CZ
ŚĆ 1
Materiały czasowe
Materia y czasowe
Materia y czasowe
Materiały czasowe do wypełnień Materia y czasowe
Materiały podkładowe
do wypełnie
do wype nie
do wype nień
do wype nie
Amalgamaty
Materiały tymczasowe
Materiały tymczasowe
Tymczasowe zaopatrzenie ubytku
Cement cynkowo-siarczany
Cechy:
Proste w użyciu
Tlenek cynku z eugenolem
Szczelna przyleganie brzeżne
Nieprzepuszczalne dla leków zakładanych do ubytków
Wzmocniony cement
Nie reagujÄ…cy z lekami
tlenkowo-cynkowo-eugenolowy
Trwałość (względna)
Nieszkodliwy dla tkanek zęba i przyzębia
Gotowe materiały tymczasowe
Forma:
Do zarabiania ręcznego (proszek + płyn)
Gotowa pasta
Cement cynkowo-siarczany 
Fleczer  Dentyna wodna
Cement
Proszek: tlenek cynku, bezwodny siarczan cynku,tymol,
magnazja, mastyks, dentyna
cynkowo-siarczany
Woda destylowana (czasem dodatki: guma arabska,
alkohol, fenol, eugenol)
= Fleczer
= Dentyna wodna
1
Cement cynkowo-siarczany
Cement cynkowo-siarczany
 Fleczer  Dentyna wodna
 Fleczer  Dentyna wodna
Zarabiamy do 2
konsystencji
Oxidendin
Pasty-do zamknięcia
Wady
Zalety
(Chema) ubytku
Gęstej śmietany-do
Nieszkodliwy dla tkanek
zamknięcia wkładki
Nietrwały, szybko się
dewitalizujÄ…cej
wypłukuje z ubytku (5-7 dni)
Thymodentin
Dobre przyleganie
Szorstka strona płytki,
do ścian ubytku (Chema) z
Å‚opatka metalowa
Nieszczelny, kruchy
dodatkiem
Do ubytku przenosimy
(kruchość rośnie wraz
Działa p-bakteryjnie
tymolu nakładaczem
z dostępem śliny w czasie
Kondensujemy
Izolator termiczny
wiÄ…zania) Multidentin
upychadłem kulkowym
i chemiczny
(Chema) Po związaniu można
Twardnieje 30 sek.
w różnych kolorach- wygładzić powierzchnię
A
atwy do usunięcia
nasÄ…czonÄ… w wodzie
czerwony (D-dewitalizacja),
Nieestetyczny
kuleczkÄ… z waty.
biały, żółty(K-kanały)
Cement cynkowo-siarczany
 Fleczer  Dentyna wodna
PREPARATY ZAGRANICZNE
Tlenek cynku
Aqua Dentin
Aquadentin
z eugenolem
Aguatin
Fletscher
Proyi-Dentin
Proyiplen
Tlenek cynku z eugenolem
Przeznacznie ZnO+E
Proszek: tlenek cynku
Tymczasowe zaopatrzenie ubytku
Zęby mleczne
Silnie higroskopijny
Działa bakteriostatycznie
Niecierpliwość pacjenta
Właściwości odontotropowe
Caries profunda (próchnica głęboka)
Leczenie biologiczne miazgi (pośrednie przykrycie
PÅ‚yn: eugenol
miazgi)
Przeciwbakteryjny
Czasowe osadzanie koron protetycznych
Lekko znieczulajÄ…cy
(zahamowanie migracji komórek
i syntezy prostaglandyn
oraz zmniejszenie aktywności
mitochondriów na poziomie
komórkowym)
2
Tlenek cynku z eugenolem
Tlenek cynku z eugenolem
Zalety
Wady
Zarabiany (ex tempore)
Tlenek
do 2 konsystencji:
Trwały (do 6 miesięcy)
Zaburza polimeryzacjÄ™
cynku- Pasty- do zamknięcia ubytku
Szczelny
proszek Gęstej śmietany- do
materiałów
wypełnienia kanału
(Chema)
Wiąże w obecności śliny
kompozytowych
korzeniowego w leczeniu
endodontycznym, do osadzania
Twardnieje 30 min. i cementów krzemowych
koron
Izolator termiczny Szorstka strona płytki, łopatka
Przebarwia tkanki zęba
metalowa
i elektryczny
(kolor żółty) - wielokrotnie
Eugenol- Do ubytku przenosimy
Naturalne pH
zakładany do ubytku
nakładaczem
płyn
Antyseptyczny, Kondensujemy upychadłem
Goz
dzikowy posmak (Chema)
kulkowym / można watką
znieczulajÄ…cy
obtoczonÄ… w proszku
ODONTOTROPOWY
Cementy złożone z 2 past
Materiały fabryczne:
mieszamy do uzyskania
jednolitego koloru
Caryosan, Caulk IRM
Czas wiązania zależy od:
Rodzaju proszku-wielkości cząsteczek
Cement tlenkowo-cynkowo-
Dodatku środków przyspieszających wiązanie
Octan cynku
eugenolowy wzmocniony(typ II) /
Kwas octowy
z dodatkiem innych substancji
Stosunku płynu do proszku
Obecności wilgoci w trakcie rozrabiania
(dodanie niewielkiej ilości wody przyspiesza
wiÄ…zanie cementu)
Temperatury
......pamiętamy o alergiach
EBA- kw.etoksybenzoesowy
Zwiększa wytrzymałość
Czas pracy ok.22 min (!brak wilgoci), mieszanie- 30 sek. do
konsystencji plasteliny, póz
niej kolejne 60 sekund.
HV-EBA-dodatek EBA i estrów winylowych Nieeugenolowe
cementy tlenkowo-cynkowe (typ I)
IRM (Dentsply)  szczelne wypełnienie czasowe
Zabezpieczenie czasowe zebów mlecznych / stałych
wytwarza się z olejków innych niż eugenol
Leczenie kanałowe
Mieszany ręcznie lub kapsułkowany
jako materiał alternatywny dla pacjentów
Cementy ZnO+E specjalne
uczulonych na eugenol.
+antybiotyki (np.tetracykliny) /sterydy
Pośrednie przykrycie miazgi
+w/w oraz siarczan baru
Wypełnienia kanałów w leczeniu endodontycznym
3
Gotowe
materiały tymczasowe
Chemoutwardzalne
Gotowe preparaty
Skład podstawowy:
Tlenki i siarczany cynku oraz wapnia
tymczasowe
i wodorotlenek wapnia
Plastyfikatory typu poliwinylu i chlordiazotylu
oraz glikolazetol itp.
Światłoutwardzalne
Skład podstawowy
Dimetyloakrylany i SiO2
Gotowe materiały tymczasowe
Gotowe
materiały tymczasowe Chemoutwardzalne Światłoutwardzalne
Coltosol F (Coltene)
Prowident (Zhermapol)
Fermit (Vivadent)
Szczelne-dobre przyleganie brzeżne
Plastidentin (CHEMA)
Clip, Clip F (Voco)
Twarde
Cavit (ESPE) -3 różne twardości
DuoTEMP (Coltene Whaledent)
o różnym oznaczeniu kolorystycznym
Wygodne w pracy  łatwość zakładania
(Cavit, Cavit W, Cavit G)
Nie wymagajÄ… dodatkowego przygotowania
Cimpat PINK, WHITE, N (Septodont)
W znacznym stopniu homogeniczne
Twardnieją pod wpływem
śliny / powietrza
Proces wiÄ…zania polega na wymianie
jonowej lub uwalnianiu niektórych
plastyfikatorów w wilgotnym środowisku
jamy ustnej
materiały tymczasowe stosowane w CZ
ŚĆ 2
protetyce
TempoSil2 (Coltene )
Temp-Bond NE (Kerr)
Original
Materiały podkładowe
NE
Clear
http://www.dentalshop.com.pl/img_prod/images/temposil3.jpg
4
Właściwości idealnego materiału podkładowego
Materiały podkładowe
A
atwość pracy
Funkcje podstawowe:
Szybkość wiązania
OPOROWA (base)
Obojętność biologiczna
Zabezpieczenie miazgi przed urazami mechanicznymi i
Wytrzymałość mechaniczna
termicznymi
Ochrona miazgi przed czynnikami
USZCZELNIAJ
CA (liner)
Termicznymi (np. pod amalgamat)
Izolacja przed czynnikami chemicznymi z materiału
Chemicznymi
wypełniającego oraz środowiska jamy ustnej
Elektrycznymi (prÄ…dy galwaniczne)
Obie funkcje Å‚Ä…czÄ… cementy:
Odpowiednie właściwości chemiczne względem stosowanych
Polikarboksylowe
materiałów wypełniających
Glassionomerowe
Adhezja
Pozostałe materiały podkładowe pełnią rolę
Kontrast rtg
Linera: lakiery żywicze, cementy wodorotlenkowo-wapniowe
Brak rozpuszczalności w kwasach i płynach ustrojowych
Base: np. cement fosforowy
Rozszerzalność termiczna zbliżona do rozszerzalności
Zabezpieczenie miazgi termicznej tkanek zęba
Próchnica głęboka (caries profunda)
Właściwości przeciwbakteryjne i remineralizujące
Odpowiednia barwa i przezierność
Próchnica średnia (caries media)
5 głównych rodzajów cementów
opartych na reakcji kwas-zasada
CEMENT TLENKOWO-
CYNKOWO-EUGENOLOWY
Cementy
Cementy
Cementy
Cementy
CEMENT
CEMENT
FOSFOROWY
POLIKARBOKSYLOWY
Eugenol
cynkowo-fosforanowe
cynkowo-fosforanowe
cynkowo-fosforanowe
cynkowo-fosforanowe
Tlenek (fosforanowe, fosforowe)
(fosforanowe, fosforowe)
(fosforanowe, fosforowe)
(fosforanowe, fosforowe)
Kwas
Kwas
cynku
poliakrylowy
fosforowy
Fluorowane szkło
glinowo-krzemowe
CEMENT SZKLANO-
CEMENT KRZEMOWY
JONOMEROWY
Reakcja wiÄ…zania
Cementy cynkowo-fosforanowe
Wymieszanie proszku z płynem
(fosforanowe, fosforowe)
Twardnieniu towarzyszy
wydzielanie ciepła (reakcja wiązania jest egzotermiczna)
skurcz materiału 0,05  2,0%
Skład:
Stosuje się cementy szybko- i wolnowiążące
Proszek:
Na szybkość wiązania mają wpływ:
tlenek cynku 75-98% - wyprażony (w temperaturze powyżej 1000oC)
sposób wytwarzania proszku (wyższa temperatura spiekania
tlenek magnezu 7-15% składników proszku mniejsza reaktywność)
tlenek wapnia wielkość ziaren proszku (bardziej drobnoziarnisty proszek,
w porównaniu z gruboziarnistym, wiąże szybciej)
tlenek glinu
rodzaj płynu: obniżenie pH przyspiesza proces twardnienia
w niewielkich ilościach kwas krzemowy, barwniki (tlenki żelaza
lub manganu) dodatek soli cynku skraca czas wiÄ…zania cementu,
składniki zwiększające działanie bakteriobójcze (sole srebra i miedzi) dodatek substancji bufonujących (wodorotlenki, jony glinu) wydłuża
czas wiÄ…zania.
fluorki, Si02 i trójtlenek bizmutu
sposób zarabiania cementu - dodawanie proszku do płynu małymi
PÅ‚yn:
porcjami wydłuża, a zbyt szybkie dodanie proszku do płynu skraca czas
50-70% roztwór wodny mieszaniny kwasów fosforowych (głównie wiązania  czas pracy cementem.
ortofosforowego oraz kwasów meta- i pirofosforowego)
Przyspieszyć twardnienie może także:
często z domieszkami soli  fosforanów glinu i cynku, utworzonych przez
dodanie zbyt dużej ilości proszku w stosunku do płynu
rozpuszczenie tlenków cynku lub glinu w płynie.
obecność wilgoci
podwyższona temperatura otoczenia  cement wiąże szybciej
w temperaturze jamy ustnej niż w temp. pokojowej.
5
Zalety i wady cementu fosforowego
łatwość zarabiania i pracy Wskazania
względna przylepność (dość znaczna w czasie zarabiania). Nie łączy się
chemicznie z zębiną i szkliwem, utrzymuje się przede wszystkim dzięki retencji
mechanicznej
dobra wytrzymałość mechaniczna Dawniej:
szybki czas wiÄ…zania cementu (cement twardnieje w ciÄ…gu 5-10 minut, a w
podkład pod wypełnienia stałe
ciągu pierwszej godziny uzyskuje dwie trzecie ostatecznej wytrzymałości)
materiał do wypełnień kanałów korzeniowych
dobra izolacja termiczna
(zęby przeznaczone do resekcji wierzchołka korzenia zęba)
dobra izolacja elektryczna
Obecnie:
niewielka szkodliwość dla tkanek otaczających
mała grubość warstwy
materiał łączący do osadzania wkładów, koron i mostów,
na zębach filarowych bez żywej miazgi i z żywą miazgą
wysoka kwasowość cementu w trakcie wiązania (pH świeżo rozrobionego
do osadzania pierścieni ortodontycznych
cementu waha się l,6 - 3,6). W miarę twardnienia pH rośnie, a powierzchnia staje
się prawie obojętna (pH ok. 7,0) po ok. 48 godz. (wolne kwasy fosforowe (???) materiał do wypełnień stałych w zębach mlecznych
utrzymujÄ… siÄ™ w materiale nawet przez 48 godzin).
(???) materiał do podbudowy filarów protetycznych
kruchość (niewielka wytrzymałość na rozciąganie)
(wypełnienia ubytków) zębów przeznaczonych na filary pod
brak szczelności brzeżnej pomiędzy cementem fosforowym a zębiną
korony protetyczne
porowatość
niewielka odporność na działanie czynników chemicznych (uleganie
procesowi rozpuszczenia w płynach ustrojowych, duża wrażliwość na wilgoć)
zmiana objętości podczas wiązania
Nieodpowiednia barwa
Brak przezierności
Przygotowanie materiału
Preparaty fabryczne
Cementy fosforanowe zarabiamy metalowÄ… Å‚opatkÄ… na szorstkiej
powierzchni szklanej płytki
Proszek odmierza się zwykle za pomocą łyżeczki dostarczanej w
opakowaniu przez producenta. Proszek dzielimy w jednym kącie płytki
na 4-6 porcji wprowadzane kolejno do płynu co 15 sekund mieszania
(w zależności od pożądanej gęstości końcowego produktu)
Całkowity czas mieszania powinien wynosić 60-120 sekund (zbyt
długie, jak i zbyt krótkie zarabianie obniża wartość materiału)
OchÅ‚odzenie pÅ‚ytki (ok. 21°C) , na której miesza siÄ™ cement, pozwala
zwiększyć czas pracy
Należy ściśle przestrzegać wskazówek producenta !!!
Konsystencja (gęstość) zarobionego cementu zależy od przeznaczenia
(materiał podkładowy-do konsystencji miękkiej plasteliny)
Agatos W (wolnowiążący); S (szybkowiążący);
Materiał przeznaczony do osadzania prac protetycznych zarabiamy do
HA (z dodoatkiem hydroksyapatytu)
konsystencji półpłynnej (gęstej śmietany)
Twardnieje w jamie ustnej w ciągu 5-10 minut od rozpoczęcia
Adhesor
mieszania
Ze względu na wady cementy fosforanowe są coraz bardziej
wypierane przez cementy karboksylowe, glassionomerowe i
Harvard Cement
żywicze.
Preparaty miedziowe i srebrowe
Są to cementy zbliżone składem do fosforanowych
proszek dodatkowo zawiera sole srebra lub zwiÄ…zki miedzi.
Użycie tlenku miedzi (I) (miedziawego)
- nadaje barwÄ™ czerwonÄ…
Cementy na bazie
Cementy na bazie
Cementy na bazie
Cementy na bazie
Użycie tlenku miedzi (II) (miedziowego)
- nadaje barwÄ™ czarnÄ…
Cementy te charakteryzuje siÄ™:
wodorotlenku wapnia
wodorotlenku wapnia
wodorotlenku wapnia
wodorotlenku wapnia
bardziej drażniącym działaniem na miazgę niż czysty
cement fosforanowy
silniejszymi właściwościami bakteriobójczymi, dlatego jest
używany do zębów mlecznych, w których nie da się usunąć
całkowicie próchniczej zębiny.
Cementy miedziowe są również używane do mocowania
aparatów ortodontycznych i szyn dentystycznych
6
Cementy na bazie
Cementy na bazie
wodorotlenku wapnia
wodorotlenku wapnia
Preparaty nie twardniejÄ…ce
Skład cementu wodorotlenkowo-wapniowego:
(Biopulp, Pulpodent, Calxyl, Calasept),
w postaci
Baza: wodorotlenek wapnia, dwutlenek tytanu,
a/ gotowych past wolframian wapnia oraz ester salicylowy
b/ proszku do przygotowywania pasty po zmieszaniu 1,3-butylenoglikolu.
z wodÄ… destylowanÄ…. Po wprowadzeniu do ubytku nie tworzÄ…
Katalizator: wodorotlenek wapnia, tlenek cynku
one zbitej warstwy materiału.
i stearynian cynku
Preparaty twardniejÄ…ce (cementy Ca(OH)2)
(Dycal,Life, Alkaliner, Calcipulpe), po związaniu tworzące w Skład preparatu nie twardniejącego:
ubytku zbitą warstwę materiału podkładowego.
Proszek - wodorotlenek wapnia (52,5%),
Produkowane sÄ… w postaci pasty jako:
metyloceluloza (47,5%).
materiały dwuskładnikowe (baza i katalizator) wiążące
PÅ‚yn: woda destylowana
pod wpływem reakcji chemicznej po zmieszaniu past
materiały jednoskładnikowe, wiążące pod wpływem
światła halogenowego lampy polimeryzacyjnej.
Przygotowanie cementów na bazie
Przygotowanie cementów na bazie
Przygotowanie cementów na bazie
Przygotowanie cementów na bazie
Wskazania
wodorotlenku wapnia
wodorotlenku wapnia
wodorotlenku wapnia
wodorotlenku wapnia
Preparaty nie twardniejÄ…ce miesza siÄ™
Biologiczne leczenie miazgi
na szorstkiej powierzchni płytki szklanej
Przykrycie pośrednie
wprowadzajÄ…c do wody destylowanej
kolejno niewielkie porcje proszku, do
Przykrycie bezpośrednie
konsystencji luz
nej papki
NIE stanowią jedynego podkładu
Preparaty jednoskładnikowe są
pod wypełnienie!!
produkowane w postaci półpłynnej masy,
do bezpośredniej aplikacji
Antyseptyczne leczenie kanałowe
- wypełnienie czasowe
Preparaty twardniejÄ…ce
dwuskładnikowe wymagają zmieszania,
Ostateczne wypełnienie kanałów korzeniowych
przy pomocy metalowej Å‚opatki lub np.
(uszczelniacz) upychdała kulkowego, równych porcji
bazy i katalizatora.
Zalety i wady cementów na bazie
Zalety i wady cementów na bazie
Zalety i wady cementów na bazie
Zalety i wady cementów na bazie
Preparaty fabryczne
Preparaty fabryczne
Preparaty fabryczne
Preparaty fabryczne
wodorotlenku wapnia
wodorotlenku wapnia
wodorotlenku wapnia
wodorotlenku wapnia
Mechanizm biologicznego działania tych materiałów uwarunkowany
jest właściwościami wodorotlenku wapnia PREPARATY NIETWARDNIEJ
CE
Odczyn silnie zasadowy (pH 8  13)
Biopulp, Reogan (Rapid, Liqu-idum), Calcicur,
Działają silnie przeciwbakteryjnie, znacznie lepiej niż
Calastept, Calxyl (pasta, zawiesina), Hypocal.
paramonochlorfenol i formokrezol
Lecznicze działanie wodorotlenku wapnia związane jest z obecnością
jonów Ca2+ i OH-.
Jony hydroksylowe-obniżenie ciśnienia tlenu i wzrost pH (zobojętnianie
PREPARATY TWARDNIEJ
CE
kwaśnego środowiska w ubytku próchnicowym.
Jony Ca2+ -stymulujący wpływ na działanie fosfatazy zasadowej,
Alce Liner, Calcimol, Calcipulpe, Reocap.
od której zależą procesy mineralizacji  tworzenie tkanki kostnej.
Jony wapniowe mogą przenikać przez zębinę.
Działanie odontotropowe, tworzenie tzw.mostu zebinowego( pory )
Preparaty te nie są jednak obojętne dla miazgi zębów.
Mała wytrzymałość mechaniczną (najniższa)
PREPARATY ÅšWIATA
OUTWARDZALNE
Znikoma adhezja do tkanek zęba i materiałów wypełniających
Cavalite, Calcimol LC, Prisma CLV
Z czasem ulegajÄ… resorpcji i rozpuszczeniu
Zakłócają polimeryzacje materiałów kompozytowych
Nieestetyczny, mało przezierny
7
Cementy polikarboksylowe
(karboksylowe, poliakrylowe)
Skład:
Proszek:
Cementy polikarboksylowe
głównie tlenek cynku,
w mniejszych ilościach tlenki magnezu, bizmutu, wapnia
oraz fluorek wapnia.
(karboksylowe, poliakrylowe)
kwas poliakrylowy w proszku (w niektórych preparatach)
PÅ‚yn:
co najmniej 40% roztwór wodny kwasu poliakrylowego
o przeciętnej masie cząsteczkowej pomiędzy
15000 a 150000.
Postępowanie
Wskazania
Cementy polikarboksylowe należy zarabiać metalową
łopatką na szorstkiej powierzchni płytki szklanej,
Cementowanie koron protetycznych
łącząc z płynem kolejne porcje proszku
(np. Durelon) - cementy posiadające Proszek łączymy z płynem możliwie szybko
wprowadzając jednorazowo do płynu zasadniczą
mniejsze czÄ…steczki kwasu poliakrylowego w
część odmierzonego proszku (ok. 4/5) - ocena
płynie (mniejsza lepkość)
konsystencji...
Materiały podkładowe pod wypełnienia stałe -
Zarabianie cementu nie powinno trwać dłużej niż
30 sekund, jeśli producent nie określi inaczej.
cementy o dużej lepkości płynu (większa
zarobiony do konsystencji półpłynnej  gęstej
masa czÄ…steczkowa kwasu poliakrylowego)
śmietany , pozwalającej na jego naniesienie
i swobodne rozprowadzenie zgłębnikiem
lub niewielkim upychadłem kulkowym)
po powierzchni zębiny.
Zalety i wady cementów
Zalety i wady cementów
Zalety i wady cementów
Zalety i wady cementów
Preparaty fabryczne
polikarboksylowych
polikarboksylowych
polikarboksylowych
polikarboksylowych
Adhezja do twardych tkanek zęba oraz metali
(siła adhezji ok. 8 MPa) Adhesor Carboxy
Dobra szczelność brzeżna
Adhesor Carbofine
Większą rozpuszczalność w wodzie niż cementy
Durelon
glassionomerowe oraz cementy fosforanowe
Bondal
Skurcz podczas wiązania (do 6% objętości)
Dorifix C
Nie wykazują działania przeciwbakteryjnego
Belfast
Oddziaływanie biologiczne materiałów opartych na
bazie cementu polikarboksylowego jest kwestiÄ… Poly-C
dyskusyjnÄ….
Oxicap
Kolor odbiegający barwą od barwy zęba
Brak przezierności
8
Wytrzymałość materiałów
Cementy
Cementy Cementy tlenkowo-
Cementy glassionomerowe
wodorotlenkowo-
polikarboksylowe -cynkowo-
-wapniowe
fosforanowe
(......)
Cementy tlenkowo- Cementy szklano-
-cynkowo- -jonomerowe
-eugenolowe (ZOE)
CZ
ŚĆ 3
Rozpuszczalność materiałów w wodzie
Cementy tlenkowo-
Cementy
-cynkowo-
Materiały do wype nień
Materia y do wype nie
Materia y do wypełnie
Materia y do wype nie
Cementy szklano-
wodorotlenkowo-
-eugenolowe (ZOE)
-jonomerowe
-wapniowe
- Amalgamaty
- Amalgamaty
- Amalgamaty
- Amalgamaty
Cementy tlenkowo- Cementy
-cynkowo- polikarboksylowe
fosforanowe
Podziękowania dla dr n. med. Agnieszki Pacyk za udostępnienie materiałów do wykładu
Idealny materiał do wypełnień ubytków Idealny materiał do wypełnień ubytków
twardych tkanek zębów powinien twardych tkanek zębów powinien
wykazywać: wykazywać:
Obojętność dla miazgi zębów i błony śluzowej jamy ustnej
Współczynnik rozszerzalności cieplnej zbliżony
Działanie kariostatyczne.
do współczynników szkliwa i zębiny.
Zdolność łączenia się ze szkliwem i zębiną (mikroprzeciek).
Mały współczynnik dyfuzji cieplnej.
Stabilność w środowisku jamy ustnej (brak rozpuszczalności,
Brak zmiany objętości podczas wiązania.
korozji).
Gładkość powierzchni.
Niewielka absorpcja wody.
A
atwość zarabiania.
Mechaniczne właściwości dobrane do działających sił żucia
oraz zbliżone do parametrów szkliwa i zębiny, zwłaszcza Absorpcja promieni rentgenowskich.
pod względem modułów sprężystości i wytrzymałości.
Umożliwia wykrycie:
Odporność na ścieranie.
próchnicy wtórnej,
Estetyka - powinny idealnie imitować ząb pod względem:
nawisów wypełnień,
koloru,
nie wypełnionych przestrzeni - tzw. pęcherzy powietrznych.
przezroczystości (transperencji),
współczynnika załamania światła.
9
Plastyczne materiały do wypełnień
Plastyczne materiały do wypełnień
Plastyczne materiały do wypełnień
Plastyczne materiały do wypełnień
Amalgamat
ubytków i rekonstrukcji
ubytków i rekonstrukcji
ubytków i rekonstrukcji
ubytków i rekonstrukcji
Amalgamaty są fizykochemicznym połączeniem rtęci
twardych tkanek zębów
twardych tkanek zębów
twardych tkanek zębów
twardych tkanek zębów
z metalami lub ze stopami metali.
Hg jest płynną substancją, w temperaturze pokojowej 
reaguje ze srebrem i cynÄ…  tworzy plastycznÄ… masÄ™
Amalgamaty
która wiąże z czasem
Materiały kompozycyjne Proszek stanowią małe cząstki stopów metali
o kształtach kulistym  sferycznym lub nieregularnym
Cementy glassionomerowe
Materiał stosowany
Kompomery
do wypełnień ubytków
zębów trzonowych
i przedtrzonowych
klasy I, II, V wg Black a
Składniki amalgamatów
Podstawowe składniki
podstawowe
Srebro (Ag)
srebro
Zwiększa wytrzymałość
mechaniczna
cyna
Zwiększa rozszerzalność
miedz

Cyna (Sn)
rtęć
Zmniejsza wytrzymałość
inne
mechaniczna
cynk Zwiększa podatność na korozję
Zmniejsza rozszerzalność
ind
Wydłuża czas wiązania
palad
Podstawowe składniki Podstawowe składniki
Rtęć(Hg)
Miedz
(Cu)
Aktywuje reakcjÄ™
Redukuje tworzenie fazy gamma-2
Jedyny metal który ma postać
Zwiększa wytrzymałość
płynną w temp. pokojowej
mechanicznÄ… i zmniejsza
podatność na odkształcenia
Sferyczne stopy
40 to 45% Hg
pod wpływem sił żucia
Mieszane stopy
Zmniejsza korozjÄ™
45 to 50% Hg
Zmniejsza pełzanie
Redukuje nieszczelność brzeżną
10
Podstawowe składniki
Klasyfikacja oparta na:
Wypełniacz (cegiełki)
Zawartości miedzi
Ag3Sn zwany gamma
O różnych kształtach
Kształcie opiłków
Matrix
Skrawane
Ag2Hg3 zwany gamma 1
Sferoidalne (spłaszczone kulki)
cement
Sferyczne
Sn8Hg zwany gamma 2
Mieszane
Puste przestrzenie
Metodzie dodawania miedzi
Typy amalgamatów: Zawartość miedzi
" Niskomiedziowe (konwencjonalne klasyczne,
Niskomiedziowe stopy
tradycyjne)
4 do 6% Cu
" stosowane od XIX wieku
" Wysokomiedziowe
Wysokomiedziowe stopy
" o zwiększonej zawartości miedzi
9 do 30% Cu
" opracowane w latach 70-tych XX wieku
Reakcja wiązania stopu rtęci z miedzią
AMALGAMACJA
AMALGAMACJA
Stop srebra (cyna-srebro-miedz
) (Å‚)
Reakcja wiązania amalgamatów standardowych +
Rtęć
produkt cynowo-rtęciowy (Faza Gamma-2)
“!
Stop srebra (nieprzereagowany) (Å‚)
Przebieg reakcji wiązania amalgamatów wysokomiedziowych
+
(Non-Gamma-2)
Miedz
-cyna (·)
wyeliminowanie Fazy Gamma-2
+
Srebro-miedz
(Å‚1)
" Wzrost odporności na korozję
" Wzrost odporności na pęknięcia brzeżne
lepsze właściwości mechaniczne
Brak fazy (Å‚2)
11
Typ amalgamatu
Cecha
Wytrzymałość
niskomiedziowy wysokomiedziowy wysokomiedziowy
czÄ…steczki czÄ…steczki czÄ…steczki
nieregularne mieszane kuliste
Wytrzymałość na rozciąganie 52 50 54 " Wzrasta powoli
Wytrzymałość na ściskanie
" 1 godz.: 40 do 60% całości
53 67 111
po 30 min (MPa)
" 24 godz.: 90% całości
Wytrzymałość na ściskanie
89 109 188
po 1 godz. (MPa)
" Stopy sferyczne szybciej osiÄ…gajÄ…
Wytrzymałość na ściskanie
430 402 451
po 1 dniu (MPa) wytrzymałość
Płynięcie (%) 2,05 0,44 0,15
Zmiana wymiarów po
8 -3 -5
24 godz. (µm/cm)
Twardość w skali Knoopa
146 143 166
(kg/mm2)
Korozja Åšniedzenie
" Powierzchniowa i podpowierzchniowa
" Cienka warstwa
" Spowodowana reakcjami chemicznymi
na powierzchni amalgamatu
(z
le wypolerowany materiał) lub elektrochmicznymi
(stopy innych metali) " Zmiana zabarwienia
" Zmniejsza wytrzymałość " Głównie na powierzchniach
" Uszczelnia brzegi z
le wypolerowanych
" Mało miedzi
" 6 miesięcy
" SnO2, SnCl
" Faza gamma-2
" Dużo miedzi
" 6 - 24 miesięcy
" SnO2 , SnCl, CuCl
" eta-faza (Cu6Sn5)
Zalety i wady amalgamatów
Zalety i wady amalgamatów
Zalety i wady amalgamatów
Zalety i wady amalgamatów
Zmiany objętości
Trwałość (do 25 lat)
" Ujemna zmiana objętości
W miarę dobrze tolerują wilgoć w czasie zakładania do ubytku
Produkty korozji amalgamatu działają bakteriobójczo
" mikroprzeciek
Nie przewodzÄ… bodz
ców chemicznych
A
atwe w pracy  nie wymagajÄ… skomplikowanej procedury
A
atwość zakładania (czas potrzebny na założenie 2-3 minuty jest
szybszy niż na założenie wypełnienia kompozytowego)
Tanie
" Dodatnia zmiana objętości
Sprawdzony od ponad 100 lat
" Bolesność
Nieestetyczne
" Pękanie fragmentów zęba
PrzewodzÄ… bodz
ce termiczne (wymagają podkładu)
Mogą przebarwiać tkanki zęba (izolacja lakierem podkładowym)
Wymagają odpowiedniej preparacji ubytku (podcięcia retencyjne, kształt
" W trakcie amalgamacji obserwuje
oporowy i retencyjny) - czasem konieczne usunięcie zdrowej tkanki
zęba.
się zarówno kurczenie jak i powiększanie objętości mieszaniny
Powodowanie prądów elektrogalwanicznych (gdy w pobliżu innych
" Rozpuszczanie cząstek ł powoduje kurczenie uzupełnień zawierających metale)
Korozja i ścieranie się amalgamatu
" Formowanie czÄ…stek · i Å‚1 powoduje powiÄ™kszanie masy
Wysoki współczynnik rozszerzalności termicznej
mieszaniny
12
Fazy pracy Fazy pracy
2.Przenoszenie amalgamatu do ubytku
1.Zarabianie
Nakładacze do amalgamatu
Aparaty dozujÄ…ce i mieszajÄ…ce
Pistolety do amalgamatu
 dawniej stosowane dozowanie  na oko
Kapsułki do mieszalników  stały stosunek rtęci
3.Kondensacja
i opiłków
Małe porcje, stała siła nacisku, upychacz
Tabletki do dyspenserów i mieszalników  specjalny
do amalgamatu / upychadło kulkowe
aparat dozujÄ…cy tzw. dyspenser)
Prawidłowo zarobiony amalgamat Ręczna lub mechaniczna za pomocą kondensatora
(upychadła ultradz
więkowe)
Chrzęści jak śnieg
Daje się wałkować w wałeczek (nie kruszy się)
Prawidłowa kondensacja wpływa na:
Odbija linie papilarne
Końcowe twardnienie
Rzucony z wysokości 0,5 m nie rozkrusza się
Resztkową zawartość Hg
Przyleganie do ścian ubytku
EkspansjÄ™
Fazy pracy
WiÄ…zanie amalgamatu
Amalgamaty konwencjonalne wiąże w 2 fazach
4. Usunięcie nadmiarów wypełnienia i
Faza twardnienia (5-30 minut):
kształtowanie powierzchni żującej
usunięcie nadmiarów
odsłonięcie zarysu
dopasowanie z zgryzie
5. Polerowanie wypełnienia
Faza kamienienia (po 24 h):
GÅ‚adzenie finirami lub/i kameniami Arkanzas
polerowanie wypełnienia
Nadanie wysokiego połysku tarczkami i krążkami
ściernymi, gumkami
Amalgamaty wysokomiedziowe twardniejÄ…
Zaniechanie tej czynności obniża jakość wypełnienia,
sprzyja korozji szybciej
Możliwość polerowania bezpośrednio po założeniu
Wiązanie amalgamatu do tkanek zęba
Charakterystyka użytkowa
" Amalgamat nie wiąże z zębiną ani szkliwem
Sferyczne
" Wypełnienie utrzymywane jest dzięki podcięciom retencyjnym
i szorstkiej powierzchni ubytku
zalety
" Produkty korozji wypełniają przestrzeń miedzy wypełnieniem
A
atwość kondensowania
a tkankami zęba
Szybkie wiÄ…zanie
" Produkty umożliwiające wiązanie amalgamatu do zęba
GÅ‚adka powierzchnia
" oparte na żywicy zawierającej 4-META
(4-metakryloksyetyl trimellitate anhydride)
wady
" zmniejszają przerwę między zębem a wypełnieniem
Trudno odbudować punkty styczne
" wspomagają utrzymanie wypełnienia w ubytku
" zwiększają wytrzymałość zęba
Większa tendencja do tworzenia nawisów
" np. Amalgambond Plus
13
Kształt cząsteczek metali
Charakterystyka użytkowa
opiłkowe Sferyczne
Mieszane
mało Cu mało Cu
zalety
New True Cavex SF
Dentalloy
A
atwość odbudowy punktów stycznych dużo Cu
dużo Cu
Tytin, Valiant,
Dobre polerowanie
ANA 2000
Megalloy
wady
mieszane
Wolne wiÄ…zanie
dużo Cu
niższa początkowa wytrzymałość
Dispersalloy, Valiant
PhD
14