Anna Jarosińska

I ZEK

gr.2

ISTOTA I POJĘCIE ELASTYCZNOŚCI.

REAKCJE POPYTU I PODAŻY NA ZMIANY CZYNNIKA ELASTYCZNOŚĆ- reakcja jednego czynnika (zmiennej) na zmianę innego czynnika, wyrażana w formie procentowej.

Będzie nam wtedy mówiła o ile procent zmieniła się zmienna zależna y, gdy zmienna niezależna zmieniła się o 1%.

Elastyczność popytu można rozumieć jako relację zmiany popytu a zmianą czynnika, który tę zmianę wywołał.

Elastyczność dotyczy tych czynników, które są mierzalne- i informuje o „wrażliwości” popytu na zmiany kształtujących go czynników.

Wzór pozwalający obliczyć elastyczność popytu względem danego czynnika x gdzie ΔD - przyrost popytu

D - wielkość popytu

Δx - przyrost czynnika x

x - wartość czynnika x

Elastyczność podaży pokazuje jak zmienia się podaż, gdy następuje zmiana czynnika, który na podaż wpływa

Wzór pozwalający obliczyć elastyczność podaży względem czynnika x gdzie ΔS - przyrost podaży

S - wielkość podaży

Δx - przyrost czynnika x

x - wartość czynnika x

Rozróżnia się elastyczność cenową, dochodową oraz mieszaną.

Wiemy, że reakcja popytu na wzrost ceny jest ujemna. Oznacza to, że popyt zmienia się zawsze w przeciwnym kierunku niż sama cena. Podpowiada nam to, że elastyczność cenowa popytu będzie niemal zawsze ujemna. Gdy elastycznośc cenowa popytu osiąga duże wartości ujemne, wówczas mówimy o wysokiej elastyczności. Popyt jest wtedy bardzo czuły na zmianę ceny. Gdy elastyczność wyraża się małą liczba ujemną, popyt jest relatywnie mało wrażliwy na zmiany ceny, czyli elastycznośc jest niska. Ekonomiści zwyczajowo opuszczają znak minus i wnioskują na podstawie wartości bezwzględnej elastyczności.

Siła reakcji popytu na zmiany dochodu różni się w zależności od dóbr: Gdy elastyczność dochodowa przyjmuje wartości ujemne oznacza to, że mamy do czynienia z dobrami niższego rzędu – w miarę wzrostu dochodu popyt na te dobra będzie spadał, elastyczność dochodowa ujemna. Dobrymi kandydatami są tu: niskiej jakości jedzenie, używane opony, używane ubrania itp. Gdy dochód konsumenta rośnie, zakupy tego typu dóbr są ograniczane na korzyść dóbr normalnych, których elastyczność dochodowa jest dodatnia.

Reakcje popytu na wzrost dochodu o 1%

Rodzaje dóbr

Elastyczność

Zmiana wielkości Zmiana udziału w przykład dochodowa

zapotrzebowania

budżecie

Dobra normalne

Dodatnia

Wzrost

luksusowe

>1

wzrost >1%

Wzrost

Jachty

podstawowe

0-1

wzrost <1%

spadek

żywność

dobra niższego

rzędu

ujemna

spadek

spadek

chleb

Czym większy dodatni współczynnik elastyczności mieszanej, tym substytucyjność dwóch dóbr jest większa. Gdy elastyczność mieszana popytu jest ujemna oznacza to, że mamy do czynienia z dobrami komplementarnymi, które z reguły zaspokajają daną potrzebę wspólnie. Im większy ujemny współczynnik, tym większym stopniem komplementarności charakteryzują się dane dobra. Dla przykładu rosnąca cena żarówek może znacznie ograniczyć popyt na lampki, ponieważ dobra te są bez siebie praktycznie bezużyteczne. Może się również zdarzyć, że elastyczność mieszana będzie równa zero lub będzie zeru bliska. Mówimy wtedy, że dobra będące przedmiotem badania są względem siebie niezależne.

Czynniki kształtujące elastyczność popytu:

– stopień substytucyjności, czyli zastępowalności danego dobra.

– względna wysokość ceny dobra będącego przedmiotem popytu w stosunku do całkowitego dochodu konsumenta.

– dobra podstawowe i luksusowe

– czas- okres dostosowania

Elastyczność podaży

Podaż zmienia się w tym samym kierunku co cena, tak więc przy wzroście ceny podaż rośnie, przy spadku ceny podaż maleje.

Siła reakcji producenta na zmianę ceny zależy w głównej mierze od możliwości przeniesienia zasobów z produkcji innych dóbr (których ceny uznajemy za stałe) do wytwarzania towaru, którego cena rośnie- czyli przestawienia produkcji.

Im dłuży okres czasu upłynie od zmiany ceny, tym większe możliwości dostosowania – dlatego elastyczność podaży, podobnie jak elastyczność popytu, wzrasta w miarę upływu czasu. Ekonomiści wyróżniają z reguły trzy odmienne okresy czasu – określone raczej przez warunki ekonomiczne, a nie z góry ustalony przedział czasowy- są to okres rynkowy, krótki i długi.

Bibliografia:

„Ekonomia- Mikroekonomia” D.Begg, S.Fischer, R.Dornbusch

„Ekonomia- podstawowe problemy” pod.red. S.Marciniak

„Elastyczność popytu” artykuł M.Mazurek , opublikowany na stronie internetowej Portalu Edukacji Ekonomicznej NBP

„Elastyczność podaży” j.w.