Wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy
Wynagrodzenie za czas urlopu wypoczynkowego powinno być ustalane indywidualnie dla każdego pracownika.
Na wynagrodzenie urlopowe składają się:
•
wynagrodzenie zasadnicze,
•
inne świadczenia ze stosunku pracy.
Art. 172. Za czas urlopu pracownikowi przysługuje wynagrodzenie, jakie by otrzymał, gdyby w tym czasie pracował. Zmienne składniki wynagrodzenia mogą być obliczane na podstawie przeciętnego wynagrodzenia z okresu 3 miesięcy poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu; w przypadkach znacznego wahania wysokości wynagrodzenia okres ten może być przedłużony do 12 miesięcy.
Art. 172.1. § 1. Jeżeli pracodawca na podstawie odrębnych przepisów jest obowiązany objąć pracownika ubezpieczeniem gwarantującym mu otrzymanie świadczenia pieniężnego za czas urlopu, pracownikowi nie przysługuje wynagrodzenie przewidziane w art. 172 lub ekwiwalent pieniężny, o którym mowa w art. 171.
§ 2. Jeżeli świadczenie pieniężne za czas urlopu, o którym mowa w § 1, jest niższe od wynagrodzenia przewidzianego w art.
172 lub od ekwiwalentu pieniężnego, o którym mowa w art. 171, pracodawca jest obowiązany wypłacić pracownikowi kwotę stanowiącą różnicę między tymi należnościami.
(źródło: Kodeks pracy)
Jak ustala się składniki wynagrodzenia urlopowego?
W wynagrodzeniu urlopowym bierze się pod uwagę składniki:
• stałe – określone w stawce miesięcznej w stałej wysokości,
• zmienne – przysługujące za okresy nie dłuższe niż miesiąc.
Stałe składniki wynagrodzenia, takie jak: wynagrodzenie zasadnicze, dodatek za staż pracy, dodatek funkcyjny, dodatek za warunki szkodliwe itp., uwzględnia się w wysokości należnej pracownikowi w miesiącu wykorzystywania urlopu.
Zmienne składniki wynagrodzenia uwzględnia się w łącznej wysokości wypłaconej pracownikowi w okresie 3 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu, a jeżeli składniki te ulegają znacznym wahaniom – nawet z 12
miesięcy.
Składniki zmienne to:
•
stawki godzinowe, dzienne, tygodniowe, akordowe, prowizyjne,
•
wynagrodzenie za godziny nadliczbowe,
•
premie określone jako stały procent od zmiennego wynagrodzenia podstawowego lub jako zmienny procent od stałej płacy zasadniczej.
Zastrzeżenie:
Poza omówionymi składnikami wynagrodzenia pracownik może otrzymywać również składniki przysługujące za okresy dłuższe niż
miesiąc (np. premie kwartalne czy roczne). Nie uwzględnia się ich jednak przy obliczaniu wynagrodzenia urlopowego.
Gdy z urlopu korzysta nowo zatrudniony pracownik, podstawy wymiaru wynagrodzenia urlopowego nie liczy się, uwzględniając 3
lub 12 miesięcy, tylko czas faktycznie przepracowany.
Jeżeli przez cały okres przyjęty do ustalenia podstawy wymiaru, poprzedzający miesiąc wykorzystywania urlopu wypoczynkowego, lub przez okres krótszy, lecz obejmujący pełny miesiąc kalendarzowy lub pełne miesiące kalendarzowe, pracownikowi nie przysługiwało wynagrodzenie miesięczne, przy ustalaniu podstawy wymiaru uwzględnia się najbliższe miesiące, za które pracownik otrzymał wynagrodzenie.
Czego nie uwzględnia się przy obliczaniu świadczenia urlopowego?
Przy obliczaniu sumy wynagrodzeń, branych pod uwagę przy ustalaniu wynagrodzenia za urlop, nie uwzględnia się:
•
jednorazowych lub nieperiodycznych wypłat za spełnienie określonego zadania bądź za określone osiągnięcie,
•
wynagrodzenia za czas gotowości do pracy oraz za czas niezawinionego przez pracownika przestoju,
•
nagród jubileuszowych,
•
wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy i czas innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy,
•
ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy,
•
dodatkowego wynagrodzenia radcy prawnego z tytułu zastępstwa sądowego,
•
wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy spowodowanej chorobą lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną,
•
nagród z zakładowego funduszu nagród, dodatkowego wynagrodzenia rocznego, należności przysługujących z tytułu udziału w zysku lub w nadwyżce bilansowej,
•
odpraw emerytalnych i rentownych oraz innych odpraw pieniężnych,
•
wynagrodzenia i odszkodowania przysługującego w razie rozwiązania stosunku pracy.
Jak obliczyć wynagrodzenie za urlop?
Wynagrodzenie za urlop składa się ze stałych i zmiennych składników wynagrodzenia.
Aby obliczyć zapłatę za urlop, należy:
•
podzielić podstawę wymiaru przez liczbę godzin faktycznej pracy danej osoby,
•
pomnożyć tak ustalone wynagrodzenie za jedną godzinę pracy przez liczbę godzin, jakie pracownik powinien przepracować, gdyby nie poszedł na urlop.
Przykład 1
Pani Beata jest urzędniczką. Jej miesięczne wynagrodzenie składa się z:
•
pensji zasadniczej – 2100 zł,
•
dodatku stażowego – 210 zł,
•
dodatku funkcyjnego – 180 zł.
Razem: 2100 zł + 210 zł + 180 zł = 2490 zł
W sierpniu pani Beata przebywała na 15-dniowym urlopie wypoczynkowym.
W przypadku pani Beaty, korzystanie z urlopu wypoczynkowego nie ma wpływu na wysokość wynagrodzenia. Przy stałych składnikach nie trzeba bowiem dokonywać żadnych obliczeń, gdyż uwzględnia się wynagrodzenie należne zgodnie z umową o pracę.
Za sierpień pani Beata otrzyma zatem 2490 zł, czyli tyle, ile dostałaby, gdyby cały miesiąc przepracowała.
Przykład 2
Pan Adam jest księgowym. Pracuje 8 godzin dziennie. W lipcu wziął 10 dni urlopu, co odpowiada 80 godzinom roboczym.
Na miesięczne wynagrodzenie pana Adama składają się:
•
pensja zasadnicza – 1500 zł
•
dodatek za wysługę lat – 270 zł,
•
dodatek funkcyjny – 350 zł.
Razem: 1500 zł + 270 zł + 350 zł = 2120 zł
Ponadto w trzech kolejnych miesiącach: kwietniu, maju i czerwcu pan Adam otrzymał premie w wysokości odpowiednio: 150 zł, 140
zł i 170 zł. Razem: 460 zł.
Obliczenia
1) Składniki stałe:
2120 zł (pensja + dodatki) : 176 godzin roboczych w lipcu = 12,04 zł stawki godzinowej
12,04 zł x 80 godzin urlopu = 963 zł (podstawa stałych składników)
2) Składniki zmienne: suma kwot premii z 3 miesięcy = 460 zł
460 zł : 496 godzin roboczych w kwietniu, maju i czerwcu = 0,92 zł stawki godzinowej
0,92 zł x 80 godzin urlopu = 73,60 zł (podstawa zmiennych składników)
3) Razem:
963 zł + 73,60 zł = 1036,60 zł
Tyle pieniędzy za 10 dni urlopu należy się Panu Adamowi.
Zastrzeżenie:
Przy obliczaniu podstawy należy uwzględnić wszelkie zmiany wysokości składników wchodzących do podstawy w okresie, z którego ustala się podstawę, i z miesiąca, w którym wykorzystywany jest urlop (np. podwyżka wprowadzona w miesiącu, w którym pracownik przebywa na urlopie powinna skutkować zwiększeniem podstawy wymiaru urlopu).
Podstawa prawna
1) Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.);
2) Rozporządzenie z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz. U. z 1997 r. Nr 2, poz. 14 z późn. zm.).