Zarządzanie Zapasami

Na co należy zwrócic uwage:

struktura zapasu

rotacja zapasów

wskaznik pokrycia

proces uzupełniania zapasów

Struktura zapasów

Struktura zapasów oddaje udział określonych materiałów/grup materiałów w

całkowitych zasobach magazynowych.

Wskaźnik ten oblicza się w ten umieścić w liczniku zgodnie z obiektami

rozpatrywania (np. pojedynczy materiał, grupa materiałów, surowce, półprodukty,

produkty gotowe, itd.) oraz w mianowniku według miejsc magazynowania lub

zgodnie z obszarami kompetencji.

Struktura zapasów [%] = wartość zasobów magazynowych materiału X x 100 /

łączna wartość zasobów zostaje podzielona przez łączną wartość zasobów

magazynowych. Wskaźnik ten można na magazynie sposób, że wartość zasobów

magazynowych badanego materiału lub grupy materiałów

Rotacja zapasu

•

Zapasy - niezależnie od postaci i lokalizacji - różnią się między sobą
tzw. rotacją, inaczej szybkością obrotu. Utrzymywane w zapasie
dobra mogą rotować szybko, wolno lub mogą nie rotować wcale.
Trudno wskazać uniwersalne kryterium pozwalające na
jednoznaczne odróżnienie pozycji wolno rotujących od szybko
rotujących. Także tutaj wiele zależy od branży i natury dóbr. Jednak
w ramach określonej grupy towarów podział ten jest zazwyczaj
oczywisty. Na przykład właścieciel sklepu spożywczego zgodzi się,
że jogurt należy do towarów szybko rotujących (sprzedaje siępo
kilkadziesiąt opakowań dziennie), podczas gdy wykwintna butelka z
oliwą z oliwek znajduje nabywców znacznie, znacznie rzadziej.
Obok szybko i wolno rotujących pozycji asortymentowych możemy
spotkać także takie, które - w określonym podziale czasu - w ogóle
nie wykazują ruchu. Po prostu nikt ich nie pobiera na produkcję, nikt
nie kupuje. Zazwyczaj nie uzupełnia też się ich zapasów. Po prostu
leżą, zajmują miejsce i ... podnoszą koszty działalności
przedsiębiorstwa.

proces uzupełniania zapasów

•

Politykę zakupów surowców, materiałów, części, towarów (w handlu) itp.
Powinno się prowadzić przez „pryzmat” ich cenności, określanej np.
udziałem w wartości łącznego zużycia. Posłużyć się przy tym można
metodą ABC podziału zapasów na trzy grupy. Grupa A – zapasy „cenne”,
stanowiące 5-20% liczebności asortymentowej zapasów, ale mający
znaczny udział w wartości, sięgający 75-80%; grupę tę, o wysokiej wartości
i dużym udziale w kosztach materiałowych ogółem, należ traktować ze
szczególną uwagą w zakresie:
• analizy rynkowej, cenowej i struktury kosztów,
• szczegółowego przygotowania zamówień handlowych,
• precyzyjnych procedur dysponowania w przedsiębiorstwie,
• właściwego zarządzania poziomami zapasów,
• precyzyjnego ustalania poziomów zapasów bezpieczeństwa;
Grupa B – zapasy mające udział w wysokości 15-20% zarówno w
liczebności asortymentowej, jak i ich wartości;
Grupa C – zapasy o charakterze masowym (trivial many), mające
największy udział w liczebności asortymentowej (60-80%) i bardzo niski
udział w wartości (około 5%). Proporcje te układają się mniej więcej w taki
sposób, iż około 20% pozycji obejmuje aż 80% wartości zużycia (dlatego
metoda ABC nosi również nazwy „80/20” lub Pareto.

Etapy realizacji:

• identyfikacja istniejących ograniczeń w procesach
• zarządzania zapasami
•

zdefiniowanie na potrzeby zarządzania zapasami

• jednorodnych grup asortymentowych
•

zlokalizowanie punktu rozdzielającego

•

analiza zapasów - wyznaczenie poziomów zapasu

• zabezpieczającego, rotującego i nadmiernego
•

wskazanie kierunków możliwych usprawnień obszaru

• zarządzania zapasami

Wykorzystanie informacji o przydziale

asortymentu do

jednej z wydzielonych grup:

• optymalizacja poziomu obsługi klienta

• optymalizacja rozmieszczenia produktów

w magazynie

• ustalenie istotnosci poszczególnych

pozycji

• asortymentowych

• informacja na temat struktury asortymentu

Jak mierzyc zapasy?

a) Miary bezwzgledne

-

Wartosc zapasu

-

Ilosc zapasu

b) Miary wzgledne

-

Wskaznik pokrycia

•

Wskaznik rotacji

Przykład struktury zapasu

• 41% Zapas nadmierny

• 43% Zapas rotujacy

• 18% Zapas zabezpieczajacy

Zapas nadmierny

• zapasy nadmierne, czyli takie,

które przekraczają wielkość
niezbędną do utrzymania ciągłości
produkcji i obrotu.

Zapas rotujący

•

Obliczeń zapasu rotacyjnego, czyli zapasu gromadzonego w celu pokrycia
zapotrzebowania, dokonano przy pomocy wzoru:

•

ZR = Sm * (T/Tr)

•

gdzie:

• ZR – zapas rotacyjny;
• Sm – sprzedaż miesięczna;
• T – cykl uzupełnienia zapasu;
• Tr – okres rozliczeniowy (21 dni).

Zapas zabezpieczający

Do wyznaczenia wielkości zapasu zabezpie

czającego niezbędne są następujące wiel
kości dotyczące:

Czasu cyklu uzupełniania

Popytu

Poziomu obsługi klienta

Systemu uzupełniania zapasu