Nowotwory złośliwe.

Nowotwory złośliwe.

Podstawy postępowania

Podstawy postępowania

chirurgicznego

chirurgicznego

Magdalena

Magdalena

Białecka

Białecka

Krzysztof Winnicki

Krzysztof Winnicki

Grupa IV

Grupa IV

Na nowotwór złośliwy zachoruje w ciągu
swego życia co czwarty Polak, a co piąty z
tego powodu umrze.

Zgodnie z Krajowym Rejestrem
Nowotworów, w Polsce w

2002

r. na

nowotwory złośliwe zachorowało ogółem
37462 kobiet i 50273 mężczyzn. Przyjmuje
się, że ok. 90% tej liczby stanowią raki,
pozostałe 10% to

chłoniaki

,

białaczki

,

glejaki

,

mięsaki

i inne nowotwory złośliwe

pochodzenia nienabłonkowego. Wśród
umiejscowień anatomicznych nowotworów
złośliwych, w których zwykle rozwijają się
raki, najczęstszymi są:

u kobiet:
sutek (12,88%),

oskrzela

i

płuca

(12,06%),

okrężnica

(7,63 %),

jajnik

(5,80%),

żołądek

(5,54%),

trzustka

(4,99%),

szyjka macicy

(4,95%),

pęcherzyk żółciowy

(3,17 %),

wątroba

i przewody żółciowe

wewnątrzwątrobowe (2,74 %),

odbytnica

(2,64 %),

nerki

(2,36%),

trzon macicy

(2,02

%),

pęcherz moczowy

(1,37%);

u mężczyzn:
oskrzela i

płuca

(33,20 %),

żołądek

(7,56 %),

gruczoł krokowy (6,94 %), okrężnica (5,90

%), pęcherz moczowy (4,12 %), trzustka

(3,86 %), krtań (3,06 %), nerki (2,96%),

przełyk (2,48 %), odbytnica (2,47 %),

wątroba i przewody żółciowe

wewnątrzwątrobowe (2,02 %), odbyt i kanał

odbytu (0,90 %).

Zasady postępowania w chirurgii

onkologicznej

Aseptyka onkologiczne-

oznacza operowanie

w granicach zdrowych tkanek, w miarę
możliwości bez dotykania nowotworu oraz
stosowanie specjalnych sposobów okładania
pola operacyjnego serwetami, które po
usunięciu tkanki nowotworowej są
wymieniane. Zmiana rękawiczek i
oprzyrządowania chirurgicznego po
usunięciu guza, jak również płukanie pola
operacyjnego roztworami środków
dezynfekcyjnych należy do obowiązkowych
standardów postępowania, realizujących
zasadę aseptyki onkologicznej.

Usuwanie narządu wraz z regionalnymi
węzłami chłonnymi w jednym bloku
tkankowym-

operacja Pateya w raku piersi,

operacja Milesa w raku odbytnicy, operacja
Pringle`a w czerniaku skóry.

Aby usunąć chore tkanki, niejednokrotnie
trzeba wykonać rozległy zabieg, który może
doprowadzić do poważnych zaburzeń
czynnościowych lub estetycznych. W tym
wypadku należy dokonać

rekonstrukcji tkanek

.

Decyzja o zaniechaniu operacji-

wynika z

porównania kosztów cierpienia chorego z
możliwością uzyskania trwałego wyleczenia
lub wydłużenia przeżycia.

Decyzja o rodzaju zabiegu.

Rodzaje zabiegów chirurgicznych w
onkologii:



Operacje diagnostyczne- u części chorych
należy wykonać zabieg chirurgiczny w celu
ustalenia ostatecznego rozpoznania. Do
zabiegów diagnostycznych należy:
laparoskopia, laparotomia zwiadowcza,
biopsja chirurgiczna węzłów chłonnych czy
guza nowotworowego.



Operacje radykalne- są to operacje z
zamiarem wyleczenia, w których stosuje się
wszelkie zasady chirurgii onkologicznej
wymienione wyżej



Operacje oszczędzające- u chorych z
nowotworami niektórych narządów we
wczesnym okresie zaawansowania można
stosować zabiegi doszczętne, ale bez
konieczności usuwania całego narządu.



Operacje paliatywne- calem takich operacji
jest złagodzenie objawów choroby
nowotworowej poprzez wykonanie zabiegów
odbarczających, zespoleń omijających,
przetok odżywczych. Zmniejszenie masy
guza neo i ułatwienie stosowania takich
metod, jak radioterapia i chemioterapia,
zapobieganie stanom bezpośredniego
zagrożenia życia np. krwotoki, niedrożnośc.



Inne operacje:

•

Krioterapia

•

Elektroresekcja i elektrokoagulacja

•

Zabiegi endoskopowe (najczęsciej usuwanie
polipów z jelita grubego

•

Zabiegi laserowe (paliatywne udrożnianie
przełyku)

Nowotwory złośliwe tarczycy

Klasyfikacja histologiczna:



Rak pęcherzykowy



Rak brodawkowaty



Rak rdzeniasty



Rak anaplastyczny



Chłoniak złośliwy



Inne ( nienabłonkowe, przerzutowe)

Leczenie

Każdy guz tarczycy, niezależnie od jego

wielkości, rozpoznany jako złośliwy lub
podejrzewany o neo jest wskazaniem do
leczenia operacyjnego. Zawsze należy
usunąć węzły chłonne połozone w okolicy
tarczycy z tzw. przedziału środkowego.

W przypadku raka rdzeniastego i innych neo

złośliwych należy dokonać usunięcia
regionalnych ww.chłonnych w szerszym
zakresie.

Wyróżnia się następujące rodzaje operacji:
 całkowite wycięcie tarczycy

( thyreoidektomia totalis) obejmuje
pozatorebkowe wycięcie obu płatów
gruczołu i więziny oraz płata piramidowego.
Warunkiem powodzenia operacji jest
pozostawienie nieuszkodzonych gruczołów
przytarczycznych i nerwów krtaniowych
górnych i wstecznych.

 Wycięcie płata ( lobectomia) oznacza wycięcie

całkowite określonego płata gruczołu z węziną.

Wskazania: guz pęcherzykowy jednego z

płatów przy nie zmienionym płacie
przeciwległym. Po uzyskaniu badania hist-pat
operacje można uznać za wystarczającą, jeżeli
guz był zmianą łagodną, natomiast jeżeli guz
okazał się złośliwy, należy wyciąć drugi płat
oraz usunąć regionalne węzły chłonne.

 Operacje uzupełniające po niedoszczętnej

operacji pierwotnej raka tarczycy. Część
przypadków raka tarczycy (40 %) rozpoznaje
się dopiero na podstawie pooperacyjnego
badania hist-pat. Większość chorych z
rozpoznany w ten sposób neo złośliwym
wymaga uzupełnienia operacji.

Rak płuc

Klasyfikacja:
-rak niedrobnokomórkowy(NSCLC) -80% chorych



r.płaskonabłonkowy



r.gruczołowy



r.wielkokomórkowy

-rak drobnokomórkowy(SCLC)- 20% chorych

Leczenie
NSCLC



Główną rolę w radykalnej terapii NSCLC
odgrywa chirurgia



Wykonanie radykalnej resekcji guzna jest
możliwe wyłącznie u chorych z cechami T1-
3N0-1 tzw. operacyjny rak płuca



Chorzy z cechami T1-3N2(przerzuty do ww.
chłonnych śródpiersia) często poddawani są
chemioterapii przedoperacyjnej, ale nei
wszyscy chorzy z cechą N2 po takim leczeniu
kwalifikują się do zabiegu operacyjnego.



Chorzy z cechą T4( guz nacieka narządy w
śródpiersiu), N3( przerzuty do ww. chłonnych
nadobojczykowych albo przerzuty do
jakichkolwiek ww. chłonnych po przeciwnej
stronie guza) lub M1( przerzuty odległe) nie
powinni być operowani



U chorych z cechami T1-2N0-1 oraz T3NO
leczeniem z wyboru jest zabieg chirurgiczny
( usunięcie płata płuca-lobektomia, lub całego
płuca-pneumonektomia, w obu wybadkach
wraz z regionalnymi ww. chłonnymi.

SCLC

Rak drobnokomórkowy jest bardzo wrażliwy na

chemioterapię, nie prowadzi ona jednak do
wyleczenia, najprawdopodobniej z powodu
wtornej chemiooporności kom. neo.

Nowotwory żołądka

Pod względem częstości występowania

nowotworów złośliwych rak żołądka znajduje

się na trzecim miejscu u mężczyzn oraz na

siódmym u kobiet. W zestawieniu przyczyn

zgonów u mężczyzn rak żołądka jest na

drugiej pozycji, w u kobiet-na czwartej.

Objawy kliniczne są niecharakterystyczne,

mogą przypominać objawy spotykane w

innych schorzeniach żołądka ( nieżyt,

choroba wrzodowa).
Najczęstsze objawy: bolesność w

nadbrzuszu i śródbrzuszu, utrata łaknienia,

okresowe nudności lub wymioty, smoliste

stolce, ubytek masy ciała, dysfagia.

W badaniu przedmiotowym: guz
wyczuwalny przez powłoki, wodobrzusze,
powiększony węzeł w lewym dole
nadobojczykowym (Virchowa), powiększenie
wątroby, guz przerzutowy do jajnika
( Krukenberga), żółtaczka, wysięk do
opłucnej-świadczy to o zaawansowanym
stadium neo.

Diagnostyka:

-gastroskopia
-badanie radiologiczne
-ultrasonografia
-KT, MRI

Leczenie
Metodą z wyboru jest resekcja całkowita
(ewentualnie subtotalna-minimum 4/5 żołądka) w
połączeniu z regionalną limfadenektomią.
Konieczne jest odtworzenie ciągłośći przewodu
pokarmowego na drodze zespolenia przełykowo
jelitowego lub z wytworzeniem zbiornika
zastępczego z możliwością wykorzystania
izolowanej wstawki z jelita cienkiego.
W raku nieresekcyjnym (50% chorych) stosowane
są chirurgiczne metody paliatywne, poprawiające
jakość życia i zabezpieczające przed powikłaniami
tj. niedrożnośc, krwawienie.

Do metod tych zaliczamy: operacyjne lub
endoskopowe protezowanie wpustu oraz

zespolenie

omijające żołądowo-jelitowe.

Chemioterapia może być stosowana jako
uzupełniająca lub przedoperacyjna.
Radioterapia wykorzystywana jako leczenie
przed-, śród- lub pooperacyjnym leczeniu
raka żołądka.

Rak jelita grubego

Zajmuje drugie miejsce pod względem
zachorowalności na nowotwory złośliwe u
kobiet i mężczyzn. Około 45% raków jelita
grubego umiejscowione jest w odbytnicy,
a około 30%-w esicy. U 3-5% stwierdza się
guzy mnogie.

Diagnostyka:

badanie per rectum jest

obowiązkowe przy wszystkich objawach ze
strony odbytnicy

, rektoskopia,

sigmoidoskopia, kolonoskopia, USG
przezodbytnicze

A) Rak okrężnicy

Objawy raka prawej połowy okrężnicy:
-niecharakterystyczny, trudny do określenia, tępy
ból w okolicy podbrzusza po str prawej, w okolicy
pępka i nadbrzusza, objawy sugerujące zapalenie
wyrostka robaczkowego u chorych w wieku
podeszłym.
-stolec ciemny, brunatny lub zmieszany z krwią
-niedokrwistość
-guz wyczuwalny w pod- sródbrzuszu po stronie
prawej

Objawy raka lewej połowy okrężnicy:
-wzdęcia lub bóle o charakterze kolki
-świerza, jasnoczerwona krew, pokrywająca

stolec

-zmiana tzw. rytmu wypróżnienia, zaparcia,

stolce zwężone tzw. ołókowate

-niedrożność podostra lub ostra (narastające

wzdęcia, ból, nudności, wymioty)

Leczenie chirurgiczne

1. W przypadkach ostrej niedrożńości z bardzo

cieżkim stanem ogólnym pacjenta należy

wykonać sztuczny odbyt, w odcinku

proksymalnym od guza zaciskającego

światło jelita. Najlepiej przetokę

odbarczającą założyć na kątnicy. Po 1-2

tygodniach wykonuje się resekcje jelita

wraz z guzem z jednoczesnym zamknięciem

jelita oraz uprzednio wytworzonej przetoki.

2. W niedrożności spowodowanej guzem po

stronie prawej okrężnicy wykonuje się

resekcje jelita wraz z guzem

(hemikolektomia prawostronna). Zespolenie

j.krętego z poprzecznicą nawet w

przypadkach niedrożności jest zespoleniem

bezpiecznym.

W przypadkach niedrożności spowodowanej

guzem

po lewej stronie okrężnicy należy przede
wszystkim rozważyć wycięcie guza.
3. Najczęściej stosowaną metodą w przypadku

guza lewej połowy okrężnicy jest operacja
metoda Hartmanna. Polega ona na resekcji
odcinka jelita wraz z guzem bez wykonania
zespolenia, odcinek dalszy jelita grubego
zamyka się na głucho, a bliższy wyprowadza
na zewnątrz w formie odbytu sztucznego.
Ciągłość przewodu pokarmowego można
przywrócić następną operacją.

B) Rak odbytnicy

Objawy: świeża krew w stolcu, uczucie

niepełnego wypróżnienia, objawy
niedrożnośći jelita ( bóle kolkowe),
nudności, wymioty, bolesne parcia na
stolec, stolce ołówkowe, bóle okolicy
krocza.

Rozpoznanie: w każdym przypadku

krwawienia z odbytu należy badać per
rectum, jeżeli nie stwierdza się guza
należy wykonać badanie
rektoskopowe i radiologiczne.

Leczenie:

Guzy umieszczone w 2/3 górnych części

odbytnicy kwalifikują się do operacji z

zachowaniem ciągłości przewodu

pokarmowego- usunięcie guzów dragą

brzuszną wraz z odcinkiem odbytnicy i dolną

częścią okężnicy esowatej. Kikut esicy

zespala się z pozostawionym odcinkiem

odbytnicy metodą koniec do końca tzw.

Brzuszne wycięcie odbytnicy, inaczej

resekcja przednia odbytnicy. Dystalnie od

guza pozostawia się dwu centymetrowy

margines zdrowych tkanek. Jednocześnie

należy usunąć tkankę otaczającą odbytnicę o

grubości ok. 2 cm tzw. mesorektum, co

zmniejsza ryzyko wznowy nowotworu. Należy

usunąć ww. chłonne biegnące wzdłuż naczyń

odytniczych górnych i krezkowych dolnych.

C) Rak odbytu

Objawy raka odbytu: krwawienie, świąd

odbytu, wydzielina śluzopodobna, ból,
uczucie ciała obcego w odbycie, guz,
nietrzymanie gazów i stolca.

Leczenie:
W większości przypadków raka odbytu

stosuje się miejscowe wycięcie
pierwotnego guza.

Nowotwory złośliwe wątroby
A)

Neo pierwotne

Objawy: mało charakterystyczne, uczucie

ciężkości,bóle i utrata masy ciała, często
bezobjawowo pierwszym symptomem jest
gwałtowna utrata masy ciała i żółtaczka,
skryty podstępny przebieg i brak większych
dolegliwości powoduje iż 10% choruch
kwalifikuje się do leczenie chirurgicznego

Leczenie resekcyjne wskazane jest, gdy

średnica guza nie przekracza 10-15cm, jest
on umiejscowiony w jednym płącie wątroby
i nie powoduje żółtaczki ani wodobrzusza.
Warunkiem powodzenia jest wydolnośc
wątroby, marskość zmusza do ograniczenia
rozległości zabiegu. Śr. Czas przeżycia
wynosi 2 lata.

B) Nowotwory przerzutowe wątroby

95% neo złośliwych wątroby to przeżuty,

których źródłem są najczęściej neo j.
grubego, rak trzustki, rak sutka.

Wykonanie resekcji przerzutowego guza

wątroby jest celowe tylko po radykalnym
usunięciu ogniska pierwotnego.

Najkorzystniejsze wyniki są po operacji

przerzutów neo j.grubego ( tzw. guz
synchroniczny)

Chorzy z nie leczonym ogniskiem

przerzutowym w wątrobie na ogół nie
przeżywają roku.

Rak trzustki

Rak trzustki stanowi około 3% nowotworów

złośliwych u człowieka. Częściej chorują
mężczyźni.

Objawy:
Bardzo charaktyerystyczne są objawy zwane

zespołem Courvoisiera na który składa się
żółtaczka i wyczuwalny pęcherzyk żółciowy.
Oznacza to rozpoznanie raka okolicy
trzustkowo-dwunastniczej

Typowymi objawami są: ból brzucha, żółtaczka

i ubytek masy ciała.

Jeżeli rak umiejscowiony jest w trzonie lub

ogonie trzustki głównym objawem są bóle
nadbrzusza promieniujące do pleców.

Rozpoznanie należy potwierdzić USG, KT, ERCPW

Leczenie:

Operacja Whipple`a

W celu usunięcia guza głowy trzustki z

marginesem zdrowych tkanek, trzeba usunąc
w jednym bloku głowę trzustki, dwunastnicę,
odcinek PŻW oraz część odźwiernikową
żołądka. Po wycięciu trzeba połączyć jelito z
wymienionymi narządami, aby odtworzyć
ciągłóść przewodu pokarmowego, spływ żółci i
soku trzustkowego z pozostałej części trzustki.
Całkowite wycięcie trzustki
Częściowe obwodowe wycięcie trzustki-
przeprowadza się w guzach zlokalizowanych w
trzonie lub ogonie.

Rak nerki

We wczesnych stadiach przebiega

bezobjawowo, u 40-60% pierwszym objawem

jest krwiomocz.

Mogą też wystąpić bóle w okolicy lędźwiowej lub

w podbrzuszu (o charakterze kolki nerkowej)

W zaawansowanym stadium mogą także

dołączyć się bóle w nadbrzuszu.

W badaniu klinicznym u około 40% chorych w

momencie rozpoznania można stwierdzić

palpacyjnie przez powłoki obecność guza.

Konieczne jest potwierdzenie tego w badaniu

obrazowym ( USG, KT). Triada objawów-ból,

krwiomocz, macalny guz-występuje u

kilkunastu procent.

Ważnymi objawami, mogącymi towarzyszyć

rakowi nerki są: gorączka, NT, niedokrwistość,

poliglobulia, hiperkalcemia, leukocytoza i

wysokie OB.

Diagnostyka

Rozpoznanie ustala się najczęsciej na podstawie
USG.

Leczenie

Radykalna nefrektomia- jeżeli guz dotyczy
jednej nerki przy prawidłowej czynności
drugiej nerki i gdy brak przerzutów odległych.
Wycina się nerkę z otaczającą powiężią,
nadnercze, okoliczne ww.chłonne, górną
część moczowodu.
Jeżeli występują pojedyncze przerzuty
odległe, które można leczyć operacyjnie-
nefrektomia oraz usunięcie przerzutów.
Leczenie paliatywne- embolizacja t. nerkowej
lub radiotermoablacja guza.

Rak pęcherza moczowego

Rak pęcherza moczowego może
występować w każdym wieku,
najczęściej jednak u mężczyzn między 50
a 80 rokiem życia.
Objawy
Krwiomocz, pojawiający się i znikający bez

uchwytnej przyczyny oraz objawy
dysuryczne z częstomoczem. W
późniejszych fazach osłabienie z powodu
niedokrwistości , bóle lub obrzęki kończyn
dolnych spowodowane naciekiem miednicy i
zaleganiem moczu w pęcherzu.

Diagnostyka
U pacjenta, podającego w wywiadzie

krwiomocz bez uchwytnej przyczyny, należy
wykonać badanie moczu z oceną
cytologiczną, USG jamy brzusznej z oceną
nerek, pęcherza i stercza oraz cystoskopie.

Leczenie
W rakach naciekających najlepszym

postępowaniem jest całkowite wycięcie
pęcherza moczowego wraz ze sterczem,
pęcherzykami nasiennymi
(cystoprostatektomia) oraz ww. chłonnymi,
zasłonowymi i biodrowymi.

Do zastępczego pęcherza

moczowego(sztuczny lub uformowany z
różnych części) wszczepia się moczowowy
oraz zespala z cewką moczową.

W przypadku raka T4 stosujemy najczęściej

odprowadzenie moczu przez zbiornik lub
wstawkę jelitową, którą zespala się ze
ścianaą brzucha. Jako wstawki możemy użyć
j. cienkiego ( operacja Brickera) lub
okrężnicy esowatej ( operacja Mogga)

Rak gruczołu krokowego

Dotyczy mężczyzn po 45 roku życia, ryzyko

zachorowania wzrasta z wiekiem, osiąga

szczyt powyżej 85 roku życia.

W początkowym okresie stwierdza się

pojedynczy guzek, wyróżniający się wybitną

twardością.

Wzrasta wieloogniskowo, nacieka torebkę,

pęcherzyki nasienne, odbytnicę i dno

pęcherza, przerzuty szerzą się drogą

krwionośną i chłonną do kości, wątroby i

płuc.

Objawy
Zespół objawów podobnych do występujących
w łagodnym rozroście stercza (trudności w
oddawaniu moczu, częstomocz, często
bezobjawowo)

W późniejszym okresie dominują bóle kostne,

nie poddająca się leczeniu rwa kulszowa z
dysurią.

Rozpoznanie
Oznaczanie stężenia antygenu sterczowego
(PSA), USG z sondą rektalną oraz badanie per
rectum- badanie podstawowe.
Leczenie
Guz pierwotny ograniczony tylko do gruczołu

powinien być leczony operacyjnie-
radykalną prostatektomią tj. usunięciem
stercza z torebką, pęcherzykami nasiennymi
i ww. chłonnymi. Przywrócenie ciągłosci dróg
moczowych wykonuje się zespalając cewkę
moczową z pęcherzem. Tylko takei
postępowanie daje szansę całkowitego
wylecznia.

Rak piersi

Rak piersi jest najczęstszym nowotworem
złośliwym u kobiet. Występuje najczęściej u
kobiet po 40 roku życia. Częstość zachorowań
zwiększa się z wiekiem. Rak piersi występuje
także u mężczyzn ale z częstością 100 razy
mniejszą niż u kobiet.
Średni czas przeżycia nie leczonych chorych z
rakiem sutka wynosi około 3 lat.
Guz pierwotny u ponad 50% chorych jest
umiejscowiony w górno-zewnętrznym
kwadrancie. Często stwierdza się także guz w
centralnej przybrodawkowej okolicy sutka.

Objawy

Znaczna większość chorych zgłasza się do

badania z powodu spostrzeżenia małego

guzka w sutku.

Pierwszym objawem może być również wyciek

z brodawki, także wtedy , gdy jeszcze nie

wyczuwa się guza.

Formowanie się tzw. skórki pomarańczowej

nad guzem jest przejawem nacieczenia

nowotworowego włókien sprężystych

zdążających do skóry właściwej. Objaw ten

jest prawie pewnym dowodem złośliwości

badanego guza.

Objawy późne raka sutka: obrzęk sutka,

powiększenie sutka, wciąganie skóry lub

brodawki, zaczerwienie lub owrzodzenie

skóry, powiększone węzły pachowe, nad-, i

podobojczykowe, obrzęk ramienia, bóle

spowodowane odległymi przerzutami.

Leczenie raka gruczołu piersiowego

W zależności od okresu rozwoju stosuje się:
leczenie operacyjne, radioterapię, leczenie
hormonalne i chemioterapię. Podstawową
metodą leczenia jest leczenie operacyjne,

które

stwarza największą szansę wyleczenia.

Pozostałe

metody służą jako uzupełnienie operacji lub
jako leczenie przypadków spóźnionych.

Ogólny plan leczenia raka gruczołu

sutkowego

Stopień I ( guz do 2cm)-zmodyfikowane

radykalne odjęcie sutka metodą Pateya lub
operacja oszczędzająca + radioterapia

Stopień II ( guz do 5cm)-zmodyfikowane

radykalne odjęcie sutka+ radioterpia,
ewentualnie + hormonoterapia i
chemioterapia

Stopień III (guz 5cm, zajęte węzły)-

chemioterapia, leczenie promieniami,
operacja, tamoksyfen

Stopień IV (przerzuty odległe)- leczenie

objawowe, tamoksyfen, chemioterapia,
leczenie promieniami, proste odjęcie sutka,
kortykosteroidy

Leczenie chirurgiczne

Doszczętne metody operacyjne
Najczęściej stosowaną metodą jest

zmodyfikowane radykalne odjęcie gruczołu
sutkowego metodą Pateya. Operacja ta
polega na odjęciu gruczołu sutkowego i
usunięciu węzłów chłonnych dołu
pachowego. Nie usuwa się mięśni
piersiowego mniejszego i więszego, co
zapobiega powstawaniu po operacji
zagłebienia w okolicy podobojczykowej i
sprzyja lepszej lepszej sprawności kończyny
górnej. Przeciwskazaniem do tego typu
operacji są przerzuty odległe oraz
naciekanie przez guz powięzi mięśnia
piersiowego większego.

Operacje oszczędzające gruczoł piersiowy

Obecnie istnieje tendencja do wykonywania
ograniczonych, mniej okaleczających operacji.
Mniej rozległe operacje uzupełnia się zawsze
napromieniowaniem, w szczególnych przypadkach także
hormonoterapią i chemioterapią.
Z cięcia nad guzem usuwa się całą zmianę z marginesem
2cm zdrowej tkanki. Jeśli zmiana jest bardzo mała i nie
wyczuwalna dotykiem, a wykryta jedynie mammografią,
to oznacza się ją harpunowatą igłą, aby chirurg mógł ją
znaleźć w czasie zabieg. Wyciętą zmianę umiejscawia się
do dalszych badań, jeśli badanie radiologiczne oraz
histopatologiczne wykaże zachowanie niedostatecznego
marginesu tkanki, to wycięcie należy poszerzyć w
następnym zabiegu chirurgicznym.

Rak szyjki macicy

Czynniki ryzyka zachorowania na raka szyjki

macicy:

-wczesne rozpoczęcie życia płciowego
-duża liczba partnerów seksualnych
-partnerzy „wysokiego ryzyka”( poligamiczni,

zakażeni HPV, szczególnie ci, których
partnerki miały raka szyjki macicy/dysplazję
dużego stopnia)

-zakażenie HPV, HIV, upośledzenie systemu

immunologicznego

-palenie tytoniu, niski status ekonomiczny
-liczne ciąże i porody
-dieta uboga w owoce i warzywa

Leczenie raka szyjki macicy

 Bardzo wczesne stadium-oszczędzające

leczenie chirurgiczne-szeroką konizację lub
amputacje szyjki macicy

 I stopień( ca ograniczony do szyjki)- radykalna

histerekotomia  usunięcie szyjki, trzonu

macicy, przydatków oraz węzłów chłonnych
miednicy mniejszej

 II stopień (naciek przekracza granicę szyjki

macicy) ze względu na trudność zachowania

radykalnego wycięcia stosuje się radykalną
radioterapię w skojarzeniu z chemioterapią

 III stopień (rozległe nacieki na przymacicze

lub dolną część pochwy) jednoczasową

chemioterapia

 IV stopień ( ca szerzy się poza miednicę

małą lub nacieka błonę śluzową pęcherza
moczowego lub odbytnicy)
chemioradioterapia, paliatywna

chemioterapia lub leczenie objawowe

Rokowanie

wg Międzynarodowego Towarzystwa

Ginekologii Onkologicznej(FIGO)

5-letnie przeżycie w -I stopniu- 55-95%
-II stopniu- 40-85%
-III stopniu- 15-60%
-IV stopniu- 0-19%

Rak trzonu macicy

Objawy i diagnostyka
 podstawowym objawem klinicznym są

acykliczne krwawienia z dróg rodnych przed
menopauzą oraz krwawienia, plamienia, a
także ropne upławy z dróg rodnych

 u wszystkich kobiet z nieprawidłowymi

krwawieniami oraz wspomnianymi powyżej
objawami należy wykonać:

- badanie ginekologiczne
- diagnostyczną biopsję endometrium oraz

wyłyżeczkowanie kanału
szyjki macicy

- uzupełnieniem badania histologicznego

może być badanie USG

 w celu oceny stopnia zaawansowania

stosuje się cystoskopię, rektoskopię, USG,
KT, MR

Leczenie
W leczeniu trzonu raka macicy stosuje się:
-metody chirurgiczne
-radioterpię
-leczenie systemowe (hormonalne lub

chemioterapia)

-leczenie skojarzone (radioterapia z chirurgią,

radioterapia lub/i chirurgia z leczeniem
systemowym)

 Pacjentki w stopniu I i II ( naciekanie

ograniczone do myometrium i szyjki) leczy
się wycięciem macicy z przydatkami,
ewntualnie z usunięciem regionalnych
węzłów chłonnych.

 Chore w stopniu III i IV ( naciek miednicy i

poza miednicę) leczone są zazwyczaj
leczeniem skojarzonym.