WejdŸ na stronê

http://wolnelektury.pl/

i zobacz, jak wiele mo¿liwoœci daje interaktywna wersja szkolnej biblioteki

internetowej Wolne Lektury.

Ten utwór nie jest chroniony prawem autorskim i znajduje siê w domenie publicznej, co oznacza, ¿e mo¿esz go
swobodnie wykorzystywaæ, publikowaæ i rozpowszechniaæ.

Miko³aj Sêp Szarzyñski

Pieϖ I

O Fridruszu, który pod Sokalem zabit od Tatarów roku Pañskiego 1519

Umys³ stateczny i w cnotach gruntowny
Kto ma od Boga, ¿ywie œwiêtym równy;
Nie tylko wytrwa gniew szczêœcia surowy,
Ale i ³ask¹ wzgardziæ jest gotowy.

Tysi¹c przyk³adów! Ale dostateczny S³ów moich œwiadek sam Fridrusz serdeczny,
Który to sprawi³, ¿e sie mniej wstydamy
Blizny, prze upór co nieszczêœcia mamy.

Na Sokal wojska gdy ju¿ p³aczliwego
Ostatek uwiód³ od r¹k okrutnego
Pohañca, – wolny, serce nielêkliwe
Odkry³, te s³owa mówi¹c pamiêtliwe:

„Farbê Bugowej, widzia³em, krew wody
Nasza zmieni³a, prócz pohañskiej szkody

1

.

Skry³y siê pola pod zacnemi cia³y,
A mnie, niestety¿, kto w te zagna³ wa³y?

BojaŸñ wyrodna w serce me nie wchodzi,
Lecz, mog¹c pomóc, ¿ywi¹c, umrzeæ szkodzi,
Choæ miejsce wzywa, i dusza uczciwa
Krwi¹, cia³em, zbroj¹, s³awê kupiæ chciwa.

Ale jeszcze trwa ten targ: otwórz bronê

2

,

Otwórz, ju¿ miê wstyd mur mieæ za obronê;
Niechaj przyp³aci pohaniec zdradliwy,
¯e ty³ mój widzia³, gdym zbrojny i ¿ywy”.

1. (przyp. red.) Farby Bugowej… – tj.: widzia³em: nasza krew zmieni³a barwê wody Bugu bez pohañskiej szkody

(tzn. pohañcy nie odnieœli szkody).

2. (przyp. red.) bronê – bramê.

Szkolna biblioteka internetowa Wolne Lektury tworzona jest dziêki pracy Wolontariuszy oraz wsparciu Ministerstwa
Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Fundacji Rozwoju Spo³eczeñstwa Informacyjnego i Fundacji Kronenberga przy Citi
Handlowy. Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekê Narodow¹ z egzemplarza pochodz¹cego ze zbiorów BN.

Sk³ad automatyczny tekstu zrealizowa³ Marek Ryæko przy u¿yciu systemu X E TEX i fontu Antykwa Pó³tawskiego.

Miko³aj Sêp Szarzyñski, Pieœñ I

1

To rzekszy

3

, jako z dzia³a œmiertelnego

Kamieñ, p³omienia gwa³tem siarczystego
Z hukiem wyparty, jako przez wiatr rzadki
Leci przez cia³a, daj¹c im upadki:

Tak mê¿ny Fridrusz, gniewy œlachetnemi
Zapalon, z zamku z krzyki rycerskiemi
Wypad³ i przeszed³ zastêp niezliczony
Sw¹ i tatarsk¹ prawie krwi¹ zjuszony.

Tam zaœ, by tygrys, gdy swe baczy dzieci
Miedzy myœliwcy, choæ tysi¹c strza³ leci,
Wpada w poœrodek, nie o ratunk

4

dbaj¹c,

Ale o pomstê, szkodzi, i konaj¹c:

Taki by³ on m¹¿. Widz¹c swój lud zbity,
Drugi zwi¹zany, a¿ go znamienity
Duch ze krwi¹ odbieg³. Pad³. Krzykn¹³ bezbo¿ny
Zastêp i wiêŸnie. Lecz by³ okrzyk ró¿ny…

O cny rycerzu! nie tylko szczêœliwie
Duch twój z wielkimi bohatyry ¿ywie:
I tu, dok¹d Bug cichy wody swoje
Niesie do Wis³y, dot¹d imiê twoje

Trwaæ bêdzie w ustach ludu rycerskiego.
I rzecze cz³owiek serca wspania³ego:
„Z lepszym ojczyzny szczêœciem, wieczny Panie,
Racz mi naznaczyæ tak prêdkie skonanie”.

3. (przyp. edyt.) rzekszy – dziœ: rzek³szy.

4. (przyp. red.) ratunk – ratunek.

Miko³aj Sêp Szarzyñski, Pieœñ I

2