BANK
GOSPODARKI
ŻYWNOŚCIOWEJ
SA
BGŻ SA powstał w 1975 roku w wyniku
połączenia Centralnego Związku Spółdzielni
Oszczędnościowo-Pożyczkowych i
państwowego Banku Rolnego. W 1994r. BGŻ
został przekształcony w spółkę akcyjną przez
Ministra Finansów, w uzgodnieniu z Prezesem
NBP. W tym samym roku nastąpiło również
zawarcie umowy z Agencją Restrukturyzacji i
Modernizacji Rolnictwa w sprawie dopłat do
kredytów udzielanych ze środków banku na
realizację przedsięwzięć gospodarczych
związanych z rozwojem rolnictwa i gospodarki
żywnościowej objętych programami
branżowymi lub regionalnymi zatwierdzonymi
przez Ministerstwo Rolnictwa i Gospodarki
Żywnościowej.
Bank BGŻ jest uniwersalnym bankiem
komercyjnym ( od lat zajmującym miejsce w
pierwszej dziesiątce największych banków w
Polsce), specjalizującym się w finansowaniu
rolnictwa i gospodarki żywnościowej oraz
infrastruktury regionalnej. Bank dysponuje
siecią 263 oddziałów oraz 20 kas
zewnętrznych. Udostępnia bez prowizyjnie
(dzięki porozumieniu z BPS, MR Bankiem i
Kredyt Bankiem, Krakowskim BS i Invest
Bankiem) ponad 2000 bankomatów w
całym kraju. Klienci mają do dyspozycji
również system bankowości elektronicznej
eBGŻ, usługę telefoniczną TeleBGŻ oraz
Home Banking.
Akcjonariat banku
RABOBANK
(STRATEGICZNY
INWESTOR BGŻ SA)
Rabobank – 16. pod względem wielkości
instytucja finansowa na świecie,
posiadająca ponad 100 oddziałów w 40
krajach. Legitymuje się najwyższym na
świecie ratingiem bezpieczeństwa
i wiarygodności, tj. potrójnym A. Grupa
Rabobank, jest największą instytucją
świadczącą usługi finansowe w Holandii,
jest tam również największym
kredytodawcą hipotecznym, a oddział
bankowości internetowej jest największy w
Europie. Rabobank, podobnie jak BGŻ,
specjalizuje się w finansowaniu rolnictwa i
sektora przetwórstwa rolno – spożywczego.
STRATEGIA
BANKU BGŻ SA
NA LATA 2008-2012
Bank BGŻ przyjął strategię rozwoju
na lata 2008-2012. Zgodnie z nią
bank zamierza m.in.:
* umocnić pozycję w dziesiątce
największych banków uniwersalnych
w Polsce, mając od 3 do 5 proc.
udziału w rynku;
*zwiększyć skalę działalności, co ma
się przełożyć na wzrost
efektywności;
* rozwijać ofertę produktową;
.
*dynamicznie rozwijać sieć placówek,
przede wszystkim w mniejszych
miastach (do 2010 r. liczba oddziałów
ma się zwiększyć o połowę);
*wzmocnić pozycję lidera w świadczeniu
usług bankowych dla sektora rolno-
spożywczego;
* wykorzystać wsparcie inwestora
strategicznego – Grupy Rabobank.
ZARZĄDZANIE
RYZYKIEM W
BANKU BGŻ SA
Zarząd banku sprawuje całościową kontrolę
nad procesem zarządzania ryzykiem i
kapitałem w banku, w szczególności poprzez
określanie strategii i planu finansowego banku.
Zarówno strategia jak i plan finansowy banku
konstruowane są z uwzględnieniem
oczekiwanego przez inwestorów poziomu
zwrotu z kapitału i aktywów, w oparciu o
wielkość dostępnego kapitału, uwarunkowania
rynkowe i konkurencję i wynikający stąd
akceptowalny poziom apetytu na ryzyko. W
obszarze poszczególnych ryzyk
identyfikowanych w banku istnieją odrębne
procesy oraz zasady mające pozwalać na
skuteczne ograniczanie i zarządzanie ryzykiem.
Kapitał wewnętrzny
banku
Bank BGŻ definiuje kapitał wewnętrzny jako wartość
kapitału, która powinna być utrzymywana na
pokrycie strat, bez narażania banku na utratę
wypłacalności. Całkowity poziom kapitału
wewnętrznego składa się z sumy kapitałów na
następujące ryzyka:
* ryzyko kredytowe,
* ryzyko kraju i transferu,
* ryzyko koncentracji,
* ryzyko rynkowe
* ryzyko operacyjne,
* ryzyko związane z aktywami trwałymi, wartościami
niematerialnymi i prawnymi.
Struktura kapitału wewnętrznego – stan
na 31.12.2007 w tys. PLN
Wartość
Struktura
Kapitał wewnętrzny ogółem
1543137
100,0%
Ryzyko kredytowe
1034797
67,1%
Ryzyko koncentracji
58865
3,8%
Ryzyko kraju i kontrahenta
155737
10,1%
Ryzyko operacyjne
184340
11,9%
Ryzyko rynkowe
13818
0,9%
Ryzyko pozostałych aktywów
95580
6,2%
RYZYKO
KREDYTOWE
Ryzyko kredytowe
W celu zapewnienia efektywnej realizacji zadań z
zakresu zarządzania ryzykiem kredytowym w Banku
wyodrębniony jest Pion Ryzyka. W pionie funkcjonują
komórki organizacyjne odpowiedzialne między
innymi za:
* kalkulację kapitału wewnętrznego oraz utraty wartości
aktywów finansowych,
* politykę, procedury, metodykę oraz monitoring
portfela kredytowego,
* ocenę ryzyka kredytowego i monitorowanie transakcji
charakteryzujących się wysokim zaangażowaniem,
* administrację kredytową i dokumentację kredytową,
* merytoryczne wsparcie dla pracowników jednostek
sprzedażowych w odniesieniu do zagadnień z zakresu
ryzyka kredytowego.
Strategie i procesy zarządzania ryzykiem
kredytowym
Do podstawowych celów polityki kredytowej Banku BGŻ,
zdefiniowanych w wewnętrznych regulacjach banku należy
harmonijny wzrost portfela kredytowego przy jednoczesnym
utrzymaniu wskaźnika należności z rozpoznaną utratą wartości
na poziomie akceptowanym przez bank. Celem polityki
kredytowej jest także zapewnienie zgodności procedur i
produktów kredytowych z kluczowymi wartościami strategii
banku, którymi są przejrzystość, uczciwość i zaangażowanie.
Powyższe znajduje odzwierciedlenie w realizowanej w banku
polityce zarządzania ryzykiem kredytowym, której
pryncypiami są: dążenie do przejrzystości procesów i procedur
oceny ryzyka kredytowego pojedynczej transakcji kredytowej
oraz zapewnienie rzetelnej oceny jakości portfela
kredytowego. Zarówno polityka zarządzania ryzykiem
kredytowym, jak i narzędzia wykorzystywane do jej realizacji
są zatwierdzane przez zarząd banku.
Ważnym elementem systemu zarządzania ryzykiem
kredytowym stał się wprowadzony w 2004 r. system
wczesnego ostrzegania przed zidentyfikowanymi
zagrożeniami związanymi z transakcją lub sytuacją
ekonomiczno-finansową klienta kredytowego.
W 2004 r. Bank kontynuował wdrażanie punktowej oceny
wiarygodności kredytowej firm (rating) i punktowej oceny
wiarygodności kredytowej klienta detalicznego (scoring). Na
dzień 31.12.2004 r. historyczna baza danych obejmowała
sprawozdania finansowe i wyniki ocen ratingowych za lata
2002 i 2003 oraz trzy kwartały 2004 r.
Bank prowadził również projekt budowy systemu ratingów
wewnętrznych dla małych i średnich przedsiębiorstw. W
Centrali Banku trwały prace związane z pozyskiwaniem
danych o sytuacji ekonomiczno-finansowej firm oraz cech
scoringowych ich właścicieli, które posłużą do budowy
modelu oceny.
Działalność Centrum Restrukturyzacji i Windykacji
Centrum Restrukturyzacji i Windykacji (CRW) zostało
utworzone 11.08.2003 r. z zadaniem usprawnienia procesu
odzyskiwania należności wysokiego ryzyka, zwiększenia
intensywności oraz skuteczności działań wobec dłużników
banku oraz poprawy skuteczności identyfikacji zagrożeń i
ryzyk w portfelu kredytowym.
CRW rozpoczęło swoją działalność operacyjną z dniem
01.01.2004 r. i odpowiada za zarządzanie przejętym
portfelem wierzytelności banku zakwalifikowanych do
kategorii wątpliwe i stracone, prowadzi bezpośrednią obsługę
wierzytelności z tytułu transakcji kredytowych zawartych z
klientami instytucjonalnymi, podejmuje i prowadzi działania
zmierzające do odzyskiwania należności banku w drodze
restrukturyzacji i windykacji lub sprzedaży wierzytelności.
W 2006 roku wprowadzono
skodyfikowane zasady przyznawania i
późniejszego weryfikowania limitów
kompetencyjnych pracownikom
biorącym udział w procesie
podejmowania decyzji kredytowych oraz
zasady podejmowania decyzji
kredytowych przez certyfikowanych
pracowników Centrów Regionów
Pracownikom biorącym udział w procesie
podejmowania decyzji kredytowych
wydano imienne certyfikaty określające
indywidualny limit kompetencyjny
upoważniający do podejmowania decyzji
kredytowych.
Poziomy przyznanych limitów
kompetencyjnych dostosowane zostały
do predyspozycji i umiejętności
pracowników ocenionych przez właściwe
departamenty w banku.
Proces certyfikacji dotyczył pracowników
wszystkich Centrów Regionów.
Sekurytyzacja należności
wysokiego ryzyka
Bank BGŻ SA w 2006 roku dokonał
sprzedaży do funduszu
sekurytyzacyjnego 484
wierzytelności zakwalifikowanych
przez bank do kategorii „stracone”.
Należności banku BGŻ
SA
2003
2004
2005
2006
2007
0
2000000
4000000
6000000
8000000
10000000
12000000
14000000
16000000
18000000
10219316
10676225
12467262
13858451
15721605
Należności w tys. PLN
Struktura jakości portfela
kredytowego
69,9
2,4
27,8
2,8
4,7
20,2
2004 rok
Normalne
Pod obserwacją
Zagrożone
poniżej standardu
wątpliwe
stracone
70,6
2,8
26,6
5,4
1,7
19,5
2003 rok
W 2005 roku nastąpiła poprawa jakości portfela
kredytowego. Wskaźnik udziału należności
zagrożonych w portfelu kredytowym brutto
zmniejszył się z 26,6% do 14%. Było to w
znacznym stopniu efektem wyraźnego wzrostu
skuteczności działań Centrum Restrukturyzacji i
Windykacji.
W 2005 roku bank odnotował natomiast wzrost
wartości należności w kategorii „pod
obserwacją”. Było to efektem przeniesienia w IV
kwartale 2005 r. do tej kategorii należności
normalnych od podmiotów z branży drobiarskiej
oraz rolników indywidualnych w związku ze
wzrostem ryzyka kredytowego w tym portfelu
spowodowanego rozprzestrzenieniem się wirusa
ptasiej grypy.
Struktura jakości portfela
kredytowego
63,50%
11,90%
12,30%
2,10%
1,23%
8,97%
2005 rok
75,57%
9,65%
7,39%
1,06%
0,72%
5,61%
2006 rok
normalne
pod bobserwacją
zagrożone
poniżej standardu
wątpliwe
stracone
W 2007 r. jakość portfela kredytowego uległa
dalszej poprawie, o czym świadczy spadek
wskaźnika udziału należności, które utraciły
wartość, w portfelu kredytowym brutto z 7,1%
do 3,5%. Główną przyczyną tej zmiany był silny
wzrost należności brutto w kategorii normalne,
kształtowany przez wzrost kredytów
mieszkaniowych oraz kredytów dla
przedsiębiorstw, a także sprzedaż wierzytelności
wysokiego ryzyka.
W 2007 r. bank po raz drugi skorzystał z
możliwości sprzedaży wierzytelności wysokiego
ryzyka do funduszu sekurytyzacyjnego. Na
podstawie umowy zawartej z Lehman Brothers
sprzedano wierzytelności o wartości nominalnej
578 mln zł (kapitał i odsetki) do funduszu BISON
NFZI.
Kredyty z podziałem na branże
w 2007 r. w tys. PLN
3 688 332
1 924 873
1 145 084
629 419
575 845
270 289
479 650
352 385
246 225
329 711 194 065
179 572 205 099 15 900
2007 rok
Rolnictwo
Produkcja artykułów spożywczych
Handel hurtowy
Przemysł chemiczny, produkcja metali
i surowców niemetalicznych
Obsługa nieruchomosci, wynajem i
usługi związane z prowadzeniem
działalności gospodarczej
Budownictwo
Pośrednictwo finansowe
Przemysł maszynowy i
elektromaszynowy
Produkcja odzieży, wyrobów ze skór
oraz drewna
Handel detaliczny
Transport, gospodarka magazynowa i
łączność
Pojazdy mechaniczne oraz paliwa
Pozostała działalność gospodarcza
Pozostala działalność usługowa
Kredyty z podziałem na branże
w 2006 r. w tys. PLN
2 948 103
1 648 181
853 054
297 414
301 107
169 415
32 456
164 874
159 720
182 820 92 040
117 231 254 203
11 879
Rolnictwo
Produkcja artykułów spożywczych
Handel hurtowy
Przemysł chemiczny, produkcja
metali i surowców niemetalicznych
Obsługa nieruchomosci, wynajem i
usługi związane z prowadzeniem
działalności gospodarczej
Budownictwo
Pośrednictwo finansowe
Przemysł maszynowy i
elektromaszynowy
Produkcja odzieży, wyrobów ze skór
oraz drewna
Handel detaliczny
Transport, gospodarka magazynowa
i łączność
Pojazdy mechaniczne oraz paliwa
Pozostała działalność gospodarcza
Pozostala działalność usługowa
Udział kredytów z rozpoznaną utratą wartości w
zaangażowaniu branżowym
2007 r.
2006 r.
Rolnictwo
5,30%
10,00%
Produkcja artykułów spożywczych
5,70%
10,00%
Handel hurtowy
2,60%
4,90%
Przemysł chemiczny, produkcja metali i surowców niemetalicznych
1,20%
7,60%
Obsługa nieruchomosci, wynajem i usługi związane z prowadzeniem działalności
gospodarczej
1,40%
4,50%
Budownictwo
11,60%
25,50%
Pośrednictwo finansowe
4,30%
60,70%
Przemysł maszynowy i elektromaszynowy
1,10%
6,60%
Produkcja odzieży, wyrobów ze skór oraz drewna
13,20%
22,30%
Handel detaliczny
3,40%
6,90%
Transport, gospodarka magazynowa i łączność
2,40%
5,00%
Pojazdy mechaniczne oraz paliwa
4,20%
10,50%
Pozostała działalność gospodarcza
0,10%
0,30%
Pozostala działalność usługowa
3,20%
25,20%
RYZYKO
FINANSOWE
Ryzyko finansowe
Za zintegrowane zarządzanie ryzykiem
finansowym odpowiada Komitet Zarządzania
Aktywami i Pasywami. Do głównych zadań
Komitetu należy określanie pożądanej, z
punktu widzenia ryzyka, kapitału i oczekiwanej
rentowności, struktury bilansu banku, poprzez
projektowanie polityki produktowej i cenowej
oraz polityki zarządzania ryzykiem. Komitet
określa akceptowany przez bank poziom
apetytu na poszczególne rodzaje ryzyka
finansowego i alokuje kapitał ekonomiczny na
poszczególne linie biznesowe.
Operacyjne wdrażanie polityki banku odnośnie ryzyka
finansowego, określonej przez Komitet Zarządzania
Aktywami i Pasywami leży w gestii Komitetu Ryzyka
Rynkowego. Do głównych zadań Komitetu Ryzyka
Rynkowego należy analiza bieżącej ekspozycji banku
na ryzyko rynkowe, ryzyko płynności oraz ryzyko
kraju oraz wyników osiąganych na tych ekspozycjach.
Komitet Ryzyka Rynkowego dokonuje dekompozycji
poziomu apetytu na ryzyko rynkowe ustalonego przez
Komitet Zarządzania Aktywami i Pasywami, jak
również ustala innego rodzaju limity operacyjne oraz
limity zaangażowania wobec instytucji finansowych i
krajów. Komitet opiniuje polityki, regulacje i
procedury dotyczące zarządzania ryzykiem
finansowym, jak również akceptuje modele i metody
służące do pomiaru ryzyka oraz wyceny
instrumentów finansowych do wartości godziwej.
Monitoring poziomu ryzyka
finansowego
Monitoring poziomu ryzyka finansowego i
zarządzanie nim prowadzone jest przez
wyodrębnioną jednostkę banku
usytuowaną w Pionie Ryzyka. Jednostka
ta (niezależna od działalności biznesowej)
odpowiedzialna jest za zarządzanie
ryzykiem rynkowym, tj. ryzykiem
walutowym, ryzykiem stopy procentowej,
ryzykiem cenowym, ryzykiem zmienności
i korelacji oraz ryzykiem płynności,
ryzykiem kraju i ryzykiem kontrahenta.
Ryzyko płynności finansowej
Bank, działając jako pośrednik między posiadaczami
kapitału, a tego kapitału poszukującymi, naraża się na
ryzyko płynności finansowej, wynikające z
niedopasowania terminów zapadalności udzielanych
kredytów i wymagalności złożonych depozytów. Na
poziom ryzyka płynności, oprócz polityki produktowej i
cenowej banku, wpływ mają warunki rynkowe, w
szczególności dostępność i koszt związany z
wykorzystaniem alternatywnych źródeł finansowania,
np. linii kredytowych z rynku międzybankowego czy
emisji własnych papierów dłużnych. Istotne znaczenie
dla ryzyka płynności ma stabilność i koncentracja
bazy depozytowej, stanowiącej najważniejsze źródło
odnawialnego finansowania działalności banku.
Zarządzanie ryzykiem płynności odbywa się z
wykorzystaniem kontraktowej i urealnionej o czynniki
behawioralne (np. rolowanie transakcji, zerwanie
depozytów i przedpłaty kredytów, realny czas likwidacji
portfela płynnych papierów dłużnych) luki płynności, jak
również za pomocą minimalnego wymaganego poziomu
aktywów płynnych, w tym dłużnych papierów
wartościowych o wysokiej płynności. Analizę uzupełniają
średnio- i długoterminowe wskaźniki płynności, oparte o
urealnioną lukę płynności; maksymalny udział kredytów
mieszkaniowych w kredytach ogółem, analiza poziomu i
struktury finansowania z rynku międzybankowego,
analiza stabilności i koncentracji bazy depozytowej oraz
analizy scenariuszowe i testy warunków skrajnych,
oparte o przewidywalne wydarzenia związane z
możliwym masowym wycofaniem środków przez
depozytariuszy, ograniczenie płynności rynku
finansowego, zmniejszenie limitów dostępnych dla
banku na rynku międzybankowym
Profil ryzyka płynności w tys. PLN
Urealniona
luka
płynności
Stan na
31.12.2006
Stan na
31.12.2007
Zmiana [w
%]
<1M
-3207037
-3954147
12
<3M
-4636626
-4588825
-1
<1Y
-2802465
-3997208
43
<5Y
1577577
2442919
55
>5Y
4850940
8042819
66
Profil ryzyka płynności
Stan na
31.12.2006
Stan na
31.12.2007
Zmiana [w
%]
Aktywa płynne
4059910 tys.
zł
2500883 tys.
zł
-38
Udział aktywów
płynnych w
aktywach
ogółem
21,78%
12,33%
-43
Udział
długoterminowy
ch kredytów
mieszkaniowyc
h w portfelu
kredytowym
17,30%
21,68%
25
Stopień
finansowania
akcji
kredytowej
depozytami
71,35%
94,32%
32
Wartość depozytów osób prywatnych
i klientów instytucjonalnych
2003 2004 2005 2006 2007
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
7000
8000
9000
4325,7 4208,9 4401,3
6144,8
7669,8
Depozyty w mln PLN klientów instytucjonalnych
depozyty w mln
PLN
2003 2004 2005 2006 2007
7400
7600
7800
8000
8200
8400
8600
8800
8635,8
8148,1 8178
7895,4
7823
Depozyty w mln PLN klientów indywidualnych
Depozyty w mln
PLN
Struktura depozytów osób
prywatnych [w %]
Rodzaje
depozytó
w
31.12.
2003
31.12.
2004
31.12.
2005
31.12.
2006
31.12.
2007
Rachunki
a’vista
11,8
13,7
16,8
25,1
33,9
PLN
10,4
12,5
b.d.
23,6
32,5
Walutowe
1,4
1,2
b.d.
1,5
1,4
Terminow
e
88,2
86,3
83,2
74,9
66,1
PLN
77,3
76,1
b.d.
62,4
55,6
Walutowe
10,9
10,2
b.d.
12,5
10,5
RYZYKO RYNKOWE
Zakres ryzyka
rynkowego
Ryzyko rynkowe obejmuje ryzyko
walutowe, stopy procentowej,
cenowe, zmienności i korelacji.
Występowanie ryzyka rynkowego
jest immanentną cechą księgi
handlowej, ale występuje również w
księdze bankowej, głównie pod
postacią ryzyka stopy procentowej.
Ryzyko stopy
procentowej
Ryzyko stóp procentowych to w głównej mierze
ryzyko związane z niedopasowaniem pomiędzy
terminami zmian oprocentowania aktywów i
pasywów banku, ale również ryzyko zmian
kształtu krzywej dochodowości, wpływające
bezpośrednio na wartość bieżącą przyszłych
przepływów finansowych i w konsekwencji na
wielkość kapitału netto banku oraz ryzyko bazy,
wynikające ze stosowania innych niż oparte o
rynkowe stawki referencyjne mechanizmów
ustalania oprocentowania dla wybranych grup
produktów.
Ryzyko walutowe
Ryzyko walutowe to ryzyko zmiany
wartości aktywów, pasywów i
transakcji pozabilansowych
wyrażonych w walutach obcych lub
do nich indeksowanych,
następujące w wyniku zmiany
rynkowych kursów wymiany
walutowej.
Miary ryzyka w księdze bankowej
Głównymi miarami ryzyka, które bank wykorzystuje do
zarządzania ekspozycją księgi bankowej, są luki stopy
procentowej: repricing gap, duration gap i delta gap,
wskazujące na wielkość i rozkład w czasie nie dopasowań
odpowiednio: terminów przeszacowań, średniego ważonego
czasu do zapadalności i wrażliwości aktywów, pasywów i
transakcji pozabilansowych. W oparciu o te informacje, bank
analizuje i limituje: wrażliwość wyniku odsetkowego banku na
przesunięcie krzywych stóp procentowych (tzw. Interest at
Risk), wrażliwość wartości bieżącej kapitału netto banku na
spadek rynkowych stóp procentowych (tzw. Equity at Risk).
Ograniczeniom podlegają również takie parametry, jak typy
dopuszczonych instrumentów, par walutowych, maksymalne
zapadalności i dopuszczalnych ratingów papierów dłużnych
dla wyodrębnionych części księgi bankowej.
Profil ryzyka księgi bankowej
w tys. PLN
Miary ryzyka
31.12.2006
31.12.2007
Zmiana w %
Interest at Risk
15322
20001
31
Equity at Risk
88550
50008
-44
Duration kapitałów
własnych (w
dniach)
69
33
-52
Value at Risk
1941
1743
-10
Miary ryzyka w księdze
handlowej
Poziom ryzyka w księdze handlowej banku
jest określany i limitowany za pomocą
wartości zagrożonej (Value at Risk).
Dodatkowymi rodzajami limitów ryzyka
rynkowego są limity wrażliwości, limity
duration, limity otwartych pozycji oraz limity
typu stop-loss. Dodatkowo bank posiada
wdrożone ograniczenia co do terminów
zapadalności zawieranych transakcji, rodzaje
dopuszczonych instrumentów finansowych
oraz walut, na których mogą być
prowadzone operacje rynku finansowego.
Profil ryzyka w księdze
handlowej w tys. PLN
Miara ryzyka 31.12.2006
31.12.2007
Zmiana [w
%]
Value at Risk 545
262
-52
Ryzyko
walutowe
129
12
-91
Ryzyko stopy
procentowej
490
258
-47
Efekt
dywersyfikacji
-75
-8
-90
Całkowita
pozycja
walutowa
8590
2790
-68
RYZYKO
OPERACYJNE
Ryzyko operacyjne definiowane jest jako możliwość
poniesienia straty lub nieuzasadnionego kosztu,
spowodowanych przez niewłaściwe lub zawodne
procesy wewnętrzne, ludzi, systemy techniczne lub
wpływ czynników zewnętrznych.
Do ryzyka operacyjnego włączone jest ryzyko prawne
oraz ryzyko braku zgodności, które częściowo obejmuje
ryzyko prawne. Ryzyko braku zgodności to ryzyko
wystąpienia sankcji prawnych, strat finansowych lub
utraty reputacji banku, w rezultacie braku zgodności
prowadzonej działalności banku z powszechnie
obowiązującymi przepisami prawa, regulacjami
wewnętrznymi banku, w tym standardami dobrych
praktyk. Ryzyko braku zgodności jest generowane
także przez brak spójności regulacji wewnętrznych
banku oraz regulacji wewnątrz grupy kapitałowej,
wadliwie konstruowane umowy oraz zmianę przepisów
prawnych lub zmianę ich interpretacji.
Cel zarządzania ryzykiem
operacyjnym
Celem zarządzania ryzykiem operacyjnym jest
zapewnienie najwyższej jakości usług świadczonych przez
bank, ich bezpieczeństwa oraz zgodności z
obowiązującymi przepisami prawa i standardami, przy
jednoczesnym ograniczeniu strat i kosztów związanych z
tym ryzykiem. Bank przypisuje duże znaczenie kulturze
organizacyjnej w zarządzaniu ryzykiem operacyjnym.
Kluczowa jest świadomość pracowników istnienia tego
ryzyka oraz współodpowiedzialność za jego ograniczanie.
Powszechny charakter występowania ryzyka
operacyjnego oznacza, że każdy pracownik banku oraz
każda jednostka organizacyjna banku są odpowiedzialni
za identyfikację ryzyka operacyjnego występującego w
obszarze ich kompetencji i podejmowanie działań
mających na celu ograniczanie poziomu tego ryzyka.
System zarządzania ryzykiem
operacyjnym ma charakter zintegrowany,
tzn. wszystkie czynności i funkcje
związane z zarządzaniem tym ryzykiem
połączone są w spójną, przejrzystą,
kompletną i efektywnie działającą całość.
W celu uniknięcia potencjalnego konfliktu
interesów i zapewnienia obiektywizmu,
funkcja oceny ryzyka operacyjnego w
banku jest oddzielona od funkcji
podejmowania decyzji biznesowych.
W 2006 roku w ramach strategii
działalność biznesowa banku została
wsparta przez powołanie w każdym z
Centrów Regionów stanowiska
zarządzania ryzykiem operacyjnym.
Stanowiska te odpowiedzialne są m.in.
za inicjowanie działań ograniczających
zidentyfikowane na poziomie oddziałów
czynniki ryzyka operacyjnego.
W 2006 roku proces zarządzania
zidentyfikowanymi zdarzeniami i
zagrożeniami powodowanymi przez ryzyko
operacyjne został zautomatyzowany
opracowaną i wdrożoną przez bank
aplikacją informatyczną.
Za pośrednictwem aplikacji uczestnicy
procesu zarządzania ryzykiem mają bieżący
dostęp do aktualnych informacji na temat
identyfikowanych w banku zdarzeń,
zagrożeń oraz działań podejmowanych w
związku z ich identyfikacją, a także mogą
inicjować niezbędne działania ograniczające
ryzyko operacyjne.
DZIĘKUJĘ
MONIKA NAGADOWSKA