tego zadania jest lepsza: „tradycyjna”, czy
„elastyczna”. Podobnie nieostre s
ą
zapisy zada
ń
instytucji rynku pracy.
PODSTAWY PRAWNE ZATRUDNIENIA PRACOWNIKÓW W JEDNOSTKACH
SAMORZ
Ą
DU TERYTORIALNEGO
Sposób zatrudnienia pracowników w organach samorz
ą
du reguluje Ustawa z dnia 21 listopada
2008r. o pracownikach samorz
ą
dowych (Dz. U. z dnia 18 grudnia 2008 r.). Zgodnie z tymi przepi-
sami (art. 4.) pracownicy samorz
ą
dowi s
ą
zatrudniani na podstawie wyboru (np. wójt burmistrz,
lub prezydent miasta), powołania (np. zast
ę
pca wójta, burmistrza, prezydenta miasta) lub umowy
o prac
ę
- pozostali pracownicy samorz
ą
dowi. Przepis ustawy wskazuje zatem jasno, i
ż
zasadnicza
cz
ęść
personelu urz
ę
dów administracji samorz
ą
dowej zatrudniona jest na podstawie umowy
o prac
ę
. Na szcz
ęś
cie polski kodeks pracy w niektórych zapisach zacz
ą
ł pozwala
ć
na wykorzy-
stanie elastycznych form zatrudnienia. Barier
ą
wprowadzania niektórych typów elastycznych form
zatrudnienia jest natomiast konieczna do stosowania procedura konkursów na wolne stanowiska.
PRZEGL
Ą
D ELASTYCZNYCH FORM ZATRUDNIENIA
W literaturze przedmiotu istniej
ą
ró
ż
ne definicje i ró
ż
ne klasyfikacje typów elastycznych form zatrud-
nienia. W tym miejscu ograniczono si
ę
do podania tych tylko, które s
ą
stosowane w Urz
ę
dzie Miasta
Poznania.
Do
ść
cz
ę
sto w pozna
ń
skim samorz
ą
dzie stosowane s
ą
terminowe umowy o prac
ę
. W
ś
ród form za-
trudnienia zawartych w tej grupie najbardziej powszechne, to: umowa na czas okre
ś
lony, umowa na
czas wykonywania okre
ś
lonej pracy, umowa na czas zast
ę
pstwa i umowa na okres próbny. Stosowa-
nie wszystkich wymienionych typów umów okre
ś
lone jest
ś
ci
ś
le przez kodeks pracy, do którego
cz
ę
sto odwołuj
ą
si
ę
rozwi
ą
zania zapisane w ustawie o pracownikach samorz
ą
dowych.
Stosowane s
ą
tak
ż
e elastyczne systemy czasu pracy takie jak: zatrudnienie w niepełnym wymiarze
czasu pracy, zadaniowy system czasu pracy i system skróconego tygodnia pracy
Wprowadza si
ę
do praktyki samorz
ą
du umowy cywilnoprawne niemaj
ą
ce znamion stosunku pracy.
Tak nale
ż
y rozumie
ć
przypadki, gdy wykonywana praca jest prac
ą
okre
ś
lonego rodzaju, jest wykony-
wana osobi
ś
cie, lecz nie pod kierownictwem pracodawcy, lub w miejscu i czasie wyznaczonym przez
pracodawc
ę
i za wynagrodzeniem. Specyficzn
ą
formuł
ą
tego typu zatrudnienia jest powierzenie wyko-
nania zadania (osobie fizycznej b
ą
d
ź
prawnej), zwane outsourcingiem.
DO
Ś
WIADCZENIA SAMORZ
Ą
DU MIASTA POZNANIA W WYKORZYSTYWANIU
ELASTYCZNYCH FORM ZATRUDNIENIA
W samorz
ą
dzie Miasta Poznania sposób doj
ś
cia do zastosowania elastycznych form zatrudnienia
wiódł ró
ż
nymi drogami. Zawsze jednak pocz
ą
tkiem drogi było stawianie sobie rozlicznych pyta
ń
przez
osoby kieruj
ą
ce poszczególnymi obszarami. Stawianie takich pyta
ń
jest bardzo wa
ż
ne, bowiem wpro-
wadzenie elastycznych form cz
ę
sto wymaga odrzucenia tego co łatwe, czyli tego, co było dot
ą
d,
7
cz
ę
sto od lat. Oznacza gotowo
ść
do podj
ę
cia ryzyka zmiany. Z punktu widzenia kieruj
ą
cego jakim
ś
obszarem konieczne s
ą
zawsze dwa pytania. Pierwsze: co jest istot
ą
zadania, które stoi przede mn
ą
?
Drugie: jak lepiej (taniej) wykonywa
ć
powierzone mi zadania publiczne? Dopiero w niektórych odpo-
wiedziach na te pytania pojawia si
ę
teza o potrzebie wprowadzenia elastycznych form zatrudnienia.
Jak lepiej i taniej wykonywa
ć
zadania publiczne samorz
ą
du?
Charakterystycznymi przykładami takiego podej
ś
cia jest reakcja na dwa odmienne problemy zgłasza-
ne kierownictwu gospodarstwa pomocniczego Urz
ę
du Miasta Poznania – POZSERWIS. Pierwszy
z tych problemów dotyczył jako
ś
ci utrzymania porz
ą
dku w siedzibie miejskiej administracji. Klienci
i urz
ę
dnicy wielokrotnie skar
ż
yli si
ę
na jako
ść
sprz
ą
tania magistrackich pomieszcze
ń
. Mimo remontów
budynków poprawiaj
ą
cych jako
ść
powierzchni podłóg (ułatwiaj
ą
cych utrzymanie ich w czysto
ś
ci), mi-
mo inwestycji w coraz lepsze urz
ą
dzenia i
ś
rodki czysto
ś
ci wspomagaj
ą
ce proces sprz
ą
tania, mimo
coraz bardziej wyrafinowanych systemów raportów o jako
ś
ci
ś
wiadczonej pracy, efekty nie były zado-
walaj
ą
ce. Dopiero przekonanie kierownictwa POZSERWIS,
ż
e potrzebne jest odmienne podej
ś
cie,
skupienie si
ę
nie na procesie sprz
ą
tania, a na jego efektach przyniosło dobry skutek. W opracowanej
specyfikacji istotnych warunków zamówienia publicznego zawarto wymogi jako
ś
ciowe, od spełnienia
których zale
ż
ała zapłata za sprz
ą
tanie pomieszcze
ń
Urz
ę
du. Nie ró
ż
niły si
ę
one od tych, których nie
potrafiono wyegzekwowa
ć
od znanych od lat, zatrudnionych w Urz
ę
dzie Miasta sprz
ą
taczek. Co wi
ę
-
cej, wiele z tych sprz
ą
taczek znalazło zatrudnienie w zwyci
ę
skiej firmie. Wtedy te
ż
okazało si
ę
,
ż
e
ustanowione przed laty, dzi
ś
ju
ż
nieobowi
ą
zuj
ą
ce, normy powierzchni sprz
ą
tania dla jednego pracow-
nika mog
ą
by
ć
znacz
ą
co wi
ę
ksze. Wa
ż
ne okazały si
ę
efekty ekonomiczne. Okazało si
ę
,
ż
e za
sprz
ą
tanie o lepszej jako
ś
ci Urz
ą
d Miasta Poznania płaci mniej!
Sukces tego projektu zmiany skłonił do przyjrzenia si
ę
innym obszarom działalno
ś
ci magistratu. Za-
cz
ę
to si
ę
zastanawia
ć
nad funkcjonowaniem kolumny transportowej. Zlecona została analiza kosztów
systemu wewn
ę
trznego transportu mi
ę
dzy ró
ż
nymi lokalizacjami rozproszonego na terenie Urz
ę
du
Miasta Poznania. Pierwsza konstatacja – nikt nie znał rzeczywistych kosztów funkcjonowania tego
systemu. Powodem była … klasyfikacja bud
ż
etowa. W ró
ż
nych pozycjach bud
ż
etu ksi
ę
gowano koszty
wynagrodze
ń
i ich pochodnych (fundusz płac), w innych koszt zakupu pojazdów (
ś
rodki inwestycyjne
– amortyzacji w administracji si
ę
nie liczy!), jeszcze w innych pozycjach, jako wydatki bie
żą
ce: zakup
paliwa, ubezpiecze
ń
, czy niezb
ę
dnych napraw. Odniesienie tych zagregowanych kosztów do liczby
faktycznie przejechanych kilometrów pokazało, o ile dro
ż
sze jest przejechanie kilometra samochodem
z własnej kolumny transportowej od usług zamówionej przez telefon taksówki. Stawki uzyskane
w przetargu publicznym i efekt redukcji zb
ę
dnych w tej formie zorganizowania zadania przewozu osób
i poczty „powrotów do bazy” poprawiły spodziewany wynik finansowy zmiany. Wystarczyła zmiana
sposobu my
ś
lenia o zadaniu postawionym przed gospodarstwem pomocniczym: dostarczenie w za-
danym czasie przesyłek. Wa
ż
ny, rzecz jasna, był tak
ż
e sposób dokonania tej zmiany.
W przedstawionym przypadku ka
ż
dy z pracowników kolumny transportowej dostał przynajmniej trzy
propozycje pracy: w Miejskim Przedsi
ę
biorstwie Komunikacyjnym lub w wybranych korporacjach tak-
sówkowych.
Ciekawym przypadkiem wdro
ż
onym tak
ż
e w gospodarstwie pomocniczym Urz
ę
du Miasta Poznania
POZSERWIS był przypadek odwrotny do dwóch omówionych powy
ż
ej rozwi
ą
za
ń
outsourcingu. Mowa
o zmianie sposobu dor
ę
czania mieszka
ń
com korespondencji urz
ę
dowej za dowodem dor
ę
czenia.
Z uwagi na ogromn
ą
liczb
ę
takich, wymaganych prawem, przesyłek (blisko 700 tysi
ę
cy rocznie)
i wysokie koszty tych przesyłek, pobieranych przez działaj
ą
c
ą
w warunkach monopolu Poczt
ę
Polsk
ą
,
podj
ę
ta została decyzja o stworzeniu własnej słu
ż
by dor
ę
czycieli. Pozna
ń
ski samorz
ą
d zatrudnił po-
nad dwudziestu go
ń
ców, którzy zatrudnieni zostali w formie elastycznej zarówno je
ś
li chodzi o czas
pracy jak i sposób zapłaty. Zatrudnienie ma charakter umowy o prac
ę
. Wymagany czas pracy dotyczy
wył
ą
cznie godzin odbioru korespondencji z Urz
ę
du. W czasie tej wizyty go
ń
cy rozliczaj
ą
si
ę
tak
ż
e
z korespondencji dor
ę
czonej poprzedniego dnia. Pozostały czas pracy i sposób jego wykorzystania
zale
ż
y od indywidualnego planu pracy tworzonego samodzielnie przez go
ń
ca, z uwzgl
ę
dnieniem
zasady,
ż
e przynajmniej jedna z trzech prób dor
ę
czenia ka
ż
dej z przesyłek musi mie
ć
miejsce
8
w godzinach popołudniowych lub wieczornych. Elastyczny system wynagrodze
ń
sprzyja wysokiej
efektywno
ś
ci systemu dostarczania korespondencji. Wynagrodzenie go
ń
ców składa si
ę
z dwóch cz
ę
-
ś
ci: stałej, w wysoko
ś
ci minimalnego wynagrodzenia za prac
ę
, wypłacanego za poprawne wykonanie
wszystkich czynno
ś
ci administracyjnych i dostarczenie okre
ś
lonej liczby przesyłek w miesi
ą
cu. Wyna-
grodzenie uzupełnione jest zryczałtowan
ą
kwota za ka
ż
d
ą
przesyłk
ę
ponad ustalony poziom
minimalny. Tak wi
ę
c mo
ż
na powiedzie
ć
,
ż
e system zatrudnienia go
ń
ców w gospodarstwie pomocni-
czym Urz
ę
du Miasta Poznania POZSERWIS ma cechy zadaniowego czasu pracy lub umowy
prowizyjnej. Nie podejmowano dot
ą
d wysiłków w celu przypisania stworzonemu systemowi zatrudnie-
nia i wynagradzania go
ń
ców odpowiedniej teoretycznej terminologii. Dla kieruj
ą
cych miastem wa
ż
ne
było,
ż
e urz
ę
dowa korespondencja dostarczana jest lepiej i znacznie taniej ni
ż
dostarczał j
ą
monopoli-
sta. Do
ść
podobny, do przedstawionego powy
ż
ej, jest system zatrudnienia i wynagrodzenia poborców
podatkowych pracuj
ą
cych w strukturach Urz
ę
du Miasta.
Innym problemem, cz
ę
sto spotykanym w samorz
ą
dach, zwłaszcza po przyst
ą
pieniu Polski do Unii
Europejskiej, jest konflikt mi
ę
dzy istniej
ą
c
ą
struktur
ą
organizacyjn
ą
, dziel
ą
c
ą
organizacj
ę
wedle zada
ń
rutynowych, a konieczno
ś
ci
ą
zrealizowania jednorazowego projektu, cz
ę
sto wkraczaj
ą
cego
w obszary działania istniej
ą
cych struktur. Rozwi
ą
zanie tego konfliktu mo
ż
liwe jest wył
ą
cznie dzi
ę
ki
elastycznym formom zatrudnienia, pozwalaj
ą
cym na ł
ą
czenie zada
ń
rutynowych (realizowanych
w strukturze organizacyjnej Urz
ę
du Miasta) z zadaniami dodatkowymi wykonywanymi (i opłacanymi)
w ramach struktur projektowych. W praktyce oznacza to, najpro
ś
ciej mówi
ą
c,
ż
e pracownik wykonuje
swoje dotychczasowe obowi
ą
zki w ramach stosunku pracy i wynikaj
ą
cego z tego stosunku wynagro-
dzenia. Zadania dodatkowe, zwi
ą
zane z projektem wykonywane s
ą
w formie zadaniowej, płatnej po
osi
ą
gni
ę
ciu kolejnych kamieni milowych projektu. Tak był na przykład realizowany w Poznaniu projekt
„Strefy rekreacji dzieci
ę
cej”, zrealizowany w ramach Mechanizmu Finansowego EOG i przedstawiany
przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego jako przykład dobrej praktyki
1
.
Przypadkiem najbardziej charakterystycznym dla zilustrowania skali problemu jest realizowany obec-
nie przez Urz
ą
d Miasta Poznania projekt Pozna
ń
skiej Elektronicznej Karty Aglomeracyjnej (PEKA).
Projekt ten narusza wiele ustalonych dot
ą
d kanonów: realizowany jest na terenie siedemnastu auto-
nomicznych gmin, wprowadza nowe funkcjonalno
ś
ci w komunikacji zbiorowej, zastrze
ż
onej dot
ą
d do
kompetencji pojedynczych przewo
ź
ników. Wkracza w systemy rozlicze
ń
za płatno
ś
ci komunikacyjne
b
ę
d
ą
ce domen
ą
słu
ż
b finansowych. Jest wreszcie projektem wymagaj
ą
cym bardzo wysokich kompe-
tencji w dziedzinie systemów kart elektronicznych – specjalistów tego rodzaju Miasto Pozna
ń
dot
ą
d
nie zatrudniało. Projekt PEKA jest uznany przez władze województwa Wielkopolskiego jako kluczowy
– na jego wykonanie przeznaczono ponad 8 milionów euro. Ju
ż
w fazie przygotowywania pilota
ż
u
okazało si
ę
,
ż
e kierownik projektu potrzebuje bardzo specyficznych informacji, których udzieli
ć
mog
ą
wył
ą
cznie pracownicy ró
ż
nych komórek organizacyjnych. Dla tych pracowników realizacja projektu
PEKA nie jest priorytetem – oni maja swoje zadania, z których s
ą
rozliczani. Ponadto dzielenie si
ę
wiedz
ą
, której byli dot
ą
d wył
ą
cznymi gestorami, subiektywnie osłabia ich pozycj
ę
w organizacji. Dlate-
go realizacja takich projektów w zhierarchizowanej strukturze organizacyjnej wymaga elastycznego
podej
ś
cia, tak
ż
e zastosowania elastycznych form zatrudnienia.
Kolejnym przypadkiem, w którym do
ś
wiadczenia samorz
ą
du Miasta Poznania wydaj
ą
si
ę
by
ć
ciekawe,
tak
ż
e z uwagi na sfer
ę
działania, jest zrealizowany projekt integracji w jednej instytucji wszystkich
ś
wiadcze
ń
wypłacanych przez gmin
ę
na podstawie obowi
ą
zuj
ą
cych przepisów prawa. Przepisy cz
ę
sto
narzucaj
ą
sposób wykonania jakiego
ś
zadania. Na przykład wprowadzeniu
ś
wiadcze
ń
pomocy mate-
rialnej uczniom towarzyszył zapis,
ż
e obowi
ą
zku tego nie mo
ż
e wykonywa
ć
o
ś
rodek pomocy
społecznej
2
. Podobny zapis towarzyszył te
ż
przepisom przywracaj
ą
cym Fundusz Alimentacyjny. Ob-
serwowan
ą
w wielu samorz
ą
dach zasad
ą
było przydzielanie zadania do „wła
ś
ciwej” bran
ż
owo
komórki Urz
ę
du (odpowiednio do Wydziału O
ś
wiaty czy Wydziału Spraw Społecznych). Rozwi
ą
zanie
to rodziło mnóstwo problemów. Dlatego samorz
ą
d Miasta Poznania utworzył jednostk
ę
bud
ż
etow
ą
–
Pozna
ń
skie Centrum
Ś
wiadcze
ń
, która odpowiedzialna jest za wypłat
ę
wszystkich
ś
wiadcze
ń
zabez-
1
„Mechanizmy Rozwoju Polski”, Krajowy Punkt Kontaktowy MRR, ISBN: 978-83-7610-016-6.
2
Art. 90m ust.2 Ustawy o systemie o
ś
wiaty.
9
pieczenia socjalnego: dodatków mieszkaniowych, pomocy materialnej uczniom, zaliczek alimentacyj-
nych czy
ś
wiadcze
ń
rodzinnych. Dzi
ę
ki takiemu rozwi
ą
zaniu nast
ą
piła bardzo wygodna dla klientów
integracja usług, pozwalaj
ą
ca w jednym miejscu załatwi
ć
wszystkie sprawy zwi
ą
zane z wypłat
ą
ś
wiad-
cze
ń
, bez konieczno
ś
ci dostarczania do ró
ż
nych komórek organizacyjnych tych samych dokumentów.
Rozwi
ą
zanie to jest tak
ż
e korzystne dla samorz
ą
du, pozwala bowiem na wi
ę
ksz
ą
elastyczno
ść
wyko-
rzystania zasobów pracy. Reguł
ą
bowiem było,
ż
e terminy wydawania decyzji o wypłacie ró
ż
nych
ś
wiadcze
ń
przypadały na „rocznic
ę
” wprowadzenia aktu prawnego. Szczyty nasilenia pracy zwi
ą
za-
nych z ró
ż
nymi
ś
wiadczeniami przypadały wi
ę
c na ró
ż
ne okresy. Nowe rozwi
ą
zanie organizacyjne
daje tak
ż
e korzy
ś
ci pracownikom: wi
ę
ksza jest uniwersalno
ść
pracy – dzi
ę
ki czemu ciekawsza, mniej
monotonna. Dzi
ę
ki integracji procesu gromadzenia danych nast
ą
piła znacz
ą
ca redukcja pracochłon-
no
ś
ci.
Elastyczne formy zatrudnienia – w trosce o pracownika!
Powy
ż
sze przykłady pokazywały podej
ś
cie do wdro
ż
enia elastycznych form zatrudnienia motywowane
korzy
ś
ciami dla pracodawcy. Warto pokaza
ć
,
ż
e przyj
ę
ty sposób podej
ś
cia do zagadnienia poprzez
stawianie sobie pyta
ń
o powody obserwowanych niesprawno
ś
ci organizacji pozwala dostrzec te
ż
ta-
kie, które le
żą
w interesie pracownika. Wa
ż
ne jest, i
ż
w Urz
ę
dzie Miasta Poznania takie obserwacje
prowadzone s
ą
w sposób systemowy. Od roku 2005 miasto szczyci si
ę
wdro
ż
onym, jako pierwszy
urz
ą
d w Polsce, standardem Investors In People. Standard Investors in People (IIP) jest narz
ę
dziem
zarz
ą
dzania, zbiorem zasad pomagaj
ą
cych poprawia
ć
efektywno
ść
organizacji poprzez wyznaczanie
poziomu realizacji dobrych praktyk w zakresie rozwoju kapitału ludzkiego. Opiera si
ę
on na trzech
podstawowych zasadach:
•
planowaniu (ang. plan) – w celu rozwijania strategii poprawy wyników organizacji,
•
działaniu (ang. do) – w celu poprawy wyników organizacji,
•
ocenie (ang. review) – w celu oszacowania wpływu podejmowanych działa
ń
na wyniki orga-
nizacji.
Zasady te opisane s
ą
przez 10 wska
ź
ników. Poszczególnym wska
ź
nikom przyporz
ą
dkowane s
ą
od-
powiednie dowody na ich osi
ą
ganie. Standard ten został opracowany w 1990 roku w Wielkiej Brytanii
przez National Training Task Force (Grup
ę
Zadaniow
ą
ds. Krajowego Systemu Szkolenia) we współ-
pracy z czołowymi brytyjskimi firmami, organizacjami zawodowymi i pracowniczymi takimi, jak:
Brytyjska Konfederacja Przemysłu (Confederation of British Industry), Kongres Zwi
ą
zków Zawodo-
wych (Trade Union Congress) oraz Instytut Kadr i Rozwoju (Chartered Institute for Personnel and
Development).
Obecnie standard IIP spełnia ponad 40 tys. organizacji (30% wszystkich zatrudnionych w Wielkiej
Brytanii). Rz
ą
d brytyjski upatrywał we wdra
ż
aniu standardu
ź
ródła poprawy stanu gospodarki
i funkcjonowania jednostek administracji publicznej, co zostało potwierdzone w praktyce. Do
ś
wiad-
czenia wdro
ż
eniowe czołowych firm ze wszystkich sektorów gospodarki Wielkiej Brytanii były bardzo
pozytywne i standard został upowszechniony w wielu krajach, m.in. w Japonii, Szwajcarii, Meksyku,
Australii, Francji.
W
ś
ród wielu działa
ń
systemowych, podejmowanych w Urz
ę
dzie Miasta Poznania, w ramach standar-
du IIP s
ą
te
ż
takie, które badaj
ą
opinie pracowników na temat postawy pracodawcy. Zbieranie takich
informacji nie tylko poprawia kultur
ę
organizacji. Pozwala tak
ż
e na zidentyfikowanie wielu zagro
ż
e
ń
zwi
ą
zanych z najbardziej warto
ś
ciowym zasobem ka
ż
dego przedsi
ę
biorstwa – kapitałem ludzkim.
Okresowe oceny pracownicze (w tym tak
ż
e te dotycz
ą
ce przeło
ż
onych), czy analiza powodów dobro-
wolnych odej
ść
z pracy, pozwalaj
ą
ograniczy
ć
utrat
ę
warto
ś
ciowych pracowników. Nale
ż
y pami
ę
ta
ć
,
ż
e w prawdziwie efektywnej firmie zadowolone musza by
ć
dwie grupy ludzkie: klienci i pracownicy!
10
Najtrudniejsze s
ą
pytania, na które nie ma łatwych i przyjemnych odpowiedzi: dlaczego od nas odcho-
dz
ą
pracownicy? Czy zawsze poziom wynagrodze
ń
jest jedynym powodem? A mo
ż
e zła jest
atmosfera w pracy? Czy mo
ż
e pracownik ma kłopoty poza miejscem zatrudnienia?
Z do
ś
wiadcze
ń
Urz
ę
du Miasta Poznania wynika,
ż
e cz
ę
sto dla poprawy sytuacji pracownika wystarczy
zmiana godzin pracy. W Regulaminie Pracy Urz
ę
du Miasta poznania wprowadzono zasady dobowego
rozliczania czasu pracy pozostawiaj
ą
c Sekretarzowi Miasta prawo udzielania zgody na odst
ę
pstwa od
godzin rozpoczynania pracy zawartych w regulaminie. W takiej du
ż
ej społeczno
ś
ci, jak
ą
tworzy Urz
ą
d
Miasta (około 1.400 pracowników) okazuje si
ę
, ile jest nietypowych sytuacji zwi
ą
zanych z funkcjono-
waniem komunikacji zbiorowej, zmiennymi godzinami szczytów komunikacyjnych, dost
ę
pno
ś
ci
ą
przedszkoli, problemami zdrowotnymi w rodzinie itp.
W 2008 roku z indywidualnego rozkładu czasu pracy korzystało 51 osób, co stanowi około 3,6% ogółu
pracowników. Zmiana godzin pracy nie stanowi problemu dla wi
ę
kszo
ś
ci komórek organizacyjnych
Urz
ę
du. Pewne kłopoty trzeba przezwyci
ęż
a
ć
tam, gdzie tre
ś
ci
ą
pracy jest bezpo
ś
rednia relacja
z klientami: na przykład w komórkach zajmuj
ą
cych si
ę
ewidencj
ą
ludno
ś
ci, dowodami osobistymi czy
rejestracja pojazdów. Lecz tak
ż
e tam kierownicy liniowi wiedz
ą
,
ż
e te najcz
ęś
ciej przej
ś
ciowe powody
konieczno
ś
ci zastosowania elastycznego czasu pracy min
ą
, za
ś
warto
ś
ciowy i zadowolony pracownik
zostanie. Dlatego dziel
ą
procesy obsługi na front-office wymagaj
ą
ce bezpo
ś
redniego kontaktu z klien-
tem w godzinach pracy Urz
ę
du i na działania wspieraj
ą
ce w back-office, które mog
ą
by
ć
wykonane
nieco pó
ź
niej. Czasem stosowana jest tak
ż
e rotacja pracy: pracownicy cz
ęść
pracy wykonuj
ą
obsługu-
j
ą
c klientów przez cztery godziny, pozostałe cztery pracuj
ą
c na zapleczu. Takie rozwi
ą
zanie pozwala
nie tylko na wdro
ż
enie ruchomego czasu pracy w komórkach liniowych. Pozwala tak
ż
e na urozmaice-
nie tej cz
ę
sto stresuj
ą
cej pracy. Z tak rozumianej rotacji pracy korzysta w Urz
ę
dzie Miasta Poznania
kilkadziesi
ą
t osób, stanowi
ą
cych blisko 5% ogółu zatrudnionych.
Dobre rezultaty dla racjonalnego gospodarowania zasobami pracy urz
ę
dników daj
ą
na przykład udo-
godnienia dzi
ę
ki zastosowaniu nowoczesnych technologii. Przykładowo, uruchomione w 2006 roku
interaktywne wydawanie odpisów aktów stanu cywilnego powoduje,
ż
e wypełniony formularz interne-
towy wniosku opłacony przelewem lub kart
ą
płatnicz
ą
mo
ż
e by
ć
przetworzony na po
żą
dany przez
klienta dokument w dowolnym czasie, na przykład, gdy urz
ą
d jest dla klientów zamkni
ę
ty. O tym jak
znacz
ą
ce s
ą
liczby korzystaj
ą
cych z usług e-administracji
ś
wiadczy fakt,
ż
e od połowy 2003 roku zgło-
szenie działalno
ś
ci gospodarczej (lub jej zmian
ę
) zgłosiło w Urz
ę
dzie Miasta Poznania ponad 43.000
osób. Liczba ta pokazuje, jakie s
ą
mo
ż
liwo
ś
ci elastycznego dostosowania czasu pracowników, przy
zachowaniu wysokiej jako
ś
ci usług dla klientów.
Podobny problem, lecz cz
ę
sto niemo
ż
liwy do załatwienia wył
ą
cznie dzi
ę
ki bardziej elastycznemu po-
dej
ś
ciu do czasu rozpoczynania pracy, stwarza macierzy
ń
stwo. Rocznie, przeci
ę
tnie blisko sto
urz
ę
dniczek przebywa na urlopie macierzy
ń
skim, wychowawczym lub korzysta ze zwi
ą
zanych z ci
ążą
zwolnie
ń
lekarskich. Dla wielu urlopowanych pełen wymiar czasu pracy to zbyt wiele, zwłaszcza
w pierwszym roku po urodzeniu dziecka. Pozostawanie bez zatrudnienia przez cały czas urlopu wy-
chowawczego rodzi problem powrotu do pracy. Powodem jest szybko zmieniaj
ą
ce si
ę
prawo (na
przykład wielokrotne w ka
ż
dym roku nowelizacje prawa zamówie
ń
publicznych) powoduj
ą
ce,
ż
e po
powrocie z urlopu macierzy
ń
skiego pracownica Biura Zamówie
ń
Publicznych nie jest w stanie samo-
dzielnie przygotowa
ć
, zgodnej z aktualnym stanem prawnym, specyfikacji istotnych warunków
zamówienia publicznego. Dlatego wa
ż
ne s
ą
elastyczne formy zatrudnienia w okresie urlopu macie-
rzy
ń
skiego. Do takich form nale
ż
y zadaniowy czas pracy. Wa
ż
ne jest, aby praca została wykonana,
nie za
ś
konkretne godziny wykonywania tej pracy. W przypadku pracownic z Biura Zamówie
ń
Pu-
blicznych oznacza to konieczno
ść
rzetelnego szacowania pracochłonno
ś
ci poszczególnych czynno
ś
ci
zwi
ą
zanych z przygotowaniem zamówienia publicznego. W administracji szacowanie pracochłonno
ś
ci
nie ma długiej tradycji, dlatego wprowadzanie takich rozwi
ą
za
ń
jest trudne. Do
ś
wiadczenia Miasta
Poznania z t
ą
form
ą
elastycznego zatrudniania nie s
ą
jeszcze szczególnie bogate.
Kolejnym do
ś
wiadczeniem z elastycznymi formami zatrudnienia w Urz
ę
dzie Miasta Poznania jest pra-
ca w niepełnym wymiarze czasu pracy. Taka forma zatrudnienia, dotycz
ą
ca ok. 50 pracowników (4%
11
ogółu zatrudnionych), wybierana jest z dwóch powodów. Czasem z inicjatyw
ą
wyst
ę
puje pracownik.
Powodem najcz
ęś
ciej s
ą
problemy zdrowotne lub rodzinne, macierzy
ń
stwo, organizacja czasu pracy
współmał
ż
onka. W zasadzie Urz
ą
d Miasta Poznania nie odrzuca takich propozycji. Do
ś
wiadczony
i wydajny urz
ę
dnik po pewnym czasie wraca na pełen etat. W czasie pracy w niepełnym wymiarze
pracy wa
ż
ne jest, by wprowadza
ć
na zwolnion
ą
cz
ęść
etatu inn
ą
osob
ę
, cz
ę
sto bez do
ś
wiadczenia.
Osoba taka w pierwszym okresie zadowala si
ę
ni
ż
sz
ą
płac
ą
, a tak zaoszcz
ę
dzona cz
ęść
funduszu
płac wystarcza na przygotowanie nowego pracownika, który b
ę
dzie w stanie zast
ą
pi
ć
osob
ę
odcho-
dz
ą
c
ą
na emerytur
ę
, czy wybieraj
ą
c
ą
inne miejsce pracy.
Czasami stron
ą
inicjuj
ą
c
ą
zatrudnienie w niepełnym wymiarze czasu pracy jest Urz
ą
d Miasta. Dzieje
si
ę
tak na przykład w okresach spi
ę
trze
ń
pracy. Dla przykładu, ka
ż
dy kolejny koniec roku przynosił
gigantyczny wzrost liczby osób zamierzaj
ą
cych wymieni
ć
trac
ą
cy wa
ż
no
ść
dowód osobisty. Dla roz-
wi
ą
zania problemu z utrzymaniem standardu obsługi mieszka
ń
ców zatrudniali
ś
my dodatkowych
pracowników – najcz
ęś
ciej w niepełnym wymiarze czasu pracy. Przewa
ż
nie byli to emerytowani pra-
cownicy Urz
ę
du, znaj
ą
cy procedury i oprogramowanie wspieraj
ą
ce prac
ę
wydawania dowodów
osobistych, posiadaj
ą
ce stosowne certyfikaty. Dla osób tych, kilkumiesi
ę
czna praca w niepełnym wy-
miarze pracy była korzystna, gdy
ż
nie niosła za sob
ą
konieczno
ś
ci zawieszania emerytury. Dla
Urz
ę
du Miasta zatrudnienie w niepełnym wymiarze czasu było tak
ż
e bardzo wa
ż
ne, pozwalało bo-
wiem otworzy
ć
biura w soboty, zatrudni
ć
dodatkowe osoby w godzinach dobowych szczytów napływu
klientów, czy wydłu
ż
y
ć
czas pracy urz
ę
du.
Jak usuwa
ć
bariery dost
ę
pu do pracy dla potencjalnych pracowników?
Ciekawym do
ś
wiadczeniem z elastycznymi formami zatrudnienia jest uruchomiony w Urz
ę
dzie Miasta
Poznania, w styczniu 2009 roku call-centre. W komórce tej zatrudniono na stanowiskach brokerów
informacji prawie wył
ą
cznie osoby niepełnosprawne. Osoby te maj
ą
z definicji inny dobowy wymiar
czasu pracy, wi
ę
kszy wymiar urlopu.
Ale nie czas pracy jest wyró
ż
nikiem elastyczno
ś
ci zatrudnienia w tej komórce, mimo
ż
e 1/3 brokerów
informacji z własnego wyboru pracuje na pół etatu. Jest nim w pierwszym rz
ę
dzie proporcja czasu
pracy i szkolenia wewn
ę
trznego. Mo
ż
na przyj
ąć
,
ż
e dwie trzecie wymiaru czasu pracy po
ś
wi
ę
cone jest
na kontakty z klientami, za
ś
pozostały czas na szkolenie: analiza nagra
ń
własnych rozmów, zapozna-
wanie si
ę
z bazami wiedzy nowych, doł
ą
czanych obszarów informacji o urz
ę
dzie, zapoznawanie si
ę
ze zmienionymi wskutek zmian prawa procedurami. W call centre stosowana jest tak
ż
e swoista rota-
cja pracy. Co jaki
ś
czas brokerzy informacji wykonuj
ą
inne zadania: uzupełnianie bazy danych
(adresowych, telefonicznych, dost
ę
pno
ś
ci) o lokalach wyborczych, badania ankietowe – na przykład
poziomu satysfakcji klienta, testy stron internetowych w zakresie ich dost
ę
pno
ś
ci dla osób niepełno-
sprawnych, np. słabo widz
ą
cych.
Wa
ż
nym aspektem takiego podej
ś
cia do tworzenia call-centre było stworzenie kilkunastu miejsc pracy
dla osób niepełnosprawnych, w obszarze zwanym „white collar” Nie jest to cz
ę
sta oferta pracy dla
osób z deficytami zdrowotnymi. Dla porz
ą
dku warto poda
ć
tak
ż
e, cho
ć
nie jest to najbardziej istotne, i
ż
cało
ść
kosztów utworzenia omawianej placówki pokrył pa
ń
stwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepeł-
nosprawnych, za
ś
dokonywane przez Urz
ą
d Miasta Poznania wpłaty na ten fundusz z tytułu osi
ą
gania
ni
ż
szego ni
ż
6% wska
ź
nika zatrudnienia osób niepełnosprawnych zostały znacz
ą
co zmniejszone –
o kwot
ę
porównywaln
ą
z kosztem wynagrodze
ń
pracowników call-centre..
Ciekawym do
ś
wiadczeniem Urz
ę
du Miasta Poznania jest program sta
ż
y studenckich. Podstawowym
celem tej formy zatrudnienia, z której corocznie korzysta około 200 osób, jest umo
ż
liwienie studentom
zdobycie do
ś
wiadcze
ń
zawodowych w obszarach zbli
ż
onych do kierunku studiów. Studenci zatrud-
niani s
ą
w drodze otwartego konkursu w niepełnym wymiarze czasu pracy – najcz
ęś
ciej na pół etatu,
najcz
ęś
ciej na okres trzech miesi
ę
cy. Wielu z nich, po uko
ń
czeniu studiów wraca do pracy w Urz
ę
dzie
Miasta. W ci
ą
gu pi
ę
ciu lat trwania programu z 1.265 studentów uczestnicz
ą
cych w programie zatrud-
nionych zostało 160. Mo
ż
na zatem powiedzie
ć
,
ż
e program sta
ż
y studenckich jest form
ą
elastycznego
12
zatrudniania zbli
ż
on
ą
do metody rekrutacji try & hire lub zatrudnienia na prób
ę
. Takie zatrudnienie na
prób
ę
jest zreszt
ą
powszechn
ą
praktyk
ą
stosowan
ą
w Urz
ę
dzie Miasta Poznania, nie tylko w odnie-
sieniu do absolwentów. Reguł
ą
jest przyjmowanie do pracy na czas okre
ś
lony, przewa
ż
nie na trzy
miesi
ą
ce.
WARUNKI I BARIERY WPROWADZANIA ELASTYCZNYCH FORM ZATRUDNIENIA
W ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ
Warunki wprowadzania elastycznych form zatrudnienia
Za aksjomat mo
ż
na przyj
ąć
stwierdzenie, i
ż
elastyczne formy zatrudnienia maj
ą
szans
ę
pojawienia si
ę
jakie trwałe zjawisko na rynku pracy tylko wtedy, gdy ich zastosowanie da równowag
ę
korzy
ś
ci dla
pracodawcy i pracownika. Z tego zało
ż
enia wypływa konieczno
ść
wprowadzenia okre
ś
lonej formy
oceny opłacalno
ś
ci (rozumianej jako relacj
ę
nakłady-efekty), realizowanych przez administracj
ę
pu-
bliczn
ą
procesów. W polskiej administracji publicznej takich pomiarów, co do zasady si
ę
nie robi.
Warunkiem koniecznym wprowadzania elastycznych form zatrudniania jest zatem stosowanie odpo-
wiednich narz
ę
dzi zarz
ą
dzania (np. zarz
ą
dzanie przez cele) i technik pomiaru efektów i kosztów (np.
ksi
ę
gowo
ść
zarz
ą
dcza). Dotyczy to oceny zwłaszcza procesów outsourcingu. Dla wielu form elastycz-
nego zatrudnienia (np. zatrudnienie w niepełnym wymiarze) stosowanie takich narz
ę
dzi nie jest
konieczne, cho
ć
bywa przydatne.
Raczej trudno wyrazi
ć
przekonania, aby potrzebne było wprowadzenie prawnego obowi
ą
zku dokony-
wania takich pomiarów – w drodze ustawy, czy rozporz
ą
dzenia. Wystarczy jasne wytyczanie celów
organizacji i managerskie liczenie kosztów osi
ą
gania tych celów. W tym celu wystarczy rozpowszech-
nienie dobrych praktyk, których w
ś
wiecie jest sporo. Wzorcami, które pojawiły si
ę
w ostatnich
dwudziestu pi
ę
ciu latach, na pocz
ą
tku w USA, pó
ź
niej tak
ż
e w innych krajach, s
ą
rozwi
ą
zanie nazy-
wane w literaturze „New Public Management” (NPM), czyli model usprawnienia sektora publicznego
dzi
ę
ki przyj
ę
ciu rozwi
ą
za
ń
wypracowanych w sektorze prywatnym. Zało
ż
eniem tego podej
ś
cia do
wykonywania zada
ń
publicznych jest wprowadzenie do sektora publicznego elementów konkurencji
i systemu bod
ź
ców (zach
ę
t), uzale
ż
niaj
ą
cych dochody urz
ę
dników od osi
ą
ganych wyników, a tak
ż
e
stosowanych w biznesie sposobów zarz
ą
dzania. W wielu przypadkach takie metody mo
ż
na stosowa
ć
w Polsce w obecnym porz
ą
dku prawnym.
Warunkiem koniecznym wprowadzania takich form zatrudniania w administracji publicznej jest decen-
tralizacja sposobów zarz
ą
dzania w organizacji. Chodzi na przykład o to, by zostawi
ć
w komórce
organizacyjnej, w której powstaje vacat, oszcz
ę
dno
ś
ci funduszu płac. Trzeba te
ż
pozwoli
ć
kierowni-
kom tych komórek, by mogli samodzielnie zdecydowa
ć
, czy chc
ą
zatrudni
ć
w miejsce osoby
odchodz
ą
cej na urlop macierzy
ń
ski i wychowawczy nowego pracownika – na zast
ę
pstwo, czy rozdzie-
li
ć
zadania i płac
ę
nieobecnego pracownika mi
ę
dzy pozostałych pracowników danej komórki. Do
ść
zaskakuj
ą
co cz
ę
sto w Urz
ę
dzie Miasta wybierane jest zatrudnianie na zast
ę
pstwo (w roku 2008 było
tak zatrudnionych 62 pracowników stanowi
ą
cych 4,4% ogółu zatrudnionych) wobec siedmiu przypad-
ków rozdzielania zada
ń
osoby długotrwale nieobecnej mi
ę
dzy pozostałych pracowników.
Bariery wprowadzania elastycznych form zatrudnienia
Podstawowe bariery stanowi system prawny. Dla przykładu, przepisy art. 129 § 3 Kodeksu pracy
utrudniaj
ą
dostosowanie godzin pracy urz
ę
dów do potrzeb klientów wprowadzaj
ą
c kontrowersyjn
ą
definicj
ę
dobowego czasu pracy. Inny problem rodz
ą
wymogi Ustawy o pracownikach samorz
ą
do-
wych. Wprowadzony tymi przepisami obowi
ą
zek naboru w trybie konkursowym ogranicza zatrudnianie
w wielu dost
ę
pnych dla prywatnych pracodawców formach. Inna rzecz,
ż
e otwarty nabór to nieusu-
walny wymóg słu
ż
by cywilnej w ka
ż
dym z cywilizowanych krajów europejskich.
13
Podobne ograniczenia wprowadza te
ż
ustawa o zamówieniach publicznych. Utrudnia ona korzystanie
z agencji pracy tymczasowych w przypadkach nagłych zdarze
ń
. Trzeba bowiem przeprowadzi
ć
długo-
trwał
ą
procedur
ę
wyboru dostawcy usług, a reagowa
ć
trzeba natychmiast. Dlatego łatwiej jest
przesun
ąć
pracowników wewn
ą
trz własnej struktury, nawet kosztem opó
ź
nienia realizacji niektórych
zada
ń
.
Istniej
ą
tak
ż
e bariery mentalne. Do takich nale
ż
y zatrudnianie na zast
ę
pstwo w otoczeniu wy
ż
szych
rang
ą
urz
ę
dników miejskich, którzy nie godz
ą
si
ę
na zatrudnienie na stanowiskach sekretarek w cza-
sie planowanych letnich urlopów osób z zewn
ą
trz, zarówno w postaci umowy na zast
ę
pstwo, jak i za
po
ś
rednictwem agencji pracy tymczasowej. Sekretarka ma by
ć
„swoja” – czyli rekrutowa
ć
si
ę
spo
ś
ród
pracowników urz
ę
du.
Istotna jest tak
ż
e bariera rynkowa. Niektóre elastyczne formy zatrudnienia wprowadza
ć
mo
ż
na tam,
gdzie otwarty rynek pracy lub usług jest wystarczaj
ą
co gł
ę
boki. Prawdopodobnie zatem do
ś
wiadcze-
nia z Poznania nie b
ę
d
ą
mogły by
ć
w pełni przeniesione do niektórych znacznie mniejszych
miejscowo
ś
ci.
Elastyczne formy zatrudnienia w pozna
ń
skim samorz
ą
dzie - synteza
Polska nie jest obszarem, na którym elastyczne formy zatrudnienia s
ą
szczególnie popularne. Polacy
preferuj
ą
pełnoetatowe zatrudnienie na czas nieokre
ś
lony
3
. Wyj
ą
tkiem jest bardzo du
ż
y zakres stoso-
wania terminowych umów o prac
ę
- około 25-30% zatrudnionych pracuje na takich zasadach. To
jeden z najwy
ż
szych wska
ź
ników w Europie, porównywalny z Hiszpani
ą
4
. Na tym tle samorz
ą
d Miasta
Poznania wygl
ą
da całkiem dobrze. W samym Urz
ę
dzie Miasta ró
ż
nymi elastycznymi formami zatrud-
nienia obj
ę
tych jest blisko czterysta osób, czyli ok. 30% ogółu zatrudnionych. Sporo osób
zatrudnionych w tych formach wykonuje zadania na rzecz gospodarstwa pomocniczego POZSERWIS,
czy Pozna
ń
skiego Centrum
Ś
wiadcze
ń
.
By wprowadzi
ć
takie formy konieczne było przygotowanie pracowników. Prowadzono bardzo wiele
szkole
ń
, zarówno zewn
ę
trznych, uzupełniaj
ą
cych kwalifikacje formalne, jak i szkole
ń
nietypowych,
wewn
ę
trznych jak cho
ć
by Klub Kierownika Projektu – stworzony jako platforma uczenia si
ę
na cu-
dzych bł
ę
dach.
Wa
ż
nym elementem było uzyskanie akceptacji społecznej dla wprowadzania elastycznych rozwi
ą
za
ń
w tak konserwatywnym
ś
rodowisku jakim jest administracja. Ciekawym do
ś
wiadczeniem Urz
ę
du był
proces wdra
ż
ania nowego systemu wynagrodze
ń
, premiuj
ą
cego efektywno
ść
pracy. Do prac nad re-
gulaminem wynagradzania stworzono specjalny zespół o strukturze macierzowej. Składał si
ę
on
z pracowników zajmuj
ą
cych ró
ż
ne pozycje w strukturze hierarchicznej Urz
ę
du Miasta, wywodz
ą
cych
si
ę
z komórek organizacyjnych o ró
ż
nych wymaganiach kompetencyjnych: od prostych umiej
ę
tno
ś
ci
zwi
ą
zanych z wprowadzaniem danych do systemów informatycznych po wysokospecjalistyczne kom-
petencje prawne, czy informatyczne. Kolejne fazy pracy zespołu były poddawane konsultacjom
z pracownikami i zwi
ą
zkami zawodowymi. Rezultatem ko
ń
cowym była akceptacja społeczna tak wy-
pracowanych rozwi
ą
za
ń
, silniej premiuj
ą
cych efekty pracy.
3
Badanie czynników warunkuj
ą
cych wykorzystanie niestandardowych form zatrudnienia w Polsce, Wy
ż
sza Szko-
ła Zarz
ą
dzania Personelem, Wydawnictwo Adam Marszałek, Warszawa 2008.
4
Employment in Europe 2007, European Commission.
14
REKOMENDACJE ZASTOSOWANIA ELASTYCZNYCH FORM ZATRUDNIENIA
W INSTYTUCJACH RYNKU PRACY
Powy
ż
ej przedstawiono, w jaki sposób, w praktyce, w pozna
ń
skim samorz
ą
dzie wykorzystuje si
ę
ela-
styczne formy zatrudnienia. Stanowi to punkt wyj
ś
cia do rozwa
ż
a
ń
nad tym, czy i w jaki sposób mo
ż
na
je zastosowa
ć
w instytucjach rynku pracy.
Pierwszym warunkiem takiego wdro
ż
enia jest jasne wytyczenie celów dla instytucji rynku pracy. Dzi
ę
ki
temu mo
ż
na b
ę
dzie porównywa
ć
efekty ró
ż
nych form organizacji sposobów wykonania zada
ń
pu-
blicznych. Mo
ż
na te
ż
, przy niezmienionej jako
ś
ci wykonywania zadania publicznego sprawdzi
ć
, która
z form zorganizowania sposobu wykonania zada
ń
jest bardziej aprobowana przez pracowników.
W sferze aksjologicznej oznacza to wprowadzenie do instytucji rynku pracy zasad New Public Man-
agement. Autor niniejszej broszury wprowadzał ju
ż
w latach dziewi
ęć
dziesi
ą
tych XX wieku elementy
metody zarz
ą
dzania przez cele do systemu urz
ę
dów pracy
5
. Dzi
ś
istnieje bardziej obszerna bibliogra-
fia przedmiotu dost
ę
pna w j
ę
zyku polskim
6
.
Podane wy
ż
ej przykłady wdro
ż
onych rozwi
ą
za
ń
mo
ż
na w wielu przypadkach zastosowa
ć
wprost,
w praktyce ka
ż
dej z instytucji rynku pracy. Dotyczy to na przykład wszystkich prac o charakterze eks-
perckim, dla których istnieje rynek usług konkurencyjnych. Dla przykładu mo
ż
e to by
ć
zlecanie na
zewn
ą
trz lub kontraktowanie zadaniowe opinii prawnych.
Pomóc w lepszym osi
ą
ganiu celów stawianych przez instytucjami rynku pracy mo
ż
e by
ć
powszech-
niejsze zlecanie niektórych zada
ń
. Powszechnie stosowane jest np. zlecanie na zewn
ą
trz szkole
ń
osób bezrobotnych. Nie ma natomiast powszechnej praktyki zlecania zada
ń
zwi
ą
zanych z po
ś
rednic-
twem pracy, doradztwem zawodowym, czy coachingiem. Mo
ż
na te zadania zleci
ć
na zewn
ą
trz, na
przykład korzystaj
ą
c z przepisów Ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 roku o działalno
ś
ci po
ż
ytku publicz-
nego i o wolontariacie. Powierzenie w trybie konkursowym zadania doprowadzenie do
niesubsydiowanego zatrudnienia jakiego
ś
odsetka długotrwale bezrobotnych mo
ż
e by
ć
opłacone
zgodnie z zasad
ą
success fee. Takie rozwi
ą
zanie pozwoli dostarcza
ć
usługi lepszej jako
ś
ci, a zatem
lepiej odnajdywa
ć
si
ę
na rynku pracy wielu osobom bezskutecznie poszukuj
ą
cym pracy. Takie pro-
gramy mog
ą
by
ć
finansowane na przykład ze
ś
rodków Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki.
O sprawno
ś
ci działania instytucji decyduj
ą
zatrudnieni w niej ludzie. Dlatego warto rozwa
ż
y
ć
wprowa-
dzenie w organach administracji publicznej standardów zarz
ą
dzania zasobami ludzkimi podobnych do
IIP. Dobra polityka w tym zakresie mo
ż
e by
ć
odpowiedzi
ą
na czas kryzysu, podobnie jak było to
w przypadku Wielkiej Brytanii przed dwoma dekadami.
Elastyczne formy zatrudnienia s
ą
narz
ę
dziem lepszego wykonywania zada
ń
przez poszczególne or-
ganizacje i sposobem pełniejszej realizacji ludzkich aspiracji. Pozwalaj
ą
lepiej i taniej wykonywa
ć
zadania publiczne. Dzi
ę
ki temu stabilniejsza jest te
ż
pozycja
ś
wiadomych swej produktywno
ś
ci pra-
cowników. W europejskiej polityce zatrudnienia stan taki okre
ś
la si
ę
poj
ę
ciem flexicurity.
5
„Analiza efektywno
ś
ci programów rynku pracy” praca zbiorowa pod red. P. Kołodziejczyka, Warszawa 1995.
6
„Rz
ą
dzi
ć
inaczej”, Ted Gaebler, David Osborne, Media Rodzina, Pozna
ń
2005.
15
Zbigniew M
ą
czka
Krosno
PRACA TYMCZASOWA JAKO INNOWACYJNA FORMA ZATRUDNIENIA
Rozwój gospodarczy w tym, rozwój technologii informacyjnych i telekomunikacyjnych, ekspansja sek-
tora usług, przy jednoczesnym ograniczaniu znaczenia rolnictwa i przemysłu, wpływaj
ą
na
odchodzenie od tradycyjnego modelu pracy, organizacji pracy i zbiorowych stosunków pracy. Dlatego
rozwijaj
ą
si
ę
innowacyjne formy zatrudnienia – elastyczne i szybko dostosowuj
ą
ce si
ę
do potrzeb ryn-
ku. Coraz wi
ę
kszego zatem znaczenia, nabiera elastyczna organizacja pracy i stosowanie
elastycznego czasu pracy, prowadz
ą
ce do wzrostu roli zadaniowych i okresowych kontraktów o prac
ę
i zmniejszania udziału pracy poprzez długookresowe umowy na jej wykonywanie. Elastyczno
ść
form
zatrudnienia charakteryzuje si
ę
przede wszystkim nietypowymi stosunkami pracy, cz
ę
sto niestałej,
wykonywanej poza siedzib
ą
firmy i w niepełnym wymiarze czasu, z ograniczonym lub całkowitym bra-
kiem uprawnie
ń
do
ś
wiadcze
ń
pracowniczych i socjalnych.
Barier
ą
w rozpowszechnianiu elastycznych form zatrudnienia nie jest w Polsce złe prawo, czy te
ż
jego
brak. Wokół tej formy zatrudnienia narosło wiele mitów. Nale
ż
y zastanowi
ć
si
ę
, co zrobi
ć
,
ż
eby pra-
cownicy ch
ę
tniej korzystali z elastycznych form zatrudnienia. Wa
ż
ne jest tak
ż
e, aby zwi
ą
zki
zawodowe przychylniej patrzyły na te formy pracy. Wraz ze zmianami gospodarczymi w ostatnich
kilkunastu latach nie zaszły zmiany w
ś
wiadomo
ś
ci społecznej.
Wi
ę
kszo
ść
Polaków z przywi
ą
zaniem do jednego miejsca pracy i stałego wynagrodzenia jest niedo-
stosowana do konkurencyjnego rynku pracy.
Takie elastyczne formy zatrudnienia s
ą
dla wielu ludzi jedyn
ą
szans
ą
na prac
ę
i zarobek. Działalno
ść
agencji zatrudnienia jest na rynku pracy podmiotem wprowadzaj
ą
cym innowacyjne rozwi
ą
zania na
rynku pracy w tym prac
ę
tymczasow
ą
. Oprócz korzy
ś
ci dla przedsi
ę
biorców, jest ona tak
ż
e instrumen-
tem aktywizacji zawodowej, sposobem na zdobywanie do
ś
wiadczenia zawodowego, na zwi
ę
kszanie
mobilno
ś
ci osób na rynku pracy. Agencje pracy tymczasowej zatrudniaj
ą
coraz wi
ę
cej osób z wy
ż
-
szym wykształceniem, przedstawicieli wolnych zawodów. Dzi
ę
ki pracy czasowej swoje pierwsze
do
ś
wiadczenia zawodowe zdobywa wielu młodych ludzi. Według informacji statystycznych w polskich
agencjach pracy tymczasowej a
ż
80 proc. skierowanych do pracy stanowi
ą
ludzie do 26 roku
ż
ycia.
Cz
ę
sto jest to młodzie
ż
ucz
ą
ca si
ę
, która dzi
ę
ki zdobytemu do
ś
wiadczeniu u ró
ż
nych pracodawców,
ma ułatwione wej
ś
cie na rynek pracy.
Agencjami zatrudnienia nazywane s
ą
agencje
ś
wiadcz
ą
ce usługi w zakresie:
•
po
ś
rednictwa pracy – udzielaj
ą
ce pomocy osobom w uzyskaniu odpowiedniego zatrudnienia
lub innej pracy zarobkowej oraz pracodawcom w pozyskaniu pracowników o poszukiwanych
kwalifikacjach zawodowych, pozyskuj
ą
ce i upowszechniaj
ą
ce oferty pracy, udzielaj
ą
ce
pracodawcom informacji o kandydatach do pracy, w zwi
ą
zku ze zgłoszon
ą
ofert
ą
pracy,
informuj
ą
ce kandydatów do pracy oraz pracodawców o aktualnej sytuacji i przewidywanych
zmianach na lokalnym rynku pracy, inicjuj
ą
ce i organizuj
ą
ce kontakty osób poszukuj
ą
cych
odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej z pracodawcami, kieruj
ą
ce osoby do
pracy za granic
ą
u pracodawców zagranicznych,
•
doradztwa personalnego - prowadz
ą
ce analizy zatrudnienia u pracodawców, okre
ś
laniu
kwalifikacji pracowników i ich predyspozycji oraz innych cech niezb
ę
dnych do wykonywania
okre
ś
lonej pracy, wskazuj
ą
ce
ź
ródła i metody pozyskania kandydatów na okre
ś
lone
stanowiska pracy, weryfikuj
ą
ce kandydatów pod wzgl
ę
dem oczekiwanych kwalifikacji
i predyspozycji,
16
•
poradnictwa zawodowego - udzielaj
ą
ce pomocy w wyborze odpowiedniego zawodu
i miejsca zatrudnienia, udzielaj
ą
ce informacji niezb
ę
dnych do podejmowania decyzji
zawodowych w szczególno
ś
ci o zawodach, rynku pracy oraz mo
ż
liwo
ś
ciach szkolenia
i kształcenia, inicjuj
ą
ce, organizuj
ą
ce i prowadz
ą
ce grupowe porady zawodowe, zaj
ę
cia
aktywizuj
ą
ce w zakresie pomocy w aktywnym poszukiwaniu pracy, udzielaj
ą
ce pracodawcom
pomocy w doborze kandydatów do pracy, w szczególno
ś
ci poprzez udzielanie informacji
i doradztwa w tym zakresie,
•
pracy tymczasowej – zatrudniaj
ą
ce pracowników tymczasowych i kieruj
ą
ce tych
pracowników oraz osoby nieb
ę
d
ą
ce pracownikami do wykonywania pracy tymczasowej na
rzecz i pod kierownictwem pracodawcy u
ż
ytkownika, na zasadach okre
ś
lonych w przepisach
o zatrudnianiu pracowników tymczasowych.
Powy
ż
sza działalno
ść
, jest działalno
ś
ci
ą
gospodarcz
ą
regulowan
ą
w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca
2004r. o swobodzie działalno
ś
ci gospodarczej (Dz. U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095 z pó
ź
n. zm.),
i wymaga wpisu do rejestru podmiotów prowadz
ą
cych agencje zatrudnienia. Certyfikat potwierdzaj
ą
cy
wpis do rejestru podmiotów prowadz
ą
cych agencje zatrudnienia wydaje Marszałek Województwa
wła
ś
ciwy dla siedziby podmiotu.
Aby uzyska
ć
wpis do Krajowego Rejestru Agencji Zatrudnienia nale
ż
y zło
ż
y
ć
nast
ę
puj
ą
ce dokumenty:
•
wniosek, którego formularz stanowi zał. Nr 1 Rozporz
ą
dzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia
13.10.2005r. w sprawie wpisu do rejestru podmiotów prowadz
ą
cych agencje zatrudnienia oraz
informacji składanych przez agencje zatrudnienia (Dz.U. z 2005r. Nr 212 poz.1770),
•
o
ś
wiadczenie zgodne z art. 18e ust 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji
zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. z 2008r. Nr 69 poz. 415),
•
kopi
ę
potwierdzenia dokonania opłaty w wysoko
ś
ci 200 PLN na konto Wojewódzkiego Urz
ę
du
Pracy z dopiskiem: "wpis do rejestru agencji zatrudnienia".
Za wydanie decyzji o wykre
ś
leniu agencji zatrudnienia z rejestru na pisemny wniosek podmiotu
obowi
ą
zuje opłata skarbowa w wysoko
ś
ci 10 zł. Opłat
ę
nale
ż
y dokonywa
ć
na konto bankowe Urz
ę
du
Miasta lub Gminy lub w kasie Urz
ę
du Miasta lub Gminy. Na dowodzie wpłaty nale
ż
y umie
ś
ci
ć
stosown
ą
do okoliczno
ś
ci adnotacj
ę
: „Opłata skarbowa za wydanie decyzji o wykre
ś
leniu z rejestru
agencji zatrudnienia".
Przedsi
ę
biorca zagraniczny (posiadaj
ą
cy uprawnienia i prowadz
ą
cych zgodnie z prawem
działalno
ść
w zakresie po
ś
rednictwa pracy, doradztwa personalnego, poradnictwa zawodowego lub
pracy tymczasowej na terytorium pa
ń
stw członkowskich Unii Europejskiej, pa
ń
stw Europejskiego
Obszaru Gospodarczego nienale
żą
cych do Unii Europejskiej oraz pa
ń
stw nieb
ę
d
ą
cych stronami
umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, którzy mog
ą
korzysta
ć
ze swobody
ś
wiadczenia
usług na podstawie umów zawartych przez te pa
ń
stwa ze Wspólnot
ą
Europejsk
ą
i jej pa
ń
stwami
członkowskimi i zamierzaj
ą
cych
ś
wiadczy
ć
te same usługi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej –
korzystaj
ą
cych ze swobody
ś
wiadczenia usług, o której mowa w art. 49 Traktatu ustanawiaj
ą
cego
Wspólnot
ę
Europejsk
ą
.) przed rozpocz
ę
ciem działalno
ś
ci w zakresie po
ś
rednictwa pracy, doradztwa
personalnego, poradnictwa zawodowego lub pracy tymczasowej na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej składa marszałkowi województwa wła
ś
ciwemu dla miejsca
ś
wiadczenia usług zawiadomienie,
zawieraj
ą
ce nast
ę
puj
ą
ce dane:
•
nazw
ę
pa
ń
stwa pochodzenia przedsi
ę
biorcy,
•
oznaczenie przedsi
ę
biorcy oraz jego siedzib
ę
,
•
przybli
ż
one miejsce i termin wykonywania usług oraz rodzaj
ś
wiadczonych usług na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej.
17
Zawiadomienie to mo
ż
e by
ć
zło
ż
one w formie elektronicznej. W przypadku, gdy niemo
ż
liwe jest
okre
ś
lenie podstawowego miejsca wykonywania usługi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
przedsi
ę
biorca zagraniczny składa zawiadomienie do Marszałka Województwa Mazowieckiego.
Informacje dot. rejestru agencji zatrudnienia znajduj
ą
si
ę
na stronie Krajowego Rejestru Agencji
Zatrudnienia
www.kraz.praca.gov.pl .
Akty prawne reguluj
ą
ce działalno
ść
Agencji Zatrudnienia:
1. USTAWA z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (art. 18),
2. USTAWA z dnia 19 grudnia 2008 o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku
pracy oraz zmianie niektórych ustaw,
3. Rozporz
ą
dzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26 stycznia 2009 w sprawie agencji
zatrudnienia.
Do 31 stycznia ka
ż
dego roku, agencja zatrudnienia musi przedstawi
ć
Marszałkowi Województwa
informacj
ę
o działalno
ś
ci za rok poprzedni.
PRACA TYMCZASO WA
Po raz pierwszy zacz
ę
to wykorzystywa
ć
prac
ę
tymczasow
ą
w połowie XX wieku w Stanach Zjed-
noczonych. Pracownicy tymczasowi zast
ę
powali pracowników etatowych/stałych podczas ich
nieobecno
ś
ci spowodowanej na przykład chorob
ą
.
W Europie najwcze
ś
niej praca tymczasowa rozwin
ę
ła si
ę
we Francji, w latach sze
ść
dziesi
ą
tych XX
wieku. W latach siedemdziesi
ą
tych XX wieku nadano pracy tymczasowej ramy prawne. Wówczas
praca tymczasowa zdobyła wi
ę
ksz
ą
popularno
ść
.
W Europie za po
ś
rednictwem agencji pracy tymczasowej zatrudnianych jest około 7 milionów osób.
11% wszystkich nowych miejsc pracy jest oferowanych wła
ś
nie przez agencje pracy tymczasowej.
Znacz
ą
cym jest fakt, i
ż
w przypadku 17% miejsc pracy tworzonych przez agencje pracy tymczasowej,
nie mo
ż
liwe jest ich zast
ą
pienie poprzez zastosowanie typowych form zatrudnienia.
W Polsce prac
ę
tymczasow
ą
zacz
ę
to stosowa
ć
w połowie lat dziewi
ęć
dziesi
ą
tych XX wieku,
a dynamiczny jej rozwój nast
ą
pił od roku 2003 wraz z wej
ś
ciem w
ż
ycie Ustawy o zatrudnianiu pra-
cowników tymczasowych. W UE pracownicy czasowi stanowi
ą
1-2% ogółu zatrudnionych, podczas
gdy w Polsce 0,5% ogółu zatrudnionych. Pierwsze agencje pracy tymczasowej powstały w Polsce w
1994 roku. Obecnie funkcjonuje ponad 1.000 Agencji Pracy Tymczasowej.
Agencja pracy tymczasowej ma obowi
ą
zek podawania numeru wpisu do rejestru w jej dokumentach,
ogłoszeniach i ofertach pracy. Napotykaj
ą
c ogłoszenia i oferty pracy anonsowane przez agencje pracy
tymczasowej nale
ż
y wi
ę
c zwróci
ć
uwag
ę
, czy wraz z ogłoszeniem jest podany numer wpisu do reje-
stru agencji zatrudnienia reklamuj
ą
cej si
ę
agencji. Brak zamieszczenia takiego numeru mo
ż
e
ś
wiadczy
ć
o tym,
ż
e agencja działa nielegalnie. Do ogłoszenia lub oferty agencja musi ponadto doł
ą
-
czy
ć
okre
ś
lenie „agencja pracy tymczasowej”, a ogłaszane oferty pracy musz
ą
by
ć
wyra
ź
nie
oznaczone jako oferty pracy tymczasowej.
Działalno
ść
agencji pracy tymczasowej polega na tym,
ż
e agencja zawiera umow
ę
o prac
ę
z osob
ą
poszukuj
ą
c
ą
pracy, przez co staje si
ę
ona jego pracodawc
ą
, ale praca wykonywana jest nie
w zakładzie pracy agencji, ale na rzecz i pod kierownictwem innego pracodawcy (tzw. pracodawcy
u
ż
ytkownika), do którego osoba ta jest kierowana przez agencj
ę
. Z agencj
ą
pracy tymczasowej
zawiera si
ę
umow
ę
o prac
ę
tylko po to, aby zosta
ć
przez ni
ą
skierowanym do pracy u pracodawcy
u
ż
ytkownika. Pracownik tymczasowy wyra
ż
a niejako z góry zgod
ę
na
ś
wiadczenie pracy na rzecz
innego pracodawcy. Agencja zawiera umow
ę
o prac
ę
z pracownikiem tymczasowym wtedy, gdy
18
wpływa do niej zgłoszenie pracodawcy u
ż
ytkownika zamierzaj
ą
cego zatrudni
ć
pracownika
o okre
ś
lonych kwalifikacjach.
Skierowanie do pracy nast
ę
puje zawsze na okre
ś
lony czas (tłumaczy to przyj
ę
t
ą
nazw
ę
tej formy za-
trudnienia - praca tymczasowa). Po upływie okresu skierowania do pracy do pracodawcy u
ż
ytkownika
umowa o prac
ę
automatycznie rozwi
ą
zuje si
ę
. Do ponownego zatrudnienia b
ę
dzie mogło doj
ść
, je
ż
eli
zostanie zgłoszona nast
ę
pna oferta pracy ze strony tego samego lub innego pracodawcy
u
ż
ytkownika.
Jest to zatem forma zatrudnienia, w której okresy wykonywania pracy i oczekiwania na prac
ę
nast
ę
pu-
j
ą
kolejno po sobie w zale
ż
no
ś
ci od zapotrzebowa
ń
pracodawców u
ż
ytkowników. Praca tymczasowa
jest nietypow
ą
form
ą
zatrudnienia, poniewa
ż
w jej realizacji bior
ą
udział trzy podmioty:
a)
agencja pracy tymczasowej,
b)
pracownik tymczasowy,
c)
pracodawca u
ż
ytkownik.
W tej formie zatrudnienia wyst
ę
puj
ą
trzy podmioty, ale zawierane s
ą
tylko dwie umowy: mi
ę
dzy agen-
cj
ą
pracy tymczasowej i pracodawc
ą
u
ż
ytkownikiem (umowa cywilnoprawna) oraz mi
ę
dzy agencj
ą
i pracownikiem tymczasowym (umowa o prac
ę
lub cywilnoprawna).
ś
adna umowa nie ł
ą
czy natomiast
pracownika tymczasowego i pracodawc
ę
u
ż
ytkownika, chocia
ż
to wła
ś
nie na rzecz i pod kierownic-
twem tego pracodawcy pracownik tymczasowy wykonuje prac
ę
.
Podsumowuj
ą
c:
Zatrudnienie tymczasowe jest form
ą
zatrudnienia, w której pracodawc
ą
dla pracownika tymczasowego
jest agencja, poniewa
ż
to ona zawiera z takim pracownikiem stosown
ą
umow
ę
i pełni rol
ę
pracodaw-
cy. Pracodawca u
ż
ytkownik pozyskuje pracownika, który
ś
wiadczy prac
ę
na jego rzecz i pod jego
kierownictwem, a wi
ę
c tak jak w typowym stosunku pracy, ale w sensie prawnym nie jest jego praco-
dawc
ą
. Pracodawca u
ż
ytkownik wykonuje obowi
ą
zki pracodawcy tylko w takim zakresie, jaki wynika
z przepisów oraz z zawartej z agencj
ą
umowy.
Korzy
ś
ci dla przedsi
ę
biorstwa zlecaj
ą
cego agencji wyszukanie pracownika:
•
szybka i prosta rekrutacja - przedsi
ę
biorstwo zleca agencji wynaj
ę
cie pracownika, jego
znalezienie jest du
ż
o prostsze ni
ż
w przypadku tradycyjnego post
ę
powania, bowiem agencje
dysponuj
ą
bazami danych, dzi
ę
ki którym odnalezienie wła
ś
ciwej osoby nie zajmuje du
ż
o czasu.
Firma, aby znale
źć
np. specjalist
ę
lub pracownika do prostych prac fizycznych, nie musi
organizowa
ć
czasochłonnych rozmów kwalifikacyjnych, otrzymuje go niemal
ż
e z dnia na dzie
ń
,
dzi
ę
ki czemu oszcz
ę
dza du
ż
o czasu.
•
ni
ż
sze koszty zatrudnienia – wszelkie koszty zwi
ą
zane z rekrutacj
ą
i pó
ź
niejszym zatrudnieniem
pracownik (podatki, składki ZUS) ponosi agencja, firma płaci pracownikowi tylko za rzeczywisty
czas pracy,
•
krótki okres wypowiedzenia – przy zatrudnianiu pracownika tymczasowego przedsi
ę
biorstwo
podpisuje umow
ę
z agencj
ą
, a nie bezpo
ś
rednio z pracownikiem i nie obowi
ą
zuj
ą
go w tym
momencie standardowe okresy wypowiedzenia, a konsekwencje zwolnienia pracownika ponosi
agencja,
•
formalno
ś
ci ograniczone do minimum – zarówno formalno
ś
ci zwi
ą
zane z rekrutacj
ą
, jak
i z zatrudnieniem (wypłaty, powiadomienie Urz
ę
du Pracy) załatwiane s
ą
przez agencj
ę
,
•
bardzo elastyczna forma zatrudniania – firma ma mo
ż
liwo
ść
uzale
ż
niania zatrudnienia od
aktualnych potrzeb, pracownicy zatrudniani s
ą
na czas wzmo
ż
onego zapotrzebowania na
pracowników.
19
Zaznaczy
ć
nale
ż
y, i
ż
w krajach, gdzie od dawna obowi
ą
zuje prawo dotycz
ą
ce pracy tymczasowej,
powszechne jest,
ż
e z tej formy zatrudnienia korzysta tak
ż
e wielu ludzi powy
ż
ej 50 roku
ż
ycia. W Pol-
sce, wraz z rozwojem elastycznych form zatrudnienia, coraz wi
ę
cej ludzi starszych b
ę
dzie pracowało
czasowo. Pracownicy tymczasowi nie s
ą
zagro
ż
eniem dla pracowników zatrudnionych na czas nie-
okre
ś
lony. Przedsi
ę
biorcy korzystaj
ą
z pracowników tymczasowych wtedy, gdy terminowe wykonanie
pracy przez stałych pracowników jest niemo
ż
liwe. Praca czasowa nie jest alternatyw
ą
dla pracy stałej,
lecz jej uzupełnieniem.
Do głównych zagro
ż
e
ń
zwi
ą
zanych z elastycznymi formami zatrudnienia mo
ż
na zaliczy
ć
m.in. brak
identyfikacji pracowników tymczasowych z firm
ą
, obni
ż
enie standardów bezpiecze
ń
stwa socjalnego
(w tym np. brak zdolno
ś
ci kredytowej pracowników czasowych) oraz brak ci
ą
gło
ś
ci zatrudnienia.
Do tego jasne i czytelne zasady: koszt usługi skalkulowany jest w oparciu o przyj
ę
t
ą
stawk
ę
(godzino-
w
ą
, tygodniow
ą
, miesi
ę
czn
ą
). Nie ma
ż
adnych opłat wst
ę
pnych ani dodatkowych. Rozliczenie
nast
ę
puje faktur
ą
VAT po wykonaniu usługi.
Techniki rekrutacji pracowników tymczasowych
Agencje pomagaj
ą
zatrudni
ć
odpowiedniego kandydata z korzy
ś
ci
ą
dla firmy na podstawie zło
ż
onego
przez firm
ę
zapotrzebowania na pracowników tymczasowych.
W praktyce agencje posługuj
ą
si
ę
ró
ż
nymi technikami podczas rekrutacji. Nabór pracowników inaczej
wygl
ą
da do kilkuosobowej firmie, a inaczej do du
ż
ych koncernów, pewne kroki s
ą
jednak podobne.
Wybór konkretnych metod zale
ż
y od wielu czynników, przede wszystkim od:
• rodzaju i wielko
ś
ci firmy,
• stopnia sformalizowania firmy,
• kultury organizacyjnej,
• strategii personalnej przedsi
ę
biorstwa,
•
ś
rodków finansowych przeznaczonych na rekrutacj
ę
,
• wymogów stawianych potencjalnemu pracownikowi,
• liczby kandydatów,
• wyboru badanych cech.
1.
Analiza dokumentacji kandydatów
CV i list motywacyjny kandydata staraj
ą
cego si
ę
o etat maj
ą
na współczesnym rynku pracy du
ż
e zna-
czenie, mog
ą
bowiem otworzy
ć
albo zamkn
ąć
drzwi do dalszych etapów procesu rekrutacji i selekcji.
Analiza dokumentów aplikacyjnych (pod wzgl
ę
dem wykształcenia, wiedzy, do
ś
wiadczenia, umiej
ę
tno-
ś
ci, itd.) ma na celu wyłonienie osób, które spełniaj
ą
podstawowe wymagania danego stanowiska
i przygotowanie listy kandydatów, z którymi warto si
ę
spotka
ć
na rozmowie kwalifikacyjnej.
2.
Kwestionariusz osobowy
Coraz cz
ęś
ciej wykorzystywany jest gotowy kwestionariusz osobowy (zw. formularzem aplikacyjnym),
który przedkłada si
ę
kandydatowi do wypełnienia. Niektóre firmy honoruj
ą
go zamiast CV i listu moty-
wacyjnego, inne traktuj
ą
formularz aplikacyjny jako dodatkowe
ź
ródło informacji o kandydacie. Mog
ą
to by
ć
formularze tradycyjne lub wypełniane za pomoc
ą
internetu. Przy wypełnianiu kwestionariusza
warto maksymalnie podporz
ą
dkowa
ć
si
ę
jego formie, na wszystkie pytania odpowiada
ć
konkretnie
i wyczerpuj
ą
co. Pozostawianie pyta
ń
bez odpowiedzi nie jest dobrze widziane. Podobnie doł
ą
czanie
dokumentów, o które pracodawca nie prosi.
20
3.
Rozmowa telefoniczna
Niektóre agencje stosuj
ą
wst
ę
pn
ą
krótk
ą
rozmow
ę
telefoniczn
ą
z kandydatem. Ma ona pomóc osobie
rekrutuj
ą
cej podj
ąć
decyzj
ę
o ewentualnym zaproszeniu kandydata na osobiste spotkanie z praco-
dawc
ą
.
4.
Rozmowa kwalifikacyjna (Interview)
Jest to najistotniejszy fragment procedury rekrutacyjnej. Celem rozmowy jest nawi
ą
zanie bezpo
ś
red-
niego kontaktu, poszerzenie wiedzy o potencjalnym pracowniku, zweryfikowanie informacji zawartych
w dokumentach aplikacyjnych. Pytania na rozmowie dotycz
ą
najcz
ęś
ciej: przebiegu kariery zawodo-
wej, kwalifikacji, osobowo
ś
ci i motywacji. W zale
ż
no
ś
ci od wagi stanowiska oraz rozwi
ą
za
ń
rekrutacyjnych przyj
ę
tych w firmie rozmow
ę
prowadzi jedna, dwie lub wi
ę
cej osób. Interwiev jest nie-
w
ą
tpliwie wa
ż
nym do
ś
wiadczeniem w procesie poszukiwania pracy. Tylko odpowiednie przygotowanie
umo
ż
liwi opanowanie zdenerwowania oraz zaprezentowanie si
ę
w najlepszym
ś
wietle.
5.
Testy rekrutacyjne
Celem testów wykorzystywanych podczas rekrutacji i selekcji jest sprawdzenie zdolno
ś
ci i cech cha-
rakteru kandydata niezb
ę
dnych na danym stanowisku. Do testów warto si
ę
przygotowa
ć
, przypomnie
ć
sobie najwa
ż
niejsze wiadomo
ś
ci, prze
ć
wiczy
ć
słownictwo dotycz
ą
ce prostych czynno
ś
ci zwi
ą
zanych
ze stanowiskiem, o które si
ę
ubiegamy. Z pewno
ś
ci
ą
trudno przygotowa
ć
si
ę
do testów osobowo
ś
cio-
wych, które maj
ą
zobrazowa
ć
stan osobowo
ś
ci kandydata. Testy posiadaj
ą
limity czasowe.
Ograniczenie to jest celowe, albowiem zmusza kandydata nie tylko do rozwi
ą
zywania testu, ale i do
umiej
ę
tnego rozplanowania czasu.
Najcz
ęś
ciej spotykane testy:
a)
testy psychologiczne badaj
ą
ce m.in.:
•
zdolno
ś
ci logicznego my
ś
lenia, analizy i syntezy, kojarzenia, pami
ę
ci, szybko
ś
ci roz-
wi
ą
zywania problemów (testy inteligencji),
•
wymiar osobowo
ś
ci, temperament, zdolno
ś
ci adaptacyjne, odporno
ść
na
•
stres (testy osobowo
ś
ci)
•
motywacj
ę
, zdolno
ś
ci przywódcze, umiej
ę
tno
ś
ci rozwi
ą
zywania konfliktów (testy pre-
dyspozycji psychicznych)
b) testy umiej
ę
tno
ś
ci:
badaj
ą
praktyczne umiej
ę
tno
ś
ci potrzebne do wykonywania pracy na okre
ś
lonym stanowi-
sku. Przedmiotem takiego testu mo
ż
e by
ć
znajomo
ść
czego
ś
uchwytnego i konkretnego, np.
pisania na klawiaturze,
c)
testy merytoryczne:
weryfikuj
ą
wiadomo
ś
ci niezb
ę
dne do wykonywania pracy z okre
ś
lonej bran
ż
y. Najcz
ęś
ciej
opracowywane s
ą
przez osoby b
ę
d
ą
ce ekspertami w danej dziedzinie,
d) testy j
ę
zykowe:
sprawdzaj
ą
ce stopie
ń
znajomo
ś
ci j
ę
zyków obcych : pisemne lub/i ustne.
21
NOWE TENDENCJE W REKRUTACJI PRACOWNIKÓW (W TYM TYMCZASOWYCH)
Po
żą
danych pracowników agencje mog
ą
poszukiwa
ć
tak
ż
e wewn
ą
trz firmy zlecaj
ą
cej (korzystanie
z zasobów kadrowych, np. byłych pracowników) i poza ni
ą
. Niezale
ż
nie od tego, gdzie i jak b
ę
dziemy
poszukiwa
ć
, zmierzymy si
ę
z wyborem
ś
cie
ż
ki: klasycznej albo mniej standardowej. Ogłoszenia pra-
sowe, internetowe portale pracy, tablice z wakatami – to najbardziej popularne
ś
rodki, które
wykorzystuj
ą
agencje, aby zach
ę
ci
ć
kandydatów do udziału w procesie rekrutacji. Metody te uznawa-
ne s
ą
za bardzo tradycyjnie i dobrze sprawdzone. Jednak
ż
e i na polu rekrutacji istniej
ą
innowacyjne
rozwi
ą
zania, a w ich realizacji przoduj
ą
Amerykanie.
Oto przykłady nowoczesnych metod, które mo
ż
na stosowa
ć
w procesie rekrutacji :
Event Recruiting
Pierwsz
ą
z niestandardowych metod, coraz cz
ęś
ciej stosowan
ą
za Oceanem jest Event Recruiting.
Pionierem tej metody była firma Cisco i dzi
ę
ki niej odniosła sukces. Metoda polega na uczestniczeniu
firmy w imprezach jako sponsor lub jej organizator, w czasie której podstawowym zadaniem firmy
rekrutuj
ą
cej jest bycie widocznym, a głównym celem – rekrutacja przyszłych pracowników. Uczestnicy
musz
ą
wiedzie
ć
, kto jest organizatorem, jaka firma i jakiemu celowi ma słu
ż
y
ć
całe przedsi
ę
wzi
ę
cie.
Rekrutuj
ą
cy natomiast stosuj
ą
wszelkie
ś
rodki,
ż
eby zapa
ść
w pami
ęć
uczestników, np. rozdaj
ą
c
upominki, gad
ż
ety, nagrody z logo firmy. Dzi
ę
ki temu przyszli pracownicy skutecznie mog
ą
zapami
ę
-
ta
ć
firm
ę
, tworz
ą
wizerunek firmy, a wi
ę
c tak
ą
, dla jakiej mo
ż
e warto pracowa
ć
, w odró
ż
nieniu od
innych firm o tym samym profilu, ale rekrutuj
ą
cych tradycyjnie. T
ą
metod
ę
agencja mo
ż
e zastosowa
ć
we współpracy z firm
ą
, która poszukuje pracowników stałych lub tymczasowych. Zalet
ą
tej metody jest
mo
ż
liwo
ść
zaobserwowania kandydatów w specyficznych sytuacjach, np. sportowej rywalizacji, co
wzbogaca dane na temat kandydata niezb
ę
dne w kolejnym etapie – selekcji.
Re-Recruiting
Metod
ę
stosuje si
ę
celem pozyskania tych osób, które odeszły z firmy, z ró
ż
nych powodów. Ponown
ą
rekrutacj
ę
pocz
ą
tkuje strategia personalna firmy zwi
ą
zana z etapem „wyj
ś
cia” pracownika i w tym
wypadku powinna by
ć
poł
ą
czona
ś
ci
ś
le z wykreowaniem wizerunku firmy, do której ka
ż
dy były pra-
cownik ma mo
ż
liwo
ść
zawsze powróci
ć
i b
ę
dzie mile widziany. Do
ś
wiadczenia pokazuj
ą
,
ż
e
pracownicy, którzy odeszli i wrócili s
ą
bardziej produktywni, nie potrzebuj
ą
tak wiele czasu na adapta-
cj
ę
, gdy
ż
s
ą
bardziej zaznajomieni ze
ś
rodowiskiem pracy, a ich pobyt w firmie jest kilka razy dłu
ż
szy
ni
ż
pobyt nowo przyj
ę
tych.
Make Every Employee a Recruiter
Wiele firm werbuje osoby rekrutuj
ą
ce spo
ś
ród własnych pracowników. Głównym zadaniem pracowni-
ka – rekrutera jest informowanie ludzi z zewn
ą
trz o zapotrzebowaniu kadrowym firmy, dla której on
sam pracuje. Nie ma przecie
ż
lepiej poinformowanego rekrutera ni
ż
sam pracownik. Jest on zwykle
wyposa
ż
ony w wizytówk
ę
, która zawiera dane na temat firmy i opis wakatu. I tu po raz kolejny imprezy
masowe, pikniki, parki, ale i inne miejsca odwiedzane przez pracownika – rekrutera s
ą
doskonałym
ź
ródłem nowych zasobów ludzkich firmy. Wystarczy wr
ę
czy
ć
wizytówk
ę
!
Rekrutacji pracowników tymczasowych powinni dokonywa
ć
wykwalifikowani pracownicy
agencji pracy tymczasowej pracuj
ą
cy na stanowiskach: doradcy pracy lub po
ś
rednika pracy
tymczasowej.
22
KORZY
Ś
CI DLA OSÓB POSZUKUJ
Ą
CYCH PRAC
Ę
Dla osoby poszukuj
ą
cej pracy zatrudnienie przez agencj
ę
pracy tymczasowej stwarza przede wszyst-
kim mo
ż
liwo
ść
jej podj
ę
cia. Poza tym podstawowym walorem, zatrudnienie tymczasowe pozwala
tak
ż
e naby
ć
potrzebnego ka
ż
demu pracownikowi do
ś
wiadczenia. Ma to szczególnie du
ż
e znaczenie
dla osób młodych, cz
ę
sto absolwentów szkół, rozpoczynaj
ą
cych dopiero swoje
ż
ycie zawodowe. Jest
to tym bardziej istotne,
ż
e sta
ż
pracy i do
ś
wiadczenie zawodowe, staj
ą
si
ę
coraz bardziej cenionymi
atutami na rynku pracy, cz
ę
sto decyduj
ą
cymi o zatrudnieniu b
ą
d
ź
nie zatrudnieniu pracownika. Za-
trudnienie tymczasowe dla osób poszukuj
ą
cych pracy ma jeszcze jedn
ą
istotn
ą
zalet
ę
. Zgłoszenie si
ę
przez osob
ę
poszukuj
ą
c
ą
pracy do agencji pracy tymczasowej, z deklaracj
ą
ch
ę
ci podj
ę
cia pracy,
w charakterze pracownika tymczasowego powoduje,
ż
e wła
ś
ciwy ci
ęż
ar poszukiwania pracy dla takiej
osoby zostaje przerzucony na agencj
ę
. Co prawda oferta zatrudnienia pracownika tymczasowego
wychodzi zawsze od pracodawcy u
ż
ytkownika, ale to ostatecznie agencja zawiadamia osob
ę
poszu-
kuj
ą
c
ą
pracy o mo
ż
liwo
ś
ci podj
ę
cia pracy w nast
ę
pstwie zgłoszenia pracodawcy u
ż
ytkownika i to ona
kieruje tak
ą
osob
ę
do pracy.
Nie ulega przy tym w
ą
tpliwo
ś
ci,
ż
e oferta pracy znacznie łatwiej mo
ż
e dotrze
ć
do osoby poszukuj
ą
cej
pracy przez agencj
ę
pracy tymczasowej b
ę
d
ą
cej profesjonalnym podmiotem działaj
ą
cym na rynku
pracy, ani
ż
eli wtedy, gdyby osoba ta poszukiwała zatrudnienia samodzielnie.
Trzy kroki do podj
ę
cia pracy tymczasowej
Krok pierwszy: znajd
ź
odpowiedni
ą
agencj
ę
Je
ż
eli interesuje ci
ę
praca w okre
ś
lonej firmie lub/i zawodzie pami
ę
taj,
ż
e niektóre agencje pracy tym-
czasowej specjalizuj
ą
si
ę
w zatrudnianiu do pracy w okre
ś
lonych zawodach i firmach. Zwró
ć
si
ę
w tym
przypadku do takich agencji, które pomog
ą
Ci znale
źć
satysfakcjonuj
ą
c
ą
prac
ę
. Przy wyborze agencji
kieruj si
ę
jej renom
ą
. Sprawd
ź
jej stron
ę
internetow
ą
, zapytaj znajomych. Szczególnie dobrym
ź
ródłem
informacji s
ą
pracownicy tymczasowi zatrudniani przez agencj
ę
.
Przed zgłoszeniem si
ę
do agencji pracy tymczasowej przygotuj swoj
ą
ofert
ę
, która powinna składa
ć
si
ę
z dwóch elementów:
•
ż
yciorysu czyli Curriculum Vitae (CV),
•
listu motywacyjnego (aplikacyjnego).
Krok drugi: zarejestruj si
ę
w agencji
W celu rejestracji zgło
ś
si
ę
bezpo
ś
rednio do agencji, gdzie dostarczasz swoje CV. W siedzibie agencji
otrzymujesz równie
ż
wypełnienia kwestionariusz rejestracyjny, a tak
ż
e mo
ż
esz dowiedzie
ć
si
ę
o swo-
ich szansach na zatrudnienie. Swoje CV mo
ż
na wysła
ć
tak
ż
e poczt
ą
. Agencja nie pobiera
ż
adnych
prowizji za dokonanie rejestracji. Pami
ę
taj,
ż
e mo
ż
esz zarejestrowa
ć
si
ę
w kilku agencjach, co cz
ę
sto
zwi
ę
ksza szans
ę
na zatrudnienie.
Krok trzeci: zaczekaj
Na podstawie informacji o kandydacie do pracy agencja konfrontuje jego kwalifikacje i umiej
ę
tno
ś
ci
z wymaganiami pracodawcy. Jest wi
ę
c swoistym po
ś
rednikiem, który bezpo
ś
rednio kieruje do praco-
dawcy.
23
RODZAJE UMÓW ZAWIERANYCH Z AGENCJ
Ą
PRACY TYMCZASOWEJ
Z agencj
ą
pracy tymczasowej mo
ż
e zosta
ć
zawarta dwojakiego rodzaju umowa:
a)
umowa o prac
ę
albo
b)
umowa cywilnoprawna (np. umowa zlecenia, umowa o dzieło).
W zdecydowanej wi
ę
kszo
ś
ci przypadków, wykonywanie przez pracownika tymczasowego pracy na
podstawie umowy o prac
ę
jest dla niego korzystniejsze, ani
ż
eli
ś
wiadczenie pracy w ramach umowy
cywilnoprawnej.
Zawarcie umowy o prac
ę
i nabycie w zwi
ą
zku z tym statusu pracownika wł
ą
cza bowiem tak
ą
osob
ę
w orbit
ę
ochronnych przepisów prawa pracy. Inn
ą
pozycj
ę
prawn
ą
maj
ą
wykonawcy pracy zatrudnieni
w ramach umów cywilnoprawnych, którzy podlegaj
ą
przepisom prawa cywilnego zakładaj
ą
cym za-
sadniczo równo
ść
stron takiego stosunku prawnego.
Dodatkowa ochrona przysługuje jednak osobom zatrudnionym przez agencj
ę
na podstawie umów
cywilnoprawnych, je
ż
eli s
ą
to osoby w wieku 16-18 lat b
ę
d
ą
ce uczniami. Do takich osób stosuje si
ę
bowiem odpowiednio przepisy kodeksu pracy dotycz
ą
ce zatrudniania młodocianych w innym celu ni
ż
przygotowanie zawodowe.
Oznacza to,
ż
e osoby takie mo
ż
na kierowa
ć
wył
ą
cznie do wykonywania prac lekkich, których wykaz
okre
ś
la pracodawca (pracodawca u
ż
ytkownik) po uzyskaniu zgody lekarza wykonuj
ą
cego zadania
słu
ż
by medycyny pracy i zatwierdzeniu przez wła
ś
ciwego inspektora pracy.
Przepisy okre
ś
laj
ą
, jakiego rodzaju umowa o prac
ę
mo
ż
e zosta
ć
zawarta z agencj
ą
. Mo
ż
e to by
ć
umowa o prac
ę
na czas okre
ś
lony lub na czas wykonania okre
ś
lonej pracy. Cz
ę
stsze zastosowanie
ma umowa o prac
ę
na czas okre
ś
lony. Umowa o prac
ę
na czas wykonania okre
ś
lonej pracy jest za-
wierana na czas niezb
ę
dny do wykonania danej pracy. Charakterystyczne dla tego rodzaju umowy
o prac
ę
jest to,
ż
e rozwi
ą
zuje si
ę
ona z chwil
ą
wykonania pracy, której to chwili nie sposób jest wcze-
ś
niej dokładnie przewidzie
ć
.
Poza umow
ą
o prac
ę
na czas okre
ś
lony oraz umow
ą
o prac
ę
na czas wykonania okre
ś
lonej pracy, nie
ma mo
ż
liwo
ś
ci zawarcia w tej formie zatrudnienia innego rodzaju umowy o prac
ę
. Przepisy nie prze-
widuj
ą
mo
ż
liwo
ś
ci zawarcia w tej formie zatrudnienia umowy o prac
ę
na okres próbny, ani umowy
o prac
ę
na czas nieokre
ś
lony.
Okres pracy przez agencj
ę
pracy tymczasowej
Praca tymczasowa ma na celu zaspokajanie okresowych potrzeb pracodawców, w zwi
ą
zku z czym
skierowanie pracownika tymczasowego do pracodawcy u
ż
ytkownika musi nast
ę
powa
ć
zawsze na
okre
ś
lony czas. Przepisy dodatkowo okre
ś
laj
ą
limity czasowe zatrudnienia tymczasowego.
Okres, na jaki wolno zatrudni
ć
pracownika tymczasowego, zale
ż
y od tego, w jakim celu nast
ę
puje
zatrudnienie pracownika tymczasowego. Je
ż
eli skierowanie nast
ę
puje w celu zast
ą
pienia przez tego
pracownika nieobecnego w pracy pracownika pracodawcy u
ż
ytkownika, wówczas okres wykonywania
pracy tymczasowej nie mo
ż
e przekroczy
ć
36 miesi
ę
cy.
W przypadku, gdy skierowanie do pracy u pracodawcy u
ż
ytkownika nast
ę
puje w innym celu, ani
ż
eli
zast
ą
pienie w pracy nieobecnego pracownika tego pracodawcy (tj. w celu wykonywania pracy o cha-
rakterze sezonowym, okresowym lub dora
ź
nym albo pracy, której terminowe wykonanie przez
pracowników zatrudnionych przez pracodawc
ę
u
ż
ytkownika nie byłoby mo
ż
liwe) ł
ą
czny okres wyko-
nywania pracy tymczasowej na rzecz tego jednego pracodawcy u
ż
ytkownika nie mo
ż
e przekroczy
ć
12
miesi
ę
cy w okresie obejmuj
ą
cym 36 kolejnych miesi
ę
cy. Do okresu 12 miesi
ę
cy wlicza si
ę
wszystkie
kolejne okresy zatrudnienia danego pracownika tymczasowego u danego pracodawcy u
ż
ytkownika
w przypadkach, gdy jest on kilkakrotnie kierowany do pracy do tego pracodawcy.
24
Wynagrodzenie za prac
ę
pracownika tymczasowego
Przepisy wymagaj
ą
, aby jeszcze przed skierowaniem pracownika do pracy pracodawca u
ż
ytkownik
poinformował agencj
ę
na pi
ś
mie o wynagrodzeniu za prac
ę
, która ma by
ć
powierzona pracownikowi
tymczasowemu, okre
ś
lonym w przepisach o wynagrodzeniu obowi
ą
zuj
ą
cych u pracodawcy u
ż
ytkow-
nika. Je
ż
eli u danego pracodawcy u
ż
ytkownika nie obowi
ą
zuj
ą
przepisy o wynagrodzeniu (np. nie
został wydany regulamin wynagrodzenia, nie jest te
ż
stosowany
ż
aden układ zbiorowy pracy), albo
pomimo obowi
ą
zywania takich przepisów nie okre
ś
laj
ą
one wynagrodzenia za prac
ę
, która ma by
ć
powierzona pracownikowi tymczasowemu (np. dlatego,
ż
e dotychczas tego rodzaju prace nie były
wykonywane u pracodawcy u
ż
ytkownika), wynagrodzenie pracownika tymczasowego nale
ż
y ustali
ć
zgodnie z ogólnie obowi
ą
zuj
ą
cymi przepisami. Stosowana jest w tym zakresie zasada,
ż
e wynagro-
dzenie za prac
ę
powinno by
ć
tak ustalone, aby odpowiadało w szczególno
ś
ci rodzajowi wykonywanej
pracy i kwalifikacjom wymaganym przy jej wykonywaniu, a tak
ż
e uwzgl
ę
dniało ilo
ść
i jako
ść
ś
wiad-
czonej pracy.
Wynagrodzenie pracownika tymczasowego zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy nie mo
ż
e
by
ć
ni
ż
sze od minimalnego wynagrodzenia za prac
ę
obowi
ą
zuj
ą
cego w danym roku. Informacje prze-
kazane agencji pracy tymczasowej przez pracodawc
ę
u
ż
ytkownika w przedmiocie wynagrodzenia za
prac
ę
słu
żą
zatem prawidłowemu okre
ś
leniu wynagrodzenia za prac
ę
pracownika tymczasowego
w zawieranej z nim umowie o prac
ę
. Strony umowy o prac
ę
(agencja i pracownik) nie ustalaj
ą
bowiem
wynagrodzenia za prac
ę
pracownika tymczasowego całkowicie samodzielnie, ale z uwzgl
ę
dnieniem
warunków płacowych obowi
ą
zuj
ą
cych u pracodawcy u
ż
ytkownika. Okre
ś
lenie wynagrodzenia za pra-
c
ę
pracownika tymczasowego poprzez odniesienie do warunków płacowych obowi
ą
zuj
ą
cych
u pracodawcy u
ż
ytkownika jest konieczne ze wzgl
ę
du na obowi
ą
zywanie zasady równego traktowania
pracownika tymczasowego i pracownika pracodawcy u
ż
ytkownika zatrudnionego na takim samym lub
podobnym stanowisku pracy. Pracownik tymczasowy nie mo
ż
e otrzymywa
ć
ni
ż
szego wynagrodzenia
ni
ż
pracownik pracodawcy u
ż
ytkownika wykonuj
ą
cy porównywaln
ą
prac
ę
. Aby wła
ś
ciwie okre
ś
li
ć
wy-
nagrodzenie za prac
ę
pracownika tymczasowego agencja musi zosta
ć
wi
ę
c poinformowana przez
pracodawc
ę
u
ż
ytkownika o obowi
ą
zuj
ą
cych u niego warunkach płacowych.
Pracownik tymczasowy a prawo do urlopu wypoczynkowego
Pracownikowi tymczasowemu przysługuje urlop w wymiarze 2 dni za ka
ż
dy miesi
ą
c pozostawania
w dyspozycji jednego pracodawcy u
ż
ytkownika, lub wi
ę
cej ni
ż
jednego pracodawcy u
ż
ytkownika. Mie-
si
ę
czny termin pozostawania przez pracownika tymczasowego w dyspozycji pracodawcy u
ż
ytkownika
liczy si
ę
za 30 dni. Okresem pozostawania w dyspozycji pracodawcy u
ż
ytkownika jest w cało
ś
ci okres,
na który pracownik tymczasowy został skierowany do wykonywania pracy u pracodawcy u
ż
ytkownika.
Okres ten odpowiada, co do zasady, okresowi obowi
ą
zywania umowy o prac
ę
zawartej z pracowni-
kiem tymczasowym. Do miesi
ę
cznego okresu, od którego zale
ż
y nabycie prawa do urlopu pracownika
tymczasowego, wlicza si
ę
nie tylko okresy faktycznie wykonywanej pracy, ale tak
ż
e okresy pozosta-
wania w dyspozycji pracodawcy u
ż
ytkownika (np. okresy gotowo
ś
ci do wykonywania pracy, której
pracownik tymczasowy nie mógł jednak wykonywa
ć
ze wzgl
ę
du na przeszkody le
żą
ce po stronie pra-
codawcy u
ż
ytkownika). Urlop nie przysługuje jednak za okres, za który pracownik tymczasowy
wykorzystał u poprzedniego pracodawcy przysługuj
ą
cy mu urlop wypoczynkowy (np. w sytuacji, gdy
w tym samym roku kalendarzowym, w którym podj
ą
ł prac
ę
w charakterze pracownika tymczasowego,
był wcze
ś
niej zatrudniony w ramach typowego stosunku pracy i przed rozwi
ą
zaniem tego stosunku
wykorzystał w cało
ś
ci przysługuj
ą
cy mu na ten rok urlop wypoczynkowy). Za czas urlopu wypoczyn-
kowego pracownik tymczasowy zachowuje prawo do wynagrodzenia. Wynagrodzenie za jeden dzie
ń
urlopu (lub ekwiwalent pieni
ęż
ny za jeden dzie
ń
tego urlopu) ustala si
ę
dziel
ą
c wynagrodzenie uzy-
skane przez pracownika tymczasowego w okresie wykonywania pracy tymczasowej przez liczb
ę
dni
pracy, za które to wynagrodzenie przysługiwało. Przez dni pracy rozumie si
ę
przy tym dni, w które
pracownik faktycznie
ś
wiadczył prac
ę
.
25
BHP pracownika tymczasowego
Pracodawca u
ż
ytkownik jest zobowi
ą
zany zapewni
ć
pracownikowi tymczasowemu bezpieczne i higie-
niczne warunki pracy w miejscu wyznaczonym do jej wykonywania. Powinien zatem zadba
ć
, aby
kwestie te zostały odpowiednio uregulowane w umowie z agencj
ą
pracy.
Pracownik tymczasowy to szczególny rodzaj pracownika. Mi
ę
dzy pracownikiem a zakładem pracy nie
dochodzi bowiem do zawarcia umowy o prac
ę
. Pracownik wykonuje co prawda zlecone zadania, ale
na podstawie umowy z agencj
ą
pracy tymczasowej. Ta za
ś
zawiera umow
ę
z pracodawc
ą
u
ż
ytkownikiem.
Zawarcie umowy mi
ę
dzy pracodawc
ą
u
ż
ytkownikiem a agencj
ą
pracy tymczasowej powinno by
ć
dokonane na pi
ś
mie.
W dokumencie tym nale
ż
y okre
ś
li
ć
:
•
rodzaj pracy, która ma by
ć
powierzona pracownikowi tymczasowemu,
•
wymagania kwalifikacyjne konieczne do jej wykonywania,
•
przewidywany okres wykonywania pracy,
•
wymiar czasu pracy oraz
•
miejsce wykonywania pracy tymczasowej.
Umowa mi
ę
dzy agencj
ą
a pracodawc
ą
powinna zawiera
ć
nie tylko elementy
ś
ci
ś
le
prawnopracownicze. Pracodawca powinien zadba
ć
równie
ż
, aby znalazły si
ę
tam zagadnienia
zwi
ą
zane z bhp.
Takie działania rozwi
ążą
problemy i ułatwi
ą
post
ę
powanie w zakresie:
•
prowadzenia dokumentacji zwi
ą
zanej z zatrudnieniem pracowników tymczasowych,
•
obj
ę
cia pracowników tymczasowych profilaktyczn
ą
opiek
ą
zdrowotn
ą
i szkoleniami bhp,
•
wyposa
ż
ania pracowników tymczasowych w
ś
rodki ochrony indywidualnej oraz odzie
ż
i obuwie robocze,
•
kontroli nad pracownikami tymczasowymi wykonuj
ą
cymi czynno
ś
ci na terenie zakładu pracy,
•
zgłaszania do agencji pracy tymczasowej wypadków pracowników tymczasowych i trybu
post
ę
powania powypadkowe.
Pracownikowi tymczasowemu nie wolno poleca
ć
wykonywania pracy szczególnie niebezpiecznej.
Do obowi
ą
zków pracownika tymczasowego nale
ż
y przede wszystkim:
•
poddawanie si
ę
wst
ę
pnym, okresowym i kontrolnym oraz innym zaleconym badaniom
lekarskim i stosowanie si
ę
do wskazówek lekarza,
•
przestrzeganie przepisów oraz zasad bhp i ppo
ż
.,
•
przestrzeganie regulaminów i ustalonego porz
ą
dku w zakładzie pracy,
•
niezwłocznie zawiadomienie o zauwa
ż
onym w firmie wypadku lub zagro
ż
eniu
ż
ycia b
ą
d
ź
zdrowia ludzkiego i ostrze
ż
enie współpracowników, a tak
ż
e innych osób znajduj
ą
cych si
ę
w
rejonie zagro
ż
enia, o gro
żą
cym im niebezpiecze
ń
stwie,
•
dbanie o nale
ż
yty stan maszyn, urz
ą
dze
ń
, narz
ę
dzi i sprz
ę
tu pracodawcy u
ż
ytkownika,
•
stosowanie
ś
rodków ochrony zbiorowej, a tak
ż
e u
ż
ywanie przydzielonych
ś
rodków ochrony
26
indywidualnej oraz odzie
ż
y i obuwia roboczego, zgodnie z ich przeznaczeniem,
•
współdziałanie z pracodawc
ą
u
ż
ytkownikiem i osobami kieruj
ą
cymi w wypełnianiu ich
obowi
ą
zków dotycz
ą
cych bhp.
K O N T R A K T NR ....../…....
zawarty w dniu ..................................200.. r. W ........................
pomi
ę
dzy
.................................................................................................................................................................
zwanym dalej “Agencj
ą
”
a firm
ą
................................................................................................................................................
................................................................................... NIP: ...............................................,
któr
ą
reprezentuje Pani/Pan......................................................................................................................
zwanym dalej Kontrahentem w sprawie wynajmowania do pracy u Kontrahenta pracowników
Agencji.
§ 1
Kontrahent składa Agencji „Zapotrzebowanie na pracowników” które stanowi zał
ą
cznik nr 1 niniejsze-
go kontraktu i jest integraln
ą
jego cz
ęś
ci
ą
. Na tej podstawie Agencja zobowi
ą
zuje si
ę
do wynaj
ę
cia
Kontrahentowi pracowników w zawodach i ilo
ś
ciach okre
ś
lonych w zapotrzebowaniu.
§ 2
Pracownik Agencji
ś
wiadczy
ć
b
ę
dzie usług
ę
w zakładzie pracy Kontrahenta w terminie okre
ś
lonym
w zło
ż
onym „zapotrzebowaniu na pracownika”.
§ 3
Tytułem zapłaty Kontrahent zobowi
ą
zuje si
ę
do zwrotu kosztów za prac
ę
wynaj
ę
tych pracowników wg
zasad okre
ś
lonych w § 4.
§ 4
Zwrot kosztów za pracownika tymczasowego obejmuje :
1) wynagrodzenie brutto obliczone na podstawie regulaminu płac obowi
ą
zuj
ą
cego u kontrahenta;
2) dodatek za przepracowane godziny nocne wg przepisów;
3) wynagrodzenie za urlopy obliczone zgodnie z Ustaw
ą
o pracownikach tymczasowych;
4) wynagrodzenie z tytułu niezdolno
ś
ci do pracy;
5) wynagrodzenie za dni wolne od pracy oraz urlopy okoliczno
ś
ciowe zgodnie z obowi
ą
zuj
ą
cym
Kodeksem Pracy;
6) ekwiwalenty przewidziane w Kodeksie Pracy;
7) składki ZUS płacone przez pracodawc
ę
od sumy składników okre
ś
lonych w punktach 1-6;
8) prowizja w wysoko
ś
ci ...% obliczonej od sumy składników okre
ś
lonych w punktach 1-6 oraz
składki na ubezpieczenie społeczne płacone przez pracodawc
ę
;
9) koszty bada
ń
lekarskich wst
ę
pnych i okresowych.
27
Koszty bada
ń
lekarskich wst
ę
pnych i okresowych oraz koszty szkole
ń
zawodowych (w przypadku
zgłoszonych i zleconych przez kontrahenta) b
ę
d
ą
refakturowane.
§ 5
Podstaw
ą
zapłaty stanowi wystawiona przez Agencj
ę
faktura za okresy miesi
ę
czne zgodne z czasem
pracy wynaj
ę
tych pracowników obejmuj
ą
ca składniki wymienione w § 4 plus 22 % VAT w terminie do
5 dni od dnia otrzymania faktury.
§ 6
Wynaj
ę
cie przez Agencj
ę
wymienionego w §1 pracowników nast
ą
pi po przekazaniu przez
Kontrahenta „Zapotrzebowania na pracowników” okre
ś
laj
ą
cego: ilo
ść
pracowników, wymagania
odno
ś
nie ich kwalifikacji, charakteru wykonywanej usługi i terminu w jakim usługa ma by
ć
ś
wiadczona,
wysoko
ść
wynagrodzenia za wykonan
ą
usług
ę
, ustalenia dodatkowe zgodnie z ustaw
ą
o zatrudnieniu
pracowników tymczasowych przez pracowników Agencji.
§ 7
Kontrahent przejmuje na siebie obowi
ą
zki wynikaj
ą
ce z działu X Kodeksu Pracy.
Kontrahent przejmuje obowi
ą
zki pracodawcy u
ż
ytkownika w zakresie przydziału odzie
ż
y roboczej
i ochronnej, przeprowadzenia szkolenia stanowiskowego z zakresu bhp, ustalenia okoliczno
ś
ci i przy-
czyn wypadku przy pracy, przeprowadzenia oceny ryzyka zawodowego oraz informowania o tym
ryzyku, pracowników tymczasowych przekazanych z Agencji (art. 9.3 pkt 2 ustawy o zatrudnieniu pra-
cowników tymczasowych). Dokumenty potwierdzaj
ą
ce przeprowadzenie szkolenia bhp, informacji
o ryzyku zawodowym kontrahent przeka
ż
e niezwłocznie Agencji.
§ 8
Pracownik przekazany przez Agencj
ę
zobowi
ą
zany jest do codziennego potwierdzania swojej obec-
no
ś
ci
w pracy u Kontrahenta na li
ś
cie obecno
ś
ci w sposób okre
ś
lony w regulaminie pracy kontrahenta.
§ 9
Kontrahent zobowi
ą
zany jest do bezzwłocznego zawiadomienia Agencji o ewentualnych przypadkach
spó
ź
nie
ń
do pracy, nieusprawiedliwionej nieobecno
ś
ci w pracy, nagannego zachowania pracowników
tymczasowych przekazanych do pracy przez Agencj
ę
oraz przekazania wszelkich uwag odno
ś
nie
wykonywanej przez nich pracy.
§ 10
Kontrahent ma prawo zwrócenia si
ę
do Agencji o wymian
ę
pracownika. Agencja jest zobowi
ą
zania do
wymiany pracownika w przypadku zgłoszenia przez kontrahenta o ra
żą
cym naruszeniu przepisów bhp
oraz nagannego zachowania si
ę
pracownika tymczasowego.
§ 11
Agencja zastrzega sobie prawo odst
ą
pienia od umowy (polegaj
ą
ce na wycofaniu z pracy u Kontrahen-
ta swoich pracowników) ze skutkiem natychmiastowym, w sytuacji nieterminowego realizowania
płatno
ś
ci okre
ś
lonej w § 5 kontraktu, nieprzestrzegania przez Kontrahenta przepisów BHP (§ 7 kon-
traktu), zlecania przekazanym pracownikom bez porozumienia z Agencj
ą
wykonywania innych prac
ni
ż
wyszczególnionych w §1 kontraktu.
28
§ 12
W przypadku nie wywi
ą
zywania si
ę
przez Kontrahenta z ustalonych w §5 umowy terminów płatno
ś
ci,
Agencji przysługuj
ą
odsetek ustawowe. Za termin zapłaty uznaje si
ę
dzie
ń
, w którym nast
ą
pił wpływ
na rachunek wskazany w fakturze najpó
ź
niej w dniu wyznaczonym.
§ 13
Agencja zobowi
ą
zuje si
ę
do wykonywania czynno
ś
ci b
ę
d
ą
cych przedmiotem umowy z nale
ż
yt
ą
sta-
ranno
ś
ci
ą
, a tak
ż
e chroni
ć
interesy Kontrahenta w zakresie powierzonych jej obowi
ą
zków.
§ 14
Kontrakt zawiera si
ę
na czas nieokre
ś
lony. Strony zastrzegaj
ą
mo
ż
liwo
ść
wypowiedzenia kontraktu
przez ka
ż
d
ą
ze stron z zachowaniem 1-miesi
ę
cznego terminu wypowiedzenia.
§ 15
Wszelkie zmiany kontraktu wymagaj
ą
formy pisemnej pod rygorem niewa
ż
no
ś
ci.
§ 16
W sprawach nieuregulowanych niniejsz
ą
umow
ą
, maj
ą
zastosowanie przepisy Kodeksu Cywilnego
oraz Ustawa z dnia 9 lipca 2003 r. o zatrudnieniu pracowników tymczasowych (Dz. U. nr 166 poz.
1608).
§ 17
Wszelkie sprawy wynikaj
ą
ce z tre
ś
ci niniejszej umowy strony poddaj
ą
do rozstrzygni
ę
cia wła
ś
ciwym
s
ą
dom powszechnym.
§ 18
Umow
ę
sporz
ą
dzono w dwóch jednobrzmi
ą
cych egzemplarzach, po jednym dla ka
ż
dej ze stron.
.......................................................
..............................................................
Kontrahent
Agencja
29
ZAPOTRZEBOWANIE NA PRACOWNIKÓW
Zał
ą
cznik do kontraktu nr ............/K/200..
ZLECAJ
Ą
CY:
Nazwa firmy: .................................................................................................................
Adres :
...........................................................................................................
Tel. / fax. ................................ NIP: ......................................................
MIEJSCE WYKONYWANIA PRACY:
..........................................................................
TERMIN
Ś
WIADCZENIA USŁUGI: od dnia ...................... 200... do dnia ............................200...
Stanowisko I. :........................................................................................................................................
WYMAGANE KWALIFIKACJE
:
wykształcenie: ..................................................... zawód: ............................................................
uprawnienia: ........................................................................... Ilo
ść
pracowników: .......................
WYMAGANIA DODATKOWE – PREDYSPOZYCJE
:
(np. do
ś
wiadczenie, dyspozycyjno
ść
, własny samochód,
telefon)
..................................................................................................................................................................
WYNAGRODZENIE : miesi
ę
cznie .....................zł. stawka godzinowa : ............ zł/godz.
Czynniki szkodliwo
ś
ci dla zdrowia : fizyczne (hałas, wibracja ogólna i miejscowa, pole elektromagnetyczne,
mikroklimat,
•
promieniowanie optyczne, jonizuj
ą
ce, laserowe, pyły przemysłowe), chemiczne (substancje toksyczne,
rakotwórcze ),
•
biologiczne (mikroorganizmy – makroorganizmy ro
ś
linne i zwierz
ę
ce), psychofizyczne (obci
ąż
enia:
psychofizyczne,
•
psychonerwowe) – wykre
ś
li
ć
które nie wyst
ę
puj
ą
.
Badania i pomiary czynników szkodliwych (jakie ):
...................................................................................................................................................................................
O
ś
wiadczenie pracodawcy U
ż
ytkownika:
Firma .................................................................................................................................................. nie
wypowiedziała w ostatnich 6 miesi
ą
cach pracownikom stosunki pracy lub rozwi
ą
zała te stosunki na
mocy porozumienia stron z przyczyn nie dotycz
ą
cych pracowników, których liczba zwolnionych z tych
przyczyn pracowników odpowiada liczbie okre
ś
lonej w art. 1 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szcze-
gólnych zasadach rozwi
ą
zywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn nie dotycz
ą
cych
pracowników (Dz. U. Nr 90, poz. 844).
30
Ustalenia dodatkowe zgodnie z ustaw
ą
o zatrudnienie pracowników tymczasowych:
1. Pracownik tymczasowy wykorzysta urlop wypoczynkowy, w cało
ś
ci lub w cz
ęś
ci, w okresie wykonywania
pracy tymczasowej na rzecz tego pracodawcy u
ż
ytkownika lub zostanie mu wypłacony ekwiwalent po
ustaniu zatrudnienia.
2. Pracodawca u
ż
ytkownik dostarczy pracownikowi tymczasowemu odzie
ż
i obuwia robocze oraz
ś
rodki
ochrony indywidualnej, przeprowadzi szkolenia w zakresie bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ustali
okoliczno
ś
ci i przyczyn wypadku przy pracy, przeprowadzi ocen
ę
ryzyka zawodowego oraz poinformuje
o tym ryzyku;
........................................
................................................................
(data)
(podpis zleceniodawcy)
31
Zbigniew Olejniczak
Warszawa
TELEPRACA
[Poni
ż
szy materiał został wypracowany w zwi
ą
zku z decyzj
ą
o wprowadzeniu telepracy w instytucji
typu: administracja rz
ą
dowa – jednostka realizuj
ą
ca projekty w ramach PO KL]
Cel wprowadzenia telepracy: poprawa produktywno
ś
ci i redukcja kosztów (dojazdy, powierzchnia
biurowa).
Rozdział IIb atr. 67
5
– art. 67
17
Kodeksu pracy (Kp), stanowi o zatrudnianiu pracowników w formie
telepracy. Odpowiednio, warunki telepracy s
ą
nast
ę
puj
ą
ce:
•
praca jest wykonywana poza zakładem pracy, np. w domu pracownika,
•
praca poza zakładem pracy jest reguł
ą
(nie jest to okazjonalne lub wyj
ą
tkowe wykonanie
obowi
ą
zków np. w domu),
•
pracownik wykorzystuje
ś
rodki telekomunikacji i komunikacji elektronicznej do utrzymywania
kontaktu z pracodawc
ą
(lub innym wskazanym pracownikiem np. dyrektorem, kierownikiem)
oraz do przekazywania mu wyników swojej pracy,
•
pracownik i pracodawca przekazuj
ą
sobie informacje niezb
ę
dne do wzajemnego porozumie-
wania si
ę
za pomoc
ą
ś
rodków komunikacji elektronicznej, albo podobnych
ś
rodków
indywidualnego porozumiewania si
ę
na odległo
ść
.
Kodeks pracy art. 67
11
§1
reguluje zobowi
ą
zania pracodawcy wobec wprowadzenia telepracy, jednak-
ż
e ju
ż
§ 2 stanowi,
ż
e mo
ż
na okre
ś
li
ć
równie
ż
zakres ubezpieczenia i zasady wykorzystania przez
telepracownika sprz
ę
tu niezb
ę
dnego do wykonywania pracy w formie telepracy, stanowi
ą
cego wła-
sno
ść
telepracownika […]
Z uwagi na specyfik
ę
telepracy, szczególnie wykonywanej w domu telepracownika ograniczone zosta-
ły niektóre wymagania dotycz
ą
ce zapewnienia przez pracodawc
ę
bezpiecznych i higienicznych
warunków pracy. Przepisy Kodeksu w dziedzinie bhp nie maj
ą
zastosowania w przypadku obowi
ą
zku
osoby kieruj
ą
cej pracownikami dbało
ś
ci o bezpieczny i higieniczny stan pomieszcze
ń
(art.212 pkt.4
Kp), w zakresie wymaga
ń
dotycz
ą
cych obiektów budowlanych i pomieszcze
ń
pracy (rozdział III działu
X Kp) oraz obowi
ą
zków zapewnieni pomieszcze
ń
higieniczno-sanitarnych (art.233 Kp). Natomiast
wszystkie inne wymagania, w tym dotycz
ą
ce organizacji stanowisk pracy wyposa
ż
onych w monitory
ekranowe powinny by
ć
stosowane równie
ż
w przypadku wykonywania telepracy. Przepisy dopuszcza-
j
ą
równie
ż
zatrudnienie w formie telepracy osoby niepełnosprawnej, o znacznym lub umiarkowanym
stopniu niepełnosprawno
ś
ci na rzecz pracodawcy niezapewniaj
ą
cego warunków pracy chronionej.
Jest to rozwi
ą
zanie korzystne dla osób niepełnosprawnych. Pracodawcy nie chc
ą
zatrudnia
ć
osób
niepełnosprawnych z uwagi na wymagania, jakie musz
ą
spełni
ć
, w szczególno
ś
ci dotycz
ą
ce miejsca
pracy. Mo
ż
liwo
ść
zatrudnienia osób niepełnosprawnych, bez konieczno
ś
ci spełniania tych warunków,
powinno zwi
ę
kszy
ć
ich mo
ż
liwo
ś
ci zawodowe i ułatwi
ć
znalezienie pracy. Zatrudniaj
ą
c osob
ę
niepeł-
nosprawn
ą
jednocze
ś
nie zmniejszaj
ą
si
ę
koszty pracodawcy ponoszone w zwi
ą
zku z konieczno
ś
ci
ą
składek PFRON.
Zalety telepracy to przede wszystkim:
•
redukcja kosztów wynajmu pomieszcze
ń
biurowych (jedno miejsce mo
ż
e by
ć
wykorzystywa-
ne przez kilka osób w razie potrzeby), dojazdów do pracy a tak
ż
e kosztów zatrudnienia,
32
•
mniej nieobecno
ś
ci – telepracownik dostosuje swoj
ą
prac
ę
tak, aby móc załatwi
ć
bie
żą
ce
potrzeby bez wpływu na wykonywane zadania,
•
wzrost wydajno
ś
ci pracy, kontrola nad zarz
ą
dzaniem,
•
elastyczno
ść
miejsca i czasu pracy dla pracownika, równowaga pomi
ę
dzy
ż
yciem zawodo-
wym i prywatnym,
•
mo
ż
liwo
ść
zatrudniania osób niepełnosprawnych i korzystaj
ą
cych z urlopu wychowawczego,
•
zmniejsza konflikty w pracy,
•
mo
ż
liwo
ś
ci zatrudnienia pracowników z ró
ż
nych regionów Polski,
•
ni
ż
sze wska
ź
niki fluktuacji i zatrudnienia,
•
mo
ż
liwo
ść
osobistej kontroli warunków miejsca pracy oraz lepsze dostosowanie stanowiska
pracy do potrzeb pracownika,
•
mo
ż
liwo
ść
powi
ę
kszenia liczby personelu bez zmiany w organizacji biura,
•
ograniczenie wymaga
ń
dotycz
ą
cych zapewnienia przez pracodawc
ę
bezpiecznych i higie-
nicznych warunków pracy.
Wady telepracy:
•
dłu
ż
szy dzie
ń
w pracy,
•
uzale
ż
nia od techniki,
•
osłabia osobiste kontakty mi
ę
dzy pracownikami,
•
brak umiej
ę
tno
ś
ci i do
ś
wiadcze
ń
w zarz
ą
dzaniu telepracownikami,
•
trudno
ś
ci w jednoznacznym okre
ś
leniu skali oszcz
ę
dno
ś
ci,
•
izolacja oraz poczucie samotno
ś
ci,
•
obawa przed samo zatrudnieniem,
•
stagnacja, brak poczucia przynale
ż
no
ś
ci do firmy,
Wszystkie powy
ż
sze wady mo
ż
na jednak zredukowa
ć
wprowadzaj
ą
c ró
ż
ne pisemne i organizacyjne
rozwi
ą
zania jak równie
ż
poprzez sprawne i skuteczne zarz
ą
dzanie personelem.
POROZUMIENIE SPRAWIE WARUNKÓW STOSOWANIA TELEPRACY
zawarte na podstawie art. 67
7
§ 1 Kodeksu Pracy,
dnia …………………………. pomi
ę
dzy:
_________________, reprezentowanym przez __________________, zwanym dalej „pracodawc
ą
”
a
Komisj
ą
Zakładow
ą
____________________, reprezentowan
ą
przez ……………………………………
Porozumienie niniejsze reguluje warunki stosowania telepracy w _____________________________.
§ 1
Praca wykonywana w warunkach telepracy mo
ż
e nast
ą
pi
ć
:
1) przy zawieraniu umowy o prac
ę
albo
2) w trakcie zatrudnienia.
33
§ 2
1. W trakcie zatrudnienia przej
ś
cie na teleprac
ę
mo
ż
e nast
ą
pi
ć
na mocy porozumienia stron, z inicja-
tywy pracownika lub pracodawcy.
2. Porozumienie stron w tym zakresie zawiera si
ę
na pi
ś
mie.
3. Pracodawca nie ma obowi
ą
zku uwzgl
ę
dnienia wniosku pracownika w sprawie przej
ś
cia na tele-
prac
ę
, ale akceptuje go w miar
ę
mo
ż
liwo
ś
ci.
4. Brak zgody pracownika na zmian
ę
warunków wykonywania pracy nie mo
ż
e stanowi
ć
przyczyny
uzasadniaj
ą
cej wypowiedzenie przez pracodawc
ę
umowy o prac
ę
.
§ 3
1. W terminie 3 miesi
ę
cy od dnia podj
ę
cia pracy w formie telepracy w wyniku porozumienia zmienia-
j
ą
cego, zarówno pracownik, jak i pracodawca mo
ż
e wyst
ą
pi
ć
z wi
ążą
cym wnioskiem
o zaprzestanie wykonywania pracy w formie telepracy i przywrócenie poprzednich warunków wy-
konywania pracy.
2. Je
ż
eli pracownik spó
ź
ni si
ę
z wnioskiem, o którym mowa w pkt 1 i zło
ż
y go po upływie 3 miesi
ę
cy,
wówczas pracodawca powinien uwzgl
ę
dnia wniosek w miar
ę
mo
ż
liwo
ś
ci (art. 678 § 2 KP).
3. Je
ż
eli pracodawca spó
ź
ni si
ę
z wnioskiem, o którym mowa w pkt 1, wówczas przywrócenie po-
przednich warunków wykonywania pracy mo
ż
e nast
ą
pi
ć
w trybie art. 42 § 1-3 albo porozumienia
zmieniaj
ą
cego.
4. Zaprzestanie wykonywania pracy w formie telepracy na zasadach okre
ś
lonych w pkt 1-3 nie mo
ż
e
stanowi
ć
przyczyny uzasadniaj
ą
cej wypowiedzenie przez pracodawc
ę
umowy o prac
ę
.
§ 4
Pracodawca zobowi
ą
zuje si
ę
przestrzega
ć
zakazu dyskryminacji telepracowników.
§ 5
Pracodawca zobowi
ą
zuje si
ę
przeprowadza
ć
na własny koszt w czasie pracy szkolenia w zakresie
niezb
ę
dnym do wykonywania telepracy.
§ 6
Postanowienia dotycz
ą
ce sprz
ę
tu i oprogramowania niezb
ę
dnego do wykonywania telepracy, praco-
dawca ustala z telepracownikiem.
§ 7
Pracodawca o
ś
wiadcza,
ż
e zatrudnienie tradycyjne pozostanie dominuj
ą
c
ą
form
ą
zatrudnienia.
§ 8
Niniejsze porozumienie wchodzi w
ż
ycie z dniem ………………….……
UMOWA O WYKORZYSTANIE PRZY WYKONYWANIU PRACY SPRZ
Ę
TU STANOWI
Ą
CEGO
WŁASNO
ŚĆ
TELEPRACOWNIKA
zawarta w dniu __-__-____ w ____________ pomi
ę
dzy:
_____________, zwanym dalej Pracodawc
ą
, a
34
_____________, zwanym dalej Pracownikiem
§ 1
Pracownik o
ś
wiadcza,
ż
e jest wła
ś
cicielem komputera typ ___, nr seryjny __________ oraz telefonu
komórkowego, model _________, nr seryjny ___________
§ 2
Pracownik zobowi
ą
zuje si
ę
u
ż
ywa
ć
przy wykonywaniu pracy sprz
ę
tu okre
ś
lonego w § 1.
§ 3
1. Pracodawca o
ś
wiadcza, i
ż
znany jest mu stan techniczny sprz
ę
tu okre
ś
lonego w § 1.
2. Strony zgodnie o
ś
wiadczaj
ą
,
ż
e sprz
ę
t okre
ś
lony w § 1 spełnia wymagania okre
ś
lone w rozdziale
IV działu dziesi
ą
tego Kodeksu pracy.
§ 4
1. Z tytułu u
ż
ywania sprz
ę
tu okre
ś
lonego w § 1, przy wykonywaniu pracy, Pracownikowi przysługuje
ekwiwalent pieni
ęż
ny, w wysoko
ś
ci ____ zł płatny co miesi
ą
c, do dnia __ miesi
ą
ca.
[wysoko
ść
ekwiwalentu zale
ż
e
ć
powinna od norm zu
ż
ycia sprz
ę
tu, jego ceny rynkowej, wysoko
ś
ci
opłat zwi
ą
zanych z u
ż
ywaniem sprz
ę
tu]
2. Pracownik ma prawo
żą
da
ć
zmiany wysoko
ś
ci ekwiwalentu, o którym mowa w pkt. 1, w razie
___________________. Zmiana wysoko
ś
ci ekwiwalentu wymaga aneksu do niniejszej umowy.
§ 5
Pracodawca zobowi
ą
zuje si
ę
do ubezpieczenia sprz
ę
tu, o którym mowa w § 1. W ramach ubezpie-
czenia sprz
ę
t zostanie obj
ę
ty ochron
ą
ubezpieczeniow
ą
od zniszczenia lub uszkodzenia, wskutek
zdarze
ń
losowych, o charakterze nagłym i niespodziewanym.
§ 6
1. Pracownik ma obowi
ą
zek uprzedzi
ć
Pracodawc
ę
o planowanej zmianie lub zbyciu sprz
ę
tu,
o którym mowa w § 1.
2. Pracownik ma obowi
ą
zek niezwłocznie zawiadomi
ć
Pracodawc
ę
o wszelkich awariach
i nieprawidłowo
ś
ciach w funkcjonowaniu sprz
ę
tu, o którym mowa w § 1.
§ 7
Pracodawca ma prawo
żą
da
ć
wgl
ą
du do bilingów i rachunków z tytułu opłat zwi
ą
zanych z u
ż
ywaniem
sprz
ę
tu, o którym mowa w § 1.
§ 8
Umowa obowi
ą
zuje od dnia jej zawarcia do dnia ustania stosunku pracy. Ka
ż
da ze stron ma prawo
wypowiedzie
ć
niniejsz
ą
umow
ę
, z zachowaniem miesi
ę
cznego terminu wypowiedzenia, ze skutkiem
na ostatni dzie
ń
miesi
ą
ca nast
ę
puj
ą
cego po miesi
ą
cu, którym umowa została wypowiedziana.
WYLICZENIE PROPONOWANEGO EKWIWALENTU
pieni
ęż
nego za u
ż
ywane przez pracowników przy wykonywaniu telepracy narz
ę
dzia, materiały lub
sprz
ę
t stanowi
ą
cy ich.
Przyj
ę
te do wyliczenia dane uwzgl
ę
dniaj
ą
koszty ponoszone przez Centrum RZL oraz stawki rynkowe.
Zało
ż
enia ogólne:
35
1. Przyj
ę
to form
ę
telepracy przez 3 dni w tygodniu.
2. Przyj
ę
to zało
ż
enie 4 tygodniowego miesi
ą
ca pracy.
3. Przyj
ę
to przeci
ę
tnie 30 dni w miesi
ą
cu.
4. Pracownik przepracowuje w domu ł
ą
cznie 12 dni roboczych/m-c.
Powierzchnia biurowa + wyposa
ż
enie stanowiska
Do wyliczenia kwoty przyj
ę
to:
1. Potrzebna powierzchnia do pracy 4 m
2
.
2. Koszt wynajmu powierzchni biurowej 20 euro/m
2
.
3.
Ś
redni kurs euro 3,90 zł.
4. W koszty powierzchni wliczono stanowisko pracy (biurko, krzesło, lampa).
5. Kwota zryczałtowana ekwiwalentu obejmuje koszty pracownika ponoszone w zwi
ą
zku z opła-
tami za media.
[4 m2*(20€*3,90zł)/30dni]*12dni= 124,8 zł
Sprz
ę
t telekomunikacyjny i komputerowy
Do wyliczenia przyj
ę
to:
Stawka amortyzacji sprz
ę
tu zgodna z polityk
ą
firmy w wysoko
ś
ci przeci
ę
tnej równej 33,33% rocznie,
czyli 0.093% dziennie.
rodzaj urz
ą
-
dzenia
warto
ść
przeci
ę
tna
urz
ą
dzenia
[zł]
stopa dzien-
nej
amortyzacji
kwota dzien-
nej
amortyzacji
[zł]
miesi
ę
czna
kwota amor-
tyzacji
sprz
ę
tu [zł]
drukarka
150
0,0930%
0,1395
1,674
skaner
150
0,0930%
0,1395
1,674
kopiarka
150
0,0930%
0,1395
1,674
komputer
3000
0,0930%
2,79
33,48
SUMA
38,50
Zaopatrzenie w media telekomunikacyjne
Do wyliczenia przyj
ę
to:
1. Zało
ż
ono
ś
redni koszt zakupu stałego. szerokopasmowego ł
ą
cza internetowego u operatorów
telewizji kablowej 90 zł/m-c.
2. Przyj
ę
to koszty u
ż
ywania telefonu prywatnego do celów słu
ż
bowych w wysoko
ś
ci ni
ż
szej ni
ż
szacunkowy koszt przyj
ę
ty podczas formułowania bud
ż
etu CRZL na rok 2009, tj. 120/m-c zł.
3. Podczas szacowania kosztów telefonu zało
ż
ono 20 dni roboczych w miesi
ą
cu.
36
Internet: [90zł/(30dni*24h)]*12dni*8h=
12 zł
Telefon: (120zł/20dni)*12dni=
72 zł
Ł
ą
czny koszt zwi
ą
zany z ekwiwalentem:
247, 30 zł/m-c
Wyposa
ż
enie stanowiska pracy w materiały biurowe.
Materiały biurowe b
ę
d
ą
dostarczane na koszt pracodawcy:
a) toner/y – 1 szt. na 60 dni do ka
ż
dego urz
ą
dzenia wykorzystywanego do pracy,
b) papier w ilo
ś
ci niezb
ę
dnej pracownikowi, jednak
ż
e zgodnie z zasadami obecnie obowi
ą
zuj
ą
-
cymi w Centrum RZL,
c) inne materiały biurowe wg. zapotrzebowania indywidualnego, jednak
ż
e zgodnie z zasadami
obecnie obowi
ą
zuj
ą
cymi w Centrum RZL.
Pracownik zobowi
ą
zuje si
ę
osobi
ś
cie odbiera
ć
materiały biurowe w siedzibie pracodawcy oraz zawia-
damia
ć
o ich potrzebie odpowiednio wcze
ś
nie.
Wszystkie powy
ż
sze koszty s
ą
kosztami zwykle ponoszonymi przez pracodawc
ę
, nie wzrasta wi
ę
c
suma kosztów zawi
ą
zana z prowadzeniem biura. Ekwiwalent pieni
ęż
ny za u
ż
ywane przez pracowni-
ków przy wykonywaniu pracy narz
ę
dzia, materiały lub sprz
ę
t stanowi
ą
cy ich własno
ść
jest zwolniony
od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.