17 lutego 2011, 15:15

Autor: Dawid Petka
czytano: 11786 razy

Zapanuj nad swoim sprzętem, cz. VI. Filtry w fotografii cyfrowej

Filtry stanowią integralną część wyposażenia
współczesnych fotografów. Pomagają osiągnąć
założone zamierzenia, często ubarwiają w
efektowny sposób fotografię. W szóstym odcinku
serii "Zapanuj nad swoim sprzętem" zajmiemy
się podstawami zagadnienia filtrów w fotografii
cyfrowej.

Czytaj także:

Zapanuj nad swoim sprzętem, cz. I. Wpływ obiektywu na jakość fotografii

Czytaj także:

Zapanuj nad swoim sprzętem, cz. II. Czułość ISO i jej wpływ na jakość zdjęć

Czytaj także:

Zapanuj nad swoim sprzętem, cz. III. Statyw i stabilizacja

Czytaj także:

Zapanuj nad swoim sprzętem, cz. IV. Ekspozycja - podstawy

Czytaj także:

Zapanuj nad swoim sprzętem, cz. V. Histogram

Czytaj także:

Zapanuj nad swoim sprzętem, cz. VII. Filtry połówkowe w praktyce

Czytaj także:

Zapanuj nad swoim sprzętem, cz. VIII. Filtry polaryzacyjne w praktyce

Czytaj także:

Zapanuj nad swoim sprzętem, cz. X. Filtry neutralnie szare w praktyce

Czytaj także:

Zapanuj nad swoim sprzętem, cz. XI. Filtry tradycyjne kontra cyfrowe

Fotografowie od zawsze korzystali z różnych środków pomagających osiągnąć zamierzone rezultaty.
Niektóre z nich odnosiły się do twórczego przetwarzania odbitek, inne zaś – do stosowania tzw. filtrów
optycznych. Klasyczna definicja takiego urządzenia mówi, że jest to element optyczny w określony
sposób modyfikujący docierające do elementu światłoczułego światło. Obecnie definicję tę należy
rozszerzyć: mamy bowiem do czynienia również z filtrami cyfrowymi, które nie modyfikują światła, a
zarejestrowane piksele.

W tym odcinku serii "Zapanuj nad swoim sprzętem" przypatrzymy się właśnie zagadnieniem filtrów –
klasycznych i ich cyfrowych odpowiedników. Na samym początku zajmijmy się tematem konstrukcji i
mocowania filtrów.

Ogólnie można powiedzieć, że istnieją dwa podstawowe sposoby mocowania filtrów (nie mówimy tu o
specjalistycznych konstrukcjach implementowanych w niektórych obiektywach):

MOCOWANIE GWINTOWE

OPIS

ZALETY

WADY

Tradycyjny sposób mocowania filtrów. Szkło
posiada specjalną - najczęściej metalową -
obręcz, zaopatrzoną z obu stron gwinty.
Jeden z nich służy do wkręcenia filtra na
obiektyw, drugi - do mocowania kolejnych
filtrów.

nie

wymaga

dodatkowych
akcesoriów
nie występują
problemy

z

odbiciami

uciążliwe

wkręcanie

filtrów
kłopotliwe korzystanie z
filtrów połówkowych
konieczność posiadania
kompletów filtrów do
obiektywów o różnych
gwintach

MOCOWANIE TYPU COKIN

OPIS

ZALETY

WADY

W systemie tym prostokątny filtr mocowany
jest w specjalnym uchwycie. Uchwyt
następnie mocuje się na specjalnym
pierścieniu przykręconym do mocowania
gwintowego w obiektywie. Dzięki temu
wystarczy posiadać jeden filtr i komplet
niedrogich pierścieni, które można stosować
do różnych obiektywów,.

łatwość
korzystania

z

filtrów
połówkowych
możliwość użycia
jednego filtra do
różnych
obiektywów

zdarzają się problemy z
pojawiającymi się na
powierzchni

filtra

odblaskami ze źródeł
światła znajdujących się
z tyłu
często gorsza jakość
optyczna

filtrów

wykonanych z tworzywa
sztucznego

Zapanuj nad swoim sprzętem, cz. VI. Filtry w fotografii cyfrowej

http://www.swiatobrazu.pl/zapanuj-nad-swoim-sprzetem-cz-vi-filtry-w-...

1 z 6

2015-08-15 15:56

Mocowanie typu Cokin, fot. Cokin

Filtry - sposoby mocowania

Podział filtrów
Jeżeli zaś klasyfikujemy filtry ze względu na ich działanie, sprawa jest o wiele bardziej złożona. Oto
rodzaje filtrów wykorzystywane w fotografii i ich krótka charakterystyka:

1. Filtry jednolicie barwne – kojarzone przede wszystkim z fotografią czarno-białą. W fotografii
kolorowej wprowadzają silny zafarb, który najczęściej nie wygląda zbyt dobrze. W fotografii
monochromatycznej służą do regulacji jasności niektórych partii obrazu. Filtr o konkretnej barwie
uwypukla w zdjęciu barwy w kolorze, w jakim został zrobiony, natomiast przyciemnia barwy
dopełniające. Np. filtr czerwony rozjaśni czerwone jabłka na drzewie, drastycznie przyciemniając
niebieskie niebo.

Zapanuj nad swoim sprzętem, cz. VI. Filtry w fotografii cyfrowej

http://www.swiatobrazu.pl/zapanuj-nad-swoim-sprzetem-cz-vi-filtry-w-...

2 z 6

2015-08-15 15:56

Przykład użycia filtra czerwonego. Fot. Ansel Adams

2. Filtry jednolite neutralnie szare – ten rodzaj filtrów nie wpływa na kolorystykę fotografii. Zmienia za
to ekspozycję zdjęcia. Filtry te przyciemniają obraz, dzięki czemu do zachowania poprawnej ekspozycji
należy wprowadzić korektę – jest to korekta czasu naświetlania. Filtrów neutralnie szarych używamy,
gdy chcemy zrobić zdjęcia np. na pełnej przysłonie obiektywu, a warunki świetlne powodują, że
fotografia będzie prześwietlona (np. w zimowe południe – nawet aparat z [comment]ustawionym
czasem naświetlania 1/8000s przy f/1,4 będzie radykalnie prześwietlał zdjęcie). Użycie filtra
neutralnego powoduje zmniejszenie ekspozycji o określoną wartość (np. 3 EV) i w konsekwencji
umożliwia zrobienie fotografii w takich warunkach. Istnieją też radykalne odmiany tych urządzeń,
zmniejszające ekspozycję nawet o 10 EV, dzięki czemu nawet w słoneczny dzień uzyskamy ekspozycję
o półminutowym czasie naświetlania. Takie wydłużenie naświetlania powoduje rozmycie wszelkich
ruchomych elementów – np. ludzi, i bardzo efektowną rejestrację ruchu chmur, wody, itp. Jest to jeden
z rodzajów filtrów, które nie mogą być zastąpione przez cyfrowe odpowiedniki.

Zapanuj nad swoim sprzętem, cz. VI. Filtry w fotografii cyfrowej

http://www.swiatobrazu.pl/zapanuj-nad-swoim-sprzetem-cz-vi-filtry-w-...

3 z 6

2015-08-15 15:56

Fot. David Fokos

3. Filtry barwne połówkowe – działają tak, jak ich jednolite odpowiedniki, z tą różnicą, że ich działanie
ogranicza się do połowy kadru. Przejście między filtrem działającym, a zwykłą szybką jest płynne,
zależy od gradacji konkretnego filtra i użytej wartości przysłony.

Fot. Cokin

4. Filtry szare połówkowe – podobnie jak ich barwne odpowiedniki, wpływają na wybraną część kadru.

Zapanuj nad swoim sprzętem, cz. VI. Filtry w fotografii cyfrowej

http://www.swiatobrazu.pl/zapanuj-nad-swoim-sprzetem-cz-vi-filtry-w-...

4 z 6

2015-08-15 15:56

Są to – obok polaryzacyjnych – najczęściej stosowane filtry, zwłaszcza w fotografii krajobrazowej.
Umożliwiają rejestrowanie efektownych pejzaży bez prześwietlonego nieba. Ten rodzaj filtrów może być
zastępowany cyfrowymi filtrami w bardzo ograniczonym zakresie.

Fot. Charlie Waite

5. Filtry polaryzacyjne – to drugie, najbardziej popularne filtry – dzięki nim wyeliminujemy
niepożądane odbicia od obiektów niemetalicznych (np. w szybie lub wodzie), zwiększymy nasycenie
barw niektórych przedmiotów czy tez przyciemnimy niebo. Filtry te pochłaniają światło spolaryzowane
w określony sposób. Właściwe użycie polaryzatorów wymaga dużej wprawy, dzięki nim możliwe jest
jednak uzyskanie bardzo efektownych fotografii. Jest to kolejny rodzaj filtra, który w żaden sposób nie
może być zastąpiony przez rozwiązania cyfrowe.

6. Filtry konwersyjne – dziś już właściwie zapomniane, w fotografii analogowej służyły do korekty
barwnej zdjęć, np. do dopasowania światła dziennego do fotografowania na filmie korygowanym do
światła sztucznego. W grupie tej znajdują się również filtry ocieplające bądź ochładzające. Dziś
zastępuje je regulacja balansu bieli.

7. Filtry efektowe – również w większości przypadków zastąpione przez cyfrowe odpowiedniki. Filtry te
nie cieszyły się zbytnim uznaniem profesjonalistów, ich użycie jest bardzo ograniczone. Do grupy tej
zalicza się filtry gwiazdkowe, pryzmatyczne, itp.

Powyższy przegląd stanowi wprowadzenie w zagadnienie stosowania filtrów w praktyce fotograficznej.
W następnych odcinkach cyklu omówimy dokładniej korzystanie z poszczegółnych rodzajów filtrów.

Czytaj także:

Zapanuj nad swoim sprzętem, cz. I. Wpływ obiektywu na jakość fotografii

Czytaj także:

Zapanuj nad swoim sprzętem, cz. II. Czułość ISO i jej wpływ na jakość zdjęć

Czytaj także:

Zapanuj nad swoim sprzętem, cz. III. Statyw i stabilizacja

Czytaj także:

Zapanuj nad swoim sprzętem, cz. IV. Ekspozycja - podstawy

Czytaj także:

Zapanuj nad swoim sprzętem, cz. V. Histogram

Czytaj także:

Zapanuj nad swoim sprzętem, cz. VII. Filtry połówkowe w praktyce

Czytaj także:

Zapanuj nad swoim sprzętem, cz. VIII. Filtry polaryzacyjne w praktyce

Czytaj także:

Zapanuj nad swoim sprzętem, cz. X. Filtry neutralnie szare w praktyce

Czytaj także:

Zapanuj nad swoim sprzętem, cz. XI. Filtry tradycyjne kontra cyfrowe

Zapanuj nad swoim sprzętem, cz. VI. Filtry w fotografii cyfrowej

http://www.swiatobrazu.pl/zapanuj-nad-swoim-sprzetem-cz-vi-filtry-w-...

5 z 6

2015-08-15 15:56

www.swiatobrazu.pl

Zapanuj nad swoim sprzętem, cz. VI. Filtry w fotografii cyfrowej

http://www.swiatobrazu.pl/zapanuj-nad-swoim-sprzetem-cz-vi-filtry-w-...

6 z 6

2015-08-15 15:56