N
O W O C Z E S N Y
T
E C H N I K
D
E N T Y S T Y C Z N Y
64
T E C H N I K A
D E N T Y S T Y C Z N A
R
ealizacja koncepcji
na bazie ceramiki
polikrystalicznej stała się
możliwa dzięki rozwojowi
technologii komputerowych
i oprogramowań. Ceramika
polikrystaliczna otwo-
rzyła nowe możliwości
zaspakajania potrzeb
techników dentystycznych.
Krótki przewodnik
po lepszym życiu
ale może stać się przewodnikiem
wiodącym przez świat Lava
TM
.
O
RIENTACJA
W
TERENIE
Tym, którzy nie wiedzą, od czego
rozpocząć wędrówkę po systemie,
z pewnością przyda się poniższa pro-
pozycja zwiedzania. Trasa wiedzie
przez wiele ciekawych zagadnień.
System Lava
TM
powstał w 2001 roku
i został tak skonstruowany, aby był
dostępny dla każdego. Powstały cen-
tra frezowania, które wyposażone
są w skaner optyczny, cyfrową frezar-
kę i piec do synteryzacji. Rozwinię-
ciem są centra projektowania. Mogą
to być laboratoria, które wyposażone
są w skaner optyczny. Dzięki temu
procedurę wykonania uzupełnień
można realizować na kilka sposo-
bów, co zależy od naszych preferen-
cji i możliwości.
Ceramika polikrystaliczna otworzy-
ła nowe możliwości zaspakajania
potrzeb dotyczących estetyki, zgod-
ności biologicznej i trwałości mate-
riałów używanych do odtwarzania
zębów. Uzupełnienia na bazie cyrko-
nu dorównują estetyce tradycyjnej
ceramiki, ale dodatkowe właściwo-
ści przezwyciężają jej ograniczenia
dotyczące wskazań klinicznych. Re-
alizacja koncepcji na bazie ceramiki
polikrystalicznej stała się możliwa
dzięki rozwojowi technologii kompu-
terowych i oprogramowania. Powsta-
ły laboratoryjne systemy CAD/CAM,
które stanowią rozwinięcie i dopeł-
nienie tematu odpornych i estetycz-
nych uzupełnień protetycznych.
Jednak mnogość rozwiązań rodzi
wśród techników i lekarzy pytania,
którą drogę wybrać. Artykuł ten nie
udziela jednoznacznej odpowiedzi,
SŁOWA KLUCZOWE
ceramika, ceramika
polikrystaliczna
STRESZCZENIE
Artykuł prezentuje, w jaki
sposób używać ceramiki polikrystalicznej.
KEY WORDS
ceramic, polycrystalline
ceramic
SUMMARY
This article presents how use
polycrystalline ceramic.
tech. dent. Urszula Młynarska, lic. tech. dent. Dorota Szczuka
1
Każdy bloczek w systemie Lava
TM
ma indywidualny kod kreskowy, który zawiera szczegółowe informacje o charakterystyce materiału
2
Program Lava
TM
Design daje swobodę projektowania
fot. ar
chiwum autor
ek
1
2
4
/ 2 0 1 2
Możliwości wykonania procedur
Opcja nr 1 skierowana jest do dentystów. Lekarz przesyła
bezpośrednio do centrum frezowania wycisk wykonany
metodą tradycyjną lub skan preparacji ze skanera we-
wnątrzustnego. Następuje realizacja zamówienia: projek-
towanie, frezowanie, barwienie, wypalanie, ewentualnie
licowanie podbudowy. Gotowe uzupełnienie przesyłane
jest bezpośrednio do gabinetu.
Opcja nr 2 przeznaczona dla techników, którzy nie
mają skanera. Model dzielony, wykonany z gipsu klasy IV
w kolorze jasnym, przesyłają do centrum frezowania.
Tam następuje projektowanie, a następnie frezowanie
uzupełnienia. Technicy wedle swoich upodobań mogą
wymodelować z wosku lub materiału światłoutwardzal-
nego kształt przyszłej konstrukcji. Taki wax-up musi
być stabilny i łatwy do zdjęcia z modelu. Na podstawie
tego wzoru centrum frezowania wykona kopię w ska-
li 1:1. Po kilku dniach gotowe zamówienie wraca do tech-
nika, który zajmuje się finalną charakteryzacją pracy.
Opcja nr 3 wiedzie przez centrum projektowania, gdzie
wykonywany jest model gipsowy i skan. Efektem tego
jest uzyskanie wirtualnego modelu, na którym powstaje
projekt struktury. Drogą internetową wygenerowane
dane trafiają do centrum frezowania, gdzie następuje
ostateczne wyfrezowanie pracy. Zrealizowane zamó-
wienie wraca do laboratorium, gdzie zostaje osadzo-
ne na modelu i poddane charakteryzacji w zależności
od potrzeb.
W
ARTO
WIEDZIEĆ
Obowiązuje styl klasyczny, czyli preparacja ze stopniem
typu shoulder lub chamfler. Wycisk może być wyko-
nywany metodą tradycyjną z zastosowaniem technik
jedno- lub dwuwarstwowych lub przez skaner wewnątrz-
ustny.
K
ALEJDOSKOP
System pozwala na wykonanie biozgodnych, naturalnie
wyglądających i estetycznych uzupełnień. Zastosowanie
technologii CAD/CAM gwarantuje najwyższą wytrzy-
małość, trwałość i wysoki stopień szczelności brzeżnej.
Jednak pierwszy kontakt z systemem może oszołomić
każdego, podbudowa Lava
TM
Zirconia, Lava
TM
Plus, La-
va
TM
Ultimate stoją zgodnie obok siebie. Kalejdoskop
to przegląd tych materiałów pozwalających dokonać
wyboru tego, który zadecyduje o niepowtarzalności uzu-
pełnienia.
K
ONCEPCJA
L
AVA
TM
Z
IRCONIA
Jest to pierwsza i dlatego najbardziej rozpowszechniona
koncepcja. Alternatywa dla metaloceramiki, która sukce-
N
O W O C Z E S N Y
T
E C H N I K
D
E N T Y S T Y C Z N Y
66
T E C H N I K A
D E N T Y S T Y C Z N A
sywnie wypiera tradycyjne podbudo-
wy. Naturalna przezierność struktu-
ry wyróżnia ją spośród wielu innych
dostępnych na rynku systemów. Ko-
rzyść ta jest wynikiem optymalnie
dobranej cyrkonii i zaawansowanego
procesu jej produkcji.
Bloczki dostępne są w kilku roz-
miarach, dopasowanych do różnych
wskazań. W zależności od rodzaju
uzupełnienia zakres grubości ścia-
ny wynosi 0,3-0,5 mm. Na estetykę
uzupełnień Lava, oprócz idealnej
przezierności i małej grubości ścian,
wpływ ma również porcelana licu-
jąca o doskonale dobranych właści-
wościach optycznych. Zbędne jest
nakładanie warstwy opakera, który
pochłania światło, ponieważ podbu-
dowa jest już wcześniej zabarwiona
we wskazanym przez nas kolorze.
Mamy do dyspozycji 7 roztworów
barwiących, które korelują ze sche-
matem kolorystycznym VITAPAN
Classical i Vita 3D-Master. Wyprodu-
kowanie uzupełnienia w tym syste-
mie odbywa się w dwóch etapach:
– I etap to wykonanie podbudowy,
– II etap to licowanie ceramiką.
Podążając wcześniej przyjętymi
trasami (możliwości wykonania
procedur – opcje 1-3), nasza droga
wygląda następująco:
Opcja nr 1 – dentysta otrzymuje
gotowe uzupełnienie pełnocera-
miczne, które w razie konieczności
można poddawać jedynie drobnym
korektom, np. punktów stycznych,
powierzchni zgryzowych lub prze-
strzeni dośluzówkowych. Reduko-
wane powierzchnie należy wypole-
rować przed oddaniem pracy.
Opcja nr 2 –technik otrzymuje
z centrum frezowania podbudowę
na modelu w zamówionym kolorze.
Następnie przystępuje do licowania.
Wybór nakładanej ceramiki jest kwe-
stią indywidualną. Warunek to zasto-
sowanie porcelany o współczynniku
rozszerzalności cieplnej zbliżonym
do WRC cyrkonu.
3
Wykonanie wax-upu umożliwia zrobienie pracy zgodnie z preferencjami
4
Korona Lava
TM
Plus.
Praca pełnokonturowa w kolorze A3,5. Wstępnie ucharakteryzowana w centrum frezowania w fazie
miękkiego cyrkonu. Finalne malowanie w laboratorium
5
Korona częściowa Lava
TM
Plus w kolorze D3.
Części policzkowa i językowa przygotowane do licowania ceramiką
3
4
5
N
O W O C Z E S N Y
T
E C H N I K
D
E N T Y S T Y C Z N Y
68
T E C H N I K A
D E N T Y S T Y C Z N A
Opcja nr 3 to najkorzystniejsza
droga dla laboratorium. Przy pro-
jektowaniu technik sam decyduje
o szczegółach podbudowy. Te drob-
ne detale mają niebagatelny wpływ
na ostateczny kształt pracy. Wyma-
ga to jednak doświadczenia, wiedzy
i umiejętności planowania. Gotowa
struktura wraca do laboratorium,
gdzie po osadzeniu jej na model na-
kładamy warstwy ceramiki.
L
AVA
TM
P
LUS
To wyjście naprzeciw rosnącym
oczekiwaniom odbiorców systemu
Lava
TM
. Bloczki cyrkonowe mają
wyższą translucencję niż Lava
TM
Zir-
conia. Przeznaczone są do wykony-
wania uzupełnień tam, gdzie funkcja
jest kwestią priorytetową, a estetyka
nie odgrywa roli pierwszoplanowej.
Ideą systemu Lava
TM
Plus jest wy-
konywanie prac pełnokonturowych
i uzupełnień częściowych. Oczy-
wiście producent nie zamyka nam
drogi do wykonania w tym systemie
podbudowy do napalania ceramiki.
Jednak pozytywem uzupełnień mo-
nolitycznych jest eliminacja ryzyka
odpryśnięcia porcelany. Rozwiązanie
to jest szczególnie rekomendowane
w przypadku pacjentów z bruksi-
zmem oraz w sytuacjach, gdzie wy-
stępuje mało miejsca w gryzie.
Ogólne korzyści wynikające z prac
pełnocyrkonowych zaowocowały
stworzeniem nowej linii barwników.
W kooperacji z firmą Vita powstało
16 odcieni idealnie dopasowanych
do kolornika VITAPAN Classical
i 2 odcienie dla zębów rozjaśnia-
nych. Kolejną innowacją Lava
TM
Plus
jest możliwość naniesienia efektów
specjalnych. Jeżeli istnieje potrzeba
dobarwienia niektórych obszarów,
np. powierzchni żujących lub części
przyszyjkowych, można to zrobić już
na poziomie „green body” (miękkie-
go cyrkonu) w centrum frezowania.
7 płynów do efektów specjalnych
pomaga nadać indywidualny cha-
6
Gotowa korona Lava
TM
Plus. Powierzchnia żująca pełnocyrkonowa w kolorze D3 – wypolerowana,
a następnie charakteryzowana i glazurowana farbami Vita Akzent. Powierzchnia licowa wykonana
z ceramiki Vita VM9
7
Lava
TM
Ultimate w kolorze A3 w transparencji LT. Dobrze dobrany kolor pozwala
na uzyskanie pozytywnego efektu bez konieczności dalszej charakteryzacji. Na tym etapie istnieje
możliwość dopracowania korony za pomocą materiału kompozytowego lub mocniejszego wypolerowa-
nia
8
Podbudowa Lava
TM
Zirconia przygotowana do nakładanie ceramiki
6
7
8
N
O W O C Z E S N Y
T
E C H N I K
D
E N T Y S T Y C Z N Y
70
T E C H N I K A
D E N T Y S T Y C Z N A
rakter zamówionej strukturze, a po-
ziom fluorescencji można regulować
za pomocą płynu UV. Dzięki tym za-
biegom uzyskano estetykę na pozio-
mie zadowalającym.
Opcja nr 1 – centrum frezowania
przesyła uzupełnienie w odpowied-
nim kształcie i kolorze do gabinetu.
W przypadku adaptacji powierzchni
kontaktowych należy pamiętać o po-
wtórnym polerowaniu tych miejsc.
Używamy do tego celu gumek,
a ostateczną gładkość uzyskujemy
za pomocą pasty diamentowej.
Opcja nr 2 – wraz z modelem uzu-
pełnienie wraca do laboratorium.
W tym systemie technik decyduje
o dalszym postępowaniu. Może wy-
konać pracą jedno- lub dwuetapo-
wo.
Monolityczne uzupełnienie to pra-
ca jednoetapowa. Wymaga od nas
jedynie sprawdzenia powierzchni
stycznych, zgryzowych i dośluzów-
kowych. Następnie należy przejść
do polerowania i glazurowania, które
zapobiegają nadmiernemu ścieraniu
zębów przeciwstawnych.
Praca dwuetapowa jest wersją roz-
szerzoną pozwalającą na uzyskanie
wyższej estetyki pracy. Informacja,
które obszary będą licowane, po-
winna być dołączona do zamówie-
nia. Wówczas centrum frezowania
przygotuje uzupełnienie częściowe.
Tak przygotowaną strukturę licuje-
my ceramiką. Pamiętając oczywi-
ście o tym, by używać porcelany,
której współczynnik rozszerzalności
cieplnej jest zbliżony do WRC cyr-
konu.
Opcja nr 3 – w centrum projekto-
wania ręka projektanta nadaje indy-
widualny charakter pracy zgodnie
z wcześniej przyjętą wizją. Można
zostawić miejsce na warstwę cerami-
ki w zależności od upodobań i prefe-
rencji danego laboratorium. Przygo-
towane przez centrum frezowania
uzupełnienie finalizujemy zgodnie
z przyjętym planem.
L
AVA
TM
U
LTIMATE
Nie można zaliczać go do materia-
łów ściśle kompozytowych lub czysto
ceramicznych. Jest to nanoceramika
kompozytowa (Resin Nano Ceramic),
najnowszy materiał wyprodukowany
przy użyciu nanotechnologii. W ten
sposób otrzymano materiał unika-
towy pod względem wytrzymałości
i funkcjonalności. Cechuje go ła-
twość polerowania i wysoka estetyka
charakterystyczna dla ceramiki, przy
jednoczesnej sprężystości specyficz-
nej dla kompozytu.
Bloczki są dostępne w 8 najpo-
pularniejszych kolorach zgodnych
z kolornikiem VITAPAN Classical
i występują w 2 stopniach translu-
cencji: wysokiej i niskiej. Bloczek
Lava
TM
Ultimate nie jest półproduk-
tem, tak, jak bloczki Lava
TM
Zirconia
i Lava
TM
Plus, które dopiero w proce-
sie synteryzacji uzyskują pełną cha-
rakterystykę. Lava
TM
Ultimate to go-
towych produkt, który nie podlega
dodatkowym procesom i wycinany
jest w skali 1:1. Materiał ten nie jest
przeznaczony do napalania cerami-
ki, a do pracy z kompozytem. Tak
młoda technologia znajduje na ra-
zie zastosowanie w obrębie pojedyn-
czych rekonstrukcji.
Opcja nr 1, 2, 3 – niezależnie
od tego, którą trasę wybierzemy, za-
wsze otrzymujemy produkt gotowy
do zacementowania. Jeżeli mamy
chęć i potrzebę nanoszenia efektów,
zawsze można pokusić się o pracę
kompozytem.
P
ODSUMOWANIE
Jak widać, do celu możemy dojść
różnymi drogami. Intencją naszą
jest pokazanie możliwości, a nie
rozstrzyganie sporów dotyczących
wyższości jednego materiału nad
drugim.
9
Podbudowa Lava
TM
Zirconia z nałożonym materiał licującym Vita VM9
10
Korona Lava
TM
Zirconia licowana ceramiką Vita VM9. Indywidualna charakterystyka
farbami Vita Akzent
9
10