Dwudziesto012aangelsa

Temat: Awangarda krakowska - program, twórcy, przykłady.

Grupa skupiona wokół Tadeusza Peipera i pisma "Zwrotnica". należeli do niej
Julian Przyboś, Jan Parandowski, Adam Ważyk.
Głosili związek literatury z teraźniejszością, w odróżnieniu od futurystów, ale
podobnie do futurystów ma współbrzmieć z nowoczesnością, cywilizacją, techniką i
rozwojem miast obserwowanie ludzi miast wtłoczonych w machinę codzienności, stąd
należy brać źródło dla nowych ideałów. sztuka ta ma służyć ludziom żyjącym w
miastach do czytania po pracy i ma dawać im siłę i zachętę do dalszych wysiłków.

Ostro przeciwstawiali się tradycjom romantycznym, zwłaszcza jej uczuciowości,
opisywaniu stanu duszy. poezja ma za zadanie streszczać świat a nie pokazywać
wnętrze poety. Także odrzucali natchnienie, gdyż poezja miała być efektem
świadomej pracy intelektualnej, rzemiosłem podległym rygorom i dyscyplinie.
także zaproponowano nowy typ metafory, który nie miał ozdabiając oddawać
rzeczywistość, tylko kreować rzeczywistość czysto poetycką. jest też rezygnacja
z bliskich, regularnych rymów na rzecz bardziej oddalonych od siebie. Dużą uwagę
zwracano na układ typograficzny wiersza, który także miał wymowę artystyczną.
Podobnie jak futuryzm szybko ruch ten zamiera.
Przyboś wierny zasadom awangardy, często i gęsto z jej zasad korzysta, jest
swoistym przełożeniem założeń Peipera na język poezji. Pierwsze jego wiersze
charakteryzują się fascynacją świadomym wysiłkiem twórczym, przekształcaniem
bezkształtnej masy na coś konkretnego. prezentuje nam głównie nadludzki często
wysiłek robotników i rzemieślników nad materią (metaforyzacja ciężkiej pracy
poety) - "Cieśle", którzy ciężko pracują nad formą idealną - kulą. Jest także
zachwyt nad cywilizacją, myślą ludzką, która umożliwiła powstanie miast
("Dachy"), chociaż odbywa się to w trudzie i znoju (powstaje jak człowiek).
Późniejsze jego wiersze, już dojrzałego artysty są pełnym odzwierciedleniem
założeń awangardy: "Z Tatr" przekazuje nam poetycki obraz tragicznego wypadku
taterniczki na tle pejzażu tatr. warsztat jest doskonały i spójny. Metafory
zawierają w sobie wiele znaczeń (ekonomiczność). Nie ma tu patosu, tylko chłodne
przekazanie uczuć spadającej taterniczki i samego pod. lir. "Lipiec" - to wiersz
opisujący początek wakacji i związane z tym uczucia uczniów. Uczniowie czują się
lekko odciążeni od obowiązków szkolnych, że aż wylatują na świadectwach. potem
także pojawia się odwołanie do piękna natury (nawet do lipy Kochanowskiego).