wrzesień 2014/104

12

ISSN 1895-5355

podatkowe

t e z y u z a s a d n i e n i a k o m e n t a r z e p o r a d y

rzecznictwo

O

PODATEK DOCHODOWY

OD OSÓB FIZYCZNYCH

Opodatkowanie nieodpłatnych świadczeń jest
konstytucyjne

1

sygn. akt K 7/13

POSTĘPOWANIE PRZED SĄDAMI

ADMINISTRACYJNYMI

Zakaz orzekania na niekorzyść skarżącego nie
dotyczy interpretacji podatkowych

1

sygn. akt II FPS 1/14

PODATEK DOCHODOWY

OD OSÓB PRAWNYCH

Szkolenia dla kluczowych klientów spółki
to reprezentacja

3

sygn. akt I SA/Po 1275/13

PODATEK DOCHODOWY

OD OSÓB FIZYCZNYCH

Regulacje dotyczące nieujawnionych źródeł
przychodów są niezgodne z konstytucją

4

sygn. akt P 49/13

TEMAT NUMERU

Dzięki amortyzacji przedsiębiorca zmniejszy
podatek do zapłaty

5–8

PODATEK DOCHODOWY

OD OSÓB FIZYCZNYCH

Do uznania wydatku za koszt podatkowy
niezbędna jest właściwa dokumentacja

9

sygn. akt II FSK 1988/12
Przy prowadzeniu biznesu w domu niektóre
wydatki można zaliczyć do kosztów

10

nr ITPB1/415-367/14/MW

PODATEK OD TOWARÓW

I USŁUG

Sprzedaż poleasingowego motocykla trzeba
opodatkować 23% stawką VAT

11

nr ITPP2/443-283/14/AD

w n u m e r z e

Opodatkowanie nieodpłatnych świadczeń

jest konstytucyjne

Dowóz do pracy i abonamenty medyczne dla pracowników podlegają PIT. Prze-

pisy w tym względzie są zgodne z konstytucją – orzekł Trybunał Konstytucyjny.

W sprawie podjętej na wniosek prezydenta Konfederacji Lewiatan Trybunał roz-

strzygnął o zgodności z konstytucją przepisów ustawy o PIT w zakresie opodatko-

wania świadczeń pozapłacowych otrzymywanych od pracodawców. 

Zdaniem Trybunału „inne nieodpłatne świadczenia” na rzecz pracownika mogą 

stanowić jego dochód, tylko wtedy gdy rzeczywiście spowodowały zaoszczędzenie 

przez niego wydatków. Istotne jest m.in. to, czy pracownik skorzystał ze świadczenia 

oferowanego przez pracodawcę w pełni dobrowolnie i czy było to w jego interesie. 

– Wyrok Trybunału może wywołać największe zmiany w zakresie opodatkowania 

imprez integracyjnych oraz kursów lub szkoleń – uważa Tomasz Miszograj, kon-

sultant w Accreo.

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego, sygn. akt K 7/13

Przeczytaj komentarz eksperta na stronie 2.

Zakaz orzekania na niekorzyść skarżącego

nie dotyczy interpretacji podatkowych

Interpretacja podatkowa jest informacją o możliwościach stosowania mate-

rialnego prawa podatkowego. Nie jest decyzją administracyjną czy też posta-

nowieniem, do których znajdują zastosowanie przepisy o nieważności aktów

administracyjnych – wyjaśnił siedmioosobowy skład NSA.

Interpretacje indywidualne można zaskarżyć do sądu. Może się jednak okazać, że 

sąd uchyli interpretację w całości, także w części, która była korzystna dla podat-

nika. Na taki problem zwrócił uwagę rzecznik praw obywatelskich. 

Poszerzony skład NSA wyjaśnił, że interpretacja indywidualna nie podlega przepi-

som o stwierdzeniu nieważności aktów administracyjnych, a więc zarówno w postę-

powaniu administracyjnym, jak i w postępowaniu przed sądem administracyjnym 

nie może być stwierdzona jej nieważność.

– Czytając uzasadnienie uchwały, można odnieść wrażenie, że możliwe będzie 

uchylanie korzystnych dla podatników interpretacji podatkowych – zauważa Jakub 

Rychlik, doradca podatkowy.

Uchwała NSA w składzie siedmiu sędziów, sygn. akt II FPS 1/14

Przeczytaj komentarz eksperta na stronie 2.

N O W E   E - B O O K I   D L A   P R E N U M E R A T O R Ó W

Jakie świadczenia szef dopisze do przychodów pracowników oraz Wskaźniki
i stawki miesiąca. Sprawdź na www.ebooki.wip.pl w zakładce księgowość.

2

Podatek dochodowy od osób fizycznych/Postępowanie przed sądami administracyjnymi

dokończenie ze str. 1

Korzyść dostępna dla osoby zatrudnionej

w sposób ogólny nie będzie powodowała

powstania przychodu – orzekł TK.

Pytanie do eksperta:

Jakie skutki

w praktyce wynikają z wydanego 

wyroku?

dokończenie ze str. 1

Podlegająca zaskarżeniu do sądu admi-

nistracyjnego indywidualna interpretacja

nie jest aktem administracyjnym, a więc

nie rozstrzyga o prawach i obowiązkach

jej adresata – wyjaśnili sędziowie.

Pytanie do eksperta:

Jakie konsekwen-

cje dla podatników może mieć wydana 

uchwała NSA?

Opodatkowanie nieodpłatnych świadczeń jest konstytucyjne

Zakaz orzekania na niekorzyść skarżącego nie dotyczy interpretacji

podatkowych

świadczeń pozapłacowych, jako rodzaju nie-

odpłatnego świadczenia, konieczne jest ich 

otrzymanie, aby mówić o przychodzie. Sama 

tylko potencjalna możliwość skorzystania ze 

świadczenia oferowanego przez pracodawcę 

nie powinna być traktowana jako uzyskanie 

przez pracownika przychodu, nawet jeżeli 

pracodawca poniósł w tym zakresie wydatki.

Na skutek wydanego wyroku pracodaw-

cy nie powinni już mieć wątpliwości, że 

benefity w postaci pakietów medycznych, 

dodatkowych ubezpieczeń dla członków 

zarządu czy też dowozu do pracy stano-

wią dla zatrudnionych przychód podatko-

wy. Można uznać, że akceptując warunki 

umowy w powyższym zakresie, pracownik 

wyraża chęć uzyskiwania tego typu świad-

czeń – spełniony tym samym jest waru-

nek dobrowolności. Ponadto stanowią one 

dla niego przysporzenie, ponieważ sam 

nie musi już ponosić takich wydatków. 

Wydaje się, że wyrok TK może wywołać 

największe zmiany w zakresie opodatko-

wania imprez integracyjnych oraz kursów 

lub szkoleń. Przypisanie przychodu z tytu-

łu skorzystania z takich benefitów może 

budzić wątpliwości. Jak wskazał Trybunał, 

organizowanie tego typu wydarzeń leży 

w interesie pracodawców. Ma bowiem 

na celu podniesienie efektywności pra-

cy. Udział w nich nie jest zawsze w pełni 

dobrowolny, ponieważ może być czasem 

traktowany jako dodatkowy obowiązek 

pracowniczy wynikający z relacji społecz-

nych. Ponadto wątpliwe jest stanowisko, 

że udział w takim wydarzeniu powoduje 

zaoszczędzenie wydatku, ponieważ nie 

zawsze pracownik sam, bez udziału praco-

dawcy, skorzystałby z takiego świadczenia. 

Wskazówki interpretacyjne zawarte w wyro-

ku mają charakter generalny i odnoszą się 

do wszystkich rodzajów benefitów. Zgodnie 

z wytycznymi wskazanymi przez Trybunał 

powstanie przychodu pracownika z tytułu 

nieodpłatnego świadczenia otrzymanego od 

pracodawcy następuje, tylko gdy otrzyma-

nie benefitu obiektywnie leżało w interesie 

zatrudnionego. Aby tak się stało, pracownik 

musi dobrowolnie przyjąć oferowane przez 

pracodawcę przysporzenie. Co więcej, takie 

dodatkowe wynagrodzenie powinno powo-

dować zwiększenie majątku pracownika 

przez przyrost aktywów lub zaoszczędze-

nie wydatków. Dodatkowo korzyść otrzy-

mana przez pracownika ma być wymierna 

i przypisana indywidualnemu pracowniko-

wi. Trybunał podkreślił, że w odniesieniu do 

sposób myślenia, niż to było dotychczas. 

Wcześniej bowiem sądy administracyjne 

koncentrowały się na pojęciu „niekorzy-

ści”, które w praktyce jest trudne do zdefi-

niowania. W wyroku z 27 czerwca 2012 r. 

(sygn. akt II FSK 2608/10) NSA uznał, że 

sąd administracyjny uchylając interpretację 

indywidualną, nie działa ani na korzyść, ani 

na niekorzyść skarżącego. Sąd podkreślał, że 

interpretacja indywidualna nie jest indywidu-

alnym aktem administracyjnym i nie orzeka 

się w niej o obowiązkach czy uprawnieniach 

wnioskodawcy. Z kolei w wyroku z 17 maja 

2012 r. (sygn. II FSK 2114/10) NSA doszedł 

do wniosku, że terminu „niekorzyści” nie 

można ograniczać do zmniejszenia upraw-

nień bądź zwiększenia obowiązków. Nieko-

rzyść wystąpi również wtedy, gdy pogorszy 

się sytuacja skarżącego w związku z uchy-

leniem interpretacji.

NSA w podjętej uchwale uznał, że art. 134 

§ 2 p.p.s.a. może mieć zastosowanie 

tylko do tych aktów i czynności, wobec 

których można stwierdzić ich nieważ-

ność. A ponieważ art. 14h Ordynacji 

podatkowej nie przewiduje stosowania 

rozdziału 18 dotyczącego stwierdzania 

nieważności decyzji w odniesieniu do 

interpretacji podatkowych, to nie można 

stwierdzić ich nieważności. Z tego więc 

wynika, że skoro nie można stwierdzić 

nieważności interpretacji, to nie będzie 

miał do niej zastosowania art. 134 § 2 

p.p.s.a. Sąd – nie mogąc stwierdzić, że 

niekorzyść po stronie skarżącego nie 

wystąpi, gdy zostanie uchylona interpre-

tacja – znalazł taki sposób odczytania 

art. 134 § 2 p.p.s.a., który doprowadzi 

do tego, że możliwe będzie uchylanie 

korzystnych dla podatników interpreta-

cji podatkowych.

Uchwała NSA z 7 lipca 2014 r.,

sygn. akt II FPS 1/14

Skutki wydanego

wyroku

y

y

Pakiety medyczne, dowóz do pracy,

dodatkowe ubezpieczenia dla członków

zarządu, stanowią dla zatrudnionych

przychód

y

y

Udział w imprezie integracyjnej czy

szkoleniu, nie generuje przychodu

Jakub Rychlik

doradca podatkowy

Na podstawie art. 134 § 2 ustawy Postę-

powanie przed sądami administracyjnymi 

(dalej: p.p.s.a.) sąd nie może wydać orze-

czenia na niekorzyść skarżącego, chyba 

że stwierdzi naruszenie prawa skutkujące 

stwierdzeniem nieważności zaskarżonego 

aktu lub czynności. Analizując możliwość sto-

sowania tego przepisu do indywidualnych 

interpretacji podatkowych, sąd przyjął inny 

Tomasz Miszograj

konsultant w Accreo

Trybunał uznał, że kwestionowany przez 

podatników sposób obliczania wartości 

powstałego przychodu wskazany w uchwa-

le NSA z 24 października 2011 r. (sygn. akt 

II FPS 7/10) jest poprawny i zgodny z kon-

stytucją. W efekcie możliwe jest obliczanie 

przez płatnika wartości przychodu w odnie-

sieniu do ceny zakupu. Oznacza to, że praco-

dawca może wyliczyć wartość benefitu przez 

podzielenie zapłaconej za cały pakiet ceny 

pomiędzy liczbę osób z niego korzystających.

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego

z 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13

Kup książkę

3

Podatek dochodowy od osób prawnych

Szkolenia dla kluczowych klientów spółki to reprezentacja

Zagadnienie sporne

Sprawa dotyczyła spółki, która zlecała 

zewnętrznym firmom organizację konfe-

rencji produktowych oraz szkoleń w kra-

ju i za granicą dla kontrahentów oraz 

podmiotów współpracujących ze spółką, 

a także kluczowych klientów. Wątpliwo-

ści dotyczyły tego, czy wydatki poniesio-

ne przez spółkę na nabycie usług od firm 

zewnętrznych stanowią dla przedsiębior-

stwa koszt podatkowy. 

Firma uważała, że tak. Organ podatkowy 

uznał jednak stanowisko za niewłaściwe. 

Jego zdaniem wydane sumy to reprezen-

tacja, a takich wydatków nie można zali-

czyć do kosztów podatkowych. Sprawa 

trafiła do sądu.

Stanowisko sądu

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Pozna-

niu przyznał rację organom podatkowym 

– wydatki z tytułu współorganizacji i orga-

nizacji konferencji produktowych należy 

zaliczyć do kosztów reprezentacji. Sąd 

odniósł się do wyroku NSA z 17 czerwca 

2013 r. wydanego w poszerzonym składzie. 

NSA stwierdził w nim, że celem kosztów 

reprezentacyjnych jest stworzenie pew-

nego wizerunku podatnika, stworzenie 

dobrego obrazu jego firmy, działalności, 

wykreowanie pozytywnych relacji z kon-

trahentami. Oceniając, czy dane koszty 

mają charakter reprezentacyjny, należy 

patrzeć właśnie przez pryzmat ich celu. 

Zdaniem WSA nie można za każdym razem 

kwestionować możliwości zaliczania do 

kosztów uzyskania przychodów wydatków 

ponoszonych przez podatników na orga-

nizację szkoleń i konferencji. W każdej 

sytuacji należy jednak brać pod uwagę 

okoliczności związane z tymi szkolenia-

mi i konferencjami.

Pytanie do eksperta:

Czym różni się 

reklama od reprezentacji?

Wydatki poniesione na współorganizowanie konferencji i szkoleń produktowych

nie stanowią reklamy. W konsekwencji nie można zaliczyć ich do kosztów uzy-

skania przychodów.

braku możliwości rozpoznania ich jako 

koszt podatkowy.

Należy jednak zauważyć, że w przypadku 

gdy na kompleksową usługę organizacji 

konferencji składają się działania o cha-

rakterze reklamowym, mające charakter 

kosztowy, oraz działania mające na celu 

tworzenie pozytywnego wizerunku firmy, 

to w interesie podatnika jest zadbanie, 

aby wydatki na reprezentację zostały 

wyodrębnione od wydatków reklamowych. 

W takim przypadku wydatki o charakte-

rze reklamowym będą stanowiły koszty 

uzyskania przychodów.

Również wśród organów podatkowych 

znane jest stanowisko, zgodnie z którym 

nie jest zasadne kwestionowanie wszel-

kich wydatków związanych z organizacją 

szkolenia czy konferencji dla klientów. 

Część z nich służy bowiem bezpośrednio 

realizacji celu konferencji, jakim jest naj-

częściej reklama produktów i usług. Do 

wspomnianych wydatków należą m.in. 

wydatki na zapewnienie sali wraz z wypo-

sażeniem multimedialnym (nagłośnienie, 

mikrofon, ekran, projektor), koszty wyna-

grodzenia wykładowców, a także przygo-

towania materiałów informacyjnych oraz 

reklamowych (np. interpretacja dyrekto-

ra Izby Skarbowej w Poznaniu z 29 maja 

2014 r., nr ILPB3/423-112/14-4/JG).

Natomiast trudno jest zaakceptować sta-

nowisko, zgodnie z którym wydatki na orga-

nizowane podczas konferencji występy 

artystyczne, koncerty, bankiety, wycieczki 

krajoznawcze czy aktywności sportowe są 

związane z reklamą produktów. 

PODSTAWA PRAWNA

art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy z 15 lutego 1992 r.

o podatku dochodowym od osób prawnych

(tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 851 ze zm.).

Wyrok WSA w Poznaniu z 5 czerwca

2014 r., sygn. akt I SA/Po 1275/13

Skutki podatkowe wydanego wyroku

y

y

Reprezentacja to wszelkie działania związane z tworzeniem wizerunku

firmy, utrzymywaniem dobrych relacji z kontrahentami.

y

y

Organizacja konferencji i szkoleń produktowych kształtuje lepsze

postrzeganie spółki na zewnątrz oraz tworzy pozytywne relacje

z ich uczestnikami. Celem takich działań nie jest reklama produktów

spółki.

y

y

Wydanych sum na konferencje i szkolenia nie można zaliczyć

do kosztów podatkowych.

Praktyka pokazuje, że zarówno podatni-

cy, jak i organy podatkowe mają kłopoty 

w ustaleniu, czy wydatki ponoszone na 

konferencje dla klientów należy kwalifiko-

wać jako wydatki na reprezentację podle-

gające wyłączeniu z kosztów podatkowych 

(art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT) czy 

jako wydatki na reklamę, które stanowią 

koszt uzyskania przychodu.

Kluczowe w prawidłowej klasyfikacji oma-

wianych wydatków jest ustalenie znacze-

nia pojęć „reprezentacji” oraz „reklamy”. 

W orzecznictwie organów podatkowych 

wykształciła się definicja reprezentacji 

jako działania zmierzającego do kształ-

towania oraz rozpowszechniania pozy-

tywnego wizerunku podatnika. Natomiast 

reklama obejmuje działania zmierzające 

do kształtowania oraz rozpowszechniania 

wizerunku nie samego podatnika, lecz 

jego produktów u jak najszerszej grupy 

odbiorców. Jednocześnie podnosi się, że 

reklama polega na bezpośrednim przed-

stawieniu produktów i nakłanianiu do ich 

nabycia, podczas gdy reprezentacja pośred-

nio promuje dany podmiot poprzez stwo-

rzenie dobrego wizerunku firmy.

W analizowanym wyroku WSA w Łodzi 

potwierdził stanowisko organu podatko-

wego zaprezentowane w wydanej inter-

pretacji. Zgodnie z nim celem konferencji 

organizowanych przez firmę było kształ-

towanie lepszego postrzegania spółki na 

zewnątrz i budowa pozytywnych relacji 

z wąskim gronem jej uczestników, nie zaś 

reklama produktów spółki. To z kolei prze-

sądza o klasyfikacji omawianych wydat-

ków jako reprezentacji i w konsekwencji 

Jerzy Toczyński

konsultant Accreo

Analizowany wyrok dotyczy problema-

tyki wydatków na reprezentację, która 

ze względu na brak ustawowej definicji 

pojęcia „reprezentacji” budzi liczne kon-

trowersje wśród organów podatkowych. 

Kup książkę