Izotachoforeza
Materiały do ćwiczeń
mgr inż. Janusz Curyło, dr hab. inż. Waldemar Wardencki
Katedra Chemii Analitycznej
Wydział Chemiczny
Politechnika Gdańska
2002
Izotachoforeza
Izotachoforeza zaliczana jest do analitycznych technik elektromigracyjnych, w których.
ruch analizowanych cząsteczek wywołany jest przyłożonym zewnętrznym polem elektrycznym.
Szybkość poruszania się jonów w polu elektrycznym (elektromigracja) jest wprost
proporcjonalna do natężenia tego pola.
Podstawowe różnice pomiędzy elektroforezą kapilarną (CE) a izotachoforezą (ITP) tkwią
w sposobie realizacji rozdzielania substancji w polu elektrycznym. W CE stosowany jest jeden
elektrolit (BGE) wypełniający cały układ analityczny. Elektrolit ten zawiera poza jonami
dającymi sygnał linii podstawowej, substancje modyfikujące przepływ elektroosmotyczny
jonów, pH roztworu oraz stabilizator siły jonowej.
ITP wykorzystuje dwa różne układy buforowe. Próbkę umieszcza się pomiędzy
elektrolitem wiodącym (LE - leading electrolyte) o większej ruchliwości od jonów próbki i
terminującym (TE - terminating electrolyte) o mniejszej ruchliwości od jonów próbki.
Izotachoforezą nazywamy proces rozdzielania jonów (kationów lub anionów), które w
polu elektrycznym przy zastosowaniu odpowiedniego elektrolitu wiodącego i kończącego
formują się w strefy według ich zmniejszającej się ruchliwości i poruszają z jednakową
prędkością.
Zasada izotachoforezy
Podczas jednorazowej analizy techniką izotachoforezy mogą być rozdzielane tylko jony o
tym samym znaku (kationy lub aniony). Elektrolit podstawowy dobiera się w taki sposób aby
kation lub anion elektrolitu wiodącego (L) i terminującego(T) miał odpowiednio najwyższą i
najniższÄ… ruchliwość (µ) w stosunku do badanych analitów. Tak wiÄ™c wymogiem rozdzielania
metodÄ… izotachoforezy jest aby µL>µanality>µT.
W przypadku przeprowadzania izotachoforezy anionu postępuje się następująco:
przestrzeń anodową i kapilarę napełnia się elektrolitem wiodącym, którego anion jest bardzo
ruchliwy, kation zaś posiada dużą pojemność buforową. Przestrzeń katodowa powinna zawierać
elektrolit, którego anion ma efektywną ruchliwość dużo niższą od ruchliwości wszystkich
składników analizowanej próbki. Elektrolit nazywa się elektrolitem zatrzymującym,
(terminującym), a jego jon terminatorem. Próbkę wprowadza się przez dozownik pomiędzy
2
elektrolit wiodący i elektrolit terminujący. Następnie do elektrod przykłada się odpowiednie
napięcie, w wyniku czego przepływa prąd. W układzie takim wprowadzone jony po niedługim
czasie układają się w szereg sąsiadujących ze sobą stref wg malejącej ruchliwości, po czym
całość wędruje z jednakową prędkością do odpowiedniej elektrody.
Przebieg procesu rozdzielania przedstawia rysunek rys. 1. Górna część rysunku (a)
przedstawia elektrolit wiodÄ…cy (L), wprowadzonÄ… próbkÄ™ (aniony A i B, dla których µA>µB) i
elektrolit terminujący (T). Na odciętej odłożone jest położenie wewnątrz kapilary, a na rzędnej 
stężenia składników. Kolejne fragmenty rysunku obrazują stan rozdzielenia w następujących po
sobie przedziałach czasowych. Fragment (b) przedstawia strefę elektrolitu wiodącego
przesuwającą się przez kapilarę w kierunku przestrzeni anodowej. Stężenie składnika B ustala
się na wartość, która zgodnie z prawem Kohlrauscha odpowiada stężeniu elektrolitu wiodącego
µB+µQ
cA µA
cB = µA+µQ Å" µB
gdzie µA, B, R  ruchliwoÅ›ci jonów A-, B- i przeciwjonu Q+ ëÅ‚ cm2 öÅ‚ , cA, B  stężenia jonów A-, B-.
ìÅ‚ ÷Å‚
ìÅ‚ ÷Å‚
V Å" s
íÅ‚ Å‚Å‚
Trzecia część rysunku (c) obrazuje dalszy stan rozdzielenia. Strefa  czystego składnika
A znacznie się zwiększa i dalej powstaje strefa czystego składnika B o stężeniu odpowiadającym
poprzedzajÄ…cej strefie.
W ostatnim etapie rozdzielania (d) ustala się stan równowagi stężeń jonów w
poszczególnych strefach. W ten sposób każdą strefę wewnątrz kapilary tworzy jeden rodzaj
jonów, a stężenia w strefach pozostają w równowadze zarówno ze strefą poprzedzającą jak i ze
strefą elektrolitu wiodącego. Stężenie w strefie elektrolitu terminującego również powinno być
stałe. W idealnych warunkach prowadzenia pomiaru (niezmienna średnica kapilary, stały poziom
elektrolitu wiodącego) długości poszczególnych stref są już dalej niezmienne. Strefy po
osiągnięciu równowagi poruszają się ze stałą szybkością równą szybkości poruszania się strefy
wiodącej i stąd nazwa izotachoforeza, czyli elektroforeza przy stałym poruszaniu się stref.
3
Rys. 1. Hipotetyczny model rozdzielania dwóch jonów metodą izotachoforezy.
W praktyce opisany proces bywa zakłócany. Dochodzi bowiem do przesuwania się stref, z dość
zdawałoby się błahych powodów, np. zmian pH wskutek reakcji elektrodowych czy
membranowych, zmian temperatury, przenikania CO2 przez teflonowe ścianki kapilary,
elektroosmozy czy wskutek powstawania strumienia hydrodynamicznego.
Ze względu na to, że wszystkie strefy posiadają różne efektywne ruchliwości jonów, w
każdej z nich wytwarza się własny gradient potencjału, który ustala jednakową szybkość
poruszania się stref zgodnie z zależnością
½ = µ Å" E
cm
ëÅ‚ öÅ‚
gdzie: ½  szybkość poruszania siÄ™ strefy , µ  efektywna ruchliwość jonów w
ìÅ‚ ÷Å‚
s
íÅ‚ Å‚Å‚
V
strefieëÅ‚ cm2 öÅ‚ , E  natężenie pola elektrycznego w strefie ëÅ‚ öÅ‚ .
ìÅ‚ ÷Å‚
ìÅ‚ ÷Å‚
ìÅ‚ ÷Å‚
cm
V Å" s íÅ‚ Å‚Å‚
íÅ‚ Å‚Å‚
4
Rys.2. Model rozdzielania anionów (A, B, C,) metodą izotachoforezy, temperatura (T), natężenie
pola elektrycznego (E) i opór w poszczególnych strefach (R), Q  przeciwjon.
Gradient potencjału w każdej pojedynczej strefie jest stały, ale wzrasta od jednej strefy
do drugiej. Przyrost gradientu potencjału wynika ze zmniejszających się ruchliwości jonów w
kolejnych strefach, zmniejszania siÄ™ przewodnictwa tych stref (wzrostu oporu) oraz ze zmiany
stężenia danego jonu w rozpatrywanej strefie (rys. 2). Granice wytworzonych stref są niezwykle
ostre, a to z powodu efektu samokorygowania się układu izotachoforetycznego (rys. 3). Jeżeli
wolniejszy jon A przeniknąłby do szybszej strefy L (tzn. o wyższej ruchliwości jonów) musiałby
się w niej poruszać wolniej, gdyż w strefie tej spadek potencjału jest niższy niż w strefie A, więc
ruchliwość jonu A musiałaby być wyższa niż jest faktycznie  i w tej sytuacji jon A
automatycznie wraca do swojej strefy. Z drugiej strony, jeżeli jon L dostałby się drogą dyfuzji do
następującej po niej strefy A, byłby on przeniesiony do strefy L na skutek wyższego gradientu
potencjału, jaki panuje w strefie A.
5
Rys. 3. Efekt samokorygowania się układu izotachoforetycznego.
Gdy w procesie analizy utrzymywany jest stały prąd, w wyniku istnienia różnych
gradientów potencjału poszczególnych stref, wytwarzają się w nich różne temperatury. Strefy
posiadające jony o wysokich ruchliwościach wytwarzają mniejsze ilości ciepła niż strefy o
ruchliwościach niższych. Ponieważ następujące po sobie strefy porządkują się z ich
zmniejszającymi się ruchliwościami, temperatura następujących po sobie stref wzrasta od jednej
do drugiej strefy (rys. 2).
Detekcja
W technice izotachoforetycznej stosować można zarówno detekcję bezkontaktową i
kontaktowÄ….
Gdy do kapilary przyłożymy termoelement z odpowiednio cienkich drutów, ich zmiany
sygnałów będą charakteryzowały poszczególne strefy. Zróżniczkowanie tych sygnałów pozwala
określić granice stref. Wysokość fali (h) podaje informację o rodzaju jonów, a długość strefy (L)
mówi o ilości jonu zawartej w próbce (rys. 5). Jest to tzw. bezkontaktowy sposób detekcji.
Detekcja taka jest uniwersalna, ale mało selektywna. Czułość detekcji można zwiększyć
wydłużając strefy przez zwężenie kapilary. Termodetektory wykrywają z powodzeniem ilości
zwiÄ…zków siÄ™gajÄ…ce rzÄ™du kilku µg w próbce. Innym rodzajem detekcji bezkontaktowej
stosowanym w izotachoforezie, jest detekcja optyczna oparta na pomiarze absorpcji światła w
poszczególnych strefach. Detektory optyczne wykazują dużo lepszą zdolność wykrywania
krótkich stref a także mają zadawalające parametry dynamiczne. Detektory UV nie są
6
uniwersalne, gdyż mogą być stosowane jedynie wtedy, dana substancja wykazuje absorpcję
światła w zakresie UV.
W izotachoforezie analitycznej, układ detekcyjny powinien wykrywać możliwie jak najkrótsze
strefy rozdzielanych jonów, tzn. powinien posiadać wysoką czułość i zdolność rozdzielczą.
Ponadto powinien wykrywać kolejne składniki na podstawie jakiejś uniwersalnej właściwości
stref. Układ detekcyjny powinien być zdolny do rozróżniania stref, nawet gdy zachodzi tylko
nieznaczna różnica danej właściwości. Powinien również wytwarzać szybką i prawidłową
odpowiedz
zarówno co do jakości, jak i co do ilości poszczególnych jonów. Te warunki
spełniają detektory kontaktowe. Dostępne obecnie detektory kontaktowe posiadają elektrody
zanurzone wewnątrz kapilary i także istnieją w dwu typach. Typ pierwszy mierzy
przewodnictwo stref, drugi polega na bezpośrednim pomiarze gradientów elektrycznych w
poszczególnych strefach. Za pomocą detektora konduktometrycznego można wykryć 50 krotnie
mniejszą ilość substancji w porównaniu z detektorem termometrycznym. Również rozpiętość
stężeń składników w próbce może być znacznie większa, a uzyskany izotachoforegram
charakteryzuje siÄ™ bardzo ostrymi i wyraz
nymi stopniami.
Rys. 4. Detektory stosowane w izotachoforezie.
7
Inny typ detekcji kontaktowej wykorzystuje bezpośredni pomiar gradientu elektrycznego w
strefach. Detekcja przeprowadzana jest bezpośrednio w kapilarze, poprzez pomiar spadku
napięcia pomiędzy dwiema niskooporowymi elektrodami, które są umieszczone w niewielkiej od
siebie odległości w kierunku, w którym zachodzi ruch stref. Dzięki temu, że mierzona wartość
prądu jest bardzo mała eliminowana jest całkowicie polaryzacja i depolaryzacja elektrod.
Parametry dynamiczne takiego detektora sÄ… zadawalajÄ…ce nawet przy szybkiej
wysokonapięciowej analizie izotachoforetycznej. Rysunek 4 przedstawia schematy detektorów
stosowanych w izotachoforezie.
Dobór parametrów pracy
W procesie analizy izotachoforetycznej jony można rozdzielić wtedy, gdy efektywne
ruchliwości kolejnych składników różnią się od siebie w wystarczający sposób. Efektywna
ruchliwość jonów zależy od stopnia dysocjacji i wartości pK, a dodatkowo od temperatury i
wartości pH, jakie wytwarzają się w poszczególnych strefach podczas przebiegu procesu. Na
efektywną ruchliwość jonów wpływają, choć w znacznie mniejszym stopniu takie czynniki jak
solwatacja, efekt relaksacji, promień i ładunek jonów, stała dielektryczna oraz lepkość użytych
rozpuszczalników. Rozdzielanie jonów można przeprowadzić różnymi sposobami.:
- na zasadzie różnic w absolutnych ruchliwościach jonowych, wartość pH układu dobiera
się tak, aby wszystkie jony były całkowicie zdysocjowane.
- wykorzystując różnice w wartościach pK składników, wartość pH układu dobiera się w
taki sposób, aby większość jonów nie była całkowicie zdysocjowana, a tym samym
powiększa się różnice w wartościach efektywnych ruchliwości jonów.
- stosując zmianę rozpuszczalnika, zwykle z wody na metanol. Sposób ten bywa
stosowany, jeżeli rozdzielane jony posiadają prawie jednakowe ruchliwości jonowe i
niewiele różniące się od siebie wartości pK
- wykorzystując możliwość tworzenia przez rozdzielane jony związków kompleksowych z
jonami elektrolitu wiodÄ…cego.
Na właściwy przebieg separacji izotachoforetycznej decydujący wpływ ma wielkość pH, w
układzie. Dobór odpowiedniego pH jest jednak rzeczą trudną. Wartość pH stref w dużym stopniu
zależy od wartości pK jonów buforowych oraz jonów próbki. Przy rozdzielaniu silnych kwasów
pH jest prawie równe pK1, jednak dla słabych kwasów następują duże przesunięcia
spowodowane liczącymi się już wartościami innych stałych dysocjacji. Kiedy pH strefy jest
niższe od pH strefy poprzedzającej, efektywna ruchliwość jonów, które pozostaną w tyle,
8
wzrośnie i z biegiem czasu strefy wydłużają się i powstają strefy mieszane. Wartość pH układu
może być tak dobrana, że jony w danej strefie będą posiadały ruchliwość wyższą niż ruchliwość
efektywna jonu wiodącego. Trudno jest zachować warunki izotachoforetyczne przy niskich
wartościach pH w przypadku rozdzielania kationów i wysokich, w przypadku rozdzielania
anionów. Spowodowane jest to tym, że pH przy rozdziałach anionów wzrasta, podczas przebiegu
procesu, a zmniejsza się przy rozdziałach kationów. Efekty te dotyczą głównie substancji słabo
zdysocjowanych. Utrzymywanie stałego pH jest szczególnie ważne przy separacji słabych
kwasów i zasad.
W izotachoforetycznym rozdzielaniu jonów w układach niebuforowanych często
dochodzi do nieoczekiwanych efektów, które zaburzają tok analizy. Wpływ elektrolitów tła
(wiodącego i terminującego) bywa na tyle duży, że po pewnym czasie mogą wystąpić zjawiska
rugowania. Granice stref stają się coraz bardziej nieostre, strefy wydłużają się i występują o
zmienionych wysokościach sygnałów. Efekty te powodowane są przez reakcje elektrodowe,
szczególnie gdy elektrolity w przedziałach elektrodowych nie są na czas odnawiane.
W procesie analizy po wprowadzeniu próbki oraz rozdzieleniu jonów otrzymuje się
szereg stref, z których każda powinna zawierać jeden rodzaj jonów. Wyróżnia się jednak dwa
rodzaje granic rozdzielenia: granicę pomiędzy jonem wiodącym oraz strefą z jonami M+, w
której występują dodatkowo jony H+ (próbka została wprowadzona do elektrolitu wiodącego) i
drugi typ granicy między rozdzielanymi jonami M1+-M2+, M2+-M3+, itd.
W tej sytuacji pierwszy, najruchliwszy kation próbki tworzy strefę mieszaną z jonami H+,
które są w strefie elektrolitu wiodącego i kationu M+ - i warunek izotachoforezy przestaje
obowiązywać. Prędkość tej strefy zmniejsza się, wysokość stopni również, a to z powodu
obecności jonów H+. Jeżeli stężenie jonów H+ jest małe, to oczywiście efekt jest niewielki.
Możliwe jest też istnienie dwu stref mieszanych w pobliżu siebie, obu składających się z
kationów próbki oraz z jonów wodorowych. Wtedy decydujący wpływ na prawidłowe
rozdzielanie izotachoforetyczne ma wartość pH poszczególnych stref. Jeżeli pH drugiego
kationu jest niskie, jony wodorowe będą przechodziły do poprzedzających je stref i powstawać
będą strefy mieszane.
Generalnie, nie zaleca się pracy metodą izotachoforezy w układach elektrolitów
niebuforowanych, gdyż konieczne jest wtedy regularne odnawianie roztworów elektrodowych, a
oprócz tego istnieje ciągłe zagrożenie występowania stref mieszanych.
9
Układy stosowane do rozdzielania kationów:
Jon wiodÄ…cy Przeciwjon pH Jon zatrzymujÄ…cy
0,010 M HNO3 - 1,9 0,01 M TRIS
0,010 M HCl - 2,0 0,01 M LiCl
0,010 M k. sulfonowy HCl 2,4 0,01 M LiCl
0,010 M KOH k. askorbinowy 4,1 0,01 M LiCl
0,010 M KOH k. fumarowy 4,3 0,01 M Li2SO4
0,005  0,010 M CH3COOK k. octowy 4,0  5,5 0,01 M TRIS lub ²- alanina
0,01 M kreatinina z dodatkiem 0,005 M HCl do pH
0,005  0,01 M KOH k. kakodylowy 6,3  7,0
5
0,01 M KOH dijodotyrozyna 7,4 0,01 M TRIS
0,005 M Ba(OH)2 glutamina 9,25 0,02 M trietylenodiamina
0,005 M Ba(OH)2 0,015 M walina 9,9 0,02 M TRIS z dodatkiem HCl do pH 8,3
Układy stosowane do rozdzielania anionów:
Jon wiodÄ…cy Przeciwjon pH Jon zatrzymujÄ…cy
0,005 M k. bursztynowy lub 0,01 M k.
0,005 M HCl 0,001 M NaCl 2,25
mrówkowy
0,007 M HCl gliceryno-glicyna 2,9 0,005 M k. kapronowy
0,005  0,010 M HCl ²- alanina 3,0  4,2 0,01 M k. kapronowy
K. µ-aminokapronowy lub
0,010 M HCl 4,5 - 4,7 0,01 M MES z dodatkiem TRIS do pH 7
histydyna
0,01 M k. kakodylowy lub k. kapronowy lub k.
0,010 M HCl histydyna 5,7  7,0
fenylooctowy lub MES
0,005 M glicyna z dodatkiem TRIS do pH 8,5 i
0,005 M k. glutaminowy TRIS 7,2
Ba(OH)2 do pH 9,2
0,010 M HCl imidazol 7,4 0,005 k. askorbinowy
0,005 M gliceryno-glicyna TRIS 8,4 0,01 M glicyna, Ba(OH)2, pH 9
0,010 M HCl TRIS 8,50 0,01 M EPPS z TRIS, pH 8,5
0,005  0,010 M HCl ammediol 8,4  9,6 0,005  0,010 M glicyna lub fenol lub ²- alanina
gdzie: TRIS  kwas N-tris(hydroksymetylo)-metylo-2-aminoetylosulfonowy , MES  kwas 2-N-
(morpholino)-etylosulfonowy , EPPS  kwas 4-(2-hydroksyetylo)-1-piperazyno-
propanosulfonowy.
Analiza jakościowa i ilościowa
Wynikiem analizy izotachoforetycznej jest wykres przedstawiający zmiany wartości
sygnału detektora w czasie  izotachoforegram. Rysunek 5 przedstawia przykładowy
izotachoforegram mieszaniny kationów uzyskany przy pomocy detektora konduktometrycznego.
10
Aby dokonać analizy jakościowej nieznanej próbki na podstawie uzyskanego
izotachoforegramu należy zidentyfikować poszczególne strefy odpowiadające szukanym
analitom. Na podstawie wysokości (h) stref w stosunku do linii podstawowej (RSH  relative
step height, RSH = h/H) i przez porównanie z wzorcami analitów możliwe jest przeprowadzenie
analizy jakościowej.
W oparciu o długość (L) zidentyfikowanych stref i na podstawie wcześniej
sporządzonych krzywych kalibracyjnych możemy dokonać analizy ilościowej badanych
związków w próbce.
Ogólnie mówiąc wartość sygnału detektora dla danej strefy (wysokość strefy - h) jest
informacją jakościową, a długość strefy (L) jest informacją ilościową.
Rys. 5. Przykładowy izotachoforegram mieszaniny kationów, uzyskany za pomocą detektora
konduktometrycznego.
11
Aparatura
1. Zbiornik elektrolitu zatrzymujÄ…cego
(TE);
2. Blok nastrzykowy, A, B, C pozycje
robocze pętli dozowniczej, w pozycji C
możliwy jest nastrzyk
mikrostrzykawkÄ…;
3. Kolumna wstępnego rozdzielania (160
mm × 800 µm Å›r. wew.);
4. Detektor koduktometryczny;
5. Blok rozgałęziający;
6. Blok zatrzymujÄ…cy;
7. Membrana półprzepuszczalna;
8. Zbiornik elektrolitu wiodÄ…cego (LE);
9. Kolumna analityczna (160 mm × 300 µm
śr. wew.);
10. Detektor konduktometryczny
11. Detektor UV;
12. Zbiornik elektrolitu wiodÄ…cego (LE);
13. Membrana półprzepuszczalna;
LE/CE zasobniki z elektrolitem wiodÄ…cym
dla kolumny wstępnego rozdzielania i
analitycznej.
Rys. 6. Schemat izotachoforegrafu model ItaChrom EA 101.
Obsługa aparatu
Przygotowanie aparatu do pracy:
1. Zmontować układ analityczny wg schematu na rys. 6
2. Podłączyć przewody wysokiego napięcia
3. Podłączyć detektory konduktometryczne
4. Połączyć światłowodami detektor spektrofotometryczny z celką pomiarową
5. Sprawdzić poprawność połączeń
6. Przepłukać układ wodą dejonizowaną
7. Ustawić zawór nastrzykowy w pozycję A
8. Napełnić elektrolitem wiodącym zbiornik CE 2 i kolumnę analityczną
12
9. Napełnić elektrolitem wiodącym zbiornik CE 1, blok buforujący i kolumnę wstępnego
rozdzielania
10. Napełnić zbiornik elektrolitu zatrzymującego
11. Usunąć z układu pęcherzyki powietrza
12. Włączyć aparat
13. Uruchomić program komputerowy sterujący aparatem
14. Wprowadzić odpowiednią metodę analityczną
Po wykonaniu wyżej wymienionych czynności aparat jest gotowy do pracy.
Przeprowadzanie analiz
1. Sprawdzić poprawność przygotowania aparatu do pracy
2. Analizowaną próbkę umieścić w strzykawce
3. Wsunąć strzykawkę do dozownika, gdy zawór dozujący znajduję się w pozycji A
4. Przekręcić zawór w pozycję C
5. Zamknąć przezroczystą pokrywę aparatu
6. Uruchomić analizę w programie komputerowym
7. Do zakończenia analizy nie otwierać drzwiczek aparatu
8. Po zakończeniu analizy przekręcić zawór dozujący w pozycję B na 1 s. i dalej w pozycję
A
9. Przepłukać i napełnić kolumny elektrolitem wiodącym zaczynając od kolumny
analitycznej (dolnej)
Aparat jest gotowy do kolejnej analizy.
Ćwiczenia
Izotachoforetyczne oznaczanie anionów w wodach pitnych i powierzchniowych
Opis wykonania ćwiczenia:
1. Zapoznać się z budową i zasadą działania aparatu do izotachoforezy
2. Przygotować aparat do analizy uwzględniając uwagi prowadzącego zajęcia
3. Wykonać pomiary dla roztworów wzorcowych poszczególnych anionów
4. Zanalizować uzyskane izotachoforegramy pod kątem jakościowym
5. Przygotować roztwory kalibracyjne
6. Wykonać pomiary dla roztworów kalibracyjnych
7. Zanalizować uzyskane izotachoforegramy pod kątem ilościowym i jakościowym.
13
8. Sporządzić krzywe wzorcowe
9. Wykonać analizę próbek rzeczywistych
10. Określić zawartość poszczególnych jonów w próbkach rzeczywistych, wyciągnąć
wnioski z uzyskanych izotachoforegramów
11. Sporządzić raport z wykonania ćwiczenia
Nie obsługiwać aparatu bez zgody i nadzoru prowadzącego zajęcia.
Wpływ warunków prowadzenia izotachoforezy na proces rozdzielania jonów
Opis wykonania ćwiczenia:
1. Zapoznać się z budową i zasadą działania aparatu do izotachoforezy
2. Przygotować aparat do analizy uwzględniając uwagi prowadzącego zajęcia
3. Wykonać analizę roztworu wzorcowego stosując trzy różne natężenia prądu
4. Wykonać analizę roztworu wzorcowego stosując kolumnę innej długości
5. Wykonać analizę roztworu wzorcowego stosując elektrolit wiodący w trzech różnych
stężeniach
6. Porównać uzyskane izotachoforegramy i wyciągnąć wnioski
7. Sporządzić raport z wykonania ćwiczenia
Literatura
1. S.-G. Hjalmarsson, A. Baldesten, A critical review of capillary isotachophoresis,
Anal. Chem., July 1981, 261 352.
2. I. Miedziak, A. Waksmundzki, Izotachoforeza, aparatura, zasada pomiaru i
zastosowanie, Wiad. Chem., 2 (368) 1978, 71-92.
3. STN 75 747430, Kvalita vody. Izotachoforeticke stanovenie chloridov, dusicanov,
siranov, dusitanov, fluoridov a fosforecanov vo vodach
4. STN 75 7431, Kvalita vody. Izotachoforetickie stanovenie amoniaku, sodika,
draslika, vaonika a horicika vo vodach
5. Noty aplikacyjne Villa Labeco
6. M. Hutta, D. Kaniansky, E. Śimunićova, V. Zelenska, V. Madajova, A. Śiśkova,
Solid phase extraction for sample preparation i trace analysis of ionogenic
compounds by capillary isotachophoresis, J. Radioanal. and Nuclear Chemistry, 163
(1992) 1, 87-98
14
7. F. M. Everaerts, J. l. Beckers, T. P. E. M. Verheggen, Isotahophoresis. Theory,
Instrumentation and Applications, J. Chrom. Library, Vol.6, 1976
8. P. Boćek, M. Deml, P. Gebauer, V. Dolnik, Analytical Isotachophoresis, VCH 1988
15