DERMATOLOGIA  WYKA
AD nr 8  13.12.2007r.
Dr n.med. Anna Lis-Święty
Plan wykładu: Metody fizykoterapeutyczne w dermatologii
1. Podstawy kriochirurgii w chorobach skóry
2. Laseroterapia w dermatologii
3. Terapia fotodynamiczna w dermatologii
1. Podstawy kriochirurgii w chorobach skóry
Krioterapia = kriochirurgia
" pojęcia stosowane zwykle zamiennie
" niektórzy jednak uwa\
ają, \
e mo\
na by te pojęcia rozdzielić
" kriochirurgia  działanie prowadzące do uszkodzenia tkanki, zastępuje metodę chirurgiczną. Stosujemy, gdy
chcemy usunąć jakieś zmiany chorobowe ze skóry. Reakcja tkanki: martwica.
" Krioterapia  zabieg prowadzący raczej do niewielkiego uszkodzenia tkanki, bez powodowania martwicy skóry;
reakcja tkanki: odczyn zapalny
" metoda terapeutyczna polegająca na miejscowym zamra\
aniu tkanki przy pomocy specjalnej aparatury
Czynniki chłodnicze  kriogeny
" Chlorodifluorometan:  40,8 �C
" Chlorek dimetylu i propanu: -24 do -42 �C
" Zestalony dwutlenek węgla -78,9 �C - pasta śniegowa , bez stosowania aparatury
" Podtlenek azotu -88 �C
" Ciekły azot -195,6 �C  najczęściej stosowany
Ciekły azot
" Kriogen z wyboru, najczęściej stosowany
" Pozwala osiągnąć najni\
szą temperaturę mro\
enia
" Szerokie spektrum temperatury (jeśli chcemy bez uszkodzenia  to krótko)
" Najbardziej uniwersalny, skuteczny w leczeniu nowotworów
Pozostałe kriogenny znajdują zastosowanie w leczeniu zmian łagodnych, nienowotworowych lub przedrakowych
Mechanizmy kriodestrukcji
" przejście wody komórkowej i pozakomórkowej ze stanu ciekłego w stały => powstają kryształy lodu we
wnętrzu komórki, co jest przyczyną uszkodzenia organelli: mitochondriów, lizosomów, ER. Środowisko
hipertoniczne wnętrza komórki prowadzi do przechodzenia fizjologicznych składników np. hemoglobina w
erytrocytach poza błonę komórkową; szybkie przemieszczanie elektrolitów mo\
e być przyczyną zmiany
białek enzymów, zahamowania syntezy DNA => uszkodzenie komórki, śmierć
Staza naczyniowa
" Zamro\
enie powoduje początkowe zwę\
enie a następnie rozszerzenie naczyń krwionośnych
" Wzrost przepuszczalności kapilar, powoduje powstanie skrzepów, pękanie ściany naczyń doprowadza do
zahamowania cyrkulacji krwi w zamro\
onym obszarze co prowadzi do niedotlenienia i obumierania tkanek
poddanych niskiej temp
" Im wy\
szy jest stopień hipotermii i szybszy spadek temperatury w zamro\
onej tkance, tym większy jest
efekt letalny komórek
" Liczba prze\
ywających komórek po krioterapii jest równie\
mniejsza przy wolniejszym wzroście temperatury
" Powolne rozmra\
anie zwiększa mo\
liwość destrukcji tkanek w skutek rekrystalizacji (reklistalizacji?)
wewnątrzkomórkowej  agregacji małych kryształków lodu w większe bryły
" metoda kriochirurgii podobnie jak chirurgia klasyczna wymaga objęcia zabiegiem odpowiedniego widocznego
makroskopowo marginesu zdrowej tkanki
Metody kriochirurgii
" Zanim jeszcze wprowadzono specjalną aparaturę, stosowano ciekły azot (specjalne pojemniki)  przy
pomocy aplikatorów
" Zamro\
enie przy pomocy tamponów (deep steak)
" Metody natrysków
o Open spray method (osłony w kształcie walca)
o Closed spray method (osłony tworzące zamknięte komory)
o Metoda kontaktowa  krioaplikatory zamknięte (końcówki o ró\
nej średnicy)
1
:& Wskazania do kriochirurgii w dermatologii
" Zmiany nowotworowe
o Stany przedrakowe i łagodne rozrosty (Keratosis senilis)
o Raki skóry (nabłoniak - obecnie u\
ywamy terminu rak - podstawnokomórkowy)
o Mięsaki Kaposiego (liczne guzki  ograniczone mo\
liwości zabiegu chirurgicznego, dlatego
kriochirurgia)
" Zmiany nienowotworowe
o Wirusowe (mięczak zakaz
ny, brodawki)
o Naczyniowe (naczyniaki zwłaszcza u dzieci, w większości przypadków ustępują)
o Barwnikowe (przebarwienia, melanocyty bardzo wra\
liwe na niską temperaturę)
o Inne
:& Stany przedrakowe i łagodne rozrosty  wskazanie do krioterapii:
" Rogowacenie słoneczne
" Leukoplakia
" Brodawki łojotokowe
" Rogowiak kolczystokomórkowy (ró\
nicowanie z rakiem kolczystokomórkowym)
" Gruczolaki potowe
" Gruczolaki łojowe
" Włókniaki
:& Carcinoma basocellulare  wskazania do krioterapii:
" Ogniska o wyraz
nych granicach
o Odmiana powierzchowna (z wyraz
nym wałem na obwodzie)
o Guzkowa (rzadziej występuje)
o Wrzodziejąca
" Zmiany mnogie, które mogą być leczone jednoczasowo (często zespoły wrodzone)
" Guzy o średnicy do 2 cm (maksymalny wymiar zmiany)
Przeciwwskazania względne:
" Średnica powy\
ej 2 cm
" Nawroty po innych metodach leczenia (wtedy metodą z wyboru będzie chirurgia)
" Ogniska poło\
one w miejscach o wysokim ryzyku nawrotu, zwłaszcza w fałdzie nosowo-wargowym, przednim
skrawku mał\
owiny usznej i okolicy zamał\
owinowa
" Guzy na kończynie dolnej  szczególnie stopie i goleni (ludzie starsi z zaburzeniami troficznymi, z \
ylakami;
krioterapia prowadzi do powstania owrzodzenia  będzie problem z zagojeniem u tej grupy pacjentów)
" Nowotwory naciekające chrząstkę lub okostną
" Nabłoniaki twardzinopodobne  rodzaj raków podstawnokomórkowych; wygląd jak ogniska twardziny, nie ma
wyraz
nych granic, brak wału, du\
e ryzyko wznowy (nie wiemy jaki margines zastosować)
:& Inne raki skóry  wskazania:
" Choroba Bowen (rak in situ)
" Erytroplazja Queyrata  znamiona \
ołędzi; brak warunków do leczenia metodą chirurgiczną
" Carcinoma spinocellulare  małe ogniska do średnicy 1 cm
Technika zabiegu przy raku skóry
" Ró\
ni się od techniki w zabiegach z innych wskazań
" Generalnie takich zabiegów wykonuje się mało w przypadku raków skóry (najpierw pacjent jest kierowany
do leczenia chirurgicznego). Kriochirurgia  np. w przypadku odmowy leczenia chirurgicznego.
" Wykonujemy 2 cykle zamro\
enia z przerwą na pełne rozmro\
enie tkanek
" Podstawową zasadą powinno być szybkie zamro\
enie i powolne tajenie oraz natychmiastowe powtórzenie
cyklu zamra\
ania i tajenia leczonej zmiany
" Taki schemat leczenia (2 cykle) zapewnia większy procent powodzeń
" Po zabiegu kriochirurgicznym  blizna zanikowa; ładny efekt kosmetyczny
" Po zabiegu kriochirurgicznym mo\
e powstać owrzodzenie, które nale\
y potem wyleczyć
Szczególne wartości krioterapii
" Jednoczesne działanie przeciwbólowe i znieczulające
" Nieobecność krwawień podczas zabiegu
" Wytworzenie ziarniny  zapobieganie rozsiewowi komórek nowotworowych przez ich uwięzienie w
zamro\
onym obszarze
" Mo\
na stosować gdy są przeciwwskazane inne metody (np. leczenia chirurgicznego) lub gdy pacjent nie
zgadza się na inne formy leczenia
" Mo\
na stosować u chorych przyjmujących antykoagulanty
" Mo\
na przeprowadzać w ka\
dym wieku (chorzy w wieku podeszłym)
2
:& Zalety
" Ekonomiczne (szybka, prosta, ambulatoryjna, tania, bezpieczna, mało bolesna, bez znieczulenia)
" Nie ma bezpośrednich przeciwwskazań
" Bardzo dobre efekty kosmetyczne w wielu przypadkach
" Mo\
na ją powtórzyć (wielokrotnie zastosować)
" Mo\
na leczyć wznowy zmian po zastosowaniu pierwotnie innego rodzaju terapii
Wady
" Dość długi okres gojenia
" Występowanie po zabiegu masywnego obrzęku
Powikłania
bezpośrednie
" Ból, krwawienie (usunięcie strupów przed wykonaniem krioterapii), obrzęk, nadmierny odczyn pęcherzowy,
zaka\
enie, reakcja gorączkowa, insuflacja gazu do tkanki podskórnej (jest przejściowa, niegroz
na,
charakterystyczne trzeszczenie)
wczesne
" Rozrost prosaków (drobne grudeczki białawe)
" Przebarwienia (rzadko)
" Blizny przerosłe  wyjątkowo rzadko (metodę tę stosujemy właśnie w leczeniu keloidów)
" Uszkodzenie nerwów (neuropatie, parestezje, zwłaszcza jeśli chodzi o nerw trójdzielny)
" Ziarniniak naczyniowy (w miejscu, gdzie mrozimy pojawia się szybko rosnący guzek, krwawiący, czerwony)
" Przerost rzekomonowotworowy (w okresie do 2 miesięcy od zabiegu, pierwsza kontrola; jeśli np. widzimy
wzrost guzka w miejscu leczenia raka podstawnokomórkowego, to powinniśmy myślec właśnie o rozroście
rzekomonowotworowym a nie o wznowie, nale\
y odczekać, umówić się na kolejną wizytę, zalecić masowanie
tej okolicy, z reguły obserwuje się wygładzenie blizny)
trwałe
" Odbarwienia
" Blizna zanikowa
Pacjent musi być
" Wyłysienie  na skórze głowy
poinformowany o
" Ubytek chrząstki  w okolicy warg, powiek, skrzydełek nosa
konsekwencjach
" Ściągające blizny  w niektórych przypadkach
" Ectropian  wywinięcie powieki
" Głęboka martwica  np. na podudziu
Przeciwwskazania
" Pokrzywka
" Rumień z zimna
" Zapalenie tkanki podskórnej
" Piodermia zgorzelinowa
" Choroby tkanki łącznej i autoimmunologiczne
" Szpiczak mnogi
" Leczenie immunosupresyjne i dializami (obni\
ona zdolność gojenia, większe ryzyko infekcji)
" Trombocytopenia
" Agammaglobulinemia
" Cukrzyca
Czy wiesz \
e& ? obecnie w
Klinice Dermatologii ŚUM nie
2. Laseroterapia w dermatologii
wykonuje się takich zabiegów&
Klinika nie dysponuje obecnie
Sprzęt szybko się zu\
ywa
laserami. Aczkolwiek, jak
Jest bardzo drogi
zapewnia Pani Adiunkt, miała
Publiczne placówki słu\
by
dość du\
e doświadczenie&
zdrowia takowym sprzętem
z reguły nie dysponują
Mechanizm oddziaływania lasera na tkankę:
Efektem jest
" Działanie biostymulujące (lasery nieskoenerg.)
" Fototermiczne
" Cieplne uszkodzenie tkanki (l. wysokoenerg.)
" Fotochemiczne
" Fotojonizujące
Siłę działania lasera warunkuje głównie gęstość energii
3
Cieplne uszkodzenie tkanek przez laser
" Nieselektywne  chirurgiczne działanie lasera w tkance
" Selektywne  tylko na wybrane struktury skóry; zjawisko selektywnej fototermolizy; występuje tylko w
przypadku laserów (emituje on bowiem światło o jednej długości fali)
Oddziaływania światła laserowego na skórę
" Absorpcja światła lasera przez hemoglobinę (przede wszystkim światło \
ółto-zielone -> selektywne
uszkodzenie naczyń
" Absorpcja światła lasera przez melaninę (przede wszystkim światło zielone) -> selektywne uszkodzenie
przebarwień z zaoszczędzeniem innych struktur skóry
Inne działania lasera  wskazania do laseroterapii:
" Biostymulacja  odpowiednia niska wartość energii lasera mo\
e wpływać na ró\
ne procesy biochemiczne w
skórze powodując lepsze gojenie się podudzi, działanie przeciwbólowe, przeciwwirusowe, lepsze ukrwienie
o Owrzodzenia podudzi  obj. Raynaud a
o Ospa, półpasiec - łysienie plackowate (polepszenie warunków wzrostu włosa poprzez lepsze
ukrwienie)
o Sklerodermia  blizny, keloidy (pobudzenie metabolizmu tkanki łącznej)
" Selektywna fototermoliza  niszczenie tylko tego, co chcemy
o Zmiany naczyniowe
o Tatua\
e
o Zmiany barwnikowe
o Depilacja (cebulki włosów)
" Działania chirurgiczne
o Wskazania onkologiczne
o Inne: brodawki, kępki \
ółte, cysty, zmarszczki
Zmiany naczyniowe
" Główne wskazanie jeśli chodzi o lasery w dermatologii
o Teleangiektazje, naczyniaki płaskie
" Laser  praktycznie najlepsza metoda leczenia tego typu zmian (bez pozostawiania śladów w postaci blizny)
" Laser znajduje zastosowanie w leczeniu zmian naczyniowych z powodu wysokiej absorpcji energii przez
hemoglobinę
" Idealna długość fali lasera w leczeniu naczyniowych zmian skórnych jest tą, która maksymalizuje absorpcję
optyczną hemoglobiny
" Peak absorpcji przez hemoglobinę między światłem zielonym a \
ółtym
" Wa\
ny odpowiedni dobór długości fali oraz pulsu  aby laser zadziałał na naczynie a nie na skórę
" Zjawisko purpury  w trakcie leczenia zmian naczyniowych laserami barwnikowymi pulsującymi o krótkim
pulsie (wg Cynosure Inc.)
" Leczenie naczyniaków płaskich - zabieg bolesny wymagający znieczulenia ogólnego
" Laser wysokoenergetyczny  leczenie jest bolesne. Niemowlaki znoszą lepiej.
" Lasery barwnikowe pulsowe \
ółte, zielone  przeznaczone specjalnie do naczyń
(koszt takiego lasera ok.400 tys PLN)
Zmiany barwnikowe
" Zakres absorpcji światła laserowego przez melaninę jest szeroki i obejmuje promieniowanie UV, widzialne i
bli\
szą podczerwień
" Absorpcja przez melaninę spada wraz ze wzrostem długości fali  ze szczytem w zakresie UV i znaczącym
spadkiem w bliskiej podczerwieni
o np. znamię Ota
Depilacja laserowa
" Oparta o zjawisko selektywnej fototermolizy
" Idealne warunki dla depilacje stwarza wysoka absorpcja promieniowania przez melaninę zawartą w
mieszkach włosowych - przy mo\
liwie jak najmniejszej absorpcji dla hemoglobiny znajdującej się we krwi
" Długość fali od 700 do 1000nm
o Laser rubinowy 694 nm
o Laser diodowy 800 nm
o Laser aleksandrytowy 755 nm
o Laser Nd:YAG 1064 nm
" Im dłu\
sza długość fali tym laser działa głębiej; np. laser stosowany w leczeniu naczyniaków o =500 nm 
głębokość max 1 mm.
" Usuwanie tatua\
y  niekiedy trzeba zastosować kilka laserów o ró\
nej długości fali
4
Usuwanie zmarszczek  resurfacing [dermatologia estetyczna]
" Ablacja i naporyzacja cienkiej warstwy skóry (złuszczenie, mo\
na porównać do peelingu) przy pomocy lasera
CO2 wysokoenergetycznego
" Gojenie mo\
e przebiegać z wysiękiem, krwawieniem  jak po oparzeniu
" Występuje ryzyko infekcji
" Fotoodmładzanie  nieablacyjny remodeling skóry  obecnie stosujemy częściej, działa prawie jak
niskoenergetyczny, nie ma uszkodzenia skóry, energia działa stymulująca na produkcję kolagenu. Zabiegi
takie trzeba wielokrotnie powtarzać
Wskazania do ablacji:
" Blizny potrądzikowe
" Blizna keloidowa
:& Wskazania onkologiczne do laseroterapii
" A
agodne guzy przydatków
" Syringoma
" Adenoma sebaceum
" Rhinophyma  przerost skóry nosa w przebiegu trądzika
" Trichoepithelioma, Tricholemmoma  łagodne guzki z mieszków włosów
" Stany przedrakowe
" Raki skóry (ca basocellulare, ca spinocellulare, morbus Boweni)
" inne np. sarcoma Kaposi
Lasery stosowane w onkologii dermatologicznej
" Laser CO2
" Laser neodymowo-jodowy (Nd:YAG  najgłębsze wnikanie do tkanki)
o fale przenikają na głębokość 5-8 mm
o uszkodzenia cieplne skóry są niespecyficzne
o światło długości fali 1064 nm nie jest pochłaniane przez specyficzne chromatofory ani wodę
o du\
e ryzyko powstawania wznów
* Niektóre zdjęcia:
" Keratosis senilis, leukoplakia
" Brodawka łojotokowa  laser KTP
" Znamię naskórkowe  laser CO2
" Brodawki
Zalety laseroterapii w onkologii dermatologicznej
" Mo\
liwość leczenia licznych ognisk
" Zastosowanie nie wymaga zgody pacjenta na leczenie chirurgiczne
" U osób z rozrusznikami serca i zaburzeniami krzepnięcia
" Mo\
na leczyć zmiany zlokalizowane na śluzówkach jamy ustnej, na narządach płciowych
" Zmiany paliatywne
Ograniczenia w onkologii dermatologicznej
" Laseroterapia nowotworów skóry nie jest leczeniem standardowym
" Ze względu na ograniczoną głębokość koagulacji powinny być leczone raczej tylko powierzchowne i małe
zmiany
" powikłaniami są często przerosłe blizny
" czas gojenia 4-8 tyg (tzn. długi?)
" zabiegi wykonywane w znieczuleniu ogólnym
Objawy uboczne
" Przejściowy rumień i obrzęk
" Przejściowy ból i pieczenie
" Odczyn pęcherzowy, strupki  jak po oparzeniu
" Infekcje
" Bliznowacenie
" Przebarwienia, odbarwienia
5
3. Terapia fotodynamiczna w dermatologii
PDT  metoda leczenia polegająca na podawaniu substancji fotouczulającej, która gromadzi się
w komórkach docelowych (najczęściej komórki nowotworowe), a następnie selektywne
naświetlanie zmian światłem widzialnym. Połączenie leku i światła, które indywidualnie nie
wywołują działania toksycznego, prowadzi do destrukcji tkanki (w wyniku reakcji
fototoksycznej)
Kliniczne zastosowanie PDT
1978  Dougherty  PDT do leczenia nowotworów skóry
1993 - PDT oficjalnie uznana jako jedna z metod leczenia raka brodawczakowatego pęcherza moczowego
" Zatem nie tylko zmiany na skórze, ale równie\
narządów wewnętrznych
Efekt fotodynamiczny
" Interakcje wzbudzonych cząsteczek leku w stanie tripletowym z sąsiednimi cząsteczkami
" Reakcja fotooksydacyjna typu II  tlen singletowy
" Reakcja fotooksydacyjna typu I  tworzenie wolnych rodników i nadtlenków
wzrost odporności immunologicznei i spadek ryzyka przerzutów nowotworowych
Mechanizm działania
" Bezpośrednie działanie letalne na komórkę
" Uszkodzenie naczyń
" Rozwinięcie stanu zapalnego
" Wzmo\
enie odpowiedzi immunologiczne, zmniejszenie ryzyka przerzutów nowotworowych
" Na poziomie komórkowym:
o Uszkodzenie struktur błonowych
o Uszkodzenie mitochondriów
o DNA nie ulega uszkodzeniu w sposób znaczący  bardzo małe działanie mutagenne i karcinogenne
(PUVA  karcinogennie)
o Śmierć komórki w wyniku nekrozy lub apoptozy
o Efekt immunologiczny poprzez działanie na białka błonowe
Fotouczulacze PDT
" Hematoporfiryny (HP) 400-410nm
" Pochodne w/w (HPD) 400-410nm
" Ester metylowy ALA 405nm
" Porfiryny 630nm
Reszta substancji  w badaniach:
" porficeny?
" teksafiryny
" pochodne chlorowcowe
Ester metylowy ALA
" Większa litofilność i lepsze wchłanianie
" Stosowany w postaci maści
" Robimy opatrunek okluzyjny pod folią
" Wymagany czas od aplikacji do naświetlania ok. 3 godziny (przy stosowaniu samego ALA wymagane jest 13-
18 godzin)
Lampy konwencjonalne w PDT [600-1200nm]
" PDT 1200 Waldmann 600-800nm
" Palerson PDT 400-1200nm
" Cure Ligot I 570-670nm
Lasery w PDT  wąskie spektrum, mała wiązka. Korzystne w przypadku narządów wewnętrznych (np. pęcherz
moczowy)  światło laserowe dostarczamy światłowodem do wnętrza organizmu
" Sterowany argonem laser barwnikowy 630nm
" Laser par złota 628nm
" Laser barwnikowy par miedzi 510, 578nm
" Nd:YAG 690-1100nm
6
Wskazania
" Zmiany przedrakowe
" Raki skóry
" M. Kaposiego
" Ziarniniak grzybiasty
" Przerzuty nowotworowe do skóry (leczenie paliatywne)
Jak wygląda procedura?
" Ogniska rogowacenia słonecznego=> usunięcie łusek, strupków => nanosimy maść => zakładamy opatrunek okluzyjny
=> po 3 godzinach pacjent jest naświetlany. Naświetlanie ok.30 minut (zale\
nie od aparatury)
" Keratosis senilis  z reguły leczone metodą kriochirurgii (odczyny pęcherzowe, gojenie około 2-3 tygodnie. Nie mo\
na
zabiegów wykonywać od razu na całej powierzchni, powstają blizenki). Zastosowanie metody fotodynamicznej umo\
liwia
leczenie większej powierzchni zmian chorobowych, ustępują bez pozostawienia blizn. Bardzo selektywnie  substancja
światłoczuła zgromadziła się tylko w komórkach nowotworowych i te komórki uległy uszkodzeniu. Nie niszczymy całej
zmian, tylko usuwamy to, co jest chore.
ALA-PDT w raku podstawnokomórkowym
" Najlepiej stosować w przypadku zmian powierzchownych. Wynika to z ograniczeń głębokości penetracji
zarówno promieniowania, jak i leku.
" Wynik leczenia jest ściśle powiązany z wielkością guza i zale\
y od głębokości penetracji światła i zdolności
absorpcji barwnika fotouczulacza
" Dobra odpowiedz
w 79-100% przypadków,
" proponuje się rutynowe stosowanie 2 zabiegów w odstępie tygodnia, wyniki porównywalne z krioterapią,
mniejsza ilość działań niepo\
ądanych, proces gojenia szybszy, lepsze efekty kosmetyczne
" w przypadku rogowacenia słonecznego wystarcza jedno naświetlenie
" na powierzchni mogą tworzyć się strupki, zmiana następnie goi się w okresie około 2 tygodni
" postać guzowato- wrzodziejąca  dobra odpowiedz
w 10-71 % przypadków; jako monoterapia PDT nie jest
polecana, obiecujące wyniki po zastosowaniu ALA-PDT po uprzednim wyły\
eczkowaniu zmian
ALA-PDT w raku kolczystokomórkowym
" Liczba badań jest bardzo ograniczona
" Metoda nie znalazła jeszcze większego zastosowania
" Drobne zmiany, najlepiej in situ
" ograniczona głębokość penetracji do tkanek
" brak mo\
liwości kontroli histopatologicznej
Leczenie innych nowotworów skóry
" pojedyncze doniesienia o stosowaniu
" Mięsak Kaposiego w AIDS
" Ziarniniak grzybiasty (3 stadia)
" Przerzuty nowotworowe do skóry
" Opcja dodatkowa do leczenia chirurgicznego w inwazyjnych nawrotach raka skóry
" Melanoma malignom  badania kliniczne bardzo ograniczone, metoda nie polecana
" ogromny koszt aparatury oraz maści: 3g tubeczka maści  1000 zł; nierefundowane
Próby stosowania PDT w zmianach nienowotworowych
" A
uszczyca  miejscowo i ogólnie (doustnie  raki narządów wewnętrznych a następnie naświetlanie
endoskopowo)
" Brodawki zwykłe
" kłykciny kończyste
" epidermodysplasia verruciformis,
" Trądzik pospolity
" Twardziny ugólniona
" Hirsutyzm
Objawy uboczne  miejscowe:
" Ból, pieczenie, świąd
" Rumień, lekki obrzęk
" Odczyn pęcherzowy, owrzodzenia
" Gojenie z reguły krótkie  około 2 tygodni
" Przedłu\
one gojenie mo\
e być
" Odbarwienia
7
Objawy uboczne po podaniu per os:
" Długo utrzymujące się odczyny fitotoksyczne
" Nudnościm wymioty
" Hepatotoksyczność
Zalety PDT
" Mo\
liwość jednoczesnej diagnostyki fotodynamicznej
o Fluorescencja w świetle lampy Wooda
o Mo\
na więc zastosować nie tylko do leczenia ale i diagnozowania  czy są komórki nowotworowe
albo te\
np. czy jest wznowa po zabiegu
" Metoda nieinwazyjna, mo\
e być przeprowadzona ambulatoryjnie
" Selektywna w stosunku do zmian chorobowych, nie niszczy tkanek zdrowych
" Szybkie gojenie się po zabiegu w ciągu 2-3 tygodni
" Dobre efekty kosmetyczne
" Jednocześnie mogą być leczone liczne zmiany chorobowe
" Mo\
liwość leczenie zmian, gdy wielkość lub umiejscowienie stanowią ograniczenie metod konwencjonalnych
" Leczenie mo\
na powtarzać
" Konieczność odpowiedniej kwalifikacji pacjentów
Podsumowanie
" Metoda jest stosowana od wielu lat  ale ciągle nie została wprowadzona do szerokiego zastosowania
" Zarejestrowana do leczenia: rogowacenie słonecznie, stany przedrakowe, raki in situ, rak
podstawnokomórkowy; pozostałe wymienione uprzednio - nadal pozostaje metodą eksperymentalną na
etapie badań klinicznych
" Wprowadzono do leczenia w niektórych nowotworów w Europie, USA, Japonii.
Dzień dobry
Fajnióśnej naóki do egzaminu rzyczy
Zespuł Redakcyjny Grópy 5...
(MAGGiczny)
Memęto Mori ;-)
A.D. 2007
Suplement (ang. supplement)
 Koniec i bomba,
a kto czytał ten trąba
 Ferdydurke W. Gombrowicz
8