10 RACHUNKOWOŚĆ DLA KAŻDEGO
www.gazetapodatkowa.pl
Różnice kursowe na dzień bilansowy (cz. II)
W poprzednim numerze Gazety Podatkowej przedstawione zostały zasady ustalania b) ujemne różnice kursowe dotyczące środków w kasie walutowej:
różnic kursowych przez jednostki, które dla celów podatku dochodowego przyjęły metodę 150 euro (3,64 zł/euro  3,5820 zł/euro) = 8,70 zł
bilansowÄ….  Wn konto 75-1  Koszty finansowe ,
Jednostki, które dla celów podatkowych nie dokonały wyboru metody bilansowej usta-  Ma konto 10-1  Kasa walutowa .
lania różnic kursowych, obowiązane są rozliczać różnice kursowe w sposób określony
w art. 15a ustawy o pdop (Dz. U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 ze zm.) oraz art. 24c ustawy Księgowania
o pdof (Dz. U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 ze zm.).
Konto 10-1  Kasa walu- Konto 13-1  Rachunek Konto 75-0  Przychody
Jak wynika z art. 15a ust. 1 ustawy o pdop i art. 24c ust. 1 ustawy o pdof, różnice kursowe
towa walutowy finansowe
zwiększają odpowiednio przychody jako dodatnie różnice kursowe albo koszty uzyskania
S.p.) 35.200 620 (1a
S.p.) 546,00 8,70 (1b
przychodów jako ujemne różnice kursowe. W kolejnych ustępach (2 i 3) wymienionych
1a) 620
S.k.) 537,30
artykułów wskazuje się, kiedy powstają ujemne oraz dodatnie różnice kursowe.
S.k.) 35.820
Jednostki, które ustalają różnice kursowe na podstawie wskazanych wyżej prze-
pisów ustaw podatkowych w rachunku podatkowym uwzględniają wyłącznie zrea-
Konto 75-1  Koszty
lizowane różnice kursowe. Zatem różnice kursowe z wyceny bilansowej nie stanowią
finansowe
przychodów podlegających opodatkowaniu (dodatnie różnice kursowe) ani też kosztów
1b) 8,70
uzyskania przychodów (ujemne różnice kursowe).
Przypomnieć należy, iż zgodnie z art. 30 ust. 1 ustawy o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. Z uwagi na to, że jednostka oblicza różnice kursowe zgodnie z przepisami ustawy o po-
nr 76, poz. 694 ze zm.) nie rzadziej niż na dzień bilansowy wycenia się wyrażone w wa- datku dochodowym różnice kursowe z wyceny bilansowej nie będą uwzględniane w ra-
lutach obcych: chunku podatkowym. Spółka z o.o. będzie obowiązana w 2007 r. pomniejszyć przychody
1) składniki aktywów (z wyłączeniem udziałów w jednostkach podporządkowanych o kwotę 620 zł oraz pomniejszyć koszty o kwotę 8,70 zł.
wycenianych metodą praw własności) i pasywów po obowiązującym na ten dzień
średnim kursie ustalonym dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski, Dekretacja w księgach 2008 r.
2) gotówkę znajdującą się w jednostkach prowadzących kupno i sprzedaż walut obcych 1. PK  storno czerwone różnic kursowych z wyceny bilansowej  pod datą 1 stycznia
 po kursie, po którym nastąpił jej zakup, jednak w wysokości nie wyższej od śred- 2008 r.:
niego kursu ustalonego na dzień wyceny dla danej waluty przez Narodowy Bank a) na rachunku walutowym (-) 620 zł
Polski.  Wn konto 13-1  Rachunek walutowy ,
Jeżeli aktywa i pasywa są wyrażone w walutach, dla których bank, z którego usług ko-  Ma konto 75-0  Przychody finansowe ,
rzysta jednostka, lub Narodowy Bank Polski nie ustalają kursu, to kurs tych walut określa b) w kasie walutowej (-) 8,70 zł
się w relacji do wskazanej przez jednostkę waluty odniesienia, której kurs jest ustalany  Wn konto 75-1  Koszty finansowe ,
przez Narodowy Bank Polski (art. 30 ust. 3 wymienionej ustawy).  Ma konto 10-1  Kasa walutowa .
Jednostki, w których rok obrotowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym, do wyceny
składników aktywów i pasywów dokonywanej na dzień 31 grudnia 2007 r. będą obowiązane Księgowania
zastosować średnie kursy dla poszczególnych walut ustalone przez NBP w tabeli nr 252/
Konto 10-1  Kasa walu- Konto 13-1  Rachunek Konto 75-0  Przychody
A/NBP/2007 z dnia 31 grudnia 2007 r.  wykaz kursów walut obowiązujących w tym dniu
towa walutowy finansowe
przedstawia tabela.
B.O.) 537,30 (-) 8,70 (1b B.O.) 35.820 (-) 620 (1a
Kod Kurs średni
S.k.) 546,00 1a) (-) 620
L.p. Nazwa waluty
waluty w złotych
S.k.) 35.200
1. dolar amerykański 1 USD 2,4350
2. dolar australijski 1 AUD 2,1390
Konto 75-1  Koszty finan-
3. dolar Hongkongu 1 HKD 0,3123
sowe
4. dolar kanadyjski 1 CAD 2,4854
1b) (-) 8,70
5. euro 1 EUR 3,5820
6. forint (Węgry)
100 HUF 1,4188
W 2008 r. spółka obowiązana będzie w rachunku podatkowym doliczyć do przychodów
7. frank szwajcarski 1 CHF 2,1614
kwotę 620 zł oraz powiększyć koszty o kwotę 8,70 zł.
8. funt cypryjski 1 CYP 6,1205
9. funt szterling 1 GBP 4,8688
Przykład 2  wycena bilansowa zaliczki przekazanej kontrahentowi zagranicznemu
10. hrywna (Ukraina) 1 UAH 0,4814
na zakup środka trwałego
11. jen (Japonia)
100 JPY 2,1728
Założenia
12. korona czeska 1 CZK 0,1348
13. korona duńska 1 DKK 0,4803 1. W dniu 5 grudnia 2007 r. jednostka przekazała zaliczkę kontrahentowi zagranicznemu
14. korona estońska 1 EEK 0,2289
w kwocie 25.000 euro na zakup maszyny produkcyjnej. Do rozchodu walut jednostka
15. korona norweska 1 NOK 0,4497
stosuje metodę FIFO. Kurs faktycznie zastosowany do wyceny zaliczki wynosił:
16. korona słowacka 1 SKK 0,1066
3,56 zł/euro.
17. korona szwedzka 1 SEK 0,3805
2. Na dzień bilansowy kurs średni NBP wynosił: 3,5820 zł/euro.
18. lew bułgarski 1 BGN 1,8314
3. Zgodnie z polityką rachunkowości, różnice kursowe z wyceny bilansowej jednostka
19. lira maltańska 1 MTL 8,3458
stornuje pod datą 1 stycznia następnego roku obrotowego.
20. lit litewski 1 LTL 1,0374
21. Å‚at Å‚otewski 1 LVL 5,1399
22. nowy lej rumuński 1 RON 0,9979 Dekretacja w księgach 2007 r.
23. rand (RPA) 1 ZAR 0,3578
1. WB  przelew zaliczki:
24. rubel rosyjski 1 RUB 0,0995
(25.000 euro × 3,56 zÅ‚/euro) = 89.000 zÅ‚
25. SDR (MFW) 1 XDR 3,8484
 Wn konto 24  Pozostałe rozrachunki
Przykład 1  wycena bilansowa środków pieniężnych na rachunku walutowym (w analityce: Kontrahent zagraniczny),
i w kasie walutowej  Ma konto 13-1  Rachunek walutowy .
Założenia 2. PK  różnice kursowe z wyceny bilansowej (ujemna różnica kursowa):
1. Spółka z o.o. posiada na rachunku walutowym 10.000 euro, które zostaÅ‚y wycenione 25.000 euro × (3,5820 zÅ‚/euro  3,56 zÅ‚/euro) = 550 zÅ‚
w dniu ich wpływu na rachunek walutowy (14 grudnia 2007 r.) według kursu kupna  Wn konto 08  Środki trwałe w budowie ,
banku obsługującego jednostkę, który wynosił w tym dniu 3,52 zł/euro. Wartość wyni-  Ma konto 24  Pozostałe rozrachunki
kająca z ksiąg rachunkowych w polskich złotych wynosi zatem: 35.200 zł (10.000 euro (w analityce: Kontrahent zagraniczny).
× 3,52 zÅ‚/euro).
Księgowania
2. W dniu 28 grudnia 2007 r. pracownik spółki przedłożył rozliczenie zagranicznej po-
Konto 24  Pozostałe
dróży służbowej i wpłacił do kasy walutowej niewykorzystaną zaliczkę w kwocie 150
Konto 08  Środki trwałe Konto 13-1  Rachunek rozrachunki (w analityce:
euro. Zgodnie z polityką rachunkowości do wyceny niewykorzystanej zaliczki spółka
w budowie walutowy Kontrahent zagraniczny)
stosuje kurs, po którym wyceniono zaliczkę w dniu jej wypłaty pracownikowi, tj. po
2) 550 S.p.) X 89.000 (1 1) 89.000 550 (2
3,64 zł/euro. Wartość środków pieniężnych w kasie wynikająca z ksiąg rachunkowych,
S.k.) 88.450
S.k.) 550
potwierdzona inwentaryzacją przeprowadzoną na dzień 31 grudnia 2007 r. wyniosła
546 zÅ‚ (150 euro × 3,64 zÅ‚/euro).
3. Na dzień bilansowy, tj. 31 grudnia 2007 r. spółka dokonała wyceny posiadanych Dekretacja w księgach 2008 r.
środków pieniężnych po średnim kursie NBP obowiązującym w tym dniu, tj. po 1. PK  strono czerwone różnic kursowych z wyceny bilansowej: (-) 550 zł
3,5820 zł/euro.  Wn konto 08  Środki trwałe w budowie ,
4. Wartość środków pieniężnych według wyceny na dzień bilansowy wyniosła:  Ma konto 24  Pozostałe rozrachunki
a) na rachunku walutowym: (w analityce: Kontrahent zagraniczny).
(10.000 euro × 3,5820 zÅ‚/euro) = 35.820 zÅ‚,
b) w kasie walutowej: Księgowania
(150 euro × 3,5820 zÅ‚/euro) = 537,30 zÅ‚.
Konto 24  Pozostałe roz-
5. Zgodnie z polityką rachunkowości spółka stornuje różnice kursowe z wyceny bilan-
Konto 08  Środki trwałe rachunki (w analityce:
sowej pod datą 1 stycznia następnego roku obrotowego.
w budowie Kontrahent zagraniczny)
B.O.) 550 B.O.) 88.450 (-) 550 (1
Dekretacja w księgach 2007 r.
1) (-) 550 S.k.) 89.000
1. PK  różnice kursowe z wyceny bilansowej:
a) dodatnie różnice kursowe dotyczące środków na rachunku walutowym:
10.000 euro × (3,5820 zÅ‚/euro  3,52 zÅ‚/euro) = 620 zÅ‚ Różnic kursowych z wyceny bilansowej zaliczki na zakup Å›rodka trwaÅ‚ego nie należy
 Wn konto 13-1  Rachunek walutowy , uwzględniać w rachunku podatkowym ani w 2007 r., ani w 2008 r.
 Ma konto 75-0  Przychody finansowe ,
Ewa Gruchot
Gazeta Podatkowa nr 4 " 14.01.2008 r.