KALKULACJA KOSZTÓW
PRZEMIESZCZANIA ŁADUNKÓW,
SPOSOBY PŁATNOŚCI I FORMY
ROZLICZEO W
MIĘDZYNARODOWYCH
TRANSAKCJACH HANDLOWYCH

mgr inż. Katarzyna Grochowska

1


Koszty działalności usługowej

Wysokośd i struktura kosztów działalności
usługowej ma duże znaczenie dla
przedsiębiorstwa spedycyjnego.

�Kategorie kosztów:

Koszty własne przedsiębiorstwa spedycyjnego

Wykłady zwrotne i inne koszty obciążające
bezpośrednio zleceniodawcę
klienta spedytora




2


Koszty własne

Koszty własne:

�W przedsiębiorstwa czystej spedycji:

Koszty utrzymania firmy i jej funkcjonowania:
�Płace
�Koszty utrzymania pomieszczeo biurowych
�Koszty sprzętu i urządzeo i ich utrzymania
�Koszty usług pocztowo-telekomunikacyjnych
�Koszty wyjazdów służbowych
�Koszty marketingu




�W przedsiębiorstwach łączących działalnośd czysto spedycyjną z
usługami przewozowymi, składowymi i techniczno-wykonawczymi:

Koszty jak w firmie czysto spedycyjnej

Koszty ponoszone na utrzymanie tych środków i obiektów, m.in.:
�Amortyzacja
�Ubezpieczenia






3


Wykłady zwrotne

Koszty usług kupowanych przez spedytora na rzecz
przesyłanej partii ładunku w innych przedsiębiorstwach czy
instytucjach, m.in. koszty:


frachtu (przewozu)

Składowania

Przeładunku

Kontroli i rzeczoznawstwa

Odpraw celnych

Sporządzania urzędowych dokumentów (atestów)




Należności za takie usługi w efektywnej wysokości wraz z
prowizją wykładową są zwracane spedytorowi przez jego
zleceniodawcę. Przy czym spedytor może otrzymad zaliczkę
na poczet takich wykładów

4


Cena usług spedycyjnych

Cenę usługi spedycyjnej kalkuluje się na podstawie
kosztów:

�własnych firmy spedycyjnej
�poniesionych na zakup usług podwykonawców


Ceny za usługi spedycyjne na ogół maja charakter
umowny

Większe firmy operują stawkami taryfowymi, które
zwykle są punktem wyjścia do negocjacji ceny

5


Sposoby rozliczeo między spedytorem
a zleceniodawcą

W stosunkach między spedytorem a
zleceniodawcą występują dwa sposoby rozliczeo
wzajemnych:

�Ryczałtowy
�Czynnościowy


6


Sposoby rozliczeo między spedytorem
a zleceniodawcą cd.

Sposób ryczałtowy

�W cenie zawarte są:

Koszty własne spedytora

Koszty usług wykupionych u podwykonawców


�Zakres zryczałtowania może byd różny
�Stawka może obejmowad wszystkie czynności i usługi
wchodzące w cały proces przesłania towaru wg
zlecenia klienta
"stawka tutto"
dogodna, często
stosowana metoda na międzynarodowym rynku
usług spedycyjnych


7


Sposoby rozliczeo między spedytorem
a zleceniodawcą cd.

Sposób czynnościowy

�Wycena i koszty poszczególnych faz i czynności danego procesu
transportowego i ich specyfikacja
�Wyszczególnienie ich na fakturze przez spedytora
�Kwota obejmuje:

Należnośd za czynności wykonywane przez spedytora we własnym
zakresie

Należnośd za czynności zakupione u podusługodawców

Narzutów w postaci prowizji spedycyjnej


�W fakturze może byd wykazana inna cena niż faktycznie zapłacona za usługi
wykupione u podusługodawców (możliwośd negocjacji przez spedytora
znacznych rabatów/upustów niezależnie od ustalonych przez niego ulg od
stawek podstawowych, które należą się spedytorowi)

Koniecznośd zwrócenia uwagi na konkurencyjnośd rynkową oferowanej
usługi.

Rabaty/upusty należą do spedytora

Ulgami obniżającymi stawki podstawowe spedytor dzieli się z klientem




8


ANALIZA KOSZTÓW TRANSPORTU

Koszty transportu mają największy udział w
kosztach procesu wymiany.

Udział kosztów transportu w całości kosztów
logistycznych jest zróżnicowany i zależy od
rodzaju gałęzi produkcji.
Pojęcie kosztów transportu oznacza co innego
dla: nabywcy usług transportowych (przemysłu,
handlu itp.) sprzedawcy usług transportowych
(przedsiębiorstwa przewozowego)

9


ANALIZA KOSZTÓW TRANSPORTU

Dla sprzedawcy usług transportowych właściwe
koszty transportu są związane z:

�Samym przemieszczaniem
�Załadunkiem
�Przeładunkiem
�Wyładunkiem


10


ANALIZA KOSZTÓW TRANSPORTU

Dla nabywcy usług transportowych koszty

�składowania
�przemieszczania związanego z transportem
�różnych składników kosztów kapitałowych (koszty odsetek za
towary składowane lub transportowane)
�wszystkie opłaty spedycyjne (własne i zafakturowane przez
spedytora)
�własna administracja transportu
�koszty zwrotów i opakowao zwrotnych
�umieszczenie etykiet, cen i identyfikacja
�dystrybucja
�komunikacja komputerowa i koszty przekazywania danych w całym
łaocuchu transportowym


11


ANALIZA KOSZTÓW TRANSPORTU

Oprócz wydatków ponoszonych przez użytkownika transportu na zakup
usług oraz wykonywanie czynności transportowych we własnym
zakresie należy wziąd pod uwagę wiele rodzajów ukrytych wydatków
innych niż wydatki transportowe, są to:

�straty w ładunku
�koszty naturalnej utraty jakości ładunku spowodowanej długim
czasem przewozu
�straty w produkcji lub handlu spowodowane spóźnionymi
dostawami zaopatrzeniowymi
�zamrożenie kapitału zawartego w ładunku w czasie długiego
procesu transportowego
�dodatkowe wydatki na opakowanie i przygotowanie ładunku do
przewozu danym typem środka transportowego
�dodatkowe wydatki na dowóz i odwóz, spowodowane wyborem
danej gałęzi transportu


12


ANALIZA KOSZTÓW TRANSPORTU

�Należy objąd analizą wszystkie czynności kosztotwórcze z zakresu
różnych sfer działalności przedsiębiorstwa
�Należy uwzględnid wszystkie miejsca powstawania kosztów dla
poszczególnych elementów kosztów
�Niezbędne jest prowadzenie badania kosztów związanych ze
zużyciem czynników transportowych - w zależności od sposobów ich
wykorzystania oraz metod realizacji procesów przewozowych
�Zakres badao kosztowych w przedsiębiorstwie przemysłowym i
dystrybucyjnym może byd różny w zależności od potrzeb i przyjętej
strategii działania. Obejmuje on:

wielkośd i dynamikę globalnych kosztów działalności transportowej

zmiany struktury rodzajowej kosztów działalności transportowej

koszty jednostkowe działalności transportowej




13


ANALIZA KOSZTÓW TRANSPORTU

Najwyższy poziom efektywności ogólnej daje działanie
najbardziej funkcjonalne i ekonomiczne.

Efektywnośd funkcjonalna polega na sprawnym
zorganizowaniu procesu transportowego, który ściśle
odpowiada zgłaszanym przez użytkowników postulatom
odnoszącym się do jakości i sposobu realizacji usług
transportowych.

Efektywnośd ekonomiczna polega na zorganizowaniu procesu
transportowego, tak by mógł on zapewnid użytkownikom
najniższy nakład kosztów związanych z realizacją zadania
transportowego oraz kosztów wspólnych działalności
podstawowej (przemysłowej, etc.) w tym kosztów transportu.

14


ANALIZA KOSZTÓW TRANSPORTU

Koszty transportu zależą od m.in.:

�Rodzaju ładunku oraz wynikającą z jego
indywidualnych cech i właściwości, podatnośd
transportową
�Rodzaju środka transportu
�Odległości przewozu
�Szybkości przewozu
�Regularności połączeo
�Poziomu rywalizacji na rynku po stronie
podażowej
�Warunków dostawy


15


KALKULACJA KOSZTÓW TRANSPORTU

Kalkulacja kosztów obejmuje całokształt rachunków mających na celu
ustalenie wysokości jednostkowego kosztu wytworzenia wyrobu lub usługi,
wraz z ukazaniem jego struktury w kalkulacyjnym układzie kosztów.

Podstawowym zadaniem kalkulacji jest dostarczenie danych do określenia
poziomu kosztów, kontroli kosztów i ustalenia cen.
Kalkulacja kosztów transportu to ogół zabiegów rachunkowych służących do
rozdzielania kosztów działalności transportowej pomiędzy poszczególne
podmioty kalkulacji, którymi mogą byd:

�zlecenia transportowe,
�rodzaje pojazdów,
�trasy przejazdów,
�kooperacja z przewoźnikami.


Dzięki przeprowadzonej kalkulacji możliwe jest ustalenie kosztów zakupu
pojazdu lub usługi transportowej, a docelowo wyniku działalności
przedsiębiorstwa w obszarze gospodarki transportowej w szczegółowym
przekroju przedmiotów kalkulacji

16


KALKULACJA KOSZTÓW TRANSPORTU

Wyróżnid można następujące rodzaje kalkulacji:

�Koszt zlecenia transportowego
�Porównanie pojazdów
�Pojazd własny lub wynajęty
�Kalkulacja wymienna


17


KALKULACJA KOSZTÓW TRANSPORTU

Koszt zlecenia transportowego
Jest to kalkulacja najważniejsza z punktu widzenia
optymalizacji efektywności kosztowej w obszarze
transportu. Kalkulacja kosztów dotycząca zlecenia
transportowego jest pomocna przy ustalaniu ceny.
Można wyróżnid cztery warianty:
1. Cenę za przejazd ("ładunek")
2. Cenę za przejazd specjalny
3. Cenę za kontrakt długoterminowy
4. Strukturę stawek

18


KALKULACJA KOSZTÓW TRANSPORTU

�Porównanie pojazdów
Kalkulację kosztów przeprowadza się przy nowych
inwestycjach, aby porównad różne rodzaje pojazdów
lub kombinacje pojazdów, a także po to, by porównad
równorzędne pojazdy odmiennych marek
�Pojazd własny lub wynajęty
Kalkulacja kosztów dotycząca zlecenia transportowego
w zależności od wyboru własnego lub wynajętego
pojazdu
�Kalkulacja wymienna
Ten rodzaj kalkulacji przeprowadza się przy
zastępowaniu wyeksploatowanych pojazdów


19