Pasja i zauroczenie. Oficjalna strona Jacka Ptaka.
Tatry na starej fotografii.
LICZNIK ODWIEDZIN
kt
strona główna
kontakt
Podróż w Tatry w XIX wieku
W epoce odkrywania Tatr.
Turysta w Tatrach w XIX
wieku
Dawno temu w Zakopanem
Krupówek dawnych czar
Spacer po starych
Kuźnicach
"Szkoła Życia" w Kuźnicach.
Szkoła Domowej Pracy
Kobiet
"Szkoła Snycerska" - Szkoła
Przemysłu Drzewnego
W Tatrach lat minionych
Z historii ratownictwa w
Tatrach
Zakopane w okresie II wojny
światowej 1939 - 1945
Z kart historii kolejki linowej
na Kasprowy Wierch
Kasprowy i jego ludzie
Józef Stolarczyk. Pierwszy
zakopiański proboszcz i
pionier taternictwa
Władysław hrabia Zamoyski i
jego zasługi dla Zakopanego
Tytus Chałubiński - "Król
Tatr".
Walery Eljasz - Radzikowski
w epoce odkrywania Tatr
Pierwsze przewodniki
Walerego Eljasza
Oni kochali góry
Ludzie, kultura, zwyczaje
Wierzenia i obrzędy. Magia
świętojańskiej nocy
Wierzenia i obrzędy. Noc
czarownic
Wierzenia i obrzędy. Magia
ludzkiego domostwa
Wspomnienie o Bartku
Pasterstwo w Tatrach
Oscypek - Król serów
Życie codzienne na hali
Na czym pasterze grywali
Z historii łowiectwa w
Dawne Tatry w kolorze
Zakopiański styl
Adam Asnyk i jego
Kazimierz Przerwa-
Mieczysław Karłowicz.
Stefana Żeromskiego
Schroniska Tatr Polskich
strona główna
Wspomnienie o Bartku Obrochcie.
W literaturze tatrzańskiej często wspominane są zasługi straży myśliwskiej powołanej w 1866
roku do ochrony kozic i świstaków. Zasłużonym strażnikiem, znanym też jako tatrzański
przewodnik i podhalański muzyk był
Bartłomiej Obrochta
zwany Bartusiem (1850-
1926). To zdrobnienie jego imienia wiązało się z jego charakterem. Ludzi życzliwych,
dobrodusznych i światłych, często na Podhalu tak nazywano. Obrochta, podobnie jak jego
poprzednicy, początkowo zajmował się polowactwem (w gwarze podhalańskiej myślistwem).
Działalność ta umożliwiła mu już w młodości poznać doliny reglowe i inne tereny tatrzańskich
dolin i szczytów. Ograniczenia działalności polowacy nastąpiło z chwilą podjęcia znanej akcji
uświadamiającej na Podtatrzu oraz powołania stosownych aktów, chroniących zwierzęta
górskie.
Bartuś, podobnie jak wielu Podhalan, uległ z czasem korzystnej metamorfozie. Z polowaca stał się od 1878 roku
jednym z pierwszych przewodników, a następnie został strażnikiem Straży Tatrzańskiej Towarzystwa
Tatrzańskiego. Służbę pełnił od 1886 roku po I wojnę światowa. Strażowanie było ważnym jego zajęciem, choć
ograniczało możliwość „wodzenia panów” po Tatrach. Przewodnictwo stanowiło jednak ważny element
działalności tego górala. Jeszcze w latach siedemdziesiątych uczestniczył w wyprawach Tytusa Chałubińskiego.
Wówczas to jego muzyka, obok Sabałowej, tworzyła nastrój tych niepowtarzalnych wycieczek.
W 1881 r. Bartuś z Janem Gąsienicą Gronikowskim prowadził na Halę Gąsienicową Bolesława
Prusa, cierpiącego na lęk przestrzeni. Pisarz zdając sobie sprawę z trudu obiecał
przewodnikom dwie nowe dubeltówki. Prus był niezmiernie rad ze swego osiągnięcia. Bartuś
wspominał później, jak podaje Juliusz Zborowski:
„I my się tys radowali, bo my przecie
dubeltówki dostali piekne, co ik nom darowoł. No i wicie, honor nom był, co my takiego
sławnego cłowieka haniok zawiedli”.
Obrochta prowadził grupę turystów po raz pierwszy zimą 1894 r. do Morskiego Oka przez
Zawrat. Doświadczenie myśliwskie Bartusia przydało się w tak wówczas trudnym
przedsięwzięciu. Obrochta jako strażnik angażował się czynnie w znany spór o przebieg
granicy w okolicy Morskiego Oka na przełomie XIX i XX wieku. Groźba kary spowodowała niemożność
odwiedzania przez niego południowej strony Tatr przez dwanaście lat.
Po zakończeniu I wojny światowej Obrochta zajął się prowadzeniem schroniska w Dolinie
Roztoki. Wówczas więcej czasu poświęcał umiłowanej muzyce. Jego talent i wielkie
doświadczenie oraz umiejętność przekazu bogactwa melodii podhalańskich, wykorzystane
zostały przez Karola Szymanowskiego w balecie „Harnasie”. Stanisław Mierczyński, którego
Obrochta wprowadzał w Tatry i uczył grać, tak pisał o swoim przewodniku: „
Bartuś Obrochta
potrafił zachować nie tylko przekazane mu staroświeckie nuty, lecz dzięki talentowi i
głębokiemu ich umiłowaniu wzbogacił je, zachowując przy tym nieskazitelną czystość
charakteru i stylu dawnej podhalańskiej muzyki.
A Adolf Chybiński dodaje: „
Obrochta
wygrywał duszę Tatr, ludzi i starodawnych czasów…Sztuka Obrochty była życiem”.
Bartłomiej Obrochta był żonaty z Agnieszką Galicą, miał ośmioro dzieci (pięciu synów i trzy
córki). Zmarł w Tatrach na Drodze pod Reglami przy Suchym Żlebie. Spoczywa na Nowym Cmentarzu w
Zakopanem, jego grób jest przyozdobiony skromnym nagrobkiem wystawionym staraniem Karola
Szymanowskiego. Imieniem Obrochty nazwano Bartkową Turnię i Bartkową Przełączkę w zachodniej grani
Małego Ganku.
Jacek Ptak
Źródła:
Page 1 of 2
Tatry na starej fotografii. Oficjalna strona Jacka Ptaka. Bartłomiej Obrochta.
2016-11-17
http://jacekptak.nazwa.pl/obrochta.html
Copyright © 2010. Jacek Ptak.
Obrochcie
Prawda o Janosiku
Stare pocztówki - kolekcja widokówek:
http://starepocztowki.tworze.com/zakopane.php
Wojciech Gąsienica Byrcyn, Bartuś Obrochta, [w:] W górach, Nr 3/2006.
Imię:
Adres e-mail:
Wiadomość:
Wyślij
Reset
Napisz do autora strony
Page 2 of 2
Tatry na starej fotografii. Oficjalna strona Jacka Ptaka. Bartłomiej Obrochta.
2016-11-17
http://jacekptak.nazwa.pl/obrochta.html