Pytania specjalnościowe
1. Analiza rynku w procesie wyceny nieruchomości
Podstawę do określania wartości rynkowej stanowi znajomość określonego rynku nieruchomości
zarówno, jeśli chodzi o jego stan aktualny, jak i perspektywy rozwojowe. Celem analizy rynku na potrzeby
szacowania nieruchomości jest określenie merytorycznych podstaw rynkowych do sporządzania wyceny, a w
szczególności:
·ð OkreÅ›lenie stanu i stopnia rozwoju rynku w odniesieniu do rodzaju nieruchomoÅ›ci stanowiÄ…cej
przedmiot wyceny,
·ð OkreÅ›lenie uwarunkowaÅ„ tego rynku, w tym stosunków dotyczÄ…cych popytu i podaży, oraz
kształtowania się na tym tle cen,
·ð OkreÅ›lenie stopnia speÅ‚nienia przez nieruchomość stanowiÄ…cÄ… przedmiot wyceny; przystawalnoÅ›ci do
uwarunkowań rynku, w tym także z punktu widzenia kryterium przestrzennego
·ð Dokonanie wyboru danych przyjÄ™tych w procesie wyceny.
Analizowany rynek nieruchomości powinien być w miarę jednorodny pod względem: cech fizycznych, stanu
prawnego i przeznaczenia w MPZP, cech użytkowych i ekonomicznych.
Tok postępowania w trakcie analizy rynku na potrzeby wyceny nieruchomości w podejściu porównawczym:
1) Określenie rodzaju i obszaru rynku
2) Zgromadzenie informacji o transakcjach obiektami podobnymi do nieruchomości wycenianej oraz
rynkowych stawkach czynszu,
3) Określenie trendów dotyczących popytu i podaży,
4) Ogólna charakterystyka transakcji,
5) Określenie czynników wpływających na ceny rynkowe, a w szczególności cech rynkowych
nieruchomości,
6) Określenie trendu zmiany cen spowodowanych upływem czasu,
7) Określenia znaczenia poszczególnych cech oraz kierunków i siły ich wpływu na rynkowe ceny
transakcyjne.
Sabina y
róbek 2005
2. Analizy przestrzenne z zastosowaniem narzędzi dostępnych w oprogramowaniu GIS
Analizy przestrzenne to proces badania lokalizacji, atrybutów i powiązań między obiektami w przestrzeni z
wykorzystaniem relacji nakładania się oraz innych technik analitycznych w celu rozwiązania problemów lub
celem uzyskania użytecznej wiedzy. Analizy przestrzenne wydobywają lub tworzą nową informację z
istniejÄ…cych danych przestrzennych.
Zastosowanie danych narzędzi w procesie analizy przestrzennej zależy od rodzaju wykonywanej analizy.
Wyróżniamy następujące rodzaje analiz przestrzennych:
ANALIZY Bliskości
- Analiza bliskości to typ analizy GIS umożliwiający określenie relacji bliskości, innymi słowy dystansu
położenia pomiędzy poszczególnymi obiektami. W ramach analizy bliskości może wyróżnić dwie kategorie:
analizy rozbudowywania przestrzeni (wykorzystywana przy wykonywaniu jakiejkolwiek analizy, która tworzy
poligon dookoła innych obiektów) oraz liczbowe wartości zwracania (kiedy analiza wymaga wartości liczbowej
jako wyniku).
Przykłady narzędzi wykorzystywanych w analizach bliskości o charakterze rozbudowywania przestrzeni.
Narzędzie Opis
Tworzy poligony wokół obiektu, reprezentujący określony bufor
Bufor
odległości
Tworzy kilka poligonów wokół obiektów, w oparciu o wskazane
Bufor wielopierścieniowy
wartości odległości
Tworzy strefy bliskości wokół punków, które wskazują, w którym
miejscu znajduję się połowa odległości między punkami. Te miejsca
Poligony Thiessena
zostają połączone w jeden poligon tworząc bufor zawierający jeden
punkt.
Narzędzie ma podobne działanie jak poligony Thiessena, lecz wynik
Alokacja euklidesowa jest zapisany w formie zestawu danych rastrowych, które mogą być
używane do analiz w tym właśnie formacie.
Narzędzia bliskości, które zwracają wartość liczbową
Narzędzie Opis
Okresla najbliższy obiekt z dwóch różnych warstw i określa
Bliskość (Near) najbliższy obiekt z dwóch różnych warstw i dołącza atrybuty obiektu
najbliżej położonego do warstwy wejściowej
Określa odległości od każdego obiektu do jendego lub więcej
Generuj tabelę bliskości obiektów położonych w pobliżu wejściowej tabeli w zadanym
ppromieniu wyszukiwania. Wynik zapisuję się w tabeli wyników
Określa odległości od wejścia obiektu punktowego do wszystkich
Odległość między punktami
punktów w innej warstwie w zadanym promieniu wyszukiwania
Załączenie przestrzenne ` A
ączy atrybuty w oparciu o przestrzenne relacje między obiektami
ANALIZY NAKA
ADANIA
Analiza nakładania jest geometrycznym przecięciem wielu zestawów danych w celu ich połączenia, usunięcia,
modyfikacji lub aktualizacji obiektów powodujących powstanie nowych danych wynikowych.
Narzędzia wykorzystywane w analizach nakładania - przykładowe
Narzędzie Opis
sumuj (union) zachowuję cały zakres danych wejściowych
Przetnij (Intersect) zachowuję wspólne lub "przecinające się" fragmenty danych wejściowych
Identyczność (Identity)
Ogranicza zakres wynikowej klasy obiektów
ANALIZY STATYSTYCZNE
Analizy statystyczne pomagają w identyfikacji modeli zachowań lub relacji między danymi w celu uzyskania
dodatkowej informacji, która nie nasuwa się w oczywisty sposób podczas tradycyjnej obserwacji mapy.
Narzędzie Opis
oblicza wartość środkową danych, w opraciu o wartość współrzędnych x i y
Sredni środek (Mean Center)
dla wszystkich punktów w klasie obiektów
Elipsa odchylenia ukazuje np. kierunkowe trendy przypadków przestępst notowanych w ciągu
standardowego nocy i dnia
Sredni najbliższy sąsiad mierzy odległość pomiędzy geometrycznym środkiem każdego obiektu, a
(Average Nearest Neighbor) lokalizacją jego najbliższego sąsiada
ANALIZY CZASOWE
Analizy czasowe pozwalają na śledzenie, wizualizację oraz analizę danych przestrzennych zmieniających swoje
położenie lub status w czasie.
Narzędzie Opis
pozwala na wyszczególnienie pola czasu lub daty i wizualną analizę aspektu
Okno suwak czasu (Time
czasowego rozpatrywanych danych w wyniku przesuwania suwaka. Można
Slider)
stworzyć wersję wideo
Genereuje powstawanie wyniku - z, który mierzy zjawisko grupowania
Autokorelacja przestrzenna
przestrzennego.
4. Cele wyceny nieruchomości
Podstawowym przepisem prawnym regulującym problematykę wyceny nieruchomości jest ustawa o
gospodarce nieruchomościami.
Cele wyceny nieruchomości dzielimy na kilka grup miedzy innymi na:
Cele szacowania nieruchomościami wynikające z potrzeb gospodarczych rozwoju rynku i unormowań
prawnych. Biorąc pod uwagę główne powody szacowania, można wyróżnić 5 następujących grup celów:
1.Wycena powszechna dla celów podatkowych i opłat na poziomie krajowym i lokalnym:
- podatek od wartości nieruchomości,
- podatek od wzrostu wartości nieruchomości.
2. Transfer nieruchomości tj. kupno  sprzedaż, dzierżawa lub doporowadzenie do innej formy użytkowania
zależnego. W przypadku takich wartości służy m.in. jako:
- pomoc nabywcy przy negocjowaniu racjonalnej ceny zakupu,
- pomoc przyszłym sprzedającym przy ustalaniu możliwej do zaakceptowania ceny sprzedaży,
- wielkość wyjściowa do licytacji.
3. Finansowanie przedsięwzięć rozwojowych lub udzielenie kredytu
W tych wypadkach wartość jest potrzebna, aby:
- określić wartość zabezpieczenia płaty pożyczki zaciągniętej pod zastaw hipoteczny,
- dostarczyć inwestorowi przekonujących danych do podjęcia decyzji, gdzie ulokować kapitał nabycia
nieruchomości, obligacji lub innych papierów wartościowych.
4. Obliczanie odszkodowań:
- z tytułu wywłaszczania nieruchomości,
- z tytułu zmiany stanu środowiska,
- z tytułu decyzji planistycznych.
Wartość wykorzystywana jest wówczas m.in. do określenia:
- stanu nieruchomości przed wywłaszczeniem,
- pozostałości wartości po wywłaszczeniu.
5. Doradztwo inwestycyjne i podejmowanie i podejmowanie innych decyzji dotyczących nieruchomości.
Znajomość wartości jest potrzebna, ponieważ pozwala na:
- ustalenie opłaty dzierżawnej,
- określenie możliwości programu budowy,
- podjęcie decyzji ubezpieczycielom, rozstrzygającym spory i ubezpieczającym się.
Cele wynikające z przepisów prawnych
Celem wyceny jest określenie wartości nieruchomości stanowiącej podstawę min. :
- ustalenie ceny wywoławczej przy sprzedaży
- aktualizacja opłat za użytkowanie wieczyste
- ustalenie wielkości zabezpieczenia kredytu
- ustalenie odszkodowania za wywłaszczenie
Przykładowe cele określenia wartości nieruchomości:
·ð Ustalenie ceny kupna-sprzedaży.
·ð Ustalenie ceny wywoÅ‚awczej przy sprzedaży.
·ð Aktualizacja opÅ‚at za użytkowanie wieczyste.
·ð Do ustalenia amortyzacji.
·ð Ustalenie wielkoÅ›ci zabezpieczenia kredytu.
·ð Ustalenie wielkoÅ›ci opÅ‚aty skarbowej (podatek od spadków i darowizn lub od czynnoÅ›ci cywilno-
prawnych).
·ð Ustalenie ceny sprzedaży nieruchomoÅ›ci użytkownikowi wieczystemu.
·ð Obliczenie odszkodowania za wywÅ‚aszczenie.
·ð Obliczenie odszkodowania za szkody.
·ð Ustalenie wysokoÅ›ci ubezpieczenia.
·ð Od uwÅ‚aszczenia osoby prawnej.
·ð Rozliczenia poniesionych nakÅ‚adów.
·ð Obliczenie opÅ‚aty adiacenckiej.
·ð Obliczenie opÅ‚aty planistycznej.
·ð Obliczenie należnoÅ›ci za wyÅ‚Ä…czenie gruntu rolnego (leÅ›nego) z produkcji.
·ð Zaliczenie mienia pozostawionego za granicÄ… na poczet nabycia nieruchomoÅ›ci.
6. Etapy sporzÄ…dzania planu urzÄ…dzeniowo-rolnego dla gminy.
Plany urządzeniowo-rolne gmin są rozwinięciem celów i zadao określonych w Strategii Rozwoju
Obszarów Wiejskich i wspólnie z miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego określają kierunki
rozwoju gminy i wsi. Zawierają inwentaryzację stanu istniejącej przestrzeni wiejskiej, dzięki której możliwe jest
podjęcie niezbędnych prac urządzeniowo-rolnych na opracowywanym obszarze. Plany pozwalają na wskazanie
działao zmierzających do poprawy warunków życia na danym terenie, ochronę i kształtowanie środowiska
przyrodniczego oraz określają koszty i z
ródła pozyskania pomocy finansowej na realizację założonych
przedsięwzięd. Stają się prawem miejscowym z chwilą przyjęcia ich przez Radę Gminy w formie Uchwały Rady
Gminy, a także niezbędnym dokumentem wyjściowym do opracowania załączników do wniosków o
dofinansowanie działao prowadzonych w ramach programów unijnych.
 W obecnie obowiązującym porządku prawnym w Polsce nie ma regulacji określających sposób
opracowania jednego dokumentu, obejmującego wszystkie poniższe elementy, takie jak:
·ð okreÅ›lenie celów i przedsiÄ™wziÄ™d realizacyjnych,
·ð okreÅ›lenie terminu realizacji przedsiÄ™wziÄ™d,
·ð umiejscowienie w przestrzeni planowanych przedsiÄ™wziÄ™d,
·ð wyznaczanie osób, instytucji odpowiedzialnych za realizacjÄ™ przedsiÄ™wziÄ™d,
·ð okreÅ›lenie wysokoÅ›ci i z
ródeł nakładów finansowych niezbędnych do realizacji przedsięwzięd.
Dlatego też jednym z podstawowych dokumentów strategicznych dla rozwoju gminy może byd plan
urzÄ…dzeniowo  rolny.
Jednak do chwili obecnej nie przygotowano żadnych aktów prawnych kompleksowo normujących zarówno
sporządzanie planów urządzeniowo  rolnych, jak i systematyzujących zależności pomiędzy poszczególnymi
rodzajami prac. Oznacza to, że gminy nie mają żadnego obowiązku prawnego do sporządzania takich planów.
Jednakże zakres ich tematyki i poruszanych zagadnieo traktujący w sposób kompleksowy przestrzeo wiejską,
daje szerokie możliwości wykorzystania.
Plan urządzeniowo  rolny oraz jego zapisy przyjmowane mogą byd uchwałą rady gmin, jako zadania
do realizacji i w ten sposób staje się prawem lokalnym.
Podstawę takiego działania, stanowi ustawa o samorządzie gminy z dnia 8.03.1990r. (Dz. U. z 2001r., Nr 142,
poz. 1591). Artykuł 7, ust.1, pkt.1,2,3 tejże ustawy precyzuje zadania własne gminy realizowane w celu
zaspokojenia zbiorowych potrzeb wspólnoty, a artykuł 18, ust.2, pkt.5 i 6 daje podstawę uchwalania
programów gospodarczych. W świetle powyższych wyjaśnieo plan urządzeniowo  rolny, stanowi niewątpliwie
program gospodarczy.
Plan taki opracowuje Wojewódzkie Biuro Geodezji i Terenów Rolnych w Bydgoszczy, na podstawie art.7c, pkt.4
 Prawa geodezyjnego i kartograficznego (Dz. U. z 2005r., Nr 240, poz. 2027).
Plan urządzeniowo-rolny gminy powinien w swej treści charakteryzowad aktualny stan rozwoju
obszarów wiejskich ze szczególnym uwzględnieniem rolniczej przestrzeni produkcyjnej gminy oraz zawierad
scenariusz działao i prac zmieniających niekorzystne warunki gospodarowania w rolnictwie w powiązaniu ze
strategią rozwoju gminy i studium uwarunkowao i kierunków zagospodarowania gminy, a przede wszystkim z
ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Jak z powyższego wynika plan urządzeniowo  rolny jest uzupełnieniem i uszczegółowieniem tych opracowao.
Głównym zadaniem planu jest zapewnienie wszechstronnego, wielofunkcyjnego rozwoju wsi i
gospodarstw rolnych, poprawy warunków pracy i życia na wsi, ochrony i kształtowania środowiska
przyrodniczego oraz zachowanie wartości kulturowych obszaru.
Wdrożenie planu polegać będzie na realizacji zestawu prac i zabiegów urządzeniowo  rolnych w racjonalnej,
ekonomicznie uzasadnionej kolejności pozwalającej osiągnąć maksymalne efekty przy minimalnych nakładach.
Proces wdrożeniowy będzie długotrwały i wymagad będzie zaangażowania znacznych środków
finansowych. Z tego względu nie będzie możliwe równoczesna jego realizacja na całym obszarze gminy. Dlatego
pierwszym i podstawowym zadaniem przy opracowaniu planu będzie wyodrębnienie w oparciu o
przeprowadzone studia i analizy oraz przyjęte kryteria obszarów o różnym zakresie i stopniu pilności wykonania
poszczególnych prac urządzeniowo  rolnych.
Prace urządzeniowe są to zabiegi przyśpieszające procesy modernizacji obszarów wiejskich. Ustawa z
dnia 05.06.1998r. o samorządzie wojewódzkim  (Dz. U. z 2001r. Nr 142, poz. 1590, art. 14 ust.1, pkt.6), mówi,
że samorząd województwa wykonuje zadanie o charakterze wojewódzkim w szczególności m.in. w zakresie
modernizacji terenów wiejskich. Modernizacja polega na przeprowadzeniu zabiegów, które pozwolą na
unowocześnianie obszarów wiejskich. Zabiegi te są o charakterze glebowo  przyrodniczym, techniczno 
organizacyjnym, ekonomicznym i prawno  administracyjnym, które wykonywane są w celu racjonalnego
kształtowania rolniczej przestrzeni produkcyjnej, pozwalającej na efektywne zarządzanie i prowadzenie
produkcji żywności zgodnie z dyrektywami UE.
Do głównych prac urządzeniowo  rolnych zaliczyć należy :
- scalanie i wymianę gruntów,
- wyznaczenie i budowę nowej racjonalnej sieci urządzeń infrastruktury technicznej, w tym dróg
dojazdowych do gruntów rolnych,
- zabiegi melioracyjne i budowę zbiorników małej retencji,
- rekultywację gruntów rolnych,
- zmianę sposobu użytkowania gruntów,
- zalesianie gruntów rolnych.
Przy realizacji wszystkich tych przedsięwzięć muszą być przestrzegane zasady ochrony środowiska i
zachowania walorów krajobrazu.
Plan urządzeniowo  rolny uwzględniają bardzo szeroką problematykę. Jest to opracowanie, które ma charakter
planowania rozwoju społeczno  gospodarczego. Obejmuje swoim zasięgiem tereny wiejskie wszystkich wsi
danej gminy. Składa się z części opisowej, tabelarycznej i kartograficznej.
Część opisowa zawiera wyciąg ustaleń z opracowań studialnych i programowych wyższego rzędu, wyniki
własnych studiów i analiz zespołu autorskiego opracowania oraz wnioski i opis ustaleń planu urządzeniowo 
rolnego.
Częśd tabelaryczna przedstawia wyniki liczbowe analizy stanu istniejącego i ustaleo do planu.
Częśd kartograficzna ujmuje mapy tematyczne, mapy rozdrobnienia gruntów gospodarstw rolnych.
W związku z powyższym, plan urządzeniowo  rolny jest dokumentem precyzującym pomysły na
rozwój gminy na bazie występujących w niej zasobów, ludzi, tradycji i dorobku kulturowego przy
uwzględnieniu zachodzących zmian społeczno  ekonomicznych.
Realizacja planu urządzeniowo  rolnego powinna być prowadzona w sposób kompleksowy, łączący prace
związane z ulepszaniem rolniczej przestrzeni produkcyjnej z działaniami na rzecz rozwoju przedsiębiorczości
oraz poprawy warunków życia i pracy ludności wiejskiej. Ponadto zgodnie z wzorcowym modelem zasad
planowania rozwoju i modernizacji obszarów wiejskich plany urządzeniowo-rolne gminy kumulują w sobie
wytyczne i ustalenia strategii rozwojowych oraz opracowań planistycznych wyższego rzędu. Ułatwiają one
zasilanie budżetów gminnych funduszami strukturalnymi z przeznaczeniem na dokonywanie zmian w
zakresie obszarów wiejskich. Plan ustala zakres potrzebnych prac urządzeniowych niezbędnych dla
wyrównania szans rozwojowych gminy do poziomu europejskiego.
Mając opracowany plan Wójt (Burmistrz) będzie miał materiał do wdrożenia, w którym będzie
wymieniony zestaw zabiegów urządzeniowych  rolnych do realizacji w racjonalnej, ekonomicznie uzasadnionej
kolejności pozwalającej osiągnąć maksymalne efekty przy minimalnych nakładach. Realizacja zapisów planu
urządzeniowo  rolnego będzie już tylko inicjatywą mieszkańców wsi, urzędników gminy lub innych instytucji
pozarzÄ…dowych.
Plan będzie również pomocnym dla Marszałka Województwa, przy podejmowaniu decyzji o różnego rodzaju
dofinansowaniu inwestycji z funduszy Unii Europejskiej i budżetu państwa, o które zamierza występować gmina
w latach 2007  2013, zgodnie z:
·ð Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Kujawsko  Pomorskiego,
·ð Planem Rozwoju Obszarów Wiejskich,
·ð ustawÄ… o finansach publicznych z dnia 26 listopada 1998r. (Dz. U. Nr 15 poz.148 z 2003r., art. 124 ust.1
pkt.11) - wydatki związane z realizacją zadań wspólnych, realizowane są przez jednostki samorządu
terytorialnego w drodze umów lub porozumień.
Plan urządzeniowo-rolny gminy składa się z dwóch części:
1. Analizy i diagnozy stanu istniejącego - na którą składają się informacje dotyczące środowiska przyrodniczego
gminy, organizacji przestrzeni produkcyjnej, produkcji rolniczej, infrastruktury obszarów wiejskich oraz stanu
i struktury ludności.
2. Ustaleo Planu urządzeniowo-rolnego - w której wskazane i omówione zostały zabiegi urządzeniowo-rolne
w zakresie poprawy warunków wodnych, kształtowania krajobrazu, poprawy przestrzennej organizacji
gospodarstw, gospodarki gruntami i kształtowania struktury agrarnej.
Opracowanie uzupełnione jest podkładem mapowym gminy, na którym przedstawiony został zarówno
aktualny stan istniejÄ…cy oraz planowane prace urzÄ…dzeniowo-rolne.
Przykładowe etapy sporządzania planu urządzeniowo-rolnego gminy:
I. Wstęp
1.Cel i zakres opracowania
2. Podstawa opracowania
3. Metodologia sporzÄ…dzania planu urzÄ…dzeniowo rolnego
II. Analiza stanu istniejÄ…cego, jako fundamentu dla wielofunkcyjnego rozwoju wsi
1. Charakterystyka środowiska przyrodniczego
1.1.Ogólna charakterystyka gminy (położenie)
1.2.Ukształtowanie terenu
1.3. Budowa geologiczna
1.4. Wody powierzchniowe i podziemne
1.5. Klimat
1.6. Gleby
1.6.1 Jakośd gleb
1.6.2. Waloryzacja rolniczej przestrzeni produkcyjnej
1.6.3. Kwasowośd i skażenie gleb
 1.7. Surowce naturalne
1.8. Krajobraz (szata roślinna)
2. Stan i struktura ludności wiejskiej
2.1. Wielkośd i gęstośd zaludnienia
2.2. Struktura wieku i płci
2.3. Poziom wykształcenia
2.4. Zatrudnienie w rolnictwie
2.5. Poziom bezrobocia
3. Organizacja rolniczej przestrzeni produkcyjnej
3.1. Użytkowanie gruntów
3.2. Gleboznawcza klasyfikacja gruntów
3.3. Kompleksy glebowo - rolnicze
3.4. Struktura władania gruntami ogółem
3.5. Struktura gospodarstw rolnych
3.5.1. Struktura obszarowa i ilościowa gospodarstw rolnych
3.5.2. Rozdrobnienie gruntów w gospodarstwach rolnych
3.5.3. Analiza położenia ekonomicznego gospodarstw
4. Produkcja rolnicza
4.1. Ogólne uwarunkowania
4.2. Produkcja roślinna
4.3. Produkcja zwierzęca
5. Obsługa rolnictwa
5.1. Obiekty obsługi rolnictwa
5.2. Wyposażenie gospodarstw w sprzęt mechaniczny
6. Infrastruktura techniczna obszarów wiejskich
6.1. Wyposażenie rolniczej przestrzeni produkcyjnej w infrastrukturę
technicznÄ…
6.1.1. Melioracje podstawowe
6.1.2. Melioracje szczegółowe
6.1.3. Drogi transportu rolnego
6.2. Wyposażenie wsi w infrastrukturę techniczną
6.2.1. Sied wodociÄ…gowa
6.2.2. Sied gazowa
6.2.3. Sied energetyczna
6.2.4. Sied telefoniczna
6.2.5. Gospodarka ściekowa
6.2.6. Gospodarka odpadami stałymi
7. Infrastruktura społeczna
III. Ustalenia planu urzÄ…dzeniowo - rolnego
1. Plan urzÄ…dzeniowo  rolny, a istniejÄ…ce opracowania dotyczÄ…ce obszaru gminy
2. Kształtowanie krajobrazu i środowiska przyrodniczego
2.1. Walory przyrodniczo kulturowe z elementami zagospodarowania
turystycznego
2.2. Zalesienia gruntów
3. Ocena warunków przyrodniczych rozwoju rolnictwa
3.1. Zabezpieczenia przeciwerozyjne, zadrzewienia ochronne i krajobrazowe
3.2. Mała retencja
3.3. Ochrona walorów przyrodniczo  ekologicznych
3.4. Ocena wpływu otoczenia na stan środowiska przyrodniczego
4. Określenie proponowanych kierunków produkcji
4.1. Kształtowanie struktury agrarnej oraz przewidywane zmiany w
powierzchni obszarowej gospodarstw rolnych
4.2. Możliwości przetwarzania i zbytu surowców rolnych
4.3. Proponowane kierunki produkcji i wielofunkcyjny rozwój wsi
5.Zakres i wykaz zabiegów urządzeniowo  rolnych
5.1. Zabiegi zwiększające produkcyjnośd rolniczej przestrzeni produkcyjnej
5.1.1.Melioracje podstawowe
 5.1.2.Melioracje szczegółowe
5.1.3.Rekultywacje
5.2. Scalenia gruntów, jako poprawa przestrzennej organizacji gospodarstw
5.3. Wyposażenie obszaru w urządzenia infrastruktury technicznej
5.3.1. Drogi transportu rolnego
5.4. Wyposażenie obszaru w urządzenia infrastruktury społecznej
6.Stopieo zapotrzebowania na prace urzÄ…dzeniowo  rolne
6.1. Ocena rozmiaru potrzeb wykonania zabiegów urządzeniowo  rolnych na
obszarze gminy
6.2. Ogólne koszty i z
ródła finansowania realizacji podstawowych prac
urzÄ…dzeniowo  rolnych
7. Ważniejsze ustalenia planu urządzeniowo - rolnego
·ð
7. ESU I SGM Definicja i rola w kształtowaniu przestrzeni wiejskiej
EUROPEJSKA JEDNOSTKA WIELKOÅšCI czyli ESU (European Size Unit) funkcjonuje od roku 1984
to miara wielkości ekonomicznej gospodarstwa rolnego. Określa się ją na podstawie standardowych nadwyżek
bezpośrednich uzyskiwanych przez gospodarstwo.
Dlaczego ważna? Jest to wskaz
nik jednolity dla całej Wspólnoty, który jest jednym z podstawowych kryteriów
dostępności programów wsparcia rolnictwa (np. działanie dotyczące wsparcia gospodarstw niskotowarowych
dotyczyło gospodarstw, które miały nie więcej niż 4 ESU /gospodarstwa powyżej tej wartości nazywa się
 żywotnymi ekonomicznie / ponadto były również działania, które kierowano jedynie do gospodarstw
przekraczających 4 ESU zakładając, że mogą one wykorzystać kierowaną pomoc finansową w największym
stopniu).
Wcześniej w Polsce towarowość gospodarstw określano w oparciu o hektary przeliczeniowe, które posiada
gospodarstwo. Pomija siÄ™ tutaj jednak czynnik zwiÄ…zany z technologiami wytwarzania, mechanizacjÄ… rolnictwa
oraz intensywnością produkcji, a zatem to podejście już dawno określono jako przestarzałe.
Standardowa Nadwyżka Bezpośrednia (ang. Standard Gross Margin, SGM) to współczynnik określony dla danej
produkcji zwierzęcej lub roślinnej w regionie. Stanowi standardową (średnią z trzech lat w określonym regionie)
wartość produkcji uzyskiwaną z: 1 hektara upraw roślinnych, 1 m2 upraw grzybów 1 zwierzęcia czy też 1 ula,
pomniejszoną o standardowe koszty bezpośrednie niezbędne do wytworzenia tego produktu.
Makroregiony rolnicze obowiÄ…zujÄ…ce w Polsce do wyliczania SGM:
Pomorze i Mazury: Lubuskie Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie
Wielkopolska i Śląsk: Wielkopolskie Kujawsko-Pomorskie Dolnośląskie Opolskie
Mazowsze i Podlasie: Podlaskie Mazowieckie A
ódzkie Lubelskie
Małopolska i Pogórze: Świętokrzyskie Śląskie Małopolskie Podkarpackie
Jak oblicza siÄ™ ESU?
Wyliczanie wielkości ekonomicznej gospodarstw rolnych odbywa się na podstawie "Regionalnych
współczynników Standardowych Nadwyżek Bezpośrednich - SGM"2000" (ang. SGM - Standard Gross Margin)
dla produktów roślinnych
i zwierzęcych, które zostały przygotowane w Zakładzie Rachunkowości Rolnej Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i
Gospodarki Żywnościowej, w Warszawie (powyżej)
Gdyby ktoś był zainteresowany to zautomatyzowany arkusz wyliczający SGM i ESU w danych regionach pod
hasłem: Sposób wyliczania wielkości ekonomicznej gospodarstwa rolnego w google  arkusz xls  można
popatrzeć ile ESU z jakich upraw można otrzymać (to tak dla zorientowania się po prostu ile hektarów danej
uprawy trzeba mieć, żeby osiągać żywotność ekonomiczną  więcej niż
4 ESU)
8 KONCEPCJA PRZESTRZENNEGO ZAGOSPODAROWANIA KRAJU 2030  FUNKCJA I TREŚĆ
To dokument przyjęty przez Radę Ministrów, którego celem strategicznym jest efektywne wykorzystanie
przestrzeni całego kraju i jej zróżnicowanych potencjałów rozwojowych do osiągnięcia konkurencyjności,
zwiększenia zatrudnienia i większej sprawności państwa oraz spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej
w długim okresie.
Podstawą prawną jest ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, która czyni ten dokument
nadrzędnym wśród dokumentów planistycznych, a zatem inne opracowania planistyczne muszą być z nią
zgodne.
Art. 47.
1. Minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego, uwzględniając cele zawarte w rządowych dokumentach
strategicznych:
1) sporządza koncepcję przestrzennego zagospodarowania kraju, która uwzględnia zasady zrównoważonego
rozwoju kraju w oparciu o przyrodnicze, kulturowe, społeczne i ekonomiczne uwarunkowania, o których mowa
w przepisach odrębnych, a także prowadzi współpracę zagraniczną w tym zakresie;
2. Koncepcja przestrzennego zagospodarowania kraju określa uwarunkowania, cele i kierunki zrównoważonego
rozwoju kraju
oraz działania niezbędne do jego osiągnięcia, a w szczególności:
1) podstawowe elementy krajowej sieci osadniczej, z wyodrębnieniem obszarów metropolitalnych
2) wymagania z zakresu ochrony środowiska i zabytków, z uwzględnieniem obszarów podlegających ochronie;
3) rozmieszczenie infrastruktury społecznej o znaczeniu międzynarodowym i krajowym;
4) rozmieszczenie obiektów infrastruktury technicznej i transportowej, strategicznych zasobów wodnych i
obiektów gospodarki wodnej o znaczeniu międzynarodowym i krajowym;
5) obszary problemowe o znaczeniu krajowym, w tym obszary zagrożeń wymagających szczegółowych studiów
i planów.
3. Rada Ministrów przyjmuje koncepcję przestrzennego zagospodarowania kraju oraz okresowe raporty o stanie
zagospodarowania kraju. Przyjmując koncepcję, Rada Ministrów ustala, w jakim zakresie koncepcja ta będzie
stanowiła podstawę sporządzania programów, o których mowa w art. 48 ust. 1 (programy zawierające zadania
rządowe, zwane dalej  programami , służące realizacji inwestycji celu publicznego o znaczeniu krajowym,
sporządzane przez Ministrów i administrację centralną)
Nieco o KPZK 2030 (co nowego)
Zgodnie z dokumentem KPZK 2030, rdzeniem systemu gospodarczego i ważnym elementem systemu
europejskiego stanie się współzależny otwarty układ obszarów funkcjonalnych najważniejszych polskich miast.
Na rozwoju największych miast mają skorzystać mniejsze ośrodki i obszary wiejskie. Do jej poprawy spójności
kraju przyczyni się rozbudowa infrastruktury transportowej (autostrad, dróg ekspresowych i kolei) oraz
telekomunikacyjnej (przede wszystkim Internetu szerokopasmowego), a także zapewnienie dostępu do wysokiej
jakości usług publicznych.
Nowa KPZK zakłada pełną integrację dokumentów strategicznych i planistycznych w celu optymalnego
wykorzystania możliwości rozwoju związanych ze środkami UE (tutaj szczególna rola planistów). Wprowadza
się pojęcie obszarów funkcjonalnych, czyli obszarów które zajmują kilka różnych jednostek administracyjnych,
ale stwarzają możliwość podejmowania wspólnych działań (np. Miejski Obszar Funkcjonalny Olsztyna  czyli
Olsztyn i wszystkie gminy ościenne  mają podejmować wspólne działania ku rozwojowi infrastruktury
technicznej, komunikacji i innych)
9. Metoda JARK - WAK Bogdanowskiego - omówid zasady sporządzania ocen ta metodą.
Metoda ta przewiduje zakresy działania w trzech skalach:
- jednostki architektoniczno  krajobrazowe tzw. JARK (skala planistyczna),
- zespoły wnętrz architektoniczno  krajobrazowych tzw. ZWAK (skala urbanistyczna),
- wnętrza architektoniczno  krajobrazowe tzw. WAK (skala architektoniczna).
Autor analizując stan przestrzeni, zwłaszcza przestrzeni historycznej zwraca uwagę na jej zły stan i brak
procedur prowadzących do prawidłowego kształtowania tej przestrzeni. Mając powyższe na uwadze podkreśla
konieczność podnoszenia świadomości o znaczeniu krajobrazu jako:
- zasobu, który jest z
ródłem o stanie gospodarstwa,
- zasobu, który daje możliwość waloryzacji i precyzowania wytycznych oraz planów i projektów ochrony,
rewaloryzacji i kontynuacji krajobrazowych.
Przy wyznaczaniu jednostek architektoniczno  krajobrazowych JARK pod uwagę bierze się następujące
kryteria:
- ukształtowanie powierzchni (JU),
- pokrycie terenu (JP),
- historia  dziejowe przemiany (JH).
Waloryzując tak podzieloną przestrzeń przede wszystkim należy poszczególne JARK przypisać do określonej
kategorii krajobrazu (naturalnego N, kulturowego K, naturalno  krajobrazowego NK).
W ramach tych trzech podstawowych kategorii należy wydzielić 5  6 stopniową skalę wartości, zaczynając od
wzorcowych do najmocniej zdewastowanych krajobrazów.
Oczywiście w przestrzeni zurbanizowanej będziemy mieli do czynienia prawie zawsze jedynie z krajobrazem
kulturowym.
Waloryzacja prowadzi do wskazania wytycznych, czyli kierunków ochrony i zagospodarowania (konserwacja 
KONS, integracja  INTE, rekonstrukcja  REKN, dekompozycja  RKOM).
Zakres wytycznych może obejmować 3 stopnie dokładności działania:
- kierunek ogólny,
- główne szczegółowe sposoby działania,
- indywidualne zakresy działań.
Opisywane działania zmierzają do stworzenia koncepcji planu kształtowania krajobrazu kulturowego np: planu
ochrony, rewaloryzacji, określenia dopuszczalnych przekształceń.
Określenie zasobu, waloryzacja, wytyczne i plan w zakresie jednostek JARK to działanie w skali planu
ogólnego.
Uszczegółowieniu tego działania jest przejście do skali zespołu wnętrz architektoniczno  krajobrazowych
(ZWAK).
ZWAK charakteryzuje się podobieństwem fizjonomicznym dotyczącym zabudowy i układu przestrzennego.
Podobieństwo to często związane jest z podziałami (katastralnymi i własnościowymi).
Przykład ZWAK  uliczka z przylegającymi do niej układem katastralnym jest to tzw. Wnętrze urbanistyczne
(WU). W jego skład wejdzie wnętrze główne (WG)  sama uliczka oraz wnętrz podporządkowanych (WP) 
poszczególne działki (zabudowa podwórka).
Z każdej jednostki JARK można wydzielić przynajmniej kilka WU. Zatem JARK można często równoważyć z
ZWAK.
Przystępując do etapów określenia zasobów, waloryzacji, sporządzenia wytycznych i planu w obrębie ZWAK
najlepiej zacząć od analizy map ewidencyjnych.
Podział na WU będzie wynikała z stanu katastralnego widocznego na mapie. Będzie on drobniejszy niż w
przypadku JARK.
Wykonując opis zasobu WU (wnętrz urbanistycznych) należy uwzględnić ich cechy związane z:
- strukturą wnętrz  czy są one konkretne (K)  zamknięte konkretnymi ścianami, obiektywnie (O)  ściany
tworzÄ… luz
ną zabudowę lub subiektywne (S)  ściany zaznaczone pojedynczymi etapami np. płotem,
- formą wnętrz, wynikającą z jego układu. Możemy mieć do czynienia z wnętrzem długim (D), centralne
placowe (C), szerokie (S)  oś układu poprzeczna w stosunku do zabudowy,
- stylowość, regionalizm, tradycjonalizm,
- ekspozycje wnętrza  zamknięcie bądz
otwarcie na zewnÄ…trz,
- czas powstania oraz zgodność z formą zabudowy.
Waloryzując ZWAK przeprowadza się podobnie jak JARK. Jest ona jednak bardziej szczegółowa i obejmuje
określenie wartości wynikającej z ogólnej oceny JARK. Dla każdego wnętrza WU, a także zestawienie 5
wyróżnionych cech dla wszystkich WG i WP.
Na podstawie zestawionych wartości dokonuje się logicznej waloryzacji wszystkich WU (kategoria wartości
będą podobne jak przy JARK).
Waloryzacji muszą być poddane zarówno poszczególne WG jak i WP.
Wytyczne dla ZWAK wynikać będą z jednej strony z wytycznych dla JARK, ale również z indywidualnych
cech wnętrz wchodzących w skład ZWAK.
Podstawowymi kierunkami będą konserwacja (KONS) i rewaloryzacja poprzez integracje (INTE),
rekonstrukcje (REKN) oraz dekompozycja (RKOM).
Na podstawie określonych w tym zakresie wytycznych ogólnych dla ZWAK powstają wytyczne szczegółowe
dla wnętrz. Na bazie tych wytycznych powstaje koncepcja projektowa.
Podobnie przebiega dla skali mniejszej, która stanowić będą pojedyncze wnętrza (WAK), a także panoram.
Przestrzenny zakres działań będzie w tym przypadku mniejszy jednak ujęci e wymaga dużej szczegółowości i
uwzględniania detali architektonicznych.
Uproszczoną metodą waloryzacji JARK  WAK dla obszarów wiejskich przedstawia Chilik  Aby na wsi żyło
siÄ™ Å‚adniej .
Opiera on skalę ocen widoku na wrażeniach estetycznych doznawanych przez obserwatora. Wyróżniamy zatem
następujące formy ocenianego widoku:
- pozytywne  wartościowe pod względem estetycznym,
- negatywne  szpecÄ…ce otoczenie,
- neutralne  czyli estetycznie obojętne.
Autor podobnie jak Bogdanowski wyróżnia kilka przestrzennych skal waloryzacji:
- panoramiczna,
- planistyczna,
- urbanistyczna,
- architektoniczna,
- detalistyczna.
11. Metody oceny efektywności inwestycji w nieruchomości
Proste wskaz
niki i metody oceny efektywności inwestycji w nieruchomości:
1. Prosta stopa zwrotu netto z inwestycji (net income return on investment) informuje o finansowej
rentowności zaangażowanego przez inwestora kapitału (kapitału własnego)
SZkw = DN/KW
SZkw  prosta stopa zwrotu netto z inwestycji
DN  roczny dochód netto (np. operacyjny dochód netto-odsetki-amortyzacja)
KW  kapitał zainwestowany przez inwestora (kapitał własny)
W literaturze przedmiotu oraz w praktyce gospodarczej występują różne modyfikacje tej formuły 
zarówno w liczniku, jak i mianowniku, np.:
- stopę zwrotu całkowitego kapitału  w liczniku uwzględnia się całkowity dochód operacyjny, a w mianowniku
całkowite nakłady inwestycyjne
- stopę zwrotu kapitału własnego  w liczniku uwzględnia się wydatki związane z długiem, natomiast
mianownik nie zawiera składnika długu, a jedynie kapitał własny)
2. Całkowita stopa zwrotu z inwestycji (total return on investment)  relacja sumy środków pieniężnych
pozostających po obsłudze zadłużenia oraz rocznej spłaty kapitału do zaangażowanego przez inwestora kapitału
(KW)
SZc = (DON-OZD+RK)/KW
SZc - całkowita stopa zwrotu z inwestycji
DON  dochód operacyjny netto
OZD  koszty obsługi zadłużenia
RK  rata kapitałowa
KW  kapitał własny
3. Stopa kapitalizacji (capitalization ratio)  relacja DON do ceny
R = DON/C
R  stopa kapitalizacji
DON  dochód operacyjny netto
C  cena transakcyjna
4. Współczynnik kapitalizacji - (odwrotność stopy kapitalizacji) - odzwierciedla on okres zwrotu kapitału
wydatkowanego na zakup nieruchomości z dochodów uzyskiwanych z danej nieruchomości.
Wk = C/DON
Wk  współczynnik kapitalizacji
C  cena transakcyjna
DON  dochód operacyjny netto
4. Wartość nieruchomości (w podejściu dochodowym, metodzie inwestycyjnej, technice kapitalizacji prostej)
określa się jako iloczyn dochodu rocznego generowanego przez nieruchomość i współczynnika kapitalizacji:
Wx = Dx · wk
lub jako iloraz dochodu i stopy kapitalizacji:
Wx=Dx/R
5. Wskaz
nik pokrycia obsługi zadłużenia (debt service coverage ratio)  relacja DON z danego okresu do
przypadającej na ten okres wartości obsługi zadłużenia (tj. raty kapitałowej i odsetek)
WPOZ = DON/(RK+OD)
WPOZ - wskaz
nik pokrycia obsługi zadłużenia
DON - dochód operacyjny netto
RK  rata kapitałowa
OD  odsetki
Informuje czy dana nieruchomość, która ma być przedmiotem inwestycji, generuje taki poziom DON, który jest
wystarczający do spłaty wszystkich zobowiązań związanych z zaciągniętym długiem. Wierzyciele uzależniają
akceptowalny poziom WPOZ od poziomu ryzyka. Im wyższe ryzyko, tym wymagany jest wyższy poziom
wskaz
nika. Najczęściej WPOZ wynosi 1,0-1,2.
6. Wskaz
nik efektywności operacyjnej (operating efficiency ratio)  relacja rocznych wydatków operacyjnych
do wielkości wyrażającej fizyczny potencjał nieruchomości (np. m2 powierzchni najmu)
WEO = WO/Pot
WEO  wskaz
nik efektywności operacyjnej
WO  roczne wydatki operacyjne
Pot  potencjał nieruchomości
Im niższy poziom tego wskaz
nika - tym lepiej, ponieważ niższe są wydatki zarządzania i funkcjonowania
nieruchomości w stosunku do jej potencjału
7. Próg rentowności (break even point)  wyraża skalę aktywności gospodarczej jednostki, przy której
realizowane przychody ze sprzedaży pokrywają poniesione koszty, a więc nie jest osiągany zysk, ani ponoszona
strata.
W analizie nieruchomości PR wyraża relację między całkowitymi wpływami gotówkowymi, a całkowitymi
wydatkami operacyjnymi. Służy jako miernik wykonania przepływów gotówkowych (uwzględnia również
koszty obsługi długu)
PR = (WO+OZD)/DB
PR  próg rentowności
WO  wydatki operacyjne
OZD  koszty obsługi długu
DB  dochód brutto
PR>1  ujemne przepływy pieniężne
PR <1  dodatnie przepływy pieniężne
13. Ocena rentowności działania podmiotów gospodarczych
Analiza rentowności stanowi jedno z najcenniejszych z
ródeł informacji niezbędnych do właściwej
oceny sytuacji finansowej przedsiębiorstwa. Rentowność jednostki gospodarczej jest tym większa im większy
jest zysk i mniejszy kapitał zaangażowany w jego wygospodarowanie.
Za rentowne uważa się przedsiębiorstwa, które osiągają zysk, czyli takie, w których przychody są wyższe od
poniesionych kosztów. Maksymalizacja tej nadwyżki jest podstawowym celem każdego przedsiębiorstwa.
Wypracowany zysk stanowi z
ródło finansowania dalszego rozwoju oraz może być przeznaczony na wypłatę
dywidend dla właścicieli, nierentowne jednostki mają często problemy z utrzymaniem płynności finansowej, co
w dłuższym okresie może doprowadzić do ich upadłości..
Analiza rentowności umożliwia, zatem określenie efektów finansowych w stosunku do wartości sprzedaży,
zaangażowanego majątku i kapitałów. Służą do oceny zarówno sytuacji finansowej przedsiębiorstwa i
umiejętności zarządczych kierownictwa.
Na analizę rentowności składa się analiza: rentowności sprzedaży, majątki i kapitału własnego przedsiębiorstwa
stanowiÄ…cego podmiot badania.
Rentowność sprzedaży :
Wskaz
niki rentowności sprzedaży stanowią relację zysku do przychodów ze sprzedaży. W liczniku tego
wskaz
nika umieszczone mogą być rożne kategorie zysku, np. zysk netto, zysk brutto, zysk z działalności
gospodarczej, zysk z działalności operacyjnej, zysk ze sprzedaży.
Wskaz
niki rentowności sprzedaży
Nazwa wskaz
nika Formuła obliczeń
Rentowność sprzedaży Zysk ze sprzedaży/przychody ze sprzedaży
Rentowność operacyjna sprzedaży Zysk z działalności operacyjnej/przychody ze
sprzedaży
Rentowność brutto sprzedaży Zysk brutto/przychody ze sprzedaży
Rentowność netto sprzedaży Zysk netto/przychody ze sprzedaży
Rentowność majątku
Wskaz
niki rentowności majątku określane są jako wskaz
niki stopy zwrotu z aktywów bądz
wskaz
nika ROA
(return on assets), ukazują wielkość zysku przypadającego na jednostkę wartości zaangażowanego
w przedsiębiorstwie majątku. Analiza ta umożliwia ocenę efektywności gospodarowania aktywami ogółem
danego podmiotu oraz poszczególnymi grupami z punktu widzenia osiągniętego zysku.
Wskaz
niki rentowności majątku
Nazwa wskaz
nika Formuła obliczeń
Wskaz
nik produktywności majątku Przychody ze sprzedaży/ wartość aktywów
Wskaz
nik rentowności operacyjnej aktywów Wynik operacji/ wartość aktywów
Wskaz
nik rentowności netto aktywów Wynik finansowy netto/ wartość aktywów
Rentowność kapitału własnego
Analiza rentowności kapitału własnego jest jednym z najważniejszych etapów badania rentowności podmiotu
gospodarczego, obrazuje bowiem, jaką stopę zysku osiągną akcjonariusze z inwestycji w dane przedsiębiorstwo.
Utrzymujący się też różniący wynik poziomu rentowności kapitału własnego świadczy o dużych możliwościach
rozwojowych jednostki gospodarczej. Dzięki temu przedsiębiorstwo może wypłacać wysokie dywidendy i
powiększyć kapitał własny. Podmiot o wysokim poziomie podstawowego wskaz
nika rentowności kapitału
własnego, wskaz
nik ROE (return on equity) nie mają problemów z pozyskaniem kapitałów z zewnątrz. Wartość
wskaz
nika ROE powinna istotnie przewyższać stopę odsetek od kapitału obcego długoterminowego, gdyż
akcjonariuszom należy się dodatkowa premia za podejmowane ryzyko.
Wskaz
niki rentowności kapitału własnego
Nazwa wskaz
nika Formuła obliczeń
Wskaz
nik rentowności całkowitej kapitału własnego Wynik finansowy brutto/kapitał własny
Wskaz
nik bilansowej rentowności kapitału własnego Wynik finansowy netto/ kapitał własny
Dz
wignia finansowa Kapitał obcy/ kapitał własny
14. Omów metody kartograficznego przedstawiania wyników waloryzacji przestrzeni
Metody ilościowo-liniowe.
Izolinia to krzywa łącząca punkty o jednakowej wartości. Można zatem przyjąć, iż są to miejsca geometryczne
pkt. Jednakowej wartości. Przy ocenie i waloryzacji przestrzeni najczęściej stosowanymi izoliniami są izolinie
natężenia, które przedstawiają zmienność przestrzenną natężenia zjawiska w sposób ciągły za pomocą linii
jednakowych wartości.
Izarytmy- są również izoliniami natężenia. Ich przebieg jest jednak wynikiem interpolacji opartej o punkty
odniesienia nie zaś wynikiem bezpośredniego pomiaru. Pomiarowi terenowemu podlegają jednie pkt.
Odniesienia które w zależności od ich charakteru są podstawą do interpolacji izarytm rzeczywistych bądz

teoretycznych. Izarytmy są najbardziej wiernym odbiciem rzeczywistości. Prezentują jednakowe wyniki
pomiarów. Położenie każdego pkt. Będącego podstawa do wykreślenia izarytmy jest bezpośrednio
konfrontowane z odpowiednim położeniem w rzeczywistości. Ich położenie x,y a także z na mapie jest równa
tym samym wartościom w rzeczywistości. Linie izometryczne są wynikiem bezpośredniego pomiaru punktów w
terenie.
Metody ilościowe-powierzchniowe.
Kartogramem nazywamy sposób przedstawiania średniej intensywności dowolnego zjawiska w granicach
określonych jednostek przestrzennych, najczęściej administracyjnych.
Kartodiagram jest to zbiór diagramów umiejscowionych w pozycji geograficznej tz. Że na mapie we
wzajemnych stosunkach położenia lub odniesieniu powierzchniowym. Każdy z rodzajów kartodiagramów
należy do jednej z grup: kartodiagramów ciagłych lub skokowych.
Metoda kropkowa- jest metodą ciągłą, polega na zastąpieniu sygnatury kropka reprezentująca nie jeden obiekt,
lecz ich pewna liczbę, która nazywa się wagą kropki.
Metody jakościowe.
Sygnaturowa-przedstawienie treści za pomocą znaków umownych, np. figur geometrycznych, wewnątrz
których mogą być narysowane mniejsze figury lub inne znaki. -. linie których szerokość nie przedstawia się w
skali mapy, na drogi, rzeki -.obrazków przypominających treści prezentowanego zjawiska, np. kłos-uprawy zbóż
-. liter będących najczęściej skrótami nazw
Zasięgów- zaznaczamy najdalsze granice
15. Omów pojęcie kwalitologii w odniesieniu do oceny przestrzeni
Jakość jest to stan spełnienia stawianych wymogów. Teoria jakości, która charakteryzuje zasady i metody
mierzenia jakości to kwalimetria. Kwalitologia jest zaś dyscypliną naukową skupiającą się na jakości oraz jej
modelowaniu. Jest to dziedzina wiedzy zmierzająca do bezstronnej prawdy o wszelkich kwestiach jakości.
Wyznacza optymalne działania podnoszące jakość potrzebną do usatysfakcjonowania społeczeństwa. Od
teoretycznego wymiaru kwalitologii bardziej użytkowy ma kwalimetria, która skupia się na  mierzeniu jakości .
Podstawowym działaniem kwalimetrii jest wartościowanie jakości, które jest niczym innym jak określeniem jej
poziomu. Jak wiadomo jakość nie jest opisywana żadną wielkością fizyczną. Jednak gdyby przypasować do niej
konkretne parametry, będące mierzalnymi, można mówić o mierzeniu jakości.
Jakości nie można zmierzyć, ponieważ pojęcie jakości, jest pojęciem abstrakcyjnym.
W metrologii mierzenie jest to porównywanie dwu wielkości wyrażonych w jednostkach
miary, a wiadomym jest, że nie ma wielkości fizycznej, która określałaby jakość w sposób
ogólny i umożliwiała jej mierzenie. Wartość można scharakteryzować dzięki dobranym przymiotom, które da się
mierzyć.
W przypadku, gdy jakiś czynnik nie jest mierzalny bezpośrednio, jest możliwość określenia
jego oddziaływania przez pomiar pośredni, czyli taki, który mierzy efekty jego przejawów.
Jeżeli jednak danej cechy nie da się określić ani pośrednio ani bezpośrednio, do użycia
pozostaje ocena, która nie zawsze jest subiektywna. Zatem o mierzeniu jakości mówimy
poprawnie tylko wtedy, gdy wszystkie kryteria można zmierzyć [Kolman 2009].
Wartościowanie jakości może przynieść ogromne korzyści gospodarce:
- pozwala na szczegółowe badania i porównywania projektów nowych urządzeń, technologii
oraz struktur organizacyjnych,
- podjęcie konkretnych założeń ekonomicznych, podniesienia poziomu jakości różnych
wytworów,
- kreuje obiektywne podstawy do stawiania wiążących werdyktów w sprawach spornych
dotyczących jakości,
- pozwala na określenie poziomu jakości takich samych produktów, ale stworzonych przez
innych producentów,
- określa efekty eksploatacyjne urządzeń przeznaczonych do takich samych celów, ale o
odmiennych walorach użytkowych,
- bada zmiany stanów maszyn technicznych w czasie ich użytkowania,
- ułatwia podejmowanie decyzji, jeżeli chodzi o zakaz lub pozwolenie na eksploatacje
badanego obiektu,
- stwarza fundamenty do uzależnienia ceny wyrobu od jakości,
- pozwala na zbadanie efektów czasu trwania urządzenia technicznego, co ma na celu
utworzenie jego nowej, lepszej wersji [Kolman 2009].
15. Kompozycja przestrzenna i jej rodzaje w projektowaniu krajobrazu
Kompozycja  w sztukach plastycznych układ elementów zestawionych ze sobą w taki sposób, aby tworzyły
one harmonijną całość. Kompozycją określa się również samo dzieło, zawierające połączone ze sobą składniki.
Celem kompozycji jest osiągnięcie zamierzonego efektu plastycznego poprzez umiejętne dobranie kolorów,
kształtów, proporcji, faktur i położenia przedstawianych elementów, czasem na drodze porządkowania
podobnych do siebie składników, a kiedy indziej poprzez zestawianie ich na zasadzie kontrastu. W kompozycji
wykorzystuje się też często pewne konstrukcje znane z geometrii takie jak symetria czy złoty podział.
Odpowiednie operowanie tymi narzędziami daje efekt w postaci różnych nastrojów, uczuć, przeżyć jakich może
doświadczyć odbiorca - można uzyskać na przykład zarówno odczucie statyczności, porządku, równowagi,
harmonii, jak i dynamiki, chaosu czy nierównowagi.
Przykłady kompozycji:
·ð Kompozycja symetryczna - W kompozycji symetrycznej można wskazać punkt lub prostÄ…
·ð Kompozycja asymetryczna - W kompozycji asymetrycznej nie wystÄ™pujÄ… punkty i osie symetrii.
·ð Kompozycja zamkniÄ™ta - ograniczona ramkÄ….
·ð Kompozycja otwarta - Kompozycja otwarta absorbuje wiÄ™cej niż tylko głównÄ… przestrzeÅ„. WypeÅ‚nia
przestrzeń tak szczelnie, że aż chce pobrać jeszcze coś z zewnątrz.
·ð Kompozycja linearna - Kompozycja linearna oparta jest na czytelnych liniach, widocznym rytmie.
·ð Kompozycja statyczna - Kompozycja statyczna wnosi wrażenie spokoju i nieruchomoÅ›ci. Uzyskuje siÄ™ je
przede wszystkim przez wprowadzenie porządku dzięki użyciu czytelnych horyzontalnych i werktykalnych
elementów.
·ð Kompozycja dynamiczna - Kompozycja dynamiczna jest przesycona zmiennoÅ›ciÄ…. Im wiÄ™cej zmiennych
parametrów, tym większe wrażenie chaosu.
·ð Kompozycja geometryczna - Kompozycja geometryczna jest oparta na wzajemnych relacjach ksztaÅ‚tu.
·ð Kompozycja swobodna - Kompozycja swobodna niesie ze sobÄ… wrażenie przypadkowego poÅ‚ożenia
elementów. Wzajemne powiązania się są silne.
·ð Kompozycja tonalna - Kompozycja tonalna ma miejsce wtedy, kiedy przez użycie zbliżonych tonów
poszczególnym elementom zostaje nadana pożądana hierarchia.
·ð Kompozycja kadrowana
·ð Kompozycja rytmiczna
·ð Kompozycja raportowa
·ð Kompozycja horyzontalna
·ð Kompozycja wertykalna
·ð Kompozycja diagonalna
·ð Kompozycja zwarta  elementy sÄ… blisko siebie.
·ð Kompozycja pionowa  portrety.
·ð Kompozycja pozioma  krajobrazy.
·ð Kompozycja luz
na  elementy sÄ… rozrzucone.
19. Operat szacunkowy - treśd, zasady sporządzania i opiniowania
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 21 września 2004 r. w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania
operatu szacunkowego.
Sposób sporządzania, forma i treśd operatu szacunkowego
Operat szacunkowy zawiera informacje niezbędne przy dokonywaniu wyceny nieruchomości przez
rzeczoznawcę majątkowego, w tym wskazanie podstaw prawnych i uwarunkowao dokonanych czynności,
rozwiÄ…zao merytorycznych, przedstawienia toku obliczeo oraz wyniku koocowego.
W operacie szacunkowym przedstawia się sposób dokonania wyceny nieruchomości, w tym:
1) określenie przedmiotu i zakresu wyceny;
2) określenie celu wyceny;
3) podstawę formalną wyceny nieruchomości oraz z
ródła danych o nieruchomości;
4) ustalenie dat istotnych dla określenia wartości nieruchomości;
5) opis stanu nieruchomości;
6) wskazanie przeznaczenia wycenianej nieruchomości;
7) analizę i charakterystykę rynku nieruchomości w zakresie dotyczącym celu i sposobu wyceny;
8) wskazanie rodzaju określanej wartości, wyboru podejścia, metody i techniki szacowania;
9) przedstawienie obliczeo wartości nieruchomości oraz wyniku wyceny wraz z uzasadnieniem.
Kwotę wartości nieruchomości wyraża się w pełnych złotych. W operacie szacunkowym zamieszcza się także
stosowne klauzule wskazujące na szczególne okoliczności dotyczące wyceny nieruchomości. Do operatu
szacunkowego dołącza się istotne dokumenty wykorzystane przy jego sporządzaniu. Na początku operatu
zamieszcza siÄ™ wyciÄ…g z operatu szacunkowego.
Rzeczoznawca majątkowy sporządzający operat szacunkowy podpisuje go, zamieszczając datę i pieczęd
rzeczoznawcy majÄ…tkowego.
POWSZECHNE KRAJOWE ZASADY WYCENY (PKZW,) KRAJOWY STANDARD WYCENY PODSTAWOWY NR 3
KSWP 3 OPERAT SZACUNKOWY
Operat szacunkowy  dokument stanowiący pisemną autorską opinię rzeczoznawcy majątkowego o wartości
przedmiotu wyceny, uwzględniający założenia oraz warunki ograniczające, stanowiące podstawy wyceny,
zawierający istotne informacje uzyskane podczas szacowania nieruchomości.
Operat szacunkowy powinien zawierad w szczególności:
a. stronę tytułową;
b. wyciÄ…g z operatu szacunkowego;
c. określenie przedmiotu, zakresu i uwarunkowao wyceny;
d. określenie celu wyceny;
e. określenie podstaw formalnych, prawnych i merytorycznych sporządzenia operatu szacunkowego oraz z
ródeł
danych o nieruchomości;
f. określenie dat istotnych dla określenia wartości nieruchomości;
g. opis stanu przedmiotu wyceny;
h. wskazanie przeznaczenia wycenianej nieruchomości;
i. analizę i charakterystykę rynku w zakresie dotyczącym celu i sposobu wyceny, opisujące rynek właściwy ze
względu na rodzaj, obszar i okres objęte analizą;
j. przedstawienie i uzasadnienie wyboru podejścia, metody i techniki wyceny oraz wskazanie rodzaju określanej
wartości;
k. określenie wartości przedmiotu wyceny z przedstawieniem przyjętych założeo i niezbędnych obliczeo;
l. wynik koocowy wraz z uzasadnieniem;
m. klauzule;
n. podpis autora (autorów) operatu szacunkowego z użyciem pieczęci zawodowej;
o. ustalenia dodatkowe i załączniki, których zamieszczenie jest uzasadnione.
Strona tytułowa.
Strona tytułowa winna zawierad:
a) pieczęd przedsiębiorcy, lub (oraz) rzeczoznawcy majątkowego, względnie rzeczoznawców
majÄ…tkowych,
b) nazwę  operat szacunkowy , a w przypadku określonym w Standardzie VII.2 pkt. 2.6.f, należy
zaznaczyd:  aktualizacja ,
c) określenie rodzaju nieruchomości lub praw do nieruchomości stanowiących przedmiot wyceny oraz jej
adres,
d) imię i nazwisko rzeczoznawcy(ców) majątkowego(ych)  autora (autorów) operatu szacunkowego,
e) miejscowośd oraz datę sporządzenia operatu szacunkowego.
WyciÄ…g z operatu szacunkowego.
WyciÄ…g z operatu szacunkowego winien zawierad:
-krótki opis nieruchomości,
-określenie celu wyceny,
-oszacowaną wartośd nieruchomości,
-określenie daty sporządzenia operatu szacunkowego,
-pieczęd i podpis rzeczoznawcy majątkowego.
Wyciąg z operatu szacunkowego sporządza się w dwóch egzemplarzach, przy czym jeden załącza się do operatu
jako strona druga, a drugi podlega przekazaniu organowi prowadzącemu ewidencję gruntów i budynków
(kataster nieruchomości), właściwemu dla lokalizacji nieruchomości.
Określenie przedmiotu i zakresu wyceny.
Nieruchomośd stanowiącą przedmiot wyceny należy określid poprzez podanie:
-rodzaju nieruchomości,
-położenia adresu nieruchomości,
-oznaczenia w ewidencji gruntów i budynków (katastrze nieruchomości),
-numeru księgi wieczystej.
Zakres wyceny określa się poprzez podanie odpowiednio:
-rodzaju prawa (praw), których przedmiotem jest nieruchomośd, podlegających wycenie,
-określenie części nieruchomości lub części składowych gruntu, których wycena dotyczy,
-określenie praw, części nieruchomości lub części składowych gruntu, które nie podlegały wycenie.
Konieczny zakres wyceny określa rzeczoznawca majątkowy biorąc pod uwagę w szczególności:
-wymagania wynikające z przepisów prawa,
-potrzeby wynikajÄ…ce z celu wyceny,
-treśd zamówienia lub wymagao zamawiającego o ile nie pozostawałyby one w sprzeczności z przepisami prawa
i zasadami wyceny.
Określenie celu wyceny.
Określenie celu wyceny następuje poprzez wskazanie przeznaczenia dla jakiego operat szacunkowy został
opracowany i w jakim wyłącznie może byd wykorzystany.
Określenie podstaw opracowania operatu szacunkowego.
PodstawÄ™ formalnÄ… stanowi umowa z zamawiajÄ…cym wycenÄ™, albo postanowienie sÄ…du lub innego organu.
Podstawy prawne określa się poprzez podanie przepisów prawa właściwych ze względu na przedmiot, zakres,
oraz cel wyceny.
W operacie szacunkowym należy podad z
ródła danych merytorycznych, z których korzystał rzeczoznawca
majÄ…tkowy w trakcie dokonywanej wyceny.
Określanie dat istotnych dla operatu szacunkowego.
-Daty określa się podając dzieo, miesiąc i rok.
-Daty które winny byd wymienione w operacie szacunkowym: data sporządzenia wyceny, data, na którą
określono wartośd przedmiotu wyceny, data, na którą określono i uwzględniono w wycenie stan przedmiotu
wyceny, data dokonania oględzin nieruchomości.
Opis i określenie stanu nieruchomości.
Stan nieruchomości określa się w wycenie na dzieo sporządzenia operatu szacunkowego, chyba, że z przepisu
szczególnego, lub z postanowienia właściwego organu wynika koniecznośd określenia tego stanu na inną datę.
Stan prawny nieruchomości podlega ustaleniu zgodnie ze Standardem III.3. Rzeczoznawca majątkowy winien
określad zespół wszystkich praw zarówno o charakterze rzeczowym jak i obligacyjnym, oraz roszczeo
odnoszących się do wycenianej nieruchomości, który wynika z dokumentów obrazujących stan prawny
nieruchomości.
W operacie szacunkowym należy zamieścid opis nieruchomości z uwzględnieniem jej stanu technicznego i
użytkowego.
Sporządzenie opisu nieruchomości winno byd każdorazowo poprzedzone oględzinami i badaniem stanu
nieruchomości. Z przeprowadzonych oględzin nieruchomości rzeczoznawca majątkowy może sporządzid
protokół, i uczynid go załącznikiem do operatu szacunkowego.
W ramach opisu nieruchomości należy określid i scharakteryzowad w szczególności: rodzaj, charakter i cechy
nieruchomości stanowiącej przedmiot wyceny, lokalizację i czynniki środowiskowe, stan i stopieo wyposażenia
w urządzenia infrastruktury techniczną, stan zagospodarowania otoczenia nieruchomości, stan usług, zaplecza
bytowego i komunikacji w miejscu położenia nieruchomości, stan i dotychczasowy sposób użytkowania i
zagospodarowania nieruchomości.
W stosunku do budynków i urządzeo trwale z gruntem związanych i odpowiednio innych części składowych
gruntu należy określid w szczególności: rodzaj i przeznaczenie obiektu, parametry techniczno-użytkowe, wiek
obiektów, rodzaj konstrukcji i wykooczenia, sposób i warunki użytkowania oraz utrzymania, w tym
dotychczasową gospodarkę remontowo-zapobiegawczą, zgodnośd wzniesienia budynków z przepisami prawa
budowlanego, stan techniczny i stopieo zużycia, możliwości i warunki dalszej eksploatacji, sposób użytkowania
w stosunku do ustaleo wynikajÄ…cych z planu miejscowego.
Określanie przeznaczenia nieruchomości.
Przeznaczenie nieruchomości określa rzeczoznawca majątkowy na podstawie obowiązującego planu
miejscowego. W przypadku braku takiego planu określenie przeznaczenia następuje na podstawie decyzji o
warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. W razie braku takiej decyzji należy określid aktualny sposób
użytkowania nieruchomości, zamieszczając w operacie szacunkowym odpowiednią w tym zakresie klauzulę.
Przedstawienie sposobu wyceny.
Wybór właściwego podejścia oraz metody i techniki szacowania nieruchomości należy do wyłącznych
uprawnieo rzeczoznawcy majątkowego, który jest związany w tym zakresie obowiązującymi przepisami prawa.
Sposób wyceny, w tym rodzaj określanej wartości i wybór podejścia, metody i techniki szacowania winien byd w
operacie szacunkowym wyraz
nie przedstawiony i uzasadniony.
Analiza i charakterystyka rynku nieruchomości.
Celem dokonywanej analizy jest określenie podstaw rynkowych sporządzenia wyceny, a w szczególności:
-stanu i stopnia rozwoju rynku w odniesieniu do rodzaju nieruchomości stanowiącej przedmiot wyceny,
-uwarunkowao tego rynku, w tym stosunków w zakresie popytu i podaży, oraz kształtowania się na tym tle cen,
-stopnia spełnienia przez nieruchomośd stanowiącą przedmiot wyceny, przystawalności do uwarunkowao
rynku, w tym także z punktu widzenia kryterium przestrzennego (rynek lokalny, regionalny, krajowy,
międzynarodowy),
-wybór danych przyjętych w procesie wyceny.
Określenie wartości nieruchomości.
Operat szacunkowy winien zawierad obliczenia spełniające wymagania metodyczne odpowiedniego podejścia,
metody i techniki, ze szczegółowością pozwalającą sprawdzid, czy wycena nie zawiera błędów merytorycznych i
rachunkowych.
Klauzule i ustalenia dodatkowe.
W operacie szacunkowym należy zamieścid niezbędne z punktu widzenia przedmiotu, celu i zakresu wyceny
ustalenia dodatkowe i klauzule, w szczególności:
-o sporzÄ…dzeniu operatu szacunkowego zgodnie z przepisami prawa i standardami zawodowymi,
-o sporzÄ…dzeniu i przekazaniu wyciÄ…gu z operatu szacunkowego,
-o możliwości wykorzystania operatu szacunkowego wyłącznie dla celu w jakim został on sporządzony,
Załączniki do operatu szacunkowego.
odpisy lub wypisy z księgi wieczystej, albo innego dokumentu stwierdzającego prawa do nieruchomości, wypis z
katastru nieruchomości, plany sytuacyjne, mapy, dokumentację fotograficzną, istotne fragmenty dokumentacji
technicznej lub szkice techniczne, wypisy i wyrysy z dokumentów sporządzone przez autora operatu
szacunkowego, protokół z oględzin nieruchomości, gdy został on sporządzony, inne dokumenty istotne dla
sporzÄ…dzonej wyceny.
Aktualizacja operatu szacunkowego
Przez aktualizację operatu szacunkowego rozumie się czynności rzeczoznawcy majątkowego, dotyczące operatu
szacunkowego wcześniej sporządzonego przez tego samego rzeczoznawcę, mające na celu określenie aktualnej
wartości nieruchomości. Potwierdzenie aktualności operatu szacunkowego nie stanowi aktualizacji w
rozumieniu niniejszego Standardu.
Rzeczoznawca majątkowy może aktualizowad operat szacunkowy w szczególności w związku ze:
a. zmianami cen na rynku,
b. zmianami dokonanymi na nieruchomości lub w otoczeniu nieruchomości, po opracowaniu operatu
szacunkowego.
Nie aktualizuje się operatu szacunkowego, jeżeli:
a. upłynął okres ponad 2 lat od jego sporządzenia,
b. zaistniały okoliczności, które w ocenie rzeczoznawcy majątkowego powodują koniecznośd sporządzenia
nowego operatu szacunkowego.
W przypadku aktualizacji należy na stronie tytułowej operatu szacunkowego, należy zamieścid pod nazwą
 operat szacunkowy słowo  aktualizacja .
Nie aktualizuje siÄ™  operatu szacunkowego  aktualizacja .
AktualizujÄ…c operat szacunkowy, rzeczoznawca majÄ…tkowy jest zobowiÄ…zany do ponownego zbadania stanu i
przeznaczenia przedmiotu wyceny. Nie dotyczy to wycen wykonywanych przy założeniach szczególnych.
Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lipca 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad wyceny nieruchomości
oraz zasad i trybu sporzÄ…dzania operatu szacunkowego
Operat szacunkowy jest sporządzany w formie pisemnej, ze szczególną starannością i zgodnie ze stanem
nieruchomości.
Operat zawiera informacje niezbędne przy dokonywaniu wyceny nieruchomości przez rzeczoznawcę
majątkowego, w tym wskazanie podstaw prawnych i uwarunkowao dokonanych czynności, rozwiązao
merytorycznych, przedstawienia toku obliczeo, wyniku koocowego.
20. Planowanie przestrzenne na poziomie województwa
·ð Strategia rozwoju województwa (fakultatywna)
Strategia rozwoju województwa jest podstawowym narzędziem prowadzonej przez samorząd województwa
polityki regionalnej. Jest to dokument strategiczny, wyznaczający główne kierunki rozwoju regionu.
Zobowiązanie do określenia i uchwalenia strategii zawarte zostało w ustawie z dnia 5 czerwca 1998 r. o
samorządzie województwa.
Strategia ma charakter ogólny, gdyż koncentruje się na najważniejszych zagadnieniach. Stanowi jednocześnie
podstawę opracowania programów o charakterze operacyjnym - o krótszym okresie realizacji, często
odnoszących się do określonych dziedzin. Można powiedzied, że strategia odpowiada na pytanie - co chcemy
osiągnąd?, natomiast programy - w jaki sposób, za pomocą jakich instrumentów chcemy to osiągnąd?
Określone w strategii długoterminowe cele zapewniają ciągłośd prowadzonej przez samorząd polityki
regionalnej, niezależnie od zmian kadencji Sejmiku. Nie oznacza to oczywiście, że zapisane cele są stałe - w
przypadku znaczących zmian sytuacji społeczno-gospodarczej województwa lub zmian uwarunkowao
zewnętrznych konieczna może byd ich rewizja i aktualizacja. Ważne jest, aby nowe cele w możliwie dużym
stopniu stanowiły kontynuację założonych wcześniej kierunków, oraz aby zmiany nie były dokonywane często.
Strategia stanowi ważny element polityki regionalnej - uwzględnia zapisy dokumentów krajowych (chodzi tu
przede wszystkim o KrajowÄ… StrategiÄ™ Rozwoju Regionalnego, KoncepcjÄ™ Przestrzennego Zagospodarowania
Kraju, strategie sektorowe i inne dokumenty rzÄ…dowe powiÄ…zane z rozwojem regionalnym) oraz zasady
europejskiej polityki regionalnej.
Strategia rozwoju województwa, przyjmowana uchwałą Sejmiku, jest najważniejszym dokumentem
strategicznym. Dlatego też działania podejmowane przez różne podmioty działające na terenie województwa
powinny byd zgodne z jej zapisami. Zgodnośd zapisów proponowanych przez samorząd województwa z
oczekiwaniami mieszkaoców jest zapewniana w drodze szerokich konsultacji społecznych. Współpraca
środowisk samorządowych, gospodarczych i społecznych pozwala na ustalenie najważniejszych kierunków
rozwoju regionu. Strategia jest jednocześnie jedynym dokumentem, który dzięki zaangażowaniu różnych
środowisk, łączy i koordynuje działania niezależnych od siebie podmiotów działając dla celu ogólnego - rozwoju
województwa i poprawy życia jego mieszkaoców.
W strategii rozwoju województwa wydziela się okres niewykraczający poza okres objęty aktualnie obowiązującą
średniookresową strategią rozwoju kraju.
Strategia rozwoju województwa zawiera:
1) diagnozę sytuacji społeczno-gospodarczej województwa;
2) określenie celów strategicznych polityki rozwoju województwa;
3) określenie kierunków działao podejmowanych przez samorząd województwa dla osiągnięcia celów
strategicznych polityki rozwoju województwa;
Strategia rozwoju województwa uwzględnia cele średniookresowej strategii rozwoju kraju, krajowej strategii
rozwoju regionalnego, a także odpowiednich strategii ponadregionalnych oraz jest spójna z planem
zagospodarowania przestrzennego województwa.
·ð Plan zagospodarowania przestrzennego województwa
Przepisy dotyczące planu zagospodarowania przestrzennego województwa reguluje ustawa o planowaniu i
zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003 r.
W planie zagospodarowania przestrzennego województwa uwzględnia się ustalenia strategii rozwoju
województwa oraz określa się w szczególności:
1) podstawowe elementy sieci osadniczej województwa i ich powiązao komunikacyjnych oraz
infrastrukturalnych, w tym kierunki powiÄ…zao transgranicznych;
2) system obszarów chronionych, w tym obszary ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego,
ochrony uzdrowisk oraz dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej;
3) rozmieszczenie inwestycji celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym;
4) obszary problemowe wraz z zasadami ich zagospodarowania oraz obszary metropolitalne;
5) obszary wsparcia;
6) obszary szczególnego zagrożenia powodzią;
7) granice terenów zamkniętych i ich stref ochronnych;
8) obszary występowania udokumentowanych złóż kopalin i udokumentowanych kompleksów podziemnego
składowania dwutlenku węgla.
W planie zagospodarowania przestrzennego województwa uwzględnia się ustalenia koncepcji przestrzennego
zagospodarowania kraju.
W planie zagospodarowania przestrzennego województwa umieszcza się te inwestycje celu publicznego o
znaczeniu ponadlokalnym.
Dla obszaru metropolitalnego uchwala siÄ™ plan zagospodarowania przestrzennego obszaru metropolitalnego
jako częśd planu zagospodarowania przestrzennego województwa.
Plan zagospodarowania przestrzennego województwa uchwala sejmik województwa.
PZPW sporządza się z uwzględnieniem zasad:
- uspołeczniania- umozliwia wszystkim zainteresowanym osobom i instytucjom zgłaszania uwag i propozycji do
Planu
- partycypacji- uwzględniania propozycji i stanowisk w tworzeniu Planu
- weryfikacji hipotez- przeprowadzanie konsultacji społecznych i dyskusji środowiskowych na etapie wstępnej
koncepcji;
21. Podejścia do wyceny środowiska
Podejście pośrednie (oparte na obserwacji)
Zakłada, że istnieje konkretny związek między popytem na dobro rynkowe, a podażą dobra środowiskowego.
Konsumpcja dóbr rynkowych ma byd w jakiś sposób powiązana z poziomem podaży dóbr środowiskowych. W
sposób pośredni można wnioskowad o ukrytej wartości dóbr nierynkowych na podstawie obserwowalnych,
determinowanych przez rynek cen dóbr i usług:
1. Metoda kosztów podróży.
2. Cen hedonicznych.
3. Funkcji gospodarstwa domowego.
4. Kosztu choroby.
5. Różnic płac na rynku pracy.
6. Funkcji produkcji zdrowia.
Podejście bezpośrednie (hipotetyczne)
Oszacowanie wartości oraz popytu na usługi środowiska w sposób bezpośredni, przez wywiady z
konsumentami, przy czym w celu zdobycia informacji o wycenie od osób o wycenie od osób, czy gospodarstw
domowych stosuje się kwestionariusze. Podstawowe założenia podejścia: konsument jest w stanie najlepiej
osądzid, co jest dla niego najlepsze; konsument jest w stanie racjonalnie i świadomie określid swoje preferencje.
1. Metoda wyceny warunkowej.
2. Deklarowanych preferencji.
3. Wyceny rynkowej.
4. Szacowania korzyści alternatywnych.
22. Pojęcie i rodzaje przedsiębiorstw
Przedsiębiorstwo to wyodrębniona prawnie, organizacyjnie i ekonomicznie jednostka, prowadząca działalność
gospodarczą. Najczęściej definiowanym celem działalności przedsiębiorstwa jest osiąganie zysku poprzez
zaspokajanie potrzeb konsumentów. Przedsiębiorstwa dzielimy pod względem rozmiarów i form.
Ze względu na charakter działalności przedsiębiorstwa można podzielić na:
Przedsiębiorstwa produkcyjne:
·ð przedsiÄ™biorstwa wydobywcze
·ð przedsiÄ™biorstwa przetwórcze
·ð przedsiÄ™biorstwa obróbkowe
·ð przedsiÄ™biorstwa montażowe
Przedsiębiorstwa świadczące usługi wyróżniamy tutaj między innymi:
·ð przedsiÄ™biorstwa handlowe
·ð przedsiÄ™biorstwa komunikacyjne i transportowe
·ð przedsiÄ™biorstwa ubezpieczeniowe
·ð przedsiÄ™biorstwa finansowe
·ð przedsiÄ™biorstwa o charakterze spoÅ‚ecznym
·ð inne przedsiÄ™biorstwa usÅ‚ugowe
Ze względu na liczbę pracowników przedsiębiorstwa dzielimy na:
·ð mikroprzedsiÄ™biorstwa  zatrudniajÄ…ce do 9 pracowników oraz osiÄ…gajÄ…ce roczny obrót nie przekraczajÄ…cy
równowartości 2 milionów euro, lub sumy aktywów bilansu na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły
równowartości 2 milionów euro
·ð przedsiÄ™biorstwa maÅ‚e  zatrudniajÄ…ce od 10 do 49 pracowników oraz osiÄ…gajÄ…ce roczny obrót nie
przekraczający równowartości 10 milionów euro, lub sumy aktywów bilansu na koniec jednego z tych lat
nie przekroczyły równowartości 10 milionów euro
·ð przedsiÄ™biorstwa Å›rednie  zatrudniajÄ…ce od 50 do 249 pracowników oraz osiÄ…gajÄ…ce roczny obrót nie
przekraczający równowartości 50 milionów euro, lub sumy aktywów bilansu na koniec jednego z tych lat
nie przekroczyły równowartości 50 milionów euro
·ð przedsiÄ™biorstwa duże  zatrudniajÄ…ce od 250 pracowników
Z punktu widzenia form własności można wyróżnić:
·ð przedsiÄ™biorstwa paÅ„stwowe
·ð przedsiÄ™biorstwa prywatne (w tym przedsiÄ™biorstwa bÄ™dÄ…ce wÅ‚asnoÅ›ciÄ… pojedynczych osób jak i rodzin oraz
spółki)
·ð przedsiÄ™biorstwa spółdzielcze
·ð przedsiÄ™biorstwa komunalne
·ð przedsiÄ™biorstwa bÄ™dÄ…ce wÅ‚asnoÅ›ciÄ… pracowników
W polskim prawie przedsiębiorstwo to :
Przedsiębiorstwo  zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do
prowadzenia działalności gospodarczej.
23. Powierzchnia parytetowa i powierzchnia gospodarstwa rodzinnego. Różnice i podobieństwa.
Art. 5. Ustawy z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego - Pojęcie gospodarstwa rodzinnego
1. Za gospodarstwo rodzinne uważa się gospodarstwo rolne:
1) prowadzone przez rolnika indywidualnego oraz
2) w którym łączna powierzchnia użytków rolnych jest nie większa niż 300 ha.
2. Przy ustalaniu powierzchni użytków rolnych, o której mowa w ust. 1 pkt. 2, będących przedmiotem
współwłasności uwzględnia się powierzchnię nieruchomości rolnych odpowiadających udziałowi we
współwłasności takich nieruchomości, a w przypadku współwłasności łącznej uwzględnia się łączną
powierzchnię nieruchomości rolnych stanowiących przedmiot współwłasności.
3. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio do ustalania powierzchni użytków rolnych będących przedmiotem
współposiadania samoistnego oraz współposiadania na podstawie użytkowania wieczystego lub na podstawie
umowy dzierżawy.
Powierzchnia parytetowa - minimalna powierzchnia, obszar umożliwiający osiągnięcie przeciętnej rodzinie
odpowiedniego dochodu; w pełni zaabsorbuje jej zasoby pracy oraz ułatwi wprowadzenie nowych metod
gospodarowania.
Powierzchnia gospodarstwa parytetowego  powierzchnia gospodarstwa, z którego dochód odpowiada
średniemu wynagrodzeniu w gospodarce narodowej.
Występuje zróżnicowanie powierzchni gospodarstwa parytetowego w zależności od regionu,
w którym zlokalizowane jest gospodarstwo, oraz od typu rolniczego (kierunku produkcji). W 2005r.
w gospodarstwach nastawionych na produkcję roślinną (uprawy polowe) powierzchnia ta wynosiła powyżej 30
ha UR. W gospodarstwach mlecznych powierzchnia parytetowa wynosiła około 20 ha UR. Najmniejsza
powierzchnia gospodarstwa parytetowego wystąpiła w typie  ziarnożerne obejmującym gospodarstwa trzodowe
i drobiowe, które kupują pasze treściwe niezbędne do produkcji.
Powierzchnia gospodarstwa parytetowego ciągle rośnie.
25. Sprawozdawczość finansowa podmiotów gospodarczych
Jednym z podstawowych aspektów rachunkowości a zarazem jej finalnym produktem jest sprawozdanie
finansowe. Dzięki sprawozdawczości finansowej możliwe jest przełożenie danych księgowych na informacje
niezbędne do zarządzania przedsiębiorstwem oraz jego oceny przez odbiorców zewnętrznych. Wyniki analiz
sprawozdań różnych jednostek gospodarczych umożliwiają porównanie rezultatów ich działalności. Są podstawą
wyboru kierunków inwestowania kapitałów. Za pomocą odpowiednich metod i narzędzi analizy sprawozdań
finansowych można ocenić sytuację majątkową i finansową przedsiębiorstwa, a także wypłacalność i
zyskowność zainwestowanego kapitału.
Sprawozdania finansowe jednostki
Funkcje
Sprawozdanie finansowe pełni funkcję:
-ð sprawozdawczÄ… - bÄ™dÄ…cÄ… podstawÄ… do weryfikacji dziaÅ‚alnoÅ›ci podmiotu,
-ð dokumentacyjnÄ… - stanowiÄ…cÄ… podstawÄ™ do zamkniÄ™cia i otwarcia ksiÄ…g rachunkowych,
-ð informacyjnÄ… - pozwalajÄ…cÄ… na ocenÄ™ sytuacji finansowej jednostki.
Rodzaje
W ramach sprawozdawczości finansowej można wyróżnić:
-ð roczne jednostkowe sprawozdanie finansowe,
-ð roczne Å‚Ä…czne sprawozdanie finansowe,
-ð roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe.
Roczne jednostkowe sprawozdanie finansowe sporządzają podmioty, które prowadzą księgi rachunkowe zgodnie
z ustawą o rachunkowości.
A
ączne sprawozdanie finansowe jest sumą sprawozdań finansowych przedsiębiorstwa i wszystkich jego
oddziałów, samodzielnie bilansujących.
Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe sporządzają grupy kapitałowe składające się z jednostki
dominującej oraz jednostek zależnych, niebędących spółkami handlowymi jednostek współzależnych.
Cechy
Sprawozdanie finansowe powinno zawierać pełne i obiektywne informacje i cechować się:
-ð wiarygodnoÅ›ciÄ…, czyli być wolne od bÅ‚Ä™dów natury merytorycznej i zawierać informacje
odzwierciedlające rzeczywiście zarejestrowane w księgach rachunkowych operacje gospodarcze, a w
odniesieniu do składników aktywów - uwzględniające zasadę ostrożnej wyceny;
-ð kompletnoÅ›ciÄ…, czyli uwzglÄ™dniać ogół skÅ‚adników aktywów i pasywów, a także wszystkie operacje
wynikowe dotyczÄ…ce danego roku obrotowego;
-ð sprawdzalnoÅ›ciÄ…, czyli zapewniać możliwość konfrontacji danych sprawozdawczych z danymi
księgowymi (zawartymi w księgach rachunkowych) oraz z dowodami z
ródłowymi;
-ð prawidÅ‚owoÅ›ciÄ…, czyli być zgodne z obowiÄ…zujÄ…cymi w przepisami, co odnosi siÄ™ zarówno do struktury
sprawozdań, wchodzących w skład sprawozdania finansowego, jak i do układu poszczególnych pozycji
sprawozdań, a także do wymogów formalnych, tzn. do podania identyfikatorów przedsiębiorstwa,
określenia, za jaki okres sporządza się sprawozdanie oraz do podpisów osób odpowiedzialnych za
sporzÄ…dzenie sprawozdania.
Jednostkowe sprawozdanie finansowe
Sprawozdanie finansowe sporządza się na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych lub na inny dzień bilansowy.
Wzory sprawozdań i ich poszczególnych części stanowią załącznik do ustawy o rachunkowości. Stosowanie ich
jest obligatoryjne.
Sprawozdanie finansowe zawiera dane o:
-ð stanie skÅ‚adników majÄ…tkowych i z
ródłach finansowania majątku firmy /bilans/,
-ð wysokoÅ›ci uzyskiwanych przychodów oraz ponoszonych kosztów /rachunek zysków i strat/,
a także informacje dodatkowe, składające się z:
-ð wprowadzenia do sprawozdania finansowego,
-ð innych danych i objaÅ›nieÅ„,
-ð zestawienia zmian w kapitale (funduszu) wÅ‚asnym,
-ð rachunku przepÅ‚ywów pieniężnych.
Dwie ostatnie pozycje informacji dodatkowych dotyczą tylko niektórych podmiotów, m.in. banków, zakładów
ubezpieczeń, jednostek działających na podstawie przepisów o publicznym obrocie papierami wartościowymi,
funduszy emerytalnych, spółek akcyjnych i innych jednostek, które w poprzedzającym roku obrotowym.
Bilans
Jednym z podstawowych elementów sprawozdania finansowego jest bilans. Informuje on o stanie majątkowym i
finansowym jednostki.
W bilansie wykazuje się stany aktywów i pasywów. Aktywa wykazywane są według zasady wzrastającej
płynności, zaś w odniesieniu do pasywów przyjmuje się zasadę rosnącego stopnia wymagalności.
Rachunek zysków i strat
W rachunku zysków i strat wykazuje się oddzielnie przychody, koszty, zyski i straty nadzwyczajne oraz
obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego za bieżący i poprzedni rok obrotowy. W konsekwencji jednostki
wykazują w rachunku zysków i strat odpowiednio wyniki cząstkowe, a mianowicie wynik ze sprzedaży, wynik
z pozostałej działalności operacyjnej, wynik z działalności finansowej, łączny wynik z działalności
gospodarczej, wyniki) nadzwyczajne, wynik brutto, obowiązkowe obciążenia, a w końcu wynik netto.
Informacje dodatkowe
W informacji dodatkowej podaje się nieujęte w bilansie oraz rachunku zysków i strat dane oraz wyjaśnienia.
Służyć mają one rzetelnemu i jasnemu przedstawieniu sytuacji majątkowej i finansowej, wyniku finansowego
oraz rentowności podmiotu. W tej części sprawozdania finansowego mogą znalez
ć się:
1. wprowadzenie do sprawozdania finansowego, zawierajÄ…ce:
-ð objaÅ›nienia np.: stosowanych metod wyceny i sporzÄ…dzania sprawozdania finansowego oraz
przedstawienie przyczyn i skutków ich ewentualnych zmian w stosunku do roku poprzedzającego, opis
przyjętych przez jednostkę zasad rachunkowości;
2. dodatkowe informacje i objaśnienia:
-ð uzupeÅ‚niajÄ…ce dane o aktywach i pasywach bilansu oraz elementach rachunku zysków i strat,
zestawienie zmian w kapitale własnym, rachunek przepływów pieniężnych;
-ð inne znaczÄ…ce informacje niezbÄ™dne do zrozumienia pozycji finansowych oraz rachunków zysków i
strat;
-ð proponowany podziaÅ‚ zysku lub pokrycia straty;
-ð podstawowe informacje dotyczÄ…ce pracowników i organów jednostki.
Szczegółowy wykaz informacji dodatkowych zawiera załącznik do ustawy o rachunkowości.
Zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym
Ta część obejmuje informacje o zmianach poszczególnych składników kapitału (funduszu) własnego za bieżący
i poprzedni rok obrotowy. Dla poszczególnych podmiotów gospodarczych przyjmuje formę wskazaną w
załączniku do ustawy.
Rachunek przepływów pieniężnych
Rachunek przepływów pieniężnych uwzględnia wszelkie wpływy i wydatki z działalności operacyjnej,
inwestycyjnej i finansowej jednostki, z wyjątkiem wpływów i wydatków będących rezultatem zakupu lub
sprzedaży środków pieniężnych. Rachunek przepływów pieniężnych może być sporządzony metodą
bezpośrednią lub pośrednią.
Sprawozdanie z działalności jednostki w roku obrotowym
Ustawa o rachunkowości nakłada na zarządy spółek kapitałowych, spółek komandytowo-akcyjnych, towarzystw
ubezpieczeń wzajemnych, towarzystw reasekuracji wzajemnej, spółdzielni, przedsiębiorstw państwowych
obowiązek sporządzania sprawozdania z działalności jednostki w roku obrotowym. Ustawa wskazuje kierownika
jednostki jako osobÄ™ odpowiedzialnÄ… za sporzÄ…dzenie sprawozdania. ObowiÄ…zek sporzÄ…dzania takiego
sprawozdania dla innych podmiotów może wynikać z przepisów szczególnych. Dane objęte sprawozdaniem
powinny uwzględniać:
-ð ważne informacje o stanie majÄ…tkowym i sytuacji finansowej jednostki, wskazanie czynników ryzyka i
opis zagrożeń;
-ð istotne zdarzenia, w tym inwestycje, majÄ…ce istotny wpÅ‚yw na dziaÅ‚alność jednostki, które nastÄ…piÅ‚y w
roku obrotowym a także po jego zakończeniu, do dnia zatwierdzenia sprawozdania finansowego;
-ð informacje o przewidywanym rozwoju jednostki;
-ð ważniejsze osiÄ…gniÄ™cia rozwoju technicznego;
-ð aktualnÄ… i przewidywanÄ… sytuacjÄ™ finansowÄ…;
-ð informacje o nabyciu udziałów (akcji) wÅ‚asnych (cel nabycia, liczba, wartość);
-ð posiadane przez jednostkÄ™ oddziaÅ‚y;
-ð informacje o instrumentach finansowych (informacje o zarzÄ…dzaniu ryzykiem finansowym);
-ð stosowaniu zasad Å‚adu korporacyjnego (okreÅ›lone jednostki).
Uproszczone sprawozdanie finansowe
Jednostka może sporządzić uproszczony bilans, rachunek zysków i strat oraz informację dodatkową, jeżeli w
roku obrotowym, za który sporządza sprawozdanie, nie osiągnęła dwóch z trzech podanych wielkości:
-ð Å›rednioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na peÅ‚ne etaty wyniosÅ‚o nie wiÄ™cej niż 50 osób;
-ð suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego w walucie polskiej nie przekroczyÅ‚a równowartoÅ›ci
2 000 000 euro;
-ð przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych w walucie polskiej nie
przekroczyły równowartości 4 000 000 euro.
W uproszczonym sprawozdaniu wykazuje się tylko niektóre dane:
-ð dla bilansu: aktywa  m.in. wartoÅ›ci niematerialne i prawne i rzeczowe aktywa trwaÅ‚e, oraz pasywa 
m.in. kapitał podstawowy czy też zapasowy
-ð dla rachunku zysków i strat  m.in. przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów,
koszty sprzedanych produktów, towarów i materiałów, pozostałe przychody operacyjne, koszty
finansowe, zysk (strata) netto;
-ð w przypadku informacji dodatkowej  m.in. zakres zmian grup rodzajowych Å›rodków trwaÅ‚ych,
wartości gruntów użytkowanych wieczyście, podział zobowiązań długoterminowych i okres ich spłaty,
informacje o przeciętnym w roku obrotowym zatrudnieniu, informacje o zyskach i stratach
nadzwyczajnych.
A
Ä…czne sprawozdanie finansowe
Dla jednostki składającej się z innych podmiotów, samodzielnie sporządzających sprawozdania finansowe,
zastosowanie ma łączne sprawozdanie finansowe będące sumą sprawozdań finansowych jednostki i wszystkich
oddziałów, po wyeliminowaniu aktywów i funduszy wydzielonych, wzajemnych należności i zobowiązań oraz
innych rozrachunków o podobnym charakterze, przychodów i kosztów z tytułu operacji dokonywanych między
przedsiębiorstwem i jego oddziałami oraz wyniku finansowego operacji gospodarczych realizowanych wewnątrz
przedsiębiorstwa, zawarty w aktywach jednostki lub jej oddziałów.
To roczne sprawozdanie finansowe powinno być sporządzone nie póz
niej niż w ciągu 3 miesięcy od dnia
bilansowego i przedstawione właściwym organom, zgodnie z obowiązującymi jednostkę przepisami prawa,
postanowieniami statutu lub umowy.
Sprawozdanie finansowe podpisuje osoba, której powierzono prowadzenie ksiąg rachunkowych i kierownik
jednostki. Jeżeli jednostką kieruje organ wieloosobowy podpisy składają wszyscy członkowie tego organu.
Roczne sprawozdanie finansowe podlega zatwierdzeniu przez stosowny organ zatwierdzający, nie póz
niej niż 6
miesięcy od dnia bilansowego. Przed zatwierdzeniem sprawozdanie jest badane zgodnie z zasadami ustawy o
rachunkowości o badaniu i ogłaszaniu sprawozdań finansowych.
Podział zysku netto osób prawnych, zobowiązanych do badania sprawozdań finansowych, może nastąpić po
wyrażeniu opinii (bez zastrzeżeń lub z zastrzeżeniami) przez biegłego rewidenta. Bez spełnienia tego warunku
podział zysku jest nieważny z mocy prawa.
W przypadku jednostek niezobowiązanych do poddania rocznego sprawozdania finansowego badaniu, podział
wyniku finansowego netto może nastąpić po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego przez organ
zatwierdzajÄ…cy.
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe
Grupa kapitałowa, obejmująca jednostkę dominującą, mającą siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, oraz jednostki od niej zależne, sporządza na podstawie sprawozdań
finansowych jednostki dominującej i jednostek wchodzących w skład grupy, skonsolidowane sprawozdanie
finansowe, zestawione w taki sposób, jakby cała grupa stanowiła jednostkę. Jednostki dominujące muszą objąć
takim sprawozdaniem wszystkie jednostki zależne, bez względu na to, w jakim państwie znajduje się siedziba
tych jednostek.
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe obejmuje skonsolidowany bilans, skonsolidowany rachunek zysków i
strat, skonsolidowane sprawozdanie z przepływu środków pieniężnych, zestawienie zmian w skonsolidowanym
kapitale własnym, informację dodatkową oraz sprawozdanie z działalności grupy kapitałowej. Konsolidacji
sprawozdań finansowych dokonuje się poprzez zsumowanie poszczególnych pozycji ze sprawozdań
finansowych jednostki dominującej i jednostek zależnych. Ustawa określa, jakie pozycje podlegają wyłączeniu,
a także szczegółowo przypadki, kiedy nie ma obowiązku sporządzania skonsolidowanych sprawozdań
finansowych pomimo istnienia jednostki dominującej i jednostek zależnych. Ustawa precyzuje dodatkowe
wymagania wobec informacji dodatkowej w skonsolidowanych sprawozdaniach finansowych.
Roczne skonsolidowane sprawozdania grupy kapitałowej podlegają zatwierdzeniu i badaniu na zasadach
podobnych do łącznych sprawozdań finansowych.
27. Strategia rozwoju gminy. Główne elementy składowe dokumentu.
Strategia rozwoju gminy  długookresowy plan rozwoju gminy, zawierający misję bądz
wizjÄ™ gminy, cele
strategiczne, cele szczegółowe lub zadania.
Kompleksowy dokument określający podstawowe kierunki rozwoju jednostki, uwzględniającym najlepsze
walory w jednostce i największe szanse w otoczeniu oraz minimalizującym lokalne słabości i zewnętrzne
zagrożenia. Zawiera ona analizę stanu obecnego miasta i gminy w sferze gospodarczej, społecznej, rolnej,
infrastruktury technicznej, środowiskowej. Analiza relacji między tymi sferami pozwala na określenie
podstawowych mechanizmów rozwoju gminy, identyfikację stanu obecnego oraz szans i zagrożeo rozwoju.
Wskazuje założenia rozwoju miasta i gminy, cele oraz zadania i projekty wdrożeniowe.
Wizja  zbiór nadrzędnych założeo zgodnych z wartościami podstawowych uczestników rozwoju lokalnego. Jej
treśd powinna określad jaki jest pożądany efekt koocowy wszelkich działao podejmowanych w gminie aktualnie
i w przyszłości. Wizja odzwierciedla generalną filozofię działania władzy lokalnej.
Misja gminy  opisuje mandat danej jednostki administracji publicznej do realizacji jej wizji rozwoju oraz
nadrzędne wartości (zasady), jakimi ta jednostka będzie się kierowad podejmując działania na rzecz realizacji
wizji. Misja to syntetyczny opis sposobu postępowania w celu realizacji wizji gminy.
Funkcje strategii rozwoju gminy
·ð F. koncentracji  strategia pozwala na skupienie dziaÅ‚aÅ„ na rzeczach dla gminy najważniejszych i
alokowanie ograniczonych zasobów komunalnych w sposób zapewniający ich zwiększoną efektywność.
Myślenie strategiczne zapobiega rozpraszaniu środków na rozwiązanie problemów mniej istotnych.
·ð F. orientacji  umożliwia jednolite ukierunkowanie i wzajemne uzgodnienie wszelkich dziaÅ‚aÅ„
przedsiębranych obecnie i w przyszłości w gminie w sposób zapewniający realizację wyznaczonych dla niej
priorytetów rozwojowych.
·ð F. spójnoÅ›ci  jasna i akceptowana strategia stanowi Å›rodek eliminowania konfliktów oraz harmonizowania
działań różnych podmiotów.
·ð F. elastycznoÅ›ci  zwiÄ…zana jest z umiejÄ™tnoÅ›ciÄ… wyprzedzajÄ…cego rozpoznania przyszÅ‚ych warunków
działania oraz odpowiedniego dostosowania do nich działań aktualnie realizowanych i ich ewentualnej
modyfikacji w zależności od scenariuszy przyszłości.
Strategia odgrywa także rolę w dziedzinie:
·ð Pozycjonowania gminy w jej otoczeniu konkurencyjnym
·ð Redukowania niepewnoÅ›ci decyzyjnej
·ð Aktywizacji
·ð Komunikacji i mobilizacji.
Strategia Rozwoju stanowi:
·ð podstawÄ™ zarzÄ…dzania gminÄ…
·ð niezbÄ™dny dokument dla starao o Å›rodki zewnÄ™trzne
·ð przejrzysty obraz celów i priorytetów gminy akceptowanych przez mieszkaoców
·ð kompleksowe rekomendacje do studium przestrzennego zagospodarowania gminy
Podstawowe korzyści z posiadania aktualnej strategii zrównoważonego rozwoju:
·ð możliwoÅ›d nadania priorytetów dziaÅ‚aniom
·ð planowa realizacja zadao gospodarczych
·ð efektywne budowanie i gospodarowanie budżetem
·ð pomoc w opracowaniu studiów zagospodarowania
·ð pomoc w opracowywaniu programów ochrony Å›rodowiska
·ð pomoc w opracowywaniu planów przedsiÄ™wziÄ™d inwestycyjnych
·ð poprawa konkurencyjnoÅ›ci w stosunku do potencjalnych inwestorów
·ð dokument niezbÄ™dny dla pozyskania funduszy strukturalnych UE
Strategia rozwoju gminy ujmuje główne cele i uwarunkowania jej rozwoju w horyzoncie 10-15 lat, w
zmieniających się uwarunkowaniach wewnętrznych i zewnętrznych, przy czynnym uczestnictwie aktorów
publicznych i prywatnych, którzy pomagają w wyborze najlepszej strategii rozwoju oraz są istotnymi
uczestnikami jej realizacji.
Celem opracowania strategii układu lokalnego jest przygotowanie takiego własnego dokumentu władzy
lokalnej, dzięki któremu będzie ona mogła racjonalnie organizowad swoje przyszłe działanie. Dlatego też w
strategii dominujące miejsce powinny zająd te przedsięwzięcia, które władza lokalna może sama podjąd i za
które może odpowiadad. W szczególności, strategia nie powinna przeradzad się w "koncert życzeo"
skierowanych pod adresem podmiotów mało zależnych lub całkowicie niezależnych od gminy(np. władz
wyższego szczebla, sąsiednich gmin, przedsiębiorstw, inwestorów).
Strategia powinna stad się podstawą prowadzenia właściwej polityki przez poszczególne podmioty działających
na scenie lokalnej, a w szczególności przez władze publiczne. Podstawą strategii rozwoju gminy powinno byd
założenie maksymalnego wykorzystania wewnętrznych zasobów potencjału miejscowych podmiotów, jak
również korzyści położenia. Strategia powinna zatem byd oparta o dokładne rozpoznanie istniejących zasobów
gminy i walorów jej lokalizacji.
Strategia rozwoju gminy jest programowaniem przyszłego działania. Istotą strategii jest hierarchizacja celów,
ponieważ nigdy nie ma możliwości jednoczesnej realizacji wszystkich potrzeb. W pierwszym rzędzie należy
realizowad cele ułatwiające przyszły rozwój.
Opis metodologii opracowania strategii
Budowa strategii jest procesem iteracyjnym, tzn. występują w nim "powroty" do etapów wcześniejszych.
Umożliwia to stałą weryfikację powziętych założeo, w szczególności zaś konkretyzację wstępnych celów
rozwoju, "przykrojenie" ich do realnych możliwości, jak również wprowadzanie zmian na podstawie
pogłębionych analiz.
Cele strategiczne: W najogólniejszym ujęciu, wynikającym z generalnych prawidłowości rozwoju dokonującego
się w nowych warunkach gospodarowania w układach terytorialnych, główne cele strategii gminy można
sformułowad następująco:
1. Ograniczenie szkodliwych skutków poprzedniego modelu rozwoju, w tym poprawa jakości środowiska życia
mieszkaoców
2. Tworzenie wysokiej jakości miejsc pracy, co, z jednej strony, stwarza korzystny klimat gospodarczy, a więc
przyczynia się do dynamizacji rozwoju, z drugiej zaś bezpośrednio prowadzi do pełniejszego zaspokojenia
potrzeb mieszkaoców.
3. Uzyskanie stabilności gospodarczej. Będzie to możliwe, jeżeli w strukturze gospodarczej gminy dziedziny o
stabilnym popycie krajowym i zagranicznym oraz wysokiej dynamice wzrostu uzyskujÄ… znaczÄ…cÄ… pozycjÄ™.
4. Stworzenie dogodnych warunków osadnictwa dla osób poszukujących w danej gminie lepszych
środowiskowych warunków do życia
W ocenie potencjału rozwojowego gminy szczególną rolę odgrywa określenie tych elementów jej struktury
społeczno - gospodarczej, które mogą stad się względnie konkurencyjne w szerszym układzie przestrzennym:
regionalnym, krajowym a nawet międzynarodowym. Tylko te układy terytorialne, które będą zdolne do
uzyskania - i utrzymania - przewagi konkurencyjnej, zdołają zapewnid sobie możliwości niezakłóconego rozwoju
Rolą władz puplicznych jest dostrzeganie i wykorzystanie szans, które pojawiają się w danym miejscu i czasie - i
które, jeżeli nie zostaną podjęte - znikają. Dlatego też w strategii rozwoju układu lokalnego konieczne jest
wskazanie zestawu szans, jakie mogą stad przed gminą, jak również miejscowych warunków, ktore należy
spełnid, by szanse te mogły zostad wykorzystane.
Czynniki endo- i egzogenne: Wśród wstępnych hipotez odnośnie do celów rozwoju należy wskazad na rolę
czynników endo- i egzogennych. Można postawid tezę, że znaczna większośd układów lokalnych RP będzie
rozwijad się głównie w oparciu o endogenne czynniki rozwoju. Wynika to z faktu, iż zakres bezpośredniej
ingerencji paostwa w sferę gospodarki będzie stopniowo malał, co będzie przejawiało się w ograniczaniu roli
paostwa jako właściciela majątku produkcyjnego, pracodawcy, inwestora. Również pośrednie oddziaływanie
paostwa na procesy rozwoju - w tym rozwoju lokalnego - będzie stopniowo przesuwad się ku wpływaniu na
decyzje autonomicznych podmiotów gospodarczych i samorządowych władz lokalnych, a w przyszłości także
regionalnych.
Nie można więc uzależniad programów rozwoju gminy od dostępności środków, które "przypłyną" z zewnątrz
(np. z kasy paostwowej) jako "należne" danemu układowi lokalnemu. Programy te będą opierad się na
identyfikacji czynników pobudzających wzrost gospodarczy i zmiany strukturalne oraz na pomysłach jak
najbardziej efektywnego wykorzystania tych czynników.
Instytucje, infrastruktura: Za szczególnie istotny element strategii rozwoju gminy należy uznad wspomaganie
instytucjonalnego zaplecza gospodarki (w tym zaś korzystne oddziaływanie na kapitał ludzki, wspomaganie
tworzenia instytucji obsługi biznesu, estetyzacja miasta i wsi, promocja i marketing, public-private partnerships;
współpraca międzygminna itp). Wielokierunkowa, precyzyjnie adresowana i konstruowana promocja walorów
gminy powinna stad się jednym z najbardziej efektywnych instrumentów jej rozwoju.
Jednym z głównych aspektów proponowanej strategii powinny stad się sugestie dotyczące metod wspierania i
promowania miejscowej przedsiębiorczości. Szczególnie skutecznym sposobem przełamywania barier rozwoju
przedsiębiorczości jest poprawa stanu lokalnej infrastruktury technicznej (inwestycje w rozwój
telekomunikacji, dróg, sieci elektrycznej, gazowej, wodociągowej, kanalizacyjnej i komunikacji masowej).
3. Diagnoza. prognoza, scenariusze
Budowa strategii rozwoju sprowadza się do odpowiedzi na trzy podstawowe pytania, występujące we
wzajemnym powiązaniu sekwencyjnym (należy pamiętad jednak, że - jak wspomniano - nie jest to sekwencja
"jednorazowa", lecz proces iteracyjny):
1. W jakim punkcie na ścieżce rozwoju znajduje się gmina? Jest to faza diagnostyczna.
2. Gdzie powinna siÄ™ znalez
d w określonym momencie ( za 10 -15 lat)? W fazie tej zostaje zarysowany stan
docelowy.
3. W jaki sposób osiągnąd pożądany stan? Jest to właściwa strategia rozwoju, która będzie zawierad opis
poszczególnych stanów pośrednich, środki ich osiągania oraz wskazanie na punkty w czasie, w których
powinny one wystÄ…pid.
Celem fazy diagnostycznej powinno byd przedstawienie dynamicznego bilansu korzystnych i niekorzystnych
cech gminy i na tym tle identyfikacja jej głównych "przewag konkurencyjnych" oraz barier przeszkadzających w
ich pełnym rozwinięciu i wykorzystaniu.
Na podstawie tak zestawionych informacji powinna zostad sporządzona ogólna ocena gminy z punktu widzenia
jej walorów jako środowiska dla nowej działalności gospodarczej i jako pożądanego miejsca zamieszkania.
Służyd temu powinien bilans cech korzystnych i niekorzystnych układu lokalnego, ocenionych z punktu widzenia
współczesnych światowych i krajowych tendencji rozwoju i relacji gminy z szeroko ujmowanym otoczeniem.
Pomocna w tym względzie będzie próba spojrzenia na układ lokalny niejako "z zewnątrz", oczami potencjalnego
inwestora i mieszkaoca, którzy analizują miejscowe warunki gospodarowania czy zamieszkania z punktu
widzenia swoich preferencji. Z drugiej jednak strony, to spojrzenie zewnętrzne nie powinno przesłonid
własnych preferencji władz samorządowych i społeczności lokalnych, które w wielu przypadkach mogą byd
sprzeczne z oczekiwaniami potencjalnych, zewnętrznych użytkowników walorów i zasobów danego układu
lokalnego.
4. Ścieżka dojścia - programy
Program opracowywania strategii uwzględni sposób dochodzenia do stanu docelowego, a więc będzie zawierad
sugestie nt. zakresu i sekwencji działao władz publicznych. W fazie tej zostanie określony zestaw przedsięwzięd
kluczowych z punktu widzenia strategii. Będzie ona zawierad podział celów na takie, które dadzą się zrealizowad
dzięki bardziej racjonalnemu wykorzystaniu potencjału już istniejącego, oraz na takie, które wymagają podjęcia
nowych inwestycji lub nowych działao o charakterze organizacyjnym.
"Produktem" koocowym strategii będzie opracowanie zestawu konkretnych programów, opisujących
praktyczne działania, które powinny byd podjęte przez właściwe instytucje czy organizacje. Np. wskazanie
osoby bÄ…dz
instytucji odpowiedzialnej, z
ródeł finansowania, dyskusja ewentualnych rozwiązao alternatywnych.
Cześd zawierająca wytyczne dla gminy w zakresie realizacji jej zadao własnych będzie składała się z
następujących części:
Strategia rozwoju gminy
1. Mocne strony (atuty) gminy - możliwości ich wykorzystania.
2. Słabe strony gminy (bariery rozwoju) - możliwości ograniczania niekorzystnych czynników.
3. Pole możliwości rozwoju gminy (wybory konieczne i alternatywne).
4. Propozycje działao na rzecz rozwoju gminy.
5. Propozycje hierarchizacji zadao.
Nie jest możliwe opracowanie strategii bez ścisłej współpracy zespołu ekspertów zewnętrznych z władzami
lokalnymi. W szczególności, udział władzy lokalnej jest niezbędny przy zbieraniu i porządkowaniu materiałów
do opracowania diagnozy. Ponadto, jest oczywiste, że strategia przygotowana całkowicie poza środowiskiem
lokalnym, w sposób niejako narzucony z zewnątrz, nie miałaby szans powodzenia. Dlatego też w każdej fazie
budowy strategii rozwoju układu lokalnego przedstawiciele władz i elit lokalnych powinni brad czynny udział,
konsultując ustalenia poszczególnych faz analiz. W etapie koocowym zaproponowana strategia powinna
uzyskad - po fazie dyskusji - akceptacjÄ™ samorzÄ…du lokalnego.
28. System zdobywania uprawnień zawodowych z zakresu rzeczoznawstwa majątkowego
Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (dokładnie chodzi o Art. 177)
Pogrubione nowe brzmienie ustawy, które weszło w życie wraz z 1.01.2014 r.
DZIAA
V
Działalność zawodowa w dziedzinie gospodarowania nieruchomościami
Rozdział 1
Rzeczoznawstwo majÄ…tkowe
Art. 174.
Rzeczoznawstwo majątkowe jest działalnością zawodową wykonywaną przez rzeczoznawców na zasadach
określonych w niniejszej ustawie o gospdarce nieruchomościami.
RzeczoznawcÄ… majÄ…tkowym jest osoba fizyczna posiadajÄ…ca uprawnienia zawodowe w zakresie szacowania
nieruchomości, nadane przez Ministra Infrastruktury w trybie ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce
nieruchmosciami. Dokonuje on określania wartości nieruchomości, a także maszyn i urządzeń trwale
związanych z nieruchomością.
Rzeczoznawca majątkowy może sporządzać opracowania i ekspertyzy, niestanowiące operatu szacunkowego,
dotyczące między innymi:
1) rynku nieruchomości oraz doradztwa w zakresie tego rynku;
2) bankowo-hipotecznej wartości nieruchomości.
Rzeczoznawca majątkowy uzyskuje prawo wykonywania czynności zawodowych od dnia wpisu do Centralnego
Rejestru Rzeczoznawców Majątkowych prowadzonego przez Ministra Infrastruktury. Tytuł ten podlega ochronie
prawnej.
Uprawnienia zawodowe w zakresie szacowania nieruchomości nadaje się osobie fizycznej, która:
1) posiada pełną zdolność do czynności prawnych;
2) nie była karana za przestępstwo przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu
terytorialnego, za przestępstwo przeciwko wymiarowi sprawiedliwości, za przestępstwo przeciwko
wiarygodności dokumentów, za przestępstwo przeciwko mieniu, za przestępstwo przeciwko obrotowi
gospodarczemu, za przestępstwo przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub za
przestępstwo skarbowe;
3) posiada wyższe wykształcenie;
4) ukończyła studia podyplomowe w zakresie wyceny nieruchomości;
5) odbyła co najmniej 6 miesięczną praktykę zawodową w zakresie wyceny nieruchomości,
Przebieg praktyki zawodowej jest rejestrowany w dzienniku praktyki zawodowej. Kandydat na rzeczoznawcÄ™
majątkowego ponosi opłatę za wydanie dziennika praktyki zawodowej, w wysokości nieprzekraczającej 3%
kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w roku poprzedzającym wydanie
dziennika praktyki zawodowej,
6) przeszła z wynikiem pozytywnym postępowanie kwalifikacyjne, w tym złożyła egzamin dający uprawnienia
w zakresie szacowania nieruchomości.
Rzeczoznawca majątkowy wykonuje zawód:
1) prowadząc we własnym imieniu działalność gospodarczą jednoosobowo lub w ramach spółki osobowej w
zakresie szacowania nieruchomości, lub
2) w ramach stosunku pracy lub umowy cywilnoprawnej u podmiotu prowadzącego działalność w zakresie
szacowania nieruchomości.
Rzeczoznawca majątkowy jest zobowiązany do wykonywania czynności, zgodnie z zasadami wynikającymi z
przepisów prawa i standardami zawodowymi, ze szczególną starannością właściwą dla zawodowego charakteru
tych czynności oraz z zasadami etyki zawodowej, kierując się zasadą bezstronności w wycenie nieruchomości.
Rzeczoznawca majątkowy jest zobowiązany do stałego doskonalenia kwalifikacji zawodowych.
Informacje uzyskane przez rzeczoznawcÄ™ majÄ…tkowego w zwiÄ…zku z wykonywaniem zawodu stanowiÄ…
tajemnicÄ™ zawodowÄ….
Rzeczoznawca majątkowy podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej za szkody
wyrzÄ…dzone w zwiÄ…zku z wykonywaniem umowy.
Rzeczoznawca majątkowy niewypełniający swoich obowiązków, podlega odpowiedzialności zawodowej.
Wobec rzeczoznawcy majątkowego mogą być orzeczone, z tytułu odpowiedzialności zawodowej, następujące
kary dyscyplinarne:
1) upomnienie;
2) nagana;
3) zawieszenie uprawnień zawodowych na okres od 3 miesięcy do 1 roku;
4) zawieszenie uprawnień zawodowych do czasu ponownego złożenia egzaminu z wynikiem pozytywnym;
4a) pozbawienie uprawnień zawodowych z możliwością ponownego ubiegania się o ich nadanie;
5) pozbawienie uprawnień zawodowych z możliwością ubiegania się o ponowne ich nadanie po upływie 3 lat od
dnia ich pozbawienia.
29. Systematyka opracowań planistycznych w Polsce
Podstawa prawna: ustawa z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
System planowania przestrzennego w Polsce obejmuje trzy poziomy:
-ð krajowy,
-ð regionalny (województwo),
-ð lokalny (powiat, gmina).
System ten stanowiÄ… hierarchicznie uporzÄ…dkowane opracowania planistyczne oraz dokumentacje. Proces
decyzyjny odbywa się według reguły  od ogółu do szczegółu .
Wszystkie opracowania planistyczne, niezależnie od szczebla administracji na którym są tworzone, powstają na
bazie dokumentów strategicznych.
Poziom podziału Rodzaj opracowania Sporządzanie Przyjmowanie,
administracyjnego uchwalanie
kraj Koncepcja przestrzennego Minister właściwy ds.
Sejm
zagospodarowania kraju rozwoju regionalnego
Ministrowie i centralne
Programy zadań rządowych organy administracji Rada ministrów
państwowej
województwo Plan zagospodarowania
przestrzennego województwa Zarząd województwa Sejmik województwa
Programy zadań wojewódzkich
powiat Analizy i studia z zakresu
ZarzÄ…d powiatu Rada powiatu
zagospodarowania przestrzennego
gmina Studium uwarunkowań i
kierunków zagospodarowania Wójt, burmistrz, prezydent
Rada gminy
przestrzennego gminy miasta
Miejscowy plan
zagospodarowania przestrzennego
KPZK
·ð Jest podstawowym dokumentem okreÅ›lajÄ…cym zasady polityki paÅ„stwa w dziedzinie przestrzennego
zagospodarowania kraju w perspektywie dwudziestu lat
·ð OkreÅ›la uwarunkowania, cele i kierunki zrównoważonego rozwoju kraju oraz dziaÅ‚ania niezbÄ™dne do
jego osiągnięcia, a w szczególności:
-ð podstawowe elementy krajowej sieci osadniczej, z wyodrÄ™bnieniem obszarów
metropolitalnych,
-ð wymagania z zakresu ochrony Å›rodowiska i zabytków, z uwzglÄ™dnieniem obszarów
podlegajÄ…cych ochronie,
-ð rozmieszczenie infrastruktury spoÅ‚ecznej o znaczeniu miÄ™dzynarodowym i krajowym,
-ð rozmieszczenie obiektów infrastruktury technicznej i transportowej, strategicznych zasobów
wodnych i obiektów gospodarki wodnej o znaczeniu międzynarodowym
i krajowym,
-ð obszary problemowe o znaczeniu krajowym, w tym obszary zagrożeÅ„ wymagajÄ…cych
szczegółowych studiów i planów.
-ð okreÅ›lenie obszarów inwestycji celu publicznego o znaczeniu krajowym.
·ð Celem strategicznym jest efektywne wykorzystanie przestrzeni kraju i jej zróżnicowanych potencjałów
rozwojowych do osiągnięcia: konkurencyjności, zwiększenia zatrudnienia
i większej sprawności państwa oraz spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej
w długim okresie.
·ð Ma znaczenie informacyjno  edukacyjne oraz postulatywne, zawiera diagnozÄ™ polskiej przestrzeni,
wskazuje kierunki zmian oraz formułuje główne warunki i instrumenty realizacji polityki przestrzennej
Programy zadań rządowych  zawierają zadania rządowe służące realizacji inwestycji celu publicznego o
znaczeniu krajowym
PZPW
·ð OkreÅ›la uwarunkowania, zasady i kierunki ksztaÅ‚towania struktury przestrzennej województwa, tak by
generowała korzystne warunki dla rozwoju gospodarczego, wzrostu poziomu i jakości życia oraz
konkurencyjności regionu, zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju,
·ð Stanowi akt kierowania wewnÄ™trznego i wiąże wÅ‚adze województwa, a także inne podmioty
w realizacji polityki przestrzennej,
·ð Nie jest aktem prawa miejscowego, wiÄ™c nie może stanowić podstawy do wydawania jakichkolwiek
decyzji administracyjnych,
·ð ZakreÅ›la ramy w jakich gmina sporzÄ…dza studium uwarunkowaÅ„ i kierunków zagospodarowania
przestrzennego  a więc i pośrednio również planów miejscowych,
·ð Opracowanie planu województwa jest obligatoryjne i nastÄ™puje w granicach
administracyjnych województw.
Programy zadań wojewódzkich - służą realizacji inwestycji celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym i
regionalnym (wojewódzkim).
Strategia rozwoju województwa  ma na celu pobudzenie aktywności gospodarczej, podnoszenie poziomu
konkurencyjności i innowacyjności gospodarki województwa, zachowanie wartości środowiska przyrodniczego i
kulturowego, kształtowanie i utrzymanie ładu przestrzennego; określa uwarunkowania, cele, kierunki rozwoju
województwa; nie jest opracowaniem obowiązkowym.
Plan zagospodarowania przestrzennego województwa wraz ze strategią rozwoju społeczno  gospodarczego
zgodnie z zasadami planowania zintegrowanego tworzÄ… plan regionalny.
Analizy i studia z zakresu zagospodarowania przestrzennego powiatu - odnoszą się do zagadnień rozwoju
powiatu.
SUiKZPG
·ð Jest opracowaniem obowiÄ…zkowym,
·ð Obejmuje obszar caÅ‚ej gminy, sporzÄ…dzenie należy do zadaÅ„ wÅ‚asnych gminy
·ð Nie stanowi prawa miejscowego
·ð Ustalenia studium sÄ… wiążące przy sporzÄ…dzaniu planów miejscowych.
·ð Studium zawiera informacje:
-ð zwiÄ…zane ze stanem istniejÄ…cym, czyli diagnoza aktualnej sytuacji spoÅ‚eczno  gospodarczej i
uwarunkowań jej rozwoju, dającą rozpoznanie obiektywnych okoliczności rozwoju
-ð okreÅ›lajÄ…ce kierunki rozwoju przestrzennego i zasady polityki przestrzennej, czyli podstawowe
reguły działania w przestrzeni przyjęte przez samorządy lokalne
·ð UwzglÄ™dnia zasady okreÅ›lone w KPZK, strategii i planu zagospodarowania województwa, strategii
rozwoju gminy, jeśli gmina dysponuje
·ð Studium skÅ‚ada siÄ™ z części tekstowej (uwarunkowania i kierunki) oraz rysunku przedstawiajÄ…cego
ustalenia określające kierunki zagospodarowania przestrzennego gminy oraz obszary już
zagospodarowane według dotychczasowego przeznaczenia
MPZP
·ð akt prawa miejscowego, powszechnie obowiÄ…zujÄ…cy na danym terenie
·ð ustala przeznaczenie terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz okreÅ›la sposoby
zagospodarowania i warunki zabudowy, kształtuje sposób wykonania prawa własności,
·ð tworzony jest dla okreÅ›lonego obszaru
·ð nie może naruszać ustaleÅ„ studium
·ð jego uchwalenie ma charakter fakultatywny, a jedynie w przypadkach przewidzianych przez ustawÄ™ o
planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym  obligatoryjny (m.in. dla terenów górniczych; w
przypadku zmiany przeznaczenia na cele nierolnicze lub nieleśne gruntów rolnych lub leśnych (nie
dotyczy obszarów położonych w granicach administracyjnych miast); dla obszarów, na których
utworzono park kulturowy; obszaru chronionego krajobrazu, inwestycji celu publicznego o znaczeniu
ponadlokalnym)
32. Zastosowanie metod interpolacji do modelowania przestrzeni
(Z wykładów MODELOWANIE PRZESTRZENI)
Zastosowanie GIS do analiz krajobrazowych
Każde badanie zróżnicowania przestrzeni geograficznej i krajobrazu jest związane z koniecznością wyznaczenia
granic pomiędzy elementami tej przestrzeni lub pomiędzy walorami krajobrazowymi o różnym stopniu
atrakcyjności (estetycznej lub ekonomicznej).
Powszechnie uważa się, że granice jednostek przestrzennych są nieostre, ponieważ zazwyczaj są strefą, w której
przenikajÄ… siÄ™ cechy sÄ…siadujÄ…cych jednostek.
Regionalizacja krajobrazów i wyznaczanie granic krajobrazowych jest zagadnieniem szczególnie istotnym w
procesie planowania przestrzennego.
Krajobraz to układ powiązanych komponentów przyrody, powstały na i w pobliżu powierzchni Ziemi.
O istnieniu krajobrazu decyduje oddziaływanie przynajmniej dwóch komponentów, które określane są jako
części przyrody o jednorodnym składzie agregacyjnym i obecności (lub braku) życia.
Celem pracy jest analiza możliwości wykorzystania dwóch metod interpolacji do regionalizacji krajobrazów
oraz analiza wpływu liczby punktów pomiarowych na otrzymanie wyników.
1. IDW (inverse distance weighted  metoda odwrotnych odległości).
2. Kriging.
Interpolacja jest to najprościej mówiąc wyznaczanie wartości w nieznanym miejscu, uzupełnianie jej pomiędzy
znanymi wartościami w poszczególnych punktach.
Metody interpolacji
- Metoda odwrotnych odległości (IDW)
W metodzie tej, wartość przypisana punktowi w przestrzeni jest wynikiem interpolacji wartości z punktów
pomiarowych z wyznaczonego wcześniej sąsiedztwa. SAGA GIS umożliwia dobranie jako sąsiedztwa okręgu o
promieniu, który sami definiujemy. Brana jest pod uwagę średnia ważona z obserwacji z tego sąsiedztwa.
Przyznane wagi są odwrotnie proporcjonalne do odległości do poszczególnych punktów pomiarowych.
Zależność ta może być liniowa lub podniesiona do potęgi, najczęściej 2 lub 3. Jest to deterministyczna,
lokalna, wierna metoda interpolacji.
- Metoda najbliższego sąsiedztwa (Nearest neighbour)
W trakcie interpolacji tą metodą każdemu punktowi przestrzeni przypisana zostaje taka wartość, jaka występuje
w najbli\
szym punkcie pomiarowym. Efektem jest podział przestrzeni na jednorodne, co do wartości danego
parametru poligony (poligony Thiessena). Na granicy poligonów zmiana wartości następuje w sposób skokowy.
Jest to deterministyczna, lokalna, wierna, nieciągła metoda interpolacji.
- Kriging zwykły (Ordinary kriging)
Kriging to grupa geostatystycznych metod interpolacji. Kriging zakłada istnienie autokorelacji przestrzennej 
zależności między oddaleniem punktów a stopniem ich podobieństwa. Zgodnie z tą zależnością wielkości
zmierzone w bliskich sobie punktach powinny być bardziej zbliżone niż wielkości zmierzone w punktach
bardziej oddalonych. Zgodnie z założeniami krigingu, zróżnicowanie przestrzenne zmiennej (tzw. Zmiennej
regionalnej) można podzielić na trzy główne składowe:
a. ogólny trend zmienności danych, o stałej średniej,
b. lokalną zmienność losową skorelowaną przestrzennie,
c. nieskorelowany przestrzennie  szum (wynikający np. z błędów pomiarowych).
Interpolacja to metoda numeryczna pozwalająca na oszacowanie wartości funkcji w dowolnym miejscu danego
przedziału, w którym występuje pewna, ograniczona liczba punktów o znanej, np. z pomiarów, wartości z (x,y).
Punkty te nazywane są węzłami interpolacji. Na ich podstawie wyznaczana jest tzw. funkcja interpolacyjna
z=f(x,y). Stanowi ona przybliżenie funkcji o nieznanym wzorze pierwotnie opisującej dane zjawisko. Przechodzi
przez te same punkty o zadanej z góry wartości z (x,y) (węzły interpolacji). Nie można jednak być pewnym, czy
pomiędzy nimi przebiega w dokładnie ten sam sposób, co funkcja pierwotna.
Metody interpolacji mają duże znaczenie w badaniach środowiska przyrodniczego. Dysponując pomiarami ze
skończonej liczby punktów w określonej przestrzeni geograficznej możemy pomierzone wartości interpolować
różnymi metodami na całą tę przestrzeń. W ten sposób możemy oszacować wartości parametrów pomiędzy
punktami, w których dokonano pomiarów. Interpolacja przestrzenna może być zastosowana do różnego rodzaju
danych, m.in. z pomiarów zanieczyszczenia środowiska, właściwości fizycznych atmosfery, poziomu wód
gruntowych, topografii terenu lub zjawisk geologicznych i innych.
1. Metody interpolacji przestrzennej można podzielić na deterministyczne, modelujące powierzchnię w
sposób jednoznacznie określony funkcjami matematycznymi oraz stochastyczne (geostatystyczne),
uwzględniające koncepcję zmienności losowej interpolowanej powierzchni. Do tej drugiej grupy należą
przede wszystkim różne odmiany krigingu.
2. Rozróżniane są również globalne i lokalne metody interpolacji. Metody globalne dokonują interpolacji
jedną funkcją matematyczną na podstawie danych ze wszystkich punktów ze zbioru pomiarowego.
Służą szczególnie do ukazania ogólnych trendów w całym zbiorze danych. Metody lokalne
wykorzystują podczas obliczeń dane z punktów leżących w bliskim sąsiedztwie węzła interpolacji, bez
uwzględnienia wpływu całego zbioru danych. Ta sama 5 funkcja matematyczna stosowana jest
wielokrotnie do lokalnych zbiorów danych pomiarowych, co ma zapewnić jej lepsze dopasowanie.
3. Istnieje także podział na funkcje interpolacyjne wierne i wygładzające. W przypadku tych pierwszych,
jeżeli punkt, w którym szacowana jest wartość funkcji (punkt estymacji) wypada w punkcie pomiaru,
pozostawiana jest wartość oryginalna. Wszystkie dane pomiarowe są ściśle uwzględniane, tak, że
znajdują się dokładnie na powierzchni interpolacji. W przypadku funkcji wygładzających, jeżeli punkt
estymacji wypada w punkcie pomiaru, wyniki estymacji i pomiaru mogą się różnić. Dane pomiarowe
nie są ściśle uwzględniane przy konstruowaniu powierzchni interpolacji. Metody wygładzające są
wskazane do zastosowania w przypadku niepewności, co do jakości danych pomiarowych.
Ostatni podział, który warto odnotować dotyczy metod ciągłych i nieciągłych. Metody ciągłe
dają płynną zmienność wartości na powierzchni między punktami pomiaru. Są one wskazane do interpolacji
danych cechujących się małą lokalną zmiennością stosujemy je do prezentacji zjawisk o charakterze ciągłym i
ich rozkładu przestrzennego np. wysokości opadów atmosferycznych. Metody nieciągłe tworzą powierzchnie
interpolacji, na których mogą występować skokowe zmiany wartości. Stosuje się je do interpolacji danych o
dużej lokalnej zmienności lub danych nieciągłych (z wyraz
nymi skokowymi zmianami wartości) np. do
określania stref występowania danego zjawiska.
33. Zastosowanie Systemów Informacji Geograficznej do zarządzania przestrzenią
1. Monitorowanie zmian i kształtowanie krajobrazu miasta  wykorzystani komputerowej technologii 3D w
planowaniu przestrzennym niewątpliwie przyspiesza i uatrakcyjnia proces projektowy, przenosząc płaskie zapisy
mapowe do modelu trójwymiarowego. Wizualizację urbanistyczne, operujące często prostymi bryłami
zabudowy oglądanej z góry, dają schematyczny i pozornie uproszczony widok przestrzeni.
2. wyniki analiz GIS służą do przeprowadzania:
·ð Analizy widocznoÅ›ci  analiza pozwala wyznaczyć odcinki ciÄ…gów komunikacyjnych lub
obszary, z których widoczne/niewidoczne są bryły wskazanych budynków. Na tej odstawie
obliczamy m.in. procentowy udział odcinków dróg, z których widać sylwetkę miasta. Usługa
obejmuje wykonanie i dostarczenie (w postaci cyfrowej): mapy widoczności budynków,
wizualizacji 3D analizowanego obszaru, filmy wideo, na którym zarejestrowany jest widok na
obserwowane budynki z poziomu wybranych miejsc obserwacyjnych.
·ð Analizy zacienienia: analiza daje odpowiedz
na pytanie, w jak długim czasie wskazane obiekty
(budynki, dachy, okna drzwi itp.) są całkowicie lub częściowo zacienione przez obiekty
sąsiednie. Badanie dotyczy obiektów istniejących lub projektowanych. Analiza zostaje
przeprowadzona dla dowolnego okresu (rok,miesiąc, dzień itp.) i dowolnej pory dnia. Usługa
obejmujÄ™ wykonanie i dostarczenie (w postaci cyfrowej): wizualizacji 3D z symbolizacjÄ…
zacienionych obiektów, tabeli i wykresu przedstawiającego w jakim czasie określona liczba
obiektów jest częściowo lub całkowicie zacieniona, film wideo na którym jest zarejestrowany
ruch cienia w wybranym czasie
·ð Analiza planistyczna  analiza pozwala ocenić badany teren pod kÄ…tem jego przydatnoÅ›ci do
określonych funkcji. Właściwy wybór lokalizacji jest często związany z przygotowaniem
szczegółowych kryteriów (np. wysokości, nachylenia stoku i ekspozycji, warunków glebowych
i klimatycznych). Wyznaczenie optymalnego miejsca jest wynikiem kompromisu pomiędzy
różnymi wskaz
nikami, z których każdy może odgrywać inną rolę (średnia, ważona). Usługa
obejmujÄ™ wykonanie i dostarcza (w postaci cyfrowej): mapy optymalnej lokalizacji
(określającej stopień przydaności terenu pod określoną funkcję)
·ð Analizy bezpieczeÅ„stwa  analiza pozwala wyznaczyć punkty obserwacyhjne badanego
obszaru, z uwzględnieniem wielu kryteriów. Poniżej przedstawiono wyniki analizy, w której
przyjęto następujące założenia: minimalna liczba obserwatorów  każde miejsce na trasie ma
być widoczne, dla co najmniej dwóch obserwaorów, maksymalne zasiegi obserwacji,. Usługa
obejmuje wykonanie i dostarczenie (w postaci cyfrowej): wizualizacji 3D analizowanego
obszaru wraz z wyznaczeniem punków obserwacyjnych, tabeli i wykresu przedstawiającej za
jak duży obszar jest odpowiedzialny każdy z obserwatorów, film wideo, na którym
zarejestrowany jest ruch obiektu po zabezpieczonej trasie.
3. Gospodarka odpadami  technologia GIS w gospodarce odpadami ma zastosowanie w: analizie lokalizacji
obiektów przetwarzania i unieszkodliwiania odpadów w systemie gospodarki odpadami, optymalizacji tras
przemieszczania się środków transportu odpadów.
4.w procesie rewitalizacji  rewitalizacje to skoordynowany proces przeciwdziałania degradacji przestrzeni
zurbanizowanej i pobudzenie rozwoju tych obszarów. Rewitalizacja ma na celu kompleksowe działania
skierowane na zapobieganie zjawiskom kryzysowym w sferze technicznej, społecznej i ekonomicznej. Systemy
GIS pomagają w określeniu miejsca koncentracji określonych zjawisk, takich jak np. przestępczość, bezrobocie,
obszary występowania dużej liczby wykluczonych osób. Aplikacje GIS pozwalają powiązać dane pochodzące z
różnych z
ródeł, zestawić je w przestrzeni i uzyskać syntetyczny obraz różnych cech analizowanej przestrzeni.
Narzędzia GIS wykorzystywane są do początku do końca procesu rewitalizacji prowadzonego na danym
obszarze. Wspierają one takie działania jak:
·ð pozyskiwanie, przetwarzanie oraz Å‚Ä…czenie danych, analiza i wizualizacja informacji,
·ð zestawienie i porównanie danych,
·ð budowanie wielokryterialnych modeli decyzyjnych, uwzglÄ™dniajÄ…cych istotne dla danej spoÅ‚ecznoÅ›ci
kryteria,
·ð automatyzacja procesu delimitacji obszarów kryzysowych,
·ð sygnalizacja zachodzÄ…cych zmian.
5. tworzenie map akustycznych
34. y
ródła informacji na potrzeby wyceny nieruchomości
Art. 155 Ustawa o gospodarce nieruchomościami
1. Przy szacowaniu nieruchomościami wykorzystuję się wszelkie, niezbędne i dostępne dane o
nieruchomościach, zawarte w szczególności w:
1. księgach wieczystych
2. katastrze nieruchomości
3. ewidencji sieci uzbrojenia terenu
4. tabelach taksacyjnych i mapach taksacyjnych tworzonych na podstawie art. 169
5. planach miejscowych, sudiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy
oraz decyzjach o warunkach abudowy i zagospodarowania terenu
6. wykazach prowadzonych przez urzędy skarbowe
6a. dokumentach będących w posiadaniu agencji, którym Skarb Państwa powierzył, w drodze ustaw
wykonywanie prawa własności i innych praw rzeczowych na jego rzecz
6b. w aktach notarialnych znajdujących się w posiadaniu spółdzielni mieszkaniowych, dotyczących
zbywania spółdzielczych praw do lokali
7. umowach, orzeczeniach, decyzjach i innych dokumentach, będących podstawą wpisu do ksiąg
wieczystych, rejestrów wchodzących w skład operatu katastralnego, a także w wyciągach z operatów
szacunkowych przekazywanych do katastru nieruchomości.
2. wykorzystane w operacie szacunkowym dane, o których mowa w ust. 1 mogą mieć formę wypisów i
wyrysów, poświadczonych przez rzeczoznawcę majątkowego.