Mateusz

Świętochowski

KOŁO NAUKOWE UBEZPIECZEŃ

SPOŁECZNYCH I

GOSPODARCZYCH

Przestępstwa

Ubezpieczeniowe

Umowa ubezpieczenia

• W skrócie :

umowa pomiędzy osobą
ubezpieczoną, a zakładem
ubezpieczeń.

• Ubezpieczony płaci składkę, a zakład

ubezpieczeń zobowiązuje się pokryć
szkody z ryzyk (określonych w
umowie), które się mogą zrealizować.

www.

konusig.wpia.uw.edu.pl

Czym jest przestępstwo

Ubezpieczeniowe

Podstawa Kodeks Karny Art. 298. 

§ 1. Kto, w celu uzyskania odszkodowania z tytułu

umowy ubezpieczenia, powoduje zdarzenie będące

podstawą do wypłaty takiego odszkodowania, podlega

karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

Art. 286. § 1. Kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza

inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym

mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu

lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania,

podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

www.

konusig.wpia.uw.edu.pl

Czym jest przestępstwo

Ubezpieczeniowe

• Jest to czyn zabroniony przez KK oraz

inne ustawy, pod groźbą kary jako

zbrodnia lub występek, bezprawny,

zawiniony i społecznie niebezpieczny

• Przedmiot – dokonane na tle

prawnym umów ubezpieczeniowych

(umowa ubezpieczenia, umowa o

wykonywanie czynności

ubezpieczeniowych)

• W wyniku przestępstwa Zakład

Ubezpieczeń może stać się

uczestnikiem postępowania karnego.

www.

konusig.wpia.uw.edu.pl

Zakład Ubezpieczeń –

uczestnik

• strona procesowa
– postępowanie przygotowawcze –

pokrzywdzony;

– postępowanie sadowe – pokrzywdzony w
określonej roli procesowej, m.in. oskarżyciel
posiłkowy;
• inny uczestnik procesu karnego

k.p.k. Art. 49. § 1. Pokrzywdzonym jest osoba fizyczna lub

prawna, której dobro prawne zostało bezpośrednio naruszone
lub zagrożone przez przestępstwo.
§ 3. Za pokrzywdzonego uważa się zakład ubezpieczeń w
zakresie, w jakim pokrył szkodę wyrządzoną pokrzywdzonemu
przez przestępstwo lub jest zobowiązany do jej pokrycia.

www.

konusig.wpia.uw.edu.pl

Zjawisko

przestępczości

ubezpieczeniowej

• Definicja Przestępczości ubezpieczeniowej,

którą wystosował Europejski Komitet

Ubezpieczeń (CEA):

Przestępstwo ubezpieczeniowe jest to

żądanie bezpodstawnego

odszkodowania, albo otrzymanie takiego

odszkodowania drogą oszustwa.

www.

konusig.wpia.uw.edu.pl

Przykłady działań

przestępczych

1. Zgłaszanie roszczeń w związku ze szkodą, która

w ogóle nie zaistniała

2. Przekształcenie nieubezpieczonej szkody w

roszczenie ubezpieczeniowe

3. Umyślne spowodowanie szkody (samemu bądź

przez osobę trzecią)

4. Wielokrotne ubezpieczenie w kilku firmach

ubezpieczeniowych. (dot. Majątkowych)

5. Nadubezpieczenie
6. Zatajenie informacji przy zawieraniu umowy.
7. Przestępstwa dokonywane podczas likwidacji

szkód

…….

www.

konusig.wpia.uw.edu.pl

Kto popełnia przestępstwa

• Ludzie którzy widzą w tym szanse na

szybkie pieniądze (w kryzysie) i traktują

ubezpieczycieli jako tych bogatych, od

których można coś wyłudzić.

• Ludzie, którzy doznali szkody i chcą

uzyskać coś więcej – głównie z chęci

łatwego dopływu pieniędzy (grupa, która

tak robi, robi to w ogólnym przyzwoleniu

społecznym)

• Zorganizowane grupy przestępcze, które

wyspecjalizowały się w wyłudzeniach

ubezpieczeniowych

www.

konusig.wpia.uw.edu.pl

Rozmiar przestępczości

ubezpieczeniowej

www.

konusig.wpia.uw.edu.pl

Porównanie lat poprzednich

www.

konusig.wpia.uw.edu.pl

Rozmiar przestępczości

ubezpieczeniowej dział I

• Do najbardziej „lubianych” czynów

popełnianych przez
ubezpieczonych, :

1.Zgon ubezpieczonego
2.Poważne zachorowanie

• Pomocni w procederze są często

pracownicy zakładów ubezpieczeń.

Ilościowo najwięcej prób

wyłudzeń/wyłudzeń

Wartościowo najwięcej prób

wyłudzeń/wyłudzeń

www.

konusig.wpia.uw.edu.pl

Skuteczność czynów ze względu na

osobę sprawcy Dział I – ubezpieczenie

na życie

(ujęcie wartościowe tys. PLN)

www.

konusig.wpia.uw.edu.pl

Przykłady zdarzeń z ubezpieczenia

zdrowotnego i popełniane

przestępstwa

• Zgon
• Samookaleczenia w przypadku

Ubezpieczenia od NW

• Zatajenia – podawanie nie

prawdziwych okoliczności

• Przypadki wprowadzania w błąd co

do miejsc zdarzeń.

www.

konusig.wpia.uw.edu.pl

Rozmiar przestępczości

ubezpieczeniowej dział II

• Do najbardziej „lubianych” czynów

popełnianych przez
ubezpieczonych, :

1.Z ubezpieczenia AC
2.OC komunikacyjne

Wartościowo najwięcej prób

wyłudzeń/wyłudzeń

Ilościowo najwięcej prób

wyłudzeń/wyłudzeń

www.

konusig.wpia.uw.edu.pl

Przykłady zdarzeń z ubezpieczenia

majątkowego i popełniane

przestępstwa

• Upozorowane kradzieże aut
• Upozorowane kolizje
• Upozorowane pożary i włamania
• Wirtualne straty w

przedsiębiorstwach

www.

konusig.wpia.uw.edu.pl

Walka z przestępstwami

ubezpieczeniowymi

• Zespół Systemowego

Przeciwdziałania Przestępczości w
Biurze Bezpieczeństwa PZU

• Departament Compliance

• Komisja ds. Przeciwdziałania

Przestępczości Ubezpieczeniowej
Polskiej Izby Ubezpieczeń

www.

konusig.wpia.uw.edu.pl

Źródła

•

www.piu.org.pl

• Seminarium Katedry Ubezpieczenia Społecznego

SGH i Polskiej Izby Ubezpieczeń : „Przestępczość
ubezpieczeniowa i metody jej
przeciwdziałania” ,Warszawa, 10 grudnia 2009 r.

Prezentacje:

dr Piotr Majewski, PIU,

Analiza przestępczości

ubezpieczeniowej w 2008 r.

Jacek Jurzyk PZU S.A. ,

Aktywnosc zakładu ubezpieczen

w procesie karnym,a przeciwdziałanie przestepczosci
ubezpieczeniowej

www.

konusig.wpia.uw.edu.pl

Dziękuję za uwagę!

Mateusz

Świętochowski

KOŁO NAUKOWE UBEZPIECZEŃ

SPOŁECZNYCH I

GOSPODARCZYCH