2

/ 2 0 1 3

37

T E C H N I K A

D E N T Y S T Y C Z N A

Najnowsze osiągnięcia
technologii materiałów
elastycznych i termoplastycznych

w nowoczesnej protetyce stomatologicznej

w typowy sposób, ale bardzo pomoc-
ne jest zastosowanie systemu do po-
lerowania Apolflex. Jest to rodzaj
pasty, która usuwa niewielkie zadra-
pania i jednocześnie poleruje tworzy-
wo na wysoki połysk bez stosowania
pumeksu lub jego substytutów. Istot-
nymi czynnikami są trwałość i stabil-
ność połysku oraz koloru. Zalecenia
higieniczne sugerują stosowanie pre-
paratów czyszcząco-konserwujących
przeznaczonych do materiałów polia-
midowych, nylonowych, miękkich,
akryli plastyfikowanych. Najbardziej
skuteczne to Smile-again oraz Pro-
tech. Wszechstronne zastosowanie
oraz bogate dane kliniczne stawiają
to tworzywo jako najbardziej zaawan-
sowane w technologii wykorzystania
materiałów termoplastycznych w pro-
tezach, umożliwiając wykonanie uzu-
pełnień w bardzo szerokim zakresie
wskazań klinicznych. Pojawiło się
kilka „klonów” tego produktu, jednak
żaden nie osiąga tak dobrych właści-
wości i nie ma tak bogatych danych
klinicznych.

Od kilku już lat wykorzystuje się

tworzywa przeźroczyste o zwięk-
szonej sztywności do wykonywania
protez o charakterze „szkieletu”.
Jednym z lepszych materiałów o do-
skonałych walorach stosowanych
na świecie jest Visiclear Ultra, wy-
stępujący na rynku amerykańskim
na zasadzie wyłączności pod nazwą

W ostatnim czasie zmniejszyła się
ilość stosowanych materiałów z gru-
py nylonów na rzecz polyamidów.
Co nowego godnego wspomnienia
pojawiło się na rynku międzynaro-
dowym? Unikalnym polyamidem
o opatentowanym składzie jest od po-
nad 2 lat T-crystal. Jedyny w pełni
pozbawiony skurczu, niewymagają-
cy stosowania gipsu ekspansyjnego
superpolyamid, znany już szeroko
na rynku międzynarodowym i na-
grodzony m.in. w 2011 roku jako je-
den z 10 najbardziej innowacyjnych
materiałów stomatologicznych pod-
czas targów IDS w Kolonii. T-crystal
można podścielać tworzywami
akrylowymi miękkimi, twardymi
zarówno metodą bezpośrednią, jak
i pośrednią.

Sztywność tworzywa jest wyższa,

co pozwala na wykonanie zarówno
przeźroczystych protez typu „szkie-
letowego”, jak też protez całkowitych
o grubości mniejszej niż wysokiej
klasy akryle przy zachowaniu od-
powiedniej sztywności konstrukcji
i znacznie lepszych parametrów wy-
trzymałościowych.

T-crystal z powodzeniem jest stoso-

wany w pracach na implantach oraz
protezach typu ovendenture. Tech-
nologia wtrysku jest oparta na ty-
powych zasadach, różnice dotyczą
jedynie ciśnienia oraz temperatury
topnienia. Materiał opracowuje się

TITLE



The latest technology of flexible

and thermoplastic materials in modern
dental prosthetics

SŁOWA KLUCZOWE



materiały

termoplastyczne, materiały elastyczne

STRESZCZENIE



W pracy

zaprezentowano nowoczesne materiały
wykorzystywane w protetyce.

KEY WORDS



flexible materials,

thermoplastic materials

SUMMARY



The article presents

modern materials using in dental
laboratories.

lek. stom. Krzysztof Polanowski

T

echnologia wykorzy-
stania materiałów

termoplastycznych jest jedną
z najbardziej dynamicznie
rozwijających się dziedzin
materiałoznawstwa stoma-
tologicznego. Mija 10 lat,
od kiedy wprowadziliśmy
tę technologię nie tylko
do Polski, ale i do kilku
krajów sąsiednich. Nie
spodziewaliśmy się tak szyb-
kiego rozwoju tej technologii.

N

O W O C Z E S N Y

T

E C H N I K

D

E N T Y S T Y C Z N Y

38

T E C H N I K A

D E N T Y S T Y C Z N A

1

Proteza całkowita T-crystal z widocznym podścieleniem wykonanym metodą bezpośrednią

2

Częściowa proteza wykonana z T-crystalu

3

Najnowsze pasty

polerskie przeznaczone do końcowej fazy wykańczania protez elastycznych i akrylowych

4

Proteza całkowita wykonana z materiału Acryfree techniką wtrysku

termicznego

5

Materiał na podbudowy pod prace stałe PerflexPURE w postaci krążków (ingot) do stosowania w piecu

fot. ar

chiwum autora

1

2

3

4

5

2

/ 2 0 1 3

39

T E C H N I K A

D E N T Y S T Y C Z N A

Clear Frame i wykonywany przez jedno z najlepszych
laboratoriów protetycznych w USA Keller Lab. Materiał
ten wykorzystuje się do wykonywania szkieletów typu
przeźroczystego. Równie dobre i udane konstrukcje jak
te powstałe na bazie Visiclearu (Myerson) powstają przy
zastosowaniu T-crystalu. Odmienność polega na rodzaju
używanego gipsu. Podczas wykonywania prac z Visicle-
aru Ultra stosujemy gips 4 klasy o ekspansywności 1,2%,
natomiast T-crystal nie wymaga zastosowania gipsu eks-
pansyjnego, więc używamy jednie wysokiej jakości gipsu
4 klasy jak Micromod (Madespa).

T

WORZYWA

AKRYLOWE

Technologia termowtrysku pozwala również na wyko-
rzystanie tworzyw akrylowych przy wykonywaniu pro-
tez całkowitych. Materiałem akrylowym zasługującym
na uwagę jest Acryfree. Akryl do pras wtryskowych
Acryfree ma 0% skurczu oraz walory wytrzymałościowe
3-krotnie przewyższające parametry akryli klasy high
impast, np.: Pro-base Gold (Ivoclar), Implantacryl (Vertex),
Diamond D (Keystone). Acryfree jest oczywiście rodza-
jem tworzywa akrylowego, które nie zawiera monomeru
i jest pakowane w tuby do stosowania w każdej prasie.
Większość liczących się producentów preferuje wymiar
2,5 cm i powoli staje się to normą międzynarodową.

W dziedzinie materiałów acetalowych od lat numer

jeden zajmuje Duracetal, kopolimer krystaliczny o dłu-
gotrwałej wytrzymałości i stabilności, który jest m.in.
wykorzystywany w koncepcji snap-on-smile (DenMat).
Mankamentem Duracetalu są brak środków adhezyjnych
umożliwiających modyfikowanie i łączenie tworzywa
z innymi czy też drobne reperacje. Acetale homopolime-
rowe zawierające domieszki organiczne mają dodatkowo
środek adhezyjny, który pozwala na łączenie chemiczne
komponentu organicznego homopolierowego acetalu
z np. akrylem czy kompozytem, jednak poprzez to wy-
trzymałość, stabilność kolorystyczna i chłonność wody
są znacznie niższe niż Duracetalu. Niektóre uzupełnienia
wykonane z materiałów termoplastycznych są obecnie
wykonywane w technologii CAD/CAM. Technologia wy-
korzystania CAD/CAM nie jest popularna ze względu
na wysoki koszt sprzętu. W praktyce nadal wykorzystuje
się prasy do wtrysku termicznego.

W dziedzinie sprzętu zmiany zachodzą w związku z roz-

wojem najnowocześniejszych tworzyw. Jest kilka modyfi-
kacji dotyczących sprzętu. Oczywiście prasy manualne
są dostępne za stosunkowo niską cenę, podobnie niższej
jakości produkty wywodzące się z Ameryki Południowej,
Rosji, Polski czy Korei. Dzisiaj jedynie 4 firmy idą z tak zwa-
nym duchem czasu w dziedzinie sprzętu: Pressing Dental,
Bredent, Perflex oraz Myerson. Najnowszą prasę wypuścił

6

Przygotowaną ilość tworzywa Duraflex wsypujemy do tulei

7

Rozgrze-

wamy urządzenie Hot Shot Gun, czas pracy: ok. 4-5 minut

6

7

N

O W O C Z E S N Y

T

E C H N I K

D

E N T Y S T Y C Z N Y

40

T E C H N I K A

D E N T Y S T Y C Z N A

niedawno Perflex z uwzględnieniem
modyfikacji dotyczącej najnowszych
produktów termoplastycznych.

T

WORZYWA

TERMOPLASTYCZNE

Od pewnego czasu istnieją tworzy-
wa termoplastyczne mające na celu
zastąpienie metalu w pracach typu
korona, mosty. Nie ma ich zbyt wiele,
zasadniczo liczą się jedynie 4 two-
rzywa tego typu. Najmocniejszym
termoplastykiem do wykonywania
podbudowy pod korony i mosty jest
materiał Pure. Można go zastosować
przy użyciu zarówno dobrej klasy
prasy wtryskowej, jak też zmodyfi-

kowanego pieca do ceramiki. Two-
rzywo występuje w granulacie (do za-
stosowania w prasie) oraz w postaci
dysków (piec do ceramiki).

Trwają obecnie testy sprawdza-

jące użyteczność pistoletu Hot
Shot Gun (Myerson) do produkcji
1-3-elementowych podbudów do wy-
konywania prac stałych. Urządzenie
Hot Shot Gun zostało uznane za jed-
no z najbardziej użytecznych urzą-
dzeń do prac protetycznych i dwu-
krotnie wybrane urządzeniem roku
przez prestiżowy LTE w USA. Jest
wiele możliwości wykorzystania tego
urządzenia od klamer poprzez wkła-

dy koronowo-korzeniowe, korony,
do mikroprotez.

Jest wysoce prawdopodobne,

że w niedługim czasie będzie moż-
na wykonać nim podbudowy pod
wysokoestetyczne korony i mosty
w rekordowo krótkim czasie. Mate-
riał taki jest obecnie odpowiednio
przygotowywany i testowany. Do wy-
konywania prac stałych z materiału
ProflexPure stosujemy też technolo-
gię CAD/CAM. Centrum frezowania
zlokalizowano w Niemczech.



Prywatna Praktyka STOMAPOL

Warszawa

www.stomapol.pl

8

Wprowadzamy ujście urządzenia w przygotowany wcześniej przedlew silikonowy

9

Po ok. 3 minutach wykończamy klamrę (prosty sposób wykorzystania

pistoletu Hot Shot Gun w wykonywaniu m.in. klamer)

10

Stałe podbudowy do wykonywania koron i mostów wykonane techniką CAD/CAM

11

Podbudowa pod

pracę stałą wykonana techniką wtrysku termicznego

12

Gotowa praca wykonana na podbudowie z materiału PerflexPure

8

9

10

11

12