WYKA ADY Z TEORII SPRŻYSTOŚ CI 1
WPROWADZENIE- PRZYPOMNIENIE WIADOMOŚCI Z WYTRZYMAAOŚCI MATERIAAÓW
Olga Kopacz, Krzysztof Krawczyk, Adam Aodygowski,
Michał Płotkowiak, Agnieszka Świtek, Krzysztof Tymper
Konsultacje naukowe: prof. dr hab. JERZY RAKOWSKI
Poznań 2002/2003
TEORIA SPRŻYSTOŚCI 1
Teoria sprężystości jest działem mechaniki ośrodków ciągłych.
Jeżeli deformacja nie przekroczy pewnych granic to po usunięciu obciążenia ciało
wraca do poprzedniego stanu- SPRŻYSTOŚĆ.
Przy znacznych deformacjach usunięcie przyczyn nie prowadzi do znikania
odkształceń, powstają trwałe odkształcenia- PLASTYCZNE.
Matematyczna teoria sprężystości stara się wyjaśnić zmianę stanu mechanicznego i
geometrycznego w trakcie jego odkształcenia.
Teoria sprężystoÅ›ci okreÅ›la wzajemne zależnoÅ›ci miÄ™dzy µ (odksztaÅ‚ceniem), Ã
(naprężeniem), u (przemieszczeniem), P (obciążeniem).
ZwiÄ…zki miÄ™dzy µ a à sÄ… LINIOWE.
Podczas rozważań ciało traktować będziemy jako kontinuum materialne (brak szczelin):
"M (P) dM
Á(P) = lim0 = (1.1)
"V
"V dV
Masę ciała traktować będziemy jako:
kg
îÅ‚ Å‚Å‚
M = ÁdV Á
(1.2)
+" 3
ïÅ‚m śł
ðÅ‚ ûÅ‚
V
CIAAO JEDNORODNE - wszystkie wewnętrzne parametry stanu są niezależne od
położenia punktów
CIAAO IZOTROPOWE - własności ciała nie zależą od kierunku
Z ciała o objętości V wydzielamy obszar "V => dV (rys.1), na który działają siły
proporcjonalne do masy tzw. SIAY MASOWE (np. siły grawitacji, bezwładności,
oddziaływań elektromagnetycznych)
Rys. 1
Politechnika PoznaÅ„ska® Kopacz, Krawczyk, Aodygowski, PÅ‚otkowiak, Åšwitek, Tymper
WYKA ADY Z TEORII SPRŻYSTOŚ CI 2
WPROWADZENIE- PRZYPOMNIENIE WIADOMOŚCI Z WYTRZYMAAOŚCI MATERIAAÓW
SIAY MASOWE inaczej SIAY OBJTOŚCIOWE p składowe pi gdzie i = 1,2,3
p = p dV
+"
(1.3)
pi = pidV
+"
V
Wpływy zewnętrzne określamy przez wpływy powierzchniowe- przyłożone do
powierzchni ciała. Wektor f (rys. 2)działający na elementarną powierzchnię określa
intensywność sił powierzchniowych.
Rys. 2
"F N
îÅ‚ Å‚Å‚
f = lim0 f
(1.4)
2
ïÅ‚m śł
"Ã
"S
ðÅ‚ ûÅ‚
STAN NAPRŻENIA (rys. 3)
GDZIE S = Ã
Rys. 3
Politechnika PoznaÅ„ska® Kopacz, Krawczyk, Aodygowski, PÅ‚otkowiak, Åšwitek, Tymper
WYKA ADY Z TEORII SPRŻYSTOŚ CI 3
WPROWADZENIE- PRZYPOMNIENIE WIADOMOŚCI Z WYTRZYMAAOŚCI MATERIAAÓW
Zapis wersorowy:
(n)
(1.5)
f = Ã11 Å" e + Ã12 Å" e + Ã13 Å" e
1 2 3
Zapis ogólny:
(n)
(1.6)
f = Ã Å" e i, j =1,2,3
i
j ij
Stan naprężenia w punkcie rozumiemy przez zbiór wszystkich naprężeń odpowiadający
wszystkim położeniom płaszczyzn przechodzących przez ten punkt.
Stan naprężenia określony jest jednoznacznie przez tensor- 9 składowych określa
składowe 3 wektorów naprężeń na 3 wzajemnie prostopadłych płaszczyznach.
KOSTKA NAPRŻEC obrazująca stan naprężeń w punkcie we
współrzÄ™dnych kartezjaÅ„skich (rys. 4): S = Ã
f(3)
f(2)
f(1)
Rys. 4
Politechnika PoznaÅ„ska® Kopacz, Krawczyk, Aodygowski, PÅ‚otkowiak, Åšwitek, Tymper
WYKA ADY Z TEORII SPRŻYSTOŚ CI 4
WPROWADZENIE- PRZYPOMNIENIE WIADOMOŚCI Z WYTRZYMAAOŚCI MATERIAAÓW
Tensor naprężeń:
Ã11 Ã12 Ã13
îÅ‚ Å‚Å‚
ïłà śł
TÃ = Ã Ã
(1.7)
21 22 23
ïÅ‚ śł
ïÅ‚
31 32 33 ûÅ‚
ðłà à à śł
Znakowanie naprężeń à (rys. 5)
ij
i - kierunek normalnej do płaszczyzny
j - oś równoległa do naprężenia
n
Rys. 5
Pole "PAC = dA Å" n2 (rys. 6)
f(n)
(3)
dAn
(2)
dAn
(1)
dAn
Rys. 6
Politechnika PoznaÅ„ska® Kopacz, Krawczyk, Aodygowski, PÅ‚otkowiak, Åšwitek, Tymper
WYKA ADY Z TEORII SPRŻYSTOŚ CI 5
WPROWADZENIE- PRZYPOMNIENIE WIADOMOŚCI Z WYTRZYMAAOŚCI MATERIAAÓW
Długość wektora n (rys. 7)
n
Rys. 7
n = 1
(1.8)
ni = cosëÅ‚ n, xi öÅ‚
ìÅ‚ ÷Å‚
íÅ‚ Å‚Å‚
n = n1 Å" e1+ n2 Å" e2 + n3 Å" e3
(n)
Współrzędne wektora naprężeń f (f1(n) , f2(n) , f3(n)) (rys. 8) w punkcie P na
płaszczyznie o normalnej n
Rys. 8
Politechnika PoznaÅ„ska® Kopacz, Krawczyk, Aodygowski, PÅ‚otkowiak, Åšwitek, Tymper
WYKA ADY Z TEORII SPRŻYSTOŚ CI 6
WPROWADZENIE- PRZYPOMNIENIE WIADOMOŚCI Z WYTRZYMAAOŚCI MATERIAAÓW
Poszukujemy związku między współrzędną tensora naprężenia à a składową wektora
ij
naprężenia fi(n) .
Wykorzystujemy równanie równowagi sił działających na czworościan np.
"x1
(n)
f Å" dA - Ã11dA Å" n1 - Ã dA Å" n2 -Ã dA Å" n3 = 0 /÷ dA
j 21 31
(1.9)
(n) (n)
f = Ã n (f = Ã1 jn1 + Ã n2 + Ã n3)
j ij j j 2 j 31
Korzystając z zapisu (1.9) otrzymujemy wzór określający naprężenie na dowolnym
elemencie powierzchniowym:
fi(n) = f
j
(1.10)
f = Ã n lub fi = Ã ni i, j = 1,2,3
j ij j ji
Po rozpisaniu powyższy wzór przyjmuje postać:
f1 = Ã11n1 + Ã12n2 + Ã13n3
f2 = Ã n1 + Ã n2 + Ã n3
(1.11)
21 22 32
f3 = Ã n1 + Ã n2 + Ã n3
31 32 33
W zapisie macierzowym powyższe zależności przedstawiają się następująco:
T
{f }= [Ã ] {n}
f1 Ã11 Ã12 Ã13 n1
îÅ‚ Å‚Å‚ îÅ‚ Å‚Å‚ Å„Å‚ üÅ‚
(1.12)
ôÅ‚n ôÅ‚
ïÅ‚ ïłà śł
gdzie{f }= f2 śł [à ]= à à {n}=
òÅ‚ żł
21 22 23 2
ïÅ‚ śł ïÅ‚ śł
ôÅ‚n ôÅ‚
ïÅ‚ śł ïÅ‚ śł
f3 Ã Ã
ðÅ‚ ûÅ‚ ðÅ‚Ã 31 32 33 ûÅ‚ ół 3 þÅ‚
Politechnika PoznaÅ„ska® Kopacz, Krawczyk, Aodygowski, PÅ‚otkowiak, Åšwitek, Tymper
WYKA ADY Z TEORII SPRŻYSTOŚ CI 7
WPROWADZENIE- PRZYPOMNIENIE WIADOMOŚCI Z WYTRZYMAAOŚCI MATERIAAÓW
OBRÓT UKAADU WSPÓARZDNYCH
Badamy jak transformują się współrzędne tensora stanu naprężenia à przy przejściu z
ij
układu xi do nowego układu xi .
X3 X3
X3'
Xi'
f(n)
n
X2'
fj(i')
X2 Xi
X1 X1
X1'
Rys. 9
(i')
f = Ã Å"Ä…i' Å"Ä…i Ä…i'i = cos(xi ', xi )
(1.13)
j ij
(i')
Składowe f rzutujemy na osie układu (xi ) i otrzymujemy:
j
(i')
à = f Å"Ä… (à = f1(i') Å"Ä… + f2(i') Å"Ä… + f3(i') Å"Ä… )
(1.14)
i' j' j j' j i' j' j'1 j'2 j'3
Transformacja składowych stanu naprężeń
à = Ä…i'i Å"Ä… Å"Ã
(1.15)
i' j' j' j ij
Wzór ten wskazuje, że reprezentacja stanu naprężenia jest tensorem o walencji 2.
Politechnika PoznaÅ„ska® Kopacz, Krawczyk, Aodygowski, PÅ‚otkowiak, Åšwitek, Tymper
WYKA ADY Z TEORII SPRŻYSTOŚ CI 8
WPROWADZENIE- PRZYPOMNIENIE WIADOMOŚCI Z WYTRZYMAAOŚCI MATERIAAÓW
NAPRŻENIA GAÓWNE
Poszukujemy takiej powierzchni, aby działający na nią w punkcie P wektor naprężeń
pokrywał się co do kierunku z wektorem normalnej.
f3
n
f2
f1
Rys. 10
f = Ã = Ã Å"´ij Å" ni
j nj
f1 = Ã = Ã Å"´11 Å" n1 + ´21 Å" n2 + ´31 Å" n3
n1
(1.16)
f = ´ij Å" n
j j
(´ij -Ã Å"´ij )Å" ni = 0
Po rozpisaniu równania (1.16):
(Ã11
Å„Å‚ - Ã )Å" n1 + Ã Å" n2 + Ã Å" n3 = 0
21 31
ôÅ‚Ã Å" n1 + -Ã n1 + Ã Å" n3 = 0
(Ã )Å"
òÅ‚
21 22 23
ôÅ‚Ã Å" n1 + Ã Å" n2 + -Ã n3 = 0
(Ã )Å" (1.17)
ół 31 32 33
n12 + n2 2 + n3 2 = 1 n = 1
Zależności (1.17) przedstawiają układ równań jednorodnych. Warunek istnienia
rozwiÄ…zania:
(Ã -Ã Å"´ij )= 0
(1.18)
ij
Politechnika PoznaÅ„ska® Kopacz, Krawczyk, Aodygowski, PÅ‚otkowiak, Åšwitek, Tymper
WYKA ADY Z TEORII SPRŻYSTOŚ CI 9
WPROWADZENIE- PRZYPOMNIENIE WIADOMOŚCI Z WYTRZYMAAOŚCI MATERIAAÓW
Po rozwiÄ…zaniu wyznacznika:
3 2 1
à - I1à + I2à - I3 = 0 (1.19)
Gdzie I1, I2, I3 są niezmiennikami stanu naprężenia:
I1 = Ã11 + Ã + Ã
22 33
Ã11 Ã12 Ã11 Ã13 Ã Ã
22 23
I2 = det + det + det
à à à à à Ã
21 22 31 33 32 33
(1.20)
Ã11 Ã12 Ã13
I3 = detà à Ã
21 22 23
à à Ã
31 32 33
Pierwiastki równania (1.17) to naprężenia główne, które spełniają warunek
Ã1 > Ã > Ã
(1.21)
2 3
Każdemu naprężeniu głównemu odpowiada oś główna. Osie główne są do siebie
prostopadłe.
Tensor stanu naprężenia w układzie osi głównych i jego niezmienniki:
Ã11 0 0 I1 = Ã11 + Ã + Ã
îÅ‚ Å‚Å‚
22 33
ïÅ‚ śł
[Ã ]= 0 Ã 0 I2 = Ã1 Å"Ã + Ã Å"Ã + Ã1 Å"Ã
(1.22)
22 2 2 3 3
ïÅ‚ śł
ïÅ‚ śł
0 0 Ã I3 = Ã1 Å"Ã Å"Ã
ðÅ‚ 33 ûÅ‚ 2 3
Politechnika PoznaÅ„ska® Kopacz, Krawczyk, Aodygowski, PÅ‚otkowiak, Åšwitek, Tymper
WYKA ADY Z TEORII SPRŻYSTOŚ CI 10
WPROWADZENIE- PRZYPOMNIENIE WIADOMOŚCI Z WYTRZYMAAOŚCI MATERIAAÓW
EKSTREMALNE NAPRŻENIA STYCZNE:
Rys. 11
Ekstremalne naprężenia styczne pojawią się, podobnie jak linie rysowania się
rozciÄ…ganej próbki (linie Rüdersa), pod kÄ…tem 450. W pÅ‚askim stanie naprężeÅ„ głównych
Ã1 - Ã
2
Ã1 = à a Ä = = 0 . ObracajÄ…c kostkÄ™ naprężeÅ„ o 450 otrzymamy max
2
2
Ã1 + Ã
2
naprężenia styczne ponieważ Ã1 = -à a wiÄ™c Ä = = max . Podobnie
2
2
sytuacja przedstawia się w trójosiowym stanie naprężenia.
ëÅ‚ 1 1 öÅ‚ à -Ã
2 3
Ä ìÅ‚0;Ä… ;Ä… ÷Å‚ = Ä…
23
2
2 2
íÅ‚ Å‚Å‚
ëÅ‚ 1 1 öÅ‚ Ã1 - Ã
3
Ä13 ìÅ‚Ä… ;0;Ä… ÷Å‚ = Ä…
(1.23)
2
2 2
íÅ‚ Å‚Å‚
ëÅ‚ 1 1 öÅ‚ Ã1 -Ã
2
Ä12 ìÅ‚Ä… ;Ä… ;0÷Å‚ = Ä…
2
2 2
íÅ‚ Å‚Å‚
Politechnika PoznaÅ„ska® Kopacz, Krawczyk, Aodygowski, PÅ‚otkowiak, Åšwitek, Tymper
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
wykl teoria sprezystosci teoria plyt cienkosciennychwykl teoria sprezystosci teoria cienkich plyt i powlokwykl teoria sprezystosci teoria plastycznosciwykl teoria sprezystosci stan odksztalceniawykl teoria sprezystosci plaskie zadaniaPrezentacja Teoria Sprężystości i PlastycznościWykł 1 Kult 2010 Wprowadzenie1Teoria Sprężystości i Plastyczności (1)Teoria Sprężystości i Plastyczności (1)Sprawozdanie teoria sprężystościWykł 2 Kult 2010 Wprowadzenie2Zadania teoria sprezystosci 1Teoria sprężystości i plastycznościWprowadzenie do psychologii wykł UGwykl wprowadzeniepawlikowski, fizyka, szczególna teoria względnościTeoria i metodologia nauki o informacjiwięcej podobnych podstron