Wstęp

Od czasu do czasu mamy ochotę zrobić na- prawdę efektowne zdjęcie. Nie zawsze trze- ba się zadowalać subtelnymi środkami wy- razu raz na jakiś
czas mamy prawo zaszaleć. W takich chwilach niekoniecznie trzeba jednak sięgać po dziwaczne filtry w Pho- toshopie czy drastyczne środki w
rodzaju posteryzacji. Najlepiej zajrzeć do arsenału czysto fotograficznych technik opartych na właściwościach optyki czy zależnościach
czas/przysłona.

Jednym z efektów, które nie przestają kusić fotoamatorów, jest przerysowanie pierwszego planu dominującego nad resztą kompozycji, atakującego
wręcz widza z odbitki czy ekranu. Możemy go osiągnąć dzięki znajomości kilku zaledwie wskazówek.

Przerysowany pierwszy plan

Tekst Łukasz Kacperczyk

O autorze

Zdjęcia Krystian Bielatowicz

O autorze

Zobacz dyskusję o tym temacie

Efekt przerysowania pierwszego planu to jeden zabiegow, ktory

sprawia, że dwuwymiarowe zdjęcia może być dynamiczne.

Sprzęt i technika

Od strony sprzętowej nie trzeba niczego szczególnego – wysta- rczy szerokokątny obiektyw. Na szczęście znaczna większość zoomów dodawanych
w zestawie do lustrzanek cyfrowych zaczyna się od ekwiwalentu 27-28 mm w małym obrazku. Dopiero bowiem pole widzenia małoobrazkowego
obiektywu 28 mm (w lu- strzankach niepełnoklatkowych ok. 18 mm) można uznać za szeroki kąt. Nawet cyfrowe kompakty dają teraz coraz
częściej dostęp do szerokiego kąta (jak np. wyposażony w obiektyw zaczynający się od ekwiwalentu 28 mm Nikon Coolpix P50) – niektóre nawet
do ekwiwalentu 24-25 mm, a to już naprawdę szeroko. Im szerzej, tym łatwiej osiągnąć efekt, na którym się dziś skupiamy. Minusem najkrótszych
ogniskowych (rzędu 16-18 mm w małym obrazku) jest fakt, że przy tak szerokim polu widzenia niezwykle trudno zapanować nad wszystkimi
elementami, które znajdą się w kadrze. Jednak pod względem podkreślenia pierwszego planu nie mają sobie równych.

Ale bez obawy, jeśli nasz aparat został wyposażony w obiektyw, którego najszerszy kąt odpowiada np. 36 mm w małym obrazku, również będziemy
w stanie przerysować pierwszy plan. Efekt mo- że się okazać nieco mniej imponujący i będzie go trudniej osią- gnąć, ale jednak się da. A wszystko
dzięki drugiemu wymogowi, czyli dużemu zbliżeniu fotografowanego obiektu do aparatu.

Obiektyw szerokokątny zniekształca świat. Jego właściwości nie kończą się na tym, że potrafi zmieścić na zdjęciu bardzo wiele – znacznie więcej,
niż człowiek potrafi zobaczyć bez kręcenia głową. Przedmioty znajdujące się blisko przedniej soczewki wydają się większe niż w rzeczywistości,
dalekie tło sprawia wrażenie, jakby było na końcu świata. I właśnie tę cechę będziemy się starali wykorzystać. Wystarczy zbliżyć się jak najbardziej
do obiektywu – nawet na odległość kilku czy kilkunastu centymetrów (patrz ramka). Pierwszy plan całkowicie zdominuje kompozycję i będzie
sprawiał wrażenie, jakby chciał wyskoczyć ze zdjęcia. Skupiamy w ten sposób uwagę widza na tym, na czym nam najbardziej zależy, zwiększając
jednocześnie wrażenie głębi, a tym samym również trójwymiarowości. Dzięki temu zabiegowi łatwiej przezwyciężyć jedną z najtrudniejszych
przeszkód na drodze do sugestywnej fotografii, czyli barierę dwóch wymiarów, które muszą udawać trójwymiarową rzeczywistość. Co prawda, silne
przerysowanie pierwszego planu pozbawi zdjęcie naturalności, ale przecież tym razem stawiamy na zdecydowany efekt, a nie naturalność.

Szeroki Kadr – Poradnik – Przerysowany pierwszy plan

http://www.szerokikadr.pl/poradnik/artykul/jak_zrobic_takie_zdjecie_...

2009-03-30 14:00

1 z 3

Warto wiedzieć

Zanim weźmiemy się do fotografowania, warto sprawdzić, jaką minimalną odległość ogniskowania ma nasz obiektyw. Im krótsza, tym

lepiej i tym łatwiej będzie osiągnąć efekt przerysowania pierwszego planu. Zazwyczaj najmniejsza odległość, na jaką można ustawić
ostrość, jest zarezerwowana dla najkrótszej ogniskowej (oczywiście jeśli mamy do czynienia z zoomem). W to nam graj. W aparatach
kompaktowych z obiektywem wbudowanym na stałe można skorzystać z trybu makro, który umożliwi fotografowanie przedmiotów
znajdujących się nawet kilka centymetrów od przedniej soczewki.

Dla zwiększenia dynamiki ujęcia, możemy pochylić aparat lub lekko przechylić go do góry. Podkreślimy w ten sposób perspektywę

zbieżną i uzyskamy efekt spiętrzenia planów. Oczywiście nie należy stosować tego triku, kiedy zależy nam na zachowaniu prostych linii
wzdłuż brzegów kadru i uniknięciu efektu walących się budynków.
W takim wypadku musimy pamiętać o utrzymaniu płaszczyzny mater- iału światłoczułego (czyli w przypadku cyfry – przetwornika obra-
zowego) równolegle do fotografowanego planu, prostopadle do ziemi.

Przykład zarowno pochylenia aparatu w celu zwiększenia dynamiki statecznego ujęcia, jak i niepożądanego rozciągania obiektow
znajdujących się blisko brzegow klatki.

Tematy

Wbrew pozorom opisywana technika nadaje się do bardzo wielu zastosowań. Dzięki szerokiemu kątowi łatwo w ten sposób zrobić sobie
autoportret. Przerysowany pierwszy plan sprawdza się również w zwykłym portrecie, zwłaszcza takim,
w którym liczy się kontekst fotografii (wyobraźmy sobie np. sportowca w otoczeniu zdobytych pucharów albo kolekcjonera na tle swoich zbiorów).
Pamiętajmy tylko, żeby uważać na zniekształcenia spowodowane małą odległością ogniskowania – nawet zgrabny nos potrafi wtedy przybrać
gigantyczne rozmiary, więc o pokazywaniu modela w dobrym świetle nie ma mowy.

Najłatwiej fotografować z bliska obiektywem szerokokątnym obiekty statyczne, jak architektura, przyroda czy krajobraz. Najważniejszy jest wybór
odpowiedniego motywu na pierwszy plan – czy to będzie rzadka roślina skryta w poszyciu lasu, czy tablica z nazwą szczególnie fotogenicznego
placu, który postanowiliśmy zabrać do domu na pamiątkę (przynajmniej na fotografii).

Odważniejsi mogą spróbować swoich sił w fotografii sportowej. Można zacząć od bezpiecznego ujęcia sędziów zgromadzonych
w narożniku boiska, omawiających kontrowersyjną sytuację, kiedy w tle, w oddali majaczą sylwetki zawodników oczekujących na decyzję. Nieco
bardziej ryzykownie będzie np. na trasie wyścigu (rajdu samochodowego, zawodów w kolarstwie górskim). Nisko ustawiony aparat, w którego
stronę z ogromną szybkością zbliża się zawodnik lub pojazd, i migawka wyzwolona w chwili, kiedy najbardziej zbliży się do obiektywu, pozwolą
zapisać bardzo dynamiczne ujęcie. Piorunujący efekt murowany.

Jak widać, technika dużego zbliżenia przy wykorzystaniu sze- rokokątnego obiektywu jest dość łatwa i ma wiele zastosowań. Zawsze jednak ma za
zadanie podkreślić twórcze podejście autora do fotografowanej sytuacji. Nie bójmy się zniekształceń
i kształtowania rzeczywistości. Kto powiedział, że naturalna perspektywa jest najlepsza?

Ćwiczenia

Skomponuj ujęcie przy najszerszej dostępnej ogniskowej, umieszczając główny obiekt jak najbliżej przedniej soczewki. Następnie, w trybie
manualnym lub preselekcji przysłony, zrób dwa zdjęcia – jedno z obiektywem w pełni otwartym (najmniejsza wartość przysłony), drugie z przysłoną
przymkniętą do maksimum (wysoka liczba przysłony). Na pierwszym główny obiekt pojawi się na nieostrym tle, na drugim wszystko będzie ostre.
Która wersja bardziej pasuje do wybranego motywu? Która bardziej zwraca uwagę na główny obiekt? Która jest bardziej dynamiczna?

Szeroki Kadr – Poradnik – Przerysowany pierwszy plan

http://www.szerokikadr.pl/poradnik/artykul/jak_zrobic_takie_zdjecie_...

2009-03-30 14:00

2 z 3

Pułapki

Jeśli na drugim planie znajdują się ludzie, warto zwrócić uwagę, czy ich twarze nie zbliżają się niebezpiecznie do brzegów kadru. Co pra- wda,
zależy nam na przerysowaniach, ale głównie perspektywy, a nie na wykrzywianiu rogów klatki.

Nawet jeśli nie znamy osób w tle, zapewne nie chcielibyśmy, by wyszli na zdjęciu jak w krzywym zwierciadle.

Jeżeli zapoznałeś się z tym tematem oznacz go jako

poznany

Twoje postępy możesz monitorować

tutaj

Dyskusje o tym temacie

Porozmawiaj z innymi

[Przyklejony] Jak zrobić takie zdjęcie? – Przerysowany pierwszy plan

Brak wiadomości w tym wątku

Tutaj wpisz temat rozpoczynanej dyskusji.

2 postów, ostatni dodany 19.12.2008, 16:18 przezkrzysiek

Rozpocznij nową dyskusję

Created by

Endorfine

Zobacz

regulamin serwisu

Szeroki Kadr – Poradnik – Przerysowany pierwszy plan

http://www.szerokikadr.pl/poradnik/artykul/jak_zrobic_takie_zdjecie_...

2009-03-30 14:00

3 z 3