2012-11-21
Spis treści
Wojciech Kosmal
1. 3 x Biała Dama. Czy chodzi tylko o legendy?  Joanna Tarnowska& ...& & & & & .3
2. Baśniowe elfy naprawdę żyją! - Agata Filipiak& & & & & & & & & & & & & & ..12
Przedmiot humanistyczny.
3. Nieśmiertelny Fidel Castro  Piotr Wolski.................................................................22
Człowiek w środowisku technicznym. 4. Dziesiątki martwych dzieci z Aberfan - Piotr Wolski& & & & & & & & & & & & .43
5. Tajemnicze obrzędy voodoo. Niebezpieczny kult czy religia?
Praca zaliczeniowa
- Joanna Tarnowska.........................................................................................................47
Enigma 1/2012
6. Czy karty tarota pokazują przyszłość? - Joanna Tarnowska& & & & & & & & & ...56
7. Sławni badacze tajemnic. Reinhard Habeck  ilustrator,
który uciekł w świat tajemnic - Piotr Kucki& & & & & & & & & & & & & & & & & 67
Wydział IMiR, rok IV
8. Pisma, których nie sposób odczytać - A
ucja Krzyżanowska& & & & & & & & & ..77
9. Wodziły za nos cały świat - Piotr Kucki& & & & & & & & & & & & & & & & ...107
Mechanika i Budowa Maszyn
10. Chiński Olimp& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & .113
Maszyny do robót ziemnych i transportu bliskiego 11. Legendarna zaginiona kopalnia złota - A
ucja Krzyżanowska& & & & & & & & .118
12. Czy istnieje wiele wszechświatów? - Dariusz Nowak& & & & & & & & & & ....134
13. Największe zagadki kontynentu amerykańskiego - Jan Ziemiński& & & & & & .142
14. Gdzie znikły wielkie imperia? - Jan Ziemiński& & & & & & & & & & & & & ...158
OCENA:
1 2
15. Rytualny przelew krwi w praktyce  Jan Ziemiński& & & & & & & & & & .......168
3 x Biała Dama. Czy chodzi tylko o legendy? - JOANNA
3 x Biała Dama. Czy chodzi tylko o legendy?
TARNOWSKA
GOLUB:
DOBRA DAMA W BIELI
Gotycki zamek z końca XIII w. w mieście Golub-Dobrzyń na początku należał do
Zakonu Krzyżackiego. Niejednokrotnie w swojej historii służył jako więzienie,
a ofiary, które zginęły w jego murach, można ponoć liczyć w dziesiątkach.
Czy to możliwe, by dusze zamęczonych zostały tam do dziś?
Na korytarzu rozlega się mrożący krew w żyłach krzyk.
Po chwili pełnej napięcia ciszy... słychać żałosne jęki. Nagle ze ściany wynurza się
widmo kobiety całej w bieli, która bezszelestnie przemierza korytarz i znika w
przeciwległej ścianie. Takie sceny można podobno oglądać nocą w zamku Golub na
północy naszego kraju i nie tylko. Nawiedzonych, podobno, miejsc i zamków jest w
Polsce całe mnóstwo. Lepiej w tych miejscach nie nocujcie&
3 4
3 x Biała Dama. Czy chodzi tylko o legendy?
3 x Biała Dama. Czy chodzi tylko o legendy?
KóRNIK:
PANI Z PORTRETU
Ok. 20 kilometrów na południowy wschód od Poznania stoi wielki zamek
W XVI w. król Polski i Szwecji ZYGMUNT III WAZA (1566-1632), darował tę
gotycki Kórnik, pochodzący z XV w. W jednej z sal wisi niezwykły portret
posiadłość swojej siostrze, która kazała przebudować ją na pałac w stylu
przedstawiający panią w białej peruce i białej sukni - TEOFIL
DZIAA
YC
SK

renesansowym. Szlachetna pani na zamku w Golubiu, ANNA WAZÓWNA (1568-
(właścicielka zamku w XVIII w.). Podobno nocą dama ożywa, schodzi z obrazu i
1625), bardzo troszczyła się o swoich poddanych. W jej czasach miasto rozkwitło i
spaceruje po zamkowych korytarzach i parku.
stało się mekką artystów, a na zamku powstała bogata biblioteka, gród botaniczny
oraz apteki. Podobno sama Anna przygotowywała ziołowe napary i maści dla
chorych - nic więc dziwnego, że ludzie ją kochali. Być może z powodu głębokiej
żałoby po jej śmierci mieszkańcy zdecydowali, że nie pozwolą ot tak odejść swojej
opiekunce i stworzyli legendę o białej damie - duchu Anny Wazówny, który mieszka
w zamku. Czy to tylko wytwór wyobraz
ni, czy duch dawnej dobrodziejki faktycznie
spaceruje zamkowymi korytarzami?
5 6
1
2012-11-21
3 x Biała Dama. Czy chodzi tylko o legendy?
3 x Biała Dama. Czy chodzi tylko o legendy?
NIEDZICA:
CZY UKRYTO TU SKARBY INKÓW?
Teofila była niezwykle wykształcona. Podobno posiadała
nawet własne laboratorium alchemiczne, w którym
przeprowadzała tajemnicze eksperymenty. Jak głosi legenda,
niezwykła dama nie żyła w zgodzie z miejscowym duchow-
Dzieje zamku Niedzica na południu kraju sięgają początków XIV w., ale jego
nym i nie była wzorową katoliczką. Czy to możliwe, by
najciekawsza historia zaczyna się w XVIII w. Wtedy to węgierski szlachcic
Sprzedała swą duszę diabłu, a w zamian otrzymała receptę na
SEBASTIAN BERZEWICZY wyruszył w podróż do Ameryki Południowej. W Peru
nieśmiertelność i do dziś może wracać do życia dzięki
ożenił się z kobietą z królewskiego rodu Inków i miał z nią córkę Uminę, która w
swojemu portretowi?
wieku 15 lat wyszła za TUPACA AMARU II, ostatniego dziedzica inkaskiego tronu.
Zginął on jednak z rąk konkwistadorów w 1781 r. Umina i jej syn ANTONIO TUPAC
AMARU uciekli do Europy - i to ponoć z częścią inkaskiego skarbu. Jakiś czas żyli
we Włoszech, ale ostatecznie osiedli w Polsce, właśnie na zamku w Niedzicy.
7 8
3 x Biała Dama. Czy chodzi tylko o legendy?
3 x Biała Dama. Czy chodzi tylko o legendy?
Pomiędzy miastami Laski I Izabelin (ok. 30 km na północ od Warszawy)
prowadzi droga zwana Duchna. Skąd ta nazwa?
W ciągu kolejnych lat Uminę mieli kilkukrotnie odwiedzić jej krewni z Peru.
Wielu świadków opowiada, że kiedy tamtędy przejeżdżało, widziało
Czy przywozili ze sobą złoto? Według niektórych z
ródeł na zamku ma się znajdować
tajemnicze światła.  Orby , bo taką noszą nazwę, można zazwyczaj uchwycić
mapa prowadząca do miejsca ukrycia skarbu. Umina zabrała jednak tę tajemnicę ze
wyłącznie na zdjęciu, ale na tajemniczej ścieżce Duchna można je ponoć zobaczyć
sobą do grobu. Na zamku do tej pory pojawia się postać białej damy. Czy strzeże
na własne oczy. Według niektórych spekulacji chodzi o dusze zmarłych.
tajemnicy Inków?
Od czasu do czasu na drodze tej rzekomo pojawia się kobieta z wielkim
czarnym psem, niezwykły jez
dziec na koniu lub mężczyz
ni w strojach z różnych
epok.
9 10
3 x Biała Dama. Czy chodzi tylko o legendy? Baśniowe elfy naprawdę żyją! - Agata Filipiak.
Każdy chyba kiedyś słyszał o elfach.
Bohaterowie baśni, którzy żyją w lasach
zgodnie z naturą; świetnie posługują się
łukiem. Okazuje się, że te postacie nie są
tylko wymysłem autorów baśni. Je
można naprawdę spotkać!!!
Wzdłuż drogi rosną też niezwykłe drzewa. Wiele z nich jest nienaturalnie
powykręcanych, co przykuło uwagą naukowców, którzy stwierdzili, że w tym
miejscu występuje podwyższone promieniowanie elektromagnetyczne. Czy to
właśnie ono odpowiada za zjawiska paranormalne, które mają się tu pojawiać?
11 12
2
2012-11-21
Baśniowe elfy naprawdę żyją! Baśniowe elfy naprawdę żyją!
Ogromne fale biły o brzeg. W ich miarowym rytmie do stałego lądu przybijały
łodzie z celtyckimi wojownikami, którzy zamierzali osiedlić się na Wyspach
Brytyjskich. Ok. VI w. p.n.e. doszło do spotkania, które przyczyniło się do
powstania jednego z najbardziej znanych mitów - legendy o elfach! Przybywający
Celtowie napotkali dawnych mieszkańców tych ziem, prastary lud Elfinów. Uważa
się, że niewysocy, białowłosi członkowie tubylczego plemienia dożywali znacznie
bardziej sędziwego wieku niż zwykli ludzie. Co więcej, Celtowie przypisywali im
umiejętności magiczne, takie jak zdolność porozumiewania się z drzewami i
niewidzialność! Być może dlatego pierwotnych mieszkańców zwano  baśniowymi
ludz
mi" (Fairy Folks). Podobno z czasem wymarli, a historia o  małych leśnych
postaciach" stała się bajką opowiadaną najmłodszym na dobranoc. Czy podania o
elfach zwyczajnie wymyślono?
Dusty Miller XIII i Dusty Miller XIV (na zdjęciu powyżej) współcześni
brytyjscy szamani drzewni, twierdzą, że Elfini istnieją naprawdę, a opowieść o ich
przodkach jest prawdziwa!
13 14
Baśniowe elfy naprawdę żyją! Baśniowe elfy naprawdę żyją!
 Zamieszkiwaliśmy terytorium dzisiejszej
Dzisiejsi potomkowie elfów tylko nieznacznie różnią się wyglądem od innych
Anglii, zanim jeszcze doszło do jej oddzielenia od
mieszkańców Wysp Brytyjskich. Jeśli chodzi o budowę anatomiczną, uwagę zwraca
kontynentu  twierdzi Dusty XIV. Części lądu,
podobno przede wszystkim odmienna budowa czaszki. Podczas gdy nasza potylica
jest zaokrąglona, u Elfinów w tylnej części głowy zlokalizowane są wypukłości i
zwane dziś Wyspami Brytyjskimi, oddzieliły się od
zagłębienia. Ma to mieć związek z budową i funkcją ich mózgu, z faktem, że w swej
kontynentu europejskiego przed kilkoma tysiącami
pamięci przechowują wszystkie wspomnienia swego ludu, gromadzone od tysięcy
lat.  Pewnego dnia na łodziach przypłynęli celtyccy
lat. Elfini opanowali też zdolność ich przywoływania w formie wizualnej. I to w
zdobywcy! Zaczęli nas zabijać. W ciągu pierwszych
nich kryje się prawda o elfach! Mój syn i ja jesteśmy ostatnimi członkami jednego z
3 lat wymordowali połowę naszego plemienia.
prastarych plemion - twierdzi Dusty Miller XIII, cytowany przez niemieckiego
badacza dr. Geseka von L�pke (ur. 1958) w publikacji pt. Dawna mądrość na nowe
Pojęliśmy, że uważają nas za zwierzęta w ludzkiej
czasy. Dusty XIII sprawuje funkcję naczelnika plemienia Saelig Silvadobbs, które
postaci. Celtowie chcieli zagarnąć nasze ziemie,
stanowi kontynuację oryginalnej kultury elfińskiej, zaś Dusty XIV to jego następca.
a my staliśmy na przeszkodzie  przywołuje
Czy rzeczywiście obaj mężczyz
ni mogą być potomkami legendarnych elfów?
wspomnienia swego ludu Dusty Miller XIV.
15 16
Baśniowe elfy naprawdę żyją! Baśniowe elfy naprawdę żyją!
Między Elfinami i elfami istnieje znaczne podobieństwo, a pogląd, że to
Pierwotni mieszkańcy wysp rozpoczęli walkę o przetrwanie. Pod presją
właśnie to dawne plemię mogłoby stanowić pierwowzór dla mitów o  małych
agresorów musieli zaszyć się w niezmierzonych borach.
leśnych ludziach" znajduje uzasadnienie w ich historii.
 Celtowie byli wysocy i potężni, ich wzrost mógł sięgać nawet 2 m. Nasi
przodkowie faktycznie mogli wydawać im się bardzo niscy!  zwraca uwagę Dusty
XIII. On sam jest jednym z najwyższych Elfinów
i mierzy 175 cm, jego współplemieńcy nie są jednak
wyżsi niż 1,5 m. To wyjaśnia m.in. dlaczego Celtowie
nadali nam miano  plemienia ma-łych ". W póz
-
niejszych latach nazwę tę dodatkowo urozmaicali
i zmieniali. W opowieściach z okresu wiktoriańskiego
pojawiamy się jako dwudziestocentymetrowe
 Celtowie zauważyli, że żyjemy wśród drzew w lesie. Oczywiście nie
krasnoludki, co można już uznać za bajkę - dodaje.
mieszkaliśmy na drzewach, lecz pod nimi. Nasza obrona polegała na wycofywaniu
się do najgłębszych ostępów leśnych, gdzie byliśmy dla nich niewidzialni  dodaje A ile jest prawdy w pogłoskach o długowieczności
Dusty Miller XIII. Czy dzieje Elfinów stworzyły podwaliny pod opowieści o
Elfinów i ich magicznych zdolnościach?
17 18
baśniowych elfach?
3
2012-11-21
Baśniowe elfy naprawdę żyją! Baśniowe elfy naprawdę żyją!
Nie tylko wzrost odróżniał Elfinów od Celtów. Ich cechą charakterystyczną
była także niezwykła jak dla ludzi długowieczność. Mogło to być z
ródłem legendy,
wedle której  leśne skrzaty" przychodziły na świat jako starcy z białymi włosami i żyły
Nie zwracać na siebie uwagi i wzbudzać jak najmniej podejrzeń - to jedyna
wiecznie. Odmienność zwyczajów i natury szansa przeżycia dla Elfinów. Nieoczekiwanie pojawił się jednak pewien problem.
Elfini, w odróżnieniu od Celtów, nie byli zbyt higieniczni! Fairy Folks nie byli może
wzbudza podejrzenia i wkrótce Elfini musieli
zatem tyle baśniowi, co zwyczajnie brudni! Mimo wszelkich przeszkód Elfini
ukrywać się jeszcze głębiej w lasach, by nie
zdołały przetrwać do naszych czasów, choć została ich zaledwie garstka. Przez ok.
zwracać na siebie zbytnio uwagi. Jak zdołali
5300 lat żyli pozbawieni jakiejkolwiek ochrony prawnej. Nie liczono się z nimi w
przeżyć mimo ucisku? By ukryć swoją obe 
żadnej ustawie. Na szczęście posiadali własne zasady i nimi się kierowali.
cność, musieli nauczyć się bezszelestnie Ostatecznie w 1742 r. członkowie wszystkich mniejszości, w tym Elfini, zgodnie z
prawem stali się pełnoprawnymi obywatelami Anglii. Od tego czasu każdy członek
poruszać lub po prostu  siedzieć cicho". To
pradawnego plemienia nosi imię Dusty Miller. Jak żyją w czasach współczesnych?
wpłynęło na rozwój kolejnych legend: mieli
jakoby znikać, a nawet posiadać płaszcze
zapewniające niewidzialność.
19 20
Baśniowe elfy naprawdę żyją! Nieśmiertelny Fidel Castro - PIOTR WOLSKI.
W XXI w. sytuacja Elfinów niewiele się zmieniła, wciąż zachowują
matriarchat. Członkowie plemienia kultywują także inną tradycję - od tysiącleci
O kubańskim dyktatorze Fidelu Castro
rozmawiają z drzewami, pozostając z nimi w duchowej łączności. Wierzą, że
mówi się, że to najbardziej żywotny ze
zamieszkują je silne istoty zwane nimfami drzew (inna nazwa: driady). Podobno to
wszystkich przywódców. Potwierdzeniem
właśnie od nich Millerowie pozyskują  żywe drzewo" do wyrobu narzędzi i
tego są nie tylko jego rządy na Kubie,
magicznych lasek. Czarodziejskie akcesoria wykorzystują głównie w procesie
które trwały dokładnie 49 lat, lecz także
leczenia, dzięki czemu są doskonałymi medykami. Dusty Millerowie znani są też
takt, iż jest przywódcą, który we
jako drzewni szamani, uzdrowiciele i czarodzieje. Z niektórymi gatunkami drzew
współczesnej historii przeżył najwięcej
 współpracują" podobno od wielu pokoleń. Czy faktycznie jest on potomkiem
zamachów na swoje życie! Według
legendarnych Elfów, czy może zwyczajnie stroi sobie z nas żarty?
informacji kubańskich tajnych służb wódz
miał być narażony na 638 ataków!
Wszystkie zakończyły się
niepowodzeniem. Od pół wieku przedstawiciele kubańskiej opozycji i
zagranicznego wywiadu bezskutecznie zadają sobie pytanie: Jak uśmiercić Fidela
Castro?
21 22
Nieśmiertelny Fidel Castro. Nieśmiertelny Fidel Castro.
Bywa nazywany Napoleonem Trzeciego Świata, socjalistycznym oszustem o
psychopatycznych skłonnościach, zapracowa-nym demokratą, typowym Castro przyczynił się do powstania największego konfliktu - zimnej wojny
między Związkiem Radzieckim i USA. Za jego zgodą w okresie kubańskiego
oportunistycznym bękartem, światowym dyktatorem,
kryzysu rakietowego (1962 r.) Sowieci rozmieścili na wyspie pociski jądrowe. Od
czy ostatnim prawdziwym komunistą. Opinie doty 
tej chwili nad światem zawisła groz
ba wojny nuklearnej, zaś kubański przywódca
czące kubańskiego przywódcy Fidela Castro (ur. I926)
stał się najbardziej pożądanym celem ataków ze strony amerykańskiej CIA,
są skrajnie rozbieżne. Zwolennicy uważają go za wzór
uchodz
ców z Kuby i wielu swych przeciwników na całym świecie. Wiele lat póz
niej
idealnego rewolucjonisty, dzięki któremu dla organy państwowe Kuby poinformowały, że Castro przeżył dokładnie 638
zamachów na swoje życie!
karaibskiej wyspy zaczął się  złoty wiek . Jego prze 
 Zdobyłbym złoty medal, gdyby rozgrywano zawody olimpijskie w dyscyplinie:
ciwnicy i krytycy przedstawiają zupełnie inny obraz:
wychodzenie cało z ataków na życie - oświadczył przywódca. Czyżby był
Fidel to tylko żądny władzy, chciwy i bezlitosny tyran,
nieśmiertelny? Jak to możliwe, że w trakcie trwających ponad pół wieku rządów
który ma na sumieniu wiele istnień. Jedno jest pewne:
nikt nie zdołał go zabić, choć tak wielu próbowało?
w XX w. nikt nie pozostawał wobec kubańskiego
przywódcy obojętny.
23 24
4
2012-11-21
Nieśmiertelny Fidel Castro.
Nieśmiertelny Fidel Castro.
Na celowniku CIA kubański rewolucjonista znalazł się z powodu podejrzanej
Trzy najbardziej
działalności na uniwersytecie, na długo nim przejął władzę. Nieślubny syn Angela
pożądane przez CIA cele
Castro (1875-1956), hiszpańskiego imigranta, i Liny Run Gonz�les (1903-1963),
- rewolucjoniści (od lewej): Fidel
kubańskiej służącej, mimo pochodzenia z nieprawego
i i Raśl Castro oraz Che Guevara.
łoża uczęszczał do Colegio de Bel�n, prestiżowej
Dwaj z nich wciąż żyją!
hawańskiej szkoły przykościelnej, gdzie osiągał
wyśmienite wyniki.  Znakomity uczeń i dziecko wiary,
świetny atleta... Jesteśmy przekonani, że ukończywszy
studia prawnicze, odniesie sukces. Fidel posiada ku
temu wszelkie warunki, czeka go zatem świetlana
przyszłość - głosi almanach szkoły Bel�n z 1947 r.
25 26
Nieśmiertelny Fidel Castro. Nieśmiertelny Fidel Castro.
Pierwszej próbie zamachu Castro musiał stawić czoła na długo nim
Przyszły dyktator rzeczywiście podjął studia prawnicze na Uniwersytecie w
przeprowadził rewolucję na Kubie. W 1953 r. wraz z bratem Raulem (ur. 1931) i
Hawanie, który w owym czasie miał być ostoją przestępczości zorganizowanej.
innymi towarzyszami stanął przed sądem w Santiago de Cuba, oskarżony o napad
Skutkiem tego Castro jeszcze dużo póz
niej kojarzono ze zjawiskiem, jakim była
zbrojny na koszary Moneada. Przyszły przywódca sam prowadził własną obronę,
kubańska mafia. Co więcej, już wtedy angażował się w burzliwe rewolucyjne ruchy
wygłosił wtedy płomienną mowę  Historia mnie uniewinni , dzięki której zdobył
polityczne, nic zatem dziwnego, że przyciągnął uwagę CIA.  To przykład typowego
sympatię tłumów i stał i się bohaterem walczącymi z reżimem prezydenta Fulgencia
młodego Kubańczyka o przyzwoitym pochodzeniu, niedostatecznie ukształtowanego
Batisty (190 I-I 973).  Trzeciego dnia procesu (26 września) na początku rozprawy
w domu lub wręcz odwrotnie, zbyt rygorystycznie wychowanego, przez co szybko
ujawniono informacją o próbie otrucia Castro. Kapitan, któremu powierzono
mógłby wyrosnąć z niego prawdziwy gangster - czytamy w jednym z raportów,
dokonanie zamachu, wzbraniał się przed tym czynem - pisze Hagemann. Fidela
przytaczanych przez niemieckiego historyka Albrechta Hagemanna (ur. I954) w
skazano na 15 lat więzienia, jednak za kratkami spędził tylko niecałe 2 lata. W lecie
książce pt.  Fidel Castro . Czy już wtedy CIA uznała Castro za  przypuszczalny cel
1955 r., zwolniony na mocy amnestii, zbiegł do Meksyku, gdzie z bratem Raulem i
do likwidacji ?
innym rewolucjonistą Che Guevarą ( 1928-1967) planował obalenie dyktatora,
organizując rewolucyjną armię!
27 28
Nieśmiertelny Fidel Castro. Nieśmiertelny Fidel Castro.
Wpływy prezydenta Batisty (na zdjęciu poniżej) sięgały jednak również tam. Starania o usunięcie buntownika okazywały się daremne. Przez kilka lat
Wkrótce w Meksyku pojawili się szpiedzy z rozkazem przeniknięcia do struktur bojownik i jego armia walczyli z oddziałami prezydenta Batisty, by ostatecznie go
kształtującego się ruchu wywrotowego lub też zamordowania Castro. obalić. W lutym 1959 r. Castro faktycznie przejął władzą na Kubie jako premier, a
amerykańskie służby specjalne zdały sobie sprawę, że w stosunkach ich państwa z
tym wyspiarskim krajem zaczną się problemy. Rada Bezpieczeństwa Narodowego
USA już w lutym 1959 r. doszła do wniosku, że likwidacja Castro to konieczność!
Co więcej do tego celu posłużyła się  luksusową przynętą. Na początku 1959 r.
Fidel poznał w Hawanie Maritę Lorenz (ur. 1939), córkę niemieckiego kapitana.
Przy pierwszym spotkaniu dziewczyna odrzuciła jego zaloty, jednak póz
niej agenci
CIA przekonali ją, by dokonała zamachu!
29 30
5
2012-11-21
Nieśmiertelny Fidel Castro. Nieśmiertelny Fidel Castro.
Dwukrotnie poleciała do Hawany na schadzką z Fidelem w hotelu Habana
Librę. W czasie drugiej podróży, w marcu 1961 r., w jej torebce znajdowało sią
honorarium w wysokości 6 tys. dolarów i kapsułki z trucizną, które miała mu
podrzucić. Jednak nim Castro pojawił się w pokoju, Marita się przestraszyła i
wyrzuciła kapsułki do toalety! Historia ta ma podobno ciąg dalszy. Gdy kubański
przywódca o wszystkim się dowiedział, wcisnął kobiecie do ręki broń, mówiąc:
 Mnie nikt nie może zabić! Wedle relacji dziennikarzy, Castro miał następnie
spędzić z Maritą noc, a rano odejść z jej wypłatą od CIA w kieszeni!
Przywódca Kuby z Maritą Lorenz, swoją niemiecką kochanką. Kobieta
otrzymała polecenie otrucia Fidela, ale ponoć uległa jego urokowi!
31 32
Nieśmiertelny Fidel Castro. Nieśmiertelny Fidel Castro.
Agencja nie zrezygnowała z dalszych starań. Zastępca dyrektora, Richard
Bisell (1910-1994), (na zdjęciu poniżej z prawej) nie wahał się wypłacić mafii
Mafiozi nie darzyli Castro sympatią, gdyż po przejęciu władzy upaństwowił
blisko ćwierć mln dolarów za zlikwidowanie Castro! Zlecenie otrzymały
on prywatne przedsiębiorstwa, mafia straciła zatem hotele i kasyna w Hawanie! W
organizacje trzech mafijnych ojców chrzestnych: Santa Trafficanta (1914 1987) z
kolejnych miesiącach śmiercionośne spiski niczym z powieści o Bondzie Iana
Miami (zdjęcie poniżej z lewej), Salvatora Giancana(1908-1975) z Chicago i
Fleminga (1908-1964), następowały jeden po drugim: z Nowego Jorku przesłano
Johnn ego Roselliego (1905-1976) z Las Vegas.
Fidelowi cygara, które okazały się być nasączone trucizną. Innym razem w odejściu
z tego świata Fidelowi miała pomóc zatruta obsadka pióra, kiedy indziej do podania
Castro trujących pigułek w mlecznym koktajlu skłoniono pewnego barmana.
Wysyłano też agentów kubańskiego pochodzenia, którzy mieli po prostu zastrzelić
dyktatora. Żadnemu nie udało się jednak na tyle zbliżyć do przywódcy, by wykonać
zadanie.
33 34
Nieśmiertelny Fidel Castro. Nieśmiertelny Fidel Castro.
Najlepszą okazją usunięcia  karaibskiej groz
by dla CIA było uczestnictwo
Castro w posiedzeniu walnego zgromadzenia ONZ jesienią 1960 r. w Nowym
Yorku. Tajne służby opracowały plan zamordowania Fidela, a także, w
Warto też wspomnieć o bodaj najbardziej kuriozalnym planie zgładzenia
sprzyjających okolicznościach, jego brata Raula i przyjaciela Che Guevary. Do ich
dyktatora. Bielizna kubańskiego przywódcy podczas czyszczenia w pralni miała
apartamentów dostarczono cygara z substancjami wybuchowymi, ale podstąp się nie
zostać zainfekowana śmiercionośnymi bakteriami gruz
licy. Oczywiście ta akcja,
powiódł. W latach 1959-1965 agenci zaplanowali ogromną ilość wyszukanych akcji,
podobnie jak pozostałe, nie zakończyła się sukcesem, a Castro od tego czasu
celem wszystkich było zlikwidowanie przywódcy. Próbowano chyba wszystkiego,
podobno wprowadził zwyczaj palenia swej zużytej spodniej odzieży.
np. skażenia jego neoprenowego kombinezonu do nurkowania wraz z urządzeniem
dostarczającym tlen zabójczymi bakteriami. Nic z tego! Jak się wydaje, duchowy
ojciec agenta Jamesa Bonda, lan Fleming, faktycznie mógł posłużyć jako doradca w
przypadku niektórych prób! Prezydent J. F. Kennedy (1917-1963) był bowiem jego
wielkim fanem.
35 36
6
2012-11-21
Nieśmiertelny Fidel Castro. Nieśmiertelny Fidel Castro.
49 lat rządów Fidel Castro przeżył 638 zamachów, co niewątpliwie zasługuje
na wpis do Księgi Rekordów Guinessa. Wprawdzie liczba ataków może być celowo
zawyżana przez kubańskie służby specjalne, ale i tak można mówić o  fenomenie
nieśmiertelności Castro . Nigdy wcześniej nie dokonano tylu zamachów na jedną
osobę, co więcej, potencjalna ofiara je przeżyła. Z pewnością kubański przywódca
posiada znakomitą ochronę i doskonałe zabezpieczenia, jednak wiadomo, że w
przypadku wielu innych przywódców to nie wystarczyło. Podobno Castro z
Chociaż przygotowano 638 ataków na Castro , zaledwie raz jego życie było niejednej opresji wyszedł dzięki... swej czarującej osobowości!  W czasie wizyty w
poważnie zagrożone. W 2004 roku wódz spadł z podium podczas przemówienia w Chile w 1971 r. stanął przed nim agent z bronią palną ukry-tą w kamerze. Kiedy
kubańskim mieście Santa Clara. jednak zbliżył ją do Castro i spojrzał mu w oczy, nie zdołał nacisnąć spustu -
twierdzi Hagemann.
37 38
Nieśmiertelny Fidel Castro. Nieśmiertelny Fidel Castro.
W XX w. na światowej scenie politycznej pojawiło się kilku znienawidzonych
dyktatorów. Wrogowie wielokrotnie usiłowali pozbawić ich życia, często w bardzo
wyszukany sposób. Do grupy najbardziej  ulubionych obok Castro należeli Adolf
Tak naprawdę Fidel przeżył zamachy przygotowane przez CIA i innych
Hitler (1889-1945) (na zdjęciu po lewej), przywódca Trzeciej Rzeszy, czy Józef
zamachowców głównie z powodu niskiego poziomu profesjonalizmu w ich
Stalin (1878-1953) (na zdjęciu po prawej), despotyczny wódz Związku
planowaniu. Castro miał też wiele szczęścia.  Kubańska i światowa historia
Radzieckiego.
przypuszczalnie potoczyłaby się zupełnie innym torem, gdyby ta nieprzeciętna
osobowość nie miała tyle szczęścia i nie wykazywała tak wielkiego zdecydowania.
Szczęście to nieustannie powracający motyw w życiu Fidela Castro - twierdzi
polsko-amerykański reporter Tadeusz Szulc (1926-2001). Być może naturalna
przyczyna śmierci Castro okaże się całkowicie banalna, chociaż któż może to
wiedzieć?
39 40
Nieśmiertelny Fidel Castro. Nieśmiertelny Fidel Castro.
Adolf Hitler przez 12 lat stał na czele Niemiec i miał w tym czasie stawić
czoła 41 atakom na swoje życie. W większości przypadków chodziło o zamachy
We wrześniu 1944 r. zamachowcy mieli zamordować Stalina na Kremlu.
bombowe jak Operacja Walkiria. 20 lipca 1944 r. spiskowcy podłożyli bombę
Jednak plan akcji zawiódł, większość uczestników ujęto i niewątpliwie stracono. I
zegarową pod stołem, tuż obok nóg Hitlera. Jednak ten przeżył zamach. Bomba
być może ostatnia próba zamachu na Stalina okazała się skuteczna, spekuluje się
umieszczona w butelce koniaku i inne materiały wybuchowe zawiodły.
bowiem, że radzieckiego przywódcę otruto. Oficjalna przyczyna jego śmierci to
Bezskutecznie powtarzano także próby zastrzelenia przywódcy III Rzeszy.
wylew krwi do mózgu, jednak historyk rosyjski Edward S. Radziński(ur. 1936)
Zamachowcy usiłowali również pozbawić go życia, ofiarowując mu szczenię
sugeruje, że wstrzyknięto mu truciznę. Inicjatorem zamachu miał być minister spraw
celowo zakażone wirusem wścieklizny, czy też zatruwając kwiat. Wszystko
wewnętrznych A
awrienij Pawłowicz Beria(1899-1953). A zatem Stalina uśmiercił
nadaremnie. Józef Stalin też miał szczęście, choć inaczej niż w przypadku Hitlera
współpracownik?
nie wiadomo ile razy jego życie było zagrożone. Najbardziej znana próba zamachu
to Operacja Zeppelin, zaplanowana przez wysokiego oficera i prezydenta Interpolu,
Austriaka Obergruppenfuhrera Ernsta Kaltenbrunnera(1903-1946).
41 42
7
2012-11-21
Dziesiątki martwych dzieci z Aberfan - PIOTR WOLSKI. Dziesiątki martwych dzieci z Aberfan.
W 1966r wmieście Aberfan na południu Walii doszło do przerażającej tragedii.
W wyniku ulewnych deszczy na miasteczko osunęła się część hałdy węglowej, Około dziewiątej rano, kiedy wszyscy uczniowie siedzą w ławkach i uważnie
grzebiąc słuchają swoich nauczycieli, z pobliskiej hałdy powoli osuwa się na nich szlam
węglowy.  Kto wymieni członków brytyjskiej rodziny królewskiej? - pyta być może
na zawsze dziesiątki osób.
nauczycielka w chwili, gdy na miasteczko pędzi z prędkością 30 km/h część hałdy
Ponieważ w centrum osuwiska
węglowej. Całe Aberfan trzęsie się w posadach. Przez miasto przetacza się huk
znalazła się szkoła, ofiarami były
osuwającego się węgla i krzyk przerażonych mieszkańców. I nagle nastaje cisza.
przede wszystkim dzieci. Jednak
Część miejscowości zostaje pogrzebana. W miejscu, gdzie jeszcze kilka sekund
katastrofa, która zmieniła zwykły wcześniej stała szkoła, widać tylko czarną górę węgla. Dokładnie jak we śnie
dziewczynki!
dzień w szkole w piekło,
zapowiadała swoje przyjście.
Dziesiątki ludzi potwierdziły, że
przerażający wypadek widziały
wcześniej w snach...
43 44
Dziesiątki martwych dzieci z Aberfan. Dziesiątki martwych dzieci z Aberfan.
Czy sen może nas ostrzec?
Przeczucia senne nie są rzadkością. Doświadczają ich tysiące ludzi, nie brakuje wśród
Szkoła została zrównana z ziemią, a dziesiątki dzieci pogrzebane żywcem. nich i znanych osobistości. Jednym ze znanych przykładów tego zjawiska był sen, o
Nocnych koszmarów nikt nie potraktował poważnie. Na zdjęciu poniżej pogrzeb
którym wspominał amerykański prezydent Abraham Lincoln
ofiar katastrofy.
(1809-1865). Dwa tygodnie przed jego zabójstwem (został
zastrzelony podczas wizyty w Teatrze Forda w 1865 r.) miał
podobno proroczy sen. Śniło mu się, że w Białym Domu
odbywał się pogrzeb. Kiedy zapytał jednego ze strażników,
kto zmarł, ten odpowiedział mu:  Prezydent Stanów
Zjednoczonych. Po przebudzeniu opowiedział sen żonie, ale nie zastosował żadnych
dodatkowych środków bezpieczeństwa. Wkrótce został zamordowany! Czy w nocy
naprawdę może objawić się nam przyszłość? Zdaniem psychologów negatywne sny
stanowią aż 80% wszystkich wizji sennych! Biorąc pod uwagą ich częstotliwość, jest
całkiem prawdopodobne, że któryś się spełni.
45 46
Tajemnicze obrzędy voodoo. Niebezpieczny kult czy Tajemnicze obrzędy voodoo. Niebezpieczny kult czy
religia? - JOANNA TARNOWSKA religia?
Panujący w pomieszczeniu mrok rozświetlają tylko świece ustawione wokół
ołtarza. W misie tlą się zioła wydzielające odurzający zapach. Obok leżą dary
ofiarne - pożywienie, kwiaty i kilka monet. W migotliwym blasku świec w rytm
W trakcie niektórych rytualnych
dudniących bębnów tańczą ludzie. Kapłanka mambo unosi ręce, wydając przeciągły,
obrządów voodoo, w ofierze składane są
gardłowy okrzyk. Chwyta czarnego koguta, po czym zdecydowanym ruchem urywa
żywe zwierzęta. Ptactwu domowemu
mu głowę! Jeden z tańczących
kapłani jednym zdecydowanym ruchem
zaczyna konwulsyjnie drżeć. Gdy
urywają głowy.
atak mija, człowiek ten, teraz
spokojnie wyprostowany,
stłumionymgłosem oznajmia:
Nazywam się Papa Legba.
Pomogę wam otworzyć wrota&
Zapraszam na obrzęd voodoo.
47 48
8
2012-11-21
Tajemnicze obrzędy voodoo. Niebezpieczny kult czy Tajemnicze obrzędy voodoo. Niebezpieczny kult czy
religia? religia?
Kult voodoo opiera się na pierwotnej
wierze afrykańskich plemion w bóstwa (loa  na
zdjęciu o bok) i duchy przodków. Poza granicami
świata realnego istnieje ponoć kraina istot
wyższych, które mogą pomagać lub szkodzić
ludziom. Czy składanie rytualnych ofiar naprawdę
umożliwia kontakt z bytami z innej rzeczywistości?
Magiczna moc voodoo ma być wykorzystywana
również w praktykach leczniczych, podobno
Voodoo to jeden z najbardziej tajemniczych kultów religijnych na świecie.
może pomóc wywołać miłość, zapewnić szczęście
Często kojarzy się z obrzędami czarnej magii, takimi jak np. rytualne morderstwa,
albo zaszkodzić. Jak wygląda obrzęd voodoo?
zabójcze klątwy lub wskrzeszanie zmarłych. Na czym polega ten tajemniczy kult?
Czy jego kapłani faktycznie potrafią jednym zaklęciem zabijać ludzi  na
odległość"? Czy naprawdę są w stanie ożywiać umarłych i czynić z nich
bezdusznych niewolników zwanych zombie? A może mamy do czynienia z
oszustwem lub przesądami? 49 50
Tajemnicze obrzędy voodoo. Niebezpieczny kult czy Tajemnicze obrzędy voodoo. Niebezpieczny kult czy
religia? religia?
Uczestnicy zapalają świece i odurzające kadzidła, a na świętym ołtarzu
umieszczają wizerunki duchów lub bogów, które kapłanka zamierza przywoływać.
Stan transu, w który popadają niektórzy uczestnicy rytuału, ma świadczyć o
Na przybyszów z innego świata czekają dary ofiarne. Niektórym wystarczają owoce
tym, że ich duch opuszcza ciało, ustępując miejsca istocie przywołanej. O
i kwiaty, inni wymagają ofiar ze zwierząt. Zwierzę ofiarne musi jednak wyrazić
nawiedzeniu przez ducha świadczy deformacja sylwetki i zmiana głosu. Uważa się,
zgodę na poświęcenie własnego życia, co następuje poprzez zjedzenie podsuniętego
że za pośrednictwem takiej osoby przemawia przywołane bóstwo. Jeśli dary ofiarne
mu pokarmu. Kolejnym krokiem jest rytualne podcięcie gardła bydlęciu lub, w
zadowoliły ducha, pomaga on swoim zwolennikom w urzeczywistnieniu ich
przypadku drobiu, oderwanie mu łba. Wszystkim tym zabiegom towarzyszy
zamiarów.
miarowe, dudniące bicie w bębny, które także ułatwia uczestnikom tańca wejście w
trans. Celem jest przywołanie ducha loana Papy Legby, który otwiera bramę łączącą
świat żywych ze światem umarłych, umożliwiając komunikację
z istotami przebywającymi  po drugiej stronie".
51 52
Tajemnicze obrzędy voodoo. Niebezpieczny kult czy Tajemnicze obrzędy voodoo. Niebezpieczny kult czy
religia? religia?
O umiejętnościach kapłanów (houngan) i kapłanek (mambo) krążą legendy
Czy rzeczywiście potrafią zabijać na odległość za pomocą klątwy? Podobno
zaszycie we wnętrzu szmacianej laleczki włosów lub paznokci należących do
Z voodoo kojarzone są także opowieści o ożywianiu zmarłych. Wielu
człowieka, którego chcą skrzywdzić, wywołuje chorobę, a nawet śmierć!
naukowców uważa, że w tych przypadkach należałoby mówić nie o czarach, lecz o
Wtajemniczeni z Haiti twierdzą, że praktyki te przynoszą rezultaty. Ich korzenie
gigantycznym oszustwie! Czarownicy odurzają ofiarę silnymi narkotykami
tkwią jednak nie w kulcie voodoo, lecz w magii europejskiej! Podobne metody były
pochodzenia roślinnego, doprowadzając ją do śmierci klinicznej. Duża dawka
wykorzystywane przez czarownice już w średniowieczu. Według kapłanów czary,
substancji toksycznych zwykle prowadzi do nieodwracalnego uszkodzenia mózgu.
których celem jest wywołanie szkody lub śmierci, to jedynie marginalne zjawisko.
Po wybudzeniu człowiek staje się ludzką ruiną, pozbawioną zdolności logicznego
Zajmują się nimi wyłącznie czarownicy praktykujący czarną magię, zwani bokor.
myślenia, przypomina zatem znane z horrorów zombie. Na praktyki voodoo patrzy
Voodoo jako religia koncentruje się głównie na udzielaniu pomocy wierzącym w ich
się raczej sceptycznie. Zdaniem niektórych skuteczność obrzędów zależy od mocy
rozwoju duchowym oraz harmonijnym współistnieniu z bogami i duchami.
kapłana i siły sugestii. Czy sceptycy mają rację, czy może magia voodoo niesie
jakąś uniwersalną prawdę?
53 54
9
2012-11-21
Tajemnicze obrzędy voodoo. Niebezpieczny kult czy Czy karty tarota pokazują przyszłość? - JOANNA
religia? TARNOWSKA
Rytuał w skrócie:
" CEL: komunikacja z bogami i duchami przodków.
" NARZ
DZIA: kadzidła, świece, muzyka, przedstawienia bogów i duchów, Układanie tajemniczej talii kart,
rytualne dary ofiarne. których pochodzenie nie jest
całkiem jasne, należy do
" LOKALIZACJA: Afryka, Wy-spy Karaibskie i obszary Ame-ryki Południowej i
ulubionych sposobów
Północnej.
przewidywania przyszłości.
Możliwości tarota są jednak o
wiele większe  służy rozwojowi
intuicji, samopoznaniu i
wejrzeniu głąb ludzkiej duszy. Karty przydają się również w psychoanalizie, uważa
się nawet, że wskazują drogę do oświecenia. Odkrywamy misterium tarota.
55 56
Czy karty tarota pokazują przyszłość? Czy karty tarota pokazują przyszłość?
Tarot - obrazki pełne tajemnych symboli (zdjęcia poniżej), których dziś używa
prawie każdy, kto wróży z kart. Można za ich pomocą zajrzeć w przyszłość, ale też i
do wnętrza ludzkiej duszy. Mimo że dziś różnych postaci tarota używają miliony
ludzi, ciągle otacza go aura tajemniczości. Nie wiadomo, skąd pochodzi, kiedy
W Europie karty tarota pojawiają się w średniowieczu. Świadectwem tego jest
powstał ani kto go wymyślił. Co naprawdę oznaczają zagadkowe ilustracje na
XIV-wieczny akt ze szwajcarskiego Bema. Dokument z 1367 r. głosi, że zakazuje
kartach?
się posługiwania kartami, jest więc bardzo prawdopodobne, iż tarot znany był od
jakiegoś czasu i cieszył się popularnością. Pomimo protestów i zakazów Kościoła, w
XV w. karty zna już cała Europa. Jednak już wtedy nie wiedziano, jakie jest ich
pochodzenie.  Historycy usiłują to wyjaśnić, wychodząc od etymologii słowa
 tarot". Niektórzy sądzą, że pochodzi ono od staroegipskiego Tarosh, oznaczającego
królewską drogę - wyjaśnia antropolog ANGELES ARRIEN (ur. 1940) w  Wielkiej
Księdze Tarota .
57 58
Czy karty tarota pokazują przyszłość? Czy karty tarota pokazują przyszłość?
Według niektórych teorii karty tarota odtwarzają wizerunki wyciosane w Są też inne hipotezy na temat pochodzenia tarota. Część badaczy twierdzi, że
starożytnych świątyniach, używane podczas obrzędów inicjacji adeptów magii. nazwa jest anagramem łacińskiego słowa rota, oznaczającego koło. Karty tarota
 Inni widzą w słowie  tarot" zniekształcone imię staroegipskiego boga magii i miałyby symbolizować koło życia i za pomocą obrazków wpływać na fizyczny i
mądrości Thotha. Taka interpretacja uprawdopodobnia wersję o stworzeniu kart w duchowy rozwój jednostki. Inni sądzą, iż chodzi tu o odmianę hebrajskiego Torah,
świątyniach inicjacyjnych - dodaje ANGELES ARRIEN . Czy rzeczywiście z pomocą oznaczającego Zakon. Miałoby to dowodzić jego związków z kabałą (mistyczno-
tarota można dostąpić oświecenia, jakie było udziałem dawnych magów? filozoficzną szkołą judaizmu). Słowo tarot równie dobrze można wywodzić od
węgierskiego tar, pochodzącego z języka romskiego, do którego przeniknęło z
sanskrytu. Pochodzenie tarota pozostaje zatem niejasne. Najstarsze karty do gry
pochodzą z Chin, gdzie były znane już w XI wieku. W chińskim słowniku Ching-c'-
tung czytamy, że wymyślono je w 1120 r. dla rozrywki cesarskich konkubin. Nie
brak też zwolenników teorii, iż karty narodziły się w Indiach. Nie jest to jednak nic
pewnego. Czy kiedyś uda się wyjaśnić, jak tarot powstał i kto go wymyślił?
59 60
10
2012-11-21
Czy karty tarota pokazują przyszłość? Czy karty tarota pokazują przyszłość?
Tarot składa się z arkanów - Wielkich i Małych. Małe Arkana tworzy 56 kart -
od asa do dziesiątki, i cztery karty dworskie (rycerz, książę, księżniczka i królowa
Karty tarota są niewątpliwie najpopularniejszym, a zarazem najbardziej
lub giermek, rycerz, królowa i król) w czterech kolorach reprezentowanych przez
łubianym sposobem przewidywania przyszłych zdarzeń. Tarociści twierdzą, że jest
miecze, puchary, buławy i denary. Układ ten nie różni się zasadniczo od zwykłych
to całościowy system sięgający korzeniami do świtu dziejów, oparty na
kart, wyjątkowe są dopiero Wielkie Arkana - 22 karty symbolizujące różne postawy
tradycyjnych zasadach, kolorach, liczbach i symbolach, dający dokładne informacje.
archetypiczne (wzorce tkwiące w podświadomości). Mają być one kluczem do
Stawiać karty może każdy, nawet jeśli nie jest obdarzony wielką intuicją. Trzeba
zrozumienia misterium życia, jego tajemnic i ukrytych zależności. Czy naprawdę za
jednak rozumieć zależności między poszczególnymi kartami. Podobno utalentowaną
pomocą tarota można poznać przyszłość?
wróżbiarkę można poznać właśnie po tym, że widzi więcej niż to, co pokazują karty.
61 62
Czy karty tarota pokazują przyszłość? Czy karty tarota pokazują przyszłość?
Specjaliści wiedzą, że prawdziwa praca tarocistki zaczyna się w momencie, Praca, miłość, zdrowie, pieniądze - to o te sfery życia ludzie najczęściej pytają
gdy interpretuje sens konkretnego układu kart. Znaczenie symboli i ich wzajemne karty. Przy tym wszyscy chcieliby usłyszeć, że życie dobrze im się ułoży i będą
relacje pozwalają na odsłonięcie fragmentów przyszłości. Czy dzięki temu tarot zawsze szczęśliwi. Tymczasem tego tarot nie powie. Może natomiast zwrócić uwagę
może pomóc w krytycznych momentach życia? Każda tarocistka ma własny styl, na zbliżający się problem, uczulić na pewne sytuacje, a jednocześnie pokazać
różne sposoby interpretacji i wzorce, według których rozkłada karty. Posługuje się sposób rozwiązania problemu. Zwykle człowiek dowiaduje się z kart tego, co i tak
własną techniką. Tasuje karty sama albo prosi o to klienta. podświadomie czuje, ale nie chce tego do siebie dopuścić. Niektórzy specjaliści od
Stosuje różne zasady interpretacji wzory tarota uważają, że takie informacje tkwią w naszej podświadomości, a karty są
wykładania kart. W każdym przypadku środkiem pozwalającym w nią wejrzeć. Gdybyśmy potrafili wniknąć w nią głębiej,
najważniejsze jest pytanie, jakie kartom zadaje moglibyśmy dowiedzieć się wszystkiego. Ale czy naprawdę byśmy tego chcieli...
człowiek.
63 64
Czy karty tarota pokazują przyszłość? Czy karty tarota pokazują przyszłość?
Wgląd w przyszłość to nie jedyna zdolność, jaką się tarotowi przypisuje. Ma Szerokie możliwości kart tarota odkryli kilkaset lat temu ezoterycy i okultyści,
być też skutecznym elementem psychoanalizy. Czy może odsłonić ludzką duszę? którzy starali się za ich pomocą dostąpić oświecenia. Medytując nad symbolami i
Tarot zawiera archetypiczne symbole, na których oparta jest analityczna psychologia figurami Wielkich Arkanów, można podobno osiągnąć stan rozszerzonej
CARLA GUSTAWA JUNGA (1875-1961)(na zdjęciu). Karty Wielkich Arkanów z świadomości, który daje człowiekowi możliwość pojęcia zasad i zależności na co
powodzeniem mogą być wykorzystane w psychoterapii. Tarot jest mapą dzień niezrozumiałych. Czy ezoterykom rzeczywiście udało się osiągnąć duchowe
podświadomości, systemem języka symboli. Pozwala wejrzeć w ludzkie oświecenie poprzez tarota? Tego nie wiemy, tak samo jak nie pamiętamy, skąd
doświadczenia i przeżycia, ale także poznać motywy i duchowy rozwój człowieka. pochodzi i kto go wymyślił. Ale  jak twierdził
Ma zdolność odzwierciedlania świata twórca najbardziej znanej odmiany tarota, brytyjski
wewnętrznego i przynosi odpowiedzi na najbardziej okultysta ALEISTER CROWLEY (1875-1947) (na
nurtujące pytania. Figury na kartach są wizualizacją zdjęciu):  Nieważne, skąd tarot pochodzi i
stanów psychicznych. Tarot jest instrumentem, kiedy powstał. Najważniejsze, że jest...
który poprzez symbole zwraca uwagę na życiowe
wyzwania i problemy, z jakimi boryka się ludzka
dusza. Ma jednak niezaprzeczalną wartość także w
diagnozowaniu, ponieważ oddaje różne
psychopatologiczne stany ducha.
65 66
11
2012-11-21
Sławni badacze tajemnic. Reinhard Habeck  ilustrator, Sławni badacze tajemnic. Reinhard Habeck  ilustrator,
który uciekł w świat tajemnic - PIOTR KUCKI który uciekł w świat tajemnic.
.
Austriacka metropolia wydała na świat Mityczna Atlantyda zniknęła nagle, pochłonięta przez ocean. Na dnie
wielu sławnych twórców, nic więc dziwnego, że spoczywają teraz być może cudowne ruiny. Istnieje jednak też szansa, że coś z niej
niecałe 50 lat temu dołączyło do nich kolejne ocalało. Wielu badaczy przypuszcza, że tajemniczy ląd nie zniknął w całości! Gdzie
dziecko uzdolnione artystycznie. Jednak wkrótce chcą szukać pozostałości tej legendarnej krainy? Miejsce, które znajduje się na
młody człowiek, wychowany w samym sercu celowniku poszukiwaczy, wcale nie jest nieznane. Wręcz przeciwnie, jest sławne. To
Wiednia, zamienia pędzle, ołówki i białe arkusze Wyspa Wielkanocna! Wznoszą się na niej setki posągów moai o niewyjaśnionej do
papieru na pożółkłe karty książek pełnych tajemnic. tej pory genezie. Według ogólnie przyjętej teorii ich twórcami są Rapanuiczycy
Zupełnie niespodziewanie u młodego artysty (rdzenni mieszkańcy Wyspy Wielkanocnej). Sposób wykonania posągów
pojawia się zainteresowanie tajemniczymi wskazywałby jednak raczej na cywilizację Inków. Rodzą mnóstwo pytań i jeszcze
zjawiskami, osobliwościami archeologicznymi i więcej teorii próbujących dać na nie odpowiedz
... Klucz do rozwiązania tej zagadki
nieodkrytymi artefaktami. Kto rozpala w nim ogień próbuje znalez
ć także Reinhard Habeck (ur. 1962).
tęsknoty za tym, co nieznane?
67 68
Sławni badacze tajemnic. Reinhard Habeck  ilustrator, Sławni badacze tajemnic. Reinhard Habeck  ilustrator,
który uciekł w świat tajemnic. który uciekł w świat tajemnic.
Posągi moai na Wyspie Jeden z najbardziej znanych austriackich poszukiwaczy i badaczy tajemnic,
Wielkanocnej. Większość osób nim zostanie pisarzem i rysownikiem, zaczyna karierę w innym fachu. Kończy
uważa, że ich twórcami są technikum kartograficzne i zostaje geodetą. Pomiary geodezyjne szybko zaczynają
rdzenni mieszkańcy wyspy  go jednak nudzić, znacznie większą przyjemność sprawia mu rysowanie. Młody
Rapanuiczycy. Czy tajemnicza Habeck próbuje swoich sił także na polu literatury. Odnosi pewne sukcesy, zostaje
cywilizacja Inków ma coś zatem pisarzem, co w połączeniu z zamiłowaniem do zagadek prowadzi go do
wspólnego z legendarnymi publikowania książek o tajemnicach. Jego nauczycielem i towarzyszem jest
posągami na Wyspie austriacki badacz tajemnic PETER KRASSA (1938-2005). Wspólnie wzbogacają
Wielkanocnej? biblioteki pasjonatów o trzy pozycje. Póz
niej Habeck postanawia działać na własną
rękę i publikować pod własnym nazwiskiem. Czy jest już całkowicie pogrążony w
świecie tajemnic?
69 70
Sławni badacze tajemnic. Reinhard Habeck  ilustrator, Sławni badacze tajemnic. Reinhard Habeck  ilustrator,
który uciekł w świat tajemnic. który uciekł w świat tajemnic.
Na swoją pierwszą wyprawę badawczą wyrusza do Egiptu. Bogactwo świata Tysiącletnia historia Egiptu prawdopodobnie pamięta zupełnie inne fakty niż
tajemniczych faraonów jest - według jego własnych słów - niewyczerpalne. Może te, o których uczymy się z podręczników. Dawni Egipcjanie, nie tylko zdaniem
właśnie z powodu tej fascynacji krainą nad Nilem media często określają Habecka badacza Habecka, posiadali niesamowitą wiedzę, którą powszechnie przypisuje się
jako egiptologa. Nie przeszkadza mu ten tytuł, ale szanuje prawdziwych mistrzów w dopiero nowożytnym cywilizacjom. Lokalne elity rzekomo znały prąd elektryczny,
tej dziedzinie opanowały sztukę latania, a umiejętności architektoniczne poddanych faraonów pod
pewnymi względami przewyższają
dzisiejsze techniki! Jak to wyjaśnić? Ich
nauczyciele, którymi byli legendarni
bogowie egipskiego panteonu, mieliby
pochodzić z kosmosu. Czy wkrótce na
terenie Egiptu znajdziemy miejsca, gdzie
w starożytności przebywały istoty
pozaziemskie?
71 72
12
2012-11-21
Sławni badacze tajemnic. Reinhard Habeck  ilustrator, Sławni badacze tajemnic. Reinhard Habeck  ilustrator,
który uciekł w świat tajemnic. który uciekł w świat tajemnic.
Jakiś czas temu świat obiegła informacja o możliwości istnienia samolotów już Do najbardziej szokujących odkryć Habecka należą kończyny rzekomego
w starożytności! W niektórych egipskich grobach znaleziono podobno ślady po humanoida. Kolumbijski profesor Jaime Gutierrez znalazł w skałach z okresu kredy
pradawnych podróżach powietrznych. W opinii sceptyków to tylko artefakty (ok. 145-65 mln lat p.n.e.) skamieniałe szczątki kostne niesłychanie podobne do
upamiętniające ptaki. Zdaniem Habecka to prehistoryczne modele samolotów. ludzkich! Dokładniejsze badania wskazują, że wspomniany osobnik nie miał jednak
Przypomina, że podobne przedmioty odkrywano także w Ameryce Południowej. całkowicie ludzkiego pochodzenia. Nie wiadomo także, czy odnalezione szczątki to
Złote artefakty, tak jak te egipskie, są uderzająco podobne do dzisiejszych fragmenty nóg, czy rąk. Bowiem według wszelkich dostępnych informacji w tym
samolotów. Czy to oznacza, że starożytne cywilizacje opanowały magię latania? czasie na planecie nie mieszkali żadni ludzie! Kto więc na zawsze zamienił się w
Dlaczego więc nigdy nie odnaleziono ani jednej oryginalnej maszyny? Reinhard skamieniałość w okresie kredy? A
Habeck próbuje znalez
ć odpowiedz
! może znalezisko to falsyfikat?
73 74
Sławni badacze tajemnic. Reinhard Habeck  ilustrator, Sławni badacze tajemnic. Reinhard Habeck  ilustrator,
który uciekł w świat tajemnic. który uciekł w świat tajemnic.
Habeck nie zajmuje się podróbkami. Przeciwnie, stara się pozostać w Oprócz ukochanego Egiptu Habeckowi udało się do tej pory odwiedzić
maksymalnej harmonii z przyrodą. Obserwuje jej przeszłość, teraz
niejszość, również tajemnicze miejsca w Ameryce Południowej i Środkowej, a także w
pamiętając jednocześnie o przyszłości. Jego obawy dotyczą naszego dziedzictwa Europie. Jego celem są miasta ojczystej Austrii, historyczne zakątki Włoch czy
kulturowego, które wciąż pozostaje nieodkryte. Obawia się skutków efektu Wielkiej Brytanii. Obiektem jego zainteresowania stała się także Grenlandia. Wiele
cieplarnianego. Tylko czy zanim nastąpi katastrofa ekologiczna zdążymy zbadać wskazuje na to, że nie zawsze była zamarznięta jak dziś! Dowodem ma być  mapa
nieznane zakątki Ziemi? północy Zena" autorstwa średniowiecznego podróżnika NICHOLASA ZENA (przełom
XIV i XV w.).  Na tej mapie Grenlandia nakreślona jest bez lodowców. A więc w
stanie sprzed mniej więcej 10 tys. lat. Poza górami na północy i południu, w
centrum wyspy widać rozległy płaskowyż. To czyni całą sprawę jeszcze bardziej
zagadkową: najnowsze badania sejsmiczne wykazały bowiem, że pod obecną grubą
warstwą lodu faktycznie znajduje się równina. Skąd wiedział o tym średniowieczny
kartograf? - dziwi się austriacki badacz tajemnic. Czy uda mu się odkryć prawdę o
dziwnej mapie i innych niewyjaśnionych zjawiskach?
75 76
Pisma, których nie sposób odczytać - A
UCJA
Pisma, których nie sposób odczytać.
KRZYŻANOWSKA.
Jedną z najbardziej ekscytujących, wciąż nierozwiązanych zagadek pozostaje
pytanie o najstarszy system pisma na świecie. Różni naukowcy przyznają palmę
Wielu tajemnic przeszłości nigdy byśmy nie poznali, gdyby nie zabytkowe,
pierwszeństwa w dziejach piśmiennictwa różnym systemom. Dotyczy to zarówno
liczące setki, a nawet tysiące lat teksty. To także dzięki nim udaje się póz
niej te
najnowszych odkryć i badań, jak i nowych informacji o pismach już pozornie
zagadki rozwiązać jest nośnikiem dawnych mądrości pomaga odtwarzać przeszłą
dobrze poznanych. Do 2003 r. za najstarsze pismo uważano system znaków z
rzeczywistość. Istnieją też jednak przekazy, których treść pozostaje dla nas
obszaru Mezopotamii lub egipskie hieroglify. Tymczasem w Chinach odkryto znaki,
zamknięta, ponieważ znaków, jakimi zostały zapisane, nie sposób odszyfrować!
które mogą być o kilka tysięcy lat starsze. Skąd więc pochodzi najstarsze pismo na
Symbole te pochodzą z różnych epok, od prehistorii do czasów nowożytnych. Wciąż
świecie?
pochyla się nad nimi wielu wybitnych badaczy. Przedstawiam kilka światowej sławy
rebusów paleograficznych. Czy kiedyś będziemy je w stanie odczytać?
77 78
13
2012-11-21
Pisma, których nie sposób odczytać. Pisma, których nie sposób odczytać.
" Nazwa: pismo kultury Vinca
" Pochodzi z okresu: do 6-5 tys. lat p.n.e.
" Miejsce odkrycia: Serbia
Czy europejczycy prześcignęli sumerów?
W wiosce wre praca: długowłose kobiety w krótkich spódnicach zajmują się
garncarstwem - formują gliniane wazy i misy. W tym czasie ich krzepcy, brodaci
mężowie pilnują ognia w piecach metalurgicznych, w których powstają narzędzia.
To prehistoryczna kultura Vinca zajmująca w okresie eneolitu (epoka miedzi) teren
południowej Serbii. Na podstawie znalezisk archeologicznych naukowcy stwierdzili,
że była to społeczność jak na owe czasy rozwinięta i cywilizowana. Jedna kwestia
pozostaje nadal otwarta czy członkowie Vinca posiadali pismo? Twierdząca
odpowiedz
oznaczałaby, że prześcignęli Sumerów czy greckich Minojczyków.
Spekulacje te wywołało znalezisko z 1875 r., kiedy w trakcie wykopalisk
archeologicznych na terenach kultury Vinca odkryto kilka glinianych naczyń, na
których widnieją nieznane symbole...
Jeśli pismo kultury Vinca jest prawdziwe, jest to najstarszy system na świecie.
79 80
Pisma, których nie sposób odczytać. Pisma, których nie sposób odczytać.
Być może odpowiedz
na pytanie dotyczące najstarszego systemu pisma
używanego kiedykolwiek przez ludzi przynosi odkrycie z 2003 r. Właśnie wtedy
Na naczyniach oprócz prostych znaków znajdują się też nieskomplikowane
archeolodzy opublikowali informacje o skorupach żółwi, na których widnieją
obrazki, niektóre ułożone w grupach, inne pojedyncze. Czy są to rysunki
nieznane symbole. Znaki miałyby pochodzić sprzed 8,5 tys. lat.  Znaków tych nie
symboliczne, ideogramy, czy może litery alfabetu tworzące zupełnie nowy rodzaj
uważamy za w pełni rozwinięte pismo, ale za symbole, które, używane przez wiele
pisma? I co oznaczają? Ponieważ te gliniane naczynia odkrywano głównie poza
lat, stopniowo doprowadziły do wykształcenia się piśmiennictwa - komentował
pierwotną osadą, niektórzy historycy wysnuli wniosek, że symbole na nich mogły
historyk i sinolog prof. Li XUEQIH. (na zdjęciu) . Gdyby jednak znaki te uznać za
służyć do oznaczania granic terenu. Pogląd ten podziela Niemiec Peter Biehl z
pismo, mielibyśmy do czynienia z najstarszym jego przykładem. Uważa się, że to na
Europejskiego Stowarzyszenia Archeologów. Inni badacze sądzą jednak, że znaki
ich podstawie powstały współczesne chińskie znaki. Oba systemy dzieli jednak 5
miały raczej charakter religijny lub rytualny.
tys. lat! Czy tajemnicze symbole mogły przetrwać kilka tysięcy lat, aby w końcu dać
Niektóre z nich wyryto np. na dnie garnków, a figurki,
początek  prawdziwemu" pismu? Według legendy obecnie używane znaki wynalazł
na których znajdowały się znaki, zostały celowo
chiński mędrzec Cangjie (ok. XXVII w. p.n.e.).
zakopane w ziemi. Czy miały one charakter ofiarny?
Czy opierał się on na prastarych symbolach z Jiahu?
Według historyczki HARIII GIMBUTAS(1921-1994)
(na zdjęciu) symbole kultury Vinca mogą być pismem.
Jakie informacje kryją?
81 82
Pisma, których nie sposób odczytać. Pisma, których nie sposób odczytać.
" Nazwa: symbole z Jiahu
" Pochodzi z okresu: do 7 tys. lat p.n.e. Pośród pamiątek starożytności także odnajdujemy kilka systemów znaków o
nieznanym do dziś znaczeniu. Zostały zapisane na różnych materiałach: kamieniu,
" Miejsce odkrycia: prowincja Jiahu, Chiny
płytkach glinianych lub papirusie (słynne egipskie hieroglify). Wiele z nich udało się
naukowcom już odczytać, jednak kilka wciąż skrywa przed badaczami swoje
sekrety.
Symbole (widoczne na zdjęciu po lewej) zachowały się na skorupach żółwi (zdjęcia
w środku i po prawej).
83 84
14
2012-11-21
Pisma, których nie sposób odczytać. Pisma, których nie sposób odczytać.
" Nazwa: znaki na dysku z Fajstos Gliniany dysk pochodzący z minojskiego pałacu Fajstos znalazł w 1908 r.
włoski archeolog Luigi Pernier. Przedmiot od razu okrzyknięto klejnotem
" Pochodzi z okresu: ok. 2 tys. lat p.n.e.
archeologicznym, a na Kretę, uznaną za kolebkę cywilizacji minojskiej, przybywały
" Miejsce odkrycia: Kreta, Grecja.
tłumy badaczy. Symbole pokrywające powierzchnię okrągłej płytki wyglądają
tajemniczo. Dysk ma 15 cm średnicy, jest na nim łącznie 241 znaków, pośród
których rozróżnić można ok. 45 typów liter. Unikatową  dekorację" dawny artysta
umieścił po obu stronach dysku, a dzisiejsi badacze wciąż jeszcze nie wiedzą, co
może ona oznaczać. Przedmiotem spekulacji jest także wiek dysku. Z jakiego okresu
pochodzą
symbole? I o
czym mówią?
Dysk znaleziono w minojskim pałacu Fajstos(na zdjęciu po lewej).
85 86
Pisma, których nie sposób odczytać. Pisma, których nie sposób odczytać.
Pochodzenie artefaktu datuje się na drugie tysiąclecie przed Chrystusem. Są też jednak tacy, którzy podważają autentyczność dysku! Uważają, że
Niektórzy sugerują jednak, że dysk jest przynajmniej o 500 lat młodszy. Analiza najpierw należałoby przeprowadzić test metodą termoluminescencji, który
symboli jest tym bardziej problematyczna, że badaczom brak dostatecznego niezawodnie wskazałby wiek dysku i tym samym wykluczył domysły, że jest to
kontekstu historycznego. Dlatego nadają znakom własne umowne określenia jak współczesny falsyfikat. Niektórzy eksperci sugerują, że rzekomy odkrywca, Pernier,
 piechur",  dziecko" czy  hełm". Czy trafnie? - nie wiadomo, bo przecież obrazki jest w rzeczywistości autorem dysku. Na wykonanie testu nie zgadzają się jednak
niekoniecznie oznaczają to, co może wynikać z ich kształtów. Powstało więc wiele badacze, w posiadaniu których znajduje się artefakt. Czy jest to oszustwo, czy
teorii na temat tego, co jest treścią zapisu na dysku. Niektórzy archeolodzy sądzą, że prawdziwy pradawny system znaków?
może to być opis wydarzeń historycznych, modlitwa, wezwanie do broni lub wzór
matematyczny.
87 88
Pisma, których nie sposób odczytać. Pisma, których nie sposób odczytać.
" Nazwa: Cascajal
" Pochodzi z okresu: 1000 lat p.n.e. W 1999 r. w meksykańskiej wiosce Cascajal niedaleko miasta San Lorenzo
odkryto kamienną płytę ważącą 12 kg. Dla archeologów to skarb, ponieważ
" Miejsce odkrycia: wioska Cascajal,
widnieją na niej 62 symbole graficzne przypominające długo poszukiwane pismo
Meksyk.
Olmeków (plemię, które żyło na terenie Meksyku mniej więcej w latach 1200-400
p.n.e.). Według ekspertów odkrycie to może pomóc w szerszym poznaniu kultury
Olmeków, a co więcej, być może jest to najstarsze pismo Ameryki! Co w takim
razie oznaczają symbole?
89 90
15
2012-11-21
Pisma, których nie sposób odczytać. Pisma, których nie sposób odczytać.
Niektóre z nich są nie do odszyfrowania, inne wyraz
nie coś przedstawiają (np.
owada czy jaszczurkę). Tablica o wymiarach 26x31 cm jest dla badaczy twardym
orzechem do zgryzienia. Jak mówi archeolog KARL TAUBE (ur. 1957)(na zdjęciu) z
Uniwersytetu Kalifornijskiego:  Jest to, niezwykle ważne odkrycie, ponieważ
dotychczas nie znaliśmy tego systemu znaków . Jeśli naukowcom uda się
Z epoki średniowiecza, z której zachowało się wiele zabytków piśmiennictwa,
odszyfrować tak unikatowe pismo, dowiemy się zapewne wielu ciekawych rzeczy
pochodzi również kilka artefaktów zapisanych trudnymi do odczytania symbolami.
na temat dawnych kultur Ameryki.
Ich rozszyfrowanie sprawia równie dużo kłopotów, co odczytywanie starszych
znaków.
91 92
Pisma, których nie sposób odczytać. Pisma, których nie sposób odczytać.
" Nazwa: zapis na kamieniu z Singapuru
" Pochodzi z okresu:XI-XIII w. W Muzeum Narodowym Singapuru wystawiony jest kamień znaleziony
przypadkowo w 1819 r. w ujściu rzeki Singapur. Jest wysoki na ok. 3 m i mniej
" Miejsce odkrycia: Singapur
więcej tak samo szeroki. Jego powierzchnia zapisana została niezrozumiałym dziś
tekstem, który bezskutecznie próbowali odczytywać znalazcy, a nawet niektórzy
spośród singapurskich mężów stanu.
93 94
Pisma, których nie sposób odczytać. Pisma, których nie sposób odczytać.
" Nazwa: pismo kitańskie
" Pochodzi z okresu: X-XII w.
" Miejsce odkrycia: Azja Wschodnia
Archeolodzy wciąż próbują rozwiązać zagadkę napisu. Niektórzy twierdzą, że
udało im się zrozumieć kilka słów. Naukowcy zajmujący się kamieniem podzielili
się na dwie grupy: pierwsza uważa, że znaki pochodzą z Sumatry, druga jest
przekonana, że to stary język jawajski. Nikt jednak nie odczytał całego napisu.
Istnieje hipoteza, która odnosi się do znanej singapurskiej legendy z XIV w. o
siłaczu imieniem BADANG. Miał on zmierzyć się z mistrzem z sąsiedniego kraju
Kling, a wskaz
nikiem ich siły stał się olbrzymi głaz. Podczas gdy przeciwnik uniósł
go tylko na wysokość kolan, Badang wrzucił go do ujścia pobliskiej rzeki. Czy napis
może potwierdzać tę legendę? Czy jest to skała znana każdemu dziecku w
Singapurze z legendarnej historii o niesamowitym siłaczu? Możliwe, że kamień ten
pomoże badaczom odkryć pradawną przeszłość kraju.
95 96
16
2012-11-21
Pisma, których nie sposób odczytać. Pisma, których nie sposób odczytać.
W latach 907-1125 Mongolią i częścią Chin władała dynastia Liao. Kultura
tamtejszych mieszkańców była wyjątkowa, ich dopracowane malarstwo i rzez
ba
zachwycają do dziś. Mimo to okres ten w dużym stopniu pozostaje dla badaczy
zagadką. Do jej rozwiązania prowadzić może odczytanie pisma znalezionego na tym
Oddzielną grupę stanowią znaki, których pochodzenie i charakter owiane są
terenie w 1922 r. Chodzi o znaki zapisane na artefaktach, kolumnach, kamieniach,
wielką tajemnicą. Ich znaczenie może być kluczowe, ale też zupełnie błahe. Formą
płytkach, często też na nagrobkach. Eksperci dzielą je na dwie grupy - mały i duży
nie przypominają żadnego innego systemu znaków i wielu uważa je za falsyfikaty.
rękopis, czyli rodzaje pisma używane niezależnie od siebie. Ich znaki odczytano
O jakie symbole chodzi i co może przynieść światu ich odczytanie?
tylko czę-ściowo. Historycy do dziś nie potrafią powiedzieć, czy jest to kompletny
system pisma, czy jedy-nie symbole. Zapisane są wertykalnie i przypominają pismo
chińskie. Badaczy czeka jeszcze wiele pracy zanim uda im się odczytać ich treść.
Przy tym język kitański nie został jeszcze dobrze poznany. Czy dzięki tym
symbolom poznamy lepiej kulturę mongolską?
97 98
Pisma, których nie sposób odczytać. Pisma, których nie sposób odczytać.
" Nazwa: pismo Manuskryptu Voynicha
" Pochodzi z okresu: ok. XV w.
" Miejsce odkrycia: Frascati,Włochy Księga pełna niezrozumiałych słów i dziwnych ilustracji ukazujących nieznane
rośliny, krajobrazy i ludzi jest jednym z najbardziej zagadkowych manuskryptów,
jakie kiedykolwiek poznał świat. W 1912 r. odkrył go amerykański kolekcjoner
polskiego pochodzenia Wilfried M. Voynich (1865-1930), który podobno znalazł
go w bibliotece pałacu Villa Mondragone
we włoskim mieście Frascati. Znaki,
które zawiera, są jednak nie do
rozszyfrowania!
99 100
Pisma, których nie sposób odczytać. Pisma, których nie sposób odczytać.
Uważa się, że ów naukowiec posiadał niewiarygodną wiedzę (miał np.
zbudować mikroskop czy teleskop). Czy manuskrypt został zapisany znanym tylko
Rękopis wzbudził zainteresowanie wielu naukowców, którzy też próbowali go
Baconowi szyfrem, czy prawdziwym, dziś już martwym językiem? A może nie
odczytać. Ich uwagę zwróciły przede wszystkim ilustracje ukazujące przedmioty i
pochodzi z tego świata? Może to po prostu
stworzenia, których próżno szukać na naszej planecie. Znaki próbował odczytać
falsyfikat&
podobno także cesarz rzymsko-niemiecki RUDOLF II (1552-1612), ale jego starania,
podobnie jak wielu innych, były bezskuteczne. Badacze znalez
li w księdze list z
1666r. i na podstawie zawartych w nim informacji stwierdzili, że tekst pochodzi z
epoki średniowiecza. Wielu za jego autora uważa alchemika, matematyka i filozofa
Rogera Bacona(1214-1294), który pasjonował się także wiedzą tajemną. Czy mógł
w rękopisie zaszyfrować wyniki swoich badań?
101 102
17
2012-11-21
Pisma, których nie sposób odczytać. Pisma, których nie sposób odczytać.
" Nazwa: rongorongo
" Pochodzi z okresu: nieznany Wyspa Wielkanocna nie jest wyłącznie domem olbrzymich mistycznych
posągów moai ustawionych na nadmorskich klifach. Pochodzi stamtąd także system
" Miejsce odkrycia: Wyspa Wielkanocna
tajemniczych znaków, których do dziś nie udało się odszyfrować. Nazywane są
rongorongo i pierwsza wzmianka na ich temat pochodzi z 1864 r., gdy opisał je
francuski misjonarz EUGENE EYRAUD (1820-1868). Już w XIX w. żaden z
rdzennych mieszkańców nie potrafił ich odczytać. W czasie, gdy system był
używany, znali go rzekomo tylko ludzie z wyższych warstw społecznych, w
związku z czym dostępny wyłącznie dla stosunkowo wąskiego grona. Czy oznacza
to, że jego znaczenie zostało utracone na zawsze?
103 104
Pisma, których nie sposób odczytać. Pisma, których nie sposób odczytać.
Szyfry Bealea: prowadzą do skarbu?
W I885 r. ukazuje się książka nieznanego autora. Jest w niej mowa o
człowieku imieniem Thomas Jefferson Beale, który gdzieś w amerykańskim stanie
Virginia miał ukryć skarb! Podobno najpierw zatrzymał się na jakiś czas w hotelu.
Teksty zapisane znakami rongorongo należy odczytywać w specjalny sposób.
Potem zniknął na około 2 lata, a kiedy znów się pojawił, przed swoim ponownym
Podobno zaczyna się od strony lewej do prawej, ale od lewego dolnego rogu. Kiedy
wyjazdem przekazał właścicielowi zajazdu Robertowi Horrissowi tajemniczą
dotrze się do końca wersu, należy obrócić tekst o 180 stopni i kontynuować
żelazną skrzynkę. Horriss miał jej jednak nie otwierać przez 10 lat i czekać, aż
czytanie. Większość znaków jest zapisana na drewnianych płytkach, ale materiałów
Beale po nią wróci. Ale ten już nigdy jej nie odebrał... Po pewnym czasie Horriss
tych jest niewiele. To dodatkowo utrudnia badaczom zadanie. Mimo tego powstało
zdecydował, że otworzy tajemniczą skrzynkę. W środku znalazł 3 strony zapisane
już kilka hipotez na temat pochodzenia tych znaków. Niektórzy uważają, że
szyfrem! Podobno dołączona była do nich informacja, że odszyfrowanie tekstu
powstały w I tysiącleciu n.e. Ich korzenie mogą jednak sięgać XVI w., kiedy na
zaprowadzi do skarbu! Przed śmiercią Horriss powierzył dokument swojemu
wyspę po raz pierwszy dotarli Europejczycy. A jeśli rongorongo wyjaśnia wciąż
przyjacielowi. Ten spędził podobno 10 LAT pracując nad jego odczytaniem.
nieznane prawdziwe przeznaczenie tajemniczych posągów moai czy nawet skrywa
Twierdził nawet, że udało mu się odszyfrować 1-szą str. i poznał przybliżone
odpowiedzi na wiele kolejnych zagadek Wyspy Wielkanocnej?
położenie skarbu. Jego następcy nie mieli takiego szczęścia, choć odczytać szyfr
starało się ich wielu. Przynajmniej od czasu, gdy w 1885 r. ukazała się książka
opisująca tą legendą. Poszukiwacze skarbu są przekonani o autentyczności
dokumentu, ale część historyków całą opowieść uważa za fikcję.
105 106
Wodziły za nos cały świat - PIOTR KUCKI. Wodziły za nos cały świat.
Na długo zanim świat zalała fala mody na spirytyzm, oparty na wierze w życie
pozagrobowe i możliwość łączności z duchami, w USA pojawiają się dwie kobiety,
Dom w wiosce Hydesville w amerykańskim stanie Nowy Jork pogrążony jest
siostry Kate i Maggie Fox. Umieją nawiązywać
w ciemności, a większość mieszkańców już dawno śpi. Tylko dwie siostry
kontakt z zaświatami, dzięki czemu zostają
piętnastoletnia MARGARET (1833 -1893) i dwunastoletnia KATE (1837 - 1892) Fox
pierwszymi zawodowymi mediami i wywołują nie
nie mogą zasnąć. Kiedy wprowadzały się z rodzicami do tego domu, dotarły do nich
lada sensację! Uważa się, że to one zapoczątkowały
plotki, że w nim straszy. Teraz są już tego pewne! W budynku słychać dziwne
spirytyzm. Pod koniec życia siostry wyjawiają, że
pukanie, które pochodzi nie wiadomo skąd. Siostry odkrywają prawdę: ich zdaniem
było to jedno wielkie oszustwo! Czy zakpiły sobie z
tajemnicze odgłosy wydaje duch
całego świata?
zamordowanego mężczyzny! Kontakt z
nieboszczykiem otwiera im drogę do
kariery mediów spirytystycznych.
Naprawdę umiały rozmawiać z duchami,
czy też wszystko to wymyśliły?
107 108
18
2012-11-21
Wodziły za nos cały świat. Wodziły za nos cały świat.
Do odkrycia sposobu komunikowania się z duchami prowadzi je dziecięca Rodzicom nie podobają się te zabawy i wywożą córki z Hydesville do
zuchwałość. Dziewczynki uważają bowiem ducha za diabła i stroją sobie z niego krewnych. Okazuje się, że siostry potrafią rozmawiać także z innymi duchami, nie
żarty. Zachował się opis wydarzeń z 31 marca 1848 r., kiedy de facto narodził się tylko ze Splitfoodem. Wkrótce dziewczętami zaczyna interesować się prasa i w
spirytyzm - wiara w łączność z duchami zmarłych. Siostry Fox wspominały, że USA wybucha sensacja, wobec której nawet uczeni nie pozostają obojętni. Kilku
tamtej nocy odkryły sposób nawiązywania kontaktu z zaświatami. Młodsza Kate profesorów bada domniemane zdolności paranormalne Kate i Margaret; dochodzą
zwraca się bezpośrednio do ducha i prosi:  Panie z kopytem, zrób to! A następnie do bardzo różnych wniosków. Niektórzy twierdzą, że siostry potrafią nawiązać
klaszcze. Natychmiast następuje odpowiedz
w postaci takiej samej liczby klaśnięć. łączność z zaświatami. Inni uważają, że to oszustwo. Dziewczęta
Niedługo potem dziewczęta wymyślają kod alfabetyczny, aby móc zadawać najprawdopodobniej  pukają" za pomocą strzykających kolan lub mechanizmów
duchowi pytania. I odkrywają, że pan Splitfood, jak go nazywają, jest duchem pod sukienkami. Nikt jednak nie potrafi udowodnić oszustwa.
zamordowanego handlowca CHARLESA B. Rosma który został zabity i pogrzebany
w ich piwnicy!
109 110
Wodziły za nos cały świat. Wodziły za nos cały świat.
Spirytyzm kluczem do zaświatów?
Siostry Fox zostają gwiazdami i występują w słynnym show amerykańskiego Za duchowego ojca spirytyzmu uważa się francuskiego nauczyciela ALLANA
 handlarza rozrywką" PHINEASA T. BARNUNA (1810 1891). Najstarsza córka KARDECA (1804-1869), autora pięciu książek na temat spirytyzmu. Ale jeszcze
państwa Fox, LEAH (1814-1890) zostaje menedżerką młodszych sióstr. Siostry Fox wcześniej w USA pojawiają się pierwsze media, SIOSTRY Fox, które oczywiście
stają się pierwszymi zawodowymi mediami, od ich działalności wywodzi się cały zainspirowały Kardeca. Do ich sukcesów nawiązują tysiące innych mediów, które
spirytyzm. Dopiero po latach wybucha skandal. W 1888 r. Margaret Fox wyznaje rzekomo potrafią niesamowite rzeczy. Podobno podczas seansów pojawiają się
publicznie, że cała sprawa była oszustwem! W dzieciństwie siostry wydobywały zjawy i mają miejsce zjawiska paranormalne - w pomieszczeniu pojawiają się
dz
więki za pomocą strzykających palców, a kiedy chciały zakończyć tę zabawę, ich światła, słychać głosy, a przedmioty unoszą się w powietrzu! Ale wiele z nich
najstarsza siostra Leah zmusiła je podobno do kontynuowania procederu i zarabiania złapano na oszustwie, więc spirytyzm
w ten sposób pieniędzy!  To powód, dla którego spirytyzm uważa się za oszustwo zostaje potępiony. Jednak badaniem
najgorszego typu - oświadczyła Margaret. Sytuacji nie poprawia fakt, że póz
niej zdolności niektórych mediów, na przykład
siostry wycofują swoje oświadczenie, twierdząc, że zostały do jego złożenia Szkota DANIELA D. HONA (1833-1886),
zmuszone. Ich reputacja jest już jednak wątpliwa, obie umierają w nędzy. Po ich zajmują się ważni naukowcy! A ponieważ
śmierci pozostaje nierozwiązana zagadka: potrafiły nawiązać łączność z duchami spirytyzm jest popularny od ponad wieku,
czy wodziły za nos cały świat? nasuwa się pytanie, czy faktycznie może
być kluczem do zaświatów?
111 112
Chiński Olimp. Chiński Olimp.
Na zdjęciu widać najbardziej tajemniczą górę w całych Chinach  Tai Shan.
Schody prowadzące do świątyni
na świętej górze Tai Shan w prowincji
Szantung na wschodzie Chin.
113 114
19
2012-11-21
Chiński Olimp. Chiński Olimp.
W skalnych przesmykach można zobaczyć takie monumentalne mistyczne
kamienne mosty.
Tai Shan zalicza się do Pięciu Świętych Gór Taoizmu. Jest kojarzona ze
wschodem słońca, narodzinami, odnową; a często uważa się ją za najważniejszą z
całej piątki. Ruch pielgrzymkowy do świątyń na Tai Shan odbywa się od 3 tys. lat.
Od niepamiętnych czasów miejsce rytualnego składania ofiar niebu (Tian) przez
cesarzy chińskich celem potwierdzenie uzyskanego przez nich mandatu niebios. Po
złożeniu ofiary cesarz składał pismo z tekstem modlitwy o pomyślność dla swoich
poddanych. Następnie składał kolejną ofiarę, tym razem u podnóża góry
poświęconej Ziemi. W 695 r. ofiarę złożyła w tym miejscu cesarzowa Wu Zetian
wykorzystując fakt, iż Ziemia reprezentuje pierwiastek żeński (yin). Tym samym
uprawomocniła swoje rządy.
115 116
Legendarna zaginiona kopalnia złota - A
UCJA
Chiński Olimp.
KRZYŻANOWSKA.
Legenda głosi, że jest wypełniona złotem, a skarb ukryty w jej wnętrzu miałby
zapewnić swojemu znalazcy spędzenie reszty życia w luksusie. Nazywana jest
Zaginioną Kopalnią Holendra, a jej lokalizacja stanowi wielką niewiadomą.
Skała ze świętymi napisami w pobliżu
Poszukiwacze, którzy próbują ją odnalez
ć, wiedza tylko jedno: leży gdzieś w
szczytu, który jest celem pielgrzymów z całego
arizońskim masywie Superstition Mountains i do tej pory widziało ją jedynie kilku
świata.
szczęśliwców...
117 118
Legendarna zaginiona kopalnia złota. Legendarna zaginiona kopalnia złota.
Legenda zaczyna się od historii mężczyzny imieniem Don HICUEL PERALTA.
Pochodzi z bogatej rodziny i jest posiadaczem rancza w Meksyku. Podczas jednej ze
swych podróży po Ameryce podobno odnajduje w Superstition Mountains górę
złota. Nie może zostawić takiego bogactwa! Wraca do Meksyku po pomocników,
którzy wraz z nim mają przewiez
ć kosztowności do domu. Jest rok 1845, a o skarbie
ukrytym głęboko w ziemi nie wie nikt oprócz Peralty i miejscowego plemienia
Apaczów.
Indianie są oburzeni, kiedy dowiadują się, że drogę do kopalni odnalazł biały.
W 1848 r. zaczynają prześladować Peraltę i jego rodzinę, a cały incydent
doprowadza do tragedii, którą nazywa się  masakrą rodziny Peralta". Apacze
mordują większość jej członków. Tylko kilku osobom udaje się uciec. Następnie
rdzenni mieszkańcy tych terenów starannie ukrywają złoto. Z tych czasów
zachowała się tylko jedna wzmianka o niezwykłej kopalni, jest to opis autorstwa
samego Peralty. Porównuje ją do sombrero, meksykańskiego kapelusza, do którego
wierzchołek  złotej góry" jest najbardziej podobny.
119 120
20
2012-11-21
Legendarna zaginiona kopalnia złota. Legendarna zaginiona kopalnia złota.
Badacz ROBERT BLAIR (ur. 1921), od dawna zajmujący się tą legendą, mówi:
 Eksploatacja kopalni przez rodzinę Peralta to jedynie wymysł XX-wiecznych
pisarzy . Bogaty klan posiadał wprawdzie dochodową kopalnię, ale w Kalifornii!
Poszukiwacze już
Kto zatem naprawdę odkrył to niezwykłe miejsce w Arizonie? Wyjaśnień jest co
dziesiątki lat próbują odnalez
ć
najmniej kilka. W 1865 r., w okresie nieustających walk pomiędzy Apaczami i
zaginioną kopalnią złota. Ukryte
białymi Amerykanami, lekarz wojskowy ABRAHAM THORNE pracuje wśród Indian
w niej ogromne bogactwa
jako sanitariusz. Uczy Indian zasad higieny, opatruje rannych, opiekuje się chorymi i
potwierdzają wiarygodni
asystuje przy porodach. Stopniowo zyskuje zaufanie Apaczy. Czy zaufali mu na
świadkowie.
tyle, by powierzyć mu także tajemnicę ukrytego skarbu?
121 122
Legendarna zaginiona kopalnia złota. Legendarna zaginiona kopalnia złota.
Swoją niesamowitą przygodę Thome opowiada kilka lat póz
niej trzem
żołnierzom. Ale jak to możliwe, że wszelkie próby odnalezienia przez nich
Według legend tak właśnie było! W 1854 r. starszyzna plemienna w nagrodę
cudownego miejsca kończą się fiaskiem? Której opowieści o skarbie wierzyć?
za oddanie i pomoc Thome'a zabiera go na wspaniałą wycieczkę. Nie gdzie indziej,
Według badacza Roberta Blaira legenda o Thornie jest po prostu zmyślona. Żadne
tylko do tajemniczej kopalni, skrywającej niesamowite bogactwo! Stawiają jednak
z
ródła nie wspominają o takim lekarzu, który pracowałby wśród Indian. Być może
jeden warunek - przez całą drogę lekarz musi mieć zawiązane oczy. Następnie
chodziło jednak o mężczyznę, który w latach 60. XIX w. prowadził prywatną
prowadzą go gdzieś daleko od głównego obozu, mniej więcej 32 kilometry. Tutaj
praktykę lekarską w Nowym Meksyku i twierdził, że porwało go plemię Indian
otwierają się przed nim bramy do ogromnego skarbu. Może zabrać tyle złota, ile
Nawaho. Rzekomo udało mu się zbiec i odkryć skarb w pobliskiej kopalni. Wersji
chce! Czy jednak ta historia jest prawdziwa? Czy Indianie wyjawiliby swoją
opowieści jest tak wiele, że nie można stwierdzić, która z nich jest tą prawdziwą. Ich
tajemnicę obcemu?
bohaterowie mogą być postaciami fikcyjnymi. Sam Thome nie jest bowiem
ostatnim, któremu przypisuje się odnalezienie tajemniczego miejsca...
123 124
Legendarna zaginiona kopalnia złota. Legendarna zaginiona kopalnia złota.
Kopalnia złota otrzymała swoją nazwę - Zaginiona Kopalnia Holendra - od
rzekomego zdobywcy z trzeciej, najbardziej znanej legendy. Nazwa jest w
Wersje opowieści o znalezieniu przez niego kopalni złota znacznie się różnią.
rzeczywistości wynikiem błędu. Gdy w tych okolicach pojawił się niejaki JACOB
Według niektórych Waltz został zwolniony z pracy i wtedy wraz z kompanem
WALTZ (ok. 1810-1891)(na zdjęciu), miejscowi stwierdzili, że pochodzi z Holandii.
wyruszył, by zbadać Superstition Mountains. Na skarb mieli trafić przypadkiem!
Jednak w rzeczywistości był Niemcem, który przeprowadził się do Ameryki, aby
Póz
niej kilka osób widziało go w Phoenix w Arizonie, jak zamawiał w gospodzie
pracować jako górnik. W Arizonie pracował wraz z kilkoma towarzyszami, również
jedną kolejkę za drugą, a na koniec płacił czystym złotem! Czy jego bogactwo
niemieckimi emigrantami. Tam też usłyszał o
faktycznie pochodziło z tajemniczej kopalni? Zdaniem niektórych było to złoto
tajemniczej kopalni, znajdującej się gdzieś w
skradzione z kopalni, w której Waltz pracował wcześniej i że z tego właśnie powodu
górach Superstition Mountains. Jak głosi jego
został zwolniony Inni twierdzą jednak, że metal był zbyt czysty i drogi i musiał
legenda, kolejne 20 lat upłynęło mu pod znakiem
pochodzić z innego z
ródła! Mężczyz
ni podobno korzystali ze złota przez kolejne 20
poszukiwań tego miejsca. Choć trud wydawał się
lat. Inne wersje opisują tę historię
bezskuteczny, w końcu się opłacił. Przełom miał
zupełnie inaczej i sugerują, że drogę
nastąpić w 1870 r., kiedy Waltz wreszcie odkrył
do żyły złota pokazał Waltzowi
tajemnicę ukrytego skarbu!
prawdopodobnie sam Peralta.
125 126
21
2012-11-21
Legendarna zaginiona kopalnia złota. Legendarna zaginiona kopalnia złota.
Jeszcze inny wariant opowieści głosi, że Waltz zdobył złoto dzięki swej O niesamowitym odkryciu wspomina ustna tradycja lokalnych mieszkańców.
odwadze. Miało się to wydarzyć w latach 70. XIX w., gdy Niemiec wraz z JACOBEM Jednak opisom szczęścia i bogactwa towarzyszą w legendach także tragiczne
WEISNEREM uratowali życie HIGUELA PERALTY, któremu w czasie walki przeciwnik wydarzenia. Wkrótce po odkryciu skarbu Jacob Weisner podobno zmarł w
groził nożem. Okazało się, że uratowany pochodził z rodziny odkrywców kopalni niezupełnie jasnych okolicznościach! Czy zginął z rąk Apaczów, wściekłych z
złota, o której krążyły legendy. Był wnukiem samego, Don powodu odkrycia ich tajemnicy? A może usunął go sam Waltz, aby zatrzymać całe
Miguela Peralty, tego samego który przed laty jako pierwszy bogactwo dla siebie? Czy jednak samemu Waltzowi bogactwo przyniosło tylko
z białych trafił na wielki skarb! Chcąc odwdzięczyć się szczęście? Według legendy wydawał on w mieście horrendalne sumy i nie chciał
odważnym wybawicielom za uratowanie życia, szczęśliwy zdradzić, skąd je ma. Wielu ludzi prześladowało go i próbowało wyciągnąć z niego,
Peralta pokazał im mapę kopalni złota, którą wiele lat temu gdzie znalazł skarb. Śledzili go i podglądali, wierząc, że doprowadzi ich do
odnalazł jego dziadek! Przed Waltzem i Weisnerem bajkowego miejsca. Ale Waltz był sprytny i zawsze potrafił ukryć się w skalnych
otworzyły się w ten sposób bramy do bajkowego życia. zakamarkach i na krętych ścieżkach. Nikomu więcej nie udało się odnalez
ć kopalni!
Czy jednak opowieść o niemieckim górniku jest prawdziwa? Może to tylko kolejna
z legend na temat tajemniczego miejsca?
127 128
Legendarna zaginiona kopalnia złota. Legendarna zaginiona kopalnia złota.
Wersje historii o tajemniczym Holendrze bardzo się różnią. Z jednej strony
przeważają opinie, że Waltz trafił na kopalnię sam, przypadkowo, z drugiej strony
natomiast pojawiają się spekulacje o udziale Peralty. Jedna z wersji głosi, że Jacoba
Czy do skarbu doprowadziła
doprowadziła do skarbu Apaczka Ken-Tee, w której się zakochał. Jej towarzysze za
Waltza jego miłość, Apaczka Ken
wyjawienie tajemnicy ukarali ją obcięciem języka. Autentyczność opowieści jest
 Tee, jak głosi jedna z legend?
jednak sporna. Badacze niestrudzenie szukają prawdziwej tożsamości Jacoba Walt-
za. Robert Blair twierdzi, że być może chodzi o mężczyznę urodzonego w 1810 r. w
niemieckiej Wirtembergii, który wyruszył do Ameryki, gdzie pracował jako górnik i
szukał złota. Ale nie udało mu się to. Czy zatem wymyślił opowieść o kopalni złota,
by choć częściowo zrekompensować sobie niespełnione marzenia? W 1891 r. jego
farmę nawiedziła powódz
, cały majątek został zniszczony, a on sam zachorował na
zapalenie płuc i umarł. Tuż przed śmiercią miał do kopalni złota swojej przyjaciółce
Julii Thomas. Kobieta naturalnie udała się w góry na poszukiwania, ale na próżno.
Kopalnia przepadła bezpowrotnie! A może nigdy nie istniała?
129 130
Legendarna zaginiona kopalnia złota. Legendarna zaginiona kopalnia złota.
Współczesny arizoński badacz BYRD GRANGER wskazuje w sumie 62 różne Wydaje się, że najlepiej byłoby zapomnieć o Superstition Mountains.
warianty opowieści o Zaginionej Kopalni Holendra. Są wśród nich opowieści o Legendarna kopalnia jest wciąż poszukiwana, a jednocześnie wzbudza strach. Jak
złocie Apaczów, kopalni doktora Thorne'a oraz o zagubionym Holendrze i twierdzi amerykańska pisarka HELEN CORBIN (ur. 1942),  każdy, kto znalazł złoto
żołnierzach. Najpełniejsza wersja opowieści o zaginionej kopalni zawiera wszystkie lub przybliżał się do jego znalezienia, umierał. Takie były przekonania Indian . W
trzy legendy  twierdzi Granger. Ostatnia część historii mówi o trzech żołnierzach, rzeczywistości Jacob mógł zostać tam, jak długo chciał. Kiedy opuścił kopalnię,
którzy odkryli w Superstitious Mountains drogocenne metale, ale zostali spotkała go śmierć. To, że kopalnia jest przeklęta, nie podlega dyskusji . Ile
zamordowani. Blair utożsamia tę wersję z opowieściami o Thornie, który miał ludzkich istnień się tu zakończyło, ilu poszukiwaczy bezpowrotnie zniknęło?
powierzyć swą tajemnicę jakimś żołnierzom. Czy kopalnia została w końcu Jednym z najbardziej znanych poszukiwaczy arizońskiego złota był ADOLPH RUTH,
odnaleziona? Dlaczego z tym miejscem wiąże się tyle niewyjaśnionych śmierci i który miał dotrzeć do prastarej mapy tego miejsca. Latem 1931 r. wyruszył w góry
tragedii? Wydaje się, że nikt, kto w jakikolwiek sposób był związany z arizońskim na własną rękę i nigdy już nie wrócił. Kilka miesięcy póz
niej w Superstition
złotem, nie dożył starości. A może kopalnia jest przeklęta? Mountains znaleziono ludzką czaszkę - ku zaskoczeniu wszystkich znajdowały się
w niej dwa otwory po kulach! Więc Ruth został zamordowany? Badacze są pewni,
że to szczątki Rutha, jednak nie ustalono dokładnej przyczyny śmierci i sprawę
zamknięto. Ale kolejna tragedia nie każe na siebie długo czekać...
131 132
22
2012-11-21
Legendarna zaginiona kopalnia złota. Czy istnieje wiele wszechświatów? - DARIUSZ NOWAK
W 1948 r. w rejonie Superstition Mountains odnaleziono ciało bez głowy,
należące do poszukiwacza złota Jamesa A. Craveya, który zaginął tu w czerwcu
1947 r. Zdaniem jego przyjaciół Cravey, szukający legendarnego złota już kilka lat,
mógł rzeczywiście trafić na jego trop! Czy dlatego został usunięty? Kilka lat póz
niej
pisarz Barry Storm opisuje w swojej książce nieznanego sanitariusza, który napadł
na niego podczas zwiedzania tajemniczych gór. Czy był to strażnik kopalni, który
przed laty zabił Rutha i Craveya? Nawet dziś masyw Superstition Mountains owiany
jest tajemnicą. W latach 2009 i 2010 zniknęło tu kilka osób! To w większości
poszukiwacze skarbów, którzy poznali legendy o Zaginionej Kopalni Holendra.
Szczątki niektórych z nich po pewnym czasie odnaleziono, nikt jednak nie potrafi
Wokół nas rozpościera się nieskończony Wszechświat. Jest domem galaktyk,
powiedzieć, dlaczego zginęli. Znalez
li legendarne złoto? Czy przypłacili własnym
ich gwiazd i innych ciał niebieskich, w tym naszej planety Ziemi. Jednak z
życiem gorliwe poszukiwania w niebezpiecznej dziczy?
najnowszych badań wynika, że nie jest nieskończony ani jedyny! Sensacyjna
informacja, która może wywołać rewolucję w naszym postrzeganiu świata, ma
swoich zwolenników i przeciwników. Jak jest naprawdę? Czy w ogóle istnieją
133 134
dowody na to niewiarygodnie brzmiące twierdzenie?
Czy istnieje wiele wszechświatów? Czy istnieje wiele wszechświatów?
Nagłe, wielkie zderzenie! Tak naprawdę było to spotkanie dwóch
gigantycznych  baniek , przewyższających rozmiarami wszystko, co możemy sobie
Podobno strukturę naszego Wszechświata naruszają kolizje z innym
wyobrazić na Ziemi i poza nią, które otarły się o siebie. O jakie zagadkowe obiekty
wszechświatem! Obecnie astronomowie mają pierwszy dowód na istnienie takich
chodzi? To nasz Wszechświat, jego sąsiad i jeden okalający wszystko multikosmos!
zderzeń  mikrofalowe promieniowanie tła. Tą fascynującą ideą, która może
Trudna do wyobrażenia kolizja
przewrócić do góry nogami nasze postrzeganie świata, przedstawiła
pozostawiła jednak po sobie
międzynarodowa grupa uczonych pod koniec 2010 r. Brytyjski fizyk matematyczny
pewne ślady. Ten pogląd na
ROGER PENROSE (ur. I931) z Uniwersytetu Oksfordzkiego oraz armeński fizyk VAHE
powstanie naszego Wszechświata
GURZADYAN (ur. I955) z Państwowego Uniwersytetu w Erewaniu twierdzą, że udało
ma coraz więcej zwolenników.
im się odkryć zagadkowe nieregularności w kosmicznym mikrofalowym
Nie zmniejsza się też jednak
promieniowaniu tła (rodzaj promieniowania będącego pozostałością po Wielkim
liczba sceptyków i
Wybuchu. Odkrycia tego dokonali już w 1964 r. amerykańscy astronomowie ARNO
konserwatywnych uczonych,
PENZIAS (ur. 1933) i ROBERT WILSON (ur. 1936). W 1978 r. otrzymali za to Nagrodę
którzy zdecydowanie odrzucają
Nobla! W jaki sposób kosmiczne promieniowanie tła ma dowodzić istnienia
takie teorie. Kto ma rację?
Wszechświata przed Wielkim Wybuchem?
135 136
Czy istnieje wiele wszechświatów? Czy istnieje wiele wszechświatów?
Póz
niej do stronników przewrotnej teorii dołączyli także profesor Stephen
Feeney i jego zespół z Uniwersytetu Londyńskiego. Uczeni twierdzą że podczas
Oto rezultaty pracy sondy WMAP:
wyjątkowego doświadczenia odkryli niezbity dowód na istnienie swoistych  blizn ,
czyli nieregularności przyjmujących postać koncentrycznych kręgów, w
mikrofalowym promieniowaniu tła. Zdołali je także policzyć!  Doliczyliśmy się w
sumie czterech tego typu blizn, co oznacza, że nasz Wszechświat musiał zderzyć się
w przeszłości z innymi co najmniej czterokrotnie - objaśnia wyniki badań Feeney.
Jego zespół zajmuje się dokładną analizą danych z sondy WMAP (sonda
przeznaczona do pomiarów fluktuacji promieniowania reliktowego), która
odwzorowuje strukturą mikrofalowego promieniowania tła. Dzięki porównaniu
temperatur rejestrowanych przez sondę zidentyfikowano w sumie 4 miejsca, które
na tyle różnią się od otoczenia, że teoretycznie mogą być  bliznami lub, ściślej
mówiąc, śladami po kolizjach z innymi wszechświatami.  Gdyby chociaż w
przypadku jednego z nich okazało się, że są to ślady zderzenia z inną kosmiczną
 bańką , byłoby to odkrycie o niespotykanym znaczeniu - komentuje pracę
brytyjskiego zespołu słynny kanadyjski fizyk Thohas Levi z uniwersytetu w
Kolumbii Brytyjskiej.
137 138
23
2012-11-21
Czy istnieje wiele wszechświatów? Czy istnieje wiele wszechświatów?
Najpopularniejszy model istnienia kosmosu zakłada, że Wszechświat istnieje Uczeni pokładają wielkie nadzieje w nowoczesnej sondzie Planck (nazwa
w regularnych cyklach, a każdy cykl kończy się wielkim krachem, umożliwiającym pochodzi od nazwiska niemieckiego uczonego Maksa Plancka, 1858-1947), która
powstanie nowego wszechświata. Teoria ta zakłada, że nasz Wszechświat niedługo wystartowała w 2009 r. Jej zadaniem jest stopniowe odkrywanie przeszłości
po powstaniu przeszedł krótki, ale bardzo ważny okres, nazywany przez kosmosu poprzez badanie struktury tzw. mikrofalowego promieniowania tła. W
kosmologów inflacją (ang. inflation, inaczej: nadmuchanie) - w ciągu ułamków porównaniu do innych sond Planck ma znacznie bardziej czułe przyrządy. Krytycy
sekund przestrzeń kosmiczna napompowała się mniej więcej tak, jak nadmuchuje teorii o przestrzeni multikosmicznej kwestionują jej prawdziwość, twierdząc, że
się balon. Jednak według nowych informacji może istnieć wiele wszechświatów, zaobserwowane  blizny kosmiczne są wynikiem błędów programu rejestrującego!
poszczególne wszechświaty Jednak Feeney zdecydowanie się z tym nie zgadza:
istnieją obok siebie, a co więcej,  Stosunkowo łatwo można znalez
ć wszystkie
nieustannie się mnożą! W rodzaje obiektów stanowiących błędy statystyczne
oparciu o teorię tzw. wiecznego w tak wielkim zbiorze danych, jakim jest kosmos .
nadmuchania (eternal inflation) Czy dane z nowocześniejszej, lepszej sondy
można wysnuć wniosek, że obok potwierdzą teorię multikosmiczną?
naszego Wszechświata wciąż
powstają inne, pojawiające się
jako bańki w oceanie
139 140
czasoprzestrzeni!
Największe zagadki kontynentu amerykańskiego - Jan
Czy istnieje wiele wszechświatów?
Ziemiński.
Nowe dane już wkrótce powinny trafić w ręce uczonych. Dopiero gdy Kiedy w 1911 r. amerykański podróżnik HIRAH BINGHAM (1875-1956) z
kosmolodzy bedą nimi dysponowali, będą mogli rozstrzygnąć spór, czy kosmiczne zaskoczeniem odkrywa ruiny inkaskiego miasta kultu Machu Picchu w
 blizny naprawdę istnieją. Jak duże jest prawdopodobieństwo, że potwierdzone peruwiańskich Andach, podejrzewa, że odnalazł legendarne miasto Vilcabamba.
zostanie istnienie wielu wszechświatów?  Wszechświat ma dokładnie takie Wkrótce okazuje się, że jego znalezisko jest jeszcze bardziej tajemnicze i ma
parametry, jakie odpowiadają człowiekowi. Jeśli istnieje więcej kosmosów znacznie większe znaczenie. Machu Picchu zbudowano ok. 1450 r. na przełęczy
równolegle, to my żyjemy w tym, w którym mogło rozwinąć się życie, jakie między górami Huayna Picchu i Machu Picchu. Około 100 lat póz
niej, w 1572 r.
prowadzimy; nie można więc dziwić się, że parametry naszego Wszechświata są (gdy Hiszpanie kolonizowali Amerykę Południową), nagle opustoszało. Dokąd
dostosowane tak, aby mogło powstać życie. Niewielkie odchylenia od wartości odeszli tamtejsi Inkowie? Czy przenieśli się w inne miejsce, czy może wymarli na
stałych lub innych parametrów oznaczałyby powstanie zupełnie innego skutek epidemii. Peruwiański naukowiec VICTOR ANGLES VARGAS podejrzewa, że
wszechświata, w którym nie mogłoby istnieć takie życie, jakie znamy - twierdzą mieszkańcy Machu Picchu zniknęli jeszcze przed inwazją kolonizatorów. Położenie
niektórzy fizycy. Wspomniana supernowoczesna sonda Planck podczas swojej miasta sprawiło, że konkwistadorzy nigdy nie dotarli do Machu Picchu, a Bingham
udanej misji powinna rozwiązać tą zagadką już na przełomie 2012/2013 r. Zanim mógł odkryć nie tylko wspaniałą architekturę, lecz także tysiące cennych
jednak doczekamy się wyników, dyskusje o multikosmosie, bliznach kosmicznych i artefaktów!
ich powstaniu jeszcze długo nie ucichną.
141 142
Największe zagadki kontynentu amerykańskiego. Największe zagadki kontynentu amerykańskiego.
Legendarne i tajemnicze inkaskie miasto Machu Picchu :
Machu Picchu zbudowano w klasycznym inkaskim stylu, do wzniesienia
budynków na przełęczy wykorzystano ciosane, głównie granitowe bloki kamienne,
układane bez użycia spoiwa. Na zboczach gór powstały sztuczne tarasy, które
rozszerzały obszary pod uprawę roślin i stanowiły przeszkodę, jaką musieliby
pokonać ewentualni najez
dz
cy. Tarasy spowalniały też erozję gleby, do której
dochodziło z powodu deszczy, oraz zapobiegały osuwaniu się ziemi. W samym
mieście zachowały się trzy cenne zabytki: Intihuatana, Świątynia Słońca i Świątynia
Trzech Okien. Największą zagadkę
stanowi Intihuatana(zdjęcie). Jest to
kamienna konstrukcja, która, zdaniem badaczy,
służyła jako zegar astronomiczny bądz

kalendarz. Czy Inkowie byli na tyle biegli
w astronomii, że potrafili wybudować tak
niesamowitą konstrukcję?
143 144
24
2012-11-21
Największe zagadki kontynentu amerykańskiego. Największe zagadki kontynentu amerykańskiego.
Na południowy wschód od Machu Picchu leży ogromne miasto Cuzco, przez Twierdza Sacsayhuaman:
wielu badaczy uznawane za historyczną stolicę imperium Inków. Kamienna osada
powstała ok. XI w., a w okresie największego rozkwitu metropolię zamieszkiwało
nawet 200 tys. ludzi. Na północ od Cruzco znajduje się wielki kompleks obronny,
twierdza Sacsayhuaman. W czasie konkwisty miasto długo się broniło, ale
ostatecznie skapitulowało. Następnie Hiszpanie wywiez
li stamtąd ogromne ilości
złota i wiele cennych posążków. Podobno jednak w Cuzco mimo to pozostało
mnóstwo tego szlachetnego metalu. Przed najazdem Hiszpanów Inkowie mieli
ukryć skarby w podziemnych kompleksach sal i korytarzy, które ciągną się pod
chrześcijańskimi zabudowaniami powstałymi na inkaskich fundamentach.  Kościół
San Cristobal, katedra w Cuzco, kościół Santa Catalina, kaplica Santa Rosa. Gdyby
wziąć plan miasta i połączyć te budynki jedną linią, pozostałaby droga, która dalej
prowadzi prosto do Sacsayhuaman - twierdzi niemiecki pisarz WALTER-J�RG
LANGBEIN (ur. 1954). Czy pod legendarną twierdzą do dziś mogą znajdować się
góry złota i cennych przedmiotów?
145 146
Największe zagadki kontynentu amerykańskiego. Największe zagadki kontynentu amerykańskiego.
Sacsayhuaman to nie jedyna zagadka związana z Cuzco. Kamienne Do najbardziej tajemniczych budowli Ameryki należą meksykańskie piramidy.
gruzowisko, które znajduje się nieopodal, w przeszłości mogło służyć jako Wiele pytań dotyczących ruin cywilizacji Majów i Azteków do dziś pozostaje bez
precyzyjnie zaprojektowane, zaawansowane obserwatorium. Skalny masyw, zwany odpowiedzi. Największą zagadkę stanowi miasto Teotihuacan(zdjęcie), którego
przez miejscowych Cusieluchayoc, jest przykładem mistrzostwa inkaskich zabudowania, powstałe w I w. n.e., znajdują się niecałe 50 km na północny wschód
budowniczych. Odnajdujemy tam kamienne schody, wzory geometryczne, a także od Mexico City, na płaskowyżu na wysokości ok. 2 200 m n.p.m. Uważa się, że
sztuczne groty i kanały, które miały służyć do odprowadzania krwi ofiar - tędy budowniczymi tego unikatowego miasta byli Majowie, nie ma jednak co do tego
trafiała do podziemnych bóstw. Naukowcy pewności, a być może prawdziwi architekci kamiennej pamiątki są do dziś nieznani!
i archeolodzy nie wiedzą, kto wybudował Wedle azteckiej legendy
te unikalne struktury; nie wiadomo też, Teotihuacan zbudowały olbrzymy
kiedy dokładnie powstały. Co także zwane Quinametzin, żyjące w
ciekawe, o tym zabytku wspomina drugiej erze stworzenia świata.
niewiele encyklopedii czy przewodników.
Czy ktoś ma interes w tym, by ukrywać
święte miejsce? I kto jest autorem
kamiennego unikatu?
147 148
Największe zagadki kontynentu amerykańskiego. Największe zagadki kontynentu amerykańskiego.
Niektórzy badacze uważają, że Teotihuacan, miasto bogów, zostało Według legend tutaj także znajduje się wiele podziemnych korytarzy i
zaprojektowane i zbudowane jako obraz kosmosu. Dla Azteków Teotihuacan było pomieszczeń. Niemiecki pisarz Walter-J�rg Langbein odkrywa tajemnicę jednej z
centrum wszechświata, miejscem, gdzie zstąpili bogowie, by stworzyć nowy świat nich:  Dopiero w 1983 r. odkryto liczne podziemne pomieszczenia, których strop
pod narodzonym ponownie Słońcem, gdzie powstało cywilizowane życie i gdzie został  odizolowany" 15-centymetrową warstwą miki(zdjęcie). Nikt nie potrafi
narodził się czas. Jak przetworzyli legendę na kamienne budowle? Kultowe centrum wyjaśnić, skąd się wzięło tak niezwykłe skupisko tego minerału . Surowiec ten w
Azteków ciągnie się na ponad 4 kilometrach wzdłuż Alei Zmarłych (Calzada de los środkowoamerykańskich górach występuje w niewielkich ilościach, musiał zatem
Muertos). Kompleks tworzą precyzyjnie rozmieszczone świątynie, pałace oraz być importowany. Badacze nie wiedzą jednak, w jakim celu użyto tu tego minerału.
majestatyczne, magiczne piramidy. Obok Piramidy Słońca i Piramidy Księżyca do  Mika świeci w słońcu. Teoretycznie więc można by wykorzystać ten materiał jako
najciekawszych budowli należy świątynia Quetzalcoatla. Zagadką jest wielkość i ozdobę. Tu jednak umieszczono ją
wrażenie, jakie wywierają poszczególne zabytki. Piramida Księżyca wydaje się być w pomieszczeniach podziemnych,
tak samo wysoka jak Piramida Słońca - ta jest jednak o 20 m wyższa (pierwotnie gdzie nie docierają promienie
mierzyła 75 m, dziś jest to 65 m; Piramida Księżyca mierzy tylko 43 m). Jak słońca - dodaje Langbein. Do
osiągnięto takie złudzenie? Czy był to błąd, czy może zamierzony efekt? W każdym czego więc miała służyć tak
razie to nie jedyna niewyjaśniona zagadka świętego miasta! gruba warstwa tego minerału?
149 150
25
2012-11-21
Największe zagadki kontynentu amerykańskiego. Największe zagadki kontynentu amerykańskiego.
Drugim, powstałym nieco póz
niej tajemniczym miastem w Meksyku jest Tajemnicze miasto Palenque, siedziba Majów:
Palenque. Była to osada Majów wybudowana w górach nad niziną Chiapas w VII w.
n.e. Do kompleksu należą zagadkowe świątynie w kształcie piramidy, które także
kryją wiele zagadek. Największa spośród nich jest Świątynia Inskrypcji. Jej
tajemnice fascynują między innymi meksykańskiego archeologa ALBERTO RUZA
LHWILLIERA (1906-1979), który w 1948 r. w jej podziemiach odkrywa wejście do
nieznanych pomieszczeń. Słusznie podejrzewa, że na dole czeka na niego
sensacyjne odkrycie. Po czterech latach badań we wnętrzu piramidy znajduje
wyjątkowy sarkofag! Grobowiec władcy Majów KINICH JANAAB PAKA LA (603-
683) chroni ogromna, 10-tonowa płyta. Bogato zdobiony grób udaje się dokładnie
przebadać, ale zagadką pozostaje wieko sarkofagu. Tajemniczy relief
przedstawiający mężczyznę otoczonego siecią linii i znaków może być
wyobrażeniem samego Pakala. Ale niektórzy badacze tajemnic, łącznie ze
Szwajcarem ERICHEM VON D�NIKENEM (ur. 1935), twierdzą, że przedstawiona na
nim osoba steruje statkiem kosmicznym! Czy płyta nagrobna ma przedstawiać
pośmiertny lot Pakala w kosmos?
151 152
Największe zagadki kontynentu amerykańskiego. Największe zagadki kontynentu amerykańskiego.
Kolejną zagadką jest wiek władcy w chwili śmierci. Ze starych zapisów Kolejnym miastem, które może być przykładem mistrzostwa Majów w
Majów, jakie można znalez
ć w całym Palenque, wynika, że Pakal zmarł w wieku 80 architekturze, jest Chichen Itza na półwyspie Jukatan. Nad miastem góruje wielka
lat. Jednak badania antropologiczne szczątków z grobowca wskazują, że Piramida Kukulcana, której nazwa pochodzi od imienia bóstwa nieba i słońca.
spoczywające tam ciało należało do mężczyzny w wieku 40 lat! Czy zatem w Zbudowana na planie kwadratu, ma kształt piramidy środkowej, a na jej szczyt
sarkofagu zamiast króla spoczywał ktoś inny? Jeśli tak, to gdzie jest ciało władcy? A prowadzi po 91 schodków z każdej strony, co daje w sumie liczbę 364. Czy ma to
może Pakal przechytrzył starość? Nie wiadomo także, jaki los spotkał samo miasto. związek z kalendarzem słonecznym i jak Majowie mogli obliczyć rok
Podobnie jak starsza metropolia Teotihuacan, Palenque nagle opustoszało, tak jakby astronomiczny z taką precyzją? Dodatkową ciekawostką jest fakt, że w czasie
cywilizacja Majów z niewiadomej przyczyny bardzo szybko upadła. Badacze do tej równonocy wiosennej podczas zachodu słońca promienie padają na piramidę, a w
pory nie wyjaśnili przyczyn zaniku tak przecież zaawansowanej kultury. Spekuluje miarę, jak słońce zachodzi, światło przemieszcza się wzdłuż niej niczym pełzający
się, że powodem mogła być epidemia, klęska nieurodzaju lub wojna. Jak było wąż. W Chichen Itza istnieją także dwie studnie, tzw. cenotes (rodzaj naturalnej
naprawdę? studni krasowej), które pełniły rolę zbiorników wody pitnej. Na Jukatanie nie
występują wody powierzchniowe, ale wód głębinowych jest pod dostatkiem, dlatego
też mieszkańcy kopali studnie. Z obu cenotes bardziej znana jest  Studnia Ofiar".
Zachowane szczątki świadczą o tym, że wrzucano do niej chłopców - ofiara ta miała
zapewnić ludziom przychylność boga deszczu CHAACA. Ofiary z ludzi miały dla
Majów duże znaczenie. Na ile były przydatne?
153 154
Największe zagadki kontynentu amerykańskiego. Największe zagadki kontynentu amerykańskiego.
Chichen Itza na półwyspie Jukatan: Czy wielki gliniany kopiec w regionie Cahokia jest powiązany z piramidami?
Oprócz Monks Mound jest tam wiele podobnych tworów! Najsłynniejsze piramidy
znajdują się w Egipcie, ale budowle o tym kształcie powstawały też na całym
kontynencie amerykańskim. Jedna z nich, całkiem niezwykła, znajduje się w
Ameryce Północnej, w stanie Illinois. Na terenie dawnego osiedla Cahokia wznosi
się Kopiec Mnichów (Monks Mound). Podobne kopce - usypiska z ziemi bądz

kamieni miejscowi wznosili nad grobami lub całymi cmentarzyskami. Niektóre z
nich, głównie w dorzeczu Mississippi, miały znaczną powierzchnię, a większość
kształtem przypominała najróżniejsze zwierzęta. Kopiec Mnichów powstał w
okresie indiańskiej kultury mississippi (700-1700 n.e.). Niektórzy uważają go za
dzieło natury, inni sądzą, że stworzyła go ludzka ręka i że przypomina piramidę. Na
początku swego istnienia Monks Mound był prawdopodobnie większy niż dziś, od
wieków ulega bo-wiem działaniu erozji. Mimo to jest największym i najwyższym
 piramidopodobnym" tworem na północ od Meksyku. Jakie znaczenie miały
piramidy dla cywilizacji Ameryki Północnej?
155 156
26
2012-11-21
Największe zagadki kontynentu amerykańskiego. Gdzie znikły wielkie imperia? - Jan Ziemiński.
30 lat temu na północnym wschodzie stanu Georgia, nad miastem Elberton Najbardziej tajemniczy są dla nas Majowie. Ich imperium powstało ok. 2500 r.
powstał zagadkowy kamienny monument. Autorem granitowego pomnika jest p.n.e. i jest najstarszą rozwiniętą cywilizacją całej Ameryki. Zdaniem niektórych
tajemniczy mężczyzna, znany pod fałszywym nazwiskiem ROBERT C. CHRISTIAN. badaczy była to pierwsza i jedyna kultura prekolumbijskiej Ameryki, która używała
Jego celem było przekazanie wiadomości przyszłym pokoleniom. Swoje dzieło z prawdziwego pisma. Tylko ich hieroglify miały przechowywać znaczenia i
rozmysłem zaprojektował tak, by przetrwało największe kataklizmy. Uważa jednocześnie dz
więki. Także astronomia Majów była niezwykle zaawansowana. Ich
bowiem, że katastrofa zbliża się nieuchronnie i dlatego zbudowanie monumentu kapłani prawdopodobnie już 1,5 tys. lat temu stwierdzili, że Ziemia jest okrągła, a
było pilne i konieczne. Gotowy pomnik zaskoczył wszystkich, także naukowców. tysiąc lat przed GALILEUSZEM (1564-1642) badali tory księżyców Jowisza! Dziś
Składa się on z sześciu granitowych płyt, ustawionych tak, by promień słońca szczególne zainteresowanie wzbudza kalendarz Majów. Chodzi właściwie o kilka
przechodzący dokładnie w południe przez jeden otwór oznaczał poszczególnedni paralelnych kalendarzy, które same w sobie niezwykle zaawansowane, tworzą
kamiennego kalendarza. W nocy przez drugi otwór można dostrzec Gwiazdę najbardziej skomplikowany system w całej prekolumbijskiej
Polarną. Na każdym kamieniu wyryto w 8 językach tekst, który ma być przesłaniem Ameryce. Jeśli wez
miemy pod uwagę rzeczywistą długość
dla przyszłych cywilizacji. Wielu badaczy podejrzewa że zarówno symboliczne roku, ich kalendarz jest bardziej dokładny niż nasz! Jak
nazwisko Christian, jak i sam monument mogą być związane z Różokrzyżem Majowie posiedli tak fenomenalną wiedzę z zakresu
(tajemniczym ruchem opartym na zachodniej tradycji mistycznej) bądz
matematyki i astronomii?
Wolnomularstwem. Jaki jest faktyczny cel tego interesującego kamiennego
przesłania?
157 158
Gdzie znikły wielkie imperia? Gdzie znikły wielkie imperia?
Drugim obliczem zaawansowanej cywilizacji było jednak okrucieństwo. Aby
zadowolić swych bogów, Majowie składali ofiary ludzkie, złożone zarówno z
Inną znaną cywilizację stworzyli w Ameryce Aztekowie. Ich historia nie była
obcych, jak i własnych poddanych, które przypominały bardziej masakrę niż obrzęd
długa, a mimo to w okresie 1325-1521 udało im się wznieść wiele potężnych miast,
religijny. Co było motywem takiego okrucieństwa? Badacze wciąż szukają
w których do dziś zachowało się mnóstwo zabytków, jak świątynie czy piramidy.
wyjaśnienia. Nie wiedzą także, co było przyczyną nagłego zniknięcia ich
Ale czy zachowały się również ich skarby? Podobnie jak Majowie, Aztekowie także
cywilizacji. Około 900 r. dla Majów nastał koniec świata. Czy miało to związek z
posiadali dwa typy kalendarza -260-dniowy (zwany Tonalpohualli) i 365-dniowy
licznymi krwawymi ofiarami? Pytanie to,
(zwany Xiuhpohualli). Ten drugi składał się z 18 miesięcy liczących po 20 dni oraz
podobnie jak wiele innych dotyczących
5 dni dodawanych na koniec roku, zwanych nemontemi -  nieużyteczne".
kultury Majów i jej końca, być może na
Aztekowie uważali je za nieszczęśliwe i tradycyjnie nie rozpoczynali w tym czasie
zawsze pozostanie bez odpowiedzi!
żadnych prac.
159 160
Gdzie znikły wielkie imperia? Gdzie znikły wielkie imperia?
Pod względem okrucieństwa Aztekowie wyprzedzili nawet Majów składane W Ameryce Południowej, na terenie dzisiejszej Kolumbii, Ekwadoru, Peru,
przez ich kapłanów ofiary z ludzi przeraziły badaczy swym rozmachem. Około 1487 Boliwii, Chile i Argentyny, rozciągało się imperium Inków, uznawane za najbardziej
r. miało dojść do złożenia zbiorowej ofiary z 20 tys.(!) jeńców wojennych. Czy rozległe państwo prekolumbijskiej Ameryki. Na początku był to tylko ośrodek
Aztekowie naprawdę wierzyli, że krwią wrogów zyskają sobie przychylność Cuzco na południu peruwiańskich Andów oraz kontrolowane tereny położone w
bogów? Wydaje się to nieprawdopodobne w przypadku tak zaawansowanego jego pobliżu. Inkowie przyjęli kulturę i język keczua, który potem narzucali
cywilizacyjnie ludu. A Aztekowie stworzyli nawet swój własny system pisma, ponad podbijanym militarnie i ekonomicznie sąsiadom. Także ich imperium, podobnie jak
tysiąc lat temu stosowany w środkowym Meksyku. Zapisy powstawały np. na azteckie, nie przetrwało długo - szczyt jego rozwoju obejmuje zaledwie 100 lat
sarnich skórach albo zwojach papieru. Gdy na początku XV w. Aztekowie (1438-1533) ale mogło się poszczycić wieloma zdobyczami cywilizacyjnymi.
podporządkowali sobie sąsiednie państwa, spalili wszelkie powstałe w nich teksty. Chociaż Inkowie nie znali koła ani pisma,
Jak na ironię, ich własne rękopisy także strawił ogień - zostały zniszczone przez zbudowali złożoną i użyteczna sieć dróg
katolickich księży po podbiciu imperium Azteków przez przecinających całą krainę i mierzących
Hiszpanów. Państwo okrutnych Indian zostało podbite przez dziesiątki tysięcy kilometrów. Po tych
konkwistadorów pod wodzą FERDYNANDA CORTEZA (1485- dobrze utwardzonych traktach
1547)(zdjęcie). Dlaczego bogowie, którym latami składano (zdjęcie)przemieszczali się specjalni
krwawe ofiary, nie stanęli po stronie Azteków w biegacze roznoszący wiadomości. Inkaski
najtrudniejszych dla nich chwilach system dróg zadziwił badaczy.
161 162
27
2012-11-21
Gdzie znikły wielkie imperia? Gdzie znikły wielkie imperia?
Imperium Inków przez pewien czas funkcjonowało jak sprawna maszyna. Centrum kultury Anasazi miał być kanion Chaco na południowym zachodzie
Zyskiwali bogactwa dzięki własnej gospodarce, opartej na rolnictwie i prostej USA w stanie Nowy Meksyk. Najprawdopodobniej jednak dawny lud zamieszkiwał
produkcji, a także dzięki handlowi z sąsiednimi plemionami. Podobnie jak inne dużo większe terytorium, sięgające nawet stanów Arizona, Kolorado i Utah. Ta
indiańskie ludy, także Inkowie składali krwawe ofiary z ludzi. I to właśnie ich słabo poznana kultura pozostaje jedną z największych zagadek Ameryki. Jej
religia okazała się być słabym punktem mechanizmu ich państwa. Chociaż Inkowie początki sięgają ok. 2 tys. lat temu, gdy wcześniejsi koczownicy zaczęli się osiedlać
mieli liczne wojsko, gotowe w każdej chwili bronić miast, ludzi i bogactw, w tym rejonie na stale. Pięć wieków póz
niej dalej żyli w jaskiniach i nie zachowały
spodziewając się przepowiadanego powrotu swych bogów, przez przypadek się żadne ślady, które świadczyłyby o ich rozwoju cywilizacyjnym. Przełom i
przywitali z otwartymi ramionami żądnych złota hiszpańskich konkwistadorów. gwałtowny skok nastąpiły w ciągu dwóch,
Oddziały pod dowództwem Francisca Pizarra (1475-1541) miały zatem ułatwione trzech następnych wieków - nagle zaczęli
zadanie, złoto płynęło do Europy. Prawdopodobnie wznosić skomplikowane budowle,
jednak nie zdobyto wszystkich inkaskich skarbów. budować drogi, a nawet mosty! Co
Nigdy nie odnaleziono legendarnego złotego miasta spowodowało tak niebywały wzrost?
El Dorado. Gdzie się ukrywa? Czy chodzi o kontakty z jakąś rozwiniętą
kulturą, od której zdobyli nową wiedzę?
163 164
Gdzie znikły wielkie imperia? Gdzie znikły wielkie imperia?
Kolejną wielką zagadką jest wiedza astronomiczna kultury Anasazi. Na górze Przed przybyciem kolonizatorów plemiona Indian zamieszkiwały całą
zwanej Sun Dagger stworzyli niezwykłe  urządzenie". Nietypowa kombinacja Amerykę Północną. Rozmaitość warunków naturalnych na kontynencie
obserwatorium i zegara astronomicznego to swego rodzaju prehistoryczny kamienny amerykańskim wpływała na rozwój różnorodnych kultur, które całkowicie
komputer! W najważniejszych z astronomicznego punktu widzenia dniach na dostosowały się do środowiska, a choć każde plemię było samodzielne, ich wiedza
wyciosanych w kamieniu schematach  wyświetla się" ruch ciał niebieskich. Indianie była wspólna dla wszystkich. Na początku Nowego Wieku dawni przodkowie żyli w
Anasazi budowali też miejsca kultu zwane Kiva. Są to okrągłe budowle ukryte w czterech jaskiniach Czwartej Ziemi. Pierwsza jaskinia była ciemna jak sadza, jak
ziemi, dlatego dostać się do nich można było tylko po drabinie. W tajemniczych komin nocą. Druga była ciemna jak burzowa noc. Trzecia - jak dolina podczas
obrzędach, które się tam odbywały, mieli uczestniczyć zarówno żywi, jak i martwi! wschodu gwiazd. W czwartej było jasno jak o świcie. W blasku nocy przyszli do
Czy lud Anasazi wiedział, jak wskrzesić zmarłych? Na przełomie XII i XIII w. Świata Poznania i Wiedzy - tak na podstawie dawnych indiańskich legend wiedzę
niezbadana cywilizacja nagle opuściła kanion Chaco. Do dziś nie jest jasne, dokąd Indian opisuje współczesna amerykańska pisarka Katharine Berry JUOSOM. Co
odeszli ani dlaczego zdecydowali się na taki krok. Czyżby ktoś wezwał ich do Indianie mają na myśli, mówiąc o Czwartej Ziemi? Czy mogło im chodzić o sam
innych światów? kosmos?
165 166
Gdzie znikły wielkie imperia? Rytualny przelew krwi w praktyce  Jan Ziemiński.
Według historyków cywilizacja dociera do Ameryki z Azji przez Cieśninę Praktycznie u wszystkich dawnych amerykańskich cywilizacji pojawiają się
Beringa ok. 12-13 tys. lat p.n.e. Indianie wyruszają na poszukiwania nowych łowisk ofiary nie tylko ze zwierząt, ale i z ludzi. Jaki był sens tych drastycznych rytuałów?
docierają na swój kontynent. Podobnie jak tajemnicze południowoamerykańskie Niektóre najstarsze dokumenty przynoszą pewne informacje na ten temat. Dawni
imperia, również Indianie Ameryki Północnej wymykają się jednoznacznym Indianie uważali składanie ofiar z ludzi za obowiązek nałożony na ludzi przez
ocenom. U większości plemion istniały różne odmiany szamanizmu związane z bogów. Za najlepszą i najskuteczniejszą formę tej ofiary uchodziło wyrwanie
nietypowymi zwyczajami. Także żywemu człowiekowi serca! Słynęli z tego przede wszystkim azteccy kapłani. Czy
oni składali ofiary z ludzi, być impulsem do zabijania ludzi jest ich
może praktykowali również fanatyczne oddanie bogom, którzy
kanibalizm. Ofiary z jeńców, a rzekomo narzucają im owe praktyki?
nawet dzieci, kontrastują ze Czyżby uważali ten skrajny rodzaj ofiary
słynną dobrą naturą szlachetnych za czyn godny ich wspaniałego imperium?
Indian. Ich dzisiejsi potomkowie
już dawno zaniechali podobnych
praktyk. W zwyczajach ich
przodków dostrzegamy jednak
wiele kontrastów.
167 168
28
2012-11-21
Rytualny przelew krwi w praktyce. Rytualny przelew krwi w praktyce.
Metody składania ofiar z ludzi były we wszystkich dawnych cywilizacjach
Ameryki podobne. Ofiarę kładziono na kamieniu w kształcie bochna chleba tak, by
Według zachowanych z
ródeł postępowano różnie. W niektórych przypadkach
jej klatka piersiowa była jak najwyżej. W tej pozycji unieruchamiało ją 4 lub 5 ludzi.
ciało uznawano za bezwartościowe i trafiało ono na wysypisko. Kiedy indziej
Potem wszystko przebiegało bardzo szybko. Skóra i mięśnie ofiary poniżej żeber
uznawano, że należy wykorzystać całą ofiarę - w tym przypadku miało dochodzić
rozcinano sztyletem z obsydianu (szkliwa wulkanicznego), a jej jeszcze bijące serce
do aktów kanibalizmu. Być może miało to miejsce częściej, niż naukowcy sądzili do
kapłan wyrywał jednym ruchem i
tej pory. Podejrzewa się, że ogromna ilość szczątków ofiar z ludzi mogła kończyć w
natychmiast ofiarowywał bogom.
masowym grobie lub być spożywana. Czy historia amerykańskich cywilizacji jest
Skąd taki pośpiech podczas tej
bardziej krwawa, niż się nam wydaje?
krwawej rzezi? W większości
przypadków ofiara stawiała opór,
a strach i ból dawały jej
nadzwyczajną siłę. Po drugie,
serce wyrwane z piersi mogło
uderzyć tylko kilka razy. Jednak
co się działo z ciałem?
169 170
Rytualny przelew krwi w praktyce.
Inaczej postępowano z głowami ofiar. Rytualne mordy kończyły się nie tylko
wyrwaniem serca, ale i ścięciem ofiary. Obie formy zabójstwa mogły być też ze
sobą łączone. Następnie głowa mogła być nabita na kij jako przedmiot rytualny lub
ku uciesze tłumu zostać zrzucona po stopniach piramidy. Niektóre z
ródła podają
nawet, że głowy ofiar mogły służyć jako  piłki" do gry na słynnych indiańskich
boiskach. Nie zostało to jednak jednoznacznie potwierdzone. Dawne cywilizacje
znały też mniej krwawe ofiary, za które można uznać te zabite strzałą, utopioneczy
spalone. Jednak te zwyczaje już chyba na zawsze rzucają mroczny cień na
tajemnicze cywilizacje rdzennych Amerykanów. Zabijali, by udobruchać bogów, czy
z powodu dotąd niewyjaśnionej fascynacji śmiercią? Ile krwi wsiąkło w
amerykańską ziemię?
171
29