Makroekonomia - wykłady
MAKROEKONOMIA  wykłady1
Prowadzący: dr hab. Witold Kasperkiewicz, prof. nadzw. UA

Wykład I, 24-02-2010
Wskazówka na egzamin: istnieje ró\
nica między wzrostem/spadkiem o procent, a punkt
procentowy !
Zasób  wartość na dany dzień.
Strumień  wartość w pewnym okresie, np. PKB w ciągu roku
Zasilający
Amortyzacji
Agregaty ekonomiczne występują jako zasoby lub strumienie.
Agregat  wielkość zbiorcza (łac. agregare  łączyć, sumować). Jest to zmienna
makroekonomiczna. Sumowanie, łączenie zmiennych mikroekonomicznych, do celów
makroekonomicznych (np. PKB, PNB)
Wartość dodana (value added)  przyrost wartości dobra w wyniku procesów.
Malejący zasób determinuje strumień.
Deflowanie  metoda statystyczna, która polega na podzieleniu zmiennej
makroekonomicznej, np. PKB wyra\
one w cenach bie\
ących przez indeks agregatowego
poziomu cen, który pełni rolę deflatora. Metoda ta umo\
liwia przeliczenie PKB, mo\
na
urealnić z wartości nominalnych na realne.
Deflator  wskaz
nik zmian cen dóbr konsumpcyjnych
Główny Urząd Statystyczny (GUS)  ustala skład koszyka, np. \
ywność (największy udział
ok. 30%), u\
ywki, odzie\
, obuwie, kosmetyki, usługi transportowe, czynsz.
Waga  znaczenie ekonomiczne danego dobra
PKBr  wyra\
one w wartościach realnych
PKBn  wyra\
one w wartościach nominalnych
PKB  suma wartości wszystkich dóbr wytwarzanych, zlokalizowanych w danym kraju,
w okresie jednego roku.
Wzrost PKB wynika z:
wzrostu cen,
wzrostu wolumenu,
jednego i drugiego czynnika.
Jeśli działa tylko wzrost cen, obni\
a się stopa \
yciowa, ale jeśli wolumen rośnie szybciej ni\

ceny, PKB rośnie.
Metody obliczania PKB:
1) metoda  produktowa  sumowanie wartości dodanych;
2) metoda dochodowa  suma dochodu czynników wytwórczych (bez renty, czy
emerytur), płac, wynagrodzeń, procentu
3) metoda sumowania wydatków  suma wydatków wszystkich podmiotów
gospodarczych (gospodarstw domowych, przedsiębiorstw, bud\
etu państwa) na zakup
dóbr finalnych
przedsiębiorstwa -> cele inwestycyjne
1
Nie odpowiadam za ewentualne błędy =P
- 1 -
Makroekonomia - wykłady
gospodarstwa domowe -> cele konsumpcyjne
bud\
et państwa -> cele inwestycyjne i konsumpcyjne
Wydatki na
Przedsiębiorstwa
produkty i usługi
Im
I G T
S Ex
Sektor bankowy PAC
STWO Zagranica
I Im
S G T Ex
Dochody
Gospodarstwo
czynników
domowe
produkcji
DOPA
YWY: inwestycje (I), wydatki rządowe (G), eksport (Ex)
ODPA
YWY: oszczędności (S), podatki (T), import (Im)
Rysunek 1 Ruch okrę\
ny strumieni pienię\
nych w gospodarce, dopływy i odpływy
Wykład II, 04-03-2010
Metoda produktowa  sumowanie wartości dodanych, przyrost wartości dóbr w wyniku
określonego procesu produkcji.
Od wartości dóbr odejmujemy koszt dóbr pośrednich w wyniku czego trzymujemy wartość
dodaną.
Wartość dodana  wartość nowowytworzona
Przykład:
Lp. Faza produkcji Przychody Koszty dóbr Wartość dodana
pośrednich
1. Ziarno 24 - 0 = 24
2. Mąka 33 - 24 = 9
3. Pieczywo 60 - 33 = 27
Ł 117 - 57 = 60
Metoda sumowania wydatków  sumowanie wydatków wszystkich podmiotów
gospodarczych (łącznie z zagranicą) na zakup dóbr finalnych.
PKB = C + I + G + (Ex  Im)
C  wydatki konsumpcyjne
I  wydatki inwestycyjne sektora przedsiębiorstw prywatnych
G  wydatki rządowe konsumpcyjne i inwestycyjne
Ex  eksport
Im  wydatki danego kraju na dobra wytworzone zagranicą
- 2 -
Makroekonomia - wykłady
Jeśli (Ex  Im) > 0, to mamy eksport netto
Metoda dochodowa  sumujemy dochody czynników produkcji; suma dochodów, które
stanowią ekwiwalent usługi pracy.
Zyski, które otrzymuje
Dywidenda  część zysku, która stanowi dochód dla akcjonariusza
Procenty  dochód dla właściciela
http://notatek.pl/makroekonomia-w-pigulce?notatka
Właściciel gruntu otrzymuje rentę gruntową
Nieruchomość  czynsz dzier\
awny  dochód właściciela
Mierniki aktywności gospodarczej:
Dopływy: I + G + Tr + Ex Tr  transfery
Odpływy: S + T + Td + Im Td  podatki dochodowe
Odpływy = dopływy
Od PKB do dochodu rozporządzalnego
1. Produkt krajowy brutto w cenach rynkowych
(-) minus: podatki pośrednie (VET, akcyza)
(+) plus: subsydia (dopłaty z bud\
etu państwa do określonych przedsiębiorstw,
np. dotacje) przeznaczone na zakup czynników produkcji i inwestycje
2. Produkt krajowy brutto w cenach czynników produkcji
(+) dochody netto z tytułu własności za granicą
3. Produkt narodowy brutto
(-) amortyzacja (zu\
ycie kapitału trwałego, pewna część PNB, która uległa zu\
yciu, od
7 do 9% PKB w cenach rynkowych)
4. Produkt narodowy netto
(-) podatek bezpośredni od zysków firm (CIT 19%, danina na rzecz bud\
etu); zyski
zatrzymane w firmie (zysk, który zwiększa kapitał akcyjny spółki), składki na
ubezpieczenie społeczne (19,7%)
(+) transfery publiczne (emerytury, renty, zasiłki etc.)
5. Dochód osobisty
(-) podatek dochodowy (PIT) i opłaty (np. kary, mandaty)
6. Dochód rozporządzalny (do dyspozycji)
Wydatki Oszczędności
konsumpcyjne
NET ECONOMIC WELFARE:
W. Noedhaus i J. Tobin  twórcy miernika dobrobytu ekonomicznego netto. Dokonali trzech
zmian sposobu obliczania PKB.
Primo, zmienili klasyfikację wydatków na dobra finalne i pośrednie, np. wydatki państwa na
armię, bezpieczeństwo wewnętrzne i część wydatków ponoszonych przez gospodarstwa
domowe na podró\
e związane z wykonywaniem zawodu uznali za wydatki na dobra
pośrednie, których nie nale\
y brać pod uwagę.
Secundo, uwzględnili wartości czasu wolnego, a tak\
e produktów wytwarzanych dla potrzeb
gospodarstwa domowego.
Tertio, zwiększyli PKB o dochody uzyskiwane w szarej strefie (gospodarce cienia).
Quarto, pomniejszyli PKB o przybli\
oną wartość szkodliwych efektów zewnętrznych
związanych z urbanizacją, uprzemysłowieniem, narkomanią, itp.
- 3 -