Teorie

Teorie

Bezpieczeństwa

Bezpieczeństwa

Realizm

Realizm

Teorie równowagi sił

Teorie równowagi sił

Teoria hegemonicznej

Teoria hegemonicznej

stabilności

stabilności

Bezpieczeństwo

potrzeba, czynnik sprawczy,

cel

• Niccolo Machiavelli - pierwszą troska i

spoiwo wspólnot ludzkich - politykę
wspólnoty – dla wspólnego bezpieczeństwa

• Thomas Hobbes – Lewiatan (państwo -

umowa społeczna dla zapewnienia
bezpieczeństwa – nie można stworzyć go
na arenie międzynarodwej – nie ma
ucieczki przed dylematem bezpieczeństwa.

Równowaga sił

Podział siły -

uproszczone, najbardziej

pojemne

Wynik gry (punkt równowagi)
System stosunków międzynarodowych
Uniwersalne prawo powszechne

Typ stosunków, relacji, formuła prawna,

kategoria analityczna

Symbol polityki realistycznej

Hans MORGENTHAU

Polityka między narodami. Walka o

potęgę i pokój.

• Równowaga sił - niezbędny

stabilizator w społeczności złożonej z
suwerennych państw (anarchia)

• Wzory równowagi sił:

1) bezpośredniej opozycji
2) współzawodnictwa
Sposoby osiągania (1) zbrojenia (2)

sojusze

Morton KAPLAN

System and Process in

International Politics

• system sojuszniczy XIX w. (koncert

mocarstw)

• układ polegający na wzajemnej

świadomości, że wszystkim ten układ służy

• bardziej sojusz niż porównanie potencjałów

• nie wolno wyeliminować żadnego z pięciu

głównych uczestników

• nie wolno dopuścić do prób budowania

wewnątrz koalicji, ustanowienia hegemona,

albo rządu światowego

Kenneth WALTZ

Theory of International

Politics

• teoria równowagi sił - wyjaśnia jakie rezultaty

można osiągnąć stosując realistyczne metody

• zewnętrzna rozgrywka o pozycję pomiędzy

przynajmniej trzema aktorami

• system będzie działał jeśli państwa będą

widziały swój interes w ochronie innych

państw i łączeniu swoich interesów z

interesami innych

• mikroteoria –wyjaśnia tak jak mikroekonomia,

dlaczego państwa dążą do równowagi

John MEARSHEIMER

The Tragedy of Great Power’s

Politic

• BALANCING – równoważenie

wpływów poprzez zawieranie sojuszy

• dylemat bezpieczeństwa

sojuszniczego

• stabilność systemów

międzynarodowych - uzupełnienie
neorealistycznej teorii stabilności

• realizm ofensywny / defensywny

Teoria hegemonicznej

stabilności

Robert Keohane

•Robert Gilpin, Charles

Kindleberger Stephen

Krasner

• Hegemoniczne mocarstwo tworzy stabilny

międzynarodowy porządek - jego relatywny

upadek prowadzi do globalnej niestabilności

• kluczowa rola hegemona: tworzy reżimy

międzynarodowe i zapobiega naruszaniu

zasad, kontroluje i koordynuje zachowania

głównych uczestników

Najbardziej stabilny

porządek

- Robert Keohane - hegemon gotowy jest

płacić cenę jednostronnego egzekwowania
norm, aby zapewnić utrzymanie status quo

- Morton Kaplan – hierarchiczny (nakazowy,

nienakazowy), siła + nagrody,

- Paul Kennedy (Mocarstwa świata) -

hegemonia Wielkiej Brytanii w XIX w. i USA
w pierwszym okresie po II wojnie światowej
prowadziła do maksymalnej stabilności

Globalizacja opiera się na

hegemonii

• światowa gospodarka może funkcjonować

bez hegemona, ale poszczególne typy

międzynarodowego porządku

gospodarczego (np. liberalny) nie mogą

wykorzystać możliwości rozwojowych

• jeśli

wspieranie procesów

globalizacyjnych przestałoby leżeć w

interesie USA, to musiałoby dojść do

osłabienia lub nawet cofnięcia

globalizacji