MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Barbara Dobrek
Monika Galos
Malowanie farbÄ… olejnÄ…
714[01].Z1.07
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Recenzenci:
mgr inż. Darecka Halina
mgr inż. Kusina Anna
Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Machnik Marek
Konsultacja:
mgr inż. Machnik Marek
mgr inż. Sagan Teresa
Korekta:
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 714[01].Z1.07
Malowanie farbą olejną, zawartego w modułowym programie nauczania dla zawodu malarz-
tapeciarz
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
1
SPIS TREÅšCI
1. Wprowadzenie 3
2. Wymagania wstępne 6
3. Cele kształcenia 7
4. Przykładowe scenariusze zajęć 8
5. Ćwiczenia 15
5.1. Rodzaje i zastosowanie farb olejnych 15
5.1.1. Ćwiczenia 15
4.2. Przygotowanie farby olejnej 16
5.2.1. Ćwiczenia 16
4.3. Materiały pomocnicze oraz przygotowanie podłoża pod malowanie farbą olejną. 18
5.3.1. Ćwiczenia 18
5.4. Zasady i rodzaje malowania farbÄ… olejnÄ… 21
5.4.1. Ćwiczenia 21
5.5. Warunki techniczne wykonania i odbioru robót. Obliczanie zużycia materiałów 26
5.5.1. Ćwiczenia 26
5.6. Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz 28
ochrony środowiska w trakcie malowania farbami olejnymi
5.6.1. Ćwiczenia 28
5. Ewaluacja osiągnięć ucznia 29
6. Literatura 40
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
2
1. WPROWADZENIE
Przekazujmy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w realizowaniu
modułowego programu nauczania dla zawodu malarz - tapeciarz. Jest to część pakietu
edukacyjnego dla jednostki modułowej  Malowanie farbą olejną .
W poradniku zamieszczono:
" zestaw umiejętności, jakie powinien opanować uczeń przed przystąpieniem do
realizacji programu jednostki modułowej,
" zestaw umiejętności, jakie powinien opanować uczeń w wyniku realizacji programu
jednostki modułowej,
" przykładowe scenariusze prowadzonych zajęć,
" propozycje ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności
praktycznych,
" propozycje testów osiągnięć edukacyjnych uczniów przeprowadzanych na
zakończenie realizacji programu jednostki modułowej,
" wykaz literatury.
Do propozycji ćwiczeń dołączone są wskazówki dotyczące ich realizacji oraz zalecane
środki dydaktyczne.
Kwalifikacje jakie uczeń ma uzyskać w ramach tej jednostki modułowej, narzucają
wykorzystanie aktywizujÄ…cych metod nauczania takich jak:
" ćwiczenia praktyczne po przeprowadzeniu instruktażu,
" pogadanka z pokazem,
" metoda tekstu przewodniego,
" dyskusja dydaktyczna.
Forma organizacyjna pracy uczniów może również być zróżnicowana  praca
samodzielna pozwala dokładniej ocenić indywidualne postępy ucznia i jest zgodna z formą
egzaminów zewnętrznych, jednakże praca w zespole pozwala usprawnić organizację procesu
kształcenia i skrócić czas wykonywania ćwiczenia co, w razie potrzeby, pozwala na jego
powtórzenie. Oprócz tego jest to okazja do kształtowania i oceniania umiejętności współpracy
w zespole.
W każdej z podanych metod nauczania istotną rolę odgrywa wykonywanie ćwiczeń,
mających na celu ukształtowanie nowych umiejętności i utrwalenie tych, które zostały nabyte
wcześniej. Umieszczone w poradniku ćwiczenia należy traktować jako przykładowe.
Nauczyciel może tworzyć nowe ćwiczenia, dostosowane do możliwości i warunków
lokalnych, jednakże powinny one prowadzić do osiągnięcia wszystkich celów określonych
w programie jednostki modułowej.
Po wykonaniu zaplanowanych ćwiczeń uczeń ma możliwość sprawdzenia poziomu
swoich postępów, odpowiadając na pytania podane w podrozdziale  Sprawdzian postępów .
Według tego samego zestawu pytań, nauczyciel dokonuje oceny osiągnięć ucznia. Uczeń
powinien samodzielnie przeczytać pytania i udzielić na nie odpowiedzi. W tym celu wstawia
X obok słowa:
" TAK  jeżeli jego odpowiedz
na pytanie jest twierdząca (operacja wykonana w sposób
prawidłowy)
" NIE  jeżeli jego odpowiedz
na pytanie jest przecząca (operacja wykonana w sposób
nieprawidłowy, niepełny).
Podobne czynności wykonuje nauczyciel, obserwując zachowanie ucznia i efekty jego
pracy. Po dokonaniu przeglądu odpowiedzi, określa się pytania, na które uczeń nie potrafił
odpowiedzieć lub odpowiedział przecząco. Brak odpowiedzi lub zakreślenia obok zapisu NIE
wskazują luki w wiedzy i umiejętnościach. Zmusza to ucznia do ponownego zapoznania się
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
3
z potrzebnymi treściami, powtórzenia ćwiczenia lub jego części. Podczas oceny należy
przyjąć zasadę, że zadanie (ćwiczenie) będzie zaliczone tylko wtedy, kiedy będzie wykonane
zgodnie z przyjętymi standardami i kryteriami. Można stosować przyjęty w danej placówce
wewnętrzny system oceniania, można też potwierdzać umiejętności ucznia w skali
dwustopniowej: ćwiczenie (zadanie) zaliczone, ćwiczenie (zadanie) nie zaliczone.
Na zakończenie realizacji programu jednostki modułowej nauczyciel przeprowadza
sprawdzian sumatywny, którego wynik określa poziom przyswojonych wiadomości
i ukształtowanych umiejętności. W tym celu nauczyciel może posłużyć się propozycjami
testów teoretycznych i praktycznych.
Zajęcia mogą być prowadzone w pracowniach ćwiczeń praktycznych, dostosowanych do
realizacji modułowego programu nauczania, pracowniach symulacyjnych Centrów
Kształcenia Praktycznego lub na wydzielonych poligonach na placu budowy, w warunkach
pozwalających skoncentrować się na szkoleniu. Nauczyciel powinien dysponować
kompletem podstawowych narzędzi dla każdego ucznia. Wielkość pracowni, liczba stanowisk
ćwiczeniowych, ilość materiałów, sprzętu i pomocy dydaktycznych powinna w pełni
umożliwić realizację programu.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
4
Schemat układu jednostek modułowych
714[01]. Z1
Technologia robót
malarskich
714[01].Z1.01
Dobieranie materiałów, narzędzi
i sprzętu do malowania
714[01].Z1.02
Przygotowywanie farb i materiałów
pomocniczych do prac malarskich
714[01].Z1.03
Malowanie technikÄ… wapiennÄ… i cementowÄ…
714[01].Z1.04
Malowanie farbÄ… klejowÄ…
714[01].Z1.05
Malowanie farbÄ… emulsyjnÄ…
714[01].Z1.06
Malowanie technikÄ… kazeinowÄ… i krzemianowÄ…
714[01].Z1.07
Malowanie farbÄ… olejnÄ…
714[01].Z1.08
Wykonywanie powłok lakierniczych
714[01].Z1.10
Wykonywanie zdobień powłok, ornamentów
i napisów
714[01].Z1.09
Wykonywanie malarskich robót naprawczych
i renowacyjnych
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
5
2. WYMAGANIA WST
PNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
- stosować terminologię budowlaną,
- odróżniać technologie wykonania budynku,
- przestrzegać zasad bezpiecznej pracy, przewidywać i zapobiegać zagrożeniom,
- stosować procedury udzielania pierwszej pomocy osobom poszkodowanym,
- rozpoznawać i charakteryzować podstawowe materiały budowlane,
- odczytywać i interpretować rysunki budowlane,
- posługiwać się dokumentacją budowlaną,
- wykonywać przedmiary i obmiary robót,
- wykonywać pomiary i rysunki inwentaryzacyjne,
- organizować stanowiska składowania i magazynowania,
- transportować materiały budowlane,
- rozpoznawać i dobierać farby i materiały pomocnicze do prac malarskich,
- dobierać rodzaj i kolor farby w zależności od funkcji i charakteru pomieszczenia, obiektu,
- przygotowywać farby i materiały pomocnicze do malowania,
- rozpoznawać oraz dobierać ręczne i mechaniczne narzędzia i sprzęt malarski,
- dobierać i eksploatować drabiny malarskie oraz rusztowania,
- odczytywać dokumentację budowlaną w celu rozpoznania rodzaju robót malarskich,
- oceniać warunki techniczne przystąpienia do malowania,
- stosować ogólne zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej
w trakcie przygotowywania podłoża i wykonywania robót malarskich.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
6
3. CELE KSZTAA
CENIA
W wyniku realizacji ćwiczeń podanych w poradniku uczeń powinien umieć:
 rozpoznać rodzaje farb olejnych,
 przygotować farbę olejną do malowania,
 dobrać i zastosować materiały pomocnicze do malowania farbą olejną,
 dobrać i nazwać narzędzia oraz sprzęt potrzebny do przygotowania podłoża i malowania
olejnego,
 przygotować podłoże drewniane pod malowanie olejne,
 przygotować podłoże stalowe pod malowanie olejne,
 przygotować podłoże tynkowe pod malowanie olejne,
 nanieść farbę olejną na różne podłoża pędzlem, wałkiem i pistoletem natryskowym,
 zorganizować stanowisko robocze do malowania farbą olejną,
 określić szacunkowo ilość materiału malarskiego,
 dokonać obmiaru robót malarskich,
 dostarczyć materiały do malowania farbą olejną na stanowisko robocze,
 pracować zgodnie z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
7
4. PRZYKA
ADOWE SCENARIUSZE ZAJ
Ć
Scenariusz zajęć 1
Jednostka modułowa: Malowanie farbą olejną
Temat: Malowanie farbą olejną na podłożu cementowo-wapiennym.
Cele kształcenia:
Po zakończeniu zajęć uczniowie potrafią:
- przygotować stanowisko pracy do malowania farbą olejną,
- dostarczyć z magazynu potrzebne narzędzia, sprzęt i materiały malarskie,
- przygotować farbę olejną o odpowiedniej konsystencji,
- zastosować zasadę malowania  na krzyż ,
- wymalować podłoże farbą olejną za pomocą pędzli,
- utrzymać ład i porządek na stanowisku pracy,
- przestrzegać przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy.
Pojęcia kluczowe:
- farba podkładowa,
- farba nawierzchniowa,
- konsystencja farby olejnej,
- malowanie na krzyż.
Czas: 180 min.
Metoda: przewodniego tekstu.
Åšrodki dydaktyczne:
- poradnik dla ucznia  Malowanie farbÄ… olejnÄ… 714[01].Z1.07,
- tekst przewodni ( 3 załączniki),
- narzędzia i sprzęt malarski,
- materiały malarskie w postaci farby olejnej w ilości 2 litry na zespół.
Organizacja stanowiska dydaktycznego:
- kabiny ćwiczeniowe,
- podłoże o powierzchni 5 m2, cementowo  wapienne,
- stoliki uczniowskie, umożliwiające skorzystanie z literatury i zapisanie notatek.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
- w grupach lub indywidualnie w zależności od liczby stanowisk.
Przebieg zajęć:
Faza 1  Informacje
Uczniowie zapoznają się z tematem ćwiczenia, które mają wykonać. Udzielają odpowiedzi na
pytania sprawdzające wiedzę potrzebną do wykonania ćwiczenia (załącznik 1). Obliczają
ilość potrzebnego materiału do wykonania ćwiczenia (czas około 20 min).
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
8
Faza 2  Planowanie
Uczniowie przygotowujÄ… proces realizacji zadania praktycznego. OtrzymujÄ… formularze
(załącznik 2) i zapisują w nich ustaloną kolejność wykonywanych czynności oraz dobierają
narzędzia i sprzęt (czas około 10 minut).
Faza 3  Ustalenie
Nauczyciel sprawdza odpowiedzi i obliczenia uczniów, a następnie rozpoznaje i koryguje
błędy w zaplanowanym procesie technologicznym. Uczniowie ustalają z nauczycielem etapy
i sposób przeprowadzenia kontroli międzyoperacyjnej i końcowej. Następnie uczniowie
pobierają materiały, narzędzia oraz sprzęt z magazynu (czas około 20 minut).
Faza 4 Realizacja
Uczniowie samodzielnie wykonują zadanie. Nauczyciel czuwa nad prawidłowym
przebiegiem procesu pracy i zachowaniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (czas
około 90 minut).
Faza 5  Sprawdzenie
Uczniowie kontrolują prawidłowość wykonywanej pracy podczas malowania oraz po jego
zakończeniu. Uczniowie sprawdzają jakość swojej pracy według przygotowanego arkusza
kontroli jakości (załącznik 3) i dokonują oceny w skali od 0 do 1 punktu. Nauczyciel
kontroluje pracę uczniów według takiego samego arkusza (czas około 10 minut).
Faza 6  Analiza
Uczniowie odpowiadają na pytanie: co zrobiłbym lepiej gdybym to zadanie wykonywał
jeszcze raz? Nauczyciel podsumowuje ćwiczenie, wskazuje umiejętności jakie zostały nabyte.
Następnie omawia nieprawidłowości, jakie wystąpiły w procesie realizacji ćwiczenia
i wyjaśnia jak ich uniknąć w przyszłości (czas około 30min).
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
9
Załącznik 1
Pytania sprawdzające wiedzę potrzebną do wykonania ćwiczenia:
1) Jakie znasz sposoby nanoszenia farby olejnej?
2) Na czym polega zasada malowanie na krzyż?
3) Jakich narzędzi i sprzętu użyjesz do malowania olejnego?
4) W jakim celu stosuje się farbę podkładową?
5) W jakim celu stosuje siÄ™ farbÄ… nawierzchniowÄ…?
6) Jak długo schnie powłoka olejna?
7) W jakiej temperaturze można malować farbą olejną?
8) Jak przygotujesz stanowisko pracy do malowania olejnego?
9) W jaki sposób obliczysz ilość potrzebnego materiału do wykonania ćwiczenia?
10) Jak ma być konsystencja farby olejnej użytej do malowania podłoży pędzlem?
Obliczenia:
Powierzchnia ściany w metrach kwadratowych
...........................................................................
Ilość potrzebnej farby olejnej przy jednokrotnym malowaniu
.............................................................................
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
10
Załącznik 2
Planowanie czynności.
Lp. Czynności technologiczne Sprzęt i narzędzia
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
11
Załącznik 3
Kontrola międzyoperacyjna i końcowa (ocena w skali od 0 do 1 punktu)
Kontrola międzyoperacyjna Ilość Kontrola końcowa Ilość
punktów punktów
Suma punktów kontroli Suma punktów kontroli końcowej
międzyoperacyjnej
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
12
Scenariusz zajęć 2
Jednostka modułowa: Malowanie farbą olejną.714[01].Z1.07.
Temat: Przygotowanie podłoża stalowego do malowania olejnego.
Cele kształcenia:
Po zakończeniu zajęć uczniowie potrafią
- ocenić stan techniczny podłoża,
- dobrać potrzebne narzędzia, sprzęt, materiały i środki ochrony indywidualnej do
przygotowania podłoża pod malowanie olejne,
- posłużyć się narzędziami i sprzętem do przygotowania podłoża stalowego,
- oczyścić podłoże z rdzy,
- wykonać malowanie farbą podkładową rdzochronną,
- utrzymać ład na stanowisku pracy.
Metody nauczania  uczenia siÄ™:
- dyskusja,
- ćwiczenia praktyczne.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
- w grupach lub indywidualnie w zależności od liczby stanowisk.
Organizacja stanowiska dydaktycznego:
- wyznaczone miejsca ćwiczeniowe,
- elementy stalowe (na przykład rury, kątowniki stalowe)
- stoliki uczniowskie, umożliwiające skorzystanie z literatury i zapisanie notatek.
Åšrodki dydaktyczne:
- materiały (farba podkładowa rdzochronna 0,5 litra na stanowisko, rozpuszczalnik w ilości
0,5 litra),
- narzędzia i sprzęt (szczotka druciana, pędzel pierścieniowy, szpachelka, pojemnik
cechowany, naczynie na farbÄ™),
- literatura (Poradnik dla ucznia, Poradnik majstra budowlanego),
- środki ochrony indywidualnej,
- instrukcja producenta farby podkładowej.
Czas: 240min.
Przebieg zajęć:
1. Nauczyciel dopilnowuje, aby uczniowie zajęli stanowiska pracy w odpowiednim ubraniu
roboczym, sprawdza obecność, wpisuje temat zajęć na tablicy i poleca wpisać go do
dzienniczków uczniowskich (10 minut).
2. Nauczyciel inicjuje dyskusję, w trakcie której zwraca uwagę na konieczność oceny stanu
technicznego podłoża przed rozpoczęciem robót malarskich (10 minut).
3. Nauczyciel poleca uczniom zapoznanie się z właściwym materiałem nauczania
w poradniku dla ucznia  uczniowie wykonujÄ™ polecenie (20 minut).
4. Uczniowie odpowiadajÄ… na wskazane przez nauczyciela pytania sprawdzajÄ…ce (15 minut).
5. Nauczyciel dzieli grupę na zespoły dwuosobowe, przydziela stanowiska ćwiczeniowe
a następnie określa zakres ćwiczenia do wykonania (10 minut).
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
13
6. Każdy zespół ocenia stan podłoża, zakres robót, a następnie określa plan działania
(potrzebne narzędzia, materiały i technologię wykonania (20 minut).
7. Zespoły konsultują swoje plany działania z nauczycielem, dokonują w nich ewentualnych
poprawek (15 minut).
8. Uczniowie pobierają z magazynu potrzebne materiały, narzędzia, sprzęt i środki ochrony
indywidualnej, organizujÄ… stanowisko pracy (10 minut).
9. Uczniowie przygotowujÄ… stanowisko pracy (20 minut).
10. Uczniowie przygotowują podłoże stalowe pod malowanie olejne (70 minut).
11. Uczniowie likwidują stanowisko pracy, czyszczą i odnoszą narzędzia do magazynu,
rozliczają materiały (15 minut).
12. Uczniowie dokonują samooceny wykonanej pracy i konfrontują własna ocenę z oceną
nauczyciela (10 minut).
13. Dyskusja w grupie na temat uzyskanej jakości pracy i przyczyn popełnianych błędów
(15 minut).
14. Nauczyciel podsumowuje dyskusję, zwraca uwagę na najważniejsze elementy zajęć
(10 minut).
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
14
5. ĆWICZENIA
5.1. Rodzaje i zastosowanie farb olejnych
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wybierz z magazynu farby olejne, podaj ich właściwości i zastosowanie
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania, zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy oraz podzielić grupę
uczniowską na zespoły.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w Internecie strony poświęcone farbom olejnym i przeczytać ich dane
techniczne (przeznaczenie, zastosowanie, czas schnięcia, wydajność),
2) wybrać z magazynu spośród różnych farb, farby olejne,
3) przeczytać instrukcje producenta na opakowaniach,
4) dobrać farby olejne do podłoża ( metal, drewno, tynk),
5) podać właściwości i zastosowanie farb olejnych.
Zalecane metody nauczania - uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenie praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- komputer z dostępem do Internetu,
- opakowania farb olejnych ,do zastosowania na różnych podłożach,
- poradnik  Malowanie farbą olejną , podręcznik  Malarstwo  technologia , czasopisma
branżowe (Cztery kąty, Domowy Fachowiec, Murator).
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
15
5.2. Przygotowanie farby olejnej
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Pobierz z magazynu farbÄ™ olejnÄ… w opakowaniu 5 litrowym, zapoznaj siÄ™ z instrukcjÄ…
producenta, przygotuj farbę do malowania za pomocą pędzla lub wałka. Przy wykonywaniu
ćwiczenia przestrzegaj przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) pobrać z magazynu farbę olejną w opakowaniu 5 litrowym,
2) zapoznać się z instrukcją producenta,
3) przygotować farbę do malowania,
4) omówić z nauczycielem wykonanie ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania - uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenie praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- farba olejna w opakowaniach o różnej pojemności,
- rozcieńczalnik,
- mieszadło,
- naczynia na farbÄ™,
- folia zabezpieczajÄ…ca,
- maska ochronna.
Ćwiczenie 2
Pobierz z magazynu farbÄ™ olejnÄ… w opakowaniu 5 litrowym, zapoznaj siÄ™ z instrukcjÄ…
producenta, przygotuj farbÄ™ do malowania za pomocÄ… aparatu natryskowego. Przy
wykonywaniu ćwiczenia przestrzegaj przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) pobrać z magazynu farbę olejną w opakowaniu 5 litrowym,
2) zapoznać się z instrukcją producenta,
3) przygotować farbę do malowania,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
16
4) omówić z nauczycielem wykonanie ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania - uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenie praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- farba olejna w opakowaniach o różnej pojemności,
- rozcieńczalnik,
- mieszadło,
- folia zabezpieczajÄ…ca,
- maska ochronna,
- sito malarskie.
Ćwiczenie 3
Pobierz z magazynu farbę olejną białą w opakowaniu 1 litrowym oraz farbę olejną czarną
w opakowaniu 1 litrowym, następnie zapoznaj się z instrukcjami producenta. Wykonaj
podbarwienia farby olejnej białej, farbą olejną czarną. Przy wykonywaniu ćwiczenia
przestrzegaj przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) pobrać z magazynu farbę olejną białą w opakowaniu 1 litrowym,
2) pobrać z magazynu farbę olejną czarną w opakowaniu 1 litrowym,
3) zapoznać się z instrukcjami producenta,
4) przygotować farbę do podbarwienia,
5) wykonać podbarwienia farby olejnej białej,
6) omówić z nauczycielem wykonanie ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania - uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenie praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- farba olejna biała w opakowaniu 1 litrowym,
- farba olejna czarna w opakowaniu 1 litrowym,
- rozcieńczalnik,
- mieszadło,
- folia zabezpieczajÄ…ca,
- maska ochronna.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
17
5.3. Materiały pomocnicze oraz przygotowanie podłoża pod
malowanie farbÄ… olejnÄ…
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na wydzielonym fragmencie ściany o wymiarach 3 x 2 metry (szerokość x wysokość),
określ alkaliczność podłoża przez użycie 1% alkoholowego roztworu fenoloftaleiny
(przygotowanego do bezpośredniego zastosowania).
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,
zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy oraz podzielić grupę uczniowską na
zespoły.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) pobrać z magazynu odpowiednie narzędzia i sprzęt,
2) pobrać z magazynu przygotowany roztwór fenoloftaleiny,
3) przygotować stanowisko pracy,
4) wykonać malowanie za pomocą pędzla roztworem fenoloftaleiny,
5) ocenić alkaliczność podłoża,
6) omówić z nauczycielem swoje spostrzeżenia.
Zalecane metody nauczania - uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenie praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- przygotowany roztwór fenoloftaleiny (około 1 litr),
- wiaderko,
- pędzel ławkowiec,
- pędzel krzywik,
- drabina,
- folia zabezpieczajÄ…ca,
- taśma malarska,
- maska ochronna.
Ćwiczenie 2
Przygotuj do malowania olejnego drzwi z drewna wcześniej nie malowanego.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,
zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy oraz podzielić grupę uczniowską na
zespoły.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
18
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) pobrać z magazynu odpowiednie narzędzia i sprzęt,
2) pobrać z magazynu materiały do przygotowania podłoża z drewna,
3) przygotować stanowisko pracy,
4) przygotować podłoże drewniane do malowania olejnego,
5) omówić z nauczycielem swoje spostrzeżenia.
Zalecane metody nauczania - uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenie praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- pokost lniany 1 litr,
- kit olejny,
- gotowa szpachlówka olejna 0,5 kg,
- papier ścierny,
- szpachelka,
- cyklina,
- uchwyt do papieru ściernego,
- folia ochronna,
- taśma maskująca,
- maska ochronna.
Ćwiczenie 3
Przygotuj regał metalowy do malowania olejnego.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,
zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy oraz podzielić grupę uczniowską na
zespoły.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) pobrać z magazynu odpowiednie narzędzia i sprzęt,
2) pobrać z magazynu materiały do przygotowania podłoża stalowego,
3) przygotować stanowisko pracy,
4) przygotować podłoże metalowe do malowania olejnego,
5) omówić z nauczycielem efekty swojej pracy.
Zalecane metody nauczania - uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenie praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- benzyna ekstrakcyjna -0.5 litra na zespół,
- szczotka druciana,
- papier ścierny o grubości uziarnienia 80-120,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
19
- szpachelka,
- uchwyt do papieru ściernego,
- szmatka,
- folia ochronna,
- taśma maskująca,
- maska ochronna.
Ćwiczenie 4
Przygotuj tynk pod malowanie lamperii olejnej, na wyznaczonym fragmencie ściany
o powierzchni 4 m². Zastosuj gotowÄ… szpachlówkÄ™.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres.
Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Podzielić uczniów na zespoły.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) pobrać z magazynu odpowiednie narzędzia i sprzęt,
2) pobrać z magazynu gotową szpachlówkę,
3) przygotować stanowisko pracy,
4) wykonać szpachlowanie wyznaczonego fragmentu ściany,
5) zachowywać porządek na stanowisku pracy,
6) omówić z nauczycielem efekty swojej pracy.
Zalecane metody nauczania - uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenie praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- gotowa szpachlówka 3 kg,
- szpachelka,
- cyklina,
- packa ze stali nierdzewnej,
- folia ochronna,
- taśma maskująca.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
20
5.4. Zasady i rodzaje malowania farbÄ… olejnÄ…
5.4.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na otynkowanej ścianie wykonaj malowanie wysokojakościowe farbą olejną,
powierzchni 5 m2 lamperii, za pomocą wałka malarskiego.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien przygotować teksty
przewodnie, omówić zakres ćwiczenia, zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy oraz
podzielić grupę uczniowską na zespoły.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z tekstem przewodnim,
2) odpowiedzieć na pytania w załączniku 1
3) zaplanować proces wykonania zadania,
4) ustalić z nauczycielem, czy plan został zapisany poprawnie, nanieść ewentualne korekty,
5) przygotować stanowisko pracy,
6) dostarczyć z magazynu farbę, narzędzia i sprzęt malarski,
7) zabezpieczyć podłogę przed zabrudzeniem folią malarską,
8) odmierzyć potrzebną ilość farby,
9) przygotować farbę do odpowiedniej konsystencji,
10) zmierzyć i wyznaczyć wysokość lamperii,
11) wymalować lamperię przy użyciu wałka malarskiego,
12) posprzątać stanowisko pracy,
13) wyczyścić wałek odpowiednim rozpuszczalnikiem,
14) skontrolować jakość wykonanych robót,
15) wyciągnąć wnioski dotyczące sposobu wykonania takiego zadania w przyszłości.
Zalecane metody nauczania - uczenia siÄ™:
- metoda tekstu przewodniego.
Åšrodki dydaktyczne:
- wałek malarski,
- pędzle pierścieniowe, krzywe,
- pojemnik cechowy,
- mieszadło,
- farba olejna 1litr na zespół,
- rozpuszczalnik (benzyna lakowa) 0,5 litra na zespół,
- sznurek malarski, przymiar,
- kuweta na wałek lub kratka ociekowa,
- folia malarska,
- tekst przewodni,
- maska, rękawice i okulary ochronne.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
21
Ćwiczenie 2
Wykonaj powłokę olejną o powierzchni 2 m2, na elemencie drewnianym, za pomocą
pędzla malarskiego, zgodnie z zasadami malowania zwykłego.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,
zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy oraz podzielić grupę uczniowską na
zespoły.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przygotować stanowisko pracy,
2) dostarczyć z magazynu farbę, narzędzia i sprzęt malarski,
3) zabezpieczyć podłogę folią malarską przed zabrudzeniem,
4) odmierzyć potrzebną ilość farby,
5) przygotować farbę o odpowiedniej konsystencji,
6) wyznaczyć powierzchnię 2 m2 do malowania,
7) wymalować powierzchnię za pomocą pędzla, zgodnie z zasadą malowania zwykłego,
8) posprzątać stanowisko pracy,
9) wyczyścić pędzel odpowiednim rozpuszczalnikiem,
10) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Zalecane metody nauczania - uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenie praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- pędzle pierścieniowe, krzywe, płaskie,
- pojemnik cechowy,
- farba olejna 0,5 litra na zespół,
- rozpuszczalnik (uniwersalny) 0,5 litra na zespół,
- pojemnik na farbÄ™,
- mieszadło,
- sznurek malarski,
- przymiar,
- folia malarska,
- maska, rękawice i okulary ochronne.
Ćwiczenie 3
Pomaluj farbÄ… ftalowÄ…, blachÄ™ stalowÄ… o powierzchni 3 m2, za pomocÄ… aparatu
natryskowego.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,
zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy oraz podzielić grupę uczniowską na
zespoły.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
22
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przygotować stanowisko pracy,
2) dostarczyć z magazynu farbę, narzędzia i sprzęt malarski,
3) zabezpieczyć podłogę folią malarską przed zabrudzeniem,
4) odmierzyć potrzebną ilość farby,
5) przygotować farbę o odpowiedniej konsystencji,
6) wyznaczyć powierzchnię 3 m2 do malowania,
7) przygotować aparat natryskowy,
8) stosować się do instrukcji producenta aparatów natryskowych,
9) wymalować powierzchnię za pomocą aparatu natryskowego,
10) posprzątać stanowisko pracy,
11) wyczyścić pistolet natryskowy odpowiednim rozpuszczalnikiem,
12) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Zalecane metody nauczania - uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenie praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- aparat natryskowy,
- filtr do przecedzenia farby lub pończocha nylonowa,
- pojemnik cechowy,
- mieszadło,
- farba olejna ftalowa 0,5 litra na zespół,
- rozpuszczalnik (uniwersalny) 0,5 litra na zespół,
- pojemnik na farbÄ™,
- przymiar,
- folia malarska,
- instrukcja obsługi aparatu natryskowego,
- maseczka, rękawice i okulary ochronne.
Ćwiczenie 4
Wymaluj farbÄ… olejnÄ… rurki ze stali, w celu zabezpieczenia ich przed korozjÄ….
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,
zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy oraz podzielić grupę uczniowską na
zespoły.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przygotować stanowisko pracy,
2) dostarczyć z magazynu farbę, narzędzia i sprzęt malarski,
3) zabezpieczyć podłogę folią malarską przed zabrudzeniem,
4) odmierzyć potrzebną ilość farby,
5) przygotować farbę o odpowiedniej konsystencji,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
23
6) wymalować elementy stalowe za pomocą pędzla,
7) posprzątać stanowisko pracy,
8) wyczyścić pędzel odpowiednim rozpuszczalnikiem,
9) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Zalecane metody nauczania - uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenie praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- pędzle pierścieniowe, krzywe, płaskie,
- pojemnik cechowy,
- mieszadło,
- farba rdzochronna (uniwersalna) 0,5 litra na zespół,
- rozpuszczalnik (uniwersalny) 0,5 litra na zespół,
- pojemnik na farbÄ™,
- przymiar,
- folia malarska,
- maska, rękawice i okulary ochronne.
Ćwiczenie 5
Pomaluj stolarkę okienną i drzwiową farbą olejną ogólnego stosowania.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,
zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy oraz podzielić grupę uczniowską na
zespoły.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przygotować stanowisko pracy,
2) dostarczyć z magazynu farbę, narzędzia i sprzęt malarski,
3) zabezpieczyć podłogę folią malarską przed zabrudzeniem,
4) odmierzyć potrzebną ilość farby,
5) przygotować farbę o odpowiedniej konsystencji,
6) zabezpieczyć szyby przed zamalowaniem,
7) wymalować powierzchnię stolarki okiennej i drzwiowej za pomocą pędzla i wałka
malarskiego,
8) posprzątać stanowisko pracy,
9) wyczyścić pędzel i wałek odpowiednim rozpuszczalnikiem,
10) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Zalecane metody nauczania - uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenie praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- pędzle pierścieniowe, krzywe, płaskie,
- wałek malarski,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
24
- pojemnik cechowy,
- mieszadło,
- farba olejna ogólnego stosowania, 0,5 litra na zespół,
- rozpuszczalnik (uniwersalny) 0,5 litra na zespół,
- pojemnik na farbÄ™,
- sznurek malarski,
- przymiar,
- folia malarska,
- taśma malarska,
- maska, rękawice i okulary ochronne.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
25
5.5. Warunki techniczne wykonania i odbioru robót. Obliczanie
zużycia materiałów
5.5.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Oblicz ilość potrzebnej farby podkładowej i nawierzchniowej do wymalowania zwykłego
5 m2 podłoża.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i technikÄ™ wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) pobrać z magazynu farbę olejną podkładową i nawierzchniową,
2) przeczytać na etykiecie farby jej wydajność,
3) obliczyć ilość potrzebnej farby podkładowej przy jednokrotnym malowaniu,
4) obliczyć ilość potrzebnej farby podkładowej przy dwukrotnym malowaniu,
5) przedstawić wynik nauczycielowi.
Zalecane metody nauczania - uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenie praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- gotowa farba podkładowa z instrukcją producenta (puszka 0.8 litra -1 litr),
- gotowa farba nawierzchniowa z instrukcjÄ… producenta (puszka 0.8litra -1 litr),
- kalkulator.
Ćwiczenie 2
Dokonaj przeglądu technicznego istniejących powłok olejnych w swojej pracowni
malarskiej lub pobliskich pomieszczeniach. Opisz zauważone wady i podaj ich przyczyny.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,
zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy oraz podzielić grupę uczniowską na
zespoły.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dokonać oględzin powłok olejnych występujących w pracowni,
2) określić ich ewentualne wady,
3) podać przyczyny powstania wad,
4) sformułować wnioski i przedstawić je nauczycielowi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
26
Zalecane metody nauczania - uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenie praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- poradnik dla ucznia  Malowanie farba olejnÄ… ,
- powłoki olejne w pracowni malarskiej.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
27
5.6. Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska w trakcie
malowania farbami olejnymi
5.6.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Z przygotowanych w magazynie środków ochrony indywidualnej wybierz te które będą
Ci potrzebne przy malowaniu natryskowym farbą olejną. Uzasadnij swój wybór.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się ze środkami ochrony indywidualnej, zgromadzonymi w magazynie,
2) wybrać środki ochrony indywidualnej, potrzebne przy malowaniu natryskowym farbą
olejnÄ…,
3) uzasadnić nauczycielowi swój wybór.
Zalecane metody nauczania - uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenie praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- okulary ochronne,
- maski ochronne,
- nakolanniki,
- respirator,
- hełm ochronny,
- rękawiczki,
- fartuch roboczy,
- ubranie robocze,
- nakrycie głowy,
- tablice poglądowe  Zagrożenia w procesie malowania
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
28
6. EWALUACJA OSI
GNI
Ć UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
Test 1 (pisemny)
Test dwustopniowy do jednostki modułowej  Malowanie farbą olejną
Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru w tym:
- z poziomu podstawowego zadania: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 9, 12, 13, 14, 15, 17, 18
- z poziomu ponadpodstawowego: 8, 10, 11, 16, 19, 20
Punktacja zadań 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedz
uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedz
lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań  uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
- dopuszczający  za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,
- dostateczny  za rozwiązanie co najmniej 13 zadań z poziomu podstawowego,
- dobry  za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,
- bardzo dobry  za rozwiązanie 19 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego
Klucz odpowiedzi: 1c, 2a, 3c, 4b, 5c, 6c, 7a, 8a, 9b, 10b, 11d, 12a, 13a, 14d,
15d, 16c, 17c, 18a, 19c, 20a.
Plan testu
Nr Cel operacyjny (mierzone osiągnięcia Kategoria Poziom Poprawna
zad. ucznia)  uczeń potrafi celu wymagań odpowiedz

Wymienić rodzaj spoiwa w farbie
1. A P c
olejnej
Wymienić zastosowanie farb
2.
A P a
podkładowych
Określić zastosowanie farb
3.
C P c
nawierzchniowych
Określić rodzaje podłoży pod
4.
C P b
malowanie olejne
Wyjaśnić metodę malowania
5.
B P c
uproszczonego
Określić temperaturę wykonywania
6.
C P c
malowania farbÄ… olejnÄ…
Określić liczbę warstw w malowaniu
7.
C P a
zwykłym
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
29
Określić czynności przy malowaniu
8.
A PP a
wysokojakościowym
Określić sposób malowania pędzlem
9.
C PP b
powłoki olejnej
Podać przyczynę powstawania
10.
B PP b
chropowatości na powłoce olejnej
Określić przyczynę łuszczenia się
11.
C PP d
powłoki olejnej
A P a
12. Nazwać proces neutralizowania
C P a
13. Określić zastosowanie farby olejnej
B P d
Dobrać materiały pomocnicze
14.
w malowaniu olejnym
C P d
15. Określić czas odbioru powłok olejnych
C PP c
Określić czynność piaskowania
16.
podłoży stalowych
C P c
Określić sposób usuwania powłoki
17.
olejnej
B P a
Określić na czym polega odtłuszczanie
18.
podłoży
C PP c
Określić grubość nakładanej
19.
szpachlówki na lamperię
B PP a
Podać przyczynę powstawania
20.
zacieków na powłokach olejnych
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
30
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym
wyprzedzeniem.
2. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
3. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
4. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi oraz podaj czas
przeznaczony na udzielanie odpowiedzi.
5. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru
dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).
6. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się
czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.
7. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
8. Określ wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
9. Przeprowadz
analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które
sprawiły uczniom największe trudności.
10. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
11. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych  niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartÄ™ odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań o różnym stopniu trudności. Są to zadania wielokrotnego wyboru.
5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej
rubryce znak X. W przypadku pomyłki błędną odpowiedz
zaznacz kółkiem, a następnie
zakreśl odpowiedz
prawidłową.
6. Test składa się z zadań o różnym stopniu trudności z zakresu poziomu podstawowego (p)
i ponadpodstawowego (pp).
7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie sprawiało trudność, wtedy odłóż rozwiązanie tego
zadania na póz
niej i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.
9. Na rozwiÄ…zanie testu masz 35 min.
Powodzenia
Materiały dla ucznia:
- instrukcja,
- zestaw zadań testowych,
- karta odpowiedzi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
31
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. Spoiwem farby olejnej jest
a) kazeina.
b) pigment.
c) pokost lniany.
d) polichlorek winylu.
2. Farby podkładowe przeznaczone są do
a) pierwszej warstwy.
b) trzeciej warstwy.
c) czwartej warstwy.
d) ostatniej warstwy.
3. Farby nawierzchniowe służą do
a) gruntowania podłoża.
b) neutralizacji podłoża.
c) ochrony podłoża.
d) wypełniania nierówności na podłożu.
4. Na jakich podłożach można malować farbą olejną?
a) Tylko na podłożach cementowo  wapiennych,
b) Na wszystkich podłożach.
c) Tylko na szkle.
d) Tylko na tworzywach sztucznych.
5. Malowanie uproszczone polega na wykonaniu
a) dwóch lub trzech warstw powłoki ze szpachlowaniem i szlifowaniem
b) trzech warstw powłoki z większą liczbą procesów szpachlowania i szlifowaniem.
c) do dwóch warstw farby podkładowej i nawierzchniowej bez warstwy wygładzającej.
d) trzech warstw powłoki z większą liczbą procesów szpachlowania i szlifowaniem wraz
z wygładzaniem.
6. Farbą olejną można malować w temperaturze od
a) - 20 0C do 10 0C.
b) 0 0C do 30 0C.
c) 5 0C do 25 0C.
d) - 50C do 30 0C.
7. Ile warstw farby podkładowej nakłada się przy malowaniu zwykłym?
a) 1.
b) 6.
c) 5.
d) 2.
8. Jaka jest kolejność wykonywania czynności przy malowaniu wysokojakościowym na
podłożu drewnianym?
a) Gruntowanie, szpachlowanie I, szlifowanie I, szpachlowanie II, szlifowanie II, podkład,
szlifowanie III, szpachlowanie III, szlifowanie IV, podkład, szlifowanie V, warstwa
nawierzchniowa.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
32
b) Gruntowanie, szpachlowanie I, szlifowanie I, szpachlowanie II, szlifowanie II, podkład,
szlifowanie III, warstwa nawierzchniowa.
c) Podkład, szlifowanie I, szpachlowanie I, warstwa nawierzchniowa.
d) Gruntowanie, podkład, warstwa nawierzchniowa.
9. Jaką metodę stosuje się przy malowaniu pędzlem?
a)  Na okrągło .
b)  Na krzyż  .
c)  Obie warstwy pionowe
d)  Obie warstwy poziome
10. Chropowatość powłoki występuje
a) na skutek różnic naprężeń poszczególnych powłok.
b) podczas malowania brudnego podłoża, malowania w zakurzonym pomieszczeniu,
rozcieńczenia wyrobu nieodpowiednim rozcieńczalnikiem powodującym wytrącaniem
się składników, zmieszania różnych wyrobów lub używania brudnych narzędzi
malarskich.
c) z powodu niedostatecznego zwilżania części powierzchni przez farbę.
d) przy nałożeniu farby na niedostatecznie wyschnięte podłoże lub użyciu farby o zbyt
dużej lepkości.
11. A
uszczenie powłoki olejnej spowodowane jest
a) zbyt rozcieńczoną farba lub nałożeniem zbyt grubej warstwy powłoki.
b) nałożeniem farby na niedostatecznie wyschnięte podłoże lub użyciem farby o zbyt
dużej lepkości.
c) bezpośrednim działaniem promieni słonecznych.
d) nieodpowiednim przygotowaniem powierzchni, stosowaniem farb
rozpuszczalnikowych na wilgotne powierzchnie lub dostawaniem siÄ™ wilgoci poprzez
powierzchnie niezabezpieczone.
12. Proces neutralizowania alkalicznych podłoży nazywamy
a) fluatowaniem.
b) gruntowaniem.
c) impregnowaniem.
d) tepowaniem.
13. Do malowania ścian narażonych na zabrudzenie i ścieranie stosuje się farbę
a) olejnÄ….
b) klejowÄ….
c) wapiennÄ….
d) kazeinowÄ….
14. Do izolowania sęków i słojów żywicznych na drewnie stosuje się
a) pokost.
b) benzynÄ™.
c) terpentynÄ™.
d) lakier spirytusowy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
33
15. Odbiór powłok olejnych nie powinien nastąpić wcześniej niż po
a) 5 dniach.
b) 7 dniach.
c) 10 dniach.
d) 14 dniach.
16. Piaskowanie podłoża polega na
a) szlifowaniu tynku.
b) oczyszczeniu powierzchni drewnianych z próchnicy.
c) mechanicznym oczyszczeniu stali z rdzy.
d) odtłuszczeniu stali.
17. Stara powłokę można usunąć przez ługowanie w przypadku powłoki
a) wapiennej.
b) cementowej.
c) olejnej.
d) klejowej.
18. Odtłuszczanie powierzchni stalowych polega na
a) usunięciu tłustych substancji
b) neutralizacji.
c) impregnacji.
d) gruntowaniu.
19. Grubość warstwy szpachlówki pod lamperię powinna wynosić
a) 1 - 2 mm.
b) 0,5 - 1 mm.
c) 0,2  0,3 mm.
d) 0,1  0,15 mm.
20. Zacieki na powłokach olejnych powstają na skutek
a) zbyt rozcieńczonej farby lub gdy podłoże malowane było zbyt grubą warstwą.
b) zbyt nasiąkliwego podłoża.
c) za dużej chropowatości podłoża.
d) za dużej liczby nakładanych powłok.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
34
KARTA ODPOWIEDZI
ImiÄ™ i nazwisko..........................................................................................
Malowanie farbÄ… olejnÄ… 714[01].Z1.07
Zakreśl poprawną odpowiedz
.
Nr
Odpowiedz
Punkty
Zadania
1
a b c d
2
a b c d
3
a b c d
4
a b c d
5
a b c d
6
a b c d
7
a b c d
8
a b c d
9
a b c d
10
a b c d
11
a b c d
12
a b c d
13
a b c d
14
a b c d
15
a b c d
16
a b c d
17 a b c d
18 a b c d
19 a b c d
20 a b c d
Razem:
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
35
Test 2 (praktyczny)
Test praktyczny niskosymulowany do jednostki modułowej  Malowanie
farba olejnÄ… 
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową prawidłowo wykonaną czynność lub efekt wykonania uczeń otrzymuje
jeden punkt, za czynność z
le wykonaną, nie spełniający określonych kryteriów efekt
wykonania lub za niewykonanie wymaganej czynności uczeń otrzymuje zero punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań  uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
poniżej 11 punktów  niedostateczny,
od 11 do 15 punktów  dopuszczający,
od 16 do 22 punktów  dostateczny,
od 23 do 26 punktów  dobry,
od 27 do 30 punktów  bardzo dobry.
Informacja dla zdajÄ…cego
1. Zapoznaj się z treścią zadania, instrukcją do jego wykonania, stanowiskiem pracy i jego
wyposażeniem. Masz na to czas  20 minut. Czas ten nie jest wliczany do czasu trwania
wykonywania zadania.
2. Po upływie tego czasu zgłoś gotowość przystąpienia do wykonania zadania.
3. Czas wykonania zadania wynosi 180 minut.
4. Pamiętaj, że podczas wykonywania zadania jesteś oceniany przez nauczyciela, który
obserwuje wykonywane przez Ciebie czynności i nie będzie udzielać Ci żadnych
wskazówek. Interweniuje tylko w przypadku naruszenia przez Ciebie przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i może w takim przypadku
przerwać wykonywanie zadania.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
36
Temat zadania:
Pomaluj farbą olejną w kolorze zielonym fragment wyznaczonej ściany, za pomocą wałka
malarskiego.
170
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
37
80
150
Plan działania:
1. Wymień czynności prowadzące do wykonania zadania
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
2. Wymień materiały potrzebne do wykonania zadania
.....................................................................................................................................................................................
3. Wymień narzędzia i sprzęt potrzebny do wykonania zadania
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
4. Oblicz na podstawie rysunku powierzchniÄ™ przeznaczonÄ… do malowania
Powierzchnia w kolorze zielonym wynosi..........................m2
5. Oblicz ilość potrzebnej zielonej farby
Ilość potrzebnej zielonej farby wynosi..........................l
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
38
Wskazówki dla nauczyciela
Do wykonania zadania należy przygotować narzędzia i sprzęt, a także materiały w ilości
jednego litra farby olejnej w kolorze zielonym, pokostu lnianego i 0,5 litra rozpuszczalnika
uniwersalnego, jednego arkusza papieru Å›ciernego o uziarnieniu 120 ÷ 140, szpachlówki
klejowej lub emulsyjnej w ilości 0,25 kg dla każdego zdającego. Materiały i narzędzia należy
zgromadzić na wyraz
nie oznakowanych stanowiskach. Wymagane są również pojemniki na
odpady oraz sprzęt do uprzątnięcia stanowiska pracy. Dla każdego zdającego należy
przygotować sprzęt ochrony indywidualnej  rękawice, okulary ochronne i maski
przeciwpyłowe. Kryteria oceniania podane są w poniższej tabeli.
Kryteria wykonania pracy przez zdajÄ…cego
I. Planowanie
Nr Czynności i kryteria wykonania Punktacja
1-0
1. Zapisał przynajmniej 3 czynności związane z wykonywania prac
malarskich, we właściwej kolejności (ocena stanu podłoża, przedmiar
robót, przygotowanie podłoża pod malowanie, gruntowanie podłoża,
dwukrotne malowanie).
2. Zapisał następujące materiały:
farba olejna w kolorze zielonym, szpachlówka klejowa lub emulsyjna,
rozpuszczalnik bÄ…dz
benzyna lakowa, papier ścierny.
3. Zapisał co najmniej 5 z 8 narzędzi i sprzętu malarskiego:
wałek malarski, pędzel pierścieniowy, pędzel krzywy, szpachelka stalowa,
pojemnik cechowany, uchwyt do papieru ściernego, mieszadło, sznur
malarski, przymiar, kuweta na wałek lub kratka ociekowa,
4. Obliczył powierzchnię w kolorze zielonym to jest 2,55 m2.
5.
ObliczyÅ‚ ilość potrzebnej farby olejnej 0,26 ÷ 0,30 litra przy jednokrotnym
malowaniu
II. Organizowanie:
6 Zgromadził na stanowisku rękawice i okulary ochronne, maskę
przeciwpyłową oraz co najmniej 8 z następujących narzędzi i sprzętu
wałek malarski, pędzel pierścieniowy, pędzel krzywy, szpachelka stalowa,
uchwyt do papieru ściernego, pojemnik cechowany, mieszadło, sznur
malarski, przymiar, kuweta na wałek lub kratka ociekowa, folia malarska.
7 Odmierzył ilość potrzebnej farby w kolorze zielonym
8. Rozmieścił materiały i narzędzia na stanowisku w sposób nie utrudniający
prowadzenia pracy
9 Sprawdził stan techniczny narzędzi przed ich zastosowaniem
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
39
III. Wykonanie:
10. Wyznaczył powierzchnię pod malowanie w kolorze zielonym, według
załączonego rysunku.
11. Oczyścił podłoże w miejscu nałożenia powłoki.
12. Zabezpieczył folią podłogę.
13. Wymieszał farbę mieszadłem.
14. Zagruntował podłoże pokostem lnianym.
15. Uzupełnił drobne ubytki szpachlówką.
16. Wyszlifował podłoże papierem ściernym.
17. Odciął pasek lamperii na styku górnej warstwy farby.
18. Nałożył warstwę farby w kolorze zielonym.
19. Posługiwał się narzędziami i sprzętem zgodnie z ich przeznaczeniem.
20. Nakładał farbę z góry do dołu.
21. Utrzymywał ład i porządek na stanowisku pracy.
22. Oczyścił narzędzia i odniósł je na miejsce przechowywania.
23. Wyniósł odpady do przeznaczonych do tego celu pojemników.
24. Uzyskał jednolitą powłokę bez śladów pędzla, zacieków, sznarów.
25. Wykonał malowanie zgodnie z rysunkiem.
26. Wykonał wszystkie czynności związane z malowaniem w określonym
w zadaniu czasie.
27. W trakcie wykonywanej pracy przestrzegał przepisy bezpieczeństwa
i higieny pracy.
IV. Prezentacja.
28. Omówił sposób przygotowania podłoża.
29. Omówił sposób wykonania malowania farbą olejną.
30. Ocenił estetykę wykonania powłoki.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
40
7. LITERATURA
1. Cassell J., Parham P.: Malowanie domu, Arkady, Warszawa 1997
2. Niemierko B. i M.K. Szmigel (red.) Teoria i praktyka oceniania zewnętrznego. Kraków
2001, PANDIT
3. Waliłko R.: Domowy fachowiec wydawnictwo R.W.1998
4. Woleński J., Woleńska W,:Sami malujemy mieszkanie, Alfa Warszawa 1991r.
5. Wolski Z.: Technologia robót malarskich, WSiP, Warszawa 2000
6. Wolski Z.: Zarys materiałoznawstwa budowlanego, WSiP, Warszawa 1994
7. Materiały reklamowe firm budowlanych
8. Serwis internetowy.
Normy i katalogi:
1. Katalog Nakładów Rzeczowych nr 2-02.  Orgbud Spółka z o.o. Warszawa 1998
2. Katalog Polskich Norm 2000. Wybór norm budowlanych cz. 1-3. Polski Komitet
Normalizacyjny, Warszawa 2000.
Akty prawne:
1. Ustawa z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2003 r. nr 207, poz. 2016
z póz
niejszymi zmianami),
2. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa
i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz. U. Nr 47, poz. 41).
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
41