Specyfika psychologii

społecznej

• Indywidualizm

- punktem wyjścia do analizy

naukowej i wyjaśnień jest człowiek, a nie jak w

socjologii, grupa.

• Pragmatyzm

- nacisk na zdobycie wiedzy

możliwej do zastosowania w praktyce (polityka,

propaganda, handel, rynek pracy, redukcja

konfliktów społecznych)

• Empiryzm

- zdobywanie danych

doświadczalnych, ścisłość myślenia, rygoryzm

metodologiczny, weryfikacja badań.

Metody badań rozwinięte przez psychologów

społecznych – zalety i wady

1.

Obserwacja zjawisk społecznych:

Systematyczna- Polega na zapisywaniu obserwowanych zjawisk

przez specjalnie szkolonego badacza wg z góry ustalonych
kryteriów i klucza. Np. Patterson, opisując agresywne
zachowania dzieci w przedszkolu, zauważył, że agresja
przynosiła agresorom wymierne korzyści i dawała niezwykle
dużo zadowolenia.

Uczestnicząca- Polega na wejściu przez badacza w interakcję z

badanymi, ale bez wpływania na bieg zdarzeń (sytuację). Np..
Festinger, wszedł w skład jednej z sekt oczekującej na koniec
świata aby zaobserwować co się stanie jak koniec nie nastąpi.

Metody badań rozwinięte przez

psychologów społecznych – zalety i

wady

Analizy archiwalne- to badanie dokumentów, np.. Analiza

pamiętników, powieści, prasy, czytanek szkolnych, ogłoszeń
matrymonialnych i innych.

Studium przypadku- to wszechstronny opis jednostki/grupy.

Wada: niewielka możliwość uogólniania zebranych danych.

Zalety obserwacji:
- Nie zmienia biegu wydarzeń
- Mało podatna na wiedzę badacza
Ograniczenia obserwacji:
- Nie wszystko można obserwować
- Część zjawisk występuje rzadko
- Słabo kontrola badacza

• Pomiar

. Pomiaru dokonuje się za pomocą:

Test- powinien być trafny (mierzy to co ma mierzyć),

rzetelny (dobrze mierzy to co ma mierzyć) i

znormalizowany (ustalenie norm)

Kwestionariusz- (ankieta), powinien zawierać

jednoznaczne pytania/stwierdzenia napisane

prostym, powszechnie zrozumiałym językiem,

najlepiej z użyciem skal pomiarowych.

Sondaż- (w badaniach grupowych) to prośba badacza

o odpowiedź na serię pytań najczęściej

kontrowersyjnych

Metody badań rozwinięte przez

psychologów społecznych – zalety i

wady

2. Badania korelacyjne- systematyczny pomiar dwóch lub więcej

zmiennych

Korelacja to współwystępowanie zjawisk.

Korelacja dodatnia- oznacza, że wzrostowi jednej zmiennej towarzyszy

wzrost wartości drugiej zmiennej.

Korelacja zerowa- oznacza brak związku

Korelacja ujemna- oznacza, ze wzrostowi wartości jednej zmiennej

towarzyszy zmniejszenie się wartości drugiej.

Zalety metody korelacyjnej:

-

Pozwala dokładniej mierzyć zjawiska

-

Pozwala mierzyć kilka zjawisk naraz

Ograniczenia metody:

-

Nie wykrywa zależności przyczynowo-skutkowych

-

Wykrywa często tylko korelacje pozorne.

Metody badań rozwinięte przez

psychologów społecznych – zalety i

wady

3. Eksperyment (naturalny-w terenie vs laboratoryjny

)

Eksperyment to celowe wywołanie zjawiska (zachowania

się) za pomocą manipulacji domniemanymi przyczynami

Zalety:

- Wykrywa kierunek zależności przyczynowo-skutkowych

- Kontrola badacza nad tym co wpływa na co

- Replikowalność badań
Ograniczenia:

- Nie wszystkie zmienne dają się zbadać

- Badanie wpływów krótkotrwałych

- Zarzut sztuczności eksperymentu laboratoryjnego

- Ingerencja badacza może zaburzać zjawisko.