www.doradcaprezesa.wip.pl

Z A P I S Z S I Ę N A B E Z P Ł A T N Y N E W S L E T T E R

wrzesień – październik, nr 4 (125)

ISSN 2353-429X

12 PORAD EKSPERTA

Przedawnienie roszczeń

wierzycieli 10
Zapłata odszkodowania

spółce przez członka rady

nadzorczej 11
Sąd rejestrowy może

nakładać grzywny

13

Przeprowadzenie

postępowania

konwokacyjnego

14

Uchwała niezgodna

z prawem, ale wiążąca

16

Wspólnik na zgromadzeniu

reprezentowany przez

pełnomocnika

17

Procedura zwołania

zgromadzenia wspólników 18
Reprezentacja między spółką

a członkiem zarządu

20

Szczególne kompetencje

prezesa zarządu

21

Przeprowadzenie

zgromadzenia wspólników

na odległość

23

Procedura obniżenia kapitału

zakładowego

24

Spółkę z o.o. można zawrzeć

na czas określony

26

DANE SPÓŁKI W BANKU – ZABEZPIECZENIA

Banki dysponują ogromną ilością

danych swoich klientów. Warto zatem wiedzieć, że z chwilą całkowitej spłaty

kredytu przez spółkę lub też z momentem zamknięcia rachunku bankowego

firmy instytucje finansowe tracą zezwolenie na przetwarzanie danych

osobowych członków zarządu i udziałowców. W artykule podpowiadamy,

co zarząd powinien zrobić w razie ujawnienia informacji objętych tajemnicą

bankową. Należy bowiem pamiętać, że to właśnie bank ponosi

odpowiedzialność za szkody powstałe u klienta.

str. 39

INTERPRETACJE PRZEPISÓW PODATKOWYCH – WNIOSEK

Przedsiębiorca,

w razie wątpliwości prawnych, może uzyskać pewność w sytuacji podatkowej

poprzez złożenie wniosku o interpretację przepisów. Skomplikowane i często

niejasne regulacje mogą być bowiem przyczyną poważnych kłopotów finansowych

firmy. Warto więc, aby zarząd spółki zadbał wcześniej o jednoznaczne stanowisko

organu podatkowego w budzącej wątpliwości sprawie podatkowej.

W artykule omawiamy procedurę wystąpienia do organu podatkowego z wnioskiem

o pisemną interpretację prawa. Podpowiadamy, kto może ubiegać się o wyjaśnienie

przepisów, jaki jest koszt takiego postępowania oraz co powinien zawierać wniosek.

Należy bezwzględnie pamiętać, że przy składaniu wymaganych formularzy konieczne

jest podanie wszystkich okoliczności wraz z dokładnym opisem stanu faktycznego.

W przeciwnym razie wydana interpretacja prawa podatkowego może nie być

dla spółki chroniąca.

str. 51

POSTĘPOWANIE ARBITRAŻOWE – WADY I ZALETY

Prowadząc projekty

biznesowe, należy rozważyć pozasądową drogę rozwiązywania sporów.

Sądownictwo polubowne, inaczej arbitrażowe, jest alternatywą dla partnerów

biznesowych, którzy zostali postawieni w sytuacji konfliktowej. Może się bowiem

okazać, że rozwiązanie spornej sprawy przed arbitrem będzie korzystne

dla obu stron. Warto zatem wiedzieć, że kontrahenci mogą dokonać zapisu

na sąd polubowny lub zawrzeć umowę o arbitraż. W artykule przedstawiamy

wady i zalety postępowania polubownego oraz szacujemy jego koszty.

str. 73

T e m a t n u m e r u

UZYSKANIE KREDYTU DLA SPÓŁKI – PROCEDURA

Spółka z o.o. wraz z momentem zawiązania musi określić swój kapi-

tał zakładowy na poziomie w wysokości minimum 5.000,00 zł. Bardzo szybko okazuje się jednak, że wniesione środki

wystarczają zaledwie na pokrycie kosztów założenia i rejestracji spółki. Dlatego też zarząd powinien mieć świadomość,

że rozwijająca się firma potrzebuje wsparcia finansowego. W artykule wyjaśniamy, w jaki sposób dokonać wyboru

dobrej oferty kredytowej i jednocześnie spełnić warunki stawiane przez bank. Bardzo często bowiem procedura przy-

znania kredytu jest kłopotliwa dla zarządu spółki. Dobrze zatem wiedzieć, w jaki sposób uniknąć finansowych pułapek

i dokonać wyboru najkorzystniejszej oferty na rynku produktów bankowych.

s t r. 2 7

oradca

PREZESA SPÓŁKI Z O.O.

D

P R A W O • Z A R Z Ą D Z A N I E • F I N A N S E

Z A D A J P Y T A N I E E K S P E R T O M ,

P R Z E Ś L I J J E N A A D R E S Z O @ W I P. P L

W NAJBLIŻSZYCH NUMERACH

NIEDOZWOLONE KLAUZULE UMOWNE
Wysoka kara finansowa, uznanie klauzuli za nieważną, spór sądowy przed

sądem cywilnym lub Sądem Ochrony Konkurencji i Konsumentów to skutki

umieszczania nieprawidłowych zapisów w umowie z konsumentami.

W artykule wyjaśniamy, jak ich uniknąć. Kodeks cywilny ogranicza bowiem

swobodę przedsiębiorcy w kształtowaniu treści umowy z konsumentem.

Jeżeli w umowie znajdują się postanowienia uznane przez prawo

za niedozwolone, przedsiębiorca musi liczyć się nie tylko z ich nieważnością

w stosunku do konsumenta, ale też z koniecznością sporu przed sądem

cywilnym lub Sądem Ochrony Konkurencji i Konsumentów. W umowie

z konsumentem nie można umieszczać określonych klauzul (postanowień)

i wbrew pozorom taki zakaz dotyczy nie tylko usług bankowych,

telekomunikacyjnych czy systemu argentyńskiego, ale także działalności

turystycznej, budowlanej, pośrednictwa nieruchomości i wielu innych.

Dotyczy nie tylko dużych, ale także małych i średnich firm. Jeśli postąpisz

wbrew zakazowi, konsekwencją może być m.in. zapłata kary finansowej

w wysokości nawet 10% ubiegłorocznego przychodu.

RĘKOJMIA I GWARANCJA JAKOŚCI MIĘDZY PRZEDSIĘBIORCAMI
Wolność obrotu gospodarczego oraz swoboda kontraktowania pomiędzy

przedsiębiorcami wymagały stworzenia efektywnego, przejrzystego

oraz dostępnego dla wszystkich systemu ochrony nabywców towarów

i usług przed nierzetelnymi kontrahentami bądź przypadkami wadliwości

produktów. Systemem takim jest właśnie działająca z mocy prawa,

czyli bez ingerencji stron transakcji, rękojmia za wady fizyczne i prawne

sprzedawanych, dostarczanych lub wykonywanych towarów. Jej uzupełnienie

stanowi udzielana dobrowolnie przez wytwórcę lub usługodawcę

gwarancja jakości. Podstawowe regulacje prawne normujące rękojmię

i gwarancje zamieszczone zostały w Kodeksie cywilnym. W praktyce

obrotu gospodarczego częstokroć obie instytucje bywają ze sobą mylone.

Całość obrazu zaciemnia dodatkowo odmienny system odpowiedzialności

przedsiębiorcy względem konsumenta. Z powyższych względów konieczne

staje się szczegółowe zaprezentowanie obu reżimów odpowiedzialności

istniejących pomiędzy przedsiębiorcami. Artykuł zawiera omówienie zmian

w zasadach rękojmi i gwarancji jakości między przedsiębiorcami, które mają

zostać wprowadzone ustawą o prawach konsumenta. Nowe zasady zaczną

obowiązywać na początku 2015 roku.

Doradca

Prezesa

spółki

z

o.o.
Wrzesień

–

Październik

2014

AZO 125

Kup książkę

Szanowny Czytelniku!

W bieżącym numerze szczególnie zachęcam do zapoznania się

z tematami finansowymi. W artykule „Uzyskanie kredytu dla spółki

– procedura” wskazujemy, jak przedsiębiorca może zwiększyć swoje

szanse na uzyskanie kredytu. Podpowiadamy, co ma wpływ na

zdolność kredytową firmy. Każda bowiem spółka, która prowadziła

działalność przez co najmniej rok może ubiegać się o kredyt.

Problemy jednak pojawiają się w momencie rozpoczęcia całej

procedury związanej z wystąpieniem o kredyt. W artykule „Dane

spółki w banku – zabezpieczenia” wyjaśniamy, w jakim zakresie

przedsiębiorca musi dzielić się z bankiem, z którym współpracuje,

danymi wrażliwymi firmy. Wskazujemy też, co powinien zrobić, kiedy

dane takie zostaną bezprawnie ujawnione przez bank.
Polecam także artykuł „Postępowanie arbitrażowe – wady i zalety”.

Nie zawsze bowiem dla spółki będzie korzystne – w razie sporu

sądowego – oddanie sprawy pod jurysdykcję sądów powszechnych.

Aby do tego nie doszło, można zawrzeć w umowie z partnerem

biznesowym odpowiednią klauzulę albo podpisać osobną umowę

na sąd polubowny. Warto jednak wiedzieć, jakie są koszty takiego

postępowania oraz dlaczego, pomimo tego, ze spółka działała

zgodnie z prawem, możliwa jest przegrana przed arbitrem.

Serdecznie pozdrawiam

Barbara Brózda

redaktor prowadząca

Wydawca: Weronika Wota

Redaktor merytoryczny: Michał Kuryłek

(radca prawny)

Redaktor: Barbara Brózda

Koordynator produkcji: Mariusz Jezierski

Projekt graficzny publikacji:

Dominika Raczkowska

Skład i łamanie: 6AN Studio

Korekta: Zespół

Druk: Miller Druk sp. z o.o.

Nakład: 700 egz.

Rada konsultantów:

dr Marek Grzybowski

(radca prawny, wspólnik spółki

Linklaters&Aliance, Komosa, Wiśniewski,

Grzybowski i Wspólnicy sp. k.),

dr Wiesław Opalski

(radca prawny, wykładowca

na Uniwersytecie Warszawskim),

prof. Andrzej Wiśniewski

(radca prawny Polskiej Konfederacji

Pracodawcow Prywatnych),

Przemysław Wierzbicki (adwokat)

03-918 Warszawa, ul. Łotewska 9a
Tel. [phone], faks 22 617 60 10
e-mail: [e-mail]
NIP: 526-19-92-256
Numer KRS: 0000098264

– Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy,
Sąd Gospodarczy XIII Wydział
Gospodarczy Rejestrowy
Wysokość kapitału zakładowego:
200.000 zł

Dwumiesięcznik „Doradca Prezesa spółki z o.o.” chroniony jest prawem autorskim. Przedruk

materiałów opublikowanych w dwumiesięczniku „Doradca Prezesa spółki z o.o.” – bez zgody

wydawcy – jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania publikacji z powołaniem się na źró-

dło. Zaproponowane w dwumiesięczniku „Doradca Prezesa spółki z o.o.” wskazówki, porady

i interpretacje dotyczą sytuacji typowych. Ich zastosowanie w konkretnym przypadku może

wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji. Publikowane rozwiązania nie mogą być

traktowane jako oficjalne stanowisko organów i urzędów państwowych.

W związku z powyższym redakcja nie może ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowa-

nie zawartych w dwumiesięczniku „Doradca Prezesa spółki z o.o.” wskazówek, przykładów,

informacji itp. do konkretnych przypadków. Informujemy, że Państwa dane osobowe będą

przetwarzane przez Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, przy

ul. Łotewskiej 9a, w celu realizacji niniejszego zamówienia oraz do celów marketingowych

– przesyłania materiałów promocyjnych dotyczących innych produktów i usług. Mają Państwo

prawo do wglądu oraz poprawiania swoich danych, a także do wyrażenia sprzeciwu wobec

ich przetwarzania do celów promocyjnych. Podanie danych jest dobrowolne. Zapewniamy, że

Państwa dane nie będą przekazywane bez Państwa wiedzy i zgody innym podmiotom.

Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o.

oradca

PREZESA SPÓŁKI Z O.O.

D

Kup książkę

Kup książkę

Doradca Prezesa spółki z o.o.

wrzesień–październik

www.doradcaprezesa.wip.pl

5

P O R A D Y E K S P E R T A – O D P O W I E D Z I

N A P Y T A N I A C Z Y T E L N I K Ó W

Przedawnienie roszczeń wierzycieli spółki względem

członków zarządu 10
Członek rady nadzorczej może być zobowiązany do zapłaty

odszkodowania spółce

11

Sąd rejestrowy może nakładać grzywny

13

Przeprowadzenie postępowania konwokacyjnego

14

Uchwała niezgodna z prawem ale wiążąca

16

Wspólnik na zgromadzeniu reprezentowany przez pełnomocnika

17

Procedura zwołania zgromadzenia wspólników

18

Reprezentacja spółki w umowie między spółką a członkiem zarządu

20

Szczególne kompetencje prezesa zarządu

21

Przeprowadzenie zgromadzenia wspólników na odległość

23

Procedura obniżenia kapitału zakładowego w spółce z o.o.

24

Spółkę z o.o. można zawrzeć na czas określony

26

T E M A T M I E S I Ą C A

UZYSKANIE KREDYTU DLA SPÓŁKI – PROCEDURA

27

Problem niskiego kapitału

28

Zwrot dopłat

29

Bankowa terminologia

29

Dwa typy klientów

30

Bankowa biurokracja

31

Analiza w praktyce

31

Odpowiedzialność za dług

32

Wyjątki ode reguły

33

Prezes w BIK-u

34

Trudności formalne

34

Ciemne strony ofert

34

Wątpliwe zapisy

35

Słabsza pozycja

35

Warunki i żądania

36

Kup książkę

Spis treści

Doradca Prezesa spółki z o.o.

www.doradcaprezesa.wip.pl

6

Podstawa prawna

37

DANE SPÓŁKI W BANKU – ZABEZPIECZENIA

39

Problematyczna interpretacja

40

Zagadnienia bezdyskusyjne

41

Bankowe zbiory

41

Praktyczne wyjaśnienie

42

Limity i terminy

42

Prezes na czarnej liście

42

Ograniczone zaufanie

44

Bezpieczeństwo danych

45

Nie tylko banki

46

Odpowiedzialność i wina

47

Podstawa prawna

49

INTERPRETACJA PRZEPISÓW PODATKOWYCH – WNIOSEK

51

Wniosek o interpretację

52

Dyrektorzy Izb Skarbowych

53

Organ wydający interpretacje

53

Podmiot upoważniony do wniosku

53

Forma wniosku

54

Zakres i treść wniosku

54

Jak wypełnić i opisać wniosek o wydanie interpretacji

55

Data złożenia wniosku

56

Zapłata za wniosek

56

Procedura wydania interpretacji indywidualnej przez US

57

Forma interpretacyjna

58

Skarga interpretacyjna

58

Wniesienie skargi na interpretację

58

Zmiana stanowiska przez organ

59

Skutki zastosowania interpretacji

59

Obowiązywanie zasady nieszkodzenia

59

Konieczność zapłaty podatku

60

Zakres zwolnienia od zapłaty podatku

60

Kup książkę

Doradca Prezesa spółki z o.o.

wrzesień–październik

www.doradcaprezesa.wip.pl

7

Wiążące skutki interpretacji

60

Podstawa prawna

61

OPŁATY ZA ODPADY KOMUNALNE – ZASADY ROZLICZANIA

63

Obowiązek i tryb uiszczania opłaty

64

Termin złożenia deklaracji

65

Decyzja o wysokości opłaty

65

Zaległość podatkowa

66

Nowe przepisy

67

Ulgi w spłacie zobowiązań

67

Ulga na wniosek

68

Przesłanka ważnego interesu

68

Obowiązki spółki

69

Ulga jako forma pomocy publicznej

70

Dodatkowe dokumenty

71

Skarga, w razie odmowy ulgi

71

Argumenty przy odwołaniu

71

Podstawa prawna

72

Postępowanie arbitrażowe – wady i zalety

73

POSTĘPOWANIE ARBITRAŻOWE – WADY I ZALETY

73

Sądy arbitrażowe ad hoc

74

Zapis na sąd polubowny

74

Moment wdania się w spór

75

Zasady toczącego się postępowania przed sądem arbitrażowym

powołanym ad hoc

76

Zasada słuszności

76

Język postępowania

77

Koszty postępowania arbitrażowego

77

Zaskarżenie wydanego wyroku

78

Złożenie skargi o uchylenie wyroku

78

Termin wniesienia skargi

79

Wady i zalety

80

Podstawa prawna

81

Kup książkę

Spis treści

Doradca Prezesa spółki z o.o.

www.doradcaprezesa.wip.pl

8

Wzory dokumentów

82

KONTROLA KOMPUTERA PRACOWNIKA – ZASADY

85

Warto wskazać, co jest dozwolone

86

Trzeba powiadomić pracownika

87

Pomocny system zadaniowy

89

Zleceniobiorcy – regulacje w umowie

89

Uwaga na dane osobowe

89

Rodzaje odpowiedzialności

90

Podstawa prawna

90

Wzór dokumentów

91

UMOWA O ZARZĄDZANIE – PRAWA I OBOWIĄZKI

93

Zasady współpracy

95

Reprezentowanie spółki

95

Miejsce pracy

95

Ustalenie wynagrodzenia

95

Czas wolny

96

Na ile kontrakt

96

Zasady odpowiedzialności

96

Zakaz konkurencji

97

Rozstrzyganie sporów

97

Rozliczenia podatkowe

98

Podstawa prawna

99

ZABEZPIECZENIE TRANSAKCJI WEKSLEM – PROCEDURA

101

Istota i rodzaje weksli

102

Konstrukcja weksla

104

Deklaracja wekslowa

105

Zbycie weksla

105

Dochodzenie roszczeń wekslowych

106

Wezwanie do wykupu

106

Postępowanie sądowe

107

Transakcja wekslowa z cudzoziemcem

107

Podstawa prawna

108

Kup książkę

>> Kiedy przedawniają się roszczenia wierzycieli spółki

względem członków zarządu?

10

>> Czy członek rady nadzorczej może być zobowiązany

do zapłaty odszkodowania spółce?

11

>> W jakich okolicznościach sąd rejestrowy może nakładać

grzywny?

13

>> Kiedy należy przeprowadzić postępowanie konwokacyjne?

14

>> Kiedy uchwała niezgodna z prawem może być wiążąca?

16

>> Czy wspólnika na zgromadzeniu może reprezentować

pełnomocnik?

17

>> Jak należy zwołać zgromadzenie wspólników?

18

>> Kto reprezentuje spółkę w umowie między spółką

a członkiem zarządu?

20

>> Czy prezes zarządu może mieć szczególne kompetencje?

21

>> Kiedy przeprowadzenie zgromadzenia na odległość

jest dopuszczalne?

23

>> Jak przebiega procedura obniżenia kapitału zakładowego

w spółce z o.o.?

24

>> Czy spółkę z o.o. można zawrzeć na czas określony?

26

Michał Koralewski

radca prawny, wspólnik
zarządzający w Kancelarii Radców
Prawnych Legitus s.c.

Porady eksperta

– odpowiedzi na

pytania Czytelników

Kup książkę

Porady eksperta

Doradca Prezesa spółki z o.o.

www.doradcaprezesa.wip.pl

10

Prezes zarządu odpowiada za zobowiązania spółki

Pytanie:

Jestem członkiem zarządu w spółce z o.o. W chwili obejmowania przeze

mnie stanowiska spółka miała już kilka zaległych zobowiązań do spłaty. Nie zo-

stały one dotychczas spłacone z uwagi na złą kondycję finansową spółki. Zarząd

nie podjął również działań zmierzających do wystąpienia z wnioskiem o ogłoszenie

upadłości oraz nie przeprowadził postępowania naprawczego. Wiem, że członkowie

zarządu mogą ponosić odpowiedzialność majątkową za niespłacone z ich winy zobo-

wiązania spółki. Czy ewentualne roszczenia wierzycieli spółki względem członków

jej zarządu ulegają przedawnieniu, a jeśli tak, to po jakim okresie?

Odpowiedź:

Przy odpowiedzialności odszkodowawczej spowodowanej zawinionym

zachowaniem się członka zarządu roszczenia podlegają trzyletniemu terminowi

przedawnienia. Początek biegu przedawnienia roszczenia wierzyciela przeciwko

członkowi zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością opartego na art. 299

ksh wynika z art. 4421 Kodeksu cywilnego. Istotne znaczenie ma tu właśnie za-

łożenie, że odpowiedzialność członków zarządu ma charakter odpowiedzialności

odszkodowawczej. Należy pamiętać, że decydujące dla rozpoczęcia biegu przedaw-

nienia jest dowiedzenie się przez wierzyciela o szkodzie i osobie obowiązanej do

jej naprawienia. Przyjąć także należy, że okoliczności te aktualizują się z chwilą

dowiedzenia się przez wierzyciela o bezskuteczności egzekucji skierowanej do

majątku spółki.

Na wstępie należy wskazać, że terminem

właściwym do zgłoszenia wniosku o ogło-

szenie upadłości jest okres dwóch tygodni

od dnia, w którym wystąpiła podstawa do

jej ogłoszenia (art. 21 ust. 1 ustawy Prawo

upadłościowe i naprawcze). Termin na zło-

żenie wniosku o ogłoszenie upadłości na-

leży liczyć od momentu, kiedy członkowie

zarządu mogą stwierdzić, że zachodzą oko-

liczności uzasadniające wystąpienie z takim

wnioskiem.

Upadłość ogłasza się w stosunku do dłużni-

ka, który stał się niewypłacalny. Dłużnik jest

natomiast niewypłacalny, jeżeli nie wykonuje

swoich wymagalnych zobowiązań. W odnie-

sieniu do spółki z o.o., spółki akcyjnej albo

innej jednostki organizacyjnej nieposiadają-

cej osobowości prawnej, której odrębna usta-

wa przyznaje zdolność prawną, uważa się za

niewypłacalną także wtedy, gdy jej zobowią-

zania przekroczą wartość jej majątku, nawet

wówczas, gdy na bieżąco te zobowiązania

wykonuje (art. 11 ww. ustawy).

Zgłoszenie wniosku

Wniosek nie musi zostać złożony przez za-

rząd bądź członka zarządu – w pełni wy-

starczające do zwolnienia z odpowiedzial-

ności będzie, jeśli wniosek w odpowiednim

terminie został zgłoszony przez jednego

z wierzycieli spółki. Istotne jest jednakże, aby

wniosek był skutecznie złożony, nie zwolni

z odpowiedzialności zatem złożenie wnio-

sku, który został odrzucony albo zwrócony.

Najczęściej za właściwy moment skutkujący

powstaniem stanu wymagalności roszczenia

odszkodowawczego opartego na art. 299 ksh

uznać należy otrzymanie od komornika są-

dowego postanowienia o umorzeniu postę-

powania egzekucyjnego. Jednakże ustalenie

Kup książkę

Doradca Prezesa spółki z o.o.

wrzesień–październik

www.doradcaprezesa.wip.pl

11

przewidzianej w tym przepisie przesłanki

bezskuteczności egzekucji może nastąpić na

podstawie każdego dowodu, z którego wyni-

ka, że spółka będąca dłużnikiem nie ma ma-

jątku pozwalającego na zaspokojenie wierzy-

ciela. Stąd też, jeśli wierzyciel mógł posiąść

wiedzę o bezskuteczności egzekucji już wcze-

śniej, np. w drodze analizy stanu zadłużenia

spółki oraz składu jej majątku, decydujący

będzie ten pierwszy moment.

W praktyce zatem, jeśli wierzyciel ma

świadomość złego stanu majątkowego

spółki oraz niewystarczającego na pokry-

cie zobowiązań majątku, to bieg terminu

przedawnienia roszczeń względem człon-

ków zarządu spółki rozpocznie się w dniu

uprawomocnienia się wyroku wydanego

przeciwko spółce.

Wniosek o ogłoszenie upadłości nie

musi zostać złożony przez zarząd bądź

członka zarządu. W pełni wystarczające

bowiem do zwolnienia z odpowiedzialno-

ści będzie, jeśli wniosek w odpowiednim

terminie został zgłoszony przez jednego

z wierzycieli spółki.

WAŻNE

Na marginesie należy wskazać, że zasada ta

nie obowiązuje względem zobowiązań po-

datkowych oraz z tytułu składek na ubez-

pieczenie społeczne, do których opłacania

zobowiązana jest spółka. Czasowy zakres

odpowiedzialności w tym przypadku zwią-

zany jest z okresem przedawnienia zobo-

wiązań podatkowych spółki. Członkowie

zarządu odpowiadają bowiem jedynie za zo-

bowiązania podatkowe jeszcze nieprzedaw-

nione. Termin przedawnienia zobowiązań

podatkowych wynosi natomiast 5 lat, licząc

od końca roku kalendarzowego, w którym

powstał obowiązek podatkowy. Odpowie-

dzialność członków zarządu za zobowiąza-

nia podatkowe spółki jest solidarna. Osoby

te odpowiadają ponadto całym swoim ma-

jątkiem.

PODSTAWA PRAWNA:

• art. 229 ustawy z 15 września 2000 r. – Kodeks

spółek handlowych (Dz.U. z 2000 r. poz. 1037 ze
zm.);

• art. 442 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks

cywilny (Dz.U. z 1964 r. poz. 93 ze zm.);

• art. 11, art. 21 ustawy z 28 lutego 2003 r. – Prawo

upadłościowe i naprawcze (Dz.U. z 2003 r. poz.
535 ze zm.).

Członek rady nadzorczej może być zobowiązany

do zapłaty odszkodowania spółce

Pytanie:

Mam zostać powołany w skład rady nadzorczej dużej spółki z o.o. Czy pełniąc funk-

cję członka tego organu, ponoszę odpowiedzialność za zobowiązania spółki albo jakąkolwiek

inną odpowiedzialność majątkową względem spółki, jej wspólników czy też jej wierzycieli?

Odpowiedź:

Członek rady nadzorczej spółki z o.o. nie ponosi bezpośredniej odpo-

wiedzialności za zobowiązania spółki względem jej wierzycieli, tak jak to może się

zdarzyć w przypadku członków zarządu. Nie oznacza to wszakże, iż osoba taka jest

całkowicie wolna od jakiejkolwiek odpowiedzialności wobec spółki.

Kup książkę

Porady eksperta

Doradca Prezesa spółki z o.o.

www.doradcaprezesa.wip.pl

12

Członek rady nadzorczej odpowiada wobec

spółki za szkodę wyrządzoną działaniem

lub zaniechaniem sprzecznym z prawem

lub postanowieniami umowy spółki, chyba

że nie ponosi winy (art. 293 ksh). Jest to za-

tem typowa odpowiedzialność odszkodo-

wawcza na zasadzie zawinienia. Oznacza to,

że aby członka rady nadzorczej można było

pociągnąć do odpowiedzialności, należy

wykazać łączne ziszczenie się kilku przesła-

nek, którymi są:

„

„

szkoda – w grę wchodzą wszystkie jej

postacie, zarówno szkoda majątkowa, jak

i niemajątkowa (np. naruszenie dóbr oso-

bistych spółki), ponadto obejmuje nie tyl-

ko faktyczne straty, ale również utracone

przez spółkę korzyści,

„

„

zachowanie członka rady nadzorczej

– zarówno działanie, jak i zaniechanie,

„

„

wina – wszystkie postacie winy, wystar-

czające jest rażące niedbalstwo, czyli nie-

zachowanie należytej staranności przez

członka rady nadzorczej,

„

„

bezprawność działania – członkowie

rady nadzorczej będą ponosić odpowie-

dzialność, w przypadku gdy ich zachowa-

nie będzie naruszać prawo, umowę spółki

lub dobre obyczaje,

„

„

związek przyczynowy – musi być ade-

kwatny, co oznacza, że szkoda musi być

normalnym następstwem zachowania się

członka organu spółki.

Z odpowiedzialności względem spółki zwal-

nia udzielenie danemu członkowi rady nad-

zorczej absolutorium (choć nie zawsze udzie-

lenie absolutorium faktycznie zwolni członka

rady nadzorczej z odpowiedzialności) albo

wyraźne zrzeczenie się roszczenia przez

spółkę. Samo zaś roszczenie przedawnia się

z upływem trzech lat od dnia, w którym spół-

ka dowiedziała się o szkodzie i o osobie obo-

wiązanej do jej naprawienia. Jednakże w każ-

dym przypadku roszczenie przedawnia się

z upływem dziesięciu lat od dnia, w którym

nastąpiło zdarzenie wyrządzające szkodę.

Od zasad tych istnieje wszakże jeden wyją-

tek. Mianowicie, jeżeli spółka nie wytoczy

powództwa o naprawienie wyrządzonej jej

szkody w terminie roku od dnia ujawnie-

nia czynu wyrządzającego szkodę, każdy

wspólnik może wnieść pozew o naprawie-

nie szkody wyrządzonej spółce. W przy-

padku zaś wytoczenia powództwa przez

wspólnika na podstawie art. 295 oraz w ra-

zie upadłości spółki osoby obowiązane do

naprawienia szkody nie mogą powoływać

się na uchwałę wspólników udzielającą im

absolutorium ani na dokonane przez spółkę

zrzeczenie się roszczeń o odszkodowanie.

PODSTAWA PRAWNA:

• art. 293, art. 295 ustawy z 15 września 2000 r.

– Kodeks spółek handlowych (Dz.U. z 2000 r. poz.
1037 ze zm.).

ZADAJ PYTANIE EKSPERTOM, PRZEŚLIJ JE NA ADRES [e-mail]

Kup książkę

Doradca Prezesa spółki z o.o.

wrzesień–październik

www.doradcaprezesa.wip.pl

13

Sąd rejestrowy może nakładać grzywny

Pytanie:

Pełnię funkcję wiceprezesa zarządu spółki ds. pracowniczych. Zarząd

w naszej spółce z o.o. jest siedmioosobowy i składa się z prezesa, pięciu wicepre-

zesów oraz dyrektora generalnego spółki. Każdy z wiceprezesów ma przydzielony

inny zakres kompetencji, a uchwały zarządu podejmowane są większością głosów.

Ponadto w spółce ustanowiona jest reprezentacja łączna przynajmniej trzech człon-

ków zarządu. Czy sąd rejestrowy może nakładać grzywny za niewykonanie obowiąz-

ków zarządu w zakresie składania dokumentacji na wszystkich członków zarządu,

czy tylko na osoby bezpośrednio za to odpowiedzialne? Co się stanie, jeśli nałożenie

grzywny nie poskutkuje wykonaniem obowiązku przez zarząd?

Odpowiedź:

Każdy z członków zarządu może zostać ukarany grzywną. Zgodnie

bowiem z przepisem art. 24 ust. 1 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym, w razie

stwierdzenia, że wniosek o wpis do rejestru lub dokumenty, których złożene jest

obowiązkowe, nie zostały złożone pomimo upływu terminu, sąd rejestrowy wzy-

wa obowiązanych do ich złożenia, wyznaczając dodatkowy 7-dniowy termin, pod

rygorem zastosowania grzywny przewidzianej w przepisach Kodeksu postępowania

cywilnego o egzekucji świadczeń niepieniężnych. W razie niewykonania obowiąz-

ków w tym terminie sąd rejestrowy nakłada grzywnę na obowiązanych. Co ważne,

grzywna może być przez sąd ponawiana. Brak jest przy tym ograniczenia wyłącznie

do jednokrotności ponownego nałożenia grzywny, sąd może zatem nakładać ją na

zobowiązanych kilkakrotnie.

W jednym orzeczeniu można wymierzyć

grzywnę nie wyższą niż dziesięć tysięcy zło-

tych, chyba że dwukrotne wymierzenie

grzywny okazało się nieskuteczne. Wobec

wyłączenia przepisu art. 1052 zd. 2 Kodeksu

postępowania cywilnego (dalej: kpc) w po-

stępowaniu przymuszającym nie obowiązu-

je górny limit ogólnej sumy grzywien nakła-

danych w tej samej sprawie. Co wobec

możliwości wielokrotnego ponawiania

grzywny może być sankcją dotkliwą.

Nie jest także możliwe orzeczenie zamia-

ny grzywny na areszt (zob. art. 1053 kpc).

W razie zaś wykonania czynności przez

obowiązanego lub umorzenia postępowania

grzywny niezapłacone do tego czasu ulega-

ją umorzeniu. Grzywnę należy nałożyć na

wszystkie zobowiązane osoby w jednakowej

wysokości, chyba że jedna z nich wykaże, iż

na skutek okoliczności od niej niezależnych

(np. choroby, wyjazdu za granicę, niedo-

puszczenia jej do zarządzania spółką) nie

mogła wykonać obowiązku.

Wykreślenie wpisu niezgodnego

ze stanem faktycznym

Gdy zastosowanie sankcji nie przyniosło

rezultatu, sąd rejestrowy ma obowiązek

wykreślenia z urzędu wpisu niezgodnego

z rzeczywistym stanem rzeczy. Jeśli spełnio-

ne są poniższe przesłanki, sąd może doko-

nać także wpisu z urzędu w związku:

„

„

z istnieniem szczególnie uzasadnione-

go przypadku,

„

„

z znajdowaniem się w aktach rejestro-

wych dokumentów mogących stanowić

podstawę takiego wpisu,

„

„

z istotnością danych, które mają zostać

umieszczone w rejestrze.

Kup książkę