Lekcja 13: Wskaz
niki część III. Oscylatory.
Lekcja 13: Oscylatory
Oscylatory to wskaz
niki, które generują sygnały na podstawie których inwestorzy podejmują decyzję
do zajęcia pozycji na rynku bądz
wyjścia z niego.
W przeciwieństwie do wskaz
ników takich jak średnie kroczące, MACD itp. oscylatory są wskaz
nikami
wyprzedzającymi albo równoczesnymi w stosunku do trendu . Nigdy natomiast nie są opóz
nione w stosunku
do wahań cenowych.
Ta właśnie cecha powoduje, \
e opieranie decyzji inwestycyjnych na podstawie oscylatorów daje du\
o lepsze
rezultaty w porównaniu do wskaz
ników śledzących trend, co jednocześnie nie wyklucza przydatności tych
drugich.
W zasadzie w miarę rozwoju skomputeryzowanej analizy pojawiały się coraz to nowsze wskaz
niki, które
miały dawać coraz to lepsze sygnały i generować większe zyski. W rezultacie oscylatory, które powstawały
na samym początku są najczęściej u\
ywane przez profesjonalnych inwestorów. W tej lekcji przyjrzymy się
dwóm najczęściej u\
ywanym: wskaz
nikowi siły względnej (RSI) oraz oscylatorowi stochastycznemu (STS).
WSKAy
NIK SIA
Y WZGL
DNEJ (RELATIVE STRENGTH INDEX) - RSI
Jednym z najbardziej popularnych, a zarazem jednym z najlepszych oscylatorów jest wskaz
nik, który mierzy
siłę ruchu cenowego - wskaz
nik siły względnej, opracowany przez Wellesa Wildera.
Najogólniej RSI tworzy się na podstawie porównania wzrostu cen zamknięcia z x dni, do spadku cen
zamknięcia z tego samego okresu. Taka technika obliczania wartości wskaz
nika powoduje ograniczenie
wahań do przedziału od 0 do 100.
Pierwszą rzeczą, a właściwie decyzją dotyczącą u\
ywania opisywanego wskaz
nika jest wybór poziomów
wykupienia i wyprzedania rynku. Często programy do analizy same narzucają nam poziomy wskazujące na
skrajne zachowania rynku stosując dwojakie reguły:
1. Zasada Pareta - w myśl której 20% czasu kurs cenowy znajduje się w skrajnych poło\
eniach. Program
zatem ustala tak linie wskazujące na poziomy wyprzedania i wykupienia, aby objęły one 20% całego ruchu
cenowego.
2. Reguła 20/80 oraz 30/70. W myśl tej reguły program wyznacza linię wyprzedania rynku na poziomie 20
bądz
30 oraz poziom wykupienia przy wartościach 80 bądz
70. Są to najczęściej u\
ywane poziomy, którymi
podczas tej lekcji będziemy się posługiwali.
Przejdz
my do rzeczy.
Poziom wyprzedania - skrajny poziom, który symbolizuje rynek, na którym ogromną przewagę mają
sprzedający, zatem na rynku mamy tendencję spadkową.
Poziom wykupienia - skrajny poziom, który symbolizuje rynek, na którym ogromną przewagę mają
kupujący, zatem na rynku mamy tendencję wzrostową.
Oba poziomy wskazują, \
e rynek w najbli\
szym czasie powinien zmienić tendencję. Jest tylko jedno ale.
Podczas silnych ruchów wskaz
nik siły względnej długo utrzymuje się w skrajnym poło\
eniu, innymi słowy
sam fakt przebywania wskaz
nika w sferze wyprzedania/wykupienia nie jest sygnałem do zajęcia pozycji.
Zapraszamy do dyskusji na forum Lekcja 13: Oscylatory. RSI
www.invest24.pl
Lekcja 13: Wskaz
niki część III. Oscylatory.
Jak zatem korzystać z RSI?:
RSI daje dwojakie sygnały na podstawie, których mo\
na podejmować decyzję dotyczące rynku kapitałowego.
1. Dywergencje. Byka oraz niedz
wiedzia.
Dywergencja byka powstaje w sytuacji, gdy ceny formują nowy dołek, a RSI wyznacza dno na wy\
szym
poziomie ni\
podczas poprzedniego spadku  jest to zatem sygnał do zajęcia długiej pozycji (kupna).
Dywergencja niedz
wiedzia daje sygnał do zajęcia krótkiej pozycji i powstaje w dokładnie odwrotnej sytuacji
otó\
, gdy na wykresie cenowym powstaje wierzchołek, a RSI formuje szczyt na ni\
szym poziomie ni\

poprzedni.
2. Poziomy. Wykupienie oraz wyprzedanie rynku.
RSI słu\
y przede wszystkim do pokazywania poziomów wyprzedania oraz wykupienia rynku. Nale\
y
pamiętać o tym, \
e linie te nie są sztywno ustalone. Najczęściej spotykane linie referencyjne to linia 70 , której
przebicie od dołu wskazuje na rynek wykupiony (jednak nie oznacza automatycznie sygnału sprzeda\
y. Taki
występuje dopiero po przebiciu linii od góry. Odwrotnie wygląda sytuacja w przypadku poziomu 30 pkt.:
przebicie od góry wskazuje na rynek wyprzedany a następnie przebicie od dołu daje sygnał do zajęcia długiej
pozycji.
Poni\
ej na rysunku przykład sygnałów, które generuje wskaz
nik Wellesa Wildera:
Rys.1 Sygnały płynące z RSI na wykresie spółki Kable. Na wykresie widoczny jest najmocniejszy sygnał z RSI tj. dywergencja.
Widzimy tak\
e fałszywe sygnały wynikające z poziomów. Dlatego warto podejmować decyzję w momencie pojawienia się
dywergencji, je\
eli zaś chodzi o poziomy wyprzedania i wykupienia, warto posłu\
yć się drugą metodą, która potwierdzi te sygnały.
Zapraszamy do dyskusji na forum Lekcja 13: Oscylatory. RSI
www.invest24.pl
Lekcja 13: Wskaz
niki część III. Oscylatory.
Taka taktyka gry jest dobra w sytuacji, gdy nie lubimy ryzyka (często tracimy na takim podejściu gwałtowną
falę wzrostową) i jesteśmy graczami więcej ni\
krótkoterminowymi, w praktyce lepiej sprawdza się druga
metoda tj. sprzeda\
w momencie przebicia linii wykupienia od góry oraz kupna w momencie przebicia linii
wyprzedania od dołu.
W przypadku programu FIBOTRADER mamy mo\
liwość
określania poziomów wyprzedania (oversold) oraz wykupienia
(overbrought) rynku, które domyślnie ustawione są na
poziomie 30 oraz 70. Co więcej mamy tak\
e opcje regulacji
ramy czasowej. Nie chce wprowadzać dodatkowych
komplikacji, dlatego dodam tylko, \
e najczęściej u\
ywanym
okresem jest okres 14-dniowy w przypadku graczy
średnioterminowych. Daytraderzy korzystają z 14-
minutowych, a inwestorzy długoterminowi mają tendencję do
zwiększania tego okresu.
OSCYLATOR STOCHASTYCZNY (STS)
Oscylator, którym teraz się zajmiemy bada zale\
ności pomiędzy ka\
dą ceną zamknięcia, a ostatnim zakresem
wahań cen.
Zło\
ony jest z dwóch linii: %K oraz %D, z których linia %K jest linią szybszą. Przez to, \
e posiada bardziej
skomplikowaną budowę po części wyeliminowane zostały fałszywe sygnały orz rynkowy szum.
Zakres wahań STS podobnie jak w przypadku RSI mieści się pomiędzy 0 i 100. Rozró\
niamy dwa rodzaje
STS:
1. Szybki - bardzo czuły, przez co generuje wiele mylnych sygnałów;
2. Wolny - Linia %D szybkiego oscylatora staje się linią %K STS wolnego, a linia %D wolnego
powstaje przez wygładzenie linii %K STS wolnego.
Gracze średnioterminowi oraz długoterminowi stosują przede wszystkim oscylator wolny.
W przypadku STS pierwszą rzeczą jest ustalenie ramy czasowej. Standardowa rama wynosi 5 dni, jednak
często wybierany jest znacznie szerszy okres, co prowadzi do wyeliminowania fałszywych sygnałów, które
mógłby generować STS oparty np. na 3 dniach.
Spójrzmy teraz co oferuje programu FIBOTRADER. Pomimo
tego, \
e program jest darmowy, wachlarz, którym dysponujemy
w przypadku ustalania parametrów oscylatora stochastycznego
jest naprawdę szeroki. Oprócz określania ramy czasowej dwóch
linii, mamy mo\
liwość wyboru poziomu, na którym znajdą się
linie referencyjne określające rynek wyprzedany oraz rynek
wykupiony- Wybór parametrów linii jest identyczny jak w
przypadku wskaz
nika siły względnej RSI. Mamy tak\
e
mo\
liwość wyboru rodzaju STS - szybki, wolny, lub oba naraz.
Jednak odradzam korzystanie z tej ostatniej opcji gdy\
obraz
jest zamazany, a szukanie sygnałów staje się ucią\
liwe.
Zapraszamy do dyskusji na forum Lekcja 13: Oscylatory. STS
www.invest24.pl
Lekcja 13: Wskaz
niki część III. Oscylatory.
Jak korzystać z Oscylatora Stochastycznego?:
1. Dywergencje
Dywergencja byka inaczej hossy pojawia się wtedy, gdy spółka osiąga nowe dno, a STS formuje dno na
wy\
szym poziomie ni\
poprzednio (analogicznie wygląda dywergencja bessy)
2 .Wykupienie i wyprzedanie
Gdy STS przebija linię referencyjną górną od dołu informuje nas, \
e ceny są na zbyt wysokim poziomie i
zni\
ka jest bardzo prawdopodobna. Gdy Oscylator Stochastyczny przebija od góry linię dolną, mówi nam, \
e
ceny spadły zbyt gwałtownie i nadchodzi odreagowanie rynku w postaci zwy\
ki.
3 .Kierunek linii
Jeśli obie linie nachylone są w tą samą stronę jest większe prawdopodobieństwo, \
e obecny trend będzie
kontynuowany. Czyli jeśli ceny rosną wraz z liniami K% i %D to trend wzrostowy będzie kontynuowany,
analogicznie je\
eli ceny się ześlizgują i obie linie zni\
kują najprawdopodobniej trend spadkowy się
utrzyma. Są to sygnały o charakterze krótkoterminowym.
Rys.2 Wykres spółki Kable. Poni\
ej Oscylator Stochastyczny. Widzimy sygnał zmiany trendu - dywergencje oznaczoną
granatowymi strzałkami. Dzięki niej mo\
na było przewidzieć cały przyszły trend spadkowy. Dwa zaznaczone sygnały pokazywały
okazję o charakterze krótkoterminowym, dzięki którym mo\
na było wykorzystać ka\
dy ruch cen. Co więcej, podczas wszystkich
wahań obserwowanie kierunku linii przyniosło tak\
e dobre skutki, ostrzegając przed ewentualnymi zmianami trendu.
Grzegorz Wach , Dawid Augustyn
Opracowane na podstawie:
Alexander Elder  Zawód inwestor giełdowy ,
John J. Murphy  Analiza techniczna rynków finansowych ,
Waldemar Tarczyński  Rynki kapitałowe .
Zalecana lektura:
Alexander Elder  Zawód inwestor giełdowy Rdz. 30, 31
Zapraszamy do dyskusji na forum Lekcja 13: Oscylatory. STS
www.invest24.pl