TEORIA DOWA ANALIZA TECHNICZNA I-2 Robert Ślepaczuk
Teoria Dowa  początki analizy technicznej pod koniec ubiegłego stulecia.
Rodzaje i tworzenie wykresów.
Podstawowe narzędzia i pojęcia analizy technicznej.
I. Wprowadzenie do teorii Dowa.
" 1882 r. - założenie firmy Dow Jones&Company przez Charlesa Dowa i Edwarda
Jonesa.
" 1884 r.  Dow przedstawił pierwszą ze średnich rynkowych, która obejmowała
ceny zamknięcia akcji dla jedenastu firm, w tym 9 firm kolejowych. Według
Dowa średnia ta miała reprezentować kondycję gospodarki amerykańskiej.
" 1887 r.  Dow stworzył średnią przemysłową, obejmującą akcje 12
przedsiębiorstw i średnią dla dwunastu firm kolejowych. Jego zdaniem te dwie
średnie jeszcze lepiej miały reprezentować stan gospodarki.
" 1928 r.  w skład średniej przemysłowej zaczęło wchodzić 30 firm i tyle pozostało
do dzisiaj (IBM).
" 1929 r.  wydawcy The Wall Street Journal po raz pierwszy opublikowali średnią
dla przedsiębiorstw użyteczności publicznej (DJUA - Dow Jones Utility Average).
" Obecnie średnia stworzona przez Dowa jest najważniejszym wskaz
nikiem
koniunktury na rynkach akcyjnych całego świat. Zasady inwestycyjne Dowa
uznawane są za początki analizy technicznej. Pomimo tego, że teoria Dowa została
stworzona dla średnich kolejowej i przemysłowej to bez problemu możemy
wykorzystywać ją do analizy rynków akcyjnych całego świata.
II. Tezy teorii Dowa.
1. Średnie giełdowe dyskontują wszystko.
Podstawowym twierdzeniem teorii Dowa była teza, że średnie giełdowe
przez niego stworzone dyskontują wszystko, tj. wszystkie informacje o przeszłości
dostępne na Wall Street i nie ma potrzeby dodawania do nich żadnych
dodatkowych wskaz
ników, ani danych. Twierdził, że Wall Street uwzględnia
wszystkie te rzeczy w cenach akcji, łącznie z katastrofami w postaci klęsk
żywiołowych i trzęsień ziemi, które już po chwili od zdarzenia są dyskontowane
przez rynek.
Tezy efektywności rynku, głównie w formie słabej.
2. Trzy trendy rynkowe.
Dow zdefiniował trend wzrostowy i spadkowy, a ponadto wyodrębnił trzy
kategorie trendu: główny, wtórny i krótkoterminowy.
Rys. nr 1. Trend wzrostowy Rys. nr 2. Trend spadkowy
1
TEORIA DOWA ANALIZA TECHNICZNA I-2 Robert Ślepaczuk
Trend wzrostowy jest to sytuacja, w której kolejne szczyty i dołki
kształtują się na coraz wyższym poziomie (rysunek nr 1).
Trend spadkowy to sytuacja, w której kolejne szczyty i dołki formują się
na coraz niższym poziomie (rysunek nr 2).
Trend główny przyrównał do przypływów i odpływów morza, trend
wtórny do fal składających się na przypływy i odpływy, a trend krótkookresowy
do zmarszczek tworzących się na fal. Trend główny trwa ponad rok, a nawet do
kilkunastu lat.
Trend wtórny stanowi korektę trendu głównego i na ogół trwa od trzech
tygodni do trzech miesięcy.
Trendy krótkookresowe trwają zazwyczaj niespełna trzy tygodnie i
stanowią krótkie korekty trendy wtórnego.
3. Trzy fazy trendu głównego.
Według Dowa trendy główne przebiegały w trzech fazach:
" faza akumulacji-dyskontowanie złych informacji-najwytrawniejsi inwestorzy,
" faza druga- wszyscy inwestorzy- szybkie wzrosty.
" faza dystrybucji-masowy udział inwestorów-doskonałe rekomendacje w prasie
(rys.).
4. Średnie rynkowe muszą się nawzajem potwierdzać.
Dow zakładał, że każdy istotny sygnał generowany przez którąś ze
średnich musi zostać potwierdzony przez drugą średnią, np. obie średnie muszą się
przebić ponad ostatni szczyt z poprzedniego trendu wtórnego, aby można było
mówić o początku hossy.
5. Wolumen jako potwierdzenie trendu.
Wolumen powinien wzrastać w kierunku głównego trendu. Jednak Dow
traktował wolumen jako wtórny czynnik.
6. Trend jest kontynuowany dopóki nie pojawią się definitywne oznaki
świadczące o jego odwróceniu.
Dow odnosił się w tym przypadku do praw fizyki, które mówi, że obiekt w
ruchu (w tym przypadku trend) wykazuje tendencję do kontynuacji swojego ruchu
w dotychczasowym kierunku, jeśli nie zmienią tego jakieś zewnętrzne czynniki.
2
TEORIA DOWA ANALIZA TECHNICZNA I-2 Robert Ślepaczuk
III. Główne zarzuty wobec teorii Dowa.
" Sygnały płynące z teorii są spóz
nione (pojawiają się zazwyczaj w drugiej fazie
trendu głównego).
" Dow zamierzał wykorzystać swoją teorię do prognozowania ogólnej sytuacji
gospodarczej, a nie zachowania rynku.
Rodzaje i tworzenie wykresów.
I. Wykresy liniowe.
Oparte są jedynie na cenach zamknięcia. Na diagram nanosimy jedynie
punkt oznaczający cenę zamknięcia i z połączenie punktów dla poszczególnych
dni otrzymujemy wykres liniowy. Na osi poziomej jest oznaczony czas, a na osi
pionowej wartość zamknięcia.
II. Wykresy słupkowe.
Wykresy słupkowe są bardzo popularne na rynku amerykańskim. Podobnie
jak w poprzednim przypadku wykres powstaje w układzie współrzędnych
uwzględniającym cenę i czas. Zaznaczany na niej słupek postaci:
w którym jego wysokość oznacza odległość pomiędzy ceną maksymalną i
minimalną danego dnia. Linia po lewej stronie oznacza cenę otwarcia, natomiast
linia po prawej stronie cenę zamknięcia. Po naniesieniu danych dla wystarczającej
ilości dni powstaje nam wykres słupkowy (rys.).
III. Wykresy punktowo-symboliczne.
Wykresy punktowo-symboliczne były jedną z pierwszych metod
stosowanych przez uczestników rynku akcji jeszcze w minionym stuleciu. Wykres
punktowo-symboliczny stanowi analizę ruchu samych cen, a czas nie jest brany
pod uwagę, na wykresie notujemy tylko zmiany cen. Oznaczenia na wykresie są
następujące :
X  oznacza wzrost cen,
O  oznacza spadek cen.
Aby narysować wykres punktowo-symboliczny musimy jeszcze określić
wielkość kratki i odwrócenia, które zazwyczaj określamy przy wykresie jako:
a x b, gdzie: a-wielkość kratki zaznaczanej na wykresie,
b  odwrócenie, oznacza ilość kratek wzrostu lub spadku cen po których
zaznaczamy symbol na wykresie w przeciwnym kierunku (rys. i przykład).
Najbardziej popularne miary odwrócenia to jedno- ,trzy- i pięciokratkowe.
3
TEORIA DOWA ANALIZA TECHNICZNA I-2 Robert Ślepaczuk
IV. Wykresy świecowe.
Wykresy świecowe są metodą analizowania wykresów zapożyczoną z
XVII wiecznej Japonii, gdzie wykorzystywano je do analizy trendu cen ryżu.
Sposób prezentacji danych jest bardzo podobny do wykresów świecowych, z jedną
różnicą, polegającą na tym, że łatwiej widzimy różnice pomiędzy sesjami
spadkowymi, a wzrostowymi. Świeca japońska zaznaczana na wykresie wygląda
w następujący sposób:
Cienka linia po bokach prostokąta nazywana jest knotem i symbolizuje
odległość pomiędzy maksymalną i minimalną ceną w danym dniu, natomiast
prostokąt w środku nazywany jest korpusem. Mamy korpus biały, jeśli cena
zamknięcia jest wyższa od ceny otwarcia, a korpus czarny jeśli cena zamknięcia
jest niższa od ceny otwarcia. Poprzez umieszczenie odpowiedniej ilości świec w
układzie współrzędnych tworzymy wykres świecowy (rys.).
Podstawowe narzędzia i pojęcia analizy technicznej.
I. Trend i linia trendu.
" Pojęcie trendu.
- kierunek w którym podąża rynek,
- trend wzrostowy, spadkowy i horyzontalny.
- trend główny, średniookresowy i krótkookresowy(rys.)
" Wyznaczanie linii trendu na wykresie (rys.)
" Sygnały oparte na linii trendu (przełamanie i odbicie) (rys.)
" Filtr cenowy (rys.)
" Wewnętrzna linia trendu (rys.)
" Linie kanału cenowego (rys.)
II. Zniesienia głównego trendu.
" korekty w wysokości 33%, 50%, 66% (rys.)
III. Linie tempa (mówią o sile trendu, wyznaczają linie wsparcia i oporu) (rys.)
IV. Wyznaczanie poziomów wsparcia i oporu (rys.)
V. Dni odwrotu (wysoki wolumen, znaczne wahania cen) (rys.)
4
TEORIA DOWA ANALIZA TECHNICZNA I-2 Robert Ślepaczuk
VI. Luki cenowe (rys.)
" Luka startu.
" Luka ucieczki (pomiarowa)
" Luka wyczerpania.
5