MITOLOGIA GRECKA I JEJ
SYMBOLIKA MITOLOGIA GRECKA I
JEJ SYMBOLIKA
Zeus - bóg bogów
Hera - bogini małżeństwa
Posejdon - bóg morza
Hestia - bogini domowego ogniska
Hades - bóg zmarłych
Demeter - bogini urodzaju
Apollo - bóg sztuki
Artemida - bogini łowów
Afrodyta - bogini piękności
Hefajstos - bóg ognia
Ares - bóg wojny
Atena - bogini mądrości
Dionizos - bóg wina
Persefona - bogini kiełkującego ziarna
Hebe - bogini młodości
Helios - bóg słońca
Selene - bogini księżyca
Eos - bogini jutrzenki
Iris - bogini tęczy
Eris - bogini niezgody
Eros - bóg miłosci
Ejlejtyja - bogini rodzących kobiet
Hermes - posłaniec bogów
Nike - bogini zwycięstwa
Temida - bogini sprawiedliwości
Tyche - bogini szczęścia
Tanatos - bóg śmierci
Hekate - bogini mroku
Pan - bóg pasterzy
Asklepios - bóg medycyny
Nemezis - bogini doli
Hypnos - bóg snu
Eol - bóg wiatrów
Boreasz - bóg wiatru północnego
Zefir - bóg wiatru wschodniego
Notos - bóg wiatru południowego
Euros - bóg wiatru zachodniego
Amfitryta - bogini morza
Charyty - boginki wdzięku
Muzy - boginki sztuki
Mojry - boginki przeznaczenia
Hory - boginki pór roku
Nimfy - boginki przyrody
Chloris - bogini kwiatów
Enyo - bogini wojny
Syleni - bogowie przyrody
Mitologia grecka jest niezwykle różnorodna i
skomplikowana. Wykształciła ona system
symboliki, która była i jest inspiracją dla wielu
wybitnych twórców
(np. Prometeusz Rubensa). Nie sposób
analizować dzieł póz
niejszych twórców bez
wiedzy na temat wyobrażeń bóstw i bogiń
greckich. W poniższej notce skupię się na opisie
głównych bogów, bogiń, herosów i bohaterów
greckich ze szczególnym uwzględnieniem ich
symboliki i atrybutów.
W mitologi greckiej żadnym zgorszeniem nie
były związki homoseksualne, a na porządku
dziennym było posiadanie dzieci z własnymi
braćmi i siostrami, jak i posiadanie dzieci z
dziećmi. Dzięki temu w dzisiejszych czasach
mity greckie możemy czytać jak najlepszą
skandalizującą prozę ;)
Podobnie jak inne sąsiadujące z nimi ludy,
Grecy posiadali panteon bogów i bóstw, z
których każdy odpowiadał za pewien aspekt
rzeczywistości.
Początkiem wszystkiego
był Chaos jako pierwotny stan egzystencji, z
którego pochodzą pierwsi bogowie.
Gaja (gr. %7ń�
��
  Ziemia )  Ziemia-Matka
Wyłoniła się z Chaosu, tak więc była jednym z
najstarszych bóstw, uosabiała płodność i
macierzyństwo.
Sama z siebie zrodziła Niebo (Uranosa) i Góry
(Ourosi), z miłości jej i Eteru rodzi się Morze
(Pontos).
Nyks (gr. ��� - Noc) - bogini nocy i
jednocześnie jej personifikacja
Jedna z najpotężniejszych istot boskich,
wzbudzająca szacunek ale również grozę, bał
się jej nawet sam król bogów, Zeus. Zrodzona
jako jedno z pierwszych bóstw z Chaosu. Była
siostrą i żoną innej ciemnej mocy, Ereba.
Ze związku tej dwoistej ciemności narodziły się
dwie moce jasne: Eter (Ajter) i Dzień (Hemerę),
a także duch świata podziemnego, Charon.
Jednak nie było to jedyne potomstwo ciemnej
Nocy, była ona również matką innych sił i istot
boskich, które zrodziła sama z siebie, wśród
nich wymienia się:
Mojry, czyli boginie
losu: Kloto, Lachesis i Atropos
 Kery, czyli boginie śmierci gwałtownej:
każdy człowiek posiadał własną, tak więc
było ich tyle ile ludzi na Ziemi
Śmierć (Tanatos) i Sen (Hypnos), jako
bliz
niaczy bogowie
Zdradę, czyli bogini Apate
Niezgodę, czyli bogini Eris
Nieszczęśliwy Los, czyli bóg Moros
uosobienie żartów, kpin, drwin i nie
zasłużonej krytyki, czyli bóg Momos
strażniczkę zemsty i sprawiedliwości, czyli
bogini Nemezis
Jej potomstwo było więc utrapieniem, ale
równie często także ukojeniem losu
śmiertelnych.
Przedstawienia i symbolika:
- skrzydlata kobieta ubraną na czarno
- jadącą
na rydwanie razem z gwiazdami
- czarne skrzydła
- wieniec z maku
ta ubraną na czarno  jadącą
na rydwanie razem z gwiazdami  czarne
skrzydła  wieniec z maku
Eros (gr. Ą��) to bóg miłości i namiętności
seksualnej
Istnieją różne wersje co do jego pochodzenia:
miał być on pierwszym z bogów,
rówieśnikiem Gai, którego obecność musiała
być konieczna do zrodzenia się pozostałych
bogów, lub też
synem Afrodyty i Aresa oraz Hermesa.
(Homoseksualizm obu bogów nie przeszkadzał
w stworzeniu nowego boga).
Przedstawienia i symbolika:
- uskrzydlony
piękny młodzieniec z łukiem i strzałą, którą
godzi w zakochanych, by ich ze sobą złączyć
- (w czasach póz
niejszych) pulchne niemowlę z
łukiem i strzałam
- grał na lutni
- (w czasach i strzała
Chronos (gr. żĄ��ż�   Czas
Bartolomeo Altomonte, Cztery Pory Roku
wyróżniające Chronosa, 1737
W przedsokratejskich pracach filozoficznych
uważany za personifikację Czasu, który
wszystko widzi, ujawnia i wyrównuje.
Czasem mylony z Kronosem.
Przedstawienia i symbolika:
- mężczyzna poruszający  Koło Zodiaku
- stary, mądry mężczyzna z długą, szarą brodą
Uranos (gr. źPĄ�
��� -  niebo ) pradawny bóg
nieba
Uranos jest uznawany za pierwszego boga
starożytnej Grecji. Pradawny bóg nieba, a
właściwie personifikacja tego bytu. Pierwszy
władca świata i jedno z najstarszych bóstw.
Bez udziału innej istoty poczęła go i
urodziła Gaja (Ziemia), która stała się jego
małżonką. Wspólnie spłodzili kolejne pokolenia
bogów.
Echidna (gr. �ą�
��
  Żmija )  potwór
Potwór o ciele w połowie młodej kobiety, w
połowie cętkowanego węża. Miała czarne oczy,
przerażający wygląd i była stale żądna krwi,
żywiła się ludzkim mięsem.
O potwornym potomstwie Echidny
zrodzonym ze związku z Tyfonem Echidna
Chimerę
Dwugłowego psa Orthrosa
Stugłowego smoka, który strzegł jabłek
Hesperyd
 Smoka kolchidzkiego
Sfinksa
Cerbera
Scyllę
Gorgonę
Hydrę Lernejską
Orła, który pożerał wąrtobę Prometeusza
Lwa Nemejskiego
Według Hezjoda Orthos zgwałcił własną matkę,
a Sfink i Lew Nemejski byli ich dziećmi.
byli ich dziećmi.
Tyfon (gr. ń�
�� Typhon)  potwór
Tyfon
Najmłodszy syn Gai i Tartarosa. Wg innej
wersji miał być synem Hery, poczętym bez
udziału mężczyzny. Gaja, wściekła na Zeusa za
zamknięcie jej dzieci gigantów w Tartarze,
zwróciła się o pomoc do Tartara. Ten dał jej
dwa jajka zapłodnione przez niego. Gaja
zakopała je w ziemi i po jakimś czasie na świat
wyszedł potwór Tyfon.
Przedstawienia i symbolika:
- Tyfon był pół człowiekiem, pół zwierzęciem,
wzrostem i siłą przerastał wszystkich
- był większy od największych gór, głową
zahaczał o gwiazdy
- kiedy wyciągał ręce, jedną sięgał krańców
wschodnich świata, a drugą zachodnich
- zamiast palców miał sto smoczych łbów
- od pasa w dół miał kłębowisko żmij
- u ramion miał skrzydła
- oczy jego miotały płomienie
Przedstawienia i symbolika:
- Tyfon był pół człowiekiem, pół zwierzęciem,
wzrostem i siłą przerastał wszystkich
- był większy od największych gór, głową
zahaczał o gwiazdy
Charon (gr. żŹĄ��)  duch związany ze śmiercią
Był przewoz
nikiem dusz zmarłych przez
mityczną rzekę Styks.
Przedstawienia i symbolika:
- brodaty, siwy, szpetny starzec ubranego w
strój niewolnika (z jednym rękawem)
- okrągły kapelusz podróżny
- często stoi w łodzi z wiosłem
Nikt żywy nie miał wstępu do jego łodzi (kilka
razy zdarzyło się odstępstwo od tej zasady ale
zawsze ponosił za to karę, np. za
przewiezienie Heraklesa musiał spędzić rok
zakuty w łańcuchy), podczas podróży dusze
zmarłych musiały wiosłować, a Charon
sterował łodzią.
Za swe usługi pobierał opłatę  monetę o
wartości 1 obola, dlatego zgodnie ze
zwyczajem obowiązkiem rodziny było
umieszczanie monety w ustach zmarłego.
Hypnos (gr. ]Ą�ż�)  bóg snu
Hypnos i Nyks
Był bliz
niaczym bratem Tanatosa( Śmierci ).
Według mitu pomógł Herze uśpić Zeusa.
Mieszkał pod grecką wyspą, w ciemnej grocie,
przez którą przepływała Leta - rzeka
zapomnienia.
Endymion, pasterz obdarzony
przez Zeusa wieczną młodością, urodą i
zarazem wiecznym snem otrzymał od
Hypnosa dar snu z otwartymi oczyma, by
mógł wiecznie wpatrywać się w swą
ukochaną Selenę. Pewne z
ródła podają jednak,
że to sam Hypnos zakochał się w młodym
pasterzu Endymionie i pozwolił mu spać z
otwartymi oczyma, by sam mógł podziwiać
urodę ukochanego młodzieńca.
Przedstawienia i symbolika:
- wejście do groty Hypnosa porośnięte
było makami oraz innymi hipnagogicznymi
roślinami.
Atrybuty: laska i róg
g
Tanatos (gr. ~
Ź��
"
ż� Thanatos   Śmierć ) 
bożek śmierci
Bliz
niaczy brat Hypnosa, boga snu.
Przedstawienia i symbolika:
- młodzieńiec z czarnymi skrzydłami
- z odwróconą, zgaszoną pochodnią
- w scenach przedstawiających złożenie ciała
do grobu zwykle podtrzymuje nogi zmarłego
Eris (gr. Ąą�) lub Eryda  uskrzydlona bogini
niezgody, chaosu i nieporządku
Córka Nyks (Nocy).
Eris (discordia)
Posiadająca dwie manifestacje: groz
ną i
łagodną:
Niezgoda destrukcyjna, wywołująca wojny
i Niezgoda twórcza, będąca duchem
współzawodnictwa, pobudzająca do pilnego
działania. Sprawiała, iż cieśla zazdrościł cieśli,
iż każdy artysta zazdrościł innemu, a
jednocześnie kochał własną pracę.
Przedstawienia i symbolika:
- uskrzydlona postać kobiety podobnie jak Irys
Przybyła nieproszona na
wesele Peleusa i Tetydy i rzucając między
boginie jabłko z napisem  Dla Najpiękniejszej
sprowokowała pośrednio wojnę trojańską,
ponieważ wywołało to spór
między Herą, Ateną i Afrodytą, rozsądzony
przez Parysa.
Nemezis  bogini zemsty,
sprawiedliwości i przeznaczenia
(nazywana także kobietą bez winy i wstydu)
Zsyłała na ludzi szczęście lub niepowodzenie,
ścigała przestępców i decydowała o losie w
zależności od zasług.
Córka Nocy (Nyks), uważana za uosobienie
gniewu bogów.
Ośrodkiem jej kultu było Ramnus w Attyce.
Stała na straży równowagi świata wraz
z Eryniami.
Przedstawienia i symbolika:
- kobieta trzymająca w jednej ręce gałąz
jabłoni,
w drugiej koło
- na głowie miała koronę zwieńczoną jeleniami
- a z jej pasa zwisał bicz
Atrybuty:
- koło
- poświęconym jej zwierzęciem - gryf
plan ocalenia dziecka, tak, by Kro
Rea (gr. ��ą) -
rodzicielka bogów
Rea jadąca na lwie, ołtarz Pergamoński
(Muzeum Pergamońskie w Berlinie)
Jedna z Tytanid, córka Uranosa - nieba, i Gai -
ziemi.
W klasycznej mitologii stała się rodzicielką
wielu bogów i bogiń.
Była siostrą i żoną Kronosa, matką Demeter,
Hadesa, Hery, Hestii, Posejdona i Zeusa.
Kronos spłodził z Reą kilkoro dziec, ale
wszystkie połknął zaraz po narodzinach,
ponieważ dowiedział się od swoich rodziców, że
jedno z jego potomków odbierze mu tron. Lecz
gdy narodził się Zeus, Rea wraz z Gają i
Uranosem obmyśliła plan ocalenia dziecka,
tak, by Kronos mógł ponieść karę za zło
wyrządzone jego ojcu i własnym dzieciom. Rea
narodziła Zeusa na Krecie, a Kronosowi
podała do połknięcia kamień zawinięty w
pieluchy.
Przedstawienia i symbolika:
- we wcześniejszej mitologii symbolizowały ją
dwa lwy ciągnące jej powóz (Lwia Brama w
Mykenach przedstawiała właśnie tę boginię)
- symbolem są księżyc i łabędz

Erynie - boginie zemsty strzegące prawa
społecznego i naturalnego
Zostały zrodzone z krwi
okaleczonego Uranosa, spadającej na Matkę
Ziemię.
fragment fresku
Przedstawienia i symbolika:
- staruchy z wężami zamiast włosów, psimi
głowami, ciałami czarnymi jak węgiel,
skrzydłami nietoperzy i przekrwionymi
oczami.
Alekto - (gr. ��"
�) - niestrudzona
 Tyzyfone - (gr. ńą�
ą
���) -
mścicielka, wymierzająca karę, szczególnie
prześladowała zabójców
Megajra - (gr. ś�ł�
ąĄ�
) - wroga, zawistna
Zadaniem Erynii było prześladowanie
przestępców, przede wszystkim zabójców, lecz
także śmiertelników naruszających ład
społeczny (tabu). Ich odpowiednik w mitologii
rzymskiej to Furie.
Nimfy (gr. ��ź�ąą nymphai, l.
poj. ��ź�� nymphe -  dziewczyna,
narzeczona ; łac. nymphae) opiekunki miejsc,
które zamieszkiwały
Mimo że umierały, były istotami
długowiecznymi i wiecznie
młodymi. Homer przedstawiał je jako
córki Zeusa.
Przedstawiano je jako piękne kobiety.
Mieszkały we wsiach, lasach i wodach. Były
duchami pól i ogólnie całej przyrody.
Stanowiły uosobienie jej płodności i wdzięku.
Zamieszkiwały groty, gdzie spędzały czas
przędąc i śpiewając.
Nimfy nie stanowiły grupy jednorodnej.
Dzieliły się na różne grupy w zależności od
miejsca zamieszkania: nimfy wodne
nazywano najadami, leśne driadami, drzewne
hamadriadami, górskie oreadami, a łąkowe
lejmoniadami.
Opiekowały się boskimi niemowlętami
jak Zeus czy Dionizos, np: Almatea.
Najbardziej znanymi nimfami
były: Dafne, Echo i Kalipso.
Hades
Hades był jednym z 12 bogów olimpijskich,
mimo że nie uczestniczył w biesiadach
olimpijskich. Hades był
synem tytana Kronosa i Rei oraz
bratem Zeusa, Posejdona, Demeter, Hestii i He
ry. Uprowadził z ziemi Persefonę, córkę
Demeter, która póz
niej została jego małżonką.
Atrybuty:
- berło i klucze
- przy boku zawsze miał Cerbera  trójgłowego
psa
Hades był ja była pierwszą władczynią Całego
Chaosu, co mogłoby się kłócić z tym mitem.
W mitologii Hera (gr. -Ą�
)  bogini niebios
Hera
Najstarsza córka Kronosa i Rei, żona Zeusa.
Była również zeusową siostrą, królową Olimpu,
boginią niebios, patronką macierzyństwa,
opiekunką małżeństwa i rodziny.
Uosabiała cnoty małżeńskie, w związku z czym
walczyła z wszelkimi przejawami zdrady;
sama cierpiała z powodu niewierności
małżonka.
Mity związane z Herą opisują przede
wszystkim jej spory i pojednania z Zeusem
oraz mściwe knowania wymierzone przeciwko
kochankom i nieślubnym dzieciom małżonka. Z
tego powodu stała się symbolem zazdrości.
Przedstawienia i symbolika:
- pierwotnie jej wizerunkiem był prosty słup
lub belka
- póz
niej przedstawiano ją jako poważną,
dostojną matronę
- często z jabłkiem granatu w ręce  symbolem
płodności  lub z lilią
- nosiła także diadem z gwiazd
- poświęcony jej ptak to kukułka
- na rydwanie zaprzężonym w pawie, którym
powozi Iris, według mitologii jej pokojówka
- częstym atrybutem jest krowa (Homer często
nazywa boginię  krowiooką , chwaląc w ten
sposób jej wielkie, błękitne oczy)
ja była pierwszą władczynią Całego Chaosu, co
pradawny bóg nieba, a
właściwie personifikacja tego bytu. Pierwszy
władca świata i
Zeus (Dzeus) (gr.
�
��, nowogr. "Ż�
� Dias) 
najwyższy z bogów
Grecki bóg Nieba i Ziemi. Bóg pogody; władca
błyskawic.
Bogowie olimpijscy Zeus jeden
z bogów. Można przyjąć ze Zeus był
najważniejszym z bogów, ponieważ to on był
ojcem wszystkich pokoleń bogów greckich. Zeus
w mitologii przedstawiany jest jako staruszek,
który pomimo swoich alt wciąż jest sprawny i
włada światem. To on obdziela swoje dzieci
władzą i sprawuje pieczęć nad wszystkim. W
panowaniu pomaga mu jego żona Hera, z
którą ciągle ma problemy, ponieważ nie zanosi
ona jego zdrad i ciężko każe za nie ludzi. Zeus
jako ojciec wszystkich bogów miał największą
siłę oraz władał piorunami. Zeus zamieszkiwał
Olimp to właśnie to miejsce był jego
królestwem. Zeus w mitologii przewidziany
jest jako osoba lubiąca ludzi a w szczególności
kobiety. Zeus nigdy nie umiał oprzeć się ich
wdziękom i właśnie z tego powodu maił
problemy. Począł mu się syn herkules stał się on
obrońcą ludzi i z tego powodu zapanował chaos
na Olimpie. Wszystko to, co przydarzało się
ludziom było podyktowane przez bogów
jednak Zeus nie niszczył ich bez powodu
uważał ze nie mogą oni być szkodliwi i nie są
żadnym zagrożeniem
Uosobienie najwyższej zasady rządzącej
Wszechświatem. Władca wszystkich bogów i
ludzi. Strzegł prawa i porządku na świecie,
bezlitośnie karząc przestępców, a zwłaszcza
morderców, krzywoprzysięzców i zdrajców.
Zeus narodził się jako ostatni ze związku
Kronosa i Rei. Kronos, przeklęty przez swego
ojca (Uranosa), którego zrzucił z tronu, został
uprzedzony przez wyrocznię, że któreś z jego
własnych dzieci pozbawi go tronu. Dlatego też
Kronos postanowił wykluczyć to zagrożenie,
pożerając swoje potomstwo. Rea zrozpaczona,
że traci kolejne dzieci, będąc po raz szósty w
ciąży uciekła na Kretę (w innej wersji 
do Arkadii), gdzie w ukryciu, potajemnie,
urodziła Zeusa. Kronosowi, który ją odnalazł,
zamiast dziecka do połknięcia dała kamień
zawinięty w pieluchy, a Zeusa ukryła w grocie
pod skałą diktejską, na zboczach
góryIda na Krecie. Tam, ukrytego, karmiły
koza Amaltea, a wychowywały nimfy. Gdy
koza złamała róg, Zeus pobłogosławił go  tak
powstał róg obfitości; opowiadano, że po
śmierci karmicielki wziął jej skórę i pokrył nią
tarczę, którą nazywano egidą i swoje ciało,
które po okryciu było odporne na strzały.
Dokarmianiem Zeusa zajmowały się
także pszczoły z góry Idy, które specjalnie dla
niego zbierały miód. Orzeł przynosił mu co
dzień kubek nektaru.
Gdy osiągnął wiek dorosły, postanowił przejąć
władzę i zemścić się na swoim ojcu. Za
radą Metis kazał matce
podać Kronosowi środek wymiotny, dzięki
czemu przywrócił do życia swoje rodzeństwo:
Hestię, Demeter, Herę, Hadesa i Posejdona.
Rodzeństwo pod wodzą Zeusa zaatakowało
swojego ojca. Wojna trwała 10 lat, w walce za
radą Gai wsparli go cyklopi i
hekatonchejrowie, którzy byli zamknięci przez
Kronosa w Tartarze. W czasie walki Zeus
otrzymał od cyklopów broń w postaci
wykutych przez nich gromu i błyskawic. Po
zwycięskiej wojnie, gdy już przepędzono
Kronosa, rodzeństwo podzieliło się władzą,
losując dziedziny, którymi mieli odtąd rządzić.
Zeusowi przypadło niebo i zwierzchnictwo nad
innymi bogami, Posejdon stał się panem
morza, zaś Hades został panem krainy dusz.
Związki z kobietami
Narodziny Wenus
Afrodyta - Z Afrodytą miał
6 dzieci. Afrodyta była boginią miłości i
pożądania, zrodzona z piany morskiej
zmieszanej z obciętymi sierpem
przez Kronosa genitaliami Uranosa.
Dione - Kolejna z tytanid, która według
jednej z wersji mitów miała być
matką Afrodyty.
Eurynome - Córka Okeanosa. Z nią
spłodził Charyty czyli Gracje:
Aglae, Eufrosyne, Talię.
 Hera - Siostra Zeusa, z którą
związał się dopiero po licznych przygodach
z innymi kobietami. Ich związek okazał się
jednak trwalszy od pozostałych. Hera
została jego pierwszą żoną i funkcjonuje w
mitologii jako żona boga bogów.
Wg Hezjoda był to święty związek. Z tego
związku zrodzili
się: Hebe, Ejlejtyja, Hefajstos i Ares.
Leto - Zeus miał z nią
syna Apolla i córkę Artemidę.
 Maja- Jedna z Plejad, z którą
Zeus miał syna Hermesa.
Metis - Gaja przepowiedziała Zeusowi, że
Metis zrodzi z siebie syna, który zrzuci
swojego ojca z tronu. Przerażony Zeus
połknął ją, gdy miał nadejść moment
rozwiązania. Po pewnym czasie zaczął
odczuwać silny ból głowy. Prometeusz (wg
innej wersji Hefajstos) uderzeniem siekiery
rozłupał czaszkę Zeusa, skąd wyskocz
yła Atena w pełnej zbroi.
 Mnemosyne - Kolejna z
tytanid. Była rodzicielką
9 muz: Kalliope, Klio, Polihymnii lub
Polhymnii, Euterpe, Terpsychory, Erato,
Melpomene, Talii i Uranii.
Temida - Druga żona Zeusa.
Była jedną z tytanid. Miał z nią córki,
zwane Horami (Pory Roku): Ejrene
(Pokój), Eunomia (Praworządność), Dike
(Sprawiedliwość), a także Mojry: Kloto,
Lachesis, Atropos.
Zeus był bardzo  kochliwy , więc trudno je
 ,
Kobiety śmiertelne
Zeus był bardzo  kochliwy , więc trudno jest
wymienić wszystkie jego związki ze
śmiertelnymi kobietami. Praktycznie nie było
krainy w Starożytnej Grecji, która by się nie
chwaliła, że ma eponima pochodzącego od
Zeusa.
Oto tylko kilka bardziej znanych przykładów:
Alkmena, żona Amfitriona,
do której Zeus przybył pod postacią jej męża.
Urodziła ona potem Heraklesa, największego
herosa mitologii greckiej.
 Danae ,
królewna argolidzka. Ponieważ jej
ojciec Akrizjos zamknął ją, by nie spłodziła
potomka, Zeus dostał się do jej komnaty
pod postacią złotego deszczu. Póz
niej
Danae urodziła syna Perseusza, herosa.
Europa ,
księżniczka sydońska, którą Zeus pod
postacią białego byka porwał na Kretę,
gdzie urodziła mu Minosa i Radamantysa.
 Io, nimfa, córka
boga argolidzkiej rzeki Inachosa,
zamieniona przez Herę w jałówkę i
nękana bąkiem. Zeus przywrócił jej
prawdziwą postać w Egipcie, gdzie
urodziła dzieci.
Lamia , królowa Libii. Dzieci jej
i Zeusa wymordowała Hera. Lamia
zamieniła się w potwora w ludzkiej
postaci, który pożera dzieci.
 Leda
królewna spartańska, do której Zeus
przyszedł pod postacią łabędzia. Zniosła
ona potem jajo, z którego wykluli
się Kastor, Polluks, Helena i Klitajmestra.
Semele,
księżniczka tebańska. Zeus, ulegając jej
prośbom, ukazał się jej w swej prawdziwej
postaci, co ją zabiło. Ponieważ była wtedy
w ciąży, Zeus zaszył sobie ich dziecko w
udzie i  donosił je do końca. W ten sposób
pojawił się Dionizos.
Przedstawienia i symbolika:
- najczęściej przedstawiano go jako siedzącego
na tronie z piorunem w ręku
- chcąc ukryć swoje miłosne przygody, bardzo
często przybierał postacie zwierzęce,
np. byka czy łabędzia
Artybuty:
- złoty piorun
- jego świętym drzewem był dąb
- święty ptak  orzeł
- tarcza  egida
Demeter (gr. "�ź�"
�Ą) 
w mitologii greckiej bogini płodności, rolnictwa
i urodzaju
Demeter była córką Kronosa i Rei,
siostrą Hery, Hestii, Hadesa,
Posejdona i Zeusa (z którym miała dwie
córki, Persefonę i Hekate).
Na jej cześć odbywały się misteria eleuzyjskie.
W IV w. p.n.e. Izokrates przypisał jej dwa
dary, którymi obdarowała Ateńczyków:
umiejętność uprawy roli i odprawiania
misteriów. Ci, którzy zdecydowali się poddać
obrzędom wtajemniczenia, otrzymywali
nadzieję na lepszą wieczność. Misteria
odbywały się w sanktuarium Demeter,
w Eleuzis, nieopodal Aten. DopieroTeodozjusz
I Wielki w 391r. zakazał kultów pogańskich, co
położyło kres misteriom eleuzyjskim. W 396r.
pożar wzniecony przez
wojska Alaryka strawił sanktuarium.
Artybuty:
- kłos
Posejdon (gr. ż�
�
ą�
��) to władca mórz i
oceanów
Syn Kronosa i Rei, starszy
brat Zeusa, Hadesa, Hery, Demeter i Hestii,
mąż Amfitryty.
Władca mórz i oceanów, opiekun żeglarzy i
rybaków. Odpowiedzialny również
za trzęsienia ziemi.
Po pokonaniu Kronosa Zeus, Posejdon
i Hades ciągnęli losy o to, który z nich będzie
rządził niebem i otrzyma władzę zwierzchnią;
który posiądzie morze, a który świat
podziemny. Posejdon wylosował królestwo
wód. Nie był jednak z tego zadowolony i
uważał, że jako najstarszy to on powinien
dysponować najwyższą władzą. Myślał nawet o
obaleniu Zeusa, ale był na to o wiele za słaby.
Kiedyś udało mu się związać brata, ale ten
dzięki pomocy Tetydy i Briareusa prędko
odzyskał wolność. Kiedy indziej za obelgi pod
adresem Zeusa i próby wydarcia mu władzy
został rażony piorunem i zesłany na ziemię do
pracy u trojańskiego władcy Laomedona.
Władca nie chciał mu potem zapłacić, więc
Posejdon zesłał na miasto smoka.
Siedziba Posejdona znajdowała się na środku
morza wewnętrznego (Morze Śródziemne). Bóg
miał tam wspaniały pałac otoczony
przez nereidy, delfiny i inne dziwne
stworzenia morskie.
W  Mitologii Jana Parandowskiego jest on
opisany jako błękitny z dachem zbudowanym
z muszli, które w czasie tego oto
naszego odpływu ukazują swe perły. Okna są
z bursztynu, a ze ścian wyrastają kwiaty.
Otacza go sad pełen drzew rodzących
znakomite owoce, a także alg, korali, gąbek i
rozmaitych innych stworzeń.
Posejdon posiadał też rydwan, do którego
zaprzęgał hippokampy.
Posejdon wybrał sobie na żonę piękną
jasnowłosą Amfitrytę, będącą jedną z Okeanid.
Początkowo córka Okeanosa nie chciała się
zgodzić, ale przysłany przez Posejdona
sprytny delfin namówił ją do ślubu.
Posejdon
Przedstawienia i symbolika:
- Przedstawiany z trójzębem, (który był
jego atrybutem) na rydwanie ciągniętym
przez trytony, w towarzystwie nereid
- poświęcone mu zwierzęta to delfin i wół
- jego świętym drzewem jest sosna.
Atrybuty:
- trójząb w prawej ręce
Eos (gr. (��), grecka bogini jutrzenki
Córka Hyperiona i Thei,
siostra Selene i Heliosa, identyfikowana
z rzymską Aurorą.
Pojawiała się na niebie o świcie, przed
Heliosem i po Selene.
Otwierała wrota dnia i wyjeżdżała znad
brzegów oceanu na lekkim rydwanie
zaprzężonym w parę białych koni  Lamposa i
Featona (Jasnego i Promiennego). Eos
przedstawiana była jako bogini kochliwa i
często uwodząca mężczyzn.
Czterech z nich
uprowadziła: Titonosa, Oriona, Kefalosa i Klei
tosa.
Poślubiła Astrajosa, boga światła gwiazd z
rodu Tytanów. Z ich związku przyszły na
świat cztery
wiatry: Boreasz, Zefir, Notos i Euros.
Zakochana w Titonosie poprosiła Zeusa o dar
nieśmiertelności dla niego. Zapomniała jednak
prosić także o wieczną młodość dla ukochanego.
Gdy stał się zupełnie niedołężny Zeus zamienił
go w świerszcza. Z tego związku urodzili
się Memnon i Emation.
Selene (gr. Ł�
���  Księżyc )  księżyc
Córka Hyperiona i Tei, siostra Heliosa i Eos.
Przedstawienia i symbolika:
- personifikacja księżyca
- białolica, odziana w śnieżnobiałe szaty
- przedstawiono zwykle jako młoda kobietę z
sierpem księżyca
Często motywem Selene i Endymiona zdobiono
rzymskie sarkofagi.
Co wieczór, gdy jej brat Helios kąpał swe
rumaki, wyjeżdża na swym dwukonnym
rydwanie i oświetla swym tajemniczym
blaskiem Ziemię.
Najsłynniejszy mit o Selene opowiada o jej
miłości do pięknego
pasterza Endymiona (gr. ��
�źŻ��). Zeus
zachwycony urodą młodzieńca dał mu wieczną
młodość i wieczny sen. Selene ujrzała pewnej
nocy Endymiona, śpiącego w grocie góry
Latmos, w pobliżu Miletu, i go pokochała.
Odtąd co noc zatrzymuje się nad ową grotą i
patrzy na pasterza, czasem schodzi do niego i
szepcze mu miłosne zaklęcia, lecz nie jest w
stanie go obudzić. Według niektórych wersji
mitu Selene sama wyprosiła u Zeusa wieczną
młodość dla pasterza. Gromowładny spełnił jej
życzenie sprowadzając na Endymiona wieczny
sen.
Helios (gr. -ąż�  Słońce ) w wszystkowiedzący
bóg słońca
Syn Hyperiona iThei, brat Eos i Selene. Jest
jednym z najstarszych bogów tej mitologii.
Przedstawienia i symbolika:
- piękny mężczyzna z głową w aureoli
słonecznych promieni
- objeżdżający świat na rydwanie i obdarzający
go światłem i ciepłem
- codziennie wyjeżdżał ze wschodniej części
oceanu w ognistym rydwanie zaprzęgniętym
w cztery białe rumaki nazywające się Ksand,
Podarg, Ajton i Lampos.
Atrybut:
- słońce
Na Rodos ok. 290 roku p.n.e. zbudowano na
cześć Heliosa gigantyczny posąg wykonany
z brązu nazywany kolosem rodyjskim. Posąg
ten był uznawany za jeden z siedmiu cudów
świata.
Helios w związku z Klymene miał
syna Faetona oraz trzy córki Heliady: Aigle,
Faetuzę i Lampetię, a związku z nimfą Perseidą
syna Ajetesa i Persesa oraz
córki Kirke, Pazyfae i Kalipso.
Helios, tak jak w dawnych czasach jego
ojciec, Hyperion, wyruszał co rano swym
rydwanem na drogę biegnącą w poprzek nieba.
W nocy, zamknięty w olbrzymiej czaszy,
powracał na drugą stronę nieba z nurtem
olbrzymiej rzeki opływającej ziemię 
Okeanosa. Helios miał cudowny pałac, cały ze
złota, drogich kamieni i kości słoniowej.
Bóg zasiadał na tronie, w promienistej koronie
w otoczeniu Dni, Miesięcy, Lat i Stuleci. Bił od
niego tak jasny blask, że nikt, nawet jego syn
Faeton, nie mógł spojrzeć na jego oblicze aby
nie stracić wzroku.
Kiedyś Faeton wyprosił u ojca, aby pozwolił
mu poprowadzić słoneczny rydwan. Kiedy
jednak zboczył z drogi i zanadto zbliżył się do
ziemi (wypalając Saharę w pustynię), Zeus
zabił go piorunem, aby uchronić świat od
pożaru. Od tamtej pory Helios miał
nienawidzić Zeusa i szukać sposobów na jego
obalenie.
W czasie Tytanomachii Helios walczył po
stronie Zeusa i jego braci, mimo zwycięstwa
został jednak pokrzywdzony. W czasie
gdy Zeus, Posejdon i Hades dzielili pomiędzy
siebie władzę nad światem, Helios był zajęty
swoją codzienną pracą na nieboskłonie, nie mógł
więc wziąć udziału w podziale. Zezłoszczony
zagroził swoją najczęstszą groz
bą- że zejdzie z
nieboskłonu i przestanie świecić bogom i
ludziom. Zeus postanowił ulec i obiecał oddać
Heliosowi po kawałku domeny każdego z
trzech braci. Z nieba, domeny Zeusa, Helios
wziął ekliptykę, czyli tor lotu słońca po niebie. Z
podziemia, domeny Hadesa, wziął skałę, którą
następnie wydz
wignął z morza, domeny
Posejdona. Razem z powstałą w ten sposób
wyspą, Helios wynurzył nimfę Rhode, córkę
Posejdona, w której Helios zakochał się bez
pamięci. Na jej cześć wyspę nazwał Rodos, po
czym spłodził z nimfą dzieci, które stały się
protoplastami rodu królewskiego wyspy Rodos.
Atlas (gr. "
�
�)  tytan
Syn Japetosa i Okeanidy Azji,
brat Prometeusza, Epimeteusza i Menojtiosa,
tytan skazany przez Zeusa za udział
w tytanomachii na dz
wiganie sklepienia
niebieskiego na barkach gdzieś na dalekim
zachodzie. Ojciec wielu córek zwanych
Atlantydami (Plejady, Hiady, Hesperydy) i,
według Homera, nimfy Kalipso.
Według innej wersji uchodził za
pierwszego astronoma.
Jedenasta praca Heraklesa w
służbie Eurysteusza miała polegać na
wykradnięciu jabłek z ogrodu Hesperyd, córek
Atlasa, który brał udział w tym
przedsięwzięciu.
Przedstawienia i symbolika:
- starzec dz
wigający kulę ziemską na swoich
barkach
Najsłynniejsze wyobrażenia Atlasa w sztuce -
metopa w świątyni Zeusa
w Olimpii, Atlas Farnese - kopia
w muzeum w Neapolu.
Prometeusz
Syn tytana Japetona,
brat Atlasa i Epimeteusza, ojciecDeukaliona.
Według jednego z mitów Prometeusz ulepił
człowieka z gliny pomieszanej ze łzami. Duszę
zaś dał mu z boskiego ognia, którego parę
iskier ukradł z rydwanu boga Heliosa.
Człowiek Prometeusza był o wiele słabszy od
tytanów, był trzy razy niższy, jego ciało ledwo
się trzymało na wątłych nogach, a kruche
paznokcie pękały pod choćby najmniejszym
ciężarem. Jedynie jego postać różniąca się od
innych zwierząt, była niczym żywy obraz
bogów.
Widząc to, Prometeusz przemycił ogień dla
ludzi w kawałku drewna, z pozoru wilgotnym,
ale w środku suchym. Tytan uczynił to, mimo
iż wiedział, że było to wbrew woli Zeusa, który
uważał ogień za przywilej bogów. Potem
Prometeusz nauczył ludzi przetapiać metale,
gotować jedzenie, uprawiać rolę, kuć zbroje,
budować domy, czytać, pisać i ujarzmiać siły
przyrody.
Zeusowi nie podobał się człowiek. Ciągle jeszcze
mając w pamięci ostatnią walkę z gigantami,
obawiał się wszystkiego, co pochodzi z ziemi.
Władca bogów kazał więc przywiązać
Prometeusza do skał Kaukazu. Codziennie o
wschodzie Słońca przylatywał tam sęp i
wyjadał Prometeuszowi wątrobę, która
odrastała przez resztę dnia i w nocy. Męka
Prometeusza miała trwać 30 000 lat, jednak
skończyła się po około trzydziestu latach,
gdy Herakles zabił sępa strzałą z łuku.
Prometeusz, chcąc odegrać się na Zeusie,
podczas narady bogów, na której miano
postanowić raz na zawsze co w ofierze mają
ludzie składać władcy bogów. Tytan ukrył
najlepsze mięso ofiarne pod lichą skórą
zwierzęcia, natomiast kości  pod tłuszcz. Dał
to Zeusowi do wyboru jako ofiarę, która będzie
mu zawsze składana w przyszłości. Bóg wybrał
tłuszcz myśląc, ze pod nią znajduje sie
najdelikatniejsze mięso, ale szybko zorientował
się, że dokonał złego wyboru.
 Prometeusz
Zemsta Zeusa polegała na przekazaniu
ludziom wszystkiego, co najgorsze. Z pomocą
bogów na Olimpie stworzył on najpiękniejszą
kobietę - Pandorę, która miał uwieść brata
Prometeusza  Epimeteusza. Zeus wysyłając
Pandorę na ziemię wręczył jej puszkę, której
pod żadnym pozorem miała nie otwierać. Plan
zakochania się Epimenteusza w Pandorze
powiódł się doskonale: jeszcze tego samego
dnia, co Pandora się pojawiła była żoną niezbyt
rozumnego Epimenteusza. Gdy się pobrali,
Pandorę codziennie coraz bardziej kusiło, by
otworzyć puszkę, aż w końcu pewnego dnia,
gdy jej męża nie było w domu otworzyła
tajemniczą puszkę. Wtedy w jednej chwili po
świecie rozniosły się wszystkie plagi, jakie
człowiek mógłby sobie wyobrazić: złe wiatry,
smutki, troski, choroby, łzy, cierpienia, i inne
straszliwe dzieci Erebu (Ciemności)
i Nyks (Nocy).
Na Ziemi znów zapanował klimat jak
podczas Tytanomachii. Ciągle szalały wiatry i
padał deszcz, aż w końcu wody napadało tyle,
że zatopiła cały świat: nastał całkowity mrok,
a klimat taki trwał dziewięć dni i dziewięć
nocy. Z potopu ocalał z ludzi tylko Deukalion,
ze swoją żoną Pyrrą, która była córką Pandory,
gdyż byli najuczciwszymi z ludzi. Gdy woda
opadła nie było żywej duszy na Ziemi: wszyscy
zginęli podczas powodzi.
Wyratowała ich dopiero
litościwa Gaja (Matka-Ziemia) i powiedziała
im, żeby rozrzucali za siebie kamienie. Tak też
zrobili i z kamienie wyrzuconych przez Pyrrę
wyrastały kobiety, a Deukaliona mężczyz
ni.
Wkrótce Pyrra urodziła dzieci, od których
pochodzi większość rodów królewskich, a
Deukalion wybudował pierwszą świątynię ku
czci bogów. Po tych zdarzeniach nastała dla
ludzi era herosów: okres, o którym opowiadają
mity, czas wielkich wojowników i wypraw
wojennych.
Motyw Prometeusza w sztuce
W sztuce postawa Prometeusza to symbol
buntu przeciwko autorytetowi.
Postawa prometejska  postawa nacechowana
poświęceniem się jednostki dla dobra ogółu, dla
idei. Taką postawę określa się
mianem prometeizmu.
Drugim pojęciem, które wiąże się z postawą
Prometeusza, jest tzw. kompleks Prometeusza,
czyli dążenie do poznania (w tym wypadku
zdobycia ognia) bez względu na konsekwencje.
nacechowana poświęceniem dobra ogółu, dla
idei
Plejady (gr. �ąą���)
Siedem córek Atlasa i okeanidy Plejone,
siostry Hiad oraz Hyasa.Plejady były
towarzyszkami Artemidy. Ścigane
przez Oriona, zostały uratowane przez Zeusa,
który przeniósł je na firmament w postaci
gwiazd.
Charyty (gr. żŹĄą"
�
� Charites,
l.poj. żŹĄą� Charis),
rzymskie Gracje (łac. Gratiae, l.poj. Gratia) 
boginie wdzięku, piękności i radości
Lubiły zabawy, opiekowały się szczególnie
piękną młodzieżą. Lubiły towarzystwo boga
wina Dionizosa.
Było ich
trzy: Aglaja ( Promienna ), Eufrosyne ( Rozu
mna ) i Taleja ( Kwitnąca ).
Według różnych mitów były
córkami Zeusa i Hery lub Zeusa iEurynome al
bo Heliosa i Ajgle.
Przedstawienia i symbolika:
- ubrane w udrapowane szaty kobiety, w
póz
niejszych przedstawieniach występowały
nagie
- trzymają się zwykle za ręce
- Aglaia miała symbolizować splendor
towarzyski,
- Hegemona  kwitnące życie
- Eufrozyna  wesołość towarzyską
Ku ich czci obchodzono święto Charitezje.
Rankiem ubierały Afrodytę i w razie potrzeby
zawoziły ją na Olimp. Często towarzyszyły jej
przez cały dzień.
Charyta (Gracja) jest do dziś uosobieniem
wdzięku i piękna.
Atrybuty:
- róża
- mirt
- instrumenty muzyczne,
- jabłko lub flakonik z wonnym olejkiem,
- czasem kłosy lub maki
Afrodyta (gr. 
Ąż�
Ż"
� Aphrodite)  bogini
piękna, kwiatów, miłości, pożądania i płodności
W mitologii rzymskiej odpowiedniczką
Afrodyty była Wenus.
Kwestia jej pochodzenia jest różnie
przedstawiana w mitach. Według jednego z
nich Afrodyta nie miała rodziców i pewnego
dnia wyłoniła się z piany morskiej w
pobliżu Cypru.
Nieco inaczej przedstawiał to Hezjod, który
w Teogonii pisał, że kiedy odcięte sierpem
genitalia Uranosa (pokonanego przez
Kronosa, gdy roztaczał się nad Gają jak niebo
nad ziemią) wpadły do morza w pobliżu Cypru,
woda otoczyła je białą pianą, z której następnie
wyłoniła się przepiękna Afrodyta.
Pływała po morzu w muszli, zatrzymując się u
brzegów Kytery, a potem Cypru. Druga z tych
wysp stała się jej ulubionym miejscem. Na jej
brzegu oczekiwały już na
nią Charyty (Eufrosyne, Aglaja i Talia), które
odtąd zawsze towarzyszyły jej i służyły. Cypr
stał się głównym miejscem kultu bogini.
Była żoną Hefajstosa, ale epizod
z Aresem świadczy, że nie była zbyt wierna (z
tego związku zrodzili
się Dejmos, Fobos, Harmonia, Eros i Anteros).
Hefajstos ukrył w łożu pułapkę z mocnej, lecz
niezauważalnej, metalowej sieci i schwytał w
nią Afrodytę z Aresem.
W konkursie piękności między Herą, Ateną i
Afrodytą, ta ostatnia
obiecała Parysowi Helenę,
żonę Menelaosa ze Sparty, za tytuł
najpiękniejszej (jabłko niezgody), czym
przyczyniła się do rozpętania wojny
trojańskiej. W wojnie starała się
sprzyjać Trojanom.
Atrybuty:
róża - atrybut Afrodyty
mirt - atrybut Afrodyty
- rydwan zaprzężony w gołębie
- róża
- mirt
Czczona była zwłaszcza przez kobiety, które
widziały w niej patronkę małżeństwa. Ze
względu na jej związek z morzem była czczona
przez żeglarzy i w miastach portowych.
Czczona była zwłaszcza przez kobiety, które
widziały w niej patronkę małżeństwa. Ze
względu na jej związek z morzem była czczona
przezżeglarzy i w miastach portowych.
Czczona była zwłaszcza przez kobiety, które
widziały w niej patronkę małżeństwa. Ze
względu na jej związek z morzem była czczona
przezżeglarzy i w miastach portowych.
Czczona była zwłaszcza przez kobiety, które
widziały w niej patronkę małżeństwa. Ze
względu na jej związek z morzem była czczona
przezżeglarzy i w miastach portowych.
Ares (gr. ���)  bóg wojny
Ares
Syn Zeusa i Hery. Utożsamiany z Rzymskim
Marsem.Nie przejawiał żadnych szczególnych
zdolności, dlatego rodzice oddali go do
wychowania jednemu z tytanów. Jego opiekun
sam nic nie umiał i trenował boga jedynie w
ćwiczeniach fizycznych. Zaszczepiło to
przekonanie u Aresa, że najwspanialszym z
zajęć jest wojna. Po jakimś
czasie Hefajstos wykuł dla niego włócznie,
miecze i tarcze, po czym bóg wojny zszedł na
ziemię. Nauczył tam ludzi prawdziwej walki.
Ares nauczył ich okrucieństwa. Wcześniej
konflikty kończyły się jedynie kilkoma
siniakami i guzami.
Przedstawienia i symbolika:
- silny, młody mężczyzna  nagiego i bez brody.
Rzadko spotykane są jego wizerunki z brodą i
zbroją.
Atrybuty:
- symbolami Aresa są: w Grecji 
miecz i tarcza,
- jego zwierzętami są: pies, jastrząb, wilk i sęp
Cechą charakterystyczną Aresa jest to, że
kocha wojnę  brudną , niesprawiedliwą. Jest
przeciwieństwem Ateny, która patronuje
walce sprawiedliwej. Podczas bitwy morduje
wojowników obydwu stron.Najlepszym
przykładem jest wojna trojańska, gdzie stawał
naprzemiennie po stronie Greków i Trojan.
Podczas walki towarzyszą mu siostra Eris,
oraz synowie: Fobos (Strach) i Dejmos (Lęk).
Wiele walk stoczył z Ateną.
Związek między Aresem i Afrodytą, był
powszechnie znany na Olimpie. Żona
Hefajstosa została przyłapana na zdradzie
przez boga Heliosa, który doniósł o tym
mężowi bogini. Wściekły kowal uplótł sieć,
cienką, a jednocześnie bardzo wytrzymałą.
Umieścił ją nad łożem Afrodyty i wkrótce
kochankowie zostali schwytani. Z wielkim
rozbawieniem przyglądali się Olimpijczycy
spętanym bogom. W końcu, z woli Zeusa,
uwolniono Afrodytę i Aresa. Bogini miłości po
tym incydencie uciekła na Cypr, a patron
wojny  do Tracji. Z ich związku narodzili
się Eros, Anteros, Dejmos, Fobos i Harmonia.
Hefajstos
(gr. -�ąą��ż� Hephaistos)  bóg ognia, kowali i
złotników
Hefajstos był synem Zeusa i Hery. Opiekun
rękodzielników. Pracował w kuz
ni, którą
najczęściej umieszczano we wnętrzu
wulkanu Etny.
Dziełem Hefajstosa były zeusowe pioruny,
tarcza i berło Zeusa, zbroja Achillesa,
strzały Erosa.
Hefajstos był kulawy, ponieważ kiedyś w
gniewie Zeus zrzucił go z Olimpu na
wyspę Lemnos i wówczas złamał nogę. Mąż
pięknej i niewiernej Afrodyty.
Zawsze, gdy unosił się dym, swą pracę miał
zaczynać najpracowitszy z bogów. Zawsze,
gdy unosił się dym, swą pracę miał zaczynać
Hebe - personifikacja młodości
Córka Hery i Zeusa.
Pełniła na Olimpie funkcję podczaszego 
nalewała bogom nektar i roznosiła ambrozję
Zaprzęgała konie do rydwanu Hery.
Została małżonką Heraklesa, gdy ten w końcu
przybył do siedziby bogów.
się dym, swą zaczynać
najpracowitszy z bogów.
Persefona (gr. �
Ą�
�

��� Persephone;
także Kora - gr. ��Ą� Kore  dziewczyna ) 
bogini kiełkującego ziarna, oraz świata
podziemnego, była ucieleśnieniem ziemskiej
płodności
Była dzieworodną córką Demeter  a według
póz
niejszych klasycznych mitów, była
córkąDemeter i Zeusa zerwała zdradziecki
kwiat Narcyza, została uprowadzona
przez Hadesa.
Bóg podstępnie poczęstował ją owocem
granatu. Przez to stała się jego żoną i zarazem
panią podziemnego świata zmarłych.
Atrybuty:
- kłosy
- maki
- narcyzy
- owoc granatu
Persefona w podziemiach spędzała tylko zimę.
Wywoływało to smutek Demeter, która z tego
powodu zsyłała na świat chłód. Na wiosnę,
kiedy Persefona powracała do matki świat
pokrywał się kwiatami. Jesienią Demeter
zaczynała odczuwać smutek wiedząc o
przyszłym rozstaniu z córką, co powodowało
obumieranie całej natury. W ten
sposób starożytni Grecy wyjaśniali sobie
następstwo pór roku.
W mitologii rzymskiej utożsamiana
z Prozerpiną.
Apollo
(gr. Ą��� Apollon, zwany
też 
ż��ż� Phoibos  Jaśniejący ) bóg piękna
Praksyteles, Apollo Sauroktonos (zabijający
jaszczurkę), ok 500 r. p.n.e. (Luwr, Paryż)
Także bód światła, życia, śmierci, muzyki,
wróżb, prawdy, prawa, porządku, patrona
sztuki i poezji, przewodnika muz.
Syn Zeusa i Latony (Leto). Urodził się na
wyspie Delos. Był bliz
niaczym
bratem Artemidy.
W rzeczywistości bóstwo o szerokich, często
sprzecznych, kompetencjach. Pierwotnie,
androgyniczny (śladem tego bliz
niacza para
Apollo-Artemida), bóg gwałtownej śmierci 
Grecy wywodzili jego imię
od Ą��źą (apollymi)  niszczę, zabijam , ale
też od  jabłko (symbol  z
ródło wiedzy).
Bóg jednocześnie solarny i chtoniczny.
Zabijając węża-smoka Pytona, strzegącego
bramy do tajemnej wiedzy ukrytej pod ziemią,
przejmuje władzę nad wyrocznią w Delfach
(gr. delfys  macica ).
wawrzyn szlachetny
Atrybuty:
- łuk i lira
- wawrzyn szlachetny
Artemida (gr. Ą"
�
źą� Artemis,
dopełniacz Ą"
�źą�
ż� Artemidos, także Cynthia)
 bogini łowów
Zsyłała także nagłą śmierć na kobiety w połogu.
Należała do grona 12 bogów olimpijskich.
Była córką Zeusa i Latony (Leto), siostrą
bliz
niaczką Apolla. Bogini  wieczna dziewica,
odpowiedzialna za nagłą śmierć, nie wybaczała
zniewagi (razem z Apollinem wymordowała
dzieci Niobe w obronie honoru matki, a
myśliwego Akteona, który oglądał ją w kąpieli,
zamieniła w jelenia, po czym rozszarpały go
własne psy).
Była patronką myśliwych oraz opiekowała
się Amazonkami. Jedną z prac Heraklesa było
schwytanie jej łani.
Utożsamiana z rzymską boginią Dianą, oraz
boginią księżyca i śmierci Hekate, pochodzącą z
Azji Mniejszej. Jej ulubionym napojem była
woda z
ródlana, którą ceniła wyżej niż
ambrozję.
Przedstawienia i symbolika:
- z jeleniami, lub w lesie
Atrybuty:
- łuk i strzały
- ulubionym zwierzęciem  łania
Hermes (gr. �źĆ�) Bóg wędrowców, złodziei i
podróżujących
Jest jednym z 12 bogów olimpijskich.
Posłaniec boży. Patron wędrowców, złodziei,
handlu, kupców, oraz posłańców.
Syn Zeusa i Tytanki Mai, jest bratem
Dionizosa, Hefajstosa, Ateny, Afrodyty,
Apolla, Artemidy i innych.
Hymn homerowy do Hermesa opowiada, że
jako niemowlę ukradł Apollinowi stado krów,
sprytnie myląc ślady. Następnie podarował
bratu lirę z jelit cielęcych i skorupy żółwia,
czym złagodził gniew Apollina. W zamian
otrzymał jako oznakę władzy laskę herolda,
zwaną kaduceuszem (kerykejonem), oplecioną
dwoma wężami, uśmierzającą spory i kłótnie.
Na początku swojego pobytu na Olimpie okradł
większość bogów. Został stamtąd wypędzony,
ale bogom zaczęło go brakować, ponieważ miał
w sobie tyle młodości i wdzięku,
że Olimp zdawał się być bez niego pusty i
smutny. Dzięki decyzji Zeusa powrócił
na Olimp.
Odprowadzał zmarłych do Hadesu, zsyłał
ludziom marzenia senne. Był wysłańcem i
ambasadorem Zeusa, posłańcem i gońcem
bogów z Olimpu.
Atrybutami Hermesa są:
- kaduceusz
- podróżny kapelusz ze skrzydłami - petasos
- sandały ze skrzydłami, dzięki którym
przemieszczał się z miejsca na miejsce
Z Afrodytą miał dziecko o
imieniu Hermafrodyt.
Z inną kobietą  nimfą rzeczną, spłodził Pana -
dziwne stworzenie, o owłosionej skórze, koz
lich
nogach i rogach, capiej bródce i szpiczastych
uszach. Jednak według niektórych podań ojcem
Pana był Zeus.
Hermesowi przypisywano także wynalezienie
pisma i liczb, ćwiczeń gimnastycznych (był
więc również bóstwem opiekuńczym palestry).
Jako że był patronem podróżnych, stawiano
mu przy drogach pomniki zwane hermami, tj.
słupy zwieńczone rzez
bą przedstawiającą głowę
Hermesa.
Rzymianie utożsamiali go z Merkurym.
Morfeusz (gr. śż����� Morpheus)  bóg marzeń
sennych.
Postać o wielkiej mądrości.
Jego ojcem był Hypnos, bóg snu,
wujem Tanatos, bóg śmierci, posłaniec Hadesu,
zaś braćmi - Ikelos (Fobetor) oraz Fantasos.
Morfeusz miał zdolność przybierania dowolnej
postaci i ukazywania się w snach jako osoba
ukochana.
Postać Morfeusza pojawia się
w Metamorfozach Owidiusza.
Hermafrodyt, Hermafrodyta (gr. Ąź�

Ą��
ą"
ż�
Hermaphroditos) - dwupłciowe bóstwo
związane z bliżej nieznanym obrzędem
weselnym
Hermafrodyt Według  Przemian Owidiusza
Hermafrodyt był pięknym i nieśmiałym
młodzieńcem  synem Hermesa i Afrodyty, w
którym zakochała się bez
wzajemności nimfa Salmakis. Wpadł w jej
objęcia podczas kąpieli. Opierał jej się, więc
Salmakis poprosiła bogów, aby połączyli ich na
zawsze. I tak bogowie uczynili z obojga jedno
ciało o cechach obu płci.
Kult Hermafrodyty znany był przede
wszystkim na Rodos, a od początku IV w. p.n.e.
jest także poświadczony w Attyce. Temat
Hermafrodyty często podejmowany był przez
sztukę hellenistyczną (zbiory
w Luwrze, Rzymie).