WETERYNARIA
WETERYNARIA
O KULISTYKA
W PRAKTYCE
W PRAKTYCE
Elwira Buczek
Okulistyczny Gabinet Weterynaryjny, Warszawa
Coraz czżÿżÿciej naszymi pacjentami sżÿ króliki. Dlatego teżÿ warto zapoznażÿ siżÿ z najczżÿ-
żÿciej spotykanymi u tego gatunku chorobami oczu.
Choroby oczu
najczżÿżÿciej diagnozowane
u królików domowych
U królików w praktyce najczęściej
spotyka siÄ™:
" zapalenie powiek i spojówek,
" zapalenie woreczka Å‚zowego,
" zapalenie błony naczyniowej oka,
" wytrzeszcz gałki ocznej.
U zwierząt tych bardzo ważne jest odróż-
nienie zapalenia spojówek od zapalenia
woreczka łzowego. Często przekrwienie
Fot. 1. Zapalenie woreczka łzowego  wyciek ropy na policzki. Fot. 2. Kaniulacja przewodów nosowo-łzowych.
spojówek i obecność wydzieliny ropnej nie
wynika z zapalenia spojówek, a odnosi się wania właściwych relacji między przewodem staci kropli do oczu, np. gentamycynę. Je-
do zmian w anatomii przewodów nosowo- nosowo-łzowym, oczodołem a korzeniami śli po tygodniu leczenia nie uzyskaliśmy
-łzowych i infekcji woreczka łzowego. siekaczy i trzonowców. Przyczyną choroby poprawy, wówczas możemy do woreczka
jest przerost zębów. Powoduje to ucisk ich łzowego wprowadzić enrofloksacynę. Za-
ZAPALENIE POWIEK korzeni na ściany przebiegającego nad nimi bieg taki wykonujemy raz na tydzień aż
I SPOJÓWEK przewodu nosowo-łzowego, czego wynikiem do uzyskania poprawy. Przez cały czas
Przypuszcza się, że zapalenie spojówek jest jego zwężenie i gromadzenie się w tym leczenia pacjent powinien otrzymywać
u królików może być wynikiem drażnią- miejscu materiału zakaz
nego (1). wcześniej zalecone krople do oczu.
cego wpływu pyłu z siana lub wzrostu
stężenia amoniaku w pomieszczeniu, Objawy kliniczne ZAPALENIE BA
ONY
w którym mieszka nasz pacjent. Obserwuje się białą (przypominającą NACZYNIOWEJ OKA
mleko), ropną wydzielinę wokół oka, sku- Do stanów zapalnych błony naczynio-
Objawy kliniczne piającą się głównie w jego kącie przyśrodko- wej oka dochodzi najcześciej na skutek
Na początku choroby możemy zaobserwo- wym. Wydzielinę widzimy po odciągnięciu choroby ogólnej organizmu (zakażenia
wać jedynie zaczerwienienie spojówek. Gdy dolnego worka spojówkowego. Ropa wy- bakteryjne, wirusowe, pasożytnicze),
dojdzie do nadkażeń bakteryjnych, wówczas pływa z punktu nosowo-łzowego. Wypływ urazu głowy lub bezpośrednio samej
jako kolejny objaw notujemy śluzowo-ropny wydzieliny z punktu nosowo-łzowego jest gałki ocznej lub też zmian związanych
wysięk, który często gęstnieje i tworzy sko- najważniejszym objawem branym pod z uszkodzeniem soczewki.
rupę na powiekach. Do tej pory najczęściej uwagę w diagnostyce różnicowej zapalenia
braną pod uwagę bakterią była Pasteurella spojówek i zapalenia woreczka łzowego. Objawy kliniczne
sp. Jednak wyniki ostatnich badań jako Do najczęściej spotykanych w tym To ból, fotofobia, może wystąpić łza-
głównego sprawcę choroby wskazują Sta- przypadku bakterii zaliczamy: wienie oraz zaburzenie widzenia, które
phylococcus aureus. Z wymazów pobranych " Neisseria sp., powstaje np. na tle wtórnej zaćmy. Obja-
z worków spojówkowych u królików okazało " Moraxella sp., wom tym najczęściej towarzyszy obniże-
się, że 78% przypadków zapaleń ma tło bak- " Bordetella sp., nie ciśnienia wewnątrzgałkowego.
teryjne, z czego 42% wywołuje Staphylococ- " Streptococcus viridans, Przy zapaleniu przedniego odcinka
cus sp., a tylko 12% Pasteurella sp. (1). " Origella urethralis, błony naczyniowej oka widzimy nastrzy-
" Pseudomonas sp. (1, 2). kanie naczyń na twardówce oraz obrzęk
Leczenie Jeśli obserwowane wycieki będą miały tęczówki z jej waskularyzacją. y
renica jest
Leczenie zapalenia spojówek i powiek charakter chroniczny, wówczas zalega- najczęściej zwężona, a przy chronicznym
jest stosunkowo łatwe i polega na miej- jąca na policzkach królika ropa może stanie zapalnym możemy zauważyć zrosty
scowej terapii antybiotykowej połączonej doprowadzić do zmian skórnych. tęczówkowo-soczewkowe (1, 2).
z leczeniem przeciwzapalnym. W odróżnieniu od zapalenia przedniego
Leczenie odcinka błony naczyniowej oka, zapalenie
ZAPALENIE Polega przede wszystkim na korekcji tylnego odcinka błony naczyniowej oka ob-
WORECZKA A
ZOWEGO zgryzu u królików oraz przepłukaniu prze- jawia się zmętnieniem ciała szklistego oraz
Ta jednostka chorobowa przypomina za- wodów nosowo-łzowych. Jeśli przewód zapaleniem siatkówki. W momencie, gdy
palenie spojówek, jednak podobieństwo to jest drożny, to możemy zaobserwować wy- spotykamy się z chronicznym zapaleniem
jest bardzo złudne, gdyż w tym przypadku pływający nosem płyn (np. RF). Do oczu błony naczyniowej oka, często widzimy
problem jest bardziej złożony i dotyczy zacho- możemy zaordynować antybiotyk w po- zmiany w soczewce. Przez wiele lat uwa-
LIPIEC-SIERPIEC
" 4/2004
30
WETERYNARIA
OKULISTYKA
W PRAKTYCE
Fot. 3. Zapalenie błony naczyniowej oka  nastrzykanie naczyń na
twardówce, wtórna zaćma i waskularyzacja tęczówki.
żano, że białe zmiany w soczewce to wynik
obecności bardzo popularnej u królików
bakterii z rodzaju Pasteurella multocida
(1). Nie jest to jednak prawda, gdyż ob-
serwowane zmętnienie soczewki jest wyni-
kiem zaburzenia jej odżywiania  jest to
więc po prostu zaćma pozapalna.
Leczenie
Polega przede wszystkim na podawaniu
przeciwzapalnych kropli do oczu, najlepiej
niesterydowych, w osłonie antybiotykowej.
W celu zapobiegania zrostom można
przepisać atropinę w kroplach do oczu.
Fot. 4. Zapalenie błony naczyniowej oka, obrzęk tęczówki z jej
waskularyzacjÄ…, nieregularny obrys z
renicy, zaćma pozapalna.
WYTRZESZCZ GAA
KI OCZNEJ
Stosunkowo często w praktyce klinicz-
nej u gryzoni mamy do czynienia z wy-
trzeszczem gałki ocznej. Jego przyczyną
najczęściej są ropnie zagałkowe lub
rozrost nowotworowy.
Diagnoza powinna być postawiona na
podstawie badania USG.
Ropnie zagałkowe najczęściej są zasie-
dlone przez bakterie z rodzaju Pasteurel-
la multocida.
Leczenie
W tym przypadku postępowanie pole-
ga na wypatroszeniu oczodołu i zabez-
pieczeniu antybiotykowym. qð
Piśmiennictwo:
1. Kirk N. Gelatt, Veterinary Ophthalmology.
2. Simon M. Petersen-Jones, Sheila M. Crispin,
Manual of Small Animal Ophthalmology.
lek. wet. Elwira Buczek
Okulistyczny Gabinet Weterynaryjny
Warszawa, ul. Zdrojowa 12
LIPIEC-SIERPIEC
" 4/2004
31