Kiełki dobre na wszystko.

Roślina,

jak

każda

dobra

matka,

stara

się

swemu

potomstwu

przekazać

wszystko,

co najlepsze.

Dlatego

w

kiełkach

znajdują

się

substancje

najważniejsze

i

najbardziej wartościowe, niezbędne do rozpoczęcia nowego życia.

Owe "zadatki" przesądzają o tym, że kiełki są bezcenne dla naszego zdrowia.

Do

niedawna

były

kojarzone

z

kuchnią

Dalekiego

Wschodu.

Na

szczęście

białawe, półprzezroczyste

łodyżki szybko znalazły swoje

miejsce

w jadłospisach

z

innych

części świata. Najpierw docenili je kucharze, a potem dietetycy i lekarze.

Dzisiaj Amerykanie dodają je niemal do wszystkiego, a Anglicy nazywają duszą roślin.

Esencja zdrowia

W

wypuszczanym

przez

roślinę

pędzie

koncentrują

się

wszystkie

składniki

odżywcze: witaminy C, B1, B6, B9, E i H oraz składniki mineralne

- mangan, cynk,

selen, wapń, fosfor, potas,

sód,

magnez,

żelazo.

Kiełki

są

też

źródłem

wartościowego

białka

i

kwasów tłuszczowych omega -3. Wszystkie bogate są także w błonnik (np. trzy łyżki stołowe kiełków pszenicy mają go więcej niż kromka ciemnego pieczywa pszennego). Ich niewątpliwą zaletą jest również to, że są niskokaloryczne.

Zamiast więc zjadać na śniadanie garść witamin, lepiej sięgnąć po garść kiełków.

Do

kiełkowania

najlepiej

nadają

się

nasiona

lucerny,

soczewicy,

fasoli

mung

i

adzuki, ciecierzycy

pospolitej,

soi,

słonecznika,

rzeżuchy,

siemienia

lnianego,

rzodkiewki, a także ziarna pszenicy i owsa.

Najczęściej hodowane kiełki:

Kiełki rzodkiewki : mają

ostry,

pieprzny smak.

Mogą

zastępować

szczypiorek,

dobrze komponują się z potrawami jajecznymi, sosami śmietanowymi i majonezowymi.

Dzięki dużej ilości witaminy C podnoszą odporność organizmu. Zawierają dużo siarki, dlatego wpływają korzystnie na stan skóry, włosów i paznokci.

Kiełki

słonecznika:

o

lekko

orzechowym

smaku,

doskonałe

jako

dodatek

do mieszanych sałat czy kanapek. Mają dużo cynku i żelaza. Powinni je włączyć do diety narażeni na niedobór tych pierwiastków wegetarianie.

Kiełki soi: delikatne w smaku i lekko chrupiące, idealnie nada ją się do dań gorących, zwłaszcza

chińskich

przysmaków

z

woka.

Wyśmienite

źródło

żelaza,

witaminy C i B1. Regularne zjadanie kiełków soi koi nerwy, dodaje energii i apetytu Kiełki lucerny : podobnie jak kiełki soi, można dodawać do potraw z woka i z patelni, zawsze jednak

najlepiej

pod

koniec

smażenia.

Zawierają

rzadko

występujące

w roślinach witaminę B12, na której niedobór narażeni są wegetarianie. Poza tym są bogate w witaminy A, C i D oraz lecytynę. Poprawiają pamięć, mają właściwości pobudzające.

Kiełki soczewicy: delikatne w smaku, nadają się zarówno do jedzenia na surowo w sałatkach i surówkach, jak i na ciepło. Zawierają dużo żelaza, magnezu i witaminy C.

Dobrze wpływają na stan zębów.

Kiełki brokuła : są pikantne w smaku, doskonale pasują do kanapek i mieszanych sałat. Kiełki brokuła, podobnie jak brokuł oraz inne rośliny z rodziny krzyżowych zawierają sulforafan

-

substancję

zapobiegającą

powstawaniu

raka,

a

także,

w pewnych przypadkach, powstrzymującą rozwój komórek nowotworowych. Istotne jest, że

kiełki zawierają nawet do 20 razy więcej sulforafanu niż dorosła roślina. Spożycie 50g kiełków dostarcza organizmowi tyle samo tej substancji, co spożycie 1kg brokuła.

Kiełki fasoli Mung : lekko chrupiące, powszechnie stosowane w daniach kuchni azjatyckie j, zarówno na ciepło, jak i na zimno. Fasola Mung, podobnie jak inne rośliny strączkowe jest nieocenionym

źródłem

białka.

Dzięki

obecności

niezbędnych

w

procesie

kiełkowania enzymów białko to jest łatwo przyswajalne, same kiełki zaś znacznie lżej strawne n iż fasola. Kiełki fasoli Mung obniżają również poziom „złego"

cholesterolu LDL .

Uprawa domowa

Nasion przeznaczonych do kiełkowania nie szukamy w sklepach ogrodniczych, bo te nadają się tylko do uprawy gruntowej. Kupujemy je w sklepach ze zdrową żywnością.

Wtedy mamy pewność,

że

ziarna

nie

były

chemicznie

konserwowane

ani

opryskiwane. Musimy je dokładnie przejrzeć i usunąć uszkodzone, przebarwione.

Do kiełkowania wybieramy najzdrowsze.

Nasiona powinny kiełkować w ciepłym miejscu (najlepsza temperatura to 18 -22 st. C),

ale nie w pełnym słońcu, np. na parapecie, bo pędy będą gorzkie. Na siona trzeba najpierw starannie opłukać

letnią przegotowaną wodą. Do zraszania także używamy zawsze letniej przegotowanej wody.

Domową

hodowlę

możemy zacząć od eksperymentalnego kiełkowania na sitku lub

na ligninie. A gdy nabierzemy wprawy, pokusić się o założenie miniplantacji

w pojemnikach.

• Na sitku: łyżkę wypłukanego ziarna pszenicy lub owsa wysypujemy na plastikowe sitko do herbaty. Do szklanki wlewamy tyle letniej wody, by była jak najbliżej sitka, ale by ziarno w niej nie pływało. Wodę zmieniamy r ano i wieczorem. Po czterech dniach kiełki będą gotowe

do jedzenia.

• Na ligninie: tak najłatwiej kiełkuje rzeżucha, rzodkiewka i siemię lniane. Wystarczy położyć na spodeczku zwilżony kawałek ligniny czy waty, rozsypać na nim (nie za gęsto!) nasionka. Musimy potem dbać o to, by podłoże nie wyschło i zraszać je 3 -4

razy dziennie. Kiełki pojawią się po 3 -5 dniach.

• Na gazie: nasiona fasoli, soi, ciecierzycy najpierw moczymy w letniej wodzie przez 10

-12 godzin.

Później

odsączamy

je

i

opłukujemy.

Do

szeroki ego

naczynia

nalewamy letniej przegotowanej wody. Nakrywamy gazą. Mocujemy ją gumką wokół

brzegów,

tak

by

tylko środek gazy lekko dotykał wody. Rozsypujemy nasiona na obwodzie. Mają cały czas leżeć na wilgotnej gazie, ale się nie moczyć (mogłyby zgnić).

Po

3-6 dniach jasnozielone pędy będą gotowe do jedzenia. Pamiętajmy, by zerwane opłukać w zimnej wodzie i dobrze odsączyć.

• W pojemniku: bardzo wygodna do uprawy kiełków w domu jest potrójna kiełkownica (w sklepach

ze

zdrową

żywnością

kosztuje

ok.

25

zł).

Składa

się

z trzech

przezroczystych pojemników,

zbiornika

na

wodę

umieszczonego

na

spodzie

i pokrywy. Wszystkie części nałożone są jedna na drugą. Dno pojemników, do których

wsypuje

się

nasiona,

jest rowkowane,

żeby

ziarenka

mogły

się

równomiernie rozłożyć ,

a potem

nie sklejać. Odpowiednie "syfony" odprowadzają nadmiar wody i gazów wytwarzających się podczas kiełkowania. To proste urządzenie zapewnia

roślinkom

stabilną

temperaturę

i

wilgoć.

Nasze

zadanie

polega

na

codziennym, kilkakrotnym zraszaniu miniplan tacji. Nadmiar ściekającej do zbiornika wody możemy wykorzystać do podlewania kwiatów. Jest to świetna odżywka .

Ze sklepu

Codzienne

kupowanie

świeżych

gotowy ch

kiełków

to

niemały

wydatek

(mały

pojemnik kosztuje ok. 3 zł). Nie zawsze jednak mamy czas i ochotę na domową uprawę. Kupując w sklepie:

• sprawdź termin przydatności do spożycia; po tygodniu kiełki tracą swe wartości odżywcze,

• zwróć

uwagę,

czy nie

ma

śladów

pleśni

-

w postaci czarnoszarych

lub

niebieskoczerwonych plam; zaatakowane przez nią kiełki pachną stęchlizną (nie

są

natomiast

pleśnią

małe włókienka między korzonkami kiełków rzeżuchy, gorczycy i lucerny),

• przechowuj kiełki w lodówce; najlepiej zjedz je w ciągu 2 -3 dni (potem więdną i tracą walory odżywcze),

•

nie

trzymaj

kiełków

w

plastikowych

torebkach

ani

szczelnie

zamkniętych

pojemnikach; przełóż je do szklanego słoika i przykryj pokrywką z dziurkami, żeby docierało do nich powietrze.

Kiełki na kilka sposobów

Pyszne są same, ale też w surówkach i pastach. Możemy je mieszać z mięsem na kotlety czy przeznaczonym na farsz, np. do gołąbków. Znakomicie sprawdzają się też jako dodatek do smażonych warzyw (trzeba je jednak wrzucać na bardzo gorący tł

uszcz

i

smażyć

bardzo krótko). Kiełków roślin strączkowych (np. fasoli, soi, ciecierzycy) nie powinno się jadać na surowo, bo mają goryczkę - przed zjedzeniem musimy je sparzyć.

Co kryje w sobie 100 g kiełków pszenicy

Węglowodany - 46,7 g

Białko - 26,6 g

Nienasycone kwasy tłuszczowe - 10,9 g

Błonnik - 2,5 g Potas - 827 mg Magnez - 336 mg Wapń - 72 mg Żelazo - 9,4 mg Fosfor - 1,2 mg

Sód - 3 mg

Wit. B3 - 4,2 mg Wit. B1 - 2 mg Wit. B2 - 0,68 mg

Ponadto w mniejszych ilościach witaminy E, A, H, B9.

SMACZNE DANIA

Sałatka z kiełkami soi

Składniki: szklanka kiełków (mogą być z puszki, choć mają głównie walory smakowe, a nie odżywcze), puszka ananasa w plastrach, 10 dag sera żółtego w kawałku, duży ząbek czosnku,

3-4 gałązki pietruszki, 3 łyżki oleju, pi eprz

Ananasa odsączamy i kroimy na drobne kawałki. Ser żółty kroimy w wąziutkie słupki. Mieszamy kiełki, ser i ananasa. Do 3 łyżek oleju wyciskamy ząbek czosnku i dokładnie mieszamy. Zalewamy sosem sałatkę. Doprawiamy do smaku pieprzem.

Siekamy drobno list ki pietruszki. Posypujemy nimi sałatkę i jeszcze raz wszystko mieszamy.

Pasta z rzeżuchą

Składniki: kostka masła, 3 -4 łyżki kiełków rzeżuchy, sól Miękkie masło wkładamy do miseczki, wsypujemy kiełki rzeżuchy i dobrze ucieramy na jednolitą masę. Solimy do s maku. Znakomitą pastą możemy smarować chleb.

Spaghetti z kiełkami soi

Składniki: makaron spaghetti, szklanka kiełków, kilka listków świeżej bazylii, sos boloński Sos: puszka pulpy pomidorowej, średnia cebula, średnia marchew, 2 plastry selera, 1 -2

łyżki oleju, sól, pieprz do smaku

Na oleju podsmażamy pokrojoną drobno cebulkę i starte na grubej tarce marchewkę i seler. Gdy

warzywa

będą miękkie, dodajemy pulpę

pomidorową,

doprawiamy i

dusimy jeszcze przez ok. 10 minut, cały czas mieszając. Pod koniec wrzucamy kiełki, by lekko zmiękły. Sosem polewamy ugotowany makaron. Danie posypujemy drobno posiekanymi listkami bazylii.

ZEBRANE PRZEZ Marchiewkę

http://chomikuj.pl/Marchiewka