www.pandm.prv.pl
NIESTERYDOWE LEKI PRZECIW ZAPALNE ( NLPZ)
Typ Działanie Zastosowanie Niepożądane Przeciwwskazania
działanie
P przeciwbólowe bół : -nudności -ciąża
A przeciwgorączkowe -wymioty -uczulenie na lek
" głowy
R -hepatotoksyczne
" menstruacyjny
A -zmiany w obrazie
" zębów
C krwi
" pleców
E podawany dzieciom -wzmaga działanie
" barku
T leków
" mięśni
A przeciwzakrzepowych
gorączka
M -alergie
O -wysypka
L -pokrzywka
(apap,)
KWAS przeciwbólowe ból: -zawroty głowy -ciąza
A przeciwgorączkowe -bóle głowy -uczulenie na lek
" głowy
C przeciwzapalne -krwawienia z -choroby wirusowe
" zębów
E przeciwreumatyczne żoładka -katar sienny
" stawowe
T antyagregacyjne -niedokrwistość ( w -polipy z nosa
" mięsniowe
Y (profilaktyka wyniku utajonych
" stawowo-
L zawałów,raka krwawień)
kostne
O odbytnicy,przeciw- -smoliste stolce
gorączka
S zakrzepowo)
RZS
A
L
I
C
Y
L
O
W
Y
D przeciwbólowe -Choroby n.ruchu: -rzadko -ciąża
I przeciwgorączkowe -uczulenie na lek
" ZZSKA -zaburzenia
C przeciwzapalne uk.krwiotwórczego -niewydolność
" RZS
L przeciwreumatyczne mm.sercowego
" Obrzęki
O
" Bóle
F
pourazowe
E
" Zwyrodnienia
N
-kolka nerkowa
A
-zapalenie nerwów
K
-nerwobóle
voltaren,majamil
-dna moczanowa
,feloran
1
www.pandm.prv.pl
I przeciwbólowo -ch.narządu ruchu: -zaburzenia: -ciąża
B przeciwgorączkowo
" ZZSKA " gastryczne -uczulenie na lek
U przeciwzapalnie -nie-wydolność
" RZS " ośrodkowe
P przeciwreumatycznie mm.sercow-ego
" Bóle pourazowe -zgaga
R nadciśnienie
-senność
" Zwyrodnienia
O
-szum w uszach
" Obrzęki
F
-zapalenie nerwów
E
-nerwobóle
N najmniej TOXIC
-kolka nerkowa
(ibuprom)
-dna moczanowa
-bóle :
" pooperacyjne
" po estrakcji
" trzewne!!!
P przeciwbólowe -ch.narządu ruchu: -rzadko -ciąża
I przeciwgorączkowe -łagodne -uczulenie na lek
" ZZSKA
R przeciwzapalne -alergie -osoby starsze
" RZS
O przeciwreumatyczne -zawroty głowy
" Bóle pourazowe
K -senność
" Zwyrodnienia
S
" rwa kulszowa
Y
" zapalenie kaletek
K
ścięgien i
A
korzonków
N
" dna moczanowa
(piroxican)
I silne-przeciwzapalne bóle: duże i silne -praca przy
N przeciwgorączkowe -bóle głowy maszynach
" głowy
D przeciwbólowe -zawroty -ch.psychiczne
" menstruacyjne
O -wzrost tendencji
" reumatyczne
M samobójczej
" nerwobóle
E -depresja
ch.narządu ruchu:
T -hepatotoksyczne
" ZZSK
A TOXIC -nefrotoksyczne
" RZS
C
" Zwyrodnienia
Y
" zapalenie kaletek
N
" rwa kulszowa
A
(metindol)
P Silne przeciwbólowe Różne bóle -zab.ośrodkowego -ciąża
Y uk.nerwowego -uczulenie na lek
R -bóle głowy -ch.wątroby
A -zawroty -ch.nerek
L -zab.funkcji uk.
G Krwiotwórczego
I -wstrząs(iniekcja)
N
A
(metamizol,nor-
amidopyrina)
2
www.pandm.prv.pl
F przeciwbólowo Ch.o podłożu -bóle głowy -ch.watroby
E przeciwgorączkowo reumatycznym -zawroty -ch.nerek
N przeciwzapalnie -rwa -nudności -ch.szpiku
Y kulszowa,st.barkowego -biegunka -ch.dwunastnicy
L -zakrzepowe zapalenie -zgaga
O dość TOXIC żył -zab.
B -ataki dny moczanowej ośrodkowe
U zwiększa wydalanie (najlpeszy jest )
T kw.moczowego
A leki preferencyne/
Z selektywnie
O hamujące COX2
N
(butapirazol)
M przeciwbólowe -RZS -ze strony uk -stosowanie leków
E przeciwgorączkowe -ch.zwyrodnieniowa pokarmo. hipotensyjnych
L przeciwzapalne -odczyny (osłabia działanie)
O skórne -ch.wrzodowa
K hamuje COX2 w -niewydolnośc nerek
S niewielkim stopniu
Y COX1
K
A
M
C przeciwbólowe -j.w Uczulenie u -ciąża
E przeciwgorączkowe osób uczulonych -uczulenie
L przeciwzapalne na sulfonamidy -ch.watroby
E -j.w
K hamuje wybiórczo
O COX2
K
S Nie hamuje agregacji
I płytek
B
(celebrex)
3
www.pandm.prv.pl
LEKI PRZECIWGRZYBICZE  antybiotyki
Typ Działanie Zastosowanie Działanie Przeciwwskazania
niepożadane
G wąski zakres -bóle głowy
" grzybice:
-zab przewodu
R -hamuje syntezę -skóry głowy i
Y chityny* oraz pokarmowego
gładkiej
-zaburzenia
Z kw.nukleinowych -paznokci
E -na dermatofity spermatogenezy
O przeciwzapalne -hepatotoksyczne
F -nefrotoksyczne
U osłabia działanie -nadwrażliwośc na
L lek.: światło
W -p.zakrzepowych
I -antykoncepcyjnych
N mało TOXIC
A)
A -na drożdżaki -reakcje alergiczne -ciąża
" grzybice
M -na pleśniowce -hipertermia -uczulenie na lek
płuc,
F -dimorficzne grzyby -bóle głowy -ch.watroby i nerek
posocznica,
O Blastomyces
p.pokarmowego, -omdlenia
T Coccidioides -wymioty
zakażenie opon
Histoplasma
mózg.-rdzeniowych -greszcze
E B
-zmiany ciś.krwi
R
-narządowe -szum w uszach
Y
-trombocytopenia
C
TOXIC -leukopenia
Y
-hepatotoksyczne
N
-nefrotoksyczne
A
-neurotoksyczne
N Podobne do -zaburzenia j.w
" grzybice
Y amfoterycyny B żołądkowo jelitowe
jamy ustnej,
S -na drożdżaki -reakcje alergiczne
gardła,
T
p.pokarmowego,
A -miejscowe
" kandidoza :
T
pochwy,
Y
warg sromowych,
N
skóry
A
N -na drożdżaki -nudności Może być
" grzybice
A p -na dermatofity -wymioty stosowany u kobiet
skóry,
T i -na pierwotniaki: -biegunka w ciąży
jamy ustnej,
A m Lamblia
p.pokarmowego,
M a Rzęsistek
pochwy
Y f
C u -miejscowe
Y c
N i małoTOXIC
A n
4
www.pandm.prv.pl
LEKI PRZECIWGRZYBICZE  syntetyczne
F -hamuje syntezę -nudności -ciąża
" grzybice:
L tymidynową oraz -uczulenie na lek
w zapaleniu wsierdzia -wymioty
U DNA -biegunka -karmienie piersią
nerek
C -na drożdżaki -reakcje alergiczne
uk.moczowego
Y -zakażenia
opon mózgowych -aplazja szpiku
T kropidlakowe (długotwałe stos.)
" kadydioza
O -w kryptokokozie -hepatotoksyczne
" kryptokokoza
Z -nefrotoksyczne
Y -narządowe -mielotoksyczne
N
A
(ancotil,
ancobone)
K -hamowanie biosynt. j.w
" grzybice:
L ergosterolu*
skórne,
O -zab.syntezy
błon śluzowych jamy
T triglicerydów,
ustnej i pochwy
R fosfolipidów
I -na dermatofity
M -na dimorficzne
A -na drożdżaki
Z -przeciwrzęsistkowe
O
L -miejscowe
E -na dermatofity -mieszane: j.w
K -na dimorficzne zakażenia grzybicze i
O -na drożdżaki bakteryjne
N -przeciwbakteryjne
A (ziarniaki Gram+)
Z -na promieniowce
O
L -miejscowe
K -na dermatofity -u pacjentów chorych -zab.żołądkowo- j.w
E -na dimorficzne na AIDS z obniżoną jelitowe
T -na drożdżaki odpornością -bóle głowy
O -w kryptokokozie (zapobiegawczo) -reakcje alergiczne
K -obniżenie poziomu
O dość TOXIC hormonoów
N płciowych we krwi:
A -narządowe -impotencja
Z -ginekomastia
O -oligospermia
L
(nizoral,
ketozol)
5
www.pandm.prv.pl
M -na dermatofity j.w -reakcje alergiczne j.w
I -na dimorficzne -nudności
K -na drożdżaki -wymioty
O -na ziarniaki Gram+ -biegunka
N (paciorkowce,
A gronkowce)
Z
O -narządowe
L -miejscowe
(daktarin)
I -na dermatofity -bóle głowy j.w
" grzybice:
T -na dimorficzne -zab przewodu
paznokci
R -na pleśniowce pokarmowego
A -zab.hormonalne
K terapia pulsowa* -obrzęki
O -hipokalemia
N -zapalenie wątroby
A -narządowe
Z -miejscowe
O
L
F -hamują biosynt. j.w
" grzybice:
L ergosterolu
-jamy ustnej
U -nie powodują
-przełyku
K zab.hormonalnych -pochwy
O -na drożdżaki
-sromu
N -w kryptokokozie -otrzewnej
A
-wsierdzia
Z
-dróg oddech.
O
" kryptokokzie:
L
-płuc
-skóry
-opon mózgowo-
rdzeniowych
Amorolfina -przenika prze płytkę
" grzybice:
paznokcia
-paznokci
(lakier-Loceryl)
-na dermatofity
-na pleśniowce
-na drożdżaki
T -hamują biosynt. rzadko j.w
E ergosterolu -bóle brzucha
R -najskuteczniejszy w -brak łaknienia
B działaniu : -wysypki
I -na dermatofity
N -na drożdżaki
A
F
I
NA
6
www.pandm.prv.pl
LEKI PRZECIWWIRUSOWE-analogi nukleozydowe
A -hamuje polimeraze -opryszczka: -podrażnienie j.w
C wirusowego DNA -pieczenie
" ust
Y oraz replikację -nudności
" spojówek
K -działa na -wymioty
" zew.n.płciowych
L -odwracalne zmiany
" wirus :
" zap.opom
neurologiczne
O -opryszczki zwykłej
mózgowych
-zmiany w obrazie
W -varicellaezoster
-ospa wietrzna
krwi
I -Epsteina-Barr
-półpasiec
R
-mononukleoza
zakaz
na
-w terapii AIDS
Gancyklowir j.w j.w j.w
Famcyklowic
I -podrażnienie
" na wirusy : -opryszczkowe
zapalenie rogówki i -ból
N -opryszczki
spojówki -obrzęk
D -półpaśca
-fotofobia
O
K -miejscowo
S -przypuszczalnie lek
Y wbudowywuje się
U do DNA człowieka
R
Y
D
Y
N
A
Triflurydyna na wirusa opryszczki j.w
typu I i II.
miejscowo
R -szeroki zakres -grypa typu A i B -zab.przewodu
I -hamuje replikacje -wirusowe zap.płuc i pokarmowego
B wirudów DNA,RNA oskrzelików -zab.neurologiczne
A -niedokrwistość
" wirusy:
hemolityczna
W -herpes
I -RSV
R
Y
N
A
7
www.pandm.prv.pl
LEKI PRZECIWWIRUSOWE  o innych mechanizmach działania
A -choroba Parkinsona -zaburzenia oun
" wirusy:
M -zab. koncentracja
-grypy typ.A i A2 -grypa
A -bezsenność
N -halucynacje -
T drgawki
A ! ostrożność u osób
D z miażdżycą naczyń
Y mózgowych i
N padaczką
A
Rimatadyna j.w lepiej tolerowany j.w
od Amantadyny
Zanamiwir -inhibitory -grypa -brak
Oseltamiwir neuraminidazy
" wirusy :
-grypy typ A i B
szczególnie u dzieci
LEKI PRZECIWWIRUSOWE  o bezpośrednim działaniu na wirusy
Denotiwir -zwiększa -opryszczka zwykła
aktywność -ospa wietrzna
przeciwwirusową -półpasiec
-dz.przeciwzapalne`
Interferon -przeciwwirusowe -wirusowe zapalenie -bóle mięśniowe
-immuno- wątroby B i C -bóle głowy
modulacyjne -gorączka
-antyproliferacyjne -zab.czynności
-ham syntezę białek wątroby
wirusowych -zab.uk.sercowo-
naczyniowego
LEKI STOSOWANE W ZAKAŻENIU W.HIV
Typ Działanie Zastosowanie Niepożądane Przeciwwskazania
działanie
Zidowudyna -hamuje wir.HIV-1 -leczenie AIDS -uszkodzenie szpiku
słabiej HIV-2 -anemia
-działa na HTLV-1 -bóle głowy
-inhibitor odwrotnej -parestezje
transkryptazy -nudności
-wymioty
TOXIC -hiperpigmentację
Stawudyna j.w -stosowana w 2 j.w
bardziej TOXIC kolejności
Didanozyna -działa na HIV-1 i 2 -leczenie AIDS -pokarm upośledza
oporne na jej wchłanianie
zidowudyne
Zalcytabina j.w j.w -neutropenia,
zap.trzustki,nerwów
8
www.pandm.prv.pl
LEKI STOSOWANE W ZAKAŻENIU W.HIV  inhibitory proteazy HIV
Ritonawir -działaja -leczenie AIDS -interakcje
bezpośrednio na -uczucie
proteazę drętwienia
-osłabienie
-zab.żołądkowo-
jeliowe
Indinawir j.w j.w -nasilenie
mniej krwawień (w
hemofili)
-kamienica
nerkowa
-bóle
głowy,mięśni
-zab.ż-j
Sankwinawir j.w j.w -łagodne
-zab.ż-j
-zap.trzustki
-depresja
9