MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Mariusz Dyrkacz
Malowanie farbÄ… emulsyjnÄ…
714[01].Z1.05
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Recenzenci:
mgr inż. Szablewska Ewa
mgr inż. Romik Zbigniew
Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Machnik Marek
Konsultacja:
mgr inż. Machnik Marek
mgr inż. Sagan Teresa
Korekta:
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 714[01].Z1.05
Malowanie farbą emulsyjną, zawartego w modułowym programie nauczania dla zawodu
Malarz  tapeciarz.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
1
SPIS TREÅšCI
1. Wprowadzenie 3
2. Wymagania wstępne 6
3. Szczegółowe cele kształcenia 7
4. Przykładowe scenariusze 8
5. Ćwiczenia 13
5.1. Składniki farby emulsyjnej  rodzaje farb 13
5.1.1. Ćwiczenia 13
5.2. Właściwości i zastosowanie farby emulsyjnej 15
5.2.1. Ćwiczenia 15
5.3. Przygotowanie podłoży pod malowanie farbą emulsyjną 17
5.3.1. Ćwiczenia 17
5.4. Malowanie farbami emulsyjnymi  metody malowania 21
5.4.1. Ćwiczenia 21
5.5. Obliczanie zużycia farby emulsyjnej oraz materiałów pomocniczych 27
5.5.1. Ćwiczenia 27
5.6. Warunki techniczne wykonania i odbioru robót 29
5.6.1. Ćwiczenia 29
5.7. Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej
i ochrony środowiska dotyczące malowania techniką emulsyjną 31
5.7.1. Ćwiczenia 31
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia 32
7. Literatura 43
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
2
1. WPROWADZENIE
Przekazujmy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w realizowaniu
modułowego programu nauczania dla zawodu malarz - tapeciarz. Jest to część pakietu
edukacyjnego dla jednostki modułowej  Malowanie farbą emulsyjną .
W poradniku zamieszczono:
- zestaw umiejętności, jakie powinien opanować uczeń przed przystąpieniem do realizacji
programu jednostki modułowej,
- zestaw umiejętności, jakie powinien opanować uczeń w wyniku realizacji programu
jednostki modułowej,
- przykładowe scenariusze prowadzonych zajęć,
- propozycje ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności praktycznych,
- propozycje testów osiągnięć edukacyjnych uczniów przeprowadzanych na zakończenie
realizacji programu jednostki modułowej,
- wykaz literatury.
Do propozycji ćwiczeń dołączone są wskazówki dotyczące ich realizacji oraz zalecane
środki dydaktyczne.
Kwalifikacje jakie uczeń ma uzyskać w ramach tej jednostki modułowej, narzucają
wykorzystanie aktywizujÄ…cych metod nauczania takich jak:
- ćwiczenia praktyczne po przeprowadzeniu instruktażu,
- pogadanka z pokazem,
- metoda tekstu przewodniego,
- dyskusja dydaktyczna.
Forma organizacyjna pracy uczniów może również być zróżnicowana  praca samodzielna
pozwala dokładniej ocenić indywidualne postępy ucznia i jest zgodna z formą egzaminów
zewnętrznych, jednakże praca w zespole pozwala usprawnić organizację procesu kształcenia
i skrócić czas wykonywania ćwiczenia co, w razie potrzeby, pozwala na jego powtórzenie.
Oprócz tego jest to okazja do kształtowania i oceniania umiejętności współpracy w zespole.
W każdej z podanych metod nauczania istotną rolę odgrywa wykonywanie ćwiczeń,
mających na celu ukształtowanie nowych umiejętności i utrwalenie tych, które zostały nabyte
wcześniej. Umieszczone w poradniku ćwiczenia należy traktować jako przykładowe. Nauczyciel
może tworzyć nowe ćwiczenia, dostosowane do możliwości i warunków lokalnych, jednakże
powinny one prowadzić do osiągnięcia wszystkich celów określonych w programie jednostki
modułowej.
Po wykonaniu zaplanowanych ćwiczeń uczeń ma możliwość sprawdzenia poziomu swoich
postępów, odpowiadając na pytania podane w podrozdziale  Sprawdzian postępów . Według
tego samego zestawu pytań, nauczyciel dokonuje oceny osiągnięć ucznia. Uczeń powinien
samodzielnie przeczytać pytania i udzielić na nie odpowiedzi. W tym celu wstawia X obok
słowa:
- TAK  jeżeli jego odpowiedz
na pytanie jest twierdząca (operacja wykonana w sposób
prawidłowy)
- NIE  jeżeli jego odpowiedz
na pytanie jest przecząca (operacja wykonana w sposób
nieprawidłowy, niepełny).
Podobne czynności wykonuje nauczyciel, obserwując zachowanie ucznia i efekty jego pracy.
Po dokonaniu przeglądu odpowiedzi, określa się pytania, na które uczeń nie potrafił
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
3
odpowiedzieć lub odpowiedział przecząco. Brak odpowiedzi lub zakreślenia obok zapisu NIE
wskazują luki w wiedzy i umiejętnościach. Zmusza to ucznia do ponownego zapoznania się
z potrzebnymi treściami, powtórzenia ćwiczenia lub jego części. Podczas oceny należy przyjąć
zasadę, że zadanie (ćwiczenie) będzie zaliczone tylko wtedy, kiedy będzie wykonane zgodnie z
przyjętymi standardami i kryteriami. Można stosować przyjęty w danej placówce wewnętrzny
system oceniania, można też potwierdzać umiejętności ucznia w skali dwustopniowej:
ćwiczenie(zadanie) zaliczone, ćwiczenie (zadanie) nie zaliczone.
Na zakończenie realizacji programu jednostki modułowej nauczyciel przeprowadza
sprawdzian sumatywny, którego wynik określa poziom przyswojonych wiadomości
i ukształtowanych umiejętności. W tym celu nauczyciel może posłużyć się propozycjami testów
teoretycznych i praktycznych.
Zajęcia mogą być prowadzone w pracowniach ćwiczeń praktycznych, dostosowanych do
realizacji modułowego programu nauczania, pracowniach symulacyjnych Centrów Kształcenia
Praktycznego lub na wydzielonych poligonach na placu budowy, w warunkach pozwalajÄ…cych
skoncentrować się na szkoleniu. Nauczyciel powinien dysponować kompletem podstawowych
narzędzi dla każdego ucznia. Wielkość pracowni, liczba stanowisk ćwiczeniowych, ilość
materiałów, sprzętu i pomocy dydaktycznych powinna w pełni umożliwić realizację programu.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
4
Schemat układu jednostek modułowych
714[01]. Z1
Technologia robót
malarskich
714[01].Z1.01
Dobieranie materiałów, narzędzi i sprzętu
do malowania
714[01].Z1.02
Przygotowanie farb i materiałów pomocniczych
do prac malarskich
714[01].Z1.03
Malowanie technikÄ… wapiennÄ… i cementowÄ…
714[01].Z1.04
Malowanie farbÄ… klejowÄ…
714[01].Z1.05
Malowanie farbÄ… emulsyjnÄ…
714[01].Z1.06
Malowanie technikÄ… kazeinowÄ… i krzemianowÄ…
714[01].Z1.07
Malowanie farbÄ… olejnÄ…
714[01].Z1.08
Wykonywanie powłok lakierniczych
714[01].Z1.10
Wykonywanie zdobień powłok, ornamentów
i napisów
714[01].Z1.09
Wykonywanie malarskich robót naprawczych
i renowacyjnych
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
5
2. WYMAGANIA WST
PNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
- stosować terminologię budowlaną,
- odróżniać technologie wykonania budynku,
- przestrzegać zasad bezpiecznej pracy, przewidywać i zapobiegać zagrożeniom,
- stosować procedury udzielania pierwszej pomocy osobom poszkodowanym,
- rozpoznawać i charakteryzować podstawowe materiały budowlane,
- odczytywać i interpretować rysunki budowlane,
- posługiwać się dokumentacją budowlaną,
- wykonywać przedmiary i obmiary robót,
- wykonywać pomiary i rysunki inwentaryzacyjne,
- organizować stanowiska składowania i magazynowania,
- transportować materiały budowlane,
- rozpoznawać i dobierać farby i materiały pomocnicze do prac malarskich,
- dobierać rodzaj i kolor farby w zależności od funkcji i charakteru pomieszczenia, obiektu,
- przygotowywać farby i materiały pomocnicze do malowania,
- rozpoznawać oraz dobierać ręczne i mechaniczne narzędzia i sprzęt malarski,
- odczytywać dokumentację budowlaną w celu rozpoznania rodzaju robót malarskich,
- oceniać warunki techniczne przystąpienia do malowania,
- stosować ogólne zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej
w trakcie przygotowania podłoża i wykonywania robót malarskich.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
6
3. CELE KSZTAA
CENIA
W wyniku procesu kształcenia uczeń powinien umieć:
- nazwać i dobrać składniki farby emulsyjnej,
- rozpoznać rodzaje farb emulsyjnych,
- przygotować farby emulsyjne do malowania,
- dobrać narzędzia, sprzęt i materiały pomocnicze do malowania farbą emulsyjną,
- przygotować podłoże pod malowanie emulsyjne,
- nanieść emulsję na podłoże pędzlem, wałkiem lub aparatami natryskowymi,
- pomalować ściany i sufity zgodnie z zasadami malowania emulsyjnego,
- zorganizować stanowisko robocze do malowania techniką emulsyjną,
- określić szacunkowo ilość potrzebnego materiału malarskiego,
- dokonać przedmiaru i obmiaru robót malarskich,
- wykonać malowanie emulsyjne z zachowaniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,
ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
7
4. Przykładowe scenariusze zajęć
Scenariusz 1
Temat: Gruntowanie powierzchni ścian
Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności gruntowania powierzchni do malowania.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:
- rozpoznać stan powierzchni do gruntowania,
- ustalić sposób naprawienia ewentualnych uszkodzeń powierzchni,
- przygotować podłoże do gruntowania,
- dobrać narzędzia i materiały do gruntowania,
- wykonać gruntowanie powierzchni zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy,
- uzasadnić potrzebę wykonywania gruntowania powierzchni przeznaczonej do malowania,
Metody nauczania uczenia siÄ™:
- dyskusja dydaktyczna,
- ćwiczenia praktyczne.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
- praca w zespołach dwuosobowych.
Czas trwania: 5 godzin lekcyjnych  225minut.
Åšrodki dydaktyczne:
- materiały (gips szpachlowy 4 kilogramy na dwie osoby, papier ścierny  2 metry bieżące,
gruntownik  5 litrów na dwie osoby),
- narzędzia (dwie szpachelki, dwie packi, dwa wiadra, dwa pędzle na zespół dwuosobowy),
- sprzęt (drabina dla dwóch osób).
Uczestnicy
Uczniowie klasy pierwszej szkoły zawodowej.
Przebieg zajęć:
1. Sprawy organizacyjne - uczniowie zajmujÄ… stanowiska pracy w ubraniach roboczych,
nauczyciel sprawdza obecność, podaje temat zajęć, który uczniowie zapisują, nauczyciel
informuje się o stanie zdrowia uczniów (10minut).
2. Uświadomienie celów zajęć  nauczyciel inspiruje uczniów do dyskusji, w trakcie której
ustala z nimi rodzaj i ilość materiału, narzędzi oraz przypomina o przestrzeganiu przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy (10minut).
3. Nauczyciel sprawdza posiadaną wiedzę uczniów dotyczącą gruntowania powierzchni
i udziela odpowiedzi na zadawane przez uczniów pytania (15minut).
4. Nauczyciel dzieli grupę na dwuosobowe zespoły, przydziela stanowiska pracy i określa
zakres ćwiczenia do wykonania (10minut).
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
8
5. Uczniowie zaopatrują się w materiały, narzędzia, sprzęt i środki ochrony indywidualnej oraz
organizujÄ… stanowisko pracy (10minut).
6. Nauczyciel wskazuje właściwy sposób gruntowania powierzchni i zwraca uwagę na
najczęściej popełniane błędy, w celu ich wyeliminowania (20minut).
7. Uczniowie przystępują do wykonania pracy według planu ustalonego z nauczycielem
(90minut).
8. Nauczyciel kontroluje przebieg pracy przez czas wykonania zadania.
9. Uczniowie porządkują stanowisko pracy, czyszczą i odnoszą narzędzia do magazynu oraz
rozliczają materiały (25minut).
Podsumowanie zajęć:
1. Uczniowie zgłaszają nauczycielowi gotowość, do wykonania zadania, dokonują prezentacji,
samooceny (15minut).
2. Nauczyciel ocenia wykonaną pracę, dyskutuję z uczniami na temat jej jakości oraz przyczyn
popełnianych błędów (20minut).
3. Nauczyciel dokonuje wpisu ocen za wykonanÄ… prace.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
9
Scenariusz 2
Temat: Wykonanie dwukrotnego malowania farbą emulsyjną sufitu i ścian w pomieszczeniu
Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności malowania wnętrza pomieszczenia farbą emulsyjną.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:
- dobrać materiał, narzędzia i sprzęt do malowania,
- ocenić stan podłoża do malowania,
- oszacować ilość farby do pomalowania wnętrza,
- zorganizować stanowisko pracy i zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy
na stanowisku pracy,
- wykonać malowanie zgodnie z zachowaniem kolejności technologicznej przy malowaniu
wnętrza,
Metody nauczania uczenia siÄ™:
- ćwiczenia praktyczne,
- metoda przewodniego tekstu.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
- praca w zespołach czteroosobowych.
Åšrodki dydaktyczne:
- farba emulsyjna biaÅ‚a o wydajnoÅ›ci okoÅ‚o 8 m² z jednego litra, przy jednokrotnym
malowaniu,
- narzędzia i sprzęt (pędzle ławkowce - dwie sztuki, wałki malarskie - dwie sztuki, pędzle
kaloryferowe - dwie sztuki, wiadra malarskie - cztery sztuki, kije teleskopowe - dwie sztuki,
sprzęt pomiarowy - jedna sztuka, dwie drabiny malarskie, mieszadło - dwie sztuki).
- teksty przewodnie,
- kaseta VHS z filmem instruktażowo  szkoleniowym, telewizor.
Czas: 6 godzin czyli 360 minut.
Przebieg zajęć:
Czynności organizacyjno  porządkowe, podanie tematu, zaznajomienie uczniów z metodą
przewodniego tekstu, zapoznanie się z filmem instruktażowo  szkoleniowym (25 minut).
Faza 1  informacje (uczniowie udzielajÄ… pisemnej odpowiedzi na pytania sprawdzajÄ…ce ich
wiedzę potrzebną do wykonania ćwiczenia na przygotowanym pierwszym arkuszu). Czas około
20 minut  załącznik numer 1.
Faza 2  planowanie (na drugim arkuszu uczniowie udzielajÄ… pisemnej odpowiedzi na pytania
dotyczące kolejności wykonania pracy, doboru narzędzi i obliczania ilości farby na pomalowanie
powierzchni). Czas około 40 minut  załącznik numer 2.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
10
Faza 3  ustalenia.
Nauczyciel kontroluje zapisane odpowiedzi uczniów w załącznikach 1 i 2, koryguje błędy, ustala
prawidłowy sposób przeprowadzenia malowania. Uczniowie pobierają narzędzia, materiały
i sprzęt na stanowisko pracy. Czas około 20 minut.
Faza 4  realizacja.
Uczniowie przystępują do samodzielnego wykonania pracy, pamiętając o stosowaniu przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy podczas jej wykonywania. Nauczyciel przez okres wykonywania
przez uczniów pracy czuwa nad jej przebiegiem i przestrzeganiem przez uczniów przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy. Czas około 240 minut
Faza 5  sprawdzenie.
Uczniowie sprawdzają wykonaną pracę i dokonują samooceny wypełniając załącznik numer 3.
Ocenę jakości swej pracy podają w skali od 0 do 1 punktu. Nauczyciel dokonuje oceny jakości
pracy uczniów według takiego samego arkusza w tej samej skali. Czas około 15 minut.
Faza 6  analiza.
Nauczyciel podsumowuje wykonane przez uczniów ćwiczenie. Wykazuje jakie umiejętności
zostały nabyte przez uczniów, jakie wystąpiły nieprawidłowości. Wyjaśnia również sposób
unikania błędów w przyszłości. Uczniowie wypowiadają się, w której fazie pracy napotkali
na większe trudności, a jaka fazę wykonali bez trudności. Nauczyciel proponuje uczniom
utrwalenie wiadomości nabytych podczas ćwiczenia, wskazując literaturę.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
11
Załącznik 1
Zapisz:
1. Jakie warunki musi spełniać podłoże przeznaczone do malowania emulsyjnego?
2. W jakiej temperaturze we wnętrzu pomieszczenia można wykonać malowanie emulsyjne?
3. W jaki sposób przygotować farbę emulsyjną do malowania?
4. W jaki sposób nanosić farbę emulsyjna na podłoże?
5. Jak sprawdzić prawidłowość malowania emulsyjnego?
Załącznik 2
Zapisz:
1. W jaki sposób obliczę powierzchnię przeznaczoną do malowania?
2. Jak obliczę potrzebną ilość farby emulsyjnej do malowania?
3. W jakiej kolejności wykonam czynności związane z malowaniem emulsyjnym?
4. Jakie narzędzia i sprzęt przygotuję na stanowisku pracy?
5. W jaki sposób pomaluję sufit?
6. W jaki sposób wykonam pierwszą warstwę powłoki malarskiej na ścianie?
7. W jaki sposób wykonam drugą warstwę powłoki malarskiej na ścianie?
Załącznik 3
Kontrola międzyoperacyjna i końcowa
Lp Kontrola międzyoperacyjna Liczba Kontrola końcowa Liczba
punktów punktów
Suma punktów kontroli Suma punktów kontroli
międzyoperacyjnej końcowej
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
12
5. ĆWICZENIA
5.1. Składniki farby emulsyjnej  rodzaje farb
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Zapoznaj siÄ™ z charakterystykÄ… farby emulsyjnej podanÄ… na opakowaniu. Przeczytaj tekst
przynajmniej dwukrotnie, a następnie zapisz.
- nazwÄ™ farby,
- przeznaczenie,
- liczbę warstw do uzyskania całkowitego pokrycia,
- czas schnięcia farby.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeczytać dwukrotnie i dokładnie informacje podane na etykiecie,
2) wybrać te elementy z informacji, które są wymienione w treści ćwiczenia,
3) zapisać w dzienniczku uczniowskim wybrane informacje.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- opakowania farby emulsyjnej (3 sztuki).
Ćwiczenie 2
Na podstawie podanych nazw spoiw, określ i zapisz rodzaj farby emulsyjnej, do której
są one stosowane (zapisz nazwę każdego rodzaju farby).
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeczytać dokładnie nazwy podanych spoiw,
2) przyporządkować prawidłowe spoiwo dla danego rodzaju farby,
3) zapisać odpowiedzi w dzienniczku ucznia,
4) przekazać nauczycielowi zapisane odpowiedzi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
13
 Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- dyskusja dydaktyczna.
Åšrodki dydaktyczne:
- plansza poglÄ…dowa  Spoiwa farb ,
- wypisać na arkuszu papieru nazwy spoiw farb emulsyjnych
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
14
5.2. Właściwości i zastosowanie farby emulsyjnej
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Powierzchnia ściany jest zabrudzona plamami, ma wiele zacieków i śladów po nikotynie
Którą z wymienionych farb pokryjesz te zabrudzenia:
- emulsyjnÄ… akrylowÄ…?
- emulsyjnÄ… lateksowÄ…?
- emulsyjnÄ… izolujÄ…cÄ…?
Zapisz nazwę wybranej farby i uzasadnij swój wybór.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) Przeczytać treść ćwiczenia,
2) przypomnieć sobie własności i zastosowania podanych farb emulsyjnych,
3) wybrać prawidłowy rodzaj farby,
4) zapisać odpowiedz
,
5) uzasadnić wybór farby.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem, dyskusja dydaktyczna.
Åšrodki dydaktyczne:
- farby: lateksowa, akrylowa i izolujÄ…cÄ… po jednym opakowaniu.
Ćwiczenie 2
Dla następujących spoiw: żywica akrylowa, dyspersja wodna polioctanu winylu, polichlorek
winylu, określ rodzaj farby emulsyjnej, w jakiej zostaną wykorzystane i zapisz prawidłową
odpowiedz
.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przypomnieć sobie spoiwa stosowane w farbach emulsyjnych,
2) dokonać wyboru farby emulsyjnej, zawierającej spoiwo podane w ćwiczeniu,
3) zapisać prawidłową odpowiedz
.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
15
 Zalecane metody nauczania-uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem, dyskusja dydaktyczna.
Åšrodki dydaktyczne:
- poradnik dla ucznia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
16
5.3. Przygotowanie podłoży pod malowanie farbą emulsyjną
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Sprawdz
przez próbne malowanie wałkiem, czy stara powłoka na ścianie ma dobrą
przyczepność do podłoża. Oceń stan przyczepności, zapisz odpowiedz
i uzasadnij jÄ….
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przypomnieć sobie sposoby badania przyczepności podłoża,
2) wybrać odpowiednie narzędzia i materiały do wykonania ćwiczenia,
3) zbadać przyczepność podłoża sposobem podanym w ćwiczeniu,
4) określić, czy podłoże posiada właściwą przyczepność i zapisać wnioski,
5) uzasadnić zapisaną odpowiedz
,
6) uporządkować stanowisko pracy,
7) zgłosić gotowość wykonania zadania.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem, ćwiczenie praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- wałek malarski (1 sztuka),
- farba emulsyjna (0,30 litra),
- wiadro malarskie (1 sztuka),
- folia malarska (1 opakowanie).
Ćwiczenie 2
Sprawdz
, używając taśmy malarskiej, czy stara powłoka na ścianie ma dobrą przyczepność
do podłoża. Oceń stan przyczepności, zapisz odpowiedz
i uzasadnij.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeczytać treść ćwiczenia,
2) przypomnieć sobie sposoby badania przyczepności podłoża,
3) wybrać odpowiednie narzędzia i materiały do wykonania ćwiczenia,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
17
4) zbadać przyczepność podłoża sposobem podanym w ćwiczeniu,
5) określić, czy podłoże posiada właściwą przyczepność i zapisać wnioski,
6) uzasadnić zapisaną odpowiedz
,
7) uporządkować stanowisko pracy,
8) zgłosić gotowość wykonania zadania.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem, ćwiczenie praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- taśma malarska (1 opakowanie).
Ćwiczenie 3
Dokonaj naprawy wszystkich ubytków oraz wad podłoża z płyty gipsowo - kartonowej przed
wykonaniem malowania emulsyjnego, korzystając z narzędzi i materiałów dostępnych na
stanowisku pracy. Ubytki to: małe uszkodzenia, głębokie uszkodzenie, rozległe uszkodzenia oraz
plamy po oleju.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z treścią ćwiczeń,
2) rozpoznać uszkodzenia, które powinien naprawić,
3) ustalić jakie narzędzia i materiały będą potrzebne do naprawienia uszkodzeń,
4) pobrać narzędzia materiały i narzędzia,
5) ustalić kolejność robót,
6) naprawić ubytki i wady podłoża, przestrzegając przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy,
7) uporządkować miejsce pracy i wyczyścić narzędzia.
8) zgłosić gotowość wykonania ćwiczenia,
9) zaprezentować efekt wykonanej pracy z uzasadnieniem przyjętych rozwiązań.
Zalecane metody nauczania-uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem, ćwiczenie praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- gips szpachlowy (1 kilogram),
- gładz
szpachlowa(1 kilogram),
- woda,
- papier ścierny (1 arkusz)
- szpachelki różnej wielkości (4 sztuki),
- szpachla ( 2 sztuki),
- wiadro (2 sztuki),
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
18
- mieszadło (1 sztuka),
- szczotka druciana( 2 sztuki),
- naczynie do czerpania wody (1 sztuka),
- czyszczarka (2 sztuki),
- folia malarska (1 opakowanie),
- taśma malarska (1 opakowanie),
- rękawice ochronne (dla każdego ucznia),
- maska przeciwpyłowa (dla każdego ucznia),
Ćwiczenie 4
Dokonaj naprawy wypukłego naroża ściany, na wyznaczonym fragmencie podłoża
o powierzchni 3m², przygotowujÄ…c go pod malowanie farbÄ… emulsyjnÄ….
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) ustalić narzędzia potrzebne do wykonania pracy i pobrać je,
2) określić rodzaj naprawianego podłoża,
3) pobrać materiały do wykonania pracy,
4) ustalić kolejność wykonania pracy,
5) zabezpieczyć miejsce pracy przed zabrudzeniami,
6) naprawić naroże,
7) przestrzegać przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy,
8) uporządkować miejsce pracy i oczyścić narzędzia,
9) zgłosić wykonanie zadania,
10) zaprezentować wykonaną pracę.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem, ćwiczenie praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- zaprawa dobrana do rodzaju naprawianego podłoża (2 kg),
- gips szpachlowy (1 kg),
- naczynie z wodÄ… (1 sztuka),
- mieszadełko (1 sztuka),
- drewniana Å‚ata lub wÄ…ska deska (1 sztuka),
- nierdzewna paca (2 sztuki),
- poziomica (1 sztuka),
- szpachelka (2 sztuki),
- wiadro (1 sztuka),
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
19
Ćwiczenie 5
Wykonaj szpachlowanie podÅ‚oża o powierzchni 4m² gotowÄ… szpachlówkÄ…. PodÅ‚oże bÄ™dzie
malowane farbami emulsyjnymi.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) ustalić i zapisać plan działania,
2) pobrać materiały do wykonania pracy,
3) pobrać narzędzia do wykonania szpachlowania,
4) zabezpieczyć miejsce pracy przed zabrudzeniami,
5) wyszpachlować podłoże,
6) przestrzegać przepisy bezpieczeństwa i higieny w czasie wykonywania pracy,
7) uporządkować miejsce pracy i oczyścić narzędzia,
8) zgłosić wykonanie zadania,
9) zaprezentować wykonaną pracę.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem, ćwiczenie praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- gotowa szpachlówka (1kg),
- naczynie z wodÄ…,
- mieszadełko (1 sztuka),
- nierdzewna paca (2 sztuki),
- szpachelka (2 sztuki),
- wiadro (1sztuka),
- papier ścierny (1 arkusz),
- folia malarska (1 opakowanie).
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
20
5.4. Malowanie farbami emulsyjnymi  metody malowania
5.4.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wykonaj dwukrotne malowanie pędzlem, przy użyciu gotowej farby emulsyjne białej, ściany
o powierzchni 4m², pamiÄ™tajÄ…c o zasadzie  mokre na mokre .
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przypomnieć sobie, na czym polega zasada malowania  mokre na mokre ,
2) zorganizować stanowisko robocze do malowania techniką emulsyjną,
3) pobrać narzędzia i materiały do wykonania ćwiczenia,
4) ustalić kolejność wykonania czynności przy malowaniu,
5) sprawdzić i oczyścić powierzchnię ściany,
6) wymieszać dokładnie farbę emulsyjną,
7) pomalować ścianę,
8) przestrzegać przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy,
9) uporządkować miejsce pracy po jej wykonaniu,
10) zaprezentować i ocenić samodzielnie wykonaną pracę.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem, ćwiczenie praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- farba emulsyjna biała (1 litr),
- pojemnik z wodÄ…,
- papier ścierny (2 arkusze),
- stół (1 sztuka),
- drabina malarska (2 sztuki),
- pędzel ławkowiec (2 sztuki),
- pędzel krzywik (2 sztuki),
- taśma malarska (1 opakowanie),
- szpachelka (2 sztuki),
- czyszczarka do ścian (2 sztuki),
- folia (1 opakowanie),
- nóż (1 sztuka),
- wiadra (2 sztuki),
- sito malarskie (1 sztuka),
- mieszadło (1 sztuka),
- ścierka (1 sztuka).
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
21
Ćwiczenie 2
Wykonaj dwukrotne malowanie przygotowaną farbą emulsyjną w kolorze żółtym trzech
Å›cian na podÅ‚ożu o powierzchni Å‚Ä…cznej 6m², wczeÅ›niej przygotowanym do malowania.
Malowanie wykonaj przy użyciu pędzla, zgodnie z zasadami malowania emulsyjnego.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeczytać tekst przewodni, odpowiedzieć na zawarte w nim pytania i zaplanować proces
wykonania ćwiczenia,
2) przedyskutować plan działania z nauczycielem,
3) wykonać zaplanowane prace,
4) skontrolować jakość wykonania,
5) wyciągnąć wnioski i zapisać je w dzienniczku uczniowskim.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- metoda testu przewodniego.
Åšrodki dydaktyczne:
- przygotowana farba emulsyjna w kolorze żółtym (2 litry),
- pędzle ławkowce (2 sztuki),
- pędzle kątowe (2 sztuki),
- pędzle płaskie (2 sztuki),
- folia (1 opakowanie),
- sito malarskie (1 sztuka),
- mieszadło (1 sztuka),
- ścierka (1 sztuka),
- wiadra malarskie (2 sztuki),
- drabina (2 sztuki),
- taśma malarska (1 opakowanie),
- tekst przewodni.
Ćwiczenie 3
Wykonaj dwukrotne malowanie emulsyjne sufitu o powierzchni 4m² gotowÄ… farbÄ… w kolorze
białym, używając pędzla. Pamiętaj o zachowaniu zasad przy malowaniu sufitu farbą emulsyjną.
Podłoże do malowania zostało wcześniej przygotowane.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
22
Uczeń powinien:
1) zaplanować sposób wykonania ćwiczenia,
2) zorganizować stanowisko robocze do ćwiczenia,
3) wybrać narzędzia i materiały,
4) określić kolejność i kierunek pociągnięć pędzla,
5) wymieszać dokładnie farbę emulsyjną,
6) wykonać malowanie sufitu,
7) zachować ład i porządek na stanowisku pracy,
8) uporządkować miejsce pracy po jej wykonaniu,
9) zaprezentować i ocenić samodzielnie wykonaną pracę,
10) wykonać polecone zadanie zgodnie z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem, ćwiczenie praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- przygotowana farba w kolorze białym (1 litr),
- pędzle ławkowce (2 sztuki),
- pędzle kątowe (2 sztuki),
- pędzle płaskie (2 sztuki),
- wiadra malarskie prostokÄ…tne (2 sztuki),
- drabina (2 sztuki),
- folia malarska (1 opakowanie),
- sito malarskie (1 sztuka),
- mieszadło (1 sztuka).
Ćwiczenie 4
Wykonaj jednokrotne malowanie emulsyjne trzech Å›cian o powierzchni Å‚Ä…cznej 6m², gotowÄ…
farbą w kolorze beżowym, pamiętając o zasadach malowania emulsyjnego. Podłoże zostało
przygotowane wcześniej do malowania. Malowanie wykonaj za pomocą wałka.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zaplanować sposób wykonania ćwiczenia,
2) zorganizować stanowisko robocze do ćwiczenia,
3) wybrać narzędzia i materiały,
4) określić kolejność i kierunek pociągnięć wałkiem,
5) wymieszać dokładnie farbę emulsyjną,
6) wykonać malowanie ścian,
7) zachować porządek i czystość na stanowisku pracy,
8) uporządkować miejsce pracy po jej wykonaniu,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
23
9) zaprezentować i ocenić samodzielnie wykonaną pracę,
10) wykonać polecone zadanie zgodnie z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- gotowa farba emulsyjna w kolorze beżowym (1 litr),
- wałki (2 sztuki),
- pędzle kątowe (2 sztuki),
- pędzle płaskie (2 sztuki),
- siatka ociekowa (2 sztuki),
- wiadra malarskie prostokÄ…tne (2 sztuki),
- drabina (2 sztuki),
- mieszadło (1 sztuka),
- folia malarska (1 opakowanie).
Ćwiczenie 5
Wykonaj malowanie natryskowe naroża wklęsłego, gotową farbą emulsyjną, na
przygotowanym wcześniej podłożu. Do malowania użyj aparatu natryskowego.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zaplanować sposób wykonania ćwiczenia,
2) organizować stanowisko robocze do ćwiczenia,
3) określić kolejność i kierunek natrysku,
4) dobrać narzędzia i sprzęt potrzebny do wykonania pracy,
5) pamiętać o zachowaniu szczególnej ostrożności przy użyciu aparatu natryskowego,
6) użyć środków ochrony indywidualnej,
7) sprawdzić działanie aparatu natryskowego przed wykonaniem ćwiczenia,
8) pomalować naroże wklęsłe,
9) wyczyścić użytą dyszę aparatu,
10) uporządkować miejsce pracy,
11) przedstawić efekt wykonanej pracy,
12) określić przyczyny powstania ewentualnych błędów i sposoby uniknięcia ich w przyszłości,
13) wykonać polecone zadanie zgodnie z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem, ćwiczenie praktyczne.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
24
 Åšrodki dydaktyczne:
- elektryczny aparat natryskowy (2 sztuki),
- farba emulsyjna uprzednio przygotowana do malowania natryskowego (1 litr),
- folia malarska (1 opakowanie),
- rękawice (dla każdego ucznia),
- okulary ochronne (dla każdego ucznia),
- wiadro malarskie (1 sztuka).
Ćwiczenie 6
Wykonaj malowanie ściany farbami emulsyjnymi w kolorach beżowym i żółtym, stosując
pionowe odcięcie obu kolorów w dowolnym miejscu. Do odcięcia sąsiadujących kolorów użyj
taÅ›my malarskiej i pÄ™dzla. Powierzchnia Å›ciany do malowania kolorem beżowym wynosi 2m²,
a żółtym 3m².
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zaplanować sposób wykonania ćwiczenia,
2) zorganizować stanowisko robocze do ćwiczenia,
3) wymieszać dokładnie farbę emulsyjną,
4) pomalować ścianę zgodnie z poleceniem w ćwiczeniu,
5) zachować ład i porządek na stanowisku pracy,
6) dokonać samooceny wykonanej pracy i zaprezentować ją nauczycielowi,
7) określić przyczyny powstania ewentualnych błędów i sposoby uniknięcia ich w przyszłości,
8) wykonać polecone zadanie zgodnie z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem, ćwiczenie praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- gotowa farba emulsyjna w kolorze żółtym (0,75 litra),
- gotowa farba emulsyjna w kolorze beżowym (0,5 litra),
- pędzel płaski (2 sztuki),
- pędzel ławkowiec (2 sztuki),
- wiadra malarskie (2 sztuki),
- wałek malarski (2 sztuki),
- pojemniki wraz z kuwetami do malowania (2 sztuki),
- drabina (2 sztuki),
- poziomica (2 sztuki),
- taśma miernicza (1 sztuka),
- ołówek (2 sztuki),
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
25
- Å‚ata drewniana (2 sztuki),
- mieszadło do farb (1 sztuka),
- folia malarska (1 opakowanie).
Ćwiczenie 7
Przeprowadz
badanie farby emulsyjnej przed użyciem jej do malowania. Zapisz
w dzienniczku ucznia, czy farba ma odpowiedniÄ… konsystencjÄ™ i uzasadnij swojÄ… wypowiedz
.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zaplanować sposób wykonania ćwiczenia,
2) przeprowadzić badanie farby emulsyjnej,
3) przekazać nauczycielowi zapisane wyniki badania.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- dyskusja dydaktyczna, ćwiczenie praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- farba emulsyjna (0,5 litra),
- pędzel (1 sztuka),
- wałek (1 sztuka),
- wiadro malarskie (1 sztuka),
- mieszadło do farb (1 sztuka),
- czerpak malarski (1 sztuka),
- folia (1 opakowanie).
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
26
5.5. Obliczanie zużycia farby emulsyjnej oraz materiałów
pomocniczych
5.5.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Oblicz zużycie farby emulsyjnej o wydajnoÅ›ci 10m²/l (przy jednokrotnym malowaniu)
w pomieszczeniu mieszkalnym o wymiarach: długość  4 m; szerokość  3,5m; wysokość  2m,
wiedząc, że w pomieszczeniu są dwa jednakowe okna o wymiarach: 1,2m x 1,7m, oraz drzwi
o wymiarach 2,2m x 0,9m. W pomieszczeniu pomalowano ściany i sufit dwukrotnie. Zapisz
obliczenia i końcowy wynik na arkuszu papieru.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) obliczyć według podanych wymiarów powierzchnię ścian i sufitu,
2) podzielić otrzymany wynik przez wydajność farby,
3) pomnożyć otrzymany wynik przez liczbę malowanych warstw,
4) zapisać obliczenia i wynik.
Zalecane metody nauczania-uczenia siÄ™:
- dyskusja dydaktyczna,
- ćwiczenie obliczeniowe.
Åšrodki dydaktyczne:
- kalkulator.
Ćwiczenie 2
Oblicz zużycie gruntownika, położonego jednokrotnie na ścianach i suficie w sali
gimnastycznej o wymiarach: długość  12m; szerokość  8m; wysokość  4.2m. W sali znajdują
się 4 jednakowe okna o wymiarach: 2.8m x 2m oraz dwoje drzwi  2.4m x 2.8m. Wydajność
gruntownika wynosi okoÅ‚o 9m²/l. Zapisz obliczenia i koÅ„cowy wynik na arkuszu papieru.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
27
Uczeń powinien:
1) obliczyć według podanych wymiarów powierzchnię ścian i sufitu,
2) obliczyć według podanych wymiarów powierzchnię drzwi i okien,
3) odjąć od całkowitej powierzchni ścian i sufitu powierzchnię drzwi i okien,
4) podzielić otrzymany wynik przez wydajność gruntownika,
5) zapisać obliczenia i wynik.
Zalecane metody nauczania-uczenia siÄ™:
- dyskusja dydaktyczna,
- ćwiczenie obliczeniowe.
Åšrodki dydaktyczne:
- kalkulator.
Ćwiczenie 3
Na puszce farby emulsyjnej o objÄ™toÅ›ci 2 litry jest napis: 1 litr pokrywa jednokrotnie 8m²
powierzchni. Ile takich puszek farby należy kupić, aby pokryć powierzchniÄ™ 40m² dwukrotnie?
Zapisz obliczenia i odpowiedz
.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) obliczyć liczbę puszek farby,
2) zapisać obliczenia i wynik.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- dyskusja dydaktyczna,
- ćwiczenie obliczeniowe.
Åšrodki dydaktyczne:
- kalkulator.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
28
5.6. Warunki techniczne wykonania i odbioru robót
5.6.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Stwierdz
jakie wady ma Twoim zdaniem podłoże przygotowane do ćwiczenia. Zauważone
przez Ciebie wady zapisz. Podłoże jest pomalowane kilkoma kolorami.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyróżnić zauważone wady podłoża,
2) sprawdzić czy linie styku barw powłoki spełniają wymagane normy,
3) określić przyczyny zaobserwowanych usterek,
4) zapisać stwierdzone wady.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- ćwiczenie praktyczne, dyskusja dydaktyczna.
Åšrodki dydaktyczne:
- tkanina (1 sztuka),
- przymiar (1 sztuka),
Ćwiczenie 2
Na pomalowanym farbą emulsyjną podłożu stwierdzono łuszczenie się powłoki. Zapisz
przyczyny powstania tej wady.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wypisać przyczyny łuszczenia się powłoki emulsyjnej,
2) przekazać nauczycielowi zapisane odpowiedzi.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- dyskusja dydaktyczna.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
29
Åšrodki dydaktyczne:
- poradnik dla ucznia,
- foliogramy ilustrujące wady powłok malarskich,
- rzutnik pisma.
Ćwiczenie 3
Przy odbiorze robót malarskich na powłoce emulsyjnej stwierdzono: smugi, ślady pędzla,
rożną fakturę powierzchni. Zapisz przyczyny powstania tych wad, oraz sposoby zapobiegania im.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wypisać przyczyny wad, powstałych na powłoce emulsyjnej,
2) zapisać sposób zapobiegania tym wadom,
3) przekazać nauczycielowi zapisane odpowiedzi.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- dyskusja dydaktyczna.
Åšrodki dydaktyczne:
- poradnik dla ucznia,
- foliogramy ilustrujące wady powłok malarskich,
- rzutnik pisma.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
30
5.7. Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska dotyczące
malowania technikÄ… emulsyjnÄ…
5.7.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Zapisz jakie występują zagrożenia dla zdrowia przy robotach malarskich.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapisać zagrożenia.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- pogadanka, pokaz z instruktażem.
Åšrodki dydaktyczne:
- poradnik dla ucznia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
31
6. EWALUACJA OSI
GNI
Ć UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
Test 1.
Test dwustopniowy do jednostki modułowej  Malowanie farbą emulsyjną
Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
- zadania 1, 2, 3, 5, 7, 8, 9, 10, 12, 13, 15, 17, 18, 19, 20.sÄ… z poziomu podstawowego,
- zadania 4, 6, 11, 14, 16, sÄ… z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedz
uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedz
lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań  uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
- dopuszczający  za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego,
- dostateczny  za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,
- dobry  za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,
- bardzo dobry  za rozwiązanie 19 zadań, w tym co najmniej 6 z poziomu
ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1.d, 2.b, 3.d, 4.c, 5.b, 6.a, 7.a, 8.c, 9.c, 10.c, 11.c, 12.c, 13.a,
14.a, 15.d, 16.a, 17.c, 18.c, 19.b, 20.d.
Plan testu
Nr Cel operacyjny (mierzone osiągnięcia Kategoria Poziom Poprawna
zad. ucznia)  uczeń potrafi celu wymagań odpowiedz

1. Rozpoznać składniki farby emulsyjnej. A P d
Wyjaśnić rolę pigmentu w farbie
2. B P b
emulsyjnej.
Wymienić liczbę procentowej ilości
3. A P d
wody dodanej do farby emulsyjnej.
Określić zastosowanie pędzla
4. C PP c
Å‚awkowca w malowaniu emulsyjnym.
Wyjaśnić, w jakim celu stosujemy
5. B P b
gruntownik.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
32
Określić z czym związana jest
6. C PP a
właściwość połysku farby emulsyjnej.
Wyjaśnić jaką cechę podłoża badamy
7. B P a
przy użyciu taśmy malarskiej.
Wyjaśnić na czy polega malowanie
8. B P c
 mokre na mokre .
Rozróżnić podłoża do farb
9. A P c
strukturalnych.
Scharakteryzować sposoby
10. C P c
wzmacniania podłoży.
Wykonać obliczenie ilości farby do
11. D PP c
pomalowania danej powierzchni.
Wymienić kolejność malowania farbą
12. A P c
emulsyjna wnętrza pomieszczenia.
Podać długość zanurzenia pędzla
13. A P a
w pojemniku z farbÄ….
Wykonać obliczenie należności za
14. D PP a
wykonanÄ… pracÄ™
Rozróżnić podłoża do malowania farbą
15. A P d
emulsyjnÄ….
Określić czas schnięcia
16. C PP a
koalescencyjnego farby emulsyjnej.
17. Rozróżnić cechy farby emulsyjnej. A P c
Wymienić właściwą temperaturę przy
18. A P c
malowaniu emulsyjnym.
Wymienić odpowiedni pędzel do
19. A P b
gruntowania podłoży.
Wyjaśnić przyczyny łuszczenia się
20. B P d
powłok emulsyjnych.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
33
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym
wyprzedzeniem.
2. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
3. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
4. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i kart odpowiedzi oraz podaj czas przeznaczony
na udzielanie odpowiedzi.
5. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru
dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).
6. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.
7. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
8. Sprawdz
wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
9. Przeprowadz
analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które sprawiły
uczniom największe trudności.
10. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
11. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych  niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartÄ™ odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań o różnym stopniu trudności. Są to zadania wielokrotnego wyboru.
5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej
rubryce znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedz
zaznaczyć kółkiem,
a następnie ponownie zakreślić odpowiedz
prawidłową.
6. Test składa się z dwóch części o różnym stopniu trudności: I część  poziom podstawowy, II
część - poziom ponadpodstawowy.
7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż rozwiązanie tego
zadania na póz
niej i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.
9. Na rozwiÄ…zanie testu masz 45 min.
Powodzenia
Materiały dla ucznia:
- instrukcja,
- zestaw zadań testowych,
- karta odpowiedzi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
34
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. W skład farby emulsyjnej nie wchodzi
a) spoiwo.
b) pigment.
c) woda.
d) pokost.
2. Pigment w farbie emulsyjnej decyduje o
a) odpowiedniej gęstości.
b) odpowiednim kolorze.
c) odpowiedniej przyczepności.
d) odpowiedniej objętości.
3. Maksymalna ilość wody dodanej do fabrycznie przygotowanej farby emulsyjnej nie powinna
przekraczać
a) 1%.
b) 2%.
c) 4%.
d) 5%.
4. Pędzle ławkowce służą do malowania
a) trudno dostępnych miejsc.
b) narożników.
c) powierzchni ścian i sufitów.
d) stolarki okiennej i drzwiowej.
5. Gruntowniki stosujemy w celu
a) zwiększenia porowatości podłoża.
b) zmniejszenia nasiąkliwości podłoża.
c) usunięcia zanieczyszczeń podłoża.
d) zwiększenia nasiąkliwości podłoża.
6. Połysk farby emulsyjnej to właściwość powłoki związana z ilością
a) światła odbitego przez powłokę.
b) zastosowanego rozcieńczalnika w farbie.
c) warstw malowanych powłok.
d) wody zawartej w farbie emulsyjnej.
7. Przyklejenie taśmy malarskiej do powłoki emulsyjnej a następnie jej oderwanie pozwala
zbadać
a) przyczepność podłoża.
b) rodzaj nałożonej farby.
c) nasiąkliwość podłoża.
d) liczbę powłok podłoża.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
35
8. Malowanie farbÄ… emulsyjnÄ…  mokre na mokre polega na
a) malowanie farbą na mokrym podłożu.
b) namoczeniu wodą warstwy świeżo pomalowanej.
c) malowaniu powierzchni tak aby nie dopuścić do nadmiernego wyschnięcia położonej
farby na stykach z nowo nakładana farbą.
d) malowaniu farbą emulsyjną rozcieńczoną wodą (20%).
9. Na które podłoże nie nadaję się farba strukturalna?
a) Beton.
b) PÅ‚yty drewnopochodne.
c) PÅ‚yty styropianowe.
d) PÅ‚yty gipsowo  kartonowe.
10. Słabe podłoża możemy wzmocnić przez
a) wykonanie szpachlowania.
b) oczyszczenie podłoża.
c) gruntowanie.
d) wykonanie powłoki emulsyjnej.
11. Do pomalowania dwukrotnego farbÄ… emulsyjnÄ… Å›ciany o powierzchni 32m²,
przy orientacyjnym zużyciu do jednokrotnego malowania 0,125l/m² należy kupić
a) 4 litry farby emulsyjnej.
b) 6 litrów farby emulsyjnej.
c) 8 litrów farby emulsyjnej.
d) 10 litrów farby emulsyjnej.
12. Malowanie farbą emulsyjną wewnątrz pomieszczenia wykonujemy w następującej
kolejności:
a) części ścian przy cokołach i ościeżnicach, sufit, naroża i ściany.
b) naroża ściany, sufit, części przy cokołach i ościeżnicach.
c) naroża, części ścian przy cokołach i ościeżnicach, sufit i ściany.
d) sufit, ściany, części ścian przy cokołach i ościeżnicach, naroża.
13. Podczas malowania emulsyjnego włosie pędzla zanurzamy
a) do 1/3 długości.
b) do 2/3 długości.
c) do 1/2 długości.
d) na całą długość.
14. Ściana o wymiarach 10m długości, 2,5m szerokości została pomalowana farbą emulsyjną.
Cena pomalowania 1m² Å›ciany wynosi 8zÅ‚. Należność za wykonanÄ… pracÄ™ wynosi
a) 200zł.
b) 300zł.
c) 250zł.
d) 150zł.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
36
15. Farby emulsyjnej nie można stosować na
a) płyty gipsowo  kartonowe,
b) płyty drewnopochodne,
c) tynki gipsowe,
d) podłoża ze stali lub żeliwa.
16. W procesie schnięcia koalescencyjnego farby emulsyjnej, odparowanie wody trwa
a) od 30 minut do 2 godzin.
b) od 10 minut do 2 godzin.
c) od 30 minut do 5 godzin.
d) od 30 minut do 50 minut.
17. Farby emulsyjnej nie powinno się nakładać
a) cienkÄ… warstwÄ….
b) równą warstwą.
c) tworząc powłokę chropowatą.
d) dopuszczając ściekanie farby.
18. Najkorzystniejszym przedziałem temperatur do malowania farbą emulsyjną jest
a) 0°C÷10°C.
b) 0°C÷18°C.
c) 12°C÷18°C.
d) 18°C÷30°C.
19. Gruntowanie podłoża należy wykonać pędzlem
a) o miękkiej szczecinie.
b) o twardej szczecinie.
c) artystycznym.
d) pierścieniowym.
20. Przyczyną łuszczenia się powłoki emulsyjnej nie jest
a) za słabe podłoże.
b) nie usunięcie tłustych zanieczyszczeń podłoża.
c) zamarznięcie mokrej powłoki.
d) odbarwienie się pigmentów nie odpornych na alkalia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
37
KARTA ODPOWIEDZI
ImiÄ™ i nazwisko..........................................................................................
Malowanie farbÄ… emulsyjnÄ…
Zakreśl poprawną odpowiedz
.
Nr
Odpowiedz
Punkty
zadania
1.
a b c d
2.
a b c d
3.
a b c d
4.
a b c d
5.
a b c d
6.
a b c d
7.
a b c d
8.
a b c d
9.
a b c d
10.
a b c d
11.
a b c d
12.
a b c d
13.
a b c d
14.
a b c d
15.
a b c d
16.
a b c d
17. a b c d
18. a b c d
19. a b c d
20. a b c d
Razem:
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
38
Test 2.
Test praktyczny niskosymulowany do jednostki modułowej  Malowanie farbą
emulsyjnÄ…
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłowo wykonaną czynność lub efekt wykonania uczeń otrzymuje jeden
punkt, za czynność z
le wykonaną, nie spełniający określonych kryteriów efekt wykonania lub za
niewykonanie wymaganej czynności uczeń otrzymuje zero punktów.
Informacja dla zdajÄ…cego
1. Zapoznaj się z treścią zadania, instrukcją do jego wykonania, stanowiskiem pracy i jego
wyposażeniem. Masz na to czas  20 minut. Czas ten nie jest wliczany do czasu trwania
wykonywania zadania.
2. Po upływie tego czasu zgłoś gotowość przystąpienia do wykonania zadania.
3. Pamiętaj, że podczas wykonywania zadania jesteś oceniany przez nauczyciela, który
obserwuje wykonywane przez Ciebie czynności i nie będzie udzielać Ci żadnych
wskazówek. Interweniuje tylko w przypadku naruszenia przez Ciebie przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i może w takim przypadku
przerwać wykonywanie zadania.
Temat zadania:
Ścianę o wymiarach 2,80m x 3,50m, pomaluj dwukrotnie farbą emulsyjną w kolorze żółtym
używając pędzla ławkowca. Przy obliczeniach ilości potrzebnej farby należy przyjąć normę
wydajnoÅ›ci farby 0,125 litra/m² przy jednokrotnym malowaniu. Podczas wykonania zadania
stosuj przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy.
Czas wykonania zadania: 240 minut
Instrukcja do wykonania zadania
Aby bezpiecznie i poprawnie wykonać zadanie:
1. Zaplanuj kolejność wykonania malowania i zapisz w formularzu - Planowanie:
a. kolejne czynności niezbędne do wykonania zadania,
b. wykaz materiałów niezbędnych do pomalowania ściany,
c. wykaz narzędzi, sprzętu do pomalowania ściany,
d. obliczoną ilość farby potrzebnej do malowania.
2. Zgłoś ukończenie sporządzania planu działania
3. PrzystÄ…p do organizowania stanowiska pracy.
4. Zabezpiecz posadzkę i listwę przypodłogową przed zabrudzeniem.
5. Wykonaj zaplanowane czynności przy użyciu właściwych narzędzi i sprzętu, przestrzegając
zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej.
6. Po zakończeniu pracy uporządkuj stanowisko pracy.
7. Oczyść narzędzia i sprzęt oraz odłóż je na miejsce przechowywania, rozlicz materiały.
8. Zgłoś gotowość przystąpienia do prezentacji.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
39
9. W czasie prezentacji:
a. uzasadnij sposób malowania ściany.
b. oceń jakość wykonania zadania, odnosząc się do następujących kryteriów:
- jakość pokrycia podłoża farbą emulsyjną,
- czystość listwy przypodłogowej.
Plan działania:
1. Wymień kolejne czynności niezbędne do wykonania zadania
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
2. Wymień materiały potrzebne do wykonania zadania
.....................................................................................................................................................................................
3. Wymień narzędzia i sprzęt potrzebne do wykonania zadania
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
4. Oblicz ilość farby do wykonania zadania
Do wykonania zadania potrzebne będzie & & & & & & & & & & l farby emulsyjnej.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
40
Instrukcja dla nauczyciela
Czynności i kryteria wykonania
I. Planowanie
Nr Czynności i kryteria wykonania Punktacja
1-0
1. Zapisał minimum 4 z poniższych czynności:
- przygotowanie materiałów,
- przygotowanie narzędzi i sprzętu ,
- zabezpieczenie miejsca wykonania robót,
- sprawdzenie stanu podłoża,
- oczyszczenie narzędzi i sprzętu ,
- uporzÄ…dkowanie stanowiska pracy.
2. Zapisał następujące materiały:
- farba emulsyjna.
3. Zapisał co najmniej 7 z następujących narzędzi i sprzętu:
- drabina malarska,
- Å‚awkowiec,
- pędzel płaski,
- pędzel kątowy,
- pędzel angielski,
- szpachelka,
- uchwyt z papierem ściernym,
- wiadro plastikowe,
- folia malarska,
- taśma przylepna,
- tkanina do umycia podłoża.
4. ObliczyÅ‚ powierzchniÄ™ Å›ciany do malowania (9,8m²)
Zapisał ilość farby emulsyjnej potrzebnej do wykonania zadania
między: 2  2,60 litra farby emulsyjnej.
II. Organizowanie:
5. Zgromadził co najmniej 9 z następujących narzędzi i sprzętu
- drabina malarska,
- Å‚awkowiec,
- pędzel płaski,
- pędzel kątowy,
- pędzel angielski,
- szpachelka,
- uchwyt z papierem ściernym ,
- wiadro plastikowe,
- folia malarska,
- taśma przylepna,
- tkanina do umycia podłoża.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
41
6. Zgromadził następujące materiały:
- farba emulsyjna.
7. Sprawdził stabilność drabiny przed jej użyciem.
III. Wykonanie:
8. Zabezpieczył podłogę i listwę przyścienną przy pomocy folii malarskiej
oraz taśmy przylepnej.
9. Sprawdził stan techniczny podłoża.
10. Odkurzył podłoże i umył z zabrudzeń.
11. Odmierzył ilość farby i ją zamieszał.
12. Przecedził farbę przez sito malarskie.
13. Wymalował pierwszą warstwę na wyznaczonym fragment podłoża
zgodnie z zasadami (poziomo).
14. Wymalował kolejną warstwę z góry do dołu (pionowo).
15. Malował zgodnie z zasadą  mokre na mokre .
16. Utrzymywał ład i porządek na stanowisku pracy.
17. Po zakończeniu pracy oczyścił narzędzia i sprzęt.
18. Zdjął folię zabezpieczającą podłogę i zwrócił narzędzia i sprzęt
na wyznaczone miejsce.
IV. Prezentacja.
19. Uzasadnił wykonanie zadania.
20. Ocenił jakość wykonania powłoki klejowej.
Proponowane normy wymagań na oceny szkolne:
- poniżej 11 punktów  niedostateczny,
- od 11 do 13 punktów  dopuszczający,
- od 14 do 16 punktów  dostateczny,
- od 17 do 18 punktów  dobry,
- od 19 do 20 punktów  bardzo dobry.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
42
7. LITERATURA
1. Akademia Technik Malarskich (materiały szkoleniowe): Kolory w budownictwie.
Wrocław 2003
2. Bablick M.: Roboty malarskie i lakiernicze. Instalator Polsli,Warszawa 1999
3. Murator nr 6/170 Warszawa 1998
4. Ratza S.: Sami wykonujemy malowanie i tapetowanie. Pagina, Wrocław 1998
5. Waliłko R.: Domowy fachowiec (miesięcznik nr7/54). Warszawa 1989
6. Wolski Z.: Roboty malarskie. WsiP, Warszawa 1989
Normy i katalogi:
1. Katalog Nakładów Rzeczowych nr 2-02.  Orgbud Spółka z o.o. Warszawa 1998
2. Katalog Polskich Norm 2000. Wybór norm budowlanych cz. 1-3. Polski Komitet
Normalizacyjny, Warszawa 2000.
Akty prawne:
1. Ustawa z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2003 r. Nr 207, poz. 2016
z póz
niejszymi zmianami).
2. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństw
i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz. U. Nr 47, poz. 41).
Przydatne strony internetowe:
www.ceresit.pl
www.atm.edu.pl
www.cekol.pl
www.dekoral.pl
www.polifarb-debica.pl
www.sniezka.pl
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
43