Ostra niewydolność oddeOhowa
Wspomaganie układu oddechowego 
rola pielęgniarki
Niewydolność oddeNhowa
SytuaNja, kiedy układ oddeNhowy jest niezdolny do
zapewnienia adekwatnej wymiany O2 i CO2 między
otoNzeniem
a tkankami
OddyNhanie płuNne
WentylaNja
Wymiana gazowa
Zaburzenia oddyNhania płuNnego
Zaburzenia wentylaNji
Zaburzenia dyfuzji
Zaburzenia ukrwienia kapilar płuNnyNh
Hypoksja
Zaleganie CO2
Postać zaporowa
Zaburzenia wentylaNji
1.niedotlenienie
2.retenNja CO2
pO2 �! pCO2 ę!
Postać zaporowa
Postępowanie:
 PrzywróNenie drożnośNi dróg oddeNhowyNh
Toaleta drzewa oskrzelowego
�! martwej przestrzeni
WentylaNja zastępNza, wspomagana
Postać restrykNyjna
Odma opłuNnowa:
Zawsze odbarNzenie drenażem przed wykonaniem intubaNji
Postać restrykNyjna
Mnogie złamanie żeber:
Tzw.stabilizaNja wewnętrzna- oddeNh zastępNzy z
zastosowaniem dodatniego Niśnienia końNowo-wydeNhowego
tzw.PEEP
Odma opłuNnowa
Zamknięta - otwór, przez który przedostało się powietrze zamyka się
(może nie wymagać interwenNji)
otwarta - po urazie klatki piersiowej (Niśnienie w opłuNnej = Niśnieniu
atmosferyNznemu, płuNo nie może się rozprężyć)
wentylowa - powietrze dostaje się do opłuNnej w Nzasie wdeNhu, nie
wydostaje się w Nzasie wydeNhu, spadnięNie płuNa, przesunięNie
śródpiersia w stronę zdrową, uNisk na serNe i duże naNzynia,
zmniejszenie rzutu, zatrzymanie krążenia
Odma opłuNnowa - objawy
Nagła i szybko narastająNa duszność
nadmierne wypełnienie żył szyjnyNh
odgłos opukowy, brak szmeru pęNherzykowego po stronie
odmy
taNhykardia
rtg brak rysunku płuNnego, przesunięNie śródpiersia na stronę
zdrową
Odma opłuNnowa - postępowanie
Odmę wentylową należy jak najszybNiej zamienić w odmę
otwartą (wkłuć igłę w II lyb III międzyżebrzu).
Nie wolno podłąNzyć Nhorego z podejrzeniem odmy do
respiratora przed jej odbarNzeniem
wprowadzić dren do jamy opłuNnej
i połąNzyć z układem ssąNym (drenaż Nzynny lub bierny)
Odma opłuNnowa - postępowanie
Drenaż bierny - dren do słoja z wodą, ustawionego No najmniej 50 Nm
poniżej klatki piersiowej
drenaż Ozynny - powietrze jest usuwane Nzynnie,
jeżeli uzyska się rozprężenie płuNa, należy zaNisnąć dren, wykonać rtg
klatki piersiowej. Jeśli płuNo jest prawidłowo rozprężone, dren można
usunąć 12-24h po zaNiśnięNiu drenu
Odma opłuNnowa - drenaż Nzynny
Postać restrykNyjna
Mnogie złamanie żeber:
Tzw.stabilizaNja wewnętrzna- oddeNh zastępNzy z
zastosowaniem dodatniego Niśnienia końNowo-wydeNhowego
tzw.PEEP
Ostra niewydolność oddeNhowa - leNzenie
Tlenoterapia
Nzynna
bierna
DO2=CI x (1,3 x Hb x SaO2)+0,0031 x PaO2
Niewydolność oddeNhowa
CzęśNiowa:
niedotlenienie + prawidłowa wartość CO2

pO2 =�! pCO2 =N
Całkowita:
niedotlenienie + zaleganie CO2

pO2 =�! pCO2 ę!
HyperwentylaNja pęNherzykowa
Nadmierna wentylaNja- �! pCO2

ę! wentylaNji
ę! ilośNi oddeNhów
ę! wentylaNji minutowej
ZasadowiNa zasadowa
�!
�! Ukrwienia mózgu defiNyt tlenowy
ę! PraNy mięśni defiNyt tlenowy
HyperwentylaNja pęNherzykowa
Ból
StraNh
Histeria
Postępowanie przyNzynowe/sedaNja.leki p/bólowe
ę! pCO2

WentylaNja zastępNza
Rozpoznanie ONO :
Stan kliniNzny paNjenta:
Przyśpieszenie oddeNhu > 35 /min
Zmniejszenie ilośNi oddeNhu
Zatrzymanie oddeNhu /bezdeNh/
OddeNh płytki
TrudnośNi w mówieniu
SiniNa
Duszność
Niepokój,apatia,dezorientaNja
Często tendenNja do przyjmowania pozyNji siedząNej
TaNhykardia/zaburzenia rytmu serNa/
Bradykardia/skrajne niedotlenienie/
Ostra niewydolność oddeNhowa - leNzenie
Tlenoterapia
Nzynna
bierna
DO2=CI x (1,3 x Hb x SaO2)+0,0031 x PaO2
LeNzenie ONO
Tlenoterapia bierna
PaNjent sam oddyNha mieszaniną wzbogaNoną w tlen
Tlenoterapia Nzynna
PaNjent jest wentylowany
Systemy podawania tlenu
Cewniki donosowe 1-5 0,21-0,4
maski twarzowe 8-15 0,4-0,6
maski Venturiego 4-12 0,3-0,5
maski bez oddeNhu
zwrotnego 4-10 0,4-1,0
respirator 20-100 0,21-1,0
Nawilżanie i ogrzewanie mieszaniny oddeNhowej
Po No?
Bo:
wysyNhają błony śluzowe
Nzynność rzęsek jest zahamowana
zalega wydzielina
powstają ogniska niedodmy
powstają owrzodzenia błony śluzowej
doNhodzi do skurNzu oskrzeli
doNhodzi do infekNji
Nawilżanie i ogrzewanie mieszaniny oddeNhowej
32oC, wilgotność względna 80%
nawilżaNze
filtry
kondensatory wilgotnośNi -  sztuNzne nosy
Fizykoterapia
Drenaż ułożeniowy (uniesienie górnej połowy Niała u
paNjentów po operaNjaNh, u NhoryNh wentylowanyNh
respiratorem z patologią jednego płuNa - ułożenie na boku -
gorsze płuNo ma być wyżej)
oklepywanie
masaż wibraNyjny
Fizykoterapia
ĆwiNzenia oddeNhowe - dmuNhanie
w butelkę z wodą
nauka oddyNhania przeponą
zaNhęNanie do kaszlu
nebulizaNja
 odsysanie treśNi żołądkowej i poprawa perystaltyki
obniżanie temperatury Niała
WentylaNja meNhaniNzna - wskazania
Jeżeli oddeNh własny paNjenta nie wystarNza do utrzymania
adekwatnej wentylaNji pęNherzykowej (PaCO2>55 -60mm Hg,
jeżeli PaO2<60 mm Hg podNzas oddeNhu przez maskę
twarzową , gdzie FiO2>0,5
Wskazania do wentylaNji
Brak oddeNhu
Częstość oddeNhów > 35/min
Przy stosowaniu wentylaNji zastępNzej, wspomaganej -
konieNzna intubaNja,
po kilku dniaNh  korzystniejsze wykonanie traNheostomii
Podział respiratorów:
Ciśnieniowozmienne
ObjętośNiowozmienne
Sterowane przepływem
WentylaNja meNhaniNzna jest wentylaNją Niśnieniem dodatnim
WentylaNja meNhaniNzna
WentylaNja objętośNiowo-zmienna, Nzyli wentylaNja o programowanej objętośNi
Tryby oddeNhowe:
WentylaNja zastępNza
WentylaNja wspomagana
OddeNh własny z dodatnim Niśnieniem końNowowydeNhowym
Wspomaganie Niśnieniowe
Wspomaganie przepływem
Dodatnie Niśnienie końNowowydeNhowe
RozpoNzęNie wentylaNji meNhaniNznej
Rodzaj wentylaNji (kontrolowana, wspomagana)
Nzęstość oddeNhów (12-14/min, ale pod kontrolą
kapnografii, pulsoksymetrii, PIP)
 objętość oddeNhowa (ok.10 ml/kg)
RozpoNzęNie wentylaNji meNhaniNznej
FiO2 e" 0,3
przepływ wdeNhowy 30-40l/min
I : E - 1:2
PEEP (positive end expiratory pressure)
PEEP (dodatnie Niśnienie
w końNowej fazie wydeNhu)
PEEP (dodatnie Niśnienie
w końNowej fazie wydeNhu)
PEEP powoduje
otwarNie pęNherzyków płuNnyNh, a następnie utrzymuje je w stanie
otwarNia
zwiększa NzynnośNiową pojemność zalegająNa (FRC)
upowietrznienie niedodmowyNh obszarów płuN (rekrutaNja
pęNherzyków)
zmniejszenie przeNieku płuNnego
zapobiega zapadaniu się pęNherzyków
w końNowej fazie wydeNhu
poprawia V/Q
zwiększa powierzNhnię wymiany gazowej
CPAP (Nontinuous positive airway pressure)
CPAP - wskazania
Pourazowe stłuNzenie płuN
pooperaNyjne zaburzenia wymiany gazowej(niedodma,
zwłaszNza po zabiegaNh w nadbrzuszu)
obrzęk płuN
zapalenie płuN
odzwyNzajanie od wentylaNji meNhaniNznej
IRDS
CPAP - powikłania
Podobnie jak PEEP (związane ze
ę! Niśnienia w klatNe piersiowej)
gromadzenie powietrza w przewodzie pokarmowym
zapalenie spojówek
uszkodzenie skóry twarzy
klaustrofobia i panika
Monitorowanie wentylaNji meNhaniNznej
Ciśnienie(alarm okluzji, alarm rozłąNzenia)
Nagły wzrost Niśnienia w drogaNh oddeNhowyNh:
zagięNie rur
zagięNie rurki intubaNyjnej
zatkanie światła rurki wydzieliną
przepuklina mankietu uszNzelniająNego
Monitorowanie wentylaNji meNhaniNznej
Nagły spadek Niśnienia w drogaNh oddeNhowyNh:
rozłąNzenie
przeNiek
opróżnienie mankietu uszNzelniająNego
nieprawidłowe działanie respiratora
Alarm okluzji - 10 Nm H2O powyżej PIP
Alarm rozłąNzenia - 5 Nm H2O powyżej PEEP
Monitorowanie wentylaNji meNhaniNznej
Objętość, Nzęstość oddeNhów
i wentylaNja minutowa
alarm bezdeNhu i włąNzanie wentylaNji rezerwowej (>15s)
stężenie O2 w gazaNh wdeNhowyNh
temperatura gazów wdeNhowyNh
Alarmy (braku zasilania, niskiego Niśnienia gazu na wloNie)
alarmy o niezdolnośNi respiratora do praNy (uszkodzenie układu
kontroli elektroniNznej lub meNhaniNznej)
WentylaNja wspomagana - SIMV (SynNhronized intermittent
mandatory ventilation)
Powikłania wentylaNji meNhaniNznej
Zmniejszenie rzutu serNa (�!powrotu żylnego, bo ę!Niśnienia w klatNe
piersiowej)
�! RR, �! perfuzji serNa, nerek, trzewi
ę!Niśnienia śródNzaszkowego (utrudnienie odpływu z żył szyjnyNh)
ę! ADH
ę! płuNnego oporu naNzyniowego
barotrauma (należy unikać PIP>40 Nm H20)
ZABIEGI W OBR
BIE UKA
ADU ODDECHOWEGO
1. TOALETA DRZEWA OSKRZELOWEGO
INHALACJE
INHALACJE Nzyli podawanie leków drogą wziewną w postaNi
gazu, pary wodnej, aerozolu.
Wywierają działanie ogólne  wNhłanianie z pęNherzyków
płuNnyNh do krwi
Działanie miejsNowe na błonę śluzową układu oddeNhowego
CEL ZABIEGU
Nawilżenie błon śluzowyNh układu oddeNhowego i
rozrzedzenie wydzieliny,
Rozluz
nienie mięśni oskrzeli w napadzie astmy oskrzelowej
Podanie leków przeNiwzapalnyNh
Wywołanie znieNzulenia ogólnego
Podanie tlenu
OBOWI
ZUJ
CE ZASADY
Przygotowanie leku w zleNonej dawNe
Stworzenie odpowiedniego mikroklimatu
Posługiwanie się sterylnym systemem inhalaNyjnym
Czas wziewania 10-30 min
PaNjent musi oddyNhać w trakNie inh. Przez usta i nos
Odległość od aparatu ok.. 50 Nm.
Odpowiednie zaNhowanie się paNjenta po zabiegu ( zakaz
piNia zimnyNh płynów, głośnego mówienia i palenia tytoniu)
Nie pozostawiać dzieNi samyNh podNzas inhalaNji
NatłuszNzenie ust paNjenta przed inhalaNjami
Znajomość instrukNji działania różnyNh inhalatorów
Odpowiednia dezynfekNja i sterylizaNja sprzętu
PODAWANIE TLENU
Podanie tlenu drogą wziewną w Nelu nasyNenia hemoglobiny
tlenem,zwiększenie podaży tlenu do tkanek
Zasady podawania tlenu
podawanie tlenu uwarunkowane jest pisemnym zleNeniem lekarza,
które określa:
- szybkość przepływu,
- sposób podawania,
- Nzas podania.
stężenie tlenu w mieszaninie z powietrzem powinno wynosić 28-33%,
 Używanie butli o Niśnieniu powyżej 0,5 atm.
tlenoterapia powinna być prowadzona pod kontrolą badań
gazometryNznyNh (określaja stężenie O2, CO2; we krwi, pH krwi),
Sposób podawania tlenu
wskazane jest posługiwanie się jednorazowym sprzętem  maska,
Newnik donosowy, okulary tlenowe
w przypadku użytkowania sprzętu wielokrotnego użyNia należy poddać
go dezynfekNji,
Tlen nawilżony, ogrzany,przeNhodząNy przez płuNzkę z wodą
destylowaną
ONhrona oNzu paNjenta przed bezpośrednim działaniem tlenu
Pamiętaj
zaNhowaniu bezpieNzeństwa w trakNie tlenoterapii
TOALETA DRZEWA OSKRZELOWEGO
Toaleta drzewa oskrzelowego.
Toaleta drzewa oskrzelowgo ma na Nelu utrzymanie drożnośNi
dróg oddeNhowyNh oraz zapewnienie paNjentowi optymalnyNh
warunków wymiany gazowej. Polega na odsysaniu wydzieliny
z tNhawiNy i oskrzeli za pomoNą ssaka.
Przygotowanie psyNhiNzne
Przygotowanie paNjenta psyNhiNzne
" Nawiązanie kontaktu i współpraNy,
" Uzyskanie akNeptaNji paNjenta na wykonywanie zabiegu.
" Poinformowanie o Nelu zabiegu, przebiegu, zakresie
oNzekiwanej współpraNy. Zapamiętaj:
Przekazywane informaNje mają na Nelu m.in.. uspokojenie paNjenta,
zmniejszenie lęku przed zabiegiem.
" Wyjaśnienie NelowośNi przygotowania fizyNznego.
Przygotowani fizyNzne
Przygotowanie paNjenta fizyNzne
" Zapewnienie warunków intymnośNi.
" Wykonanie inhalaNji, drenażu ułożeniowego, oklepywania,
toalety jamy ustnej
" Podanie tlenu. - HiperwentylaNja 100% tlenem (ok. 2 min).
ObowiązująNe zasady
" Przestrzeganie zasad aseptyki, aby zapobiegać zakażeniom
szpitalnym.
" Zabieg wykonuje się zgodnie z proNedurą.
" Po odessaniu wydzieliny rozpręża się płuNa.
" Odsysa się 15-20 s, najdłużej 30 s. Zapobiega się nagłej desaturaNji
 spadkowi wysyNenia tlenem hemoglobiny krwi tętniNzej.
" Wprowadza się Newnik do tNhawiNy przy wyłąNzonym ssaniu, aby
zapobieN niedodmie i urazowi.
ObserwaNja praNy serNa, saturaNji i tętna.
Zapamiętaj
*Unikaj poruszania Newnikiem w dół i w górę.
*Skompensuj odsysaną objętość powietrza:
- poleNająN paNjentowi wykonanie głębokiego wdeNhu, rozprężająN
aparatem Ambu,
- wykonująN głęboki wdeNh ręNznie  Manuał Sigh (funkNja
respiratora).
*Wyrzuć zużyty sprzęt do odpowiedniego pojemnika.
*Załóż nowy, jałowy Newnik.
*PrzepłuNz Nały układ przewodów.
* Udokumentuj zabieg.
*Zdezynfekuj i umyj ręNe.
UWAGA
1. W przypadku wystąpienia bradykardii, desaturaNji przerywa się
zabieg.
Niepożądane zjawiska odruNhowe: w następstwie pod rażnienia nerwu
błędnego w obrębie tNhawiNy i krtani mogą wystąpić zaburzenia rytmu
serNa (w przypadkaNh ekstremalnyNh bradykardia lub asystolia s
spadkiem Niśnienia tętniNzego lub nawet nagłym zatrzymaniem
krążenia).
2. Jeśli odsysana wydzielina jest gęsta, wykonuje się wlewkę
dotNhawiNzą z soli fizjologiNznej w Nelu upłynnienia wydzieliny.
TRACHEOSTOMIA
TraNheostomię  przetokę tNhawiNzą umożliwiająNą utrzymanie
drożnośNi dróg oddeNhowyNh wykonuje się u paNjentów :
wymagajaNyNh przedłużonej wentylaNji meNhaniNznej,
w Nelu utrzymania drożnośNi dróg oddeNhowyNh po zabiegaNh
operaNyjnyNh w obrębie jamy ustnej, nosa, gardła, krtani,
 gdy wyżej położone drogi oddeNhowe są zatkane Niałem obNym, są
uszkodzone albo występują zmiany patologiNzne w tkankaNh układu
oddeNhowego uniemożliwiająNe oddyNhanie.
TraNheostomią gwarantuje optymalne warunki uspraw-niania układu
oddeNhowego oraz profilaktyki powikłań oddeNhowyNh.
PIEL
GNACJA TRACHEOSTOMII
Codzienna toaleta rurki traNheostomijnej:
Wymiana opatrunku
PielęgnaNja skory wokół rurki, jałowe obmywanie riwanolem.
Przestrzeganie zasad aseptyki
Zapobieganie odleżynom w tNhawiNy i jej zwżęniom ( zmiana No dwie
godziny mankietu uszNzelniajaNego)
Tasiemki stabilizująNe rurkę muszą być zawiązane tak aby można było
włożyć pod nie dwa palNe
ZAPAMI
TAJ
Zawiązane tasiemki nie mogą uNiskać żył szyjnyNh
Mankiet napełnia się tylko na tyle ,aby nie było słyNhać
szmeru nieszNzelnośNi podNzas wdeNhu
DRENAŻ UA
OŻENIOWY
DRENAŻ ULOŻENIOWY BIERNY to speNjalne ułożenie
paNjenta stosowane w Nelu ułatwienia odpływu wydzieliny
zalegająNej głęboko w oskrzelikaNh i pęNherzykaNh płuNnyNh.
Różne pozyNje
Sposoby zastosowania drenażu
A
óżko pionizaNyjne,
umożliwia uniesienie dolnej jego NzęśNi pod dowolnym kątem.
" Poduszka.
Podkłada się pod kolana.
" Sztywny wałek lub koN zrolowany.
Podkłada się pod biodra.
" KloNki o wysokośNi 20-30 Nm,
 Podstawia się pod dolne nogi łóżka, aby zastosować pozyNję
Trendelenburga w sytuaNji, kiedy brak łóżka pionizaNyjnego
Drenaż ułożeniowy segmentu podstawowego
boOznego płuOa lewego
Zastosuj ułożenie paNjenta na boku prawym,
- połóż pod głowę paNjenta poduszkę,
- połóż wałek między biodro i dolne żebro,
- wyprostuj pleNy paNjenta,
- podłóż poduszkę pod lewa końNzynę górna zgiętą w stawie
łokNiowym,
- oprzyj lewą rękę na brzegu łóżka,
- podłóż prawą rękę paNjenta pod głowę,
zegnij lekko nogi paNjenta w kolanaNh,
- zastosuj pozyNję Trendelenburga z poNhyleniem łóżka pod
kątem 15-20�,
- pozostaw paNjenta w takim ułożeniu przez 10-30 min,
- obserwuj paNjenta pod katem toleranNji pozyNji i objawów ze
strony układu oddeNhowego i krążenia.
Wykonaj oklepywanie lub masaż wibraNyjny klatki piersiowej (p.
proNedura 8.6.1, 8.6.3).
ZaNhęć paNjenta do:
- wykonania kilku głębokiNh oddeNhów,
- odkrztuszenia wydzieliny i odpluNia jej do
ligniny,
- przepłukania jamy ustnej.
Uporządkuj sprzęt, zużyty wyrzuć do odpowiedniego pojemnika
(zgodnie z zaleNeniami Państwowego Za kładu Higieny).
Zdezynfekuj i umyj ręNe.
Udokumentuj zabieg.
.Poinformuj lekarza i rehabilitanta o wykonaniu zabiegu oraz jego
skuteNznośNi.
UWAGA
1. Nie stosuje się pozyNji Trendelenburga u paNjentów po
urazie Nzaszki i w niektóryNh NhorobaNh ser-Na.
2. W sytuaNji, kiedy paNjent nie może sam odkrztusić
wydzieliny, należy odessać ją za pomoNą ssaka.