grudzień 2014/107

12

ISSN 1895-5355

podatkowe

t e z y u z a s a d n i e n i a k o m e n t a r z e p o r a d y

rzecznictwo

O

ORDYNACJA PODATKOWA

Za brak wyjaśnień podatnik zostanie
ukarany grzywną sięgającą nawet 2.800 zł

1

PODATEK DOCHODOWY

OD OSÓB FIZYCZNYCH

Nie będzie uchwały NSA w sprawie
imprez integracyjnych

1

OPŁATA SKARBOWA

Każde pełnomocnictwo wymaga
uiszczenia opłaty skarbowej

3

PODATEK OD TOWARÓW

I USŁUG

Od pożyczki dla pracownika
nie trzeba naliczać daniny

4

TEMAT NUMERU

Karta przedpłacona podarowana
na święta do 380 zł jest zwolniona z PIT

5–8

PODATEK DOCHODOWY

OD OSÓB PRAWNYCH

Nieodliczonego VAT od samochodów
firma nie zaliczy do kosztów
podatkowych

9

PODATEK OD NIERUCHOMOŚCI

Remont budynku uzasadnia obniżenie
stawki podatku od nieruchomości

10

PODATEK OD SPADKÓW

I DAROWIZN

Ujawnienie darowizny nie zawsze
z sankcyjnym podatkiem

11

w n u m e r z e

Za brak wyjaśnień podatnik zostanie

ukarany grzywną sięgającą nawet 2.800 zł

Organy podatkowe mają prawo do wezwania podatnika do złożenia wyjaśnień,

jeżeli jest to niezbędne do rozstrzygnięcia sprawy. Na osobę, która nie wywiąże

się z tego obowiązku, zostanie nałożona kara porządkowa.

Chodziło o podatnika, który handlował na portalu aukcyjnym. Organ podatkowy wezwał

sprzedawcę do złożenia pisemnych wyjaśnień. Pełnomocnik podatnika nie odpowie-

dział na wszystkie pytania, a przedsiębiorcę wezwano do urzędu. Stawił się w siedzi-

bie organu, ale oświadczył, że korzysta z przysługującego prawa odmowy złożenia

wyjaśnień. W związku z tym organ podatkowy nałożył na biznesmena karę porządko-

wą. Podatnik złożył skargę do WSA we Wrocławiu. Twierdził bowiem, że został ukarany

niesłusznie. Sąd nie podzielił jednak tego stanowiska. Podobnie NSA, do którego osta-

tecznie sprawa trafiła. Sąd uznał, że podatnik nie mógł odmówić składania wyjaśnień.

– Organ nie może zmusić strony do przesłuchania czy też złożenia oświadczenia,

natomiast posiada środki w postaci kary porządkowej, którymi nakłania do złoże-

nia wyjaśnień – zauważa Jakub Rychlik, doradca podatkowy.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego, sygn. akt II FSK 2461/12

Przeczytaj komentarz eksperta na stronie 2.

Nie będzie uchwały NSA w sprawie imprez

integracyjnych pracowników

Udział w spotkaniu firmowym czy też szkoleniu nie generuje dla zatrudnionych

przychodu podlegającego PIT. Takie wnioski wynikają z lipcowego orzeczenia

Trybunału Konstytucyjnego, dlatego nie ma już potrzeby podejmowania uchwa-

ły w tej sprawie – postanowił siedmioosobowy skład NSA.

Naczelny Sąd Administracyjny odmówił podjęcia uchwały w sprawie opodatkowa-

nia imprez integracyjnych. Sąd stwierdził, że wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 8

lipca 2014 r. (sygn. akt K 7/13) jest jasny i nie trzeba już nic więcej dodawać w tej

kwestii. Trybunał Konstytucyjny stwierdził wówczas, że korzyść dostępna dla oso-

by zatrudnionej w sposób ogólny nie będzie powodowała powstania przychodu.

Powstanie przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia otrzymanego od praco-

dawcy następuje tylko, gdy otrzymanie benefitu było w interesie zatrudnionego.

– Stanowisko Trybunału, które było powodem do odmówienia podjęcia uchwały

przez NSA, jest jednoznaczne i wszechstronnie uzasadnione. Stanowi też wyraźną

cezurę w długoletnim sporze podatników z sądami administracyjnymi – wyjaśnia

Mateusz Wąsik, ekspert

podatkowy w zespole ds. PIT w KPMG w Polsce.

Postanowienie NSA, sygn. akt II FPS 6/14 i sygn. akt II FPS 7/14

Zapraszamy na

o r z e c z n i c t w o p o d a t k o w e . w i p . p l

Przeczytaj komentarz eksperta na stronie 2.

2

Ordynacja podatkowa/Podatek dochodowy od osób fizycznych

dokończenie ze str. 1

Podatnik twierdził, że Ordynacja podat-

kowa daje mu prawo do zachowania

milczenia.

Pytanie do eksperta:

Czy są przypadki,

kiedy podatnik może odmówić składa-

nia wyjaśnień?

dokończenie ze str. 1

Sąd orzekł, że stanowisko Trybuna-

łu Konstytucyjnego jest jednoznaczne

i odmówił wydania uchwały.

Pytanie do eksperta:

Czy skończą się

spory podatników z organami podat-

kowymi odnośnie do tego, czy firmowe

spotkania podlegają PIT, czy też nie?

Za brak wyjaśnień podatnik zostanie ukarany grzywną sięgającą

nawet 2.800 zł

Nie będzie uchwały NSA w sprawie imprez integracyjnych pracowników

niedoskonałe w odniesieniu do obowiązku

składania wyjaśnień. Przede wszystkim nie

wiadomo, jaką funkcję procesową spełniają

wyjaśnienia. W praktyce przyjmuje się, że

mogą stanowić dowód, na podstawie któ-

rego następuje rozstrzygnięcie sprawy. Są

jednak dowodem konkurencyjnym wobec

przesłuchania strony za jej zgodą (art. 199

op) oraz składania przez nią oświadczeń

(art. 180 § 2 op).

Organ nie może zmusić strony do prze-

słuchania czy też złożenia oświadczenia,

natomiast posiada środki w postaci kary

porządkowej, którymi zmusi ją do złoże-

nia wyjaśnień. Sprawia to, że strona nie

ma prawa zachowania milczenia w swojej

sprawie, tylko ma obowiązek dostarczania

dowodów na żądanie organu, tj. wyjaśnień,

na swoją korzyść lub niekorzyść. Za złoże-

nie nieprawdziwych wyjaśnień podatnik nie

ponosi jednak odpowiedzialności karnej.

Ordynacja podatkowa nie wyszczególnia

przypadków, kiedy podatnik może odmówić

składania wyjaśnień. Oznacza to zatem,

W celu zapewnienia sprawnego prowadzenia

postępowania podatkowego organy podat-

kowe zostały uprawnione do nakładania

kary porządkowej do wysokości 2.800 zł

na osoby niestosujące się do ich poleceń.

Do tych osób należą strony postępowania,

a więc osoby, których bezpośrednio doty-

czy rozstrzygnięcie sprawy będącej przed-

miotem postępowania, które mogą zostać

ukarane za odmowę składania wyjaśnień.

Przepisy Ordynacji podatkowej (dalej: op) są

opodatkowaniu. W ustnym uzasadnieniu

podkreślono, że obecnie przyjmuje się,

że zapewnienie pracownikowi świad-

czeń takich jak uczestnictwo w kursie

językowym, zakup pakietu medyczne-

go czy ubezpieczenia stanowi przychód

pracownika z nieodpłatnych świadczeń.

Jednak w przypadku udziału pracow-

ników w organizowanych przez praco-

dawcę imprezach zbiorowych nie jest

możliwe ustalenie podstawy opodatko-

wania indywidualnych osób biorących

udział w takiej imprezie.

Stanowisko Trybunału, które było powo-

dem odmówienia podjęcia uchwały przez

NSA, jest jednoznaczne i wszechstron-

nie uzasadnione. Wyrok interpretacyjny

Trybunału Konstytucyjnego (dalej: TK)

w konsekwencji powoduje, że wszyst-

kie sądy administracyjne, rozstrzygając

tego typu sprawy, zobowiązane będą do

respektowania wskazań wynikających

z tego orzeczenia. Z tego też powodu

uchwała byłaby w istocie powtórze-

niem wyroku Trybunału Konstytucyjne-

go. Chociaż Trybunał nie zdecydował się

na uznanie przepisów będących przed-

miotem wyroku za niekonstytucyjne,

to jednak wskazane przez TK warun-

ki opodatkowania konkretnego nieod-

płatnego świadczenia powinny mieć

istotne znaczenie dla praktyki organów

podatkowych.

Organy podatkowe, mimo że nie są zwią-

zane wyrokami sądów administracyjnych,

mają obowiązek analizować orzecznictwo

w postępowaniach podatkowych. Wyrok

TK oraz najnowsze orzecznictwo NSA

nie powinny pozostać bez uwagi fiskusa.

Ewentualne, negatywne decyzje w przed-

miocie opodatkowania imprez integra-

cyjnych będą zapewne uchylane już na

poziomie WSA. Pamiętać jednak nale-

ży, że w dalszym ciągu urzędnik admini-

stracji podatkowej może wydać decyzję

stojącą w sprzeczności z orzecznictwem

sądów administracyjnych. Pozostaje więc

wierzyć w zdrowy rozsądek urzędników

i w sytuacji wydania takiej decyzji mieć

świadomość możliwości odwołania się do

sądu administracyjnego, który najpraw-

dopodobniej nie podzieli zdania fiskusa.

Postanowienie NSA z 13 października

2014 r., sygn. akt II FPS 6/14 i sygn. akt

II FPS 7/14

Odmowa uchwały NSA oznacza, że skład

orzekający przychyla się jednoznacznie

do stanowiska Trybunału Konstytucyj-

nego w kwestii opodatkowania udziału

pracowników w imprezach integracyj-

nych. Dla podatników i płatników jest to

zresztą kolejny już znak, że NSA odchodzi

od restrykcyjnej linii orzeczniczej, która

dominowała w orzecznictwie w ostatnich

latach. W wyroku z 30 września 2014 r.

(sygn. akt II FSK 2353/12) ten sam sąd

uznał, że firmowe spotkanie nie jest nie-

odpłatnym świadczeniem, które podlega

że podatnik ma obowiązek dostosować

się do wezwania organu.

Sama czynność wezwania nie podlega

zaskarżeniu, gdyż nie jest podejmowa-

na w formie postanowienia. Natomiast

można składać zażalenie na postano-

wienie o nałożeniu kary porządkowej za

niezłożenie wyjaśnień, jeśli nie wystąpi-

ły warunki uprawniające organ do skie-

rowania tego wezwania.

W szczególności będzie tak wtedy, gdy

złożenie wyjaśnień przez stronę nie było

niezbędne do wyjaśnienia stanu faktycz-

nego lub rozstrzygnięcia sprawy. Jeśli

zatem w chwili wystosowania wezwania

organ był w posiadaniu dowodów, z któ-

rych można było ustalić w sposób nie-

wątpliwy stan faktyczny i dzięki temu

rozstrzygnąć sprawę, to nie było podstaw

wzywania strony, a co więcej – do nakła-

dania kary porządkowej.

Wyrok NSA z 22 października 2014 r.,

sygn. akt II FSK 2461/12

Jakub Rychlik

doradca podatkowy

Mateusz Wąsik

ekspert podatkowy w dziale doradz-

twa podatkowego w zespole

ds. PIT w KPMG w Polsce

Kup książkę

3

Opłata skarbowa

Każde pełnomocnictwo wymaga uiszczenia opłaty skarbowej

Wyjaśnienie ministra finansów

Pełnomocnik, który dołącza do akt sprawy

oryginał lub urzędowo poświadczony odpis

pełnomocnictwa, powinien uiścić opłatę

skarbową. W przypadku gdy z przepisów

wynika obowiązek dołączenia do akt spra-

wy oryginału lub urzędowo poświadczonego

odpisu pełnomocnictwa (prokury), to z chwi-

lą złożenia takiego dokumentu powstaje

obowiązek zapłaty opłaty skarbowej.

Jeżeli przepisy proceduralne umożliwia-

ją jedynie okazanie pełnomocnictwa lub

zostaje ono zgłoszone do protokołu, to

wobec braku złożenia dokumentu w postę-

powaniu prowadzonym przez organ admi-

nistracji publicznej albo sądowym nie

zostaje spełniona przesłanka powstania

obowiązku uiszczenia tej opłaty.

Pytanie do eksperta:

Ile wyniesie opłata

skarbowa w sytuacji, gdy w sprawie

bierze udział kilku pełnomocników?

Udzielenie pełnomocnictwa lub prokury albo jego odpisu, wypisu lub kopii obję-

te jest opłatą skarbową. Obowiązek ten powstaje z chwilą złożenia dokumentu

stwierdzającego jego udzielenie.

struktury przedsiębiorstwa albo udziele-

nia substytucji, opłacie skarbowej podlega

złożenie wyłącznie ostatniego dokumentu

stwierdzającego udzielenie pełnomocni-

ctwa, na podstawie którego pełnomocnik

będzie dokonywał czynności w sprawie

w imieniu i z bezpośrednim skutkiem

prawnym na rzecz mocodawcy.

W przypadku gdy do działania w konkret-

nej sprawie umocowanych jest kilka pod-

miotów i okoliczność ta wynika z jednego

dokumentu, to wysokość opłaty skarbowej

jest wyznaczana liczbą stosunków pełno-

mocnictwa. Jeżeli ustanowiono kilku pełno-

mocników, zobowiązując ich równocześnie

do wspólnego działania (pełnomocnictwo

łączne, prokura łączna), mimo występowa-

nia wielości podmiotów, powstaje jeden

stosunek pełnomocnictwa. W takiej sytu-

acji złożenie dokumentu stwierdzającego

udzielenie takiego pełnomocnictwa podlega

jednej opłacie skarbowej w wysokości 17 zł.

Warto przypomnieć, że na podstawie czę-

ści II ust. 4 załącznika do ustawy o opłacie

skarbowej, od poświadczenia zgodności

duplikatu, odpisu, wyciągu, wypisu albo

kopii, dokonanego przez organy admini-

stracji rządowej lub samorządowej lub

archiwum państwowe pobierana jest opła-

ta skarbowa w wysokości 5 zł od każdej

pełnej lub zaczętej stronicy.

W przypadku gdy złożeniu kopii (odpisu)

dokumentu stwierdzającego udzielenie

pełnomocnictwa (prokury) będzie towarzy-

szyło, wysuwane wobec organu przyjmu-

jącego, żądanie (w tym zgłoszone ustnie)

poświadczenia jego zgodności z orygina-

łem, to dodatkowo powstanie obowiązek

zapłaty opłaty skarbowej z tego tytułu.

PODSTAWA PRAWNA

art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z 16 listopada

2006 r. o opłacie skarbowej (tekst jedn.:

Dz.U. z 2012 r. poz. 1282 ze zm.).

Interpretacja ogólna ministra finan-

sów z 13 października 2014 r., nr PL/

LM/835/77/EOB/2014/RD-91893

organem administracji publicznej upoważ-

nienia do prowadzenia sprawy w imieniu

przedsiębiorcy nie stosuje się przepisu

art. 33 § 3 Kodeksu postępowania admi-

nistracyjnego. W konsekwencji nie ma

obowiązku załączania pełnomocnictwa

do akt sprawy, gdyż organ administracji

publicznej z urzędu potwierdza w CEIDG

upoważnienie pełnomocnika do prowa-

dzenia sprawy w imieniu przedsiębiorcy.

Wyjątek ten nie ma zastosowania w spra-

wach prowadzonych na podstawie Ordy-

nacji podatkowej oraz ustawy o kontroli

skarbowej. Stanowi o tym art. 25a ust. 3

ustawy o swobodzie działalności gospo-

darczej. W efekcie w sprawach prowadzo-

nych na podstawie Ordynacji podatkowej

i ustawy o kontroli skarbowej pełnomocnik

ma obowiązek dołączenia do akt orygina-

łu lub urzędowo poświadczonego odpisu

pełnomocnictwa.

Jak stwierdził Naczelny Sąd Administra-

cyjny w uzasadnieniu wyroku z 23 lipca

2013 r. (sygn. akt II FSK 2303/11), każ-

dorazowe złożenie dokumentu stwierdza-

jącego udzielenie pełnomocnictwa lub

prokury albo jego odpisu, wypisu lub kopii

obligowało do uiszczenia opłaty skarbo-

wej od takiego dokumentu, a obowiązek

ten powstaje zawsze z chwilą złożenia

takiego dokumentu. Właśnie od takiego

dokumentu pełnomocnictwa każdorazowo

dołączanego do akt w sprawie wymagane

jest uiszczenie opłaty skarbowej. Z kolei

WSA w Gliwicach w wyroku z 16 wrześ-

nia 2008 r. (sygn. akt I SA/Gl 192/08)

zauważał, że art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy

o opłacie skarbowej nie wiąże powsta-

nia obowiązku podatkowego w opłacie

skarbowej z faktem ustanowienia peł-

nomocnika (jak było na podstawie usta-

wy o opłacie skarbowej z 2000 roku) ani

istnienia już w obrocie ważnego umoco-

wania, ale z faktem złożenia tego doku-

mentu; jego odpisu, wypisu lub kopii.

Ustawodawca połączył obowiązek uisz-

czenia opłaty skarbowej ze złożeniem

pełnomocnictwa w konkretnej sprawie

administracyjnej. W konsekwencji, opłacie

skarbowej podlega złożenie tego dokumen-

tu stwierdzającego udzielenie pełnomoc-

nictwa, który legitymuje określoną osobę

do reprezentowania mocodawcy w kon-

kretnej sprawie. W przypadku kilku peł-

nomocnictw, wynikających np. z pionowej

Obowiązek pełnomocnika dołączenia do

akt oryginału lub urzędowo poświadczo-

nego odpisu pełnomocnictwa wynika jed-

noznacznie m.in. z art. 33 § 3 Kodeksu

postępowania administracyjnego, art. 137

§ 3 Ordynacji podatkowej, art. 89 § 1

Kodeksu postępowania cywilnego, art. 89

Kodeksu postępowania karnego – przez

odesłanie do przepisów obowiązujących

w postępowaniu cywilnym oraz art. 37 § 1

ustawy – Prawo o postępowaniu przed

sądami administracyjnymi.

Bogdan Świąder

doradca podatkowy

Stawka opłaty skarbowej

Opłata skarbowa od złożenia

dokumentu stwierdzającego udzielenie

pełnomocnictwa wynosi 17 zł od każdego

stosunku pełnomocnictwa (prokury).

Wyjątek został określony w art. 25a ust. 1

ustawy o swobodzie działalności gospo-

darczej. Zgodnie z tym przepisem, jeżeli

w Centralnej Ewidencji i Informacji o Dzia-

łalności Gospodarczej wpisano dane pełno-

mocnika upoważnionego do prowadzenia

spraw przedsiębiorcy (wraz ze wskaza-

niem zakresu spraw), do wykazania przed

UZYSKAJ ROZWIĄZANIE

SWOJEGO PROBLEMU

Telefoniczne Pogotowie

Księgowe

Zawsze w środę

w godz. 11.00–13.00.

Najbliższy dyżur już 3 grudnia

Zadzwoń i poznaj odpowiedź

na swoje pytanie

tel. [phone]

Kup książkę