Wyklad 2 Nauki pedagogiczne w humanistyce

background image

Nauki pedagogiczne a humanistyka

I.

Przednaukowe i pozanaukowe orientacje filozoficzne

1. Metafizyka

• pytania: (tzw. fundamentalistyczne)
a) Jaka koncepcja „umeblowania świata” jest prawomocna
b) Jaka wiedza o świecie jest prawomocna?
c) Jakie wartościowanie etyczne albo estetyczne jest
słuszne?

• spekulatywizm, irracjonalizm, dedukcja jako sposób rozumowania
(przejście od ogółu do szczegółu)

2. Wybrane systemy filozofii spekulatywnej

• Filozofie chrześcijańskie (Augustynizm, neotomizm, personalizm
chrześcijański)

• Filozofie laickie (np. egzystencjalizm: człowiek i rzecz; istota i istnienie;
wolność i odpowiedzialność; egzystencja

i koegzystencja

)



background image

I I. Pozytywistyczne orientacje filozoficzne – od XVII
wieku
(początkowo tylko przyrodoznawstwo, później nauki
humanistyczne)
Wyróżniki:

ahistoryzm – badania poza historią,

fenomenalizm – badanie tego co realne, fizyczne
(fizykalizm),

empiryzm – badanie w doświadczeniu (w praktyce),

normatywizm – brak możliwości orzekania o
wartościach,

indywidualizm metodologiczny (psychologizm)
mechanizm wyjaśnia indywidualnego przenoszony na
wyjaśnianie tego co społeczne (zbiorowe),

kumulatywizm – rozwój wiedzy na drodze dodawania
(kumulowania),

indukcjonizm jako sposób rozumowania (przejście
od szczegółu do ogółu),

sądy efektywne technologicznie – odnoszące się do
wiedzy potocznej

przekonania światopoglądowe motywujące
potoczno-życiowe działania (światopogląd scjentystyczny).

background image

Różne ujęcia pozytywistyczne (modernistyczne):
„filozofii pozytywnej”

np. pragmatyzm - ujęcie podporządkowane
praktyczności (utylitarności), patrz J. Dewey,

neopozytywizm – ujęcie z zastosowaniem tzw.
logicznej teorii języka, struktura lingwistyczna jest
odbiciem budowy świata, niezależność kontekstu
uzasadnienia od kontekstu odkrycia, twierdzenia
teoriopoznawcze są twierdzeniami analitycznymi, -
naczelne hasło „walka z metafizyką”, . Metafizyka
jest niewyrażalna. według L. Wittgensteina: „Granice
mego języka są granicami mego świata”. „O czym nie
możemy mówić, o tym musimy milczeć

strukturalizm – ogólna teoria systemów – badanie
relacji między elementami struktury, też Np. tzw.:

struktura „porozumienia się co do czegoś”, Karla-
Otto Apela, którego nie interesuje relacja podmiotu
poznającego do przedmiotu
ale poznanie „struktury
całkowitej” relacji: podmiot – partner podmiotowy
komunikacji
, relacji „hermeneutycznego rozumienia”,

background image

I I I. Przełom antypozytywistyczny w nauce

• koncepcje nawiązujące do pojęcia (procedury)
“rozumienia”
W. Diltheya

• próba odpowiedzi na pytanie: w jaki sposób można
poznać życie duchowe jednostki?

• tzw. operacje intuicyjno-pozapojęciowe (irracjonalne).
Dilthey: ”całość rozumienia jest irracjonalna, jak zresztą
samo życie”

• Dilthey twórcą idei filozoficznej określanej mianem
hermeneutyki, która w jego ujęciu była pozapojęciowym,
czy też przedpojęciowym „przeżywaniem” siebie i świata.

• dla E. Sprangera są to tak zwane „formy życia”
(człowiek: poznawczy, estetyczny, ekonomiczny,
współpracujący, władczy, religijny)

Polscy przedstawiciele: (S. Hessen, B. Suchodolski, B.
Nawroczyński)

• historyczne ujęcie polskiego nurtu w tzw. „pedagogice
kultury”.

background image

I V. Postpozytywistyczne orientacje filozoficzne

1. Antynaturalizm metodologiczny

opozycja wobec przyrodoznawstwa,

• niemiecka idealistyczna filozofia humanistyki,

rewaloryzacja metafizyki,

odniesienie do wartości, orzekanie o wartościach,

• szczególna rola wartości w humanistyce

• źródło antynaturalizmu: „doświadczenie

przedrefleksyjne”, szczególnego rodzaju
doświadczenie humanistyczne,

przedstawiciele: szkoła badeńska (Rickert),

instrumentalizm M. Webera, fenomenologia E.
Husserla, filozofia krytyczno-hermeneutyczna szkoły
frankfurckiej.

• dzisiejsze propozycje tzw. postmodernistyczne,

w Polsce: T. Szkudlarek, Z. Melosik, Z. Bauman

background image

2. Hipotetyzm (K. Poppera)

• poznanie naukowe jako „przedłużenie”
(uzupełnienie) potocznego doświadczenia.

pierwotność teorii wobec doświadczenia
(obserwacji),

• antypsychologizm,

3. Mitologia naukowa

• psychoanaliza,

• mechanicyzm cybernetyzujący,

V. Orientacje filozofii marksistowskiej

• filozofia bazująca na materializmie historycznym
(ujęcia teoretyczne, humanistyczne, praktycystyczne,
kulturowe),

• filozofia przyrody,

marksizm odnoszący się do światopoglądu tzw.
„wczesnego Marksa

background image

Teoretyczny rozwój nauki

korespondencja do potocznego doświadczenia

(nauki przedteoretyczne , przełomu teoretycznego i
teoretyczne,

• historyczny rozwój kategorii (abstrakcja i

konkretyzacja),

• dyrektywa interpretacji humanistycznej,

• założenie o racjonalności

Funkcje nauki:

1. Funkcja praktyczno-poznawcza (podstawowa),
2. Funkcja światopoglądowo-ideologiczna

(uzupełniająca, wtórna),

3. Funkcja kulturowo-dydaktyczna (

uzupełniająca,

wtórna).

background image

Schemat badania naukowego

świat konstrukcji teoretycznych

d

(2)

(3)

T

P


---------------------------------------------------------------------------------------
---
i h
(1)
(4)

F

F

świat faktów empirycznych

(?)

F – fakty opis wyjaśnianie norma
P
- przewidywania
T - teoria


i – indukcja

dyrektywa

h - hipoteza

d - dedukcja


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Wyklad 2 Nauki pedagogiczne a humanistyka
Jak słuchać wykładów i jak je notować, nauki pedagogiczne
Wykład 6 Pedagogika humanistyczna jako propozycja intencjonalna 2
PEDAGOGIKA HUMANISTYCZNA p[1]
OST WYKLAD Z MIZ[1]., pedagogika
Marketing społeczny notatki z wykładów, notatki - pedagogika, edukacja
wykład 08 - pedagogika behawioralna - Winfired Wermter - Dom Mi, współczesne kierunki pedagogiczne
Współczesne kierunki pedagogiki - 2 wykład, UKW, pedagogika
ETYKA- wykłady, Ignatianum- Pedagogika, I semestr, Etyka
wykład 12 - pedagogika fenomenologiczna, współczesne kierunki pedagogiczne
wyklady pkf, pedagogika kf
Pedagogika - Notki z wykładów i ćwiczeń, Pedagogika
KULTURA JĘZYKA POLSKIEGO wyklady, STUDIA, Pedagogika Specjalna
Wykłady K Segiet pedagogika społeczna 11 12
Ped społ dr. Skorczyńska wykłady 2010r, pedagogika

więcej podobnych podstron