RACHUNKOWOŚĆ BUDŻETOWA
LIKWIDACJA
LIKWIDACJA
PAC
STWOWYCH
PAC
STWOWYCH
I SAMORZ
DOWYCH
I SAMORZ
DOWYCH
ZAKA
ADÓW
ZAKA
ADÓW
BUDŻETOWYCH
BUDŻETOWYCH
SPRAWDy
, JAKICH CZYNNOÅšCI
SPRAWDy
, JAKICH CZYNNOÅšCI
POWINIENEŚ DOKONAĆ
POWINIENEŚ DOKONAĆ
LIKWIDUJ
C JEDNOSTK
SEKTORA
LIKWIDUJ
C JEDNOSTK
SEKTORA
FINANSÓW PUBLICZNYCH
FINANSÓW PUBLICZNYCH
www.MonitorBudzetowy.pl
LIKWIDACJA PAC
STWOWYCH I SAMORZ
DOWYCH ZAKA
ADÓW BUDŻETOWYCH
Spis treści
" Likwidacja zakładów budżetowych ................................................................................ 3
" Samorządowe zakłady budżetowe, które nie ulegają likwidacji ................................................ 4
" Kto przejmuje zadania i mienie likwidowanych zakładów budżetowych? ..................................... 4
" Etapy likwidacji zakładu budżetowego ............................................................................ 6
" Co z pracownikami likwidowanych zakładów budżetowych? .................................................. 6
" Przepisy obowiązujące w okresie przejściowym .................................................................. 7
" Ewidencjonowanie likwidacji zakładu budżetowego ............................................................ 8
" Księgowanie przejętego mienia zakładu budżetowego ......................................................... 8
" Ewidencjonowanie przejętych należności i zobowiązań likwidowanego zakładu ........................... 10
Autor
Dorota Skrzypska
kierownik sekcji finansowo-księgowej jednostki sektora finansów publicznych
Kierownik Centrum Wydawniczego
Ewa Marmurska-Karpińska
Wydawca
Dorota Liebchen
Redakcja
Karol Zawadzki
Korekta
Zespół
CBP 355 ISBN 978-83-269-0038-9
Copyright © by Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o.
Warszawa 2010
Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o.
03-918 Warszawa, ul. A
otewska 9a,
www.wip.pl
tel. [phone], faks 0 22 617 60 10
Praktyczny raport  Likwidacja państwowych i samorządowych zakładów budżetowych chroniony jest
prawem autorskim. Przedruk materiałów opublikowanych w raporcie  Likwidacja państwowych i samo-
rządowych zakładów budżetowych  bez zgody wydawcy  jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania
publikacji z powołaniem się na z
ródło. Niniejszy raport został przygotowany z zachowaniem najwyższej
staranności i wykorzystaniem wysokich kwalifikacji, wiedzy i doświadczenia. Zaproponowane w raporcie
 Likwidacja państwowych i samorządowych zakładów budżetowych wskazówki, porady i interpretacje
dotyczą sytuacji typowych. Ich zastosowanie w konkretnym przypadku może wymagać dodatkowych,
pogłębionych konsultacji. Publikowane rozwiązania nie mogą być traktowane jako oficjalne stanowisko
organów i urzędów państwowych.
W związku z powyższym redakcja nie może ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych
w raporcie  Likwidacja państwowych i samorządowych zakładów budżetowych wskazówek, przykładów,
informacji itp. do konkretnych przypadków.
www.MonitorBudzetowy.pl
2
LIKWIDACJA PAC
STWOWYCH I SAMORZ
DOWYCH ZAKA
ADÓW BUDŻETOWYCH
Na mocy przepisów  nowej ustawy o finansach publicznych wprowadzono do polskiego sek-
tora publicznego nowe formy organizacyjno-prawne jednostek sektora finansów publicznych,
co jednocześnie spowodowało konieczność likwidacji niektórych jednostek, w tym państwo-
wych zakładów budżetowych oraz niektórych samorządowych zakładów budżetowych.
Do końca 2010 roku powinien zakończyć się proces likwidacyjny.
W przypadku samorządowych zakładów budżetowych nowa ustawa o finansach publicznych
wprowadza zamknięty katalog zadań, które mogą być wykonywane w tej formie organizacyjno-
-prawnej.
Warto zapoznać się z opracowaniem, z którego dowiesz się m.in.:
" Kto przejmie zadania i mienie likwidowanych zakładów budżetowych,
" Jakie są etapy likwidacji zakładu budżetowego,
" Ja postąpić z pracownikami likwidowanych zakładów budżetowych,
" Jak ewidencjonować operacje związane z likwidacją zakładu budżetowego,
" Jak zaksięgować przejęcie mienia zakładu budżetowego,
" Jak rozliczyć przejęte należności i zobowiązań likwidowanego zakładu.
Likwidacja zakładów budżetowych
Wszystkie państwowe zakłady budżetowe oraz niektóre samorządowe zakłady budżetowe, tj. pro-
wadzące działalność w zakresie innym niż określony w przepisach art. 14 ustawy o finansach publicznych,
mogą funkcjonują wyłącznie do 31 grudnia 2010 r. (art. 87 ust 1 i 2 przepisów wprowadzających
ustawÄ™ o finansach publicznych).
Likwidacja tych jednostek organizacyjnych nastąpiła w wyniku analizy efektywności gospodarki finan-
sowej prowadzonej przez zakłady budżetowe, tzn. zasadności i sprawności ich funkcjonowania. Ich
likwidacja podyktowana jest koniecznością zapewnienia większej przejrzystości finansów publicznych.
Przy dokonywaniu wydatków zakłady budżetowe nie stosowały jednej z podstawowych zasad finan-
sów publicznych, tj. zasady niefunduszowania (wyrażonej w art. 42 ust. 2 ustawy o finansach publicz-
nych i art. 31 ust. 2 starej ustawy o finansach publicznych z 2005 r.), zgodnie z którą środki publiczne
pochodzące z poszczególnych tytułów nie mogą być przeznaczane na finansowanie imiennie wymie-
nionych wydatków (chyba że odrębna ustawa stanowi inaczej).
Z dniem 31 grudnia 2010 r. musi się zakończyć proces likwidacyjny państwowych zakładów
budżetowych oraz niektórych samorządowych zakładów budżetowych. W przypadku samo-
!
rządowych zakładów budżetowych nowa ustawa o finansach publicznych wprowadza zamk-
nięty katalog zadań (art. 14), które mogą być wykonywane w tej formie organizacyjnoprawnej.
Sprawdzone rozwiązania dla księgowych sfery budżetowej
 Monitor rachunkowości budżetowej
Zapoznaj się bezpłatnie z pierwszym numerem
www.MonitorBudzetowy.pl
3
LIKWIDACJA PAC
STWOWYCH I SAMORZ
DOWYCH ZAKA
ADÓW BUDŻETOWYCH
Samorządowe zakłady budżetowe, które nie ulegają likwidacji
Zachowane zostaną jedynie zakłady budżetowe powołane przez jednostki samorządu terytorialnego
i to wyłącznie w określonych dziedzinach zadań własnych, a mianowicie:
" gospodarki mieszkaniowej i gospodarowania lokalami użytkowymi,
" dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego,
" wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych,
utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpa-
dów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz,
" lokalnego transportu zbiorowego,
" targowisk i hal targowych,
" zieleni gminnej i zadrzewień,
" kultury fizycznej i sportu, w tym utrzymywania terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych,
" utrzymywania różnych gatunków egzotycznych i krajowych zwierząt, w tym w szczególności pro-
wadzenia hodowli zwierząt zagrożonych wyginięciem, w celu ich ochrony poza miejscem natu-
ralnego występowania,
" cmentarzy.
Kto przejmuje zadania i mienie likwidowanych zakładów
budżetowych?
W przypadku zakładu budżetowego prowadzącego działalność mieszaną (obejmującą zadania wska-
zane w art. 14 ustawy o finansach publicznych oraz dodatkowo zadania tam niewymienione) organ
stanowiący jednostki samorządu terytorialnego będzie musiał:
" taki zakład zlikwidować i powierzyć prowadzenie jego zadań nowej lub istniejącej już jednostce
(działającej w formie zgodnej z przepisami ustawy o finansach publicznych) albo
" zawęzić zakres działalności takiego zakładu jedynie do zadań wskazanych w art. 14 ustawy o finan-
sach publicznych, a pozostałe zadania przekazać innej jednostce.
Zmiana w organizacji sektora finansów publicznych powinna zostać dokonana przy zacho-
waniu ciągłości organizowania i świadczenia usług wiążących się z wykonywaniem zadań
!
publicznych przez dotychczas działające zakłady budżetowe.
Zadania publiczne realizowane dotychczas przez zakłady budżetowe będą wykonywane w innej formie
organizacyjnej:
" dotychczas istniejącej w systemie prawnym np spółki posiadającej osobowość prawną,
" nowej  agencji wykonawczej lub instytucji gospodarki budżetowej,
" w uzasadnionych przypadkach  w formie jednostki budżetowej.
Likwidacji podlegajÄ… m.in.:
" publiczne zakłady opieki zdrowotnej, które dotychczas były prowadzone w formie zakładów
budżetowych, np. żłobki (będzie możliwe ich przekształcenie w jednostki budżetowe lub w uza-
sadnionych przypadkach w instytucje gospodarki budżetowej, na podstawie art. 35c ustawy o za-
kładach opieki zdrowotnej; istnieje także możliwość przekształcenia publicznego zakładu opieki
zdrowotnej prowadzonego do tej pory w formie zakładu budżetowego w samodzielne publiczne
zakłady opieki zdrowotnej na zasadach określonych w ustawie o zakładach opieki zdrowotnej);
" przedszkola, szkoły i placówki publiczne zakładane i prowadzone przez ministrów i jednostki
samorządu terytorialnego w formie zakładów budżetowych (mogą zostać przekształcone wyłącz-
nie w jednostki budżetowe).
www.MonitorBudzetowy.pl
4
LIKWIDACJA PAC
STWOWYCH I SAMORZ
DOWYCH ZAKA
ADÓW BUDŻETOWYCH
Zadania realizowane dotychczas przez państwowe zakłady budżetowe mogą być wykony-
wane w formach agencji wykonawczej lub instytucji gospodarki budżetowej. Natomiast
!
w spółkę prawa handlowego (na zasadach określonych w przepisach ustawy o gospodarce
komunalnej) mogą zostać przekształcone wyłącznie samorządowe zakłady budżetowe.
W przypadku przekształcenia samorządowego zakładu budżetowego mienie zakładu staje się mie-
niem tworzonej spółki komunalnej. Ponadto prawo zarządu gruntem samorządowego zakładu budże-
towego przekształconego w spółkę staje się prawem użytkowania wieczystego spółki.
Powstała w wyniku przekształcenia spółka wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki związane z dzia-
łalnością samorządowego zakładu budżetowego, bowiem przepis art. 22 ustawy o gospodarce komu-
nalnej przewiduje, że organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego może (w drodze uchwały)
zdecydować o przeprowadzeniu likwidacji zakładu budżetowego w celu utworzenia:
" spółki akcyjnej lub
" spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
wraz z wniesieniem na pokrycie kapitału spółki wkładu niepieniężnego w postaci mienia pozostają-
cego po likwidacji zakładu budżetowego.
W przypadku zakończenia likwidacji państwowych zakładów budżetowych przed 31 grudnia
2010 r. Minister Finansów dokona zmian w wydatkach budżetu państwa (na wniosek dyspo-
!
nenta części), mając w szczególności na względzie zapewnienie odpowiednich środków na wyna-
grodzenia.
Podmiotami upoważnionymi do likwidacji oraz określającymi przeznaczenie mienia znajdującego się
w użytkowaniu likwidowanego zakładu budżetowego są dla:
" państwowych zakładów budżetowych  ministrowie, kierownicy urzędów centralnych, woje-
wodowie oraz inne organy działające na podstawie odrębnych przepisów (decyzja o przeznaczeniu
mienia jest podejmowana w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw Skarbu Państwa),
" gminnych, powiatowych lub wojewódzkich zakładów budżetowych  organy stanowiące
jednostek samorzÄ…du terytorialnego (np. rada gminy).
Podejmując decyzję o likwidacji zakładu budżetowego wymienione organy są zobowiązane do okreś-
lenia mienia znajdującego się użytkowaniu zakładu.
Należy pamiętać, że decyzja o przeznaczeniu mienia państwowego zakładu budżetowego
musi być podejmowana w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw Skarbu Państwa.
!
Pozostałe po likwidacji:
" środki pieniężne,
" należności i
" zobowiÄ…zania
zlikwidowanego zakładu budżetowego przejmuje organ, który przeprowadził likwidację albo nowo-
utworzona jednostka organizacyjna.
Przejęcie mienia następuje na podstawie protokołu zdawczo-odbiorczego. Oznacza to obowiązek
przeprowadzenia inwentaryzacji wszystkich składników aktywów i pasywów, zgodnie z przepisami
ustawy o rachunkowości.
www.MonitorBudzetowy.pl
5
LIKWIDACJA PAC
STWOWYCH I SAMORZ
DOWYCH ZAKA
ADÓW BUDŻETOWYCH
Etapy likwidacji zakładu budżetowego
Wyróżnia się cztery etapy prac związanych z likwidacją zakładu budżetowego:
" etap I  podjęcie uchwały przez organy stanowiące jednostki samorządu terytorialnego lub dys-
ponentów części budżetowej o likwidacji zakładu budżetowego,
" etap II  wybór nowej formy organizacyjnej dla likwidowanego podmiotu (np. spółka akcyjna,
jednostka budżetowa, agencja wykonawcza) lub projekt uchwały rozszerzającej zakres zadań jed-
nostki, która przejmie zadania likwidowanego zakładu,
" etap III  określenie niezbędnych elementów przewidzianych prawem (np. w przypadku utworze-
nia spółki prawa handlowego  przedmiot działalności spółki, kapitał zakładowy, skład zarządu
i rady nadzorczej),
" etap IV  powstanie nowego podmiotu (np. jednostki budżetowej, spółki z o.o., spółki akcyjnej).
Proponując likwidację zakładów budżetowych Ministerstwo Finansów zakładało, że część usług
świadczonych dotychczas przez te jednostki może być kupowana na rynku pracy, przy zastosowaniu
przepisów ustawy  Prawo zamówień publicznych.
Co z pracownikami likwidowanych zakładów budżetowych?
Najwięcej obaw mają pracownicy zakładów budżetowych, likwidacja może bowiem oznaczać rów-
nież zwolnienia. Istnieje zagrożenie, że instytucja gospodarki budżetowej lub jednostka budżetowa,
która przejmie pracowników likwidowanych jednostek, zatrudni ich na trzy miesiące, a po tym okre-
sie nie przedłuży umowy. Przepisy nie przewidują bowiem gwarancji zatrudnienia, chociaż nowa
ustawa o finansach publicznych stanowi, że pracownicy znajdą zatrudnienie w nowych instytucjach
gospodarki, agencjach wykonawczych, spółkach lub jednostkach, które będą realizowały zadania
obecnie wykonywane przez likwidowane zakłady budżetowe.
Uregulowania w zakresie stosunków pracy z pracownikami likwidowanych zakładów budże-
towych reguluje przepis art. 100 ustawy  Przepisy wprowadzajÄ…ce ustawÄ™ o finansach pub-
!
licznych.
Likwidacja zakładu budżetowego jest równoznaczna z wygaśnięciem z mocy prawa stosunków pracy
z pracownikami z dniem zakończenia likwidacji, czyli najpóz
niej z dniem 31 grudnia 2010 r. Praco-
dawca będzie mógł także przed likwidacją jednostki wypowiedzieć pracownikom umowę o pracę na
zasadach wynikających z przepisów Kodeksu pracy.
Jednakże stosunki pracy z pracownikami nie wygasną z mocy prawa, gdy organ likwidujący zakład
budżetowy podejmie decyzję o dalszym zatrudnieniu pracowników likwidowanego zakładu. W takiej
sytuacji będzie on miał obowiązek:
" w terminie nie krótszym niż 30 dni przed wyznaczonym terminem likwidacji jednostki albo
" nie póz
niej niż z dniem 30 listopada 2010 r.
zaproponować nowe warunki pracy i płacy na dalszy okres.
Jeśli pracownicy nie przyjmą zaproponowanych warunków, stosunek pracy wygaśnie w terminie 15 dni
od dnia przedstawienia im tych propozycji. Organem właściwym do zaproponowania nowych wa-
runków pracy i płacy w przypadku likwidacji zakładów budżetowych, jest organ likwidujący zakład
(np. w przypadku zakładów samorządowych  organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego).
www.MonitorBudzetowy.pl
6
LIKWIDACJA PAC
STWOWYCH I SAMORZ
DOWYCH ZAKA
ADÓW BUDŻETOWYCH
Należy wskazać na pewną niespójność w przepisach. Zgodnie z art. 7 pkt 4 ustawy o pracow-
nikach samorządowych czynności z zakresu prawa pracy wobec pracowników samorządowych
!
jednostek organizacyjnych wykonują kierownicy tych jednostek (wójt, burmistrz, prezydent),
nie zaÅ› organy stanowiÄ…ce jednostki samorzÄ…du terytorialnego.
W razie likwidacji zakładu dotychczasowy pracodawca, czyli kierownik likwidowanej jednostki, zobo-
wiązany jest do powiadomienia na piśmie pracowników o zmianach, jakie mają nastąpić w zakresie
ich stosunków pracy, w tym o skutkach nieprzyjęcia nowych warunków pracy lub płacy.
Z dniem następującym po dniu zakończenia likwidacji, najpóz
niej 1 stycznia 2011 r., pracownicy likwi-
dowanych podmiotów staną się pracownikami właściwych jednostek budżetowych, chyba że ich sto-
sunki pracy wygasną z mocy prawa, jeśli nie zaproponowano im nowych warunków pracy i płacy lub
zaproponowane warunki nie zostaną przez nich przyjęte albo zostaną rozwiązane w wyniku złożenia
oświadczenia woli o wypowiedzeniu umowy o pracę.
W terminie 2 miesięcy od rozpoczęcia pracy w nowej jednostce pracownik będzie mógł bez wypo-
wiedzenia (za siedmiodniowym uprzedzeniem) rozwiązać stosunek pracy. Rozwiązanie stosunku pra-
cy w tym trybie spowoduje dla pracownika skutki, jakie przepisy prawa pracy wiążą z rozwiązaniem
stosunku pracy przez pracodawcÄ™ za wypowiedzeniem.
Natomiast w przypadku wygaśnięcia stosunku pracy z mocy prawa lub w wyniku wypowiedzenia,
o którym była mowa, pracownikom przysługuje odprawa na podstawie przepisów ustawy o szcze-
gólnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pra-
cowników.
Przepisy obowiązujące w okresie przejściowym
Do czasu wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie ustawy o finansach pub-
licznych z 2009 r. zachowujÄ… moc przepisy wykonawcze wydane na podstawie poprzednio obowiÄ…-
zującej ustawy o finansach publicznych z 2005 r. Dlatego też w celu przeprowadzenia zgodnej z pra-
wem likwidacji i jej ewidencji księgowej należy stosować następujące przepisy prawne:
" rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie gospodarki finansowej jednostek budżetowych, zakła-
dów budżetowych i gospodarstw pomocniczych oraz trybu postępowania przy przekształcaniu w
innÄ… formÄ™ organizacyjnoprawnÄ…,
" rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów
kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek
sektora finansów publicznych.
Profesjonalne komentarze i porady dla księgowych sektora publicznego
 Monitor rachunkowości budżetowej
Zapoznaj się bezpłatnie z pierwszym numerem
www.MonitorBudzetowy.pl
7
LIKWIDACJA PAC
STWOWYCH I SAMORZ
DOWYCH ZAKA
ADÓW BUDŻETOWYCH
Ewidencjonowanie likwidacji zakładu budżetowego
Likwidacja zakładu budżetowego w celu jego przekształcenia w inną formę organizacyjnoprawną
polega na zamknięciu rachunku bankowego i ksiąg rachunkowych zgodnie z przepisami o rachunkowości.
Na dzień poprzedzający dzień postawienia jednostki w stan likwidacji  nie póz
niej niż w ciągu 3 mie-
sięcy od dnia zaistnienia tego zdarzenia  zamyka się księgi rachunkowe (art. 12 ust. 2 pkt 6 ustawy
o rachunkowości). Ponadto na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych sporządza się sprawozdanie finan-
sowe (art. 45 ust. 1 ustawy o rachunkowości).
Oznacza to, że zakład budżetowy sporządza sprawozdanie finansowe (na dzień poprzedzający
dzień postawienia w stan likwidacji)  nie póz
niej niż trzy miesiące po likwidacji tego zakładu.
Decyzja o przekształceniu zakładu budżetowego w inną formę organizacyjnoprawną wymaga
przeprowadzenia inwentaryzacji wszystkich aktywów i pasywów zgodnie z przepisami ustawy
!
o rachunkowości, w tym ustalenia należności i zobowiązań oraz stanu środków obrotowych
i majątku trwałego znajdującego się w użytkowaniu zakładu.
Księgowanie przejętego mienia zakładu budżetowego
Jeśli przejęcie mienia (składników majątkowych) zlikwidowanego zakładu budżetowego jest związane
z zakresem przejętych zadań, to składniki te zwiększają fundusz jednostki (konto 800). W pozosta-
łych przypadkach przejęte składniki majątku ujmuje się zapisem:
Wn  konto 015  Mienie zlikwidowanych jednostek,
Ma  konto 855  Fundusz mienia zlikwidowanych jednostek.
Należności i zobowiązania oraz środki pieniężne zlikwidowanego zakładu budżetowego są ujmowa-
ne w korespondencji z kontem 800  Fundusz jednostki. Wyjątek stanowią należności, zobowiązania
i środki pieniężne ZFŚS, które księguje się w korespondencji z kontem 851  Zakładowy fundusz
świadczeń socjalnych.
Do ewidencji stanu oraz zwiększeń i zmniejszeń wartości mienia przejętego przez organ założycielski
lub nadzorujący po zlikwidowanym przedsiębiorstwie państwowym, komunalnym lub innej podległej
jednostce organizacyjnej, czyli zakładzie budżetowym lub gospodarstwie pomocniczym, jest przez-
naczone konto 015  Mienie zlikwidowanych jednostek.
Po stronie Wn konta 015 ewidencjonuje siÄ™ przede wszystkim:
1) wartość mienia przejętego po zlikwidowanym przedsiębiorstwie lub innej jednostce organizacyjnej,
według wartości netto wynikającej z bilansu zlikwidowanego przedsiębiorstwa lub jednostki,
2) korektę wartości mienia, stanowiącą różnicę pomiędzy wartością mienia wynikającą z bilansu zlikwi-
dowanego przedsiębiorstwa lub jednostki a wartością mienia przekazanego spółce lub innej jed-
nostce organizacyjnej albo sprzedanego,
3) wartość mienia zwróconego przez spółkę lub pozostającego po zlikwidowanej innej jednostce orga-
nizacyjnej, która zostaje przyjęta na stan składników majątkowych organu założycielskiego lub
nadzorujÄ…cego.
Po stronie Ma konta 015 organ założycielski lub nadzorujący ujmuje w szczególności:
1) wartość mienia pozostającego po zlikwidowanym przedsiębiorstwie lub innej jednostce organi-
zacyjnej, a przekazanego spółce, w wysokości wynikającej z umowy ze spółką, lub przekazanego
jako udział do spółki, wartość mienia sprzedanego lub przekazanego innym jednostkom;
www.MonitorBudzetowy.pl
8
LIKWIDACJA PAC
STWOWYCH I SAMORZ
DOWYCH ZAKA
ADÓW BUDŻETOWYCH
2) korektę wartości mienia stanowiącą różnicę pomiędzy wartością mienia wynikającą z bilansu zlikwi-
dowanego przedsiębiorstwa lub innej jednostki organizacyjnej a wartością mienia przekazanego
spółce lub innym jednostkom.
Do konta 015 należy prowadzić ewidencję szczegółową, zależnie od potrzeb i rodzaju przyjętego
mienia. Stanowić ją może bilans zlikwidowanego przedsiębiorstwa lub innej jednostki organizacyjnej
wraz z załącznikami. Konto to może wykazywać saldo Wn, oznaczające stan mienia zlikwidowanego
przedsiębiorstwa lub innej jednostki organizacyjnej (według wartości wynikającej z bilansu tego
przedsiębiorstwa lub jednostki) będącego w dyspozycji organu założycielskiego lub nadzorującego:
" nieprzekazanego spółkom lub innym jednostkom organizacyjnym,
" nieprzejętego na własne potrzeby,
" niezagospodarowanego w inny sposób.
Natomiast konto 855  Fundusz mienia zlikwidowanych jednostek jest przeznaczone do ewidencji
równowartości mienia zlikwidowanych przedsiębiorstw państwowych, komunalnych lub innych jed-
nostek organizacyjnych, przejętego przez organy założycielskie i nadzorujące.
Po stronie Wn konta 855 ujmuje się zmniejszenia funduszu z tytułu sprzedaży mienia lub jego likwi-
dacji, a po stronie Ma  stan funduszu i jego zwiększenia o równowartość mienia zlikwidowanych
przedsiębiorstw lub innych jednostek organizacyjnych, ustaloną na podstawie bilansów tych jedno-
stek, w korespondencji z kontem 015.
Konto to może wykazywać saldo Ma. Wyraża ono stan funduszu mienia zlikwidowanych przedsię-
biorstw lub innych jednostek organizacyjnych, przejętego przez organ założycielski lub nadzorujący,
a nieprzekazanego spółkom lub innym jednostkom organizacyjnym, nieprzejętego na własne potrzeby
albo wartość mienia sprzedanego, ale jeszcze niespłaconego.
Przykładowe operacje gospodarcze:
1) przejęcie mienia zlikwidowanej jednostki według wartości wynikającej z bilansu likwidacyjnego
(protokołu zdawczo-odbiorczego):
Wn  konto 015  Mienie zlikwidowanych jednostek,
Ma  konto 855  Fundusz mienia zlikwidowanych jednostek;
2) zwiększenie wartości mienia zlikwidowanej jednostki przekazanego spółce do odpłatnego korzysta-
nia o nadwyżkę wartości wynikającej z wyceny ponad wartość bilansową:
Wn  konto 015  Mienie zlikwidowanych jednostek,
Ma  konto 855  Fundusz mienia zlikwidowanych jednostek;
3) przyjęcie przez organ założycielski lub nadzorujący mienia zwróconego przez spółkę:
Wn  konto 015  Mienie zlikwidowanych jednostek,
Ma  konto 226  Długoterminowe należności budżetowe;
4) przekazanie mienia pozostałego po zlikwidowanej jednostce  sprzedanego, ale jeszcze niespła-
conego lub do odpłatnego korzystania:
Wn  konto 226  Długoterminowe należności budżetowe,
Ma  konto 015  Mienie zlikwidowanych jednostek;
5) zmniejszenie wartości mienia zlikwidowanej jednostki przekazanego spółce do odpłatnego korzysta-
nia z tytułu różnicy pomiędzy wartością wynikającą z wyceny mienia a jego wartością bilansową:
Wn  konto 855  Fundusz mienia zlikwidowanych jednostek,
Ma  konto 015  Mienie zlikwidowanych jednostek;
6) likwidacja mienia przeprowadzona przez organ założycielski lub nadzorujący:
Wn  konto 855  Fundusz mienia zlikwidowanych jednostek,
Ma  konto 015  Mienie zlikwidowanych jednostek.
Przejęcie należności i zobowiązań od likwidowanych jednostek ewidencjonuje się na koncie 800 
Fundusz jednostki. Konto to służy do ewidencji równowartości majątku trwałego i obrotowego
www.MonitorBudzetowy.pl
9
LIKWIDACJA PAC
STWOWYCH I SAMORZ
DOWYCH ZAKA
ADÓW BUDŻETOWYCH
jednostki oraz ich zmian. Po stronie Wn tego konta księgowane jest zmniejszenie funduszu, a po stro-
nie Ma  zwiększenie funduszu jednostki.
Po stronie Wn konta 800  Fundusz jednostki ewidencjonuje się w szczególności:
1) przeksięgowanie, w roku następnym pod datą przyjęcia sprawozdania finansowego, straty bilan-
sowej roku ubiegłego z konta 860  Straty i zyski nadzwyczajne oraz wynik finansowy,
2) przeksięgowanie, pod datą sprawozdania budżetowego, zrealizowanych dochodów budżeto-
wych z konta 222  Rozliczenie dochodów budżetowych,
3) przeksięgowanie, w roku następnym pod datą przyjęcia sprawozdania finansowego, rozliczenia
wyniku finansowego z konta 820  Rozliczenie wyniku finansowego,
4) przeksięgowanie, w końcu roku obrotowego, dotacji z budżetu i środków budżetowych wykorzy-
stanych na inwestycje z konta 810  Dotacje budżetowe oraz środki z budżetu na inwestycje,
5) pokrycie amortyzacji podstawowych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,
6) różnice wynikające z aktualizacji środków trwałych,
7) wartość sprzedanych i nieodpłatnie przekazanych podstawowych środków trwałych i inwestycji,
8) pasywa przejęte od zlikwidowanych (połączonych) jednostek; w tym zobowiązania,
9) wartość środków obrotowych przekazanych w ramach centralnego zaopatrzenia.
Natomiast po stronie Ma konta 800  Fundusz jednostki księgowane jest przede wszystkim:
1) przeksięgowanie, w roku następnym pod datą przyjęcia sprawozdania finansowego, zysku bilan-
sowego roku ubiegłego z konta 860  Straty i zyski nadzwyczajne oraz wynik finansowy,
2) przeksięgowanie, pod datą sprawozdania finansowego, zrealizowanych wydatków budżetowych
z konta 223  Rozliczenie wydatków budżetowych,
3) wpływ dotacji i środków przeznaczonych na finansowanie inwestycji,
4) różnice wynikające z aktualizacji środków trwałych,
5) nieodpłatne otrzymanie środków trwałych i inwestycji,
6) aktywa przejęte od zlikwidowanych (połączonych) jednostek, w tym należności,
7) wartość środków obrotowych otrzymanych w ramach centralnego zaopatrzenia.
Do tego konta należy obowiązkowo prowadzić ewidencję szczegółową, która powinna zapewnić
możliwość ustalenia przyczyn zwiększeń i zmniejszeń funduszu jednostki. W przypadku prowadzenia
scentralizowanej księgowości obejmującej różne jednostki, dla których ustala się odrębnie wynik finan-
sowy i według odmiennych zasad dokonuje się jego podziału, ewidencję szczegółową prowadzi się
również według poszczególnych jednostek. Konto 800  Fundusz jednostki może wykazywać wyłącz-
nie saldo Ma, które oznacza stan funduszu jednostki.
Ewidencjonowanie przejętych należności i zobowiązań
likwidowanego zakładu
Przejęcie należności od likwidowanych jednostek ewidencjonuje się następująco:
Wn  konto zespołu 2  Rozrachunki i roszczenia (np. 201  Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami),
Ma  konto 800  Fundusz jednostki.
Natomiast przejęcie zobowiązań dotyczących likwidowanych jednostek ewidencjonuje się w ten sposób:
Wn  konto 800  Fundusz jednostki,
Ma  konto zespołu 2  Rozrachunki i roszczenia (np. 201  Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami,
234  Pozostałe rozrachunki z pracownikami).
www.MonitorBudzetowy.pl
10
LIKWIDACJA PAC
STWOWYCH I SAMORZ
DOWYCH ZAKA
ADÓW BUDŻETOWYCH
PRZYKA
AD
Przedszkole działające w formie zakładu budżetowego zostało przekształcone w jednostkę budżetową.
Należności zlikwidowanego przedszkola wynoszą 12.000,00 zł z tego:
1a) z tytułu rozrachunków z odbiorcami  1.000,00 zł,
1b) należności od budżetów  250,00 zł,
1c) należności z tytułu pożyczek z ZFŚS  10.000,00 zł,
1d) z tytułu pozostałych należności  750,00 zł.
Zobowiązania zlikwidowanego przedszkola wynoszą 12.000,00 zł, z tego:
2a) z tytułu rozrachunków z dostawcami  8.000,00 zł,
2b) wobec budżetów  350,00 zł,
2c) wobec ZUS  2.000,00 zł,
2d) wobec urzędu skarbowego  1.050,00 zł,
2e) wobec pracowników z tytułu wynagrodzeń  500,00 zł,
2f) z tytułu pozostałych zobowiązań  100,00 zł,
3) przekazane środki pieniężne z ZFŚS  15.000,00 zł.
Ewidencja księgowa w utworzonej jednostce budżetowej:
221  Należności z tytułu
dochodów budżetowych 800  Fundusz jednostki
1a) 1.000,00 2a) 8.000,00 1.000,00 (1a
2b) 350,00 250,00 (1b
2c) 2.000,00 750,00 (1d
2d) 1.050,00
2e) 500,00
225  Rozrachunki z budżetami
2f) 100,00
1b) 250,00 350,00 (2b
1.050,00 (2d
201  Rozrachunki z odbiorcami 851  Zakładowy fundusz
i dostawcami świadczeń socjalnych
8.000,00 (2a 10.000,00 (1c
15.000,00 (3
229  Pozostałe rozrachunki
240  Pozostałe rozrachunki
publicznoprawne
1d) 750,00 100,00 (2f
2.000,00 (2c
234  Pozostałe rozrachunki
231  Rozrachunki z tytułu
z pracownikami
wynagrodzeń
1c) 10.000,00
500,00 (2e
135  Rachunki środków funduszy
specjalnego przeznaczenia
3) 15.000,00
www.MonitorBudzetowy.pl
11
LIKWIDACJA PAC
STWOWYCH I SAMORZ
DOWYCH ZAKA
ADÓW BUDŻETOWYCH
ż Podstawa prawna:
" Ustawa z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. nr 157, poz. 1240 z póz
n. zm.).
" Ustawa z 27 sierpnia 2009 r.  Przepisy wprowadzajÄ…ce ustawÄ™ o finansach publicznych (Dz.U. nr 157,
poz. 1241 z póz
n. zm.).
" Ustawa z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz.U. nr 223, poz. 1458 z póz
n. zm.).
" Ustawa z 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz.U. nr 249, poz. 2104 z póz
n. zm.).
" Ustawa z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków
pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz.U. nr 90, poz. 844 z póz
n. zm.).
" Ustawa z 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz.U. z 1997 r. nr 9, poz. 43 z póz
n. zm.).
" Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jednolity: Dz.U. z 2009 r. nr 152, poz. 1223
z póz
n. zm.).
" Ustawa z 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (tekst jednolity: Dz.U. z 2007 r. nr 14,
poz. 89 z póz
n. zm.).
" Ustawa z 26 czerwca 1974 r.  Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z póz
n. zm.).
" Rozporządzenie Ministra Finansów z 29 czerwca 2006 r. w sprawie gospodarki finansowej jedno-
stek budżetowych, zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych oraz trybu postępowa-
nia przy przekształcaniu w inną formę organizacyjnoprawną (Dz.U. nr 116, poz. 783 z póz
n. zm.).
" Rozporządzenie Ministra Finansów z 28 lipca 2006 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości
oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz nie-
których jednostek sektora finansów publicznych (Dz.U. nr 142, poz. 1020 z póz
n. zm.).
www.MonitorBudzetowy.pl
12
 Monitor rachunkowości budżetowej to jedyne czasopismo na rynku, dzięki któremu:
Unikniesz błędów w swojej pracy.
Będziesz na bieżąco ze zmianami przepisów.
Uzyskasz pewność, że wykonujesz swoje obowiązki zgodnie z przepisami.
Znajdziesz odpowiedzi na najbardziej nurtujÄ…ce CiÄ™ pytania.
Skorzystasz z bezpłatnych telefonicznych dyżurów ekspertów.
Temat numeru
Kadry i płace
Odpowiedzi ekspertów
Podatki w jsfp
Już dziś zamów prenumeratę roczną  Monitora rachunkowości budżetowej .
Wystarczy jeden telefon do naszego Centrum Obsługi Klienta,
abyś zyskał spokój na najbliższe 12 miesięcy: 22 518 29 29
Wydawnictwo Wiedza i Praktyka wydawcy jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowa-
ul. A
otewska 9a, 03-918 Warszawa nia publikacji z powołaniem się na z
ródło. W związku
NIP: 526-19-92-256 z powyższym redakcja nie może ponosić odpowiedzial-
Numer KRS: 0000098264  Sąd Rejonowy ności prawnej za zastosowanie zawartych w  Monitorze
dla m.st. Warszawy, Sąd Gospodarczy rachunkowości budżetowej wskazówek, przykładów