Podstawy prawa - wykład 4
Tworzenie prawa
1
Plan wykładu
1. Źródła prawa
2. Proces stanowienia prawa w Polsce a) Recepcja prawa
b) Pojęcie ustawodawcy
c) Pojęcie Ratio legis
d) Polityka prawa
3. Sposób stanowienia prawa w RP na przykładzie ustawodawstwa sensu stricte czyli ustawy 4. Budowa aktu normatywnego 5. Promulgacja
2
źródła prawa
Źródła poznania
Źródła powstania
dokumenty,
Dziennik Ustaw,
publikacje, inskrypcje,
Monitor Polski
formalne
materialne
Cał. okoliczności
Akty normatywne
tow.powstaniu prawa
Np.. Politycznych,
Kulturowych,
ekonomicznych
instytucjonalne
Organy tworzące prawo
3
2. Proces stanowienia
1. Pojęcie
2. Charakter
4
2a) recepcja prawa
- Pojęcie
- Przykłady
5
2b pojęcie ustawodawcy
• Pojęcie
- abstrakcyjny ustawodawca
- rzeczywisty ustawodawca
- prawodawca
6
2c) ratio legis
- Pojęcie
- W praktyce
7
2d) polityka prawa
• proces tworzenia prawa powinien służyć osiąganiu dobra wspólnego lub innych wartości przyjętych przez prawodawcę (prawo jako tarcza)
• Jak to osiągnąć? służy temu polityka prawa, czyli nauka zajmująca się znajdowaniem takich środków aby osiągały one zamierzone cele polityczne i etyczne.
8
3. Sposób stanowienia prawa w RP
na przykładzie ustawodawstwa sensu stricte czyli ustawy ETAPY
a) Inicjatywa ustawodawcza b) Uruchomienie procedury legislacyjnej c) Kontrola konstytucyjności aktów normatywnych
d) Powstanie aktu normatywnego 9
Inicjatywa
Ustawo-
dawcza
Co
Co
najmniej
Komisje
Rada
najmniej
senat
Prezydent
15
sejmowe
Ministrów
100.000
posłów
obywateli
10
Procedura legislacyjna
1.Laska
Czytanie
Marszałkowska
Ustawy 3x
Czyli SEJM
Powstanie
Aktu
Prace w komisjach
normatywnego
Posiedzenie
Plenarne
TK
Sejmu-
uchwalenie
Prezydent
senat
podpisuje
Sejm
11
4. Budowa aktu normatywnego Elementy:
• nazwa aktu prawnego np. ustawa, rozporządzenie,
• data ustanowienia aktu
• tytuł określający jego zakres przedmiotowy np. o zgromadzeniach
• preambuła (arenga)
• część ogólna
• część szczególna
• przepisy przejściowe i końcowe np. co do derogacji
• podpis co ustaw Prezydenta RP
12
6. Promulgacja (ogłoszenie)
• Promulgacja aktów prawa powszechnie obowiązującego na terenie całego kraju w DZ.U.RP. I MP
• Akty prawa miejscowego są ogłaszane w dziennikach urzędowych dla danych województw, lub rozplakatowywane w formie ogłoszenia w siedzibie władz gminy.
• Jeżeli w tekście aktu prawnego znalazł się błąd który utrudnia stosowanie aktu prawnego, to musi być sprostowany w formie obwieszczenia w tym samym promulgatorze
13