Zapasy
Zapasy to zwykle stosy surowców, materiałów, części zamiennych, produkcji w toku czy wyrobów gotowych, które gromadzone są w niezliczonych ilościach Zarządzanie zapasami grup
punktów w obrębie systemu logistycznego.
asortymentów
Marek Kudroń
Koszt utrzymania zapasów
Zapasy dóbr rzeczowych są, oprócz innych
czynników wytwórczych, nieodłącznym
Koszt utrzymania tych
składnikiem i uwarunkowaniem sprawnego
zapasów może sięgać
przebiegu procesów gospodarczych. Wśród
20-40% ich wartości w
ciągu roku. Z tego
tych zapasów możemy wyróżnić
względu sprawne i
następujące grupy rodzajowe:
precyzyjne zarządzanie
• Surowce i materiały
zapasami daje firmie
• Produkcję w toku
określone korzyści
• Wyroby gotowe
ekonomiczne.
• Towary
Zapasy materiałowe
Zapasy produkcji w toku
Zapasy materiałowe są tworzone w
przedsiębiorstwach przemysłowych, budowlanych
Podobną funkcję spełniają zapasy produkcji w itp., a ich podstawowym celem jest zapewnienie toku tworzone w różnych fazach procesów
ciągłości procesów produkcyjnych. Występują
wytwórczych. Na ich strukturę rzeczową, wielkość, one w wielu podmiotach gospodarczych i
szybkość odnawiania itp. Zasadniczy wpływ
stanowią bardzo zróżnicowany technologicznie wywierają technologia i organizacja produkcji.
asortyment, poczynając od surowców o
jednorodnym charakterze, a kończąc na
przedmiotach o wysokim stopniu przetworzenia.
Zapasy wyrobów gotowych
Zapasy towarów
Zapasy towarów powstają w przedsiębiorstwach
Zapasy wyrobów gotowych są produktami
handlowych i służą bezpośredniemu
przeznaczonymi do sprzedaży, a ich podstawową zaspokajaniu popytu konsumpcyjnego bądź
funkcją jest zaspokajanie popytu zgłaszanego produkcyjnego wynikającego w innych
przez przedsiębiorstwa handlowe.
przedsiębiorstwach przemysłowych.
Ogólny schemat czynności planistycznych związanych z zaopatrzeniem przedsiębiorstwa w niezbędne surowce materiałowe Zapasy
y możemy
y podziel
e ić także na k
oniecz
c no
n ść
ich zaistni
n eni
n a:
a
• bieżące,
• cykliczne,
• bezpieczeństwa ( w przypadku, gdy chcemy zapobiec wszelkim nieprzewidywalnym
zastojom w produkcji)
• nadmierne.
Na dobór środków i metod zarządzania zapasami ma Przydatność i skuteczność zastosowania
wpływ przede wszystkim rodzaj prowadzonej
określonych narzędzi oraz metod zarządzania
działalności gospodarczej, która może mieć charakter: produkcyjny, usługowy lub handlowy.
zapasami może być oceniona w konkretnych
przypadkach, tzn. z uwzględnieniem rodzaju
produkcji, trybu zamawiania dostaw, cech
procesu technologicznego produkcji wyrobów
związanych z poziomem zapasów, produkcji w
toku i wyrobów gotowych.
Operatywnymi narzędziami zarządzania
zapasami w przedsiębiorstwach są:
Współcześnie w coraz większym stopniu są wprowadzane
• normy zapasów (materiałów, produkcji nie metody naukowe sterowania przepływem materiałów –
zakończonej i wyrobów gotowych),
instrumenty cybernetyczne, modele matematyczne i metody optymalizacji efektów ekonomicznych. Ustalane
• limitowanie zakupów materiałów,
za ich pomocą parametry (takie jak: normy zapasów,
• kontrola zamówień z punktu widzenia wielkości ekonomiczna wielkość dostawy, terminy zamówień, zapasów,
wielkości zapasów minimalnych przy różnych wariantach dostaw, optymalizacja relacji między zapasami a
• system alarmowy o stanie zapasów w magazynie, produkcją i zbytem, selekcji strukturalnej zapasów,
• przeglądy zapasów w celu ujawnienia zapasów minimalizacji kosztów) pozwalają na sterowanie nieprawidłowych,
procesem zaopatrzenia i utrzymanie uzasadnionego
• plan kredytowania środków obrotowych
ekonomicznie poziomu zapasów oraz jego kontrolę.