MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Piotr Sieczka
Dobieranie materiałów konstrukcyjnych
311[01].Z1.01
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Recenzenci:
mgr Ewa Groblewska
mgr Emilia Walasek - Gorczyca
Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Piotr Sieczka
Konsultacja:
dr inż. Jacek Przepiórka
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 311[01].Z1.01
 Dobieranie materiałów konstrukcyjnych , zawartego w modułowym programie nauczania
dla zawodu korektor i stroiciel instrumentów muzycznych.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
1
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie 3
2. Wymagania wstępne 6
3. Cele kształcenia 7
4. Przykładowe scenariusze zajęć 8
5. Ćwiczenia 14
5.1. Właściwości fizyczne materiałów konstrukcyjnych 14
5.1.1. Ćwiczenia 14
5.2. Drewno i tworzywa drzewne do wytwarzania instrumentów muzycznych 17
5.2.1. Ćwiczenia 17
5.3. Metale stosowane do wytwarzania instrumentów muzycznych 19
5.3.1. Ćwiczenia 19
5.4. Tworzywa sztuczne i inne materiały do wytwarzania instrumentów
muzycznych 21
5.4.1. Ćwiczenia 21
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia 23
7. Literatura 39
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
2
1. WPROWADZENIE
Przekazujemy Państwu  Poradnik dla nauczyciela , który będzie pomocny
w prowadzeniu zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie korektor i stroiciel
instrumentów muzycznych. W poradniku zamieszczono:
- wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,
- cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem,
- przykładowe scenariusze zajęć,
- przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania-
uczenia oraz środkami dydaktycznymi,
- ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego,
- literaturę uzupełniającą.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze
szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od
samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.
Jako pomoc w realizacji jednostki modułowej dla uczniów przeznaczony jest  Poradnik
dla ucznia . Nauczyciel powinien ukierunkować uczniów na właściwe korzystanie
z poradnika do nich adresowanego.
Materiał nauczania (w  Poradniku dla ucznia ) podzielony jest na rozdziały, które
zawierają podrozdziały. Podczas realizacji poszczególnych rozdziałów wskazanym jest
zwrócenie uwagi na następujące elementy:
- Materiał nauczania  w miarę możliwości uczniowie powinni przeanalizować
samodzielnie. Obserwuje się niedocenianie przez nauczycieli niezwykle ważnej
umiejętności, jaką uczniowie powinni bezwzględnie posiadać  czytania tekstu
technicznego ze zrozumieniem,
- Pytania sprawdzające mają wykazać, na ile uczeń opanował materiał teoretyczny i czy
jest przygotowany do wykonania ćwiczeń. W zależności od tematu można zalecić
uczniom samodzielne odpowiedzenie na pytania lub wspólne z całą grupą uczniów,
w formie dyskusji opracowanie odpowiedzi na pytania. Druga forma jest korzystniejsza,
ponieważ nauczyciel sterując dyskusją może uaktywniać wszystkich uczniów oraz
w trakcie dyskusji usuwać wszelkie wątpliwości,
- Ćwiczenia  pełnią one dominującą rolę w kształtowaniu umiejętności oraz opanowaniu
materiału. W trakcie wykonywania ćwiczeń uczeń powinien zweryfikować wiedzę
teoretyczną oraz opanować nowe umiejętności. Przedstawiono dosyć obszerną
propozycję ćwiczeń wraz ze wskazówkami o sposobie ich przeprowadzenia,
uwzględniając różne możliwości ich realizacji w szkole. Nauczyciel decyduje, które
z zaproponowanych ćwiczeń jest w stanie zrealizować przy określonym zapleczu
techniczno dydaktycznym szkoły. Prowadzący może również zrealizować ćwiczenia,
które sam opracował,
- Sprawdzian postępów stanowi podsumowanie rozdziału, zadaniem uczniów jest
udzielenie odpowiedzi na pytania w nim zawarte. Uczeń na tej podstawie powinien
stwierdzić, czy opanował materiał rozdziału. Jeżeli uczeń zaznaczy odpowiedz

(odpowiedzi)  nie  to wówczas nauczyciel powinien do tych zagadnień wrócić,
sprawdzając czy braki w opanowaniu materiału są wynikiem niezrozumienia przez
ucznia tego zagadnienia, czy niewłaściwej postawy ucznia w trakcie nauczania. W tym
miejscu jest szczególnie ważna rola nauczyciela, gdyż od postawy nauczyciela, sposobu
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
3
prowadzenia zajęć zależy między zainteresowanie ucznia omawianymi treściami. Uczeń
nie zainteresowany materiałem nauczania, wykonywaniem ćwiczeń nie nabędzie w pełni
umiejętności założonych w jednostce modułowej. Należy rozbudzić wśród uczniów tak
zwaną  ciekawość wiedzy . Potwierdzenie przez ucznia opanowania materiału nauczania
rozdziału stanowi podstawę dla nauczyciela do sprawdzenia wiedzy i umiejętności ucznia
z tego zakresu. Nauczyciel realizując jednostkę modułową, powinien zwracać uwagę na
predyspozycje ucznia, ocenić, czy uczeń ma większe uzdolnienia manualne, czy może
lepiej radzi sobie z rozwiązywaniem problemów teoretycznych,
- Testy zamieszczone w rozdziale Ewaluacja osiągnięć ucznia zawierają zadania z zakresu
całej jednostki modułowej i należy je wykorzystać do oceny uczniów, a wyniki
osiągnięte przez uczniów powinny stanowić podstawę do oceny pracy własnej
nauczyciela realizującego tę jednostkę modułową. Każdemu zadaniu testu przypisano
określoną liczbę możliwych do uzyskania punktów (0 lub 1 punkt). Ocena końcowa
uzależniona jest od ilości uzyskanych punktów. Nauczyciel może zastosować test według
własnego projektu oraz zaproponować własną skalę ocen. Należy pamiętać, żeby tak
przeprowadzić proces oceniania ucznia, aby umożliwić mu jak najpełniejsze wykazanie
swoich umiejętności.
Metody polecane do stosowania podczas kształcenia modułowego to:
- pokaz,
- ćwiczenie (laboratoryjne lub inne),
- projektów,
- przewodniego tekstu.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
4
311[01].Z1
Techniki wytwarzania
instrumentów muzycznych
311[01].Z1.01
Dobieranie materiałów
konstrukcyjnych
311[01].Z1.02
Wykonywanie obróbki
mechanicznej elementów
instrumentów muzycznych
311[01].Z1.03
A
ączenie elementów
instrumentów muzycznych
311[01].Z1.04
Wykończanie powierzchni
instrumentów muzycznych
Schemat układu jednostek modułowych
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
5
2. WYMAGANIA WST
PNE
Przystępując do realizacji programu nauczania jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
 stosować jednostki układu SI,
 posługiwać się pojęciem siły,
 rozróżniać wielkości skalarne i wektorowe,
 przeliczać jednostki,
 klasyfikować instrumenty muzyczne,
 korzystać z różnych z
ródeł informacji,
 obsługiwać komputer,
 pracować w grupie.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
6
3. CELE KSZTAA
CENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
- określić zastosowanie materiałów konstrukcyjnych do wytwarzania instrumentów
muzycznych,
- sklasyfikować materiały konstrukcyjne stosowane do wytwarzania instrumentów
muzycznych,
- rozróżnić materiały drzewne oraz metale, tworzywa sztuczne i inne materiały stosowane
do wytwarzania instrumentów muzycznych,
- określić właściwości fizyczne materiałów stosowanych do wytwarzania instrumentów
muzycznych,
- scharakteryzować właściwości higroskopijne drewna,
- określić wilgotność drewna i materiałów drzewnych,
- scharakteryzować właściwości akustyczne drewna,
- zidentyfikować wybrane gatunki drewna drzew iglastych i liściastych,
- zidentyfikować elementy budowy mikroskopowej i makroskopowej drewna,
- rozpoznać wady drewna i innych materiałów konstrukcyjnych do wytwarzania
instrumentów muzycznych,
- ocenić jakość materiałów do produkcji instrumentów,
- dobrać materiały o określonych parametrach technicznych do produkcji instrumentów
muzycznych,
- zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz
ochrony środowiska.
-
-
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
7
4. PRZYKA
ADOWE SCENARIUSZE ZAJ
Ć
Scenariusz zajęć 1
Osoba prowadząca ..& & & & & & & & & & & & & & .& & &
Modułowy program nauczania: Korektor i stroiciel instrumentów muzycznych 311[01]
Moduł: Techniki wytwarzania instrumentów muzycznych
311[01].Z1
Jednostka modułowa: Dobieranie materiałów konstrukcyjnych 311[01].Z1.01
Temat: Identyfikacja drewna i tworzyw drzewnych.
Cel ogólny: Rozpoznawanie i klasyfikowanie drewna i tworzyw drzewnych na podstawie
analizy cech makroskopowych ich budowy.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
- rozpoznać podstawowe przekroje w drewnie pnia,
- określić podstawowe cechy fizyczne drewna,
- rozpoznać sortymenty drewna naturalnego  tarcicę i forniry,
- rozpoznać sortymenty tworzyw drzewnych  płyty stolarskie, sklejki, płyty wiórowe,
płyty MDF,
- rozpoznać płyty stolarskie,
- zidentyfikować gatunek drewna na podstawie analizy cech fizycznych drewna.
W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:
- organizowanie i planowanie zajęć,
- pracy w zespole,
- oceny pracy zespołu.
Metody nauczania uczenia się:
- metoda ćwiczeń praktycznych,
- metoda tekstu przewodniego.
Środki dydaktyczne:
- zestawy ćwiczeń opracowane przez nauczyciela dla każdego zespołu uczniowskiego,
- instrukcja pracy metodą tekstu przewodniego,
- zestawy ilustracji sortymentów tarcicy, fornirów i tworzyw drzewnych,
- zestawy próbek z drewna i tworzyw drzewnych,
- stanowiska do identyfikacji gatunków drewna,
- pytania prowadzące,
- szkło powiększające,
- papier formatu A4, pisaki.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
- uczniowie pracują w grupach 2  4 - osobowych.
Czas: 90 minut.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
8
Uczestnicy:
- uczniowie kształcący się w zawodzie korektor i stroiciel instrumentów muzycznych.
Zadanie dla ucznia:
- rozpoznaj rodzaj tarcicy i fornirów,
- rozpoznaj rodzaj tworzyw drzewnych,
- rozpoznaj gatunek drewna, z którego wykonano tarcicę,
- rozpoznaj materiał z którego wykonano tworzywa drzewne.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Określenie tematu zajęć.
2. Wyjaśnienie uczniom tematu, szczegółowych celów kształcenia.
3. Zaznajomienie uczniów z pracą metodą tekstu przewodniego.
4. Zaznajomienie uczniów ze sposobem wykonywania ćwiczeń praktycznych.
5. Podział grupy uczniów na zespoły.
Faza właściwa
Praca metodą tekstu przewodniego.
Faza I. Informacje
Pytania prowadzące:
1. Co to jest przekrój?
2. Jakie podstawowe przekroje rozróżniamy w drewnie pnia?
3. Jakie są sortymenty tarcicy?
4. W jaki sposób wytwarzane są forniry?
5. W jaki sposób zbudowane są płyty stolarskie?
6. W jaki sposób zbudowane są płyty MDF?
7. W jaki sposób zbudowana jest sklejka?
8. W jaki sposób zbudowane są płyty wiórowe?
9. Z jakich materiałów wykonuje się tworzywa drzewne?
10. Jakie są cechy fizyczne drewna?
11. Co to jest rdzeń, twardziel i biel?
12. Jaki są charakterystyczne cechy drewna z różnych gatunków drzew?
Faza II. Planowanie
Uczniowie określają:
1. Sposób określenia rodzaju tarcicy i fornirów.
2. Sposób określenia rodzaju tworzyw drzewnych.
3. Kryteria na podstawie których można rozpoznać gatunek drewna.
Faza III. Ustalenie
1. Uczniowie ustalają cechy charakterystyczne materiałów, z których zostały wykonane
próbki.
2. Uczniowie ustalają rodzaj materiałów konstrukcyjnych próbek.
Faza IV. Wykonanie
1. Uczniowie, pracując w zespołach, rozpoznają na podstawie ilustracji rodzaj tarcicy,
fornirów i tworzyw drzewnych.
2. Uczniowie rozpoznają gatunek drewna próbek drewnianych.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
9
3. Uczniowie rozpoznają budowę płyt stolarskich.
4. Uczniowie rozpoznają rodzaj materiału, z którego zbudowane zostały tworzywa drzewne.
Faza V. Sprawdzanie
1. Uczniowie sprawdzają w grupach poprawność identyfikacji rodzajów tarcicy, fornirów
i tworzyw drzewnych.
2. Uczniowie sprawdzają w grupach poprawność identyfikacji gatunku drewna próbek oraz
materiałów, z których wykonano tworzywa drzewne
Faza VI. Analiza końcowa
Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy rozwiązania zadania sprawiły im
trudności. Nauczyciel powinien podsumować całe zadanie, wskazać, jakie umiejętności były
ćwiczone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać na przyszłość.
Praca domowa:
Sporządz
tablicę, będącą zestawieniem cech charakterystycznych wybranych trzech
gatunków drewna.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończeniu zajęć:
Anonimowa ankieta ewaluacyjna dotycząca sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
10
Scenariusz zajęć 2
Osoba prowadząca: & & & & & & & & & & & & & .& & & & ........
Modułowy program nauczania: Korektor i stroiciel instrumentów muzycznych 311[01]
Moduł: Techniki wytwarzania instrumentów muzycznych
311[01].Z1
Jednostka modułowa: Dobieranie materiałów konstrukcyjnych 311[01].Z1.01
Temat: Materiały konstrukcyjne w budowie instrumentów muzycznych.
Cel ogólny: Dobieranie materiału konstrukcyjnego, w zależności od funkcji spełnianej przez
ten materiał w konstrukcji instrumentu muzycznego.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
- rozpoznać rodzaj materiału konstrukcyjnego,
- określić podstawowe wymagania dla materiału konstrukcyjnego zastosowanego
w określonym typie instrumentu muzycznego,
- określić zastosowanie w konstrukcji instrumentu danego materiału konstrukcyjnego.
W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:
- organizowanie i planowanie zajęć,
- pracy w zespole,
- oceny pracy zespołu.
Metody nauczania uczenia się:
- metoda ćwiczeń praktycznych.
Środki dydaktyczne:
- zestawy ćwiczeń opracowane przez nauczyciela dla każdego zespołu uczniowskiego,
- zestaw instrumentów i elementów mechanizmów instrumentów muzycznych
wykonanych z różnych gatunków drewna, tworzyw sztucznych i naturalnych oraz
różnych rodzajów stopów metali,
- pytania prowadzące,
- papier formatu A4, pisaki.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
- uczniowie pracują w grupach 2  4 - osobowych.
Czas trwania zajęć:
- 90 minut.
Uczestnicy:
- uczniowie kształcący się w zawodzie korektor i stroiciel instrumentów muzycznych.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
11
Zadanie dla ucznia:
- zidentyfikuj instrument muzyczny lub element instrumentu muzycznego,
- określ zastosowane materiały konstrukcyjne w budowie instrumentu,
- określ cechy charakterystyczne materiałów zastosowanych do budowy instrumentu,
- określ cechy charakterystyczne materiałów zastosowanych do budowy elementu
instrumentu muzycznego.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Określenie tematu zajęć.
2. Wyjaśnienie uczniom tematu, szczegółowych celów kształcenia.
3. Zaznajomienie uczniów ze sposobem wykonywania ćwiczeń praktycznych.
4. Podział grupy uczniów na zespoły.
Faza właściwa
Praca metodą ćwiczeń praktycznych.
Faza I. Informacje
Pytania prowadzące:
1. Jakie materiały są wykorzystywane do budowy instrumentów strunowych smyczkowych
i szarpanych?
2. Jakie materiały są wykorzystywane do budowy instrumentów dętych blaszanych?
3. Jakie materiały są wykorzystywane do budowy instrumentów dętych drewnianych?
4. Jakie materiały są wykorzystywane do budowy instrumentów strunowych klawiszowych?
5. Jakie są wymagania stawiane materiałom konstrukcyjnym stosowanym do budowy
instrumentów muzycznych?
6. Jakie są cechy charakterystyczne poszczególnych grup materiałów konstrukcyjnych?
Faza II. Planowanie
Uczniowie określają:
1. Sposób identyfikacji elementów mechanizmów instrumentów muzycznych.
2. Sposób określenia rodzaju materiału konstrukcyjnego.
3. Sposób wyznaczenia podstawowych cech charakterystycznych materiałów
konstrukcyjnych.
Faza III. Ustalenie
1. Uczniowie ustalają cechy charakterystyczne materiałów, z których zostały wykonane
instrumenty muzyczne.
2. Uczniowie ustalają cechy charakterystyczne materiałów, z których zostały wykonane
elementy mechanizmów instrumentów muzycznych.
3. Uczniowie ustalają zastosowanie materiałów konstrukcyjnych w budowie instrumentów
muzycznych.
Faza IV. Wykonanie
1. Uczniowie identyfikują instrumenty muzyczne.
2. Uczniowie identyfikują elementy instrumentów muzycznych.
3. Uczniowie określają rolę elementów instrumentów muzycznych w ich konstrukcji.
4. Uczniowie określają cechy charakterystyczne materiałów konstrukcyjnych.
5. Uczniowie określają rodzaj i gatunek materiałów konstrukcyjnych.
6. Uczniowie analizują uzyskane wyniki.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
12
Faza V. Sprawdzanie
1. Uczniowie sprawdzają w grupach poprawność identyfikacji instrumentów muzycznych
i elementów instrumentów muzycznych.
2. Uczniowie sprawdzają poprawność określania rodzaju i gatunku materiałów
konstrukcyjnych, z których zbudowane są instrumenty muzyczne i elementy
instrumentów muzycznych.
Faza VI. Analiza końcowa
Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy rozwiązania zadania sprawiły im
trudności. Nauczyciel powinien podsumować całe zadanie, wskazać, jakie umiejętności były
ćwiczone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać na przyszłość.
Praca domowa:
Określ możliwe zastosowania drewna i tworzyw drzewnych w budowie instrumentów
dętych drewnianych.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończeniu zajęć:
Anonimowa ankieta ewaluacyjna dotycząca sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
13
5. ĆWICZENIA
5.1. Właściwości fizyczne materiałów konstrukcyjnych
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Dokonaj analizy makroskopowej i mikroskopowej próbki drewna.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału 4.1.1.2.  Materiału nauczania dotyczącego budowy i właściwości drewna
i tworzyw drzewnych. Uczniowie powinni prawidłowo posługiwać się mikroskopem
laboratoryjnym.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) zapoznać się z cechami charakterystycznymi budowy mikroskopowej i makroskopowej
drewna,
4) przeprowadzić obserwację struktury makroskopowej drewna za pomocą oceny
wzrokowej, z ewentualnym użyciem lupy powiększającej 5 10 krotnej,
5) zapisać i zanalizować wyniki obserwacji,
6) przeprowadzić obserwację struktury mikroskopowej drewna za pomocą mikroskopu
laboratoryjnego przy powiększeniach 25, 50 i 100 krotnych,
7) zapisać i zanalizować wyniki obserwacji.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
- zeszyt,
- poradnik dla ucznia,
- próbki drewna do obserwacji makroskopowych,
- próbki drewna do obserwacji mikroskopowych,
- lupa powiększająca 5 10 krotna,
- mikroskop laboratoryjny z obiektywami dającymi powiększenie od 25 do 100 krotnego,
- plansze ilustrujące elementy budowy makroskopowej i mikroskopowej drewna.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
14
Ćwiczenie 2
Określ odporność różnych rodzajów stali i metali nieżelaznych na warunki
atmosferyczne.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału 4.1.1.3.  Materiału nauczania dotyczącego cech fizycznych metali i ich stopów
odnośnie ich odporności na czynniki atmosferyczne. Należy zwrócić uwagę na umiejętność
określenia mechanizmów odpowiedzialnych za zmiany zachodzące w metalach pod wpływem
oddziaływania środowiska naturalnego.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) zapoznać się z właściwościami chemicznymi różnych metali żelaznych i nieżelaznych
i ich stopów,
4) podzielić próbki na dwie jednakowe grupy
5) zanurzyć pierwszą grupę próbek próbki metali w wodzie na kilka dni (każda próbka
w osobnym naczyniu),
6) pozostawić drugą grupę próbek na wolnym powietrzu,
7) zaobserwować po kilku dniach zmiany jakie zaszły na powierzchni próbek metalu,
8) zapisać wyniki i wyciągnąć wnioski.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenie praktyczne,
- tekstu przewodniego.
Środki dydaktyczne:
zeszyt,
poradnik dla ucznia,
próbki różnych rodzajów metali,
naczynia szklane do zanurzenia próbek,
lupa do obserwacji nalotu na powierzchni próbek,
katalog stali, żeliw, metali nieżelaznych.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
15
Ćwiczenie 3
Określ właściwości fizyczne tworzywa sztucznego stanowiącego element konstrukcyjny
instrumentu muzycznego.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału 4.4.1.  Materiału nauczania dotyczącego rodzajów tworzyw sztucznych
stosowanych do budowy instrumentów muzycznych.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) zapoznać się z właściwościami fizycznymi poszczególnych rodzajów tworzyw
sztucznych,
4) określić podstawowe właściwości fizyczne wskazanych próbek materiałów z tworzyw
sztucznych,
5) zapisać wyniki i porównać z prawidłowymi odpowiedziami.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenie praktyczne,
- tekstu przewodniego.
Środki dydaktyczne:
- zeszyt,
- poradnik dla ucznia,
- próbki różnych rodzajów tworzyw sztucznych,
- katalogi tworzyw sztucznych.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
16
5.2. Drewno i tworzywa drzewne do wytwarzania instrumentów
muzycznych
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Zidentyfikuj gatunek drewna na podstawie obserwacji makroskopowej próbek drewna.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału 4.2.1.  Materiału nauczania , dotyczącego rozpoznawania wybranych gatunków
drewna.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) zapoznać się z cechami charakterystycznymi wyglądu poszczególnych gatunków drewna,
4) przyporządkować odpowiednie próbki do właściwego gatunku drewna,
5) zapisać wyniki i porównać z prawidłowymi odpowiedziami.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenie praktyczne,
- tekstu przewodniego.
Środki dydaktyczne:
- zeszyt,
- poradnik dla ucznia,
- próbki różnych gatunków drewna,
- lupa powiększająca 5 10 krotna,
- katalog z fotografiami powierzchni gatunków drewna.
Ćwiczenie 2
Zidentyfikuj sortymenty drewna i tworzyw drzewnych.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału 4.2.1.  Materiału nauczania , dotyczącego rozpoznawania sortymentów drewna
i tworzyw drzewnych.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) zapoznać się z sortymentami drewna naturalnego,
4) zapoznać się z sortymentami tworzyw drzewnych,
5) zidentyfikować sortymenty drewna naturalnego na podstawie oględzin próbek,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
17
6) zidentyfikować sortymenty tworzyw drzewnych na podstawie oględzin próbek,
7) zapisać i zanalizować wyniki obserwacji.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenie praktyczne,
- tekstu przewodniego.
Środki dydaktyczne:
- zeszyt,
- poradnik dla ucznia,
- próbki sortymentów drewna naturalnego,
- próbki sortymentów tworzyw drzewnych,
- plansze ilustrujące sortymenty drewna i tworzyw drzewnych.
Ćwiczenie 3
Dokonaj oceny jakości drewna przeznaczonego do wykonania elementu instrumentu
muzycznego.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału 4.2.1.  Materiału nauczania , dotyczącego wad drewna.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) zapoznać się z cechami charakteryzującymi jakość drewna,
4) przeprowadzić ocenę jakości próbek drewna,
5) zapisać i zanalizować wyniki obserwacji.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenie praktyczne,
- tekstu przewodniego.
Środki dydaktyczne:
- zeszyt,
- poradnik dla ucznia,
- próbki drewna do oceny jakościowej,
- lupa powiększająca 5 10 krotna,
- plansze ilustrujące wady drewna.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
18
5.3. Metale stosowane do wytwarzania instrumentów
muzycznych
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Zidentyfikuj rodzaj metalu na podstawie obserwacji jego właściwości fizycznych.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału 4.3.  Materiału nauczania , dotyczącego cech charakterystycznych poszczególnych
rodzajów metali.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) zapoznać się z właściwościami fizycznymi różnych metali żelaznych i nieżelaznych i ich
stopów,
4) przyporządkować odpowiednie próbki do właściwego rodzaju metalu,
5) zapisać wyniki i porównać z prawidłowymi odpowiedziami.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenie praktyczne,
- tekstu przewodniego.
Środki dydaktyczne:
- zeszyt,
- poradnik dla ucznia,
- próbki różnych rodzajów metali z opisem ich cech charakterystycznych,
- katalog stali, żeliw, metali nieżelaznych.
Ćwiczenie 2
Określ możliwe zastosowanie wskazanych metali do budowy instrumentów muzycznych.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału 4.3.  Materiału nauczania , dotyczącego zastosowania poszczególnych rodzajów
metali.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) zapoznać się z zastosowaniem metali do budowy instrumentów muzycznych,
4) zidentyfikować rodzaj metalu z którego wykonana jest dana próbka,
5) określić możliwe zastosowania metalu do budowy elementów instrumentu muzycznego,
6) zapisać wyniki i wyciągnąć wnioski.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
19
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenie praktyczne,
- tekstu przewodniego.
Środki dydaktyczne:
- zeszyt,
- poradnik dla ucznia,
- próbki różnych rodzajów metali,
- katalogi instrumentów muzycznych.
Ćwiczenie 3
Określ wszystkie rodzaje metali zastosowane w budowie fortepianu.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału 4.3.  Materiału nauczania , dotyczącego zastosowania poszczególnych rodzajów
metali.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) zapoznać się z budową fortepianu,
4) rozpoznać elementy mechanizmów i części fortepianu wykonane z metalu,
5) określić rodzaj metalu zastosowanego do wykonania poszczególnych elementów i części
fortepianu.
6) zapisać wyniki i wyciągnąć wnioski.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenie praktyczne,
- tekstu przewodniego.
Środki dydaktyczne:
- zeszyt,
- poradnik dla ucznia,
- fortepian,
- katalogi fortepianów.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
20
5.4. Tworzywa sztuczne i inne materiały do wytwarzania
instrumentów muzycznych
5.4.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Zidentyfikuj rodzaj tworzywa sztucznego stanowiącego element konstrukcyjny
instrumentu muzycznego.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału 4.4.  Materiału nauczania , dotyczącego identyfikacji poszczególnych rodzajów
tworzyw sztucznych i naturalnych, stosowanych do wytwarzania instrumentów muzycznych.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) zapoznać się z cechami charakterystycznymi poszczególnych rodzajów tworzyw
sztucznych,
4) przyporządkować odpowiednie próbki do właściwego rodzaju tworzywa sztucznego,
5) zapisać wyniki i porównać z prawidłowymi odpowiedziami.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenie praktyczne,
- tekstu przewodniego.
Środki dydaktyczne:
- zeszyt,
- poradnik dla ucznia,
- próbki różnych rodzajów tworzyw sztucznych, będących elementami konstrukcyjnymi
instrumentów muzycznych,
- katalogi tworzyw sztucznych,
Ćwiczenie 2
Określ możliwe zastosowania materiału próbek tworzyw sztucznych w budowie
instrumentów muzycznych.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału 4.4.  Materiału nauczania , dotyczącego zastosowania tworzyw sztucznych
w budowie instrumentów muzycznych.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
21
3) zapoznać się z zastosowaniem tworzyw sztucznych i innych materiałów do budowy
instrumentów muzycznych,
4) zidentyfikować rodzaj materiału z którego wykonana jest dana próbka,
5) określić możliwe zastosowania materiału próbki do budowy elementów instrumentu
muzycznego,
6) zapisać wyniki i wyciągnąć wnioski.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenie praktyczne,
- tekstu przewodniego.
Środki dydaktyczne:
- zeszyt,
- poradnik dla ucznia,
- próbki różnych rodzajów materiałów (tworzyw sztucznych, skóry, filcu, korka),
- katalogi instrumentów muzycznych.
Ćwiczenie 3
Dobierz materiały konstrukcyjne spośród tworzyw sztucznych i naturalnych, aby można
było z nich wykonać zadane elementy instrumentu muzycznego.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału 4.4.  Materiału nauczania , dotyczącego zastosowania tworzyw sztucznych
i naturalnych w budowie instrumentów muzycznych.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) określić funkcję jaką pełni w instrumencie zadany element,
4) dobrać materiał z którego można wykonać zadany element instrumentu muzycznego,
5) zapisać wyniki i wyciągnąć wnioski.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenie praktyczne,
- tekstu przewodniego.
Środki dydaktyczne:
- zeszyt,
- poradnik dla ucznia,
- elementy instrumentów muzycznych,
- próbki różnych rodzajów materiałów (tworzyw sztucznych, skóry, filcu, korka),
- katalogi instrumentów muzycznych.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
22
6. EWALUACJA OSI
GNI
Ć UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
Test dwustopniowy do jednostki modułowej  Dobieranie materiałów
konstrukcyjnych
Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, są poziomu podstawowego,
zadania 16, 17, 18, 19, 20 są poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedz
uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedz
lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań  uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:
dopuszczający  za rozwiązanie co najmniej 7 zadań z poziomu podstawowego,
dostateczny  za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,
dobry  za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,
bardzo dobry  za rozwiązanie 19 zadań, w tym 4 z poziomu ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. c, 3. d, 4. b, 5. a, 6. d, 7. a, 8. c, 9. c, 10. a, 11. d,
12. c, 13. a, 14. c, 15. a, 16. c, 17. a, 18. c, 19. d, 20. b.
Plan testu
Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom Poprawna
zad. (mierzone osiągnięcia ucznia) celu wymagań odpowiedz

1 Określić rodzaj przekroju przez pień drzewa A P b
2 Określić rolę promieni rdzeniowych A P c
3 Określić kolejność występowania elementów
budowy makroskopowej drewna w przekroju B P d
poprzecznym
4 Określić rolę cewek w drewnie drzew iglastych A P b
5 Określić przyczynę skurczu i pęcznienia drewna A P a
6 Rozpoznać rodzaj wady budowy drewna A P d
7 Rozróżnić sortymenty tarcicy A P a
8 Rozpoznać budowę sklejki A P c
9 Określić zależność między różnicą temperatury
a zmianą wymiarów liniowych elementów B P c
metalowych
10 Rozpoznać składniki stopowe stopów metali B P a
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
23
11 Określić materiał konstrukcyjny ramy fortepianu A P d
12 Określić materiał konstrukcyjny talerzy
A P c
perkusyjnych
13 Określić zastosowanie metali szlachetnych do
A P a
wytwarzania instrumentów muzycznych
14 Określić zastosowanie tworzyw sztucznych do
A P c
wytwarzania instrumentów muzycznych
15 Określić zastosowanie filcu w konstrukcji
A P a
instrumentów muzycznych
16 Opisać wykres rozciągania materiału sprężystego C PP c
17 Obliczyć wilgotność drewna C PP a
18 Obliczyć masę drewna przed suszeniem C PP c
19 Dobrać gatunek drewna na podstawie opisu cech
C PP d
fizycznych
20 Dobrać materiał konstrukcyjny na podstawie
D PP b
opisu cech fizycznych
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
24
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.
Tylko jedna jest prawidłowa.
5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedz
zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedz
prawidłową.
6. Niektóre zadania wymagają stosunkowo prostych obliczeń, które powinieneś wykonać
przed wskazaniem poprawnego wyniku.
7. Test składa się z dwóch części. Część I zawiera zadania z poziomu podstawowego,
natomiast w części II są zadania z poziomu ponadpodstawowego i te mogą przysporzyć
Ci trudności, gdyż są one na poziomie wyższym niż pozostałe (dotyczy to zadań
o numerach od 16 do 20.
8. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
9. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie
na póz
niej i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.
10. Na rozwiązanie testu masz 60 minut.
Powodzenia !
Materiały dla ucznia:
instrukcja,
zestaw zadań testowych,
karta odpowiedzi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
25
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. Zamieszczona poniżej ilustracja przedstawia
a) przekrój podłużny promieniowy przez pień drzewa.
b) przekrój poprzeczny przez pień drzewa.
c) przekrój podłużny styczny przez pień drzewa.
d) przekrój poprzeczny połączony z przekrojem stycznym przez pień drzewa.
2. Promienie rdzeniowe w żyjącym drzewie
a) służą do magazynowania żywicy.
b) przewodzą wodę i składniki odżywcze z rdzenia do łyka.
c) przewodzą wodę i składniki odżywcze z łyka do wewnętrznych obszarów pnia.
d) przewodzą wodę w kierunku pionowym do góry w drzewach liściastych.
3. Właściwa kolejność występowania w przekroju poprzecznym pnia elementów budowy
makroskopowej drewna w kierunku od rdzenia na zewnątrz to:
a) rdzeń, łyko, twardziel, biel, kora.
b) kolejność jest zmienna i zależy od gatunku drzewa.
c) rdzeń biel, twardziel, łyko, kora.
d) rdzeń, twardziel, biel, łyko, kora.
4. Cewki w drewnie drzew iglastych
a) odpowiadają za przyrosty roczne słojów drewna.
b) przewodzą wodę oraz nadają drewnu sztywność i wytrzymałość mechaniczną.
c) prowadzają wymianę gazową.
d) przewodzą wodę od łyka do rdzenia drzewa.
5. Przyczyną skurczu i pęcznienia drewna jest
a) zmiana wilgotności drewna.
b) starzenie się drewna.
c) zmiana temperatury drewna.
d) ściskanie i rozciąganie drewna siłami zewnętrznymi.
6. Wadą budowy drewna przedstawioną na rysunku jest
a) mimośrodowość sęka w przekroju poprzecznym.
b) mimośrodowość rdzenia.
c) skręt włókien drewna w przekroju poprzecznym pnia.
d) sęki w przekroju podłużnym.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
26
7. Właściwe określenia poszczególnych sortymentów tarcicy to
a) 1  deska, 2  bal, 3  listwa, 4  graniak.
b) 1  deska, 2  bal, 3  graniak, 4  listwa.
c) 1  bal, 2  deska, 3  listwa, 4  graniak.
d) 1  deska, 2  graniak, 3  listwa, 4  bal.
8. Poniższa ilustracja przedstawia
a) schemat budowy płyty stolarskiej.
b) schemat budowy płyty MDF.
c) schemat budowy sklejki.
d) schemat budowy fornirów.
9. Wraz ze wzrostem temperatury wymiary liniowe elementów metalowych
a) zmniejszają się.
b) nie zmieniają się.
c) zwiększają się.
d) zwiększają się w stopach żelaza a zmniejszają w stopach z głównym udziałem
miedzi.
10. Materiał który nie może być składnikiem stopu metali to
a) poliamid.
b) węgiel.
c) fosfor.
d) nikiel.
11. Rama fortepianu wykonywana jest z
a) żelaza.
b) stali węglowej.
c) mosiądzu.
d) żeliwa.
12. Talerze perkusyjne wytwarzane są
a) ze stali stopowych.
b) wyłącznie z brązu.
c) z brązu lub mosiądzu.
d) ze stali sprężynowych.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
27
13. Metale szlachetne
a) są stosowane jako materiał konstrukcyjny do wyrobu korpusów fletów oraz
pokrywania powierzchni elementów instrumentów dętych.
b) ze względu na cenę metali szlachetnych nie są używane się do wytwarzania
instrumentów muzycznych.
c) służą do wyrobu strun wysokiej jakości w instrumentach smyczkowych.
d) stosowane są jako dodatek stopowy do stali odpornych na korozję.
14. Tworzywa sztuczne nie mogą być stosowane
a) do wytwarzania korpusów instrumentów dętych drewnianych.
b) do wytwarzania ustników klarnetów i saksofonów.
c) do wytwarzania strun fortepianowych.
d) do wytwarzania naciągów membranowych instrumentów perkusyjnych.
15. Filc w budowie instrumentów muzycznych stosuje się
a) do wykonania główek młoteczków (mechanizm młoteczkowy fortepianów).
b) jako materiał dz
więkochłonny naklejany na wieko fortepianu (korpus fortepianów).
c) do zewnętrznej warstwy poduszek (klapy instrumentów dętych drewnianych).
d) do wypełnienia w tłumikach do trąbek.
16. Wykres rozciągania materiału sprężystego przedstawia rysunek
17. Wilgotność próbki drewna, mając dane: masa drewna wilgotnego Gdw = 620 g, masa
drewna po wysuszeniu Gdo = 400g to
a) W = 55%.
b) W = 60%.
c) W = 35,5%.
d) W = 80%.
18. Masa początkowa (przed wysuszeniem) próbki drewna, mając dane: masa drewna po
wysuszeniu Gdo = 500g, wilgotność drewna 25% to
a) Gdw = 650 g.
b) Gdw = 375 g.
c) Gdw = 625 g.
d) Gdw = 350 g..
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
28
19. Gatunek drewna przedstawiony na ilustracji i opisie to
Drewno ciężkie. Słoje roczne wyraz
ne. Biel wąski, żółtawy lub szaro
 biały. Twardziel żółto - brązowa lub brązowa. Promienie rdzeniowe
szerokie, bardzo dobrze widoczne, rozmieszczone w dużych
odstępach, jaśniejsze od otaczającego drewna. Na przekroju
stycznym w postaci pasemek o długości do 7 cm, na przekroju
promieniowym jako błyszczące wstęgi różnego kształtu i wysokości.
a) jawor.
b) sosna.
c) palisander.
d) dąb.
20. Materiały konstrukcyjne zastosowane do wyrobu instrumentów muzycznych
przedstawionych na ilustracji i opisie to
materiał nie wykazujący własności
1)
higroskopijnych
materiał, który pod wpływem nagłych zmian
2)
warunków przechowywania instrumentu
może pęknąć
materiał pochodzenia naturalnego, mający
3)
za zadanie uszczelnić otwór w korpusie
saksofonu
materiał kruchy, izolator elektryczny
4)
a) 1  tworzywo ABS, 2  barwione drewno świerku wysokogórskiego, 3  Gore - Tex,
4  metal oksydowany.
b) 1  tworzywo ABS, 2  drewno mpingo, 3  skóra, 4  ebonit.
c) 1 drewno mpingo, 2  tworzywo ABS, 3  powłoka aramidowa, 4  ebonit.
d) 1  ebonit, 2  drewno mpingo, 3  skóra, 4  tworzywo ABS.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
29
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko ............................................................................................................................
Dobieranie materiałów konstrukcyjnych
Zakreśl poprawną odpowiedz
.
Nr
Odpowiedz
Punkty
zadania
1 a b c d
2 a b c d
3 a b c d
4 a b c d
5 a b c d
6 a b c d
7 a b c d
8 a b c d
9 a b c d
10 a b c d
11 a b c d
12 a b c d
13 a b c d
14 a b c d
15 a b c d
16 a b c d
17 a b c d
18 a b c d
19 a b c d
20 a b c d
Razem:
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
30
TEST 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej  Dobieranie materiałów
konstrukcyjnych
Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15 są poziomu podstawowego,
zadania 16, 17, 18, 19, 20 są poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedz
uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedz
lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań  uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:
dopuszczający  za rozwiązanie co najmniej 7 zadań z poziomu podstawowego,
dostateczny  za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,
dobry  za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,
bardzo dobry  za rozwiązanie 19 zadań, w tym 4 z poziomu ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. c, 3. b, 4. a, 5. a, 6. b, 7. b, 8. d, 9. b, 10. a, 11. a,
12. d, 13. d, 14. a, 15. a, 16. b, 17. d, 18. c, 19. b, 20. a.
Plan testu
Nr
Cel operacyjny Kategoria Poziom Poprawna
zad.
(mierzone osiągnięcia ucznia) celu wymagań odpowiedz

1 Określić rodzaj przekroju w próbce drewna A P a
Określić rolę cewek w drzewach iglastych
2 A P c
3 Określić wadę budowy drewna A P b
4 Określić wadę budowy drewna A P a
Określić wpływ wilgotności na wymiary liniowe
5 B P a
drewna
6 Rozpoznać tworzywa drzewne A P b
Określić budowę sklejki
7 A P b
Określić właściwości tworzyw sztucznych
8 B P d
9 Określić cechy charakterystyczne metali A P b
10 Określić ogólny skład żeliw A P a
11 Określić ogólny skład brązów A P a
Określić materiał konstrukcyjny instrumentów
12 B P d
dętych drewnianych
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
31
Określić zastosowanie metali do pokrywania
13 elementów mechanizmów instrumentów A P d
muzycznych
Określić zastosowanie tworzyw sztucznych do
14 A P a
wytwarzania instrumentów muzycznych
15 Rozpoznać materiały do budowy fortepianów B P a
Obliczyć zależność między obciążeniem
16 B PP b
a wydłużeniem.
17 Obliczyć wilgotność drewna C PP d
18 Obliczyć masę drewna po wysuszeniu C PP c
19 Dobrać drewno na podstawie opisu i fotografii C PP b
Dobrać materiały konstrukcyjne do budowy
20 D PP a
instrumentów muzycznych
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
32
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.
Tylko jedna jest prawidłowa.
5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedz
zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedz
prawidłową.
6. Zadania z II części testu wymagają prostych obliczeń, które powinieneś wykonać przed
wskazaniem poprawnego wyniku.
7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie
na póz
niej i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.
9. Na rozwiązanie testu masz 60 minut.
Powodzenia!
Materiały dla ucznia:
instrukcja,
zestaw zadań testowych,
karta odpowiedzi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
33
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. Zamieszczona ilustracja przedstawia
a) przekrój podłużny promieniowy.
b) przekrój poprzeczny.
c) przekrój podłużny styczny.
d) przekrój poprzeczny połączony
z przekrojem stycznym.
2. Cewki w drewnie drzew iglastych
a) przewodzą wodę i składniki odżywcze z łyka do wewnętrznych obszarów pnia.
b) przewodzą wodę i składniki odżywcze z rdzenia do łyka.
c) przewodzą wodę oraz nadają drewnu sztywność i wytrzymałość mechaniczną.
d) magazynują składniki odżywcze na okres zimowy.
3. Wadą budowy drewna przedstawioną na ilustracji jest
a) a  pęknięcia promieniowe, b  mimośrodowość rdzenia.
b) a  mimośrodowość rdzenia, b  wielordzenność.
c) a  sęki w przekroju poprzecznym, b  wielordzenność.
d) a  pęknięcia promieniowe jednoosiowe, b  pęknięcia promieniowe dwuosiowe.
4. Wadą budowy drewna przedstawioną na ilustracji jest
a) wielordzenność.
b) mimośrodowe położenie rdzeni.
c) sęki w przekroju podłużnym.
d) sęki w przekroju poprzecznym.
5. W wyniku wzrostu wilgotności drewno
a) kurczy się i pęcznieje.
b) zmienia jedynie swoją masę.
c) pęcznieje.
d) kurczy się.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
34
6. Materiał nie będący tworzywem drzewnym to
a) płyta MDF.
b) fornir.
c) płyta stolarska.
d) płyta wiórowa.
7. Sklejka zbudowana jest z
a) fornirów i płyt wiórowych.
b) fornirów i obłogów.
c) naprzemiennie ułożonych obłogów i fornirów.
d) dwóch rodzajów fornirów.
8. Tworzywa sztuczne charakteryzują się
a) budową krystaliczną.
b) właściwościami izotropowymi.
c) dobrą przewodnością cieplną.
d) złą przewodnością elektryczną.
9. Metale charakteryzują się
a) dobrą izolacyjnością cieplną.
b) dobrą przewodnością cieplną.
c) złą przewodnością elektryczną.
d) brakiem właściwości ferromagnetycznych.
10. Żeliwo to stop żelaza
a) z węglem.
b) z krzemem i manganem.
c) z miedzią.
d) z cyną.
11. Brąz to stop miedzi
a) z cyną.
b) z ołowiem.
c) z cynkiem.
d) z glinem.
12. Korpusy instrumentów dętych drewnianych wykonywane są
a) wyłącznie z drewna.
b) tylko z metalu lub drewna.
c) wyłącznie z tworzywa ABS lub drewna.
d) ze wszystkich wymienionych powyżej materiałów.
13. Klapy w instrumentach dętych drewnianych mogą być pokrywane
a) niklem.
b) srebrem.
c) złotem.
d) każdym z wymienionych powyżej metali.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
35
14. Tworzywa sztuczne mogą być stosowane do wytwarzania
a) naciągów membranowych instrumentów perkusyjnych.
b) ustników instrumentów dętych blaszanych.
c) korpusów saksofonów.
d) strun fortepianowych.
15. Materiałem, którego nie stosuje się do budowy fortepianu jest
a) tworzywo Gore - Tex.
b) stal.
c) żeliwo.
d) świerk wysokogórski.
16. Wykres, który nie może ilustrować próby rozciągania to wykres
17. Wilgotność próbki drewna, mając dane: masa drewna wilgotnego Gdw = 440 g, masa
drewna po wysuszeniu Gdo = 400g to
a) W = 20%.
b) W = 25%.
c) W = 1%.
d) W = 10%.
18. Masa drewna po wysuszeniu, mając dane: masa drewna przed suszeniem Gdw = 500g,
wilgotność drewna 19% to
a) Gdo = 400 g.
b) Gdo = 375 g.
c) Gdo = 420 g.
d) Gdo = 300 g.
19. Gatunek drewna przedstawiony na ilustracji i opisie to
Drewno białe z żółtawym odcieniem, lekko połyskujące. Twardziel
nie zabarwiona  nie odróżnia się od bielu. Słoje wyraz
ne, drewno
póz
ne słabo rozwinięte. Granice słojów wyraz
ne. Przewody żywiczne
słabo widoczne, występują pęcherze żywiczne. Sęki zdrowe są jasne,
sęki zepsute są bardzo ciemne. Drewno średnio ciężkie.
Stosowane do wytwarzania płyt rezonansowych w fortepianach.
a) sosna.
b) świerk wysokogórski.
c) palisander.
d) dąb.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
36
20. Materiały konstrukcyjne zastosowane do wyrobu instrumentów muzycznych
przedstawione na ilustracji i opisie to
materiał stosowany w budowie instrumentów dętych
1)
drewnianych
tworzywo naturalne
2)
metale w minimalnym stopniu ulegające wpływom otoczenia
3)
materiał kruchy, izolator elektryczny
4)
a) 1  korek, 2  skóra, 3  metale szlachetne, 4  ebonit.
b) 1  korek, 2  tworzywo sztuczne, 3  mosiądz i stal, 4  kauczuk.
c) 1  rurka z tworzywa sztucznego, 2  stal oksydowana, 3  metale szlachetne, 4  ebonit.
d) 1  skóra, 2  skóra, 3  metale szlachetne, 4  ebonit.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
37
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko ............................................................................................................................
Dobieranie materiałów konstrukcyjnych
Zakreśl poprawną odpowiedz
.
Nr
Odpowiedz
Punkty
zadania
1 a b c d
2 a b c d
3 a b c d
4 a b c d
5 a b c d
6 a b c d
7 a b c d
8 a b c d
9 a b c d
10 a b c d
11 a b c d
12 a b c d
13 a b c d
14 a b c d
15 a b c d
16 a b c d
17 a b c d
18 a b c d
19 a b c d
20 a b c d
Razem:
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
38
7. LITERATURA
1. Bilczuk A., Lenik K. Malec M.: Podstawy konstrukcji drewnianych. Wydawnictwo
Uczelniane Politechniki Lubelskiej, Lublin 1994
2. Jurczyk J.: Stolarstwo. Wydawnictwo Czasopism i Książek Technicznych SIGMA 
NOT Sp. z o.o., Warszawa 1992
3. Niezgodziński M.E., Niezgodziński T.: Wzory, wykresy i tablice wytrzymałościowe.
WNT, Warszawa 2006
4. Praca zbiorowa: Mały poradnik mechanika. WNT, Warszawa 1996
5. Reblitz, A.: Piano, Servicing, Tuning and Rebuilding. Vestal Press, Lancham 1993
6. Vogel B.: Fortepian polski. Sutkowski Editio, Warszawa 1995
7. Walther S.: Towaroznawstwo drzewne. WSiP
Literatura metodyczna
1. Dretkiewicz-Więch J.: ABC nauczyciela przedmiotów zawodowych. Operacyjne cele
kształcenia. Zeszyt 32. CODN, Warszawa 1994
2. Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom 2000
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
39