Szkoły strukturalistyczne na świecie: ( trzeba przypomnieć sobie najpierw strukturalizm i jego założenia;) I Praska szkoła strukturalistyczna (funkcjonalizm) :
- Przedstawiciele: R. Jacobson, Mikołaj Trubecki, Sergiusz Karcerski Postulaty:
- Rozwijanie poglądów De Saussurea, przede wszystkim tezy o systemowości języka
- system językowy składa się z elementów, z których każdy spełnia w procesie komunikacji określona funkcję. Każdy element systemu pozostaje w opozycji do innych elementów.
Funkcję danego elementu można opisać za pomocą wskazania opozycji pomiędzy tym elementem a innymi elementami. ( ???)
- opozycje te są najbardziej uchwytne gdy jednostki należą do tego samego systemu językowego ( fonol., morfol., składn.)
- punktem wyjścia dla badania opozycji, które zachodzą między jednostkami systemu fonologicznego jest znaczenie
FONEM- jedn. Podsystemu fonol. Języka, składajaca się z cech, które są używane w danym języku dla odróżnienia wyrazów o różnym znaczeniu STYLISTYKA- stara się uchwycić system zasad, którymi kieruje się nadawca w czasie tworzenia tekstu
STYL- jakość strukturalna tekstu wynikająca z celowego doboru przez nadawcę jednostek języka
II. Kopenhaska(Duńska) szkoła językoznawcza:
Przedstawiciele:
- Louis Hjelmslev, Viggo Brandal (twórcyoryginalnej strukturalnej teorii zwanej glossematyką )
Założenia:
a) językoznawstwo powinno badać strukturę jężyka b) stosowanie metody formalnej objawia się w przejściu od klasy zjawisk do klasy poznawczej
c) zasada empirii:
*Opis musi być:
- wolny od sprzeczności
- wyczerpujący
-możliwie najprostszy
*** Glossematyka – proces komunikacji
PŁASZCZYZNA TREŚCI *PŁASZCZYZNA WYRAŻANIA*
Substancja
Otaczająca nas
Ruchy narządów mowy (dźwięk
rzeczywistość
języka)
Forma
Psychiczny obraz
Psychiczny obraz substancji
otaczającej nas
wyrażania
rzeczywistości
*TREŚĆ – rzeczywistość, o której język może komunikować
* WYRAŻENIE- wszystkie środki, za pomocą których treść jest wyrażana
Zdaniem glossemantyków, językoznawstwo powinno badać formę wyrażania i formę treści oraz stosunki formalne jakie między nimi zachodzą Hjelmslev dążył do stworzenia językoznawstwa formalnego , które posługiwać się miało precyzją, być pozbawione wieloznaczności ( tak jak matematyka, logika) III Amerykańska szkoła strukturalistyczna
Twórcy: Edward Sapir, Leonard Bloomfield oraz Lee Whorf Cel: opis różniących sie między sobą języków indiańskich- istotna rola językoznawstwa opisowego ( deskrypcyjne) – stad nazwa: deskryptywizm Amerykański”
Próba stworzenia teorii językoznawczej pozwalającej opisać język na podstawie samej formy tekstów powstających w danym języku. Do budowy tej teorii wykorzystano poj.
Dystrybucji ( dystrybucjonizm amerykański)
DYSTRYBUCJA – zbiór otoczeń w jakich dany element tekstowy występuje w tekstach a) d. identyczna- dwa elementy występują dokładnie w tych samych kontekstach b) d. inkluzyjna- zbiór kontekstów jednostki A mieści się w zbiorze kontekstów jednostki B
c) d. krzyżująca się- zbiór kontekstów jednostki A i B obejmuje podzbiór kontekstów wspólny dla bu jednostek
d) d. komplementarna (uzupełniająca)- zbiór kontekstów jedn. A czlkowicie odmienny od B
• Behawioryzm:
L. Bloomfeld próbował wyjaśnić funkcjonowanie języka w procesie komunikacji za w kat. Psychologii behawioralnej
- tekst językowy jest albo bodźcem dla pewnej reakcji, albo reakcją na ten bodziec The
h E
nd
n